BerkBladFebruari 2010 nummer 1

BerkBlad

Februari 2010 | nummer 1

Special Familiebedr ijven

“ Ons product is de held ” Jordy Cobelens TW Steel

Twee juweeltjes: Bouwbedrijf Bijkerk en KnaapenGroep

Bedrijfsoverdracht tijdens leven fiscaal aantrekkelijker

Familiebedrijven verdienen bijzondere aandacht! Familiebedrijven zijn de motor van de economie! En daarom organiseerden wij in samenwerking met Nyenrode Business Universiteit en ABN AMRO op vrijdag 29 januari jl. de 14e editie van ‘De dag van het familiebedrijf’ in Breukelen. In deze speciale editie van het BerkBlad vindt u diverse artikelen die te maken hebben met het familiebedrijf. Zo vertelt Jordy Cobelens vol passie over zijn bedrijf TW Steel dat hij samen met zijn broer Barry van zijn vader heeft overgenomen. Daarnaast krijgt u in deze editie alvast een voorproefje van de meeslepende verhalen van twee van de 12 oudste familiebedrijven in Nederland uit het boek ‘De Stille kracht van het familiebedrijf’. Kortom; genoeg te lezen!

Van het bestuur

Inhoud Familiebedrijf TW Steel verovert horlogewereld

04

Familiebedrijf KnaapenGroep

Twee juweeltjes erbij: Bouwbedrijf Bijkerk en KnaapenGroep

10

Bedrijfsoverdracht tijdens leven fiscaal aantrekkelijker

14

Familiebedrijf TW Steel

Familiebedrijf Bijkerk

In de spotlights Sinds kort is Berk Fusies en Overnames (voorheen Berk Corporate Finance) gevestigd in De Meern. Een centraal gelegen locatie in Nederland met voldoende mogelijkheden tot uitbreiding. Berk Fusies en Overnames is een zelfstandig onderdeel van Berk en adviseert met name middelgrote (familie)bedrijven bij fusies, overnames, management buy-outs, boekenonderzoek, contractvorming en waardebepalingen. Op pagina 9 van deze uitgave laat Berk Fusies en Overnames u zien hoe de waarde van uw organisatie bepaald wordt en hoe u meer inzicht kunt krijgen in uw bedrijfsvoering! Berk Fusies en Overnames Rijnzathe 7 | 3454 PV De Meern T 030 204 01 00 www.berk-fo.nl [email protected]

2 | BerkBlad • februari 2010 • nummer 1

08 Masterclass familiebedrijven 09 Wat is uw onderneming

Het familiebedrijf heeft de toekomst Kent u Carl Rohde? Het is één van de belangrijkste trendwatchers. Hij voorspelt dat familiebedrijven de winnaars van morgen zijn, dankzij hun ‘robuuste imago van degelijkheid’. Mensen willen ‘gedegenheid en betrouwbaarheid.’ Precies wat veel familiebedrijven kenmerkt. Ik heb het gevoel dat Rohde een niet geheel nieuwe trend beschrijft. Want familiebedrijven doen het al sinds jaar en dag goed. Ze vormen de kurk van de Nederlandse economie. Ze presteren bovengemiddeld, ook in deze crisistijden. Maar eerlijk is eerlijk: het geluid van Rohde klinkt me als muziek in de oren. Want Berk heeft veel familiebedrijven in zijn klantenkring. Dat is dan ook de reden dat we op 29 januari jl., tijdens ‘De dag van het Familiebedrijf’, het succes van familiebedrijven centraal stelden. Deze dag organiseerden wij traditiegetrouw in samenwerking met o.a. Nyenrode Business Universiteit. Want zoals u wellicht weet, sponsoren wij de leerstoel Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht aan deze universiteit. Zo investeren we in de ontwikkeling van kennis over het familiebedrijf. Hoogleraar Roberto Flören werkt nauw samen met Berk. Hij en Berk-partner Stefan Jansen schreven een aantal boeken over het familiebedrijf. Over het laatst verschenen boek, ‘De Stille kracht van het familiebedrijf’, leest u meer op pagina 13 van deze uitgave. De samenwerking met Nyenrode heeft ook geleid tot een speciale opleiding voor medewerkers van Berk. Het doel daarvan is vraagstukken bij het familiebedrijf te onderkennen en op te lossen. De bedrijfsopvolging en alles wat daarbij in familieverband komt kijken is een belangrijk aandachtspunt. Voor deze problematiek ontwikkelde Berk het ‘Handvest voor familiebedrijven’ en een opvolgingsstappenplan, dat zijn nut al vele malen bewezen heeft. Jazeker, het familiebedrijf heeft de toekomst, maar is dat niet al heel lang zo?

waard?

