!"#2
MEI 2013
Bescherm u tegen criminaliteit!
s
!"#$
IN DE ZE UI TG AVE
MEER L E ZEN? www.jw.org/nl
COVERONDERWERP
JONGEREN
r
Bescherm u tegen criminaliteit!
JONGE MENSEN VRAGEN HOE KAN IK MET ZIEKTE OMGAAN? (Deel 1) „Ik zit vanaf mijn elfde in een rolstoel”, zegt Yeimy. „Zelfs eenvoudige dingen, zoals het optillen van lichte voorwerpen, lukken vaak niet.” Dit artikel vertelt hoe Yeimy en drie andere jongeren met een ziekte of handicap omgaan.
BLZ. 6-9
(Ga naar WAT DE BIJBEL LEERT/JONGEREN)
KINDEREN 3 EEN BLIK OP DE WERELD 4 HULP VOOR HET GEZIN Tieners corrigeren 10 INTERVIEW Een Joodse vrouw vertelt waarom ze haar geloof heroverwoog 12 PORTRETTEN UIT HET VERLEDEN Cyrus de Grote 14 DE ZIENSWIJZE VAN DE BIJBEL Het wezen van God
r Lees de Bijbelse stripverhalen. Gebruik de werkbladen om je kinderen te helpen meer over Bijbelse personen en morele principes te leren. (Ga naar WAT DE BIJBEL LEERT/KINDEREN)
16 TOEVAL OF ONTWERP? De ’ogen’ van de slangster
May 2013 / Vol. 94, No. 5 / Monthly Oplage per uitgave: 43.524.000 in 98 talen
/
DUTCH
Deze publicatie is niet voor de verkoop bestemd maar wordt verschaft als onderdeel van een wereldwijd Bijbels onderwijzingswerk dat gesteund wordt door vrijwillige bijdragen. Tenzij anders vermeld, is de gebruikte Bijbelvertaling de Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift — met studieverwijzingen (uitgave 2004). De afkorting v.G.T. betekent „voor de gewone tijdrekening”. G.T. staat voor „van de gewone tijdrekening”. Awake! (ISSN 0005-237X) is published monthly by Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.; L. Weaver, Jr., President; G. F. Simonis, Secretary-Treasurer; 25 Columbia Heights, Brooklyn, NY 11201-2483, U.S.A., and in England by Watch Tower Bible and Tract Society of Britain, The Ridgeway, London NW7 1RN (Registered in England as a Charity). Uitgegeven door Wachttoren-, Bijbelen Traktaatgenootschap, Noordbargerstraat 77, NL-7812 AA Emmen, Nederland. Christelijke Gemeente van Jehovah’s Getuigen ¨ (Verantwoordelijke uitgever: Marcel Gillet), Potaardestraat 60, B-1950 Kraainem, Belgie, PP-PB BRUXELLES X - BRUSSEL X No. 10/667. 5 2013 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Alle rechten voorbehouden. Printed in Britain.
Wilt u meer informatie of een gratis Bijbelcursus? Ga naar www.jw.org /nl of schrijf naar een van de onderstaande adressen. JEHOVAH’S GETUIGEN: NEDERLAND: Noordbargerstraat 77, NL-7812 AA Emmen. ¨ BELGIE: rue d’Argile-Potaardestraat 60, B-1950 Kraainem. Een complete lijst met adressen in de hele wereld vindt u op www.jw.org/contact.
EEN BLIK OP DE WERELD
VERENIGDE STATEN Volgens het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid hebben luchthavenbeveiligers de afgelopen tien jaar zo’n vijftig miljoen verboden voorwerpen in beslag genomen. Alleen al in 2011 voorkwamen beveiligers dat meer dan 1200 vuurwapens mee aan boord werden genomen. De meeste mensen zeiden dat ze gewoon vergeten waren dat ze een vuurwapen bij zich hadden.
¨ BRAZILIE Onderwijsautoriteiten laten microchips in schooluniformen naaien om spijbelen tegen te gaan. Ouders krijgen een sms’je wanneer sensoren waarnemen dat hun kind op school is gearriveerd. Ze krijgen ook een sms’je als het kind meer dan twintig minuten te laat is.
Airport screening: 5 Universal Images Group/age fotostock; church: 5 Cephas Picture Library/Alamy; grain stockpiles: AP Photo/Altaf Qadri
NOORWEGEN De Evangelisch-Lutherse ¨ Kerk is niet langer de officiele staatskerk van Noorwegen. Het Noorse parlement heeft ingestemd met een ingrijpende maatregel: een grondwetswijziging om de band tussen Kerk en Staat minder hecht te maken.
¨ TSJECHIE ˆ Bij een enquete onder Tsjechische werknemers zei twee derde van de ondervraagden dat ze zich verplicht voelen om telefoontjes, e-mails en sms’jes over het werk ook te beantwoorden als ze niet op hun werk zijn. Meer dan een derde vindt het onbeleefd om niet meteen te reageren.
