BEROEPSPRAKTIJK- VORMING (BPV) GIDS VOOR LEERBEDRIJVEN EN -INSTELLINGEN
BPV informatie van bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
1
januari 2016
Inhoud 1. De opleidingen van ROC Leiden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 2. Ons onderwijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
2.1. Beroepsgericht opleiden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 2.2. Het portfolio. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 2.3. Het examen via de Proeve van Bekwaamheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
3. Leerbedrijven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
3.1 Hoe wordt uw bedrijf een erkend leerbedrijf?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
4. Taken in de beroepspraktijkvorming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
4.1. De student. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2. De onderwijsinstelling / ROC Leiden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3. Het leerbedrijf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4. Het kenniscentrum (SBB). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6 6 6 6
5. Vormen van beroepspraktijkvorming en plaatsing . . . . . . . . . . . . . . . . 7
5.1. Beroepspraktijkvorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 5.2. Plaatsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
6. De praktijkovereenkomst (POK). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 7. Bpv-begeleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 7.1. Beginsituatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 7.2. Reflectie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 7.3. Beoordeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
8. Beloning en vergoedingen BOL/BBL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 9. Financieel voordeel voor u als werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 10. Aansprakelijkheid en verzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 11. Evaluatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 12. Informatie en bpv-aanspreekpunt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 13. Relevante websites. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Bijlage 1: Begrippenlijst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
2
januari 2016
Voorwoord Voor u ligt de gids voor leerbedrijven en -instellingen met betrekking tot de beroepspraktijkvorming, in deze gids verder afgekort als bpv*. Bij alle opleidingen van ROC Leiden staat het ontwikkelen van de kwaliteiten en capaciteiten van onze studenten centraal: • beroepskennis en -vaardigheden, maar ook ontwikkelen van competenties, normen en waarden • combinatie van kennis, vaardigheden, persoonlijkheid en motivatie. Onze studenten werken op school met praktijkopdrachten: realistische opdrachten uit de beroepspraktijk die (meestal) in groepsverband worden uitgevoerd, net zoals binnen een team in een bedrijf. De praktijk is echter de beste leeromgeving. Daarom leren onze studenten naast hun uren op school zoveel mogelijk binnen echte bedrijven en instellingen tijdens hun stage in de beroepspraktijk(vorming). Doel van de bpv is de studenten optimaal voor te bereiden op hun toekomstige beroep. We kennen in het mbo-onderwijs twee varianten: • Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL) > vier dagen per week bpv en één dag per week naar school • Beroepsopleidende Leerweg (BOL) > periodes op school afgewisseld met bpv-periodes Het bedrijfsleven** heeft met de bpv medeverantwoordelijkheid voor het aanleren en beoordelen van onderdelen van de opleiding. De opleidingseisen zijn per branche/beroep vastgelegd in een zogenoemd ‘Kwalificatiedossier’. U heeft aangegeven geïnteresseerd te zijn om onze partner te worden of u bent al onze partner. Wij vinden het vanzelfsprekend dat u als partner inbreng heeft in de opleiding van onze studenten. Per slot van rekening leiden wij op voor ú. Onze bpv-begeleiders zullen u vragen naar uw wensen. Wij gaan er graag met u over in gesprek en waar mogelijk nemen we uw wensen mee. Juist door een goede samenwerking tussen school en werkveld kunnen we onze studenten een opleiding bieden die naadloos aansluit bij de eisen van het kwalificatiedossier én bij de wensen die u als werkgever aan uw toekomstige medewerkers stelt. Wij werken graag samen met u aan een succesvolle beroepspraktijkvorming!
Namens het college van bestuur ROC Leiden, Ricardo Winter
* Beroepspraktijkvorming of bpv wordt ook vaak stage genoemd. ** Waar we in deze gids spreken van bedrijfsleven of bedrijven, bedoelen we bedrijven en instellingen. Dus het gehele ‘werkveld’. bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
3
januari 2016
1. De opleidingen van ROC Leiden BOL
Studenten kunnen bij ROC Leiden kiezen uit een groot aantal opleidingen in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo).
BOL staat voor Beroepsopleidende Leerweg. Dat houdt in dat ongeveer zeventig procent van de onderwijstijd binnen school wordt verzorgd en daarnaast de student stage loopt in de vorm van bpv. Zo kan de student ervaring opdoen in verschillende bedrijven. Wij maken hierbij uitsluitend gebruik van bpv-bedrijven die door het SBB als zodanig zijn erkend, de zogenoemde erkende leerbedrijven.
