BERICHTEN WANNEE_! SLUIT DE WERElD HAAR KERNCENTRALES? Jaar~BBs
5, no. }, oktober '90
De GEEST Die Alle Dingen Met
Begiftigt Is LIEFDE
Tecbu-Li (uit: Springa of Chinese Wiedom)
Het blijft een verwonderlijk feit, dat na al hetgeen er reeds gebeurd is aan kernongelukken, _bijnaongelukken en kernrampen, nog steeds niet wereldwijd de kerncentrales sesloten zijn, of althans een definitief plan daartoe gemaakt is. Dat er alle reden is om ernst te maken met de situatie zoals die zich sinds de ontdekking van de mogelijkheid van kernsplijting ontwikkeld heeft, blijkt ook uit de woorden van een medisch deskundige ale Dr. Robert Peter Gale, de Amerikaanse beenmergchirurg, die te hulp schoot na de ramp van Tsjernobyl. Wij laten hem hier aan het woord in zijn boek "Arts in Hoskou": ''Wij, de schr\jvera (Gale + Thomas Hauser, journalist) van dit boek, geloven in wetenschap en technologie, maar ook geloven w.e , dat kernsplijting en kernfusie de gevaarl\~ ste processen zijn, die de mena kent. Ze kunnen de aarde in een woestijn veranderen, ot woestijnen tot bloei brengen. Het is een macht, die de mens zich niet kaD veroorloven te aisbruiken. Reeds is er sprake van bezorgdheid, dat de wetenschap te ver is gegaan; dat de mens met de splijting van het atoom een drempel heeft overschreden, die ons allen in gevaar breng1;. Wanneer ecosystemen bepaalde uitersten bereiken, treden veranderingen snel, op onvoorspelbare wij~, en dikwijls zonder enige waarschuwing, op. Spanningen worden autogeen, en natuurlijke gevolgen doen zich op wereldachaal voor. In voorbije eeuwen is de mens altijd bij machte geweest, de z~ tendenze~ 6f tegen te gaan 6f ermee te leven. Thans bestaat echter d.e vrees, dat er iets gaande is, wáardoor wij allen vernietigd zouden kunnen worden, en dit is de reden waarom Tsjernobyl, een afgelegen plaats ergens in het Oekraïense deel van de Sovjetunie, een~ klapa 1n de vocabulaire van de hele wereld is opgenomen." , --·-----....+- ~·
~ ~~~;~ J1 I ~ I'-~GttdiQrtoh~~~d. 20~~ •
tt
w
u"a
.Jtg
•
- 2 -
DE KINDEREN VAN DE REKmiNG Telkens ale Regeringen waar ook ter wereld besluiten weer een nieuw kernwapen te testen, 6f een reeds getest kernwapen in produktie te nemen, 6f - ondanks de rampen die zich al voltrokken hebben - toch nieuwe kerncentrales te bouwen, zouden .zij dan, zo vragen wij ons af, een soort "blinde vlek" hebben ten opzichte van de gevaren, die op de loer liggen en na korte of langere tijd dreigend de kop op kunnen steken. En hebben zij wel de moeite genomen om zich een ogenblik los te maken van cijferen telwerk, van economisch eigenbelang en concurrentiestrijd, van volstrekt inadequate en in wezen onmenselijke berekeningen, b.v. welk dodental bij een ongeval nog acceptabel (I) is, om het reële leed en de reële angst onder ogen te zien van menselijke wezens, die zich onverhoeds geconfronteerd zien met een kernongeval? En hoeveel te zwaarder weegt dit, wanneer men beseft, dat ook kinderen het slachtoffer worden... U heeft