INDIA Hoewel de voedselproductie in India de afgelopen twintig jaar met bijna 50 procent is toegenomen en er een voorraad van 71 miljoen ton rijst en tarwe is, heeft het land nog steeds moeite om de bevolking van voedsel te voorzien. Slechts zo’n 40 procent van de graanvoorraad komt bij Indiase huishoudens terecht. Het probleem wordt onder andere veroorzaakt door corruptie en verspilling. 3
HULP VOOR HE T GE ZIN OPVOEDING
Tieners corrigeren
HET PROBLEEM Bij u thuis geldt de regel dat mobieltjes om negen uur uitgaan, maar u hebt uw dochter deze week al twee keer betrapt terwijl ze na twaalven nog aan het sms’en was. Uw zoon moet altijd om tien uur thuis zijn, maar gisteravond kwam hij — weer — pas na elven thuis. Hier is duidelijk ruimte voor verbetering. Maar eerst moet u weten waarom uw tiener zich niets aantrekt van uw regels. En wat eruitziet als regelrechte opstandigheid, is misschien niet zo ernstig als het lijkt.
HOE HET KOMT Onduidelijke grenzen. Sommige tieners negeren regels om te kijken hoever ze kunnen gaan. Als een ouder bijvoorbeeld heeft gezegd dat een bepaalde fout bepaalde gevolgen zal hebben, gaat een tiener misschien de grenzen aftasten om te kijken of de ouder die straf ook echt geeft. Zijn zulke tieners verstokte rebellen aan het worden? Niet per se. Tieners zullen nu eenmaal eerder nonchalant met regels omgaan als ouders niet consequent zijn met straffen of als de grenzen onduidelijk zijn.
Starheid. Sommige ouders proberen hun tiener onder controle te houden met een eindeloze lijst regels. Als hun kind ongehoorzaam is, worden de ouders boos en komen ze met nog meer regels. Maar vaak maakt dat dingen alleen maar erger. „Hoe meer controle u over uw tiener probeert te krijgen, hoe meer hij zich zal verzetten”, zegt het boek Parent/Teen Breakthrough. Er wordt verder gezegd: „Deze aanpak is als het smeren van koude boter op zacht brood: je trekt het brood alleen maar uit elkaar, en harder smeren is niet de oplossing.” Wat wel helpt is op een goede manier corrigeren. Corrigeren gaat verder dan straffen; het doel van correctie is het kind iets te leren. Hoe kunt u een tiener leren zich aan uw regels te houden?
r
Meer informatie voor gezinnen is te vinden op www.jw.org/nl
WAT U KUNT DOEN Wees duidelijk. Tieners moeten precies weten wat er van ze verwacht wordt en wat de gevolgen van ongehoorzaamheid zijn. — Bijbels principe: Galaten 6:7.
Suggestie: Maak een lijst van de huisregels. Vraag u dan af: Heb ik te veel regels gegeven? Of zijn het er te weinig? Zijn sommige niet meer nodig? Moet ik dingen aanpassen omdat mijn kind heeft laten zien dat hij meer verantwoordelijkheid aankan? Wees consequent. Tieners raken misschien in de war als ze vorige week ergens mee konden wegkomen maar deze week voor iets soortgelijks worden gestraft. ¨ — Bijbels principe: Mattheus 5:37. Suggestie: Probeer een toepasselijke straf te bedenken. Als uw kind bijvoorbeeld te laat thuiskomt, kunt u besluiten dat hij voorlopig op een eerder tijdstip thuis moet zijn. Wees redelijk. Probeer flexibel te zijn door uw tiener geleidelijk meer vrijheid te geven als hij dat verdient. — Bijbels principe: Filippenzen 4:5. Suggestie: Ga ervoor zitten om de regels met uw kind te bespreken. U zou hem of haar zelfs kunnen laten meedenken over de gevolgen van bepaalde overtredingen. Tieners zullen zich veel eerder aan de regels houden als ze zelf betrokken zijn geweest bij het opstellen ervan. Vorm het karakter van uw kind. Uw doel is niet gewoon uw tiener zover te krijgen dat hij gehoorzaamt maar hem te helpen een goed geweten te ontwikkelen — een innerlijk besef van goed en kwaad. (Zie het kader „Werk aan positieve eigenschappen”.) — Bijbels principe: 1 Petrus 3:16. Suggestie: Zoek adviezen in de Bijbel. Dat is de beste bron van ’streng onderricht dat inzicht verleent’, en de wijze raad erin geeft ’een jonge man [of vrouw] kennis en denkvermogen’ (Spreuken 1:1-4). ˛
S L E U T E LT E K S T E N „Wat een mens zaait, dat zal hij ook oogsten.” — Galaten 6:7. „Laat uw woord Ja gewoon Ja betekenen, en uw Neen, Neen.” ¨ — Mattheus 5:37. „Laat uw redelijkheid aan alle mensen bekend worden.” — Filippenzen 4:5. „Behoudt een goed geweten.” — 1 Petrus 3:16.
WERK AAN POSITIEVE EIGENSCHAPPEN Laat uw kind erover nadenken om welke eigenschappen hij of zij graag bekend zou staan. Jongeren kunnen leren om in een moeilijke situatie een goede beslissing te nemen door zich het volgende af te vragen: ˇ Wat voor persoon zou ik willen zijn? — Kolossenzen 3:10. ˇ Wat zou iemand met een christelijke persoonlijkheid in deze situatie doen? — Spreuken 10:1. In de Bijbel staan veel voorbeelden van mannen en vrouwen die door hun gedrag lieten zien of ze goed of slecht ¨ waren (1 Korinthiers 10:11; Jakobus 5:10, 11). Gebruik deze voorbeelden om uw kind te helpen goede eigenschappen te ontwikkelen. (Zie de Ontwaakt! van oktober 2012)
Ontwaakt! mei 2013 5
COVERONDERWERP
Bescherm u tegen criminaliteit! „Normaal lopen mijn vrienden als het donker is met me mee naar huis. Maar op een avond was ik zo moe dat ik besloot een taxi te bellen. De chauffeur bracht me niet naar huis, maar reed naar een verlaten veld. Daar probeerde hij me te verkrachten. Ik schreeuwde zo hard als ik kon, en dat schrok hem af. Toen hij opnieuw op me afkwam, schreeuwde ik weer en rende ik weg. Vroeger dacht ik vaak: hoe kan schreeuwen nu helpen? Maar nu weet ik dat het werkt!” — KARIN.1 1 De namen zijn veranderd.