De opleidingen worden gegeven op verschillende niveaus binnen de richtingen Bakkerij, Facilitaire Dienstverlening, ICT, Handel en Economie, Horeca, Laboratoriumtechniek, Orde & Veiligheid, Techniek, Toerisme & Recreatie, Welzijn en Zorg. ROC Leiden verzorgt daarnaast Educatie en VAVO (vmbo-TL, havo en vwo voor jongvolwassenen).
BBL
Verschillende leerwegen
BBL staat voor Beroepsbegeleidende Leerweg. In deze variant is de student maar een of twee dagen per week op school en werkt hij of zij minimaal 650 uur (per schooljaar) in een erkend leerbedrijf.
Veel mbo-opleidingen van ROC Leiden hebben zowel een BOL- als een BBL-variant.
2. Ons onderwijs Basiskwaliteit betekent voor ons zorgen voor een basiskwaliteit van onderwijs waarin de student centraal staat en de aandacht krijgt die hij/zij nodig heeft. “Wij bereiden jongeren en volwassenen optimaal voor op de arbeidsmarkt, op vervolgonderwijs en op participatie in de samenleving”.
Deze prestaties leveren een bijdrage aan de ontwikkeling van de studenten doordat ze vaak samenwerken met andere studenten en de opdrachtgever. De opdrachtgever beoordeelt het uiteindelijke resultaat. Voorbeelden van prestaties zijn het maken van een website of het ondersteunen van de beveiliging bij de Leiden Marathon.
Daarbij krijgt de student goede begeleiding, zowel tijdens het studeren op school als tijdens de stage in de beroepspraktijk. Het onderwijs vindt plaats in een onderwijsomgeving, waarin je gekwalificeerd, succesvol en tevreden het ROC verlaat met zicht op je competenties en toekomstmogelijkheden. We bieden onderwijs dat de diverse betrokkenen(werkvelden en studenten) (h)erkennen als onderwijs dat is toegespitst op het toekomstig beroep doordat het actueel en contextrijk is.
Leren en werken in leerwerkbedrijven ROC Leiden heeft verschillende leerwerkbedrijven. Studenten werken er aan opdrachten van binnen en buiten school. Onder de huidige leerwerkbedrijven van ROC Leiden vinden we onder meer het horecaleerbedrijf in het gebouw van Nieuwe Energie, Second Level, Rasto (de ICT-werkplaats) en IWZH (Installatie Werk Zuid-Holland). De leerwerkbedrijven zijn intern gehuisvest Second Level (Rasto, IWZH) en soms ook extern (Nieuwe Energie).
2.1 Beroepsgericht opleiden
Beroepspraktijkvorming (bpv of stage)
De praktijk neemt een belangrijke plaats in tijdens de opleiding. Dat gebeurt op verschillende manieren. Bij de vakken die de studenten volgen wordt de koppeling tussen theorie en praktijk onder andere via projecten en prestaties gemaakt. Naast deze twee leervormen gebruiken docenten ook andere leervormen om de koppeling met de praktijk te maken.
Bij de beroepspraktijkvorming (bpv) werkt een student een bepaalde periode binnen een bedrijf of instelling. De student werkt dan aan de kerntaken, werkprocessen en competenties die gelden voor het beroep waarvoor hij of zij wordt opgeleid. Deze kerntaken, werkprocessen en competenties staan beschreven in het ‘Kwalificatie Dossier’ van de betreffende beroepsopleiding. ROC Leiden stelt vooraf met het stagebedrijf doelen vast, zodat de student weet aan welke opdrachten hij gaat werken en wat zijn taken zijn. Daarnaast werkt de student aan projecten, simulaties en leeractiviteiten die nodig zijn voor het ontwikkelen van zijn competenties. Zo kan de student zijn portfolio invullen met relevante ‘bewijzen’.
Projecten Dit kan bijvoorbeeld door middel van projecten. Hierbij gaat het niet alleen om het resultaat maar ook om het proces. Onder het proces valt het werken met een projectplan en projectdoelen. De studenten leren samen met elkaar het project te plannen en te organiseren. Naast beroepsgerichte vaardigheden leren studenten bij een project ook vaardig heden die overal inzetbaar zijn.