13 Belastingwijzer 2010 13 ‘De stille kracht van het familiebedrijf’

15 Fiscale tips 16 Vanuit de wetenschap Berk Fusies en Overnames in De Meern

“Familiebedrijven doen het al sinds jaar en dag goed. Ze vormen de kurk van de Nederlandse economie”

Frans Groeliker Bestuurslid en partner bij Berk Nijmegen

nummer 1 • februari 2010 • BerkBlad

|3

Interview

Familiebedrijf TW Steel verovert horlogewereld

“Geen tijd om stil te staan!” TW Steel ontwerpt, fabriceert en verkoopt horloges. Geen ‘gewone’ horloges, alleen oversized. De kleinste kast is 37 mm doorsnede, de grootste 50 mm. Het begon in 2005 als een liefhebberij van vader Ton Cobelens, die altijd al iets met horloges had. De liefhebberij groeide in hoog tempo uit tot een wereldwijd actief bedrijf. Ton doet nog steeds de ontwerpen, maar de snelheid waarmee het bedrijf zich ontwikkelt wordt bepaald door zoon Jordy Cobelens (27). Hij is samen met broer Barry vanaf het begin eigenaar. Het tempo ligt hoog. Wat dat betreft is de sponsoring van het Renault Formule 1-team een goede keuze. Op bezoek bij een jonge gedreven ondernemer van een familiebedrijf. “Snelheid is de uitdaging van dit moment”, zegt Sandy van Thol, uitvoerend Berk-adviseur en coördinator van de internationale activiteiten voor deze klant (zie foto pagina 6). “De groei vereist voldoende goede mensen. Wat je maakt en doet moet goed gedocumenteerd worden. Jordy bemoeit zich wel met de mensen, maar wil niet te veel bezig zijn met administratieve zaken. Hij is ondernemer, kijkt vooruit, is bezig met de expansie. Voor de knelpunten die onderweg optreden heeft hij Berk, vindt hij. Sandy: “Wij adviseren hem over de uitvoering van zijn groeiplannen. Soms

“Voor expansie heb ik een netwerk als Baker Tilly nodig.” moeten wij even op de rem staan of juist gas geven op de afwikkeling van zaken en beslissingen. Meestal schakelen en handelen onze accountants, fiscalisten en civiel-juristen snel. Wij willen de vaart er namelijk net zo graag in houden als Jordy.”

Via Thailand naar Berk

Jordy Cobelens

4 | BerkBlad • januari 2010 • nummer 1

“Ook de samenwerking met Berk is snel gegaan”, valt Jordy in. “In 2008 openden we een kantoor in Thailand. In de voorbereiding sprak ik daar met iemand van Baker Tilly, het internationale netwerk

van Berk. Ik had zo’n netwerk nodig. De man in Thailand verwees me naar Berk. In het eerste gesprek met internationaal tax partner Herm Nieste, begin 2009, had ik direct een goed gevoel. Er was een goede klik en we zijn zaken gaan doen. Alles loopt goed, er is overal directe communicatie over. Dat geeft veel vertrouwen voor de toekomst.”

Big in oversized watches Vrijwel vanaf het begin heeft TW Steel zich in de markt gezet onder het motto: Big in oversized watches. “In 2005 ontwierp mijn vader vier modellen. Alle vier heel groot. Dat was nieuw en leuk. Ik had op dat moment een platenzaak, maar daar was het mooie vanaf. In een weekend heb ik de winkel omgebouwd tot kantoor. Ik geloofde in het oversized horloge, al had ik geen idee van het succes dat eraan kwam. Maar de modellen verkochten direct heel goed. We zetten er in 2005 en 2006 enkele tienduizenden af. Er ontstond een sneeuwbaleffect. In het horlogewereldje kent iedereen elkaar. Toen we eenmaal toegang hadden tot de markt, ging het steeds harder. In 2007 verkochten we 110.000 horloges. Dat deden we met zijn drieën. Dat jaar heb ik een marketeer aangenomen. Het succes wachtte op ons, maar we moesten het wel vastgrijpen. Lees verder op pagina 6 >>


|5

>> Vervolg van pagina 5 We hebben ons toen gericht op de A1 Grand Prix. Zo word je wereldwijd zichtbaar en kun je de contacten met distributeurs aanhalen. De contracten hiervoor hebben we in 2008 getekend. Een grote stap en zeker niet de enige stap die we namen. Zo is de automatisering inmiddels geprofessionaliseerd en hebben we een art director aangenomen, die ervoor zorgt dat alles wat we doen (de site, de advertenties, Point Of Sales-materiaal, etc.) kwaliteit uitstraalt. Ook hebben we nu iemand voor de logistiek, de administratie en een officemanager. Last but not least hebben we een Chief Commercial Officer aangesteld. Hij brengt behoorlijk wat mee, onder andere door zijn vorige functie als commercieel directeur van Chelsea. De bezetting is nu super. Ik kan me daardoor helemaal op de expansie van de business storten.”

We worden nog veel groter TW Steel is marktleider in oversized horloges tussen 150 en 800 euro. “Ons product is de held”, zegt Jordy. “De vorm en kwaliteit trekken kopers. Nu is het tijd om echt een merk te bouwen en te zorgen voor merkbeleving. Onze horloges zijn lifestyle producten. We concurreren met de luxe merken op

“Er zit een gokelement in. Maar: wie niet waagt, wie niet wint”

uitstraling en kwaliteit en met de goedkopere merken op prijs. Er ligt een grote markt te wachten. De grootste groei zie ik in Azië en Amerika. Daarom wil ik in

de indruk van hoe wij de sponsoring van A1 Grand Prix hadden aangepakt en benut. Ik vond het een grote stap. We hebben veel gerekend. Het gaat namelijk om groot geld dat in de toekomst verdiend moet worden. Er zit dus een gokelement in. Maar: wie niet waagt, wie niet wint. De Formule 1 rijdt TW Steel naar een betere plek in de bestaande verkooppunten en zorgt voor naamsbekendheid en relaties bij distributeurs in landen waar we nog niet zitten. Nu zijn we official timing partner van het Renault F1 team. We nodigen relaties uit in de pit. Consumenten kunnen een VIP-arrangement winnen of misschien zelfs een keer in een raceauto zitten. Ik heb hoge verwachtingen van deze sponsoring.” n

“Beroemdheden zoals Lionel Richie vallen naast de kwaliteit vooral voor de pasvorm” 2010 een logistiek steunpunt in Hong Kong openen. Dat scheelt transport- en handlingkosten.”