N VEEL landen ligt criminaliteit altijd op de loer. Een rechter zei bijvoorbeeld eens over de situatie in ´ zijn land: „Helaas is het tegenwoordig niet de vraag of u het slachtoffer wordt, maar wanneer.” In andere landen is misschien niet zo veel criminaliteit. Toch is het onverstandig te makkelijk te worden, want dat kan u kwetsbaar maken. Of er bij u in de buurt nu veel of weinig criminaliteit is, u kunt iets doen om uzelf en uw dierbaren te beschermen. Een praktische stap is het Bijbelse principe op te volgen: „Een verstandig man ziet het gevaar en brengt zich in veiligheid; een onnadenkend mens gaat het tegemoet en zal daarvoor boeten” (Spreuken 22:3, Groot Nieuws Bijbel). Vaak adviseert de politie om voorzorgsmaatregelen te nemen; voorkomen is tenslotte beter dan genezen. ¨ Lichamelijk letsel en materiele verliezen zijn niet de enige gevolgen van criminaliteit. Veel slachtoffers hebben ook te maken met blijvende psychische en emotionele schade. Het is dus heel belangrijk dat we al het mogelijke doen om onze veiligheid te vergroten. Kijk daarom eens wat u kunt doen om u te beschermen tegen vier vormen van criminaliteit: beroving, seksueel geweld, cybercriminaliteit en identiteitsdiefstal.
I
BEROVING Wat is het? Beroving is diefstal met geweld of onder bedreiging van geweld. Wat doet het met mensen? Na een reeks ¨ gewapende overvallen in Groot-Brittannie zei een openbare aanklager dat hoewel de slachtoffers geen lichamelijke schade hadden opgelopen, ze allemaal psychische problemen hadden: „Veel van hen zeggen dat ze nog steeds bang zijn en slecht slapen. Ook zeggen ze vrijwel allemaal dat ¨ hun dagelijkse leven ernstig wordt beınvloed door wat ze hebben meegemaakt.”
Wat kunt u doen? ˙ Wees alert. De gelegenheid maakt de dief. Dieven azen op nietsvermoedende mensen. Let dus op mensen die op u letten, houd uw omgeving in de gaten en laat uw gezonde verstand en inschattingsvermogen niet aantasten door drank of drugs. „Als iemand alcohol of drugs gebruikt is het moeilijker om helder te denken en potentieel gevaarlijke situaties te herkennen”, zegt een gezondheidsencyclopedie. ˙ Bescherm uw bezittingen. Sluit uw auto af en zet uw fiets op slot. Laat deuren en ramen van uw huis niet achteloos openstaan. Laat nooit een vreemde binnen. Houd waardevolle spullen uit het zicht; loop er niet mee te koop. „Wijsheid is bij de bescheidenen”, zegt Spreuken 11:2. Dieven, ook kinderen, kiezen vaak mensen als doelwit die pronken met dure juwelen en elektronica. ˙ Vraag advies. „De weg van de dwaas is recht in zijn eigen ogen, maar wie naar raad luistert, is wijs” (Spreuken 12:15). Als u op reis bent, volg dan de adviezen op van de plaatselijke bevolking en de overheid. Zij weten welke plekken u beter kunt mijden en kunnen u vertellen hoe u uzelf en uw bezittingen kunt beschermen.
De gelegenheid maakt de dief; houd uw omgeving in de gaten
SEKSUEEL GEWELD Wat is het? Onder de term seksueel geweld vallen niet alleen verkrachting maar ook andere seksuele handelingen waarbij sprake is van bedreiging, geweld of intimidatie. Wat doet het met mensen? Een vrouw die verkracht werd, vertelt: „Helaas is het niet alleen op het moment zelf verschrikkelijk; het blijft je daarna nog lang achtervolgen en verandert je kijk op het leven. Ook het leven van je dierbaren verandert erdoor.” Natuurlijk kan het slachtoffer niet verantwoordelijk worden gehouden voor het seksuele geweld. De schuld ligt bij de dader.