Prestaties
2.2 Het portfolio
In opdracht van bedrijven kunnen prestaties uitgevoerd worden, hierbij staat duidelijk vast wat het resultaat moet zijn.
Een portfolio is een verzameling van bewijsstukken, zoals werkstukken, foto- en filmpresentaties, verslagen, product
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
4
januari 2016
3. Leerbedrijven De onderwijsvisie van ROC Leiden stelt hoge eisen aan het binnen- en buitenschoolse leren. Goed beroepsonderwijs is ondenkbaar zonder intensieve samenwerking tussen school en werkgevers. Binnen het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) vindt beroepspraktijkvorming plaats in erkende leer bedrijven. Het SBB draagt zorg voor de erkenning en registratie van deze leerbedrijven, zowel binnen Nederland als in het buitenland.
3.1 Hoe wordt uw bedrijf een erkend leerbedrijf? Bent u nog geen erkend leerbedrijf en biedt uw bedrijf of instelling aankomend beroepsbeoefenaren een uitdagende leerwerkomgeving? Wilt u onze studenten een kans bieden? ROC Leiden brengt u dan graag in contact met het kennis centrum (SBB) dat de erkenning van leerbedrijven voor uw branche regelt. Een bedrijfsadviseur van het kenniscentrum (SBB) brengt aan de hand van een gesprek de mogelijkheden voor beroepspraktijkvorming in uw bedrijf in kaart. Wilt u als leerbedrijf erkend worden, dan moet uw bedrijf of instelling voldoen aan een aantal criteria: beoordelingen, evaluatierapporten, toetsresultaten en andere vormen van bewijs van ‘producten’ die een student heeft gerealiseerd. Hiermee laat de student zien wat hij aantoonbaar heeft gemaakt/gedaan in de beheersing van competenties. Deze bewijsstukken kunnen zowel ‘fysiek’ (dus tastbaar, bijvoorbeeld op papier) als digitaal zijn.
• Het leerbedrijf biedt een (sociaal) veilige leerwerkomgeving die overeenstemt met de toekomstige beroepscontext van de student en is afgestemd op de leerweg, het niveau en de mogelijkheden van de student. • Het leerbedrijf werkt mee aan het opstellen van een bedrijfsprofiel ten behoeve van de matching tussen student en leerbedrijf. Uitgangspunt hierbij zijn de in het bedrijf te realiseren kerntaken, werkprocessen en competenties voor de beroepen waarvoor kan worden opgeleid.
2.3 Het examen via de Proeve van Bekwaamheid (PvB) Als het functioneren in het beroep uitgangspunt is in het onderwijs, dan is het logisch dat ook de examinering in de reële beroepssituatie plaatsvindt. Dat gebeurt door middel van de zogenoemde Proeve van Bekwaamheid (PvB). Bij een Proeve van Bekwaamheid laat een student in de beroepspraktijk zien dat hij of zij de kerntaken, werkprocessen en competenties als (beginnend) beroepsbeoefenaar in voldoende mate beheerst. De Proeve van Bekwaamheid wordt vrijwel altijd afgenomen tijdens de bpv-periode. De resultaten ervan worden beoordeeld door een beoordelaar (examinator) van ROC Leiden en een beoordelaar uit het bedrijfsleven. De beoordelingscriteria waaraan de student moet voldoen om te kunnen slagen, zijn vooraf bekend.
• Het leerbedrijf stelt een werkplek, deskundigheid plus tijd en middelen beschikbaar voor een goede praktijkopleiding, afgestemd op de opleiding van de student.
Voor een overzicht van de specifieke eisen rondom erkenning (accreditatie) kunt u terecht op: www.s-bb.nl.
Een vast onderdeel van deze beoordeling is een evaluerend gesprek met de student waarin deze verantwoording aflegt over zijn handelen en de keuzes die hij gemaakt heeft tijdens de uitvoering van de Proeve van Bekwaamheid. Essentieel is hierbij de vraag of de beoordelaars de student voldoende toegerust vinden om als beginnend beroepsbeoefenaar aan de slag te gaan. Naast de Proeve van Bekwaamheid kunnen ook kennis toetsen, en zeker de eisen voor de talen, deel uitmaken van het examen.