Sponsoring Formule 1 Begin 2009 nam Renault contact op met Jordy. “Of we het Formule 1 team wilden sponsoren. Renault was onder

Berk-adviseur Sandy van Thol en TW Steel-eigenaar Jordy Cobelens.


Beroemde ambassadeurs TW Steel omvat een reguliere collectie en daarnaast de luxere Collection ExtraOrdinary. Kenmerkend zijn de grootte van de kast (minstens 37 mm) en de twee ogen die op de wijzerplaat en de band zichtbaar zijn. Er zijn veel modellen in heel veel verschillende uitvoeringen. Een volledig overzicht vindt u op: www.twsteel.com. De uurwerken zijn van het Japanse Myota, een grote naam in uurwerken. De bandjes komen uit Italië. De horloges worden in Azië geassembleerd. “De kwaliteitscontrole is streng. We gebruiken staal van de allerhoogste kwaliteit. En elk horloge wordt afzonderlijk op waterdichtheid getest. Het resultaat: we krijgen slechts 1-2% van de verkochte horloges retour. Dat is uitzonderlijk weinig. Ons streven is om horloges binnen 2 weken gerepareerd terug bij de klant te hebben. Alle onderdelen zijn dus altijd op voorraad,”vertelt Jordy. De beroemdheden die een TW Steel dragen, zoals bijvoorbeeld Gerard Joling, tennisser Tommy Robredo, de gebroeders Coronel en Lionel Ritchie, zijn niet alleen gevallen voor de kwaliteit, maar vooral voor de (pas)vorm. “En daar pronken wij graag mee”, lacht Jordy.


|7

Familiebedrijven vragen specialistische kennis van financieel adviseurs

Masterclass familiebedrijven

Uitgelicht

Meer inzicht in uw bedrijfsvoering

Wat is uw onderneming waard?

Berk organiseert in samenwerking met Nyenrode Business Universiteit een masterclass over familiebedrijven. De meerdaagse training is bestemd voor onze aankomende of recentelijk afgestudeerde accountants, fiscalisten en bedrijfsjuristen met enkele jaren werkervaring. Met behulp van deze opleiding ontwikkelen zij zich tot dé adviseur van familieondernemers, waardoor onze klanten het externe klankbord krijgen waar zij naar op zoek zijn.

Wat is mijn onderneming waard? Als u ondernemer bent, heeft u zich deze vraag beslist al een keer gesteld. Wat zou u krijgen bij bedrijfsoverdracht of verkoop? Een waardebepaling brengt een antwoord dichterbij. Het geeft zicht op de factoren die waarde creëren of juist vernietigen in uw onderneming. Maar hoe bepaalt u de waarde? En is deze waarde ook gelijk aan de prijs die uiteindelijk betaald wordt? Prof. dr. Roberto Flören

Net een beetje anders Familiebedrijven zijn hele normale ondernemingen in vergelijking met andere bedrijven, met één kernmerkend verschil: de rol van de bedrijfsfamilies in hun familiebedrijf. Het zijn bijzonder trotse ondernemingen, die graag onafhankelijk opereren. Dat maakt dat zij kritisch zijn op de adviseurs waarmee zij zich omringen. Als zij een extern klankbord zoeken, dan is dat in ca. 75% van de situaties de accountant of fiscaal adviseur van het bedrijf, zo blijkt uit onderzoek van de Nyenrode Business Universiteit. Daarnaast spelen bij familiebedrijven naast de financiële aspecten ook emotionele aspecten een belangrijke rol. Dat vraagt dus om specialistische kennis en kunde van financieel adviseurs.

Een belangrijke reden voor ons om te investeren in deze doelgroep, want een groot deel van onze klanten is immers een familiebedrijf.

Het programma Het cursusprogramma gaat in op strategieformulering, marketing en vooral op het inzicht geven in de specifieke mores van familiebedrijven. Onze adviseurs opereren immers op het snijvlak tussen familiebedrijf en bedrijfsfamilies. Familie- en bedrijfsbelangen lopen in deze situaties veelal door elkaar; binnen de onderneming treedt regelmatig ‘rolonduidelijkheid’ en ‘rolverwarring’ op bij familieleden. De kunst voor een adviseur is om naast zijn of haar professionele vaardigheden ook om te kunnen gaan met individuele en collectieve belangen van familieleden en het bedrijf waaraan zij verbonden zijn. Die zijn namelijk regelmatig strijdig met elkaar.