Wat kunt u doen? ˙ Luister naar uw gevoel. „Als u bij een plek of een persoon een onprettig of ongemakkelijk gevoel krijgt, ga dan weg”, adviseert de politie in North Carolina (VS). „Laat u niet overhalen ergens te blijven als dat tegen uw gevoel in gaat.” ˙ Straal zelfvertrouwen uit. Plegers van seksueel geweld azen op nietsvermoedende en kwetsbare mensen. Loop dus zelfverzekerd en blijf alert. ˙ Reageer snel. Schreeuw (Deuteronomium 22:25-27). Probeer te ontsnappen. Of probeer terug te vechten; dat verwacht de
Ontwaakt! mei 2013 7
aanvaller meestal niet. Ren als het kan naar een veilige plek en bel de politie.1
CYBERCRIMINALITEIT Wat is het? Cybercriminaliteit slaat op criminaliteit waarbij gebruik wordt gemaakt van internet. Hierbij kan het gaan om belasting- en uitkeringsfraude, creditcardfraude of het niet leveren van bestelde goederen. Het omvat ook scams (oplichtingstrucs), zoals frauduleuze investeringen en onlineveilingen. Wat doet het met mensen? Cybercriminaliteit kost de slachtoffers, en de samenleving als geheel, honderden miljarden. Een voorbeeld: Sandra kreeg een e-mail waarin haar werd gevraagd haar bankgegevens te updaten. Ze ging ervan uit dat de e-mail van haar bank kwam, maar een paar minuten nadat ze haar persoonlijke informatie had opgegeven, zag ze tot haar grote schrik dat er vierduizend dollar naar een buitenlandse rekening was overgemaakt. Ze was opgelicht!
Wat kunt u doen? ˙ Wees op uw hoede! Laat u niet voor de gek houden door websites die er professio¨ neel uitzien. Erkende financiele instellingen zullen u nooit vragen om vertrouwelijke informatie te e-mailen. Controleer voordat u via internet iets koopt of investeert de reputatie van het bedrijf. Spreuken 14:15 zegt: „Wie onnozel is, hecht aan ieder woord geloof, wie verstandig is, let op elke stap” (De Nieuwe Bijbelvertaling). En kijk uit met bedrijven die in het buitenland gevestigd zijn. Als er problemen ontstaan, kan het lastiger zijn ze op te lossen. ˙ Doe onderzoek naar een bedrijf en de leveringsvoorwaarden ervan. Vraag u af: 1 De meeste slachtoffers van seksueel geweld kennen hun aanvaller. Zie voor meer informatie hfst. 32, „Hoe bescherm ik mezelf tegen mensen met verkeerde bedoelingen?”, op blz. 228 van het boek Wat jonge mensen vragen — Praktische antwoorden, Deel 1. Dit boek is ook online beschikbaar op www.jw.org/nl.
r
Wat is het bezoekadres van het bedrijf? Klopt het telefoonnummer? Zijn er bij mijn aankoop verborgen kosten betrokken? Wanneer zal mijn bestelling worden geleverd? Kan ik het artikel terugsturen en dan mijn geld terugkrijgen? ˙ Wees achterdochtig als een aanbod te mooi lijkt om waar te zijn. Mensen die hebzuchtig zijn en mensen die snel geld willen verdienen, zijn het belangrijkste doelwit van internetcriminelen. Het lokaas kan veel geld voor weinig werk zijn, een lening of creditcard terwijl u daar niet voor in aanmerking komt, of hoge winsten op investeringen met een ’laag’ risico. „Neem de tijd om na te gaan of een investeringsaanbod legitiem is”, zegt de Amerikaanse mededingingsautoriteit FTC. „Hoe hoger de beloofde winst, hoe hoger het risico. Laat u niet overhalen een verplichting aan te gaan voordat u zeker weet dat de investering legaal is.”
IDENTITEITSDIEFSTAL Wat is het? Identiteitsdiefstal is het illegaal verkrijgen van andermans identiteit om fraude of andere strafbare feiten te plegen. Wat doet het met mensen? Dieven kunnen met uw identiteit een creditcard aanvragen, een lening afsluiten, of een nieuwe rekening openen. Vervolgens maken ze schulden op uw naam! Zelfs als uw schulden uiteindelijk ¨ kwijtgescholden worden, kan uw financiele reputatie jarenlang aangetast blijven. „Een ¨ kredietscore van nul beınvloedt alles — het is zelfs erger dan dat er geld van je wordt gestolen”, zegt een slachtoffer.
Wat kunt u doen? ˙ Bescherm gevoelige informatie. Als u online bankiert of winkelt, verander dan regelmatig uw wachtwoorden, vooral als u een openbare computer hebt gebruikt. En wees, zoals al is gezegd, heel voorzichtig met e-mails waarin om gevoelige persoonlijke informatie wordt gevraagd.
Meer antwoorden op Bijbelse vragen zijn te vinden op www.jw.org/nl
Identiteitsdieven gebruiken niet alleen computers. Ze proberen op alle mogelijke manieren aan belangrijke documenten te komen, zoals bankafschriften, creditcards en papieren met uw burgerservicenummer. Bewaar dat soort dingen dus op een veilige plek, en versnipper alle gevoelige documenten voordat u ze weggooit. En als u vermoedt dat u een document hebt verloren of dat het is gestolen, meld dat dan meteen. ˙ Houd uw rekeningen in de gaten. „Oplettendheid is een doeltreffend wapen tegen (...) identiteitsfraude”, zegt de FTC. „Het is heel belangrijk dat mogelijke identiteitsfraude vroeg wordt ontdekt.” Controleer dus regelmatig uw rekeningoverzichten en let op ongewone transacties. In onze wereld is natuurlijk niets zeker. Ook personen die heel voorzichtig zijn, worden soms het slachtoffer van criminaliteit. Maar het is altijd in ons voordeel als we ons laten leiden door de wijze adviezen in de Bijbel. „Verlaat haar [de wijsheid] niet, en ze zal u behoeden. Heb haar lief, en ze zal u beveiligen” (Spreuken 4:6). De Bijbel belooft zelfs dat criminaliteit eens tot het verleden zal behoren.