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
5
januari 2016
4. Taken in de beroepspraktijkvorming Hieronder gaan we in op de verschillende taken die verschillende participanten hebben. Bij de beroepspraktijkvorming zijn vier partijen betrokken:
• De student
4.3 Het leerbedrijf
• ROC Leiden
• Is een door het kenniscentrum (SBB) erkend leerbedrijf. • Kijkt of de verwachtingen van de student en het bedrijf op elkaar aansluiten. • Maakt concrete afspraken met de onderwijsinstelling en de student over vorm, inhoud, begeleiding en beoordeling van de bpv-periode. • Legt deze afspraken vast in de praktijkovereenkomst die de onderwijsinstelling levert. • Zorgt voor de dagelijkse begeleiding en opleiding van de student op de werkvloer. • Zorgt voor een gekwalificeerde, gemotiveerde en toegankelijke praktijkbegeleider. • Voert met de student en de BPV-begeleider begeleidingsen voortgangsgesprekken. • Beoordeelt de student aan het einde van de bpv-periode op basis van gemaakte afspraken in de praktijkovereenkomst. • Heeft contact met de onderwijsinstelling over de bpv-beoordeling van de student.
• Het leerbedrijf • Het kenniscentrum (SBB)
4.1 De student • Zoekt informatie op over het bedrijf. • Oriënteert zich op branches, beroepen, bedrijven en leermogelijkheden. • Weet wat hij wil leren en is gemotiveerd. • Presenteert zich goed aan het bedrijf. • Is goed voorbereid en gemotiveerd om aan de bpv te beginnen. • Houdt zich aan de afspraken die in de praktijk overeenkomst zijn gemaakt. • Volgt instructies van de praktijkbegeleider op. • Koppelt terug aan de bpv-begeleider van de onderwijs instelling. • Zorgt dat alle onderdelen van het bpv-programma zijn afgerond en ingeleverd.
4.4 bpv-aanspreekpunt • Zorgt voor voldoende erkende leerbedrijven en werft nieuwe bedrijven op basis van behoefte. • Zorgt voor erkenning binnen twee weken. • Maakt het aanbod aan leerbedrijven met bpv-plaatsen bekend in het openbaar register en op www.stagemarkt.nl. • Ondersteunt het bedrijf zich te profileren in www.stagemarkt.nl. • Ondersteunt de onderwijsinstelling in het gebruik van www.stagemarkt.nl en bij de matching van student en leerbedrijf. • Traint en coacht de praktijkbegeleider en voorziet deze van adviezen en hulpmiddelen om zijn taak goed uit te kunnen voeren. • Traint en coacht de praktijkbegeleider in valide en objectieve bpv-beoordeling. • Stimuleert de gelijkwaardige samenwerkingsrelatie tussen onderwijsinstelling en bedrijf. • Voorziet - indien nodig - in overleg met de onderwijs instelling in een vervangende bpv-plaats voor de student.
4.2 De onderwijsinstelling / ROC Leiden • • • • •
•
•
• • • • •
•
Bereidt de student voor op de bpv. Ondersteunt de student bij het zoeken naar een bpv-plaats. Zorgt voor een goede match tussen student en bedrijf. Zorgt voor bedrijfsoriëntatie, presentatie- en sollicitatievaardigheden. Zorgt voor heldere voorlichting, voorafgaand aan de start van de bpv-periode over verantwoordelijkheden en verplichtingen aan bedrijf en school. Maakt in de praktijkovereenkomst concrete afspraken met het bedrijf over vorm en inhoud van de bpv, manier van begeleiden en frequentie, persoonlijk leerprogramma en toetsingsmethoden. Zorgt ervoor dat student en praktijkbegeleider weten wie het aanspreekpunt in de onderwijsinstelling is en wanneer deze bereikbaar is. Zorgt voor voldoende begeleiding conform de afspraken in de praktijkovereenkomst. Bewaakt de voortgang en de aansluiting van de leerdoelen van de student op de leermogelijkheden in het bedrijf. Zorgt voor een competente en toegewijde begeleider vanuit het onderwijs. Zorgt voor objectieve beoordeling van de student. Heeft contact met het bedrijf over de beoordeling van de bpv en de evaluatie van de bpv-periode. De onderwijsinstelling neemt hiertoe het initiatief. Neemt het oordeel van het bedrijf over de bpv van de student mee in de beoordeling.