Onze adviseurs operen op het snijvlak tussen familiebedrijf en bedrijfsfamilies Investeren in kennis Als hoofdsponsor van de leerstoel Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht van prof. dr. Roberto Flören van Nyenrode Business Universiteit, krijgt Berk toegang tot een grote bron aan wetenschappelijk onderzoek op dit gebied. Hierdoor sluit de ontwikkeling van onze mensen direct aan bij de doelgroep die zij bedienen en ontwikkelen zij zich tot dé adviseur van familieondernemers. Zo krijgen onze opdrachtgevers het externe klankbord dat zij zoeken. n


Bent u geïn teresseerd in een vrijblijvend gesp rek met één van onze adviseurs? Ki jkt voor onze contactgegevens op : www.berkfo.nl.

Er zijn verschillende manieren om de waarde van een onderneming te berekenen. Deskundigen hebben een voorkeur voor de Discounted Cash Flow-methode (DCF). In deze methode staan de toekomstige kasstromen van de onderneming centraal. Er wordt beoordeeld welke risico’s verbonden zijn aan de bedrijfsactiviteiten die deze kasstromen genereren.

Waarderen van een onderneming Om iets te zeggen over de toekomst, moet je veel weten over het verleden. Een goed onderbouwde waardebepaling analyseert het verleden, de ontwikkeling van de onderneming en de markt waarin deze opereert. Die analyse levert de gegevens om de toekomstige verdiencapaciteit te kunnen inschatten op basis van de operationele in- en uitgaande kasstromen. Het gaat dan niet om (boekhoudkundig) verlies of winst. Zaken als investeringen en veranderingen in het werkkapitaal (o.a. debiteuren, crediteuren en voorraden) spelen hierbij ook een rol.

waard dan in de toekomst. De som van de contant gemaakte kasstromen geeft de ondernemingswaarde weer.

Van waarde naar prijs Waarde en prijs zijn niet per definitie hetzelfde. De prijs wordt uiteindelijk door de markt bepaald. Een koper weegt de door hem berekende waarde als één van de prijsbepalende factoren, naast bijvoorbeeld de marktomstandigheden, het groeipotentieel, de synergievoordelen, het moment van (ver) koop en de aanwezigheid van andere kopers (de onderhandelingspositie). Ook is de financieringscapaciteit een belangrijke factor in het geheel. Door het laten uitvoeren van een waardebepaling, krijgt u meer gevoel bij de prijs die een koper bereid is te betalen. Ook wanneer er geen sprake is van bedrijfsoverdracht of verkoop, kan een waardebepaling nuttig zijn. Zo geeft een waardebepaling inzicht in de toekomstige financiële planning en legt het de waardecreërende factoren (‘value drivers’) van uw onderneming bloot. Door middel van het sturen op value drivers kunt u waarde creëren en op deze manier de mogelijke prijs van uw onderneming verhogen. n

Om de waarde te bepalen, worden de kasstromen contant gemaakt tegen een gewogen gemiddelde kostenvoet. Deze kostenvoet wordt berekend op basis van het rendement dat verstrekkers van eigen- en vreemd vermogen verwachten te realiseren. Door de toekomstige kasstromen te disconteren tegen de kostenvoet wordt rekening gehouden met de contante waarde van geld: een euro is vandaag meer


|9

Interview

De Top-12

Twee juweeltjes erbij

• Touwfabriek G. van der Lee | Oudewater

familiebedrijf sinds 1545

• Tichelaars Koninklijke Makkumer In het boek ‘Ondernemerschap en het familiebedrijf’ werd de top-10 van de oudste familiebedrijven van Nederland gepresenteerd, met daarbij de oproep aan bedrijven om zich te melden als zij meenden ook tot deze top-10 te behoren. Twee ondernemers reageerden en bleken aan de criteria te voldoen, waarmee de top-10 een top-12 werd.

te gaan. Hoewel dit in eerste instantie goed uitpakte, ging het mis toen Johan ziek werd. Zijn partner liet hem zitten en zette op een paar honderd meter afstand een concurrerend bedrijf op. Johan bleef berooid achter, maar liet zich niet kennen en deed er alles aan om door te gaan. Hij ontpopte zich als projectontwikkelaar en bouwde na lange en moeizame onderhandelingen met de bank het eerste vakantiebungalowpark van Zeeland. Johan toonde hiermee visie: niemand zag zijn plan destijds zitten, nu staat de provincie Zeeland vol met bungalowparken.

Beide ‘nieuwe oude’ bedrijven zijn actief in de bouw en onderscheiden zich door een bijzondere cultuur en een menselijke aanpak. Wij geven u graag een voorproefje van weer twee juweeltjes onder de Nederlandse familiebedrijven. De uitgebreide versies kunt u lezen in het boek ‘De stille kracht van het familiebedrijf’ (zie pagina 13).

Bouwbedrijf Bijkerk: hart voor de zaak Veertien jaar lang woonde één van de werknemers bij de familie Bijkerk in huis en voordat de koffiezetapparaten bestonden zorgden de vrouwen elke dag voor verse koffie. Betrokkenheid en saamhorigheid kenmerken dit familiebedrijf.

selende marktomstandigheden en economische crises. Maar na elke tegenslag was er toch steeds weer voldoende veerkracht en ondernemingszin om op te staan en verder te gaan.