Binnenkort geen criminaliteit meer Waarom kunnen we er zeker van zijn dat God criminaliteit zal aanpakken? Kijk eens naar het volgende: ˙ God wil een eind maken aan criminaliteit. „Ik, Jehovah, heb gerechtigheid lief;
God belooft een vredige nieuwe wereld zonder criminaliteit
ik haat roof met onrechtvaardigheid” (Jesaja 61:8). ˙ Hij heeft de macht om een eind te maken aan criminaliteit. „Hij is verheven in kracht, en gerechtigheid en overvloed van rechtvaardigheid zal hij niet geringachten” (Job 37:23). ˙ Hij belooft de slechte mensen te vernietigen en de goede mensen te beschermen. „De boosdoeners zelf zullen afgesneden worden.” „De rechtvaardigen, ´´ dıe zullen de aarde bezitten, en zij zullen er eeuwig op verblijven” (Psalm 37:9, 29). ˙ Hij belooft mensen die hem trouw zijn een vredige nieuwe wereld. „De zachtmoedigen daarentegen zullen de aarde bezitten, en zij zullen inderdaad hun heerlijke verrukking vinden in de overvloed van vrede” (Psalm 37:11). Spreken deze Bijbelteksten u aan? Neem dan de tijd om de Bijbel te onderzoeken en meer te weten te komen over wat God voor de mensheid gaat doen. Geen enkel ander boek bevat zo veel praktische wijsheid. En geen enkel ander boek geeft ons een betrouwbare hoop op een wereld zonder criminaliteit.1 ˛ 1 Zie voor meer informatie over belangrijke Bijbelse leringen het boek Wat leert de bijbel echt? Vraag Jehovah’s Getuigen om een gratis exemplaar of lees het online op www.jw.org/nl.
Ontwaakt! mei 2013 9
INTERVIEW RACQUEL HALL
Een Joodse vrouw vertelt waarom ze haar geloof heroverwoog ¨ Racquel Hall had een Joodse moeder die in Israel werd geboren. Haar vader kwam uit Oostenrijk en nam het joodse geloof aan. Haar grootouders van moederskant ¨ waren zionisten die in 1948 naar Israel emigreerden. Dat ¨ was het jaar waarin Israel een onafhankelijke staat werd. Ontwaakt! vroeg Racquel hoe het kwam dat ze nog eens goed over haar joodse geloof is gaan nadenken. Wat is uw achtergrond? Ik ben in 1979 in de VS geboren. Toen ik drie was, gingen mijn ouders uit elkaar. Mijn moeder voedde me op in de joodse tradities en stuurde me naar jesjiva’s (Joodse scholen). Toen ik zeven was ver¨ huisden we naar Israel, en daar ging ik in een kibboets naar school. Een jaar later gingen mijn moeder en ik in Mexico wonen.
Hoewel er geen synagoge in de buurt was, hield ik vast aan mijn joodse gebruiken. Met sabbat stak ik de kaarsen aan, ik las in onze thora en ik bad met een siddoer of gebedenboek. Op school zei ik vaak tegen mijn klasgenoten dat mijn religie de oorspronkelijke religie was. Ik had het ’Nieuwe Testament’, over de prediking en leer van Jezus Christus, nooit gelezen. Mijn moeder had namelijk
gezegd dat dat gevaarlijk was en dat de leerstellingen erin mijn geest zouden vergiftigen. Waarom besloot u het Nieuwe Testament te gaan lezen? Op mijn zeventiende ging ik terug naar de VS om mijn opleiding af te maken. Daar zei een kennis die zich christen noemde dat mijn leven niet compleet zou zijn zonder Jezus. „Mensen die in Jezus geloven, zijn verloren”, antwoordde ik. „Heb je het Nieuwe Testament eigenlijk weleens gelezen?”, vroeg hij. „Nee”, zei ik. „Is het dan niet zo dat je je een mening vormt over iets waar je niets vanaf weet?”
Dat kwam hard aan, want ik had het altijd dom gevonden om klakkeloos een mening te geven. Ik voelde me op mijn nummer gezet en nam zijn bijbel mee naar huis om het Nieuwe Testament te gaan lezen. Wat deed het lezen van het Nieuwe Testament met u? Ik kwam er tot mijn verbazing achter dat de schrijvers van het Nieuwe Testament Joods waren. En hoe meer ik las, hoe meer ik Jezus ging zien als een vriendelijke, nederige Jood die mensen wilde helpen, niet uitbuiten. Ik ging zelfs bij de bibliotheek boeken over hem halen. Maar geen van die boeken overtuigde me ervan dat hij de Messias was. In sommige werd hij zelfs God genoemd, wat volgens mij nergens op sloeg. Want tot wie bad Jezus dan — tot zichzelf? Bovendien is Jezus gestorven, terwijl de Bijbel over God zegt: „Gij sterft niet.”1 Hoe vond u antwoord op uw vragen? Waarheid spreekt zichzelf niet tegen, en ik was vastbesloten de waarheid te vinden. Dus bad ik oprecht en in tranen tot God, voor het eerst zonder mijn siddoer. Ik was nog niet klaar met mijn gebed of er werd op de deur geklopt. Het waren twee Getuigen van Jehovah. Ze gaven me de brochure Wat verlangt God van ons? Deze brochure en de gesprekken die ik daarna met de Getuigen had, over-
tuigden me ervan dat wat zij geloven op de Bijbel gebaseerd is. De Getuigen zien Jezus bijvoorbeeld niet als deel van een drie-eenheid maar als „de Zoon van God”2 en „het begin van de schepping door God”.3 Kort daarna ging ik terug naar Mexico, waar ik met de Getuigen ¨ profetieen over de Messias bleef bestuderen. Ik was verbaasd dat het er zo veel waren! Toch bleef ik nog wat sceptisch. Ik vroeg me af: ’Was Jezus de enige die in het profiel paste?’ en ’Was hij niet gewoon een slimme acteur die deed alsof hij de Messias was?’