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
(bron: bpv-protocol MBO Raad)
6
januari 2016
5. Vormen van beroepspraktijkvorming en plaatsing 5.1 Beroepspraktijkvorming
5.2 Plaatsing
In de beroepspraktijkvorming ervaart de student hoe de dagelijkse gang van zaken in een bedrijf of instelling verloopt. Ook leert hij of zij de daarbij behorende vaardigheden. Werktijden en regels van het bedrijf zijn leidend. Beroepspraktijkvorming kent twee vormen: stage lopen of werken.
Bij het plaatsen van een student bij een leerbedrijf maken onze bpv-begeleiders gebruik van de door de kenniscentra erkende leerbedrijven. Hierbij wordt zo veel mogelijk rekening gehouden met: • De inhoud van de opleiding die gekoppeld is aan de betreffende bpv-periode. • De wensen en mogelijkheden van het leerbedrijf. • De wensen van de student.
BBL-studenten werken in het bedrijf als werknemer. De werkdagen worden afgestemd met de school, zodat de student ook onderwijs kan volgen. De BBL-studenten vallen onder de CAO van het leerbedrijf.
De mate waarin de student het initiatief heeft bij het vinden/ verkrijgen van een bpv-plaats verschilt en hangt af van het leerjaar, het niveau en de sector waarin de student wordt opgeleid. De student solliciteert naar een bpv-plaats. De manier waarop kan per opleiding en leerjaar verschillen.
BOL-studenten gaan in vaste periodes binnen de opleiding op stage. Vaak zijn dit aaneengesloten periodes, waarbij de student vier of vijf dagen per week naar een leerbedrijf gaat. Er zijn ook stages waarbij de student gedurende het studiejaar een of meerdere dagen per week naar een leerbedrijf gaat. De bpv-periodes liggen op verschillende momenten in de opleiding.
6. De praktijkovereenkomst (POK) Zoals beschreven in de Wet Educatie Beroepsonderwijs moet er voor de Beroepspraktijkvorming (bpv) een praktijkovereenkomst worden afgesloten.
Eén exemplaar is voor de student, één exemplaar is voor het bedrijf en één exemplaar moet ingeleverd worden bij ROC Leiden.
Bij de BPV zijn drie partijen betrokken: het leerbedrijf, de student en het ROC Leiden. Daarom is het goed om van tevoren een aantal afspraken te maken en deze vast te leggen in een praktijkovereenkomst (POK) met bijbehorende Algemene Voorwaarden. Zo weten alle partijen ook wat hun rechten en plichten zijn in geval de bpv-periode niet verloopt zoals van tevoren was afgesproken.
Alleen als de praktijkovereenkomst door alle partijen is ondertekend, is deze rechtsgeldig.
Uitgangspunt is dat de praktijkovereenkomst opgemaakt is vóórdat de stage-periode begint! Indien een student geen praktijkovereenkomst heeft mag hij/zij niet op stage.
De aanvraagprocedure en opmaak van de praktijkovereenkomst is als volgt: • De student zoekt een erkend leerbedrijf (www.stagemarkt.nl) • De student vraagt de praktijkovereenkomst aan (digitaal of schriftelijk) bij de afdeling Studentenzaken van het ROC Leiden • De medewerker studentenzaken maakt de praktijk overeenkomst en stuurt deze in 3-voud naar de student (1 exemplaar voor alle partijen) • De student tekent alle exemplaren, neemt ze mee naar het bedrijf en laat het bedrijf ook tekenen.
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
De Algemene Voorwaarden vindt u op ons intranet, www.rocleiden.nl/roc-leiden/belangrijke-documenten Elke keer als er een nieuwe student komt of een nieuwe bpv-periode start, wordt een nieuwe praktijkovereenkomst afgesloten.
7
januari 2016
7. Bpv-begeleiding 7.1 Beginsituatie De student, zijn bpv-begeleider en de praktijkbegeleider dragen zorg voor de intake in het leerbedrijf. Er wordt vastgelegd in welke mate de student aan het begin van de bpv-periode werkprocessen en competenties beheerst. Op basis hiervan worden afspraken gemaakt aan welke kerntaken, werkprocessen en competenties de student via opdrachten gaat werken.