Bouwbedrijf Bijkerk werd in 1650 opgericht als metselbedrijf; inmiddels is de tiende generatie Bijkerk actief in de onderneming. In de loop der eeuwen heeft het bedrijf vele ups en downs gekend, is het één keer bijna failliet gegaan en mislukte een samenwerking waardoor Johan Bijkerk vrijwel alles

Het metselbedrijf Bijkerk bleef eeuwenlang een lokale Zeeuwse onderneming. Soms wat groter en succesvoller, soms ook moeizaam verder ploegend. De marktomstandigheden en de kwaliteiten van de Bijkerk-ondernemers speelden hierbij een belangrijke rol. De echte groei en


verloor en het bedrijf weer van de grond moest opbouwen. In de bijna 400 jaar van het bestaan hebben de Bijkerk-ondernemers en hun bedrijf veel meegemaakt. De familie zag zich geconfronteerd met ziekten, vroegtijdig overlijden, wis-

De saamhorigheid leidt tot een werksfeer waarin dingen voor elkaar komen doorbraak van het bedrijf kwamen in de tweede helft van de 20e eeuw. Twee factoren zorgden in die tijd voor een ongekende groei in de Zeeuwse bouwwereld: de Watersnoodramp en de opkomst van het toerisme. Tot groot geluk stond op dat moment bij de firma Bijkerk één van de meest capabele ondernemers aan het roer: Johan, de vader van de huidige directeur Jan Bijkerk. Hij zag de kansen en besloot een samenwerking met een partner aan

Aardewerk- en Tegelfabriek | Makkum familiebedrijf sinds 1640

• Bijkerk | Burgh-Haamstede familiebedrijf sinds 1650

• KnaapenGroep | Son


• Koninklijke Klokkengieterij

Petit & Fritsen | Aarle-Rixtel familiebedrijf sinds 1660

• Van Eeghen Groep | Amsterdam


• Bavaria | Lieshout


• Nolet Jeneverstokerij-

Ook de beide zoons van Johan zijn echte ondernemers: zij namen een installatiebedrijf en een staalbedrijf over, waarna het bedrijf maar liefst 120 personeelsleden telde. Bouwbedrijf Bijkerk heeft inmiddels alle disciplines in huis; van een timmerfabriek tot graafmachine en vrachtwagen.

Hoewel de generaties verschillend waren, is een aantal zaken gelijk gebleven. De eigenaren van de firma Bijkerk worden gekenmerkt door doorzettingsvermogen, ondernemingszin en maatschappelijke betrokkenheid. Daarbij hebben zij hart voor de zaak en de mensen. Het personeel vindt bij Bijkerk een oprechte, menselijke werkgever. En daardoor geeft het personeel ook veel terug aan het bedrijf. Deze saamhorigheid leidt tot een werksfeer waarin dingen voor elkaar komen. Als het moet, ook in de avonden en in het weekend, alleen niet op zondag. Want de mensen van Bijkerk zijn principieel religieus en werken niet op zondag. Natuurlijk zorgen zij ervoor dat het werk in dat geval vóór de zondag klaar is. Want dat doe je als je hart voor de zaak hebt!

Distilleerderij | Schiedam familiebedrijf sinds 1691

• Koninklijke De Kuyper | Schiedam


• C. de Koning Tilly | Haarlem


• Vergeest Metaalbewerking | Druten


• Koninklijke Joh. Enschedé | Haarlem familiebedrijf sinds 1703

Lees verder op pagina 12 >>


| 11

>> Vervolg van pagina 11

Nieuw

KnaapenGroep: de mens in het middelpunt ‘De mens centraal’, het is een slogan van deze tijd, maar bij de firma Knaapen wordt dit al meer dan 350 jaar in praktijk gebracht. Medewerkers worden opgeleid en begeleid, groeien en bloeien. En als ze toch liever ergens anders willen gaan werken? Dan moeten ze vooral hun kansen grijpen en worden ze de ambassadeurs van hun voormalige werkgever. Voorvader Francis Knaapen startte in 1652 het verversambacht, een beroep dat nu huisschilder zou heten. Destijds kon men alleen in de zomermaanden buiten schilderen en moest men in de winter een andere tijdsinvulling zoeken. Dat betekende: verven bereiden. Daarbij was ondernemerschap altijd al een kenmerk van de familie. Zo ontwikkelde en produceerde Judocus rond 1800 behang voor de huizen van de gegoede families en was hij bovendien blikslager en verkoper van kruidenierswaren. Aan het begin van de 20e eeuw begon het bedrijf met het schilderen van rijtuigen en later automobielen. Hiertoe werd een in de Verenigde Staten ontwikkelde spuitmachine aangeschaft.

Maar ook bij de familie Knaapen was het niet altijd alles goud wat er blinkt. Ondernemen betekent risico nemen en dus ging er wel eens iets mis. Zo werd de expansie richting Randstad aan het einde van de 20e eeuw een mislukking. Afstand, files en cultuurverschillen; het bleken onoverbrugbare hindernissen te zijn. Sluiting van de vestiging in Amsterdam en concentratie in Son, de thuisbasis van het familiebedrijf, brachten de onderneming weer in balans.