Jezus geen afstammeling van David was geweest, hadden zijn vijanden dat ongetwijfeld van de daken geschreeuwd! Maar dat konden ze niet, want Jezus’ verwantschap met David was onweerlegbaar. De mensen noemden hem zelfs „de Zoon van David”.7 In 70 n.Chr. — 37 jaar na de dood van Jezus — werd Jeruzalem door Romeinse legers verwoest, en de geslachtsregisters raakten verloren of werden vernietigd. De Messias ´ ´ moet dus wel voor het jaar 70 zijn gekomen; na die tijd kon zijn afstamming niet meer vastgesteld worden.
Wat was voor u het keerpunt? De Getuigen lieten me profe¨ tieen zien waarvan de vervulling onmogelijk door zo’n bedrieger ¨ beınvloed had kunnen worden. De profeet Micha zei bijvoorbeeld meer dan zevenhonderd jaar van tevoren dat de Messias in Bethlehem, in Judea, geboren ¨ zou worden.4 Wie kan beınvloeden waar hij geboren wordt? Jesaja schreef dat de Messias als een verachte misdadiger gedood zou worden, maar bij de rijken zou worden begraven.5 ¨ Al die profetieen kwamen in Jezus uit. Het laatste bewijs was voor mij Jezus’ afstamming. De Bijbel zegt dat de Messias een afstammeling van koning David zou zijn.6 De joden in de oudheid hielden openbare en particuliere geslachtsregisters bij, dus als
Tot welke conclusie kwam u? In Deuteronomium 18:18, 19 ¨ was voorspeld dat God in Israel een profeet zoals Mozes zou „verwekken”. Iedereen „die niet zal luisteren naar mijn woorden die hij in mijn naam zal spreken, van hem zal ikzelf rekenschap eisen”, zei God. Mijn diepgaande studie van de hele Bijbel heeft me ervan overtuigd dat Jezus van Nazareth die profeet was. ˛
1. Habakuk 1:12. 2. Johannes 1:34. 3. Openbaring 3:14. ¨ 4. Micha 5:2; Mattheus 2:1. 5. Jesaja 53:3, 7, 9; Markus 15:43, 46. 6. Jesaja 9:6, 7; Lukas 1:30-32. ¨ In Mattheus 1 staat Jezus’ afstamming van vaderskant en in Lukas 3 zijn afstamming van moederskant. ¨ 7. Mattheus 21:9.
Ontwaakt! mei 2013 11
PORTRE T TEN UIT HE T VERLEDEN CYRUS DE GROTE
CYRUS DE GROTE In de nacht van 5 op 6 oktober 539 v.Chr. gebeurde er iets wat eerder onmogelijk had geleken: de hoofdstad van het Babylonische Rijk viel. In die gedenkwaardige nacht werd Babylon omvergeworpen door een leger van Meden en Perzen onder aanvoering van de Perzische koning Cyrus, ook wel Cyrus de Grote genoemd. Zijn strategie was geniaal. De graftombe van Cyrus
WE TENSWAARDIGHEDEN
HOE CYRUS BABYLON VEROVERDE
) De graftombe van Cyrus is nog steeds te zien in Pasargadae, een ¨ stad in het oude Perzie die door Cyrus werd gesticht en die nu een archeologische site in Iran is. ) De Cyruscilinder, een kleidocument van 23 centimeter lang, werd gemaakt ter herdenking van Cyrus’ verovering van Babylon en de bevrijding van ballingen, onder wie de Joden. Het is wel „een van de belangrijkste ontdekkingen in de Bijbelse archeologie” genoemd.
Tomb: 5 Robert Harding Picture Library/SuperStock; cylinder: 5 The Trustees of the British Museum
) Cyrus werd waarschijnlijk rond 600 v.Chr. geboren. Hij sneuvelde omstreeks 530 v.Chr. tijdens een veldtocht.
„Toen Cyrus zijn zinnen op Babylon zette, was het historisch gezien al de belangrijkste van alle steden in het Midden-Oosten — en misschien zelfs van alle steden in de wereld”, zegt het boek Ancient World Leaders — Cyrus the Great. De rivier de Eufraat stroomde door Babylon en door de grachten rondom de enorme stadsmuren, waardoor de stad onneembaar leek. Stroomopwaarts legden Cyrus’ mannen de Eufraat om, waardoor het peil van de rivier zakte. Vervolgens waadden de soldaten door de rivier naar de stadspoorten, die open waren gelaten, en namen Babylon in zonder dat er veel weerstand werd geboden. Volgens de Griekse geschiedschrijvers Herodotus en Xenophon waanden de ¨ Babyloniers zich zo veilig achter hun brede stadsmuren dat velen van hen in de nacht van de aanval aan het feesten waren, onder wie zelfs de koning! (Zie het kader „Een teken aan de wand”.) Met deze verovering van Cyrus ¨ gingen een aantal bijzondere Bijbelprofetieen in vervulling.