het natuurlijk in de pers gelezen: tweehonderd 11 kinderen van Tsjernobyl" zijn voor een vacantie van twee weken in ons land geweest. Ze behoren tot de 550.000 kinderen, die in de door de ontplofte kernreactor besmette gebieden van de Sovjet Unie wonen (de Oekraine, 'tlit Rusland en de Rep. Rusland). Deze kinderen zijn niet ziek, of nog niet ziek, zoals de 21.000 anderen, die lijden aan leukemie, diverse andere vormen van kanker, en schildklierafwijkingene Men heeft hen fantastisch opgevangen; ze hebben hier met een totaal verschillend leven kennis gemaakt, ze hebben weer kleur gekregen, ze kunnen weer onbezorgd spelen. En alle warme hartelijkheid waarmee ze hier ontvangen en gekoesterd zijn, nemen ze mee naar huis, tegelijk met een door een goede voeding verhoogde lichamelijke weerstand. tn tegelijk met een zonniger blik, een grotere vitaliteit. Vurig hopen w\j, dat al deze pluspunten bl\jven zullen en dat het sluipende, verborgen gevaar nog gekeerd is kunnen worden. Fn dat de psychische wonden, de trauma's die het drama ontketend heeft, spoedig mogen helen. Dat het meisje, dat hier aankwam met als eerste de bange vraag:"hoe hoog is de radio-aktieve straling hier?? haar angst nooit bewaarheid moge zien. Maar àls alles goed blijft gaan met deze groep, mag dit volstrekt niet leiden tot het gebnik van oogkleppen. In de eerste plaats zijn er dan immers ook nog die overige 549.8oO andere kinderen uit dezelfde gebieden, ~n de kinderen wereldwijd: die rond Sellafield met leukemie, en de jellyfish babies van de eilanden in de Stille Oceaan, waar nog alttjd kernproeven gehouden worden. En alsof dat alles nog niet genoeg is, ook bij de komende generatiP. zullen er kinderen geboren worden met afwijkingen die te wijten zijn aan het gebruik v~n etoomenergie heden ten dage. Tenzij er een wonder gebeurt ••• Hoe is het toch mogelijk met al deze feiten voor ogen, dat niet over de hele wereld Regeringen besluiten - b.v. door tussenkomst van de Ver. Naties - om de nucleaire planning stop te zetten, om alle kernproeven en alle kernwapens te verbieden, om de kerncentrales te sluiten en gesloten te houden zolang niet een waterdichte oplossing voor de berging van het nucleaire afval is gevonden en zolang geen absoluut veilige kerncentralee gebouwd kunnen worden. KERNWOLK ONTSNAPT IN O. KAZACHSTAN In de Sovjet republiek Kazachstan is de Oostelijke regio tot ecologisch rampgebied verklaard na het ontsnappen van een gitwolk, ontstaan door een explosie in een metaalfabriek, waar beryllium, een brandstof voor kernreaktoren, wordt geproduceerd. Buitengewoon schadelijke stoffen zijn neergeslagen in de stad Oost-Kamenogorek. Het Kazachse publiek en de bevolking van de stad eisen dringend maatregelen en v.ergoeding voor schade aan de gezondheid. De ontploffing vond plaats in Oelba op de grens van China, de Sovjet Unie en Mongolië. Verschillende mensen raakten gewond. De dag erop werd in lucht en water 2 x de toegestane hoeveelheid beryllium gevonden.