De familie Knaapen is een bijzondere familie waarin veel creativiteit te vinden is

De familie Knaapen is een bijzondere familie waarin al generaties lang veel creativiteit te vinden is. Zo kende de familie vele getalenteerde zangers en volgde Piet Francis Knaapen een opleiding bij de architect Cuypers, onder meer bekend vanwege zijn ontwerpen voor het Centraal Station en het Rijksmuseum in Amsterdam. Ook de huidige generatie is creatief en vernieuwend in de formulering en uitvoering van het beleid. De KnaapenGroep is een bouwbedrijf dat zich richt op renovatieprojecten in woonwijken. Dit gebeurt op een bijzondere manier: in de visie van Knaapen is de mens het middelpunt. De vaklieden van KnaapenGroep hebben dan ook oog voor de mens. Renoveren van een wijk betekent inbreuk doen op de privacy van de bewoners. Natuurlijk hebben de mensen na de renovatie een mooiere en prettigere woning. Maar niemand is blij als zijn badkamer wordt verbouwd terwijl hij in zijn huis woont. Maar een goede planning, een dienstverlenende instelling en heldere communicatie kunnen het leed wel wat verzachten. Om de renovatie voor de bewoners zo dragelijk mogelijk te maken, worden verschillende activiteiten ondernomen, zoals het betrekken van de wijkkinderen bij het project. Als kinderen trots zijn op ‘hun’ wijk, gaan ze er later geen rommel van maken, zo is de gedachte. Andere voorbeelden zijn het rondbrengen van een traktatie aan moslimbewoners tijdens het Suikerfeest, het neerzetten van een mobiele ‘woonkamer’ waar wijkbewoners een kopje koffie kunnen drinken of kinderen een transformatorhuisje laten beschilderen. Voor KnaapenGroep is een klacht van een bewoner een doodzonde, en een door de bewoners georganiseerde barbecue voor de bouwvakkers na afloop van de renovatie de grootste beloning. Want bij Knaapen staat de mens in het middelpunt: de medewerker, de bewoner, de klant. Dat is de stille kracht van dit bijzondere bouwbedrijf. n


Belastingwijzer 2010 Speciaal voor onze klanten geven wij elk jaar de Belastingwijzer uit. Met deze handige gids kunt u zich gemakkelijk wegwijs maken in de soms ingewikkelde materie van de belastingwetgeving. Zo bent u op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen en kunt u optimaal profiteren van de fiscale voordelen in 2010!

Bestelwijze Onze klanten ontvangen automatisch een uitgave van de Belastingwijzer 2010. Heeft u geen exemplaar ontvangen of wilt u er een paar extra bestellen? Stuur dan een e-mail naar [email protected] onder vermelding van Belastingwijzer 2010.

In de Belastingwijzer 2010 vindt u onder andere meer informatie over het vervallen van het urencriterium voor de mkb-winstvrijstelling, de mogelijkheden voor het versneld afschrijven op investeringen, het geruisloos onderbrengen van een pand van een dga in de eigen bv, het schenken van aanmerkelijkbelangaandelen en het belastingvrij schenken aan kinderen. Kijk voor wijzigingen na 31 december 2009 op www.berk.nl.

De stille kracht van het familiebedrijf Meer dan de helft van ons Bruto Nationaal Product komt voor rekening van familiebedrijven. Het economisch belang van deze groep bedrijven is dus heel behoorlijk. Dan is het plezierig om te weten dat de ondernemers achter deze bedrijven goed met dat belang omgaan. Want familiebedrijven zijn succesvoller dan niet-familiebedrijven. Waar dat in zit? In het boek ‘De stille kracht van het familiebedrijf’ zetten Roberto Flören (Nyenrode Business Universiteit) en Stefan Jansen (Berk) een aantal succesfactoren achter elkaar. Het boek is het laatste deel van een drieluik over familiebedrijven. In het eerste deel stond ondernemerschap centraal, dat gedreven wordt door passie, durf, lef en doorzettingsvermogen van de startende ondernemer. Die gedrevenheid is nodig om een stabiele positie te ontwikkelen. De hierop volgende groei verlangt vervolgens dat die ondernemer ook over kwaliteiten moet beschikken om zijn succes te verankeren door managementvaardigheden. Dit onderwerp werd uitgewerkt in deel twee van het drieluik. In het laatste deel van het drieluik wordt ‘De stille kracht van het familiebedrijf’ belicht, die essentieel is voor het voortbestaan van familiebedrijven op de lange termijn.

Succesfactoren familiebedrijven Familiebedrijven presteren financieel beter, zij bestaan langer en is er een sterke loyaliteit tussen bedrijf en personeel. Succesvolle familiebedrijven combineren ondernemerschap, management en paternalisme.

De stille kracht van het familiebedrijf kan op vele manieren worden verklaard. In het boek gaan de auteurs nader in op de volgende thema’s die het succes van het familiebedrijf verklaren: • familiedynamiek • ethiek • kennismanagement • social venturing • maatschappelijk verant woord ondernemen • spiritualiteit • inspirerend leiderschap • talentmanagement Ook worden er elf prachtige familiebedrijven geportretteerd, die representatief zijn voor alle familiebedrijven in Nederland. Directeuren, eigenaren en familieleden vertellen en verklaren, op hun kenmerkende bescheiden wijze, het succes van hun familiebedrijf. ‘De stille kracht van het familiebedrijf’ is in eerste instantie geschreven voor ondernemers, eigenaren en bedrijfsfamilies van familiebedrijven, maar het kan ook niet-familiebedrijven en adviseurs inspireren bij het formuleren van een strategie, waarin de langetermijnvisie het wint van ogenschijnlijke voordelen op de korte termijn. Bestellen? Kijk op www.berk.nl


| 13

Fiscaal

Bedrijfsoverdracht tijdens leven nu fiscaal aantrekkelijker In 2005 schreef dr. S.A. Stevens al in het Weekblad voor fiscaal recht dat bedrijfsoverdracht na overlijden fiscaal de meest gunstige bedrijfsopvolgingsvariant is. Daar is sindsdien veel over gediscussieerd. Inmiddels is de fiscale wetgever tot de conclusie gekomen dat bedrijfsoverdracht tijdens leven minder fiscaal belemmerd moet worden. Vanaf 2010 is het dan ook aantrekkelijker om aandelen (gedeeltelijk) te schenken aan de bedrijfsopvolger. We geven u een korte introductie op dit onderwerp.