) In Iran staat Cyrus nog steeds in hoog aanzien.
De Cyruscilinder
Cyrus’ verovering van Babylon werd in de Bijbel voorspeld BIJZONDERE VOORSPELLINGEN ¨ De profetieen van Jesaja zijn vooral interessant omdat ze zo’n tweehonderd jaar van tevoren werden opgeschreven — misschien zelfs wel 150 jaar voordat Cyrus geboren werd! Hier volgen er een paar: ˇ Een man met de naam Cyrus zou Babylon veroveren en de Joden bevrijden (Jesaja 44:28; 45:1). ˇ De rivier de Eufraat zou drooggelegd worden, waardoor Cyrus’ leger kon oprukken (Jesaja 44:27). ˇ De stadspoorten zouden opengelaten worden (Jesaja 45:1). ˇ Babylons leger zou ’ophouden met strijden’ (Jeremia 51:30; Jesaja 13:1, 7). EEN WONDERBAARLIJKE BEVRIJDING Eerder, in 607 v.Chr., hadden Babylonische legers Jeruzalem met de grond gelijkgemaakt en de meeste overlevenden als ballingen weggevoerd. Hoe lang zouden de Joden worden vastgehouden? God zei: ’Wanneer er zeventig jaar zijn vervuld, zal ik aan de koning van Babylon en aan die natie rekenschap vragen, en ik wil het tot onbepaalde tijd tot verlaten woestenijen maken’ (Jeremia 25:12). Zoals gezegd, veroverde Cyrus Babylon in 539 v.Chr. Kort daarna liet hij de Joodse ballingen vrij, en in 537 v.Chr. kwamen de eerste Joden aan in hun geboorteland — precies zeventig jaar na hun deportatie (Ezra 1:1-4). Babylon werd uiteindelijk een ’verlaten woestenij’, waar¨ mee opnieuw werd bevestigd dat de profetieen in de Bijbel nauwkeurig zijn.
’EEN TEKEN AAN DE WAND’ In de nacht van Cyrus’ verrassingsaanval was de Babylonische koning Belsazar met „duizend van zijn rijksgroten” aan het feesten toen er door een wonder een hand verscheen. Voor de ogen van alle aanwezigen schreef de hand „MENE, MENE, TEKEL en PARSIN”1 op het pleisterwerk van ¨ de paleismuur (Daniel 5:1, 5, 25). ¨ De profeet Daniel verklaarde dit raadsel aan de doodsbange Belsazar. Zijn uitleg kwam erop neer dat Belsazars koninkrijk aan zijn eind zou komen, dat hij „op de weegschaal gewogen en te licht bevonden” was, en dat Babylon „aan de Meden en de Perzen ge¨ geven” was (Daniel 5:26-28). Elk woord kwam uit. Zelfs nu nog bestaat in veel talen de uitdrukking ’een teken aan de wand’, waarmee een dreigende waarschuwing bedoeld wordt. 1 Deze termen verwezen naar geldeenheden die ook gewichtsmaten waren. Meer uitleg is te vinden in hfst. 7 van het ¨ boek Schenk aandacht aan Daniels profetie!, uitgegeven door Jehovah’s Getuigen.
WAAROM INTERESSANT? Sta eens stil bij het volgende: de Bijbel voorspelde (1) de zeventigjarige ballingschap van de Joden, (2) Cyrus’ verovering van Babylon en belangrijke aspecten van zijn strategie en (3) dat Babylon uiteindelijk een ’verlaten woestenij’ zou worden. Die voorkennis kon nooit van mensen afkomstig zijn! In 2 Petrus 1:21 staat een logischer conclusie: „Nooit werd profetie door de wil van een mens voortgebracht, maar mensen hebben van Godswege gesproken.” Het is dus zeker de moeite waard om ons in de Bijbel te verdiepen. ˛ Ontwaakt! mei 2013 13
DE ZI E NSWI J ZE VAN DE B I J B E L HET WEZ EN VA N GO D
HET WEZEN VAN GOD Wat voor lichaam heeft God?
„God is een Geest.” — Johannes 4:24.
WAT DE BIJBEL ZEGT De Bijbel beschrijft God als een geestelijk ¨ wezen (2 Korinthiers 3:17). Hij is daarmee veruit superieur aan ons. We kunnen hem met onze zintuigen niet waarnemen. Hij is ’de Koning der eeuwigheid, onvergankelijk, onzichtbaar’, staat ¨ in 1 Timotheus 1:17. De Bijbel zegt ook: „Niemand heeft ooit God gezien” (1 Johannes 4:12, Herziene Statenvertaling). Onze Schepper is zo superieur aan mensen dat we ons er zelfs geen voorstelling van kunnen maken hoe hij eruitziet. „Met wie kunt gijlieden God vergelijken, en welke gelijkenis kunt gij naast hem plaatsen?”, zegt Jesaja 40:18. Zelfs het ontzagwekkende heelal stelt niets voor in vergelijking met de almachtige God (Jesaja 40:22, 26). Maar er zijn ook wezens die God wel kunnen zien en zelfs persoonlijk met hem kunnen spreken. Wie zijn dat dan? Het zijn geesten, engelen, die in de hemel leven (1 Koningen 22:21; ¨ Hebreeen 1:7). Over deze bovenmenselijke wezens zei Jezus Christus: ’Ze aanschouwen altijd het aangezicht van mijn Vader, ¨ die in de hemel is’ (Mattheus 18:10).