- 3-
IN MEMORIAM
I~Y
KNUTTEL
Henny Knuttel, die jarenlang het sekretariaat van "50+ tegen Kerngeweld" gerund heeft, en als zodanig een belangrijke organisatorische bijdrage tot het werk leverde, maar bovendien een bezielende rol daarin heeft gespeeld, Henny is niet meer. Ofschoon wij allen wisten, dat het einde nabij moest zijn, toen wij in de laatste weken van haar leven nog kontakt met haar hadden, is er toch na Woensdag 19 september, toen haar zeer ernstig ziek zijn tot een - vredig - sterven leidde, iets als een ongeloofwaardige leegte ontstaan. De leegte vindt zijn oorzaak in de omstandigheid, dat wij niet alleen te doen hadden met iemand, die punktueel en plichtsgetrouw totdat zij ziek werd het vrijwilligerswerk deed dat nu eenmaal gedaan moet worden, ook op een gebied waar we eigenlijk als organisatie voortdurend in de contramine zijn, maar ook en vooral doordat zij een markante persoonlijkheid was, die indertijd haar stempel op het werk had gedrukt. Toen wij haar Zaterdag 22 september uitgeleide deden door aanwezig te zijn bij de wijdingasamenkomst in het crematorium Daelwijck1 beseften wij eens te meer, dat zij in veler leven ~n in velerlei bewegingen een niet weg te cijferen plaats heeft ingenomen. Een vrouw, die zich met grote voortvarendheid wijdde aan elke taak die zij op zich had genomen. Een grote trouw kenmerkte haar wezen, en zij vond daarbij steun in haar Quaker zijn. Het was haar spirituele achtergrond - of beter ondergrond - die haar als een rots in de branding deed staan, wanneer zaken van bovenpersoonlijke aard, b.v. kwesties van menswaardigheid, van recht, van menselijkheid, in het ged~ng waren. Haar commentaar, scherp en helder, getuigde van haar snelle inzicht in een kwestie. Naast gevoel voor humor waa er de sterk ontwikkelde kritische zin, die bij werk als dat voor 50+ een uiterst kostbaar goed ia. Een bewogen mens, van wie een grote kracht uitging. Zèlfs in de laatste jaren, toen de meedogenloze ziekte haar lichaam sloopte en zij zich terug moest trekken uit het sekretariaat, bleef haar heldere geest zich bezighouden met werk, dat ze belangrijk achtte en waarmee ze zich verbonden voelde. Het bleef ook h&!r overtuiging, dat kernwapens en kernenergie, geëxploiteerd voor economische doeleinden, een mateloos ernstige bedreiging vormen voor de mensheid van nu, de mensheid van de toekomst, èn voor onze planeet. Vanaf het ogenblik dat zij eind 1981 zich bij de groep 50+ers voegde die zich eerder dat jaar spontaan gevormd had na een demonstratie in Dodewaard toonde zij een grote mate van aktiebereidheid, ook als deelname vanwege phyeieke bezwaren eigenlijk nauwelijks haalbaar was. Haar gaven als coÖrdinator bij een aktie kwamen duidelijk naar voren in 1982 in Petten, waar door meerdere groepen geblokkeerd werd tegen het vervoer van kernafval naar Den Helder voor dumping op zee. Deze aktie was een doorslaand succes en een verbroedering tussen jong en oud.Henny was echter tevens iemand, die helder inzag, dat naast het organiseren en uitvoeren vAn of event. meedo~n aan akties van anderen, voor een organisatie als de onze - vanwege de confrontatie met ethische begrippen als b.v. geweldloosheid - het bezinningselament zeer belangrijk is. Die bezinning moest zijn neerslag vinden t~dens de bestuursvergaderingen, waar in een vriendschappelijke sfeer iedereen in de samenspraak tot zijn recht moest kpnnen komen en waar het overleg bekroond diende te worden met een besluitvorming volgens het consensusbeginsel.Dit ideaal bleek echter voor zover de consensus betreft, na een proefneming van 2 jaar, te ver vooruit gegrepen, en slechts in de redaktievergaderingen van "Berichten" echt haalbaar. Naast aktiebereidheid en haar keu?.e voor een vooruitstrevend bestuursbeleid was er een derde punt, waaruit haar allround betror~enheid b~ 50+ tot uitdrukking kwam. Het ging er niet alleen om, dat 50+ als organisatie ten opzichte van de overheid een eigen inbreng en een eigen stem zou hebben, maar zij moest ook een toevluchtsoord voor die ouderen zijn, die meenden zich alleen bij een organisatie voor ouderen thuis te kunnen voelen. Haar zorgzame en sociale aard verloochende zich niet.