Gevolgen aandelenschenking voor inkomstenbelasting Bij de schenkingsfaciliteit voor de inkomstenbelasting kunt u onder voorwaarden gebruik maken van de doorschuifregeling. Dit betekent dat uw belastingclaim op de aanmerkelijk belang aandelen in wezen wordt doorgeschoven naar uw bedrijfsopvolger. Afhankelijk van de omstandigheden, is het zelfs mogelijk dat bij een gedeeltelijke betaling voor de aandelen nog geen inkomstenbelasting verschuldigd is. Ook als u een holdingstructuur heeft, kunt u van deze faciliteit gebruik maken, alleen is dat dan wat lastiger. Voorbeeld holdingstructuur: Stel u heeft een holding met daaronder een werkmaatschappij. In de werkmaatschappij zit uw onderneming en in de holding zitten naast de aandelen van de werkmaatschappij ook

uw pensioenvoorziening en beleggingen. U wilt wel de aandelen van de werkmaatschappij (gedeeltelijk) schenken, maar niet de aandelen van de holding. De oplossing hiervoor is dat uw holding juridisch wordt gesplitst in twee bv’s; bijvoorbeeld een A bv en een B bv. Aan A bv worden de pensioenvoorziening en de beleggingen toege-

deeld en aan B bv worden de aandelen van de werkmaatschappij geschonken. Als er voldaan wordt aan de gestelde voorwaarden, zou u de aandelen van B bv (gedeeltelijk) kunnen schenken door gebruik te maken van de schenkingsfaciliteit. De aandelen van A bv houdt u dan zelf.

Ruimere vrijstelling voor schenkbelasting Per 1 januari 2010 is de Successiewet 1956 gewijzigd. De Bedrijfsopvolgingsfaciliteiten (BOF), die al in deze wet waren opgenomen, zijn nu verruimd. Door de nieuwe BOF wordt onder bepaalde voorwaarden bij verkrijging van aanmerkelijkbelangaandelen door vererving of door schenking, een voorwaardelijke vrijstelling verleend voor 100% van de waarde van de aandelen voor zover de waarde van de verkregen objectieve onderneming niet meer bedraagt dan € 1.000.000,-. Voor het meerdere geldt een voorwaardelijke vrijstelling van 83%. In de regeling van de BOF zoals die vóór 1 januari 2010 gold, werd als eis gesteld dat de schenker 55 jaar of ouder is of voor 45% of meer arbeidsongeschikt moest zijn. Die eis is in de vernieuwde BOF komen te vervallen. Verder gelden in de nieuwe BOF speciale strenge voorschriften voor het geval preferente aandelen worden geschonken. n

Neem voor meer inform atie over deze sc henkingsmog elijkheid contact op met uw B er kbelastingadv iseur of kijk op www.berk.nl .


Fiscale tips Gebruik bij het betalen van belasting het juiste betalingskenmerk Onlangs speelde er een procedure waarbij de belastingschuldige omzetbelasting en loonbelasting in één bedrag betaalde onder vermelding van de aanslagnummers. Het aanslagnummer van de omzetbelasting was echter onjuist (een verschrijving). De belastingontvanger kon de betaling van de omzetbelasting daarom niet plaatsen en betaalde de omzetbelasting terug aan de belastingschuldige. Enige tijd later kreeg de belastingschuldige een naheffingsaanslag omzetbelasting met een verzuimboete, omdat de aanslag omzetbelasting niet (tijdig) was betaald. De belastingschuldige was het

hiermee niet eens en kwam uiteindelijk terecht bij het Gerechtshof. Het Hof oordeelde dat niet voldoende duidelijk en buiten twijfel was vast te stellen op welke belasting de betaling betrekking had, omdat er gebruik was gemaakt van een niet bestaand kenmerk. De naheffingsaanslag met verzuimboete was derhalve terecht opgelegd. Let bij het betalen van belastingaanslagen dus op de juiste vermelding van het betalingskenmerk, zodat een verzuimboete voorkomen kan worden. Bron: Gerechtshof Amsterdam, 26-11-2009, 08/00639, LJN: BK4862

Ten onrechte geen aangiftebiljet ontvangen? Heeft u ten onrechte geen aangiftebiljet ontvangen en zou u feitelijk wel moeten bijbetalen? Tot eind 2009 had u dan de plicht om bij de inspecteur een aangifte aan te vragen. Voldeed u niet aan deze plicht, dan zou u strafrechtelijk vervolgd kunnen worden. In de praktijk vonden dergelijke strafrechtelijke vervolgingen niet of nauwelijks plaats, omdat dit een te zware belasting zou vormen voor het opsporingsapparaat. Vanaf 2010 heeft u nog steeds de plicht om een aangiftebiljet te vragen, maar de bestraffing bij het niet voldoen aan deze plicht is veranderd. Vanaf 2010 kan de belastinginspecteur namelijk een verzuimboete opleggen van max. € 4.920 als niet aan de verplichting wordt voldaan.