r
Meer antwoorden op Bijbelse vragen zijn te vinden op www.jw.org/nl
Is God alomtegenwoordig? WAT DE BIJBEL ZEGT De Bijbel leert niet dat God alomtegenwoordig is of dat hij als een soort onpersoonlijke kracht altijd ¨ overal aanwezig is. Zoals uit Jezus’ woorden in Mattheus 6:9 en 18:10 blijkt, is God een persoon — een „Vader” — en woont hij in de hemel, zijn „vaste woonplaats” (1 Koningen 8:43). Tegen het einde van zijn leven zei Jezus: ’Ik verlaat de wereld en ga heen tot de Vader’ (Johannes 16:28). Na zijn dood als mens en zijn opstanding als geestelijk wezen steeg hij op naar „de hemel zelf, om (...) voor de persoon van God te verschijnen” ¨ (Hebreeen 9:24).
„Gij dan moet aldus bidden: ’Onze Vader in de hemelen.’ ” ¨ — Mattheus 6:9.
Deze feiten over God zijn belangrijk. Waarom? Omdat God een persoon is, kunnen we hem beter leren kennen en een goede band met hem opbouwen (Jakobus 4:8). Bovendien beschermt de waarheid over God ons tegen valse aanbidding, zoals de aanbidding van levenloze beelden en voorwerpen. „Hoedt u voor de afgoden”, zegt 1 Johannes 5:21.
In welk opzicht zijn mensen naar Gods beeld gemaakt? WAT DE BIJBEL ZEGT Als mensen hebben we het potentieel om Gods eigenschappen te weerspiegelen, zoals zijn liefde, gerechtigheid en wijsheid. De Bijbel zegt: ’Wordt navolgers van God, als ¨ geliefde kinderen, en blijft in liefde wandelen’ (Efeziers 5:1, 2).
„God ging ertoe over de mens te scheppen naar God heeft ons ook een vrije wil gegeven, waardoor we tussen goed en kwaad kunnen kiezen en op allerlei manieren liefde voor zijn beeld, naar Gods ¨ anderen kunnen tonen (1 Korinthiers 13:4-7). We hebben ook beeld schiep hij hem; als het vermogen om creatief te zijn, van schoonheid te genieten man en als vrouw schiep en ontzag te hebben voor de verbazingwekkende wereld om ons hij hen.” — Genesis 1:27. heen. Het belangrijkste is wel dat we het vermogen hebben gekregen om geestelijke dingen te begrijpen, dat wil zeggen: het natuurlijke verlangen om onze Schepper en zijn wil voor ons te ¨ leren kennen (Mattheus 5:3).
Hoe de Bijbelse waarheid ons kan helpen. Hoe meer we over God leren en hem navolgen, hoe meer we leven op de manier zoals hij het bedoeld had. Het resultaat is dat we meer van het leven genieten, en echte voldoening, innerlijke rust en tevredenheid ervaren (Jesaja 48:17, 18). God weet dat zijn aantrekkelijke eigenschappen weerklank vinden in het hart van mensen, waardoor oprechte personen tot hem getrokken worden en de weg naar eeuwig leven vinden (Johannes 6:44; 17:3). ˛
Ontwaakt! mei 2013 15
TOEVAL OF ONT WERP?
E SLANGSTER leeft tussen koraalriffen en heeft op zijn bovenkant een verbazingwekkend soort pantser. Dat pantser is bedekt met microscopische lenzen, waardoor het fungeert als een samengesteld oog.
D De ’ogen’ van de slangster
Wetenswaardigheid: Toen wetenschappers de skeletplaatjes van de slangster onderzochten, zagen ze „een uitzonderlijk patroon van dicht opeengepakte, doorzichtige bobbeltjes, elk dunner dan een mensenhaar”, aldus het tijdschrift Natural History. Deze kristallijne bobbeltjes van calciumcarbonaat (calciet) bleken hoogwaardige microlenzen te zijn die licht bundelen op wat kennelijk lichtgevoelige zenuwcellen vlak onder de skeletplaatjes zijn. Bovendien hebben de lenzen precies de vorm die nodig is om het gewenste beeld te produceren.
Gratis downloads van dit tijdschrift en eerdere uitgaven
p
De Bijbel online in zo’n 50 talen
Wat denkt u? Zijn de ’ogen’ van de slangster door evolutie ontstaan of zijn ze ontworpen? ˛
Scan de code of ga naar www.jw.org/nl g13 05-O
s
n o
Brittle star: 5 Fotosearch.com; inset: Courtesy Professor Joanna Aizenberg, Harvard
Kristallijne bobbeltjes op het pantser fungeren als hoogwaardige microlenzen
Volgens de wetenschapper Joanna Aizenberg blijkt uit de dubbele functie van het pantser van de slangster „een belangrijk principe: in de biologie wordt vaak optimaal gebruikgemaakt van meerdere functies van materialen”. ¨ Geınspireerd door de slangster hebben wetenschappers een eenvoudige, goedkope manier bedacht om rasters van microlenzen te produceren die uit calciumcarbonaat bestaan. Die worden onder andere in de telecommunicatie toegepast om lichtsignalen door glasvezels te geleiden.