- 4-
ERNSTIGE GEVOLGEN KERNPROEVEN lN SOVJET/REPUBLIEK KAZACHSTAN Kontakt met Nederlandse Parlementaleden Een delegatie van het Nederlandse Parlement heeft een negen-daags bezoek aan de Sovjet Unie gebracht om zich op de hoogte te stellen van de politieke en economische veranderingen daar. Men bezocht op die reis ook Kazachstan, de op de Republiek Rusland na grootste republiek van de Sovjet Unie, en had er een gesprek met de Opperste Sovjet (= Parlement). Deze heeft haar bezorgdheid geuit over de gevolgen van kernproeven op haar grondgebied genomen. Er worden in deze republiek de laatste jaren veel babies met lichameli,jke afwijkingen geboren en veel mensen met psychische stoornissen plegen zelfmoord. Beide verschijnselen zijn volgens de Opperste Sovjet een direct gevolg van kernproeven, die het Rode Leger sinds 1949 daar neemt. Want het staat volgene dit College inmiddels vast, dat de radio-aktieve straling behalve op het lichaam ook invloed kan uitoefenen op het geestelijk welzijn van de bevolking. In Alma Ata (de hoofdstad) en andere steden in Kazachstan heeft dit geleid tot een bovengemiddeld aantal zelfdodingen. Geboorte-afw~kingen komen voor b~ de derde generatie kinderen van na de oorlog. De Opperste Sovjet heeft het centrale gezag in Moskou laten weten, dat Kazachstan nu wel voldoende heeft bijgedragen aan "de bescherming van de Sovjet Unie 11 • J.laar de ondergrondse kernproeven gaan nog steeds dooro WEERSTAND 'l'EGEN KERNENERGIE NEEMT TOE IN SOVJET-UNIE
Ging het in bovenstaand bericht om groeiende weerstand tegen kernproeven, ook de weerstand tegen de kerncentrales in de Sovjet Unie neemt, mede door de ramp in Tsjernobyl toe. Voor een deel wordt dit veroorzaakt door de w~ze waarop de autoriteiten gehandeld hebben ten opzichte van het publiek. Eerst de geheimhouding, later de totaal onafdoende maatregelen die genomen zijn ter bescherming van de bevolking. De kinderen uit Kiev die hier in Nederland z~ geweest (zie ook elders in dit blad), vertelden, dat zij nog altijd radio-aktief besmette melk moesten drinken daarginds; dat van ~~n van de gezinnen, dat moest evacueren, de vader moest achterblijven omdat hij nog altijd dienst doet als bewaker b~ de beruchte kerncentrale van Tsjernobylf de centrale waar gewoon gewerkt wordt en waar de arbeiders soms zomaar ineens sterven. Vier jaar heeft de bevolking van de besmette gebieden in spanning geleefd. Uit het rampgebied z~n ze op een ogenblik geëvacueerd, maar er werden hun geen b~zonder heden verteld. En n6 worden ze lastig voor de autoriteiten, want ze stellen teveel vragen. Waarom moeten ze nog steeds besmet vlees eten, waarom wordt voedsel afkomstig uit besmet gebied nog steeds elders in de Sovjot-Unie te koop aangeboden? Er ~ de mensen in het besmette gebied sanatoria beloofd, beschermende maatregelen, schoon voedsel. Maar het kwam niet. Aan de werkers werden extra hulp en extra vacantiedagen toegezegd, als ze er maar bleven werken. Dat deden ze, maar de beloften werden niet ingelost. KAlE KINDEREN, BLINDE BIGJ!!i
(Volkskrant 29.9. 1 90). De Russische arts-regisseur Georgy Sjkljarevski heeft enige gevolgen van de kernramp in Tsjernobyl gefilmd: o.a. zien we een big met een 5 x te groot oog, een big met dichtgegroeide ogen, een veulen met te klein l~f en 4 poten met 8 uiteinden en een kalf met 3 poten. De dieren zijn heel kort in beeld, met opzet, omdat Sj. niet uit is op sensatie maar op documentatie. In totaal heeft Sj. 3 documentaires over Tsjernobyl gemaakt. In september werden ze in Amsterdam, Tilburg, Groningen en N~egen vertoond. De films heten resp. "Microfoon! Microf'oonl", "In de schaduw van de sarcofaag" en "Geheimzinnige diagnose". Deze laatste, de meeat schokkende, laat tientallen kinderen van een paar maanden tot een jaar of zeven zien , die half of helemaal kaal zijn.
