Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Bepaling primaire impacten van klimaatsveranderingen Dries Van den Eynde, José Ozer, Stephanie Ponsar Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen Gulledelle 100 B-1200 Brussel
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Klimaatsveranderingen
KMI, 2008
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Klimaatsveranderingen
IPCC, 2007 http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Klimaatswijzigingen Ja hoor, er is opwarming van de aarde
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Primaire impacten
Literatuur
Analyse van metingen – Zeespiegelstijging – Golven, wind – Temperatuur van het zeewater
Toekomst: opstellen van klimaatscenario’s voor de Belgische kust
Numerieke modellen toepassen om bepaalde veranderingen te voorspellen
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Literatuurstudie
Duidelijke bewijzen van globale en regionale effecten van klimaatveranderingen
Grote regionale verschillen, die moeilijk zijn in te schatten
Numerieke klimaatmodellen: gekoppelde oceaancirculatiemodellen, atmosferische modellen, ijsmodellen: grote onnauwkeurigheden, slecht gekende fouten op de modelresultaten
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Literatuurstudie
Impact op temperatuur – 1978-2002: 0,3°C – 1 °C stijging in temperatuur zeewater in Noordatlantische oceaan, maar sommige gebieden afkoeling – Verschillende regionale scenario’s: stijging van temperatuur met 2°C tot 4°C tegen 2100
Impact op zeewaterniveau – Smelten van de ijskappen en hogere watertemperatuur: stijging gemiddelde zeeniveau met 14 cm tot 93 cm tegen 2100 – Zeeijs op Antarctica -20% sinds 1950
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Literatuurstudie
Impact op voorkomen en intensiteit van stormen – Gemiddelde windsnelheid in een station in Noorwegen tussen 1960-2000 met 10 % gestegen, aanduidingen over verandering van de richting – Nederlandse studie: vermindering in windsnelheid sinds 1960
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Literatuurstudie
Ecologische parameters – Effecten van klimaatsveranderingen op mariene ecosysteem
gevoelig / snellere aanpassingen
– Link tussen verschillende trofische niveau’s – Zeer complex:
Temperatuursveranderingen: –
Effect op groei van dieren en planten
–
Verandering in verdeling van mariene organismes
–
Verandering van trofische interacties
– Mariene species verplaatsen zich noordwaarts – gevolgen voor visindustrie – Veranderingen in algae blooms http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Zeespiegelstijging
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Resultaten
Constante trend: 1.69 mm/year Gebroken trend: – 1.41 mm/jaar voor 1992 – 4.41 mm/jaar na 1992 http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Conclusie De stijging van het zeeniveau te Oostende over de laatste 80 jaar is ongeveer (minstens) 1,69 mm/jaar Het lijkt erop dat de stijging van het zeeniveau versnelt, maar meer data zijn nodig om dit te bevestigen Globale waarnemingen – literatuur – In de 20ste eeuw, de globale zeespiegelstijging is geschat op 1,7±0.5 mm/jaar. – Via satellietmetingen (altimeter) wordt de SLR geschat op 3,1±0.7 mm/jaar over de periode 1993-2003.
Algemeen: beste schatting: 14-93 cm tegen 2100
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van de golven 1.4
bvh bhg2 delo schw
0.2
1.2 Significante golfhoogte (m)
0.1
0.8
0
-0.1
0.6 -0.2
0.4 jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
1.1 bvh bhg2 delo schw
0.2
1.05 0 1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
1
Significante golfhoogte (m)
Significante golfhoogte (m)
1
0.95
0.9
0.85
0.8
0.75
0.7
0.65 1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van de hoge golven 40 Hs>2.0m Hs>2.5m Hs>3.0m Hs>3.5m
35
30
Aantal dagen
25
20
15
10
5
0 1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
Jaar
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van de windsnelheid
KMI., 2009 http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van de windsnelheid 10
45 bhg2 vlra whix whid
metingen Vlakte van de Raan metingen Brouwershavensche Gat 2 meteorologische voorspellinge DNMI Westhinder
40
9.5
Aantal dagen windsnelheid > 7 Bft
35
Windsnelheid (m/s)
9
8.5
8
30
25
20
15
10 7.5 5
7 1955
0 1955 1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
Jaar
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Storminess: HW boven kritische grenzen Maandelijkse maximale hoogwaterstanden
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van de windrichting 1955-1964 1965-1974 1975-1984 1985-1994 1995-2004 2005-
200
100
0
-100
-200
-200
-100
0
100
200 http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van windsnelheid en -richting
De windsnelheid en de golven op het Belgisch Continentaal Plat lijken eerder te verminderen
Uit de hoogwaterstanden of het aantal stormen – geen trend
De windrichting te draaien van west naar west-zuid-west
Veel onzekerheid blijft, ook in wetenschappelijke literatuur in Europa
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Klimaatmodellen Atmosfeer
Oceanen
Vegetatie
Zee-ijs
Gletjers De Montety et al., 2005 http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Scenarios
IPCC, 2007 http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Voorspelde windsnelheden 2070-2100
INBO Project Baguin et al., 2008
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Ullmann, Sterl, Monbaliu & Van den Eynde, submitted
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Analyse van zeewatertemperatuur 12 ’long.44’ using 1:2 ’statout.44’ using 1:3 11.5
11
10.5
10
9.5
9
8.5
8 1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
12 ’long.22’ using 1:2 ’statout.22’ using 1:3 11.5
11
10.5
10
9.5
9
8.5
– –
Stijging temperatuur: 0.018 °C/jaar to 0.051 °C/jaar cfr. literatuur: +2-4°C in 2100
8 1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Scenarios 2100 M
M+
W
W+
Worst
+2 °C
+2 °C
+4 °C
+4 °C
+4 °C
Verandering luchtcirculatie
Niet
Wel
Niet
Wel
Wel
Winterneerslag
+8 %
+14 %
+16 %
+28 %
+28 %
Zomerneerslag
+6 %
-20 %
+12 %
-40 %
-40 %
Windsnelheid
+0 %
+4 %
-2 %
+8 %
+8 % +3,5 °C
Luchttemperatuur
Zeewatertemperatuur
+2,5 °C +2,5 °C +3,5 °C
+3,5 °C
Zeeniveau
+60 cm +60 cm +93 cm
+93 cm +200 cm http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Gebruik van numerieke modellen Gebruik de verschillende scenarios voor 2100 – Zeespiegelstijging – Veranderende windsnelheid
Verschillende computermodellen – Hydrodynamische models: stromingen en waterhoogtes – Golfmodellen
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op hydrodynamisch klimaat
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op hydrodynamisch klimaat
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op hydrodynamisch klimaat
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op hydrodynamisch klimaat 3 ost 1 - climar0 ost 1 - climar3 ost 1 - climar5 2
1
0
-1
-2
-3 8
8.5
9
9.5
10
HW +13 cm / LW –7 cm / amplitude +20 cm http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op hydrodynamisch klimaat Gemiddelde stromingen dalen licht – Daling in de Schelde en voor Zeebrugge – Stijging voor de westkust
Maximale stromingen stijgen Getijamplitude stijgt
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op golven
Westhinder
Bol van Heist
4
3 climar0 climar1 climar5
climar0 climar1 climar5
3.5 2.5 3 2 2.5
2
1.5
1.5 1 1 0.5 0.5
0 -10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
0 -10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
Westhinder +61 cm / Bol van Heist + 82 cm http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Wave model SWAN Implementation for Belgian coast – 