7.2 Reflectie De praktijkbegeleider verzorgt een tussenbeoordeling over de student. Hij gebruikt daarbij de formulieren uit de opleidingsspecifieke bpv-gids van de student. Samen met de zelfbeoordeling door de student vormt dit de basis voor het reflectie gesprek over de beheersing van de werkprocessen en de ontwikkeling van zijn competenties.
7.3 Beoordeling De bpv-begeleider draagt zorgt voor de beoordeling van de student in het leerbedrijf. Op basis van de zelfbeoordeling door de student en het oordeel van de bpv-begeleider vindt een gesprek plaats. Het kan hier gaan om een tussentijdse beoordeling, een eindbeoordeling of een beoordeling in het kader van examinering (Proeve van Bekwaamheid). Het verslag van dit gesprek plaatst de student in zijn port folio, tezamen met de ingevulde formulieren.
8. Beloning en vergoedingen BOL/BBL Belangrijk is om onderscheid te maken tussen studenten die hun opleiding volgen via de Beroepsopleidende Leerweg (BOL) of via de Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL).
Bij de BOL: Is er geen beloning in de sfeer van loon volgens de CAO*? Het bedrijf kan naar eigen inzicht een beloning of vergoeding aan de student toekennen.
Bij de BBL: Is sprake van een arbeidsovereenkomst, waarbij de student rechtstreeks of via een intermediair bij het bedrijf in loondienst is. Hier is dus sprake van beloning volgens de CAO. * Er bestaan echter uitzonderingen, zo is in de CAO voor de kinderopvang een stagevergoeding voor BOL-studenten opgenomen om de instroom in deze branche te bevorderen.
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
8
januari 2016
9. Financieel voordeel voor u als werkgever Middelen brancheorganisaties
Werkgevers die medewerkers een leerbaan aanbieden (BBL) of die stageplaatsen aanbieden (BOL) kunnen profiteren van verschillende financiële regelingen. Deze zijn verschillend voor BOL en BBL. Hieronder vindt u een korte samenvatting van de belangrijkste regelingen. De regelingen veranderen geregeld. Op de genoemde websites vindt u de meest actuele informatie.
Werkgevers kunnen in veel gevallen een beroep doen op het sectorale Opleidings- en Ontwikkelingsfonds (O&O-fonds) van hun brancheorganisatie. Een O&O-fonds wordt gevuld via bijdragen uit de loonsom van aangesloten bedrijven. Voor meer informatie over het O&O-fonds kunt u contact opnemen met de brancheorganisatie waarbij uw bedrijf of instelling is aangesloten.
Subsidieregeling Praktijkleren De subsidie is een tegemoetkoming voor een werkgever in de kosten die hij maakt voor de begeleiding van een leerling, deelnemer of student. Meer informatie over de Subsidieregeling Praktijkleren vind je op: www.rvo.nl/subsidies-regelingen/subsidieregelingpraktijkleren
No-riskpolis voor werknemers Speciaal voor werkgevers in 34 grote steden van ons land bestaat de No-riskpolis. Deze dekt de kosten van loondoor betaling als de student zich ziek meldt. Voorwaarde voor deze polis is dat de werkgever een jongere aanneemt op een leerbaan op niveau 1 of 2 van de BBL die (nog) geen mbo-diploma heeft en jonger is dan 23 jaar. Kijk voor meer informatie over de No-riskpolis op www.uwv.nl. of www.opleidingenberoep.nl/ts/ob
De subsidie is alleen voor bedrijven die een BBL-student een leer-werkbaan aanbieden.
Bijzondere arbeidsrelaties Loonheffingen Kijk voor informatie over werknemersverzekeringen op www.uwv.nl.
10. Aansprakelijkheid en verzekeringen
11. Evaluatie
ROC Leiden heeft voor alle studenten een collectieve ongevallenverzekering en collectieve aansprakelijkheids verzekering afgesloten met een aanvullende dekking voor de bpv.
Aan het einde van elke bpv-periode wordt via een enquête aan de student gevraagd wat zijn bevindingen zijn. Op basis hiervan kunnen leerbedrijf en school zonodig werken aan verbeteringen. Door te meten houden we de kwaliteit van de bpv op het gewenste niveau.
Let op: een stagiair wordt volgens de wet gelijkgesteld als werknemer/ondergeschikte van een bedrijf. Voor wat betreft de aanvullende dekking in geval van schade / letsel zal dit onderling door de verzekeraar van het bedrijf en de verzekeraar van ROC Leiden worden overlegd.