- 5 -
De beelden zijn uit een stad gelegen op plm. 400 km. van Tsjernobyl. Honderden kinderen kregen daar in 1988 haaruitval. Er wordt niet gekonkludeerd, dat dit een gevolg is van Tsjernobyl, maar het is wel waarschijnl~~~ omdat b~ alle kinderen borium in het bloed gevonden is en deze stof in de eerste week na de ramp in Tsjernobyl gebruikt is om de brand in de kernreaktor te blussen •••••• De films gaan alle 3 over de mensen in de buurt van Tsjernobyl, over hun woede en over de pogingen van de ambtenaren om de bevolking wijs te maken, dat er niets aan de hand is. De 1-mei viering in 1986 in Kiev is in beeld (dus 5 dagen na de ramp en ongeveer op het hoogtepunt van de radio-actieve straling), en de wielerwedstrjjd die gewoon doorgaat. "Geen gevaren voor cè volksgezondheid" zei de premier van de Oekraïne. De werkelijkheid blijkt anders. Weliswaar werden hier geen misvormde kinderen geboren, maar met de varkens was het niet in orde. Bovendien hebben de kale kinderen een vergrote lever, opgezette lymfklieren, een vergrote milt en een aangetast immuuneysteem. Tsjernobyl-Aids wordt dit ziektebeeld genoemd. Er wordt gezegd dat de artsen opdracht hadden om de ramp niet in hun diagnosen op te nemen. ~en man, die op de centrale in Tsjernobyl werkt vertelt 3 jaar na de ramp, dat hij in 1986 bloedde uit zijn mond en dat zijn tanden en kiezen los kwamen staan. Nu heeft hij meer dan 20 ziekten: o.a. flauwtes, oorstoornissen, koorts, slapeloosheid en een sterk wisselende bloeddruk. Sw autoriteiten hebben geen aktie ondernomen. Hierover zï,;n meer klachten. Sj. zegt, dat wie b.v. uit het buitenland wil helpen, zelf moet komen om b.v. zieke kindoren te selektere~en niets in Moskou te regelen. Op officiële organisaties kan (nog?) niet vertrouwd worden. VREDESVAART 1990 Zondag 12 augustus was het weer zover: de jaarlijkse Vredesvaart op de Friese meren. Di~naal de v~fde keer. Net als andere jaren begunstigd door mooi - en nu zelfs flink warm - zomerweer. Door het comité, dat onder leiding van Klaus Helfferich deze manifestatie organiseerde, was ook ditmaal de salonboot de 11Mozart 11 ai'gehuut·d. De vredesvaart wil de gedachten van de opvarenden bepalen bij wereldvrede op een dag van het jaar die zo dicht mogelijk ligt bjj Hirosjima-dag, de 4de augustus. (Door omstandigheden lag er dit jaar een week tussen.) Hen wil hiermee aangeven, dat de vrede in de wereld o.a. nog altijd verstoord wordt doordat regelmatig kernproeven worden genomen door de U.S.A., de Sovjet Unie, Frankrijk, China en Engeland; waarbij kernbommen getest worden (= ontploffen) welke vele malen meer radio-aktiviteit verspreiden dan in 1945 de toen al zo vreselijke kernbommen die Hirosjima en Nagasaki verwoestten. Ca 8o vredesmensen hadden aan de uitnodiging deze vaart mee te maken gehoor gegeven. Zjj hebben een prima dag aan boord gehad met uitzicht op het altjjd weer boeiende Friese watorlandschap, en onderweg het uitstapje in Grouw, en zeker niet het minst met de onderhoudende en deskundige causerie vru1 de heer H. Kroes directeur van "It Fr;yeke Gea", de Vereniging tot behoud v.'l.D Natuurmonumenten in Friesland. De vaart stond dit jaar n.l. oiet alleen in het teken van de vrede maar tevens in dat van het milieu. Op boeiende wijze liet de heer Kroes een stuk historie meebeleven, historie van het landschap dat men op datzelfde ogenblik passeerde. Historie vooral van de door de mens geplande veranderingen in dat landschap. De Vereniging "It Fryske Gea" bewaakt n.l. b\j voortduring de harmonieuze opbouw van het landschap en het ecologisch evenwicht. Reden waarom regelmatig veranderingen worden aangebracht b.v. in de bestemming van onderdelen. De interessante explicaties van de heer Kroes werden met grote aandacht gevolgd en het dankwoord van Klaus Helfferich had dan ook de volle instemming van de vredesvaarders. Rest ons nog te zeggen, dat de vriendelijke bediening van rederij Harder, op wie op deze warme dag vaak een beroep werd gedaan voor een frisse consumptie. als vanouds "af'' was.