Meer fiscale tips? Meld u via www.berk.nl aan voor de gratis tweewekelijkse digitale nieuwsbrief!

Voldoe tijdig aan uw fiscale verplichtingen: de verzuimboeten zijn fors verhoogd! Doet u te laat aangiften inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting, dan kan de inspecteur u een verzuimboete opleggen. Tot voor kort bedroeg deze verzuimboete maximaal € 1.134, maar vanaf 2010 is de maximale boete verviervoudigt en bedraagt € 4.920. Het tijdig doen van aangiften kan dus een behoorlijke verzuimboete voorkomen. Nieuw is dat de belastingontvanger een boete kan opleggen als de aanslagen inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting niet tijdig worden betaald. Ook deze boete bedraagt maximaal € 4.920.


| 15

Vanuit de wetenschap

Kijk ook eens op www.berk.nl voor:

Stille kracht

- - - - - - - -

Kent u stille krachten? Mensen die nooit op de voorgrond treden, maar er wel voor zorgen dat alles succesvol draait. Feyenoord was nooit zo’n succes geweest zonder Wim Jansen. Het Nederlands elftal in 1988 geen Europees Kampioen zonder Arnold Mühren. Het hele leven draait immers om teamwork tussen de spelers op de voorgrond en de stille krachten als ondersteuning. Ieder land heeft een Johan Cruijff of een Sven Kramer nodig; helden waar iedereen tegenop kijkt. En zij zullen graag erkennen dat hun succes mogelijk werd door de krachten op de achtergrond. U als ondernemer zal ook graag toegeven dat alle mensen om u heen uw bedrijf succesvol maken. Zo is het ook met de Nederlandse economie. De beursgenoteerde ondernemingen staan vaak in de schijnwerpers. Als grote kampioenen wanneer er successen worden behaald. Maar nu is dat even anders. Het gaat niet goed met de economie en de sterren stralen minder. Toch stort onze economie niet in, omdat veel bedrijven nog boordevol ondernemerschap zitten. En omdat zij voorzichtig opereerden tijdens de economische bloei. Zij hebben geen groot hoofdkantoor gebouwd, noch onverantwoorde overnames met grote leningen gefinancierd. Zij bouwden, op de achtergrond, aan het succes van hun organisaties. Zij zijn de stille krachten van onze economie; de Nederlandse familiebedrijven. Op 29 januari jl. plaatsten wij hen eenmalig op een voetstuk. Als erkenning voor hun bijdrage aan de werkgelegenheid, het ondernemerschap en de regio. Tijdens de 14e dag van het familiebedrijf presenteerden Stefan Jansen van Berk en ikzelf ons boek ‘De stille kracht van het familiebedrijf’. Ik ben er trots op dat wij op deze dag alle familiebedrijven konden eren en aandacht konden vragen voor de echte motor van de economie. Zelf blijven zij liever op de achtergrond, maar algehele waardering is zeker op zijn plaats. Want net als met Wim Jansen en Arnold Mühren, is een succesvolle Nederlandse economie onmogelijk zonder de stille kracht van het familiebedrijf.

Prof.dr. Roberto Flören bekleedt namens Berk de leerstoel Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht op Nyenrode Business Universiteit.


meer fiscale tips aanmelden voor digitale nieuwsbrief informatie over dienstverlening vorige edities BerkBlad Belastingwijzer 2010 bestellen van boeken en brochures een overzicht van de vestigingen vacatures

Vestigingen Berk: Almelo, Almere, Amsterdam, Breda, Den Haag, De Meern, Eindhoven, Goes, Gouda (centrale diensten), ’s-Hertogenbosch, Kampen, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht, Velsen, Zaandam en Zwolle.

Colofon | Uitgave van Berk N.V. Redactie: Rozemarijn Egner, Elsje Moulijn (Edissimo), Herm Nieste, Jack Tinnemans (het Hoofdstation) en Ted Verkade. Met medewerking van: Susanne Afman, Mariëlle Bende, Frans Groeliker, Yvonne van den Hurk, Stefan Jansen, Suzanne Lettink, Sander Mulder, Ingrid Schröder, Sandy van Thol en Linda Verbree. Met dank aan: Jordy Cobelens (TW Steel) en Roberto Flören (Nyenrode Business Universiteit). Vormgeving: StudioBoven, Delft. Illustraties: Bas van der Schot. Fotografie: Plaatwerk Fotografen, Delft. Marc Blommaert Fotografie, Rotterdam. Drukwerk: Graficiënt Printmedia, Almere. Redactieadres: Postbus 200 | 2800 AE Gouda Telefoon: (0182) 56 32 00 | E-mail: [email protected] Aan de samenstelling van deze uitgave wordt veel zorg besteed. Niettemin kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden. Gezien het min of meer algemene karakter van de artikelen kan niet worden ingestaan voor de toepassingsmogelijkheden in specifieke situaties. Na verkregen schriftelijke toestemming is overname van artikelen toegestaan, mits integraal en met bronvermelding.

BerkBladFebruari 2010 nummer 1

Recommend Documents