Daarnaast vindt jaarlijks een werkveldonderzoek plaats onder leerbedrijven. De resultaten van het onderzoek worden onder andere besproken in de veldadviesraad of klankbordgroep. Deze worden gevormd door vertegenwoordigers van onderwijs en bedrijfsleven uit een bepaalde branche, die regelmatig samenkomen. De raden fungeren als een denktank om de kwaliteit van het onderwijs zo goed mogelijk te waarborgen.
Specifieke informatie over de polisvoorwaarden staat op www.rocleiden.nl/belangrijke-documenten Overigens dient het leerbedrijf er rekening mee te houden dat niet de student, maar het bedrijf wettelijk aansprakelijk is, net als voor ‘reguliere’ werknemers, dit conform artikel 7:658 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek .
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
9
januari 2016
12. Informatie en contact ROC Leiden verstrekt op verschillende manieren informatie over de bpv: 1. ‘Op papier’ • via deze algemene bpv-gids die geldt voor alle onderdelen van ROC Leiden. • via de opleidingsspecifieke bpv-gidsen. • via de praktijkovereenkomst met bijbehorende artikelen. 2. Via www.rocleiden.nl. 3. Via het bpv-aanspreekpunt.
Bpv-aanspreekpunt Met vragen over stagemogelijkheden kunt u terecht bij het bpv-aanspreekpunt van ROC Leiden. Daar kunnen bedrijven en instellingen terecht voor informatie over de combinatie van werken en leren. Daarbij ondersteunt het werkgevers bij het vormgeven van de beroepspraktijkvorming en bij het begeleiden van studenten.
13. Relevante websites
Meer informatie?
Hieronder een overzicht van websites die interessant zijn voor de bpv: Bedrijfsleven Kamer van Koophandel www.kvk.nl Alles over subsidies www.subsidieshop.nl Platform beroepsonderwijs www.s-bb.nl
Bpv-aanspreekpunt ROC Leiden Postbus 16158 2301 GD Leiden T: Peter Stolk, bpv-contactpersoon (071) 582 49 81; E:
[email protected] I: www.rocleiden.nl
Onderwijs ROC Leiden
Bezoekadres:
www.rocleiden.nl
Overheid Belastingdienst www.belastingdienst.nl Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) www.cwi.nl Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) www.uwv.nl Jeugdwerkloosheid www.cbs.nl Opleiding en beroep www.opleidingenberoep.nl Subsidieregeling Praktijkleren www.rvo.nl/subsidies regelingen/subsidieregeling-praktijkleren
Locatie Lammenschans, Bètaplein 18, 2321 KS Leiden Locatie Centraal Station, Gebouw Level, Bargelaan 190, 2333 CW Leiden
BPV Stagewijzer Stagebedrijven en matching
www.job-site.nl www.stagemarkt.nl
Studie-informatie over bijbanen en stages www.studieinfo.nl Startpagina’s MBO Werkgeversorganisaties MKB-Nederland VNO/NCW
www.mbo.startpagina.nl/
www.mkb.nl www.vno-ncw.nl
Vragen over beroepsopleidingen Niveau 1 en 2 www.cfi.nl (crebo-opleidingen)
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
10
januari 2016
Bijlage 1. Begrippenlijst Beroepsbegeleidende Leerweg - BBL
zijn samengesteld van karakter en relateren aan onder liggende vaardigheden, kennis en houding. Competenties krijgen pas betekenis in een context. Of iemand over de gevraagde competenties beschikt, wordt zichtbaar in gedrag.
Een mbo-opleiding waarbij 650 uur per studiejaar of meer van de leertijd wordt besteed aan praktijkleren en de student werkzaam is in een leerbedrijf op basis van een arbeids overeenkomst.
Mbo Beroepsopleidende Leerweg - BOL
Middelbaar beroepsonderwijs.
Een mbo-opleiding waarbij ongeveer 70% van de onderwijstijd binnen school wordt verzorgd en de rest wordt besteed aan beroepspraktijkvorming in de vorm van stage. De student is in het leerbedrijf niet werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst.
Menukaart onderwijs Per opleiding (kwalificatie) een handig overzicht van de kerntaken, werkprocessen en competenties.