- 6"GEDEELDE VEILIGHEID 2000" Conferentie op 28 en 29 september 1990 in het Congresgebouw in Den Haag Gedeelde veiligheid wordt genoemd het verschijnsel, dat niet 66n of meer landen hun veiligheid zoeken in een sterkere vernietigingsmacht dan zij ooit tesenover zich kunnen krijgen, maar in overleg waardoor niemand iets van een ander te vrezen heeft. Ik nam alleen vrijdasavond deel. Gedurende de tijd, dat ik aanwezig was, n.l• van 19 tot 22.15 uur, heb ik weinig gehoord dat niet al eerder in de media was verschenen. Alleen een uitspraak van Prof. J.J. Holst, die niet 1n persoon aanwezig w"s maar ons via de video toesprak, was voor mij nieuw. Hij is een Noor, wetenschappelijk adviseur van de Palme Kommissie (dit zijn internationale polemologen) en voormalig staatssecretaris voor buitenlandse betrekkingen. Hij betoogde, dat er tussen Joden en Arabieren zoiets moest gebeuren als tussen Oost en West,(Gorbatsjov effekt). Met alle andere sprekers was hij het eens, dat wij van de kern- en chemische wapens geheel en al !f moeten en dat een kernoorlog door niemand gewonnen kan worden. De enise vrouwelijke spreker, C.B. Muthamma (voormalig ambassadrice van India in Nederland en ook lid van de Palme-Kommissie~ legde er nog eens extra de nadrtUt op 1 dat het ons aller schuld is, dat Irak en andere landen tot de tanden bewapend zijn. Van het gedeelte van het congres dat ik bijwoonde was mijn indruk, dat wij niet te maken hadden met uitgesproken antimilitaristen maar hooguit dat de sprekers serieus waren en een tikje beter in 11het afschaffen" dan onze 'l'weede Kamer. Ik heb er geen denkbeelden opgedaan om van &lle oorlogen af te komen. Ab. PICKETLINE TEGEN BOUW KERNEIWID Dinsdag .2.5 september kregen wij een uitnodiging van LAKA (landel~jk anti-kernarchief) uit Amsterdam om een picketline te komen vormen in Den Haag op donderdag de 27e ergens op het Spui. Telefonisch werd later bericht gezonden, dat de picket-line verplaatst werd naar Museon, een afdeling van het Gemeente Museum. Een aannemersfirma had een aantal notabelen (plm. 100) uitgenodigd om in "Museon" om 9 uur te komen luisteren en kijken naar een plannetje om ergens voor de kust van Zuid-Holland een betonnen eiland te bouwen, waarin b.v. hsvenslib, chemischen nucleair afval opgeborgen kon worden. Als die bak vol was, kon hij verder dienen voor recreatie en/of de bouw van een kerncentrale. Ons werd gevraagd om 8.15 uur aanwezig te zijn. Om plm. 8.30 uur verscheen er iemand van de sarinemersfirma met stapels bockwerken voor de congresgangers. Af en toe, bij het heen en weer lopen naar zijn auto, nam hü wat tijd om met ons in debat te gaan over kernenergie en kernafval. Dat de halveringstjjd van plutonium 24.1•00 jaar is, zei hem niets, want "geen mens denkt langer dan 50 jaar vooruit". Daarom was het volgens hem ook van geen belang, dat zo'n betonnen wand het in zeewater nog geen eeuw uithoudt! Om even v66r 9 uur verscheen een heer, die mededeelde dat hij was afgevaardigd door de direktie van de Zeeuwse Electriciteit& My. Hij heeft meer dan een kwartier met ons staan debatteren; lang nadat iemand hem had medegedeeld, dat de bijeenkomst binnen was begonnen. Volgens hem zou de PZEM nooit op zo'n eiland willen bouwen. Wel wilde hij een tweede kerncentrale in Borsele hebben. Binnen was o.a. de directeur van de Dodewaard centrale, Dr. Arnold. Dr. Lansinkvan-Defensie-Onderwijs_en-Energie (een wonderkind?) die ook uitgenodigd was hebben we niet gezien. De senodigden betaalden elk t. 900.- entree. Omstreeks half tien braken wij op. Er was zo goed als geen belangstelling van het publiek. Wel kwamen een paar schoolklasjes het museum bezoeken. Zij luisterden aAndachtig naar onze uitleg waarom we daar stonden. En wij kregen veel bijVal van hen. De BRT (Belgische radio) stuurde een journalist, die enkelen van ons wat vragen stelde. Ab.
- 'l ATOOMVRIS'XAAT Op enkele bonderden metera afstand van de Noord-poort met de "site" waar raketten opgeslagen zijn op de militaire vliegbasis "Volkel11 heeft de Stichting "Atoomvrijstaat" een lapje bosgrond verworven. Op Zondag 2) september zou het perceeltje ingewijd worden. Dat heeft plaats gehad om 12 uur ter plekke. Door een misverstand was er geen pendel bij station Uden en ben ik te voet op weg gegaan. Onderweg kwam ik vredesaktiviste Gonnus tegen. Toen wij even zaten te ruston bij de Hoofdpoort, werden wij daar door Joop opgepikt en naar 11het perceel" gebracht. Daar bleek, d.at ik al drie kwartier eerder er vlakbij was geweest! De inwijdingavergadering heb ik nog grotendeels meegemaakt. Iemand vond, dat wij moesten klagen over geluidsoverlast. Iemand anders had het over een onderzoek naar olie in de grond en hij vond, dat de plek "Klein Koeweit" genoemd moest worden. (Grote bijval!). Er is door buurtbewoners (van de bunders van de gemeente Zeeland) geklaaGd over sporen olie in het grondwater. Dat zou afkomstig zijn van lekke tanks op de "site" (de plek waar de raketten liggen) en/of geknoei met brandstof oP grote schaal. De gemeente Zeeland had op 2 hoeken van Klein Koeweit afschriften aan bomen gehangen van de noodverordeningen die zij van de gemeente Hogerheide (Woensdrecbt) over bad genomen. Geen kampeermateriaal, gereedschappen, krijt, beschuttingsmateriaal, enz, enz. mag aanwezig zijn op het perceel. Voor gereedschappen wordt alleen een uitzondering gemaakt als aangetoond kan worden, ·· dat ze ergens anders voor dienen dan voor zeg maar "donderjagen bij de vliegbasis". Er werd geopperd, dat het nuttig zou zijn, een kapmelding te doen bij het Staatsbosbeheer. Dat maakt, dat je practisch alles met het bos kunt doen zonder dat de gemeente in kan grijpen. Zij kunnen n.l. pas een kapverbod opleggen, n'dat zij bericht van Staatsbosbeheer hebben gekregen en moeten de eigenaar (de Stichting) dan schadevergoeding betalen. Vaak laat