BPV-begeleider Beroepspraktijkvorming - bpv Onderwijs dat plaatsvindt in de praktijk van het beroep, dus in een bedrijf of instelling. De beroepspraktijkvorming wordt verzorgd op grond van een overeenkomst - de praktijkovereenkomst - afgesloten door de school, de student, het erkende leerbedrijf.
Een medewerker van ROC Leiden belast met de organisatie van de bpv en de plaatsing van studenten bij een leerbedrijf. De BPV-begeleider bezoekt en informeert bestaande bpv- bedrijven, onderhoudt relaties en werft nieuwe leerbedrijven. Dit is tevens de persoon die vanuit de onderwijsinstelling de student begeleidt op zijn bpv-plaats.
Erkend leerbedrijf
Praktijkbegeleider
Een bedrijf of instelling dat/die door het kenniscentrum (SBB) als leerbedrijf is erkend en dus bevoegd is beroepspraktijk vorming te verzorgen. Hiervoor moet het bedrijf voldoen aan door de branche gestelde eisen (criteria).
De persoon die vanuit het leerbedrijf de student begeleidt op zijn bpv-plaats.
Praktijkovereenkomst (POK) De praktijkovereenkomst regelt de rechten en verplichtingen van partijen en omvat bepalingen over: a. de duur van de overeenkomst en de omvang van de periode van de beroepspraktijkvorming b. de begeleiding van de deelnemer c. de kerntaken en werkprocessen waaraan de student tijdens de bpv-periode dient te werken en de beoordeling daarvan d. de gevallen waarin en de manier waarop de overeenkomst voortijdig kan worden ontbonden.
Kwalificatiedossier De Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven hebben voor de onderwijsinstellingen kwalificatiedossiers opgesteld. Een kwalificatiedossier beschrijft voor een beroep of beroepsgroep: • de inhoud van het beroep (in de vorm van de te realiseren kerntaken en werkprocessen) • de benodigde competenties voor een beginnende beroepsbeoefenaar • de benodigde kennis en vaardigheden voor een beginnende beroepsbeoefenaar.
Proeve van Bekwaamheid (PvB) Een vorm van examinering toegepast bij competentiegericht leren. De Proeve van Bekwaamheid is een afsluiting van een opleiding binnen een realistische praktijksituatie in het betreffende beroep. Afname van de proeve gebeurt zo veel mogelijk in een authentieke situatie, of anders in een simulatie, en wordt gecombineerd met een afsluitend interview waarin de student bevraagd wordt over de kennisaspecten en waarin hij verantwoording aflegt over de keuzes die hij bij de uitvoering van de PvB heeft gemaakt.
Een kwalificatiedossier is opgebouwd uit: • Kerntaak Een kerntaak is een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar belang, omvang (tijdbeslag of frequentie) of beide. Een kerntaak bestaat uit een geheel van inhoudelijk met elkaar samenhangende werkprocessen, kenmerkend voor de beroepsuitoefening. Een kwalificatiedossier heeft een beperkt aantal kerntaken. Alle kerntaken samen beschrijven de essentie van de beroepsuitoefening van de betreffende beroepengroep.
Samenwerkingsorganisatie Beroep en Bedrijf (SBB) Beroepssectoren worden vertegenwoordigd door het SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroep en Bedrijf). Het SBB vormt de brug tussen opleiding en beroep en weet wat er in de (arbeids)markt speelt en vertaalt dit naar het onderwijs.
• Werkproces Een werkproces is een afgebakend geheel van beroepshandelingen. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt als kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. Een werkproces bestaat dus nooit uit één handeling of gedraging.
Veldadviesraad / klankbordgroep Vertegenwoordigers van onderwijs en bedrijfsleven komen samen in zogenoemde veldadviesraden. Elke opleiding of branche heeft een eigen raad. De raden fungeren als een denktank om de kwaliteit van het onderwijs zo goed mogelijk te waarborgen.
• Competenties Competenties zijn ontwikkelbare vermogens van mensen waarmee ze in voorkomende situaties adequaat, gemotiveerd, proces- en resultaatgericht kunnen handelen. Competenties
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
11
januari 2016
Meer informatie? Bpv-aanspreekpunt ROC Leiden Postbus 16158 2301 GD Leiden T: Peter Stolk, bpv-contactpersoon (071) 582 49 81; E:
[email protected] I: www.rocleiden.nl
bpv-gids voor leerbedrijven en -instellingen
12
januari 2016