een gemeente zoiets sloffen omdat zij de weg niet goed weet of ze komt te laat. In dat geval hebben wij tevens bereikt, dat aangetoond kan worden, dat bijlen, zagen, tangen, vijlen, enz. enz. daar aanwezig zijn voor 11ander gebruik". Er kunnen dan nog veel meer leuke dingen gebeuren, b.v. houtstapels maken. Ook zonder kapmelding is er nog heel wat te doen, want het bos is jaren verwaarloosd. Iemand vond dit "allemaal gefriemel aan de kant". "De moordmachines moeten gewoon weg", zei hij. lüj wist wel hoe je zoiets doet, "maar daar heb je geen bosje voor nodig" vond hij. Er bleven een aantal mensen achter om te overnachten. Ab Turfboer. LANDELIJKE BIJEENKOHST 50+ Zaterdag 10 november houdt"50+ ter;en Kerngcweld" haar landel~·jke bijeenkomst in Utrecht in de Kargadoor, Oude Gracht 36, ruim 10 minuten lopen van het Centraal Station. Wij hebben de zaal vanaf 10 uur v.m. ter beschikking en beginnen om 10.30 met ons PROGRAMMA Koffie en bijpraten 10.- - 10.30 Opening, verslag vorige vergadering, herdenking 10.30 - 10.45 Henny Knuttel Jaarverslag sekretaris (89-90) 10.45 - 11.Jaarverslag penningmeester (89) 11.- - 11.15 Kees Koning of een andere "onthekker" vertelt over zijn/ 11.15 • 12.haar ideeën, ervaringen Lunch 12.- - 1}.Vragen en diskussie over "onthekking" 13·- - 14.Video over atoomproeven in de Stille Oceaan, met kommen14.- - 16.taar daarover en over aktucle anti-atoomzaken door Harry 16.- - of eerder afsluiting. (Eigen lunch meenemen, consumpties verkrijgbaar.) Op
- 8Stichting 50+ tegen Kerngeweld Secr. Insqlindelaan 56, 72.51 EK Vorden, tel. 05752 - 1298. Dcnateurscbap r. 20._ p.j. Abonnement ''Berichten" r. 7•50 p.j. Girorekening no. 4295032 t.n.v. penningmeester Stichting 50+ tegen Kerngeweld, Utrecht. AGENDA
21•!!!.•_1.§.
~i·
Honger hoeft niet-week. Info: tel.030-316566. !9_e~~O_o~t~ Int.School v. wysbegeerte, Leusden. Conf. over polit.ideeèn v.d. demokrat. beweg. O.Europa.Info: 033-650700. 24 okt. Malieveld, Den Haag. 11.15 u. WILPF ambassadetocht v. atoomteststop. Info: 030-712121. 2-4 nov. en 7-9 dec. Vastenwake bjj de 4 kernëentraÏes in-Doel. Info: Qner Gilliet, tel., 01172-1587. Watermanifestatie. Expo, 2 - 4 nov. ä'ti.id!edag, -presentaties "lq;jkdommen en verontreiniging Ned. watersystemen. Org. Waddenver, llareu. Info: 05178-15541. 10 nov. Kargadoor, Oude Gracht 36,Ut. f():"1b' 'iiur, Land.bijeenk. 50+ tegen Kernge111eld Info: 05752 - 1298.
College Blauwcapel Ut. Brede 17 nov. vrouwen conf. ".C:uropa, een land waar vrouwen willen wonen. Info: 030 - 714987, bgg. 020-420379, 030-710872, d~c~'iO_ Vredesloop Uttar Pradesh,India Info: } riends of All, 21 Guru Teg Bahadur Society, Abmedabad 38oo21, India. 1
•••••••
Iedere Woensdag 11.,30 - 13.30. Franciskaanse Vredeswake Binnenhof + Min.v.Def.DenHaag. !edere eerste vrijdag vwdy maand 18-19 u. Stille wake bij gevangenis Schutterswei in llkmaar (waar uitsluitend vluchtelingen zijp). Info: 045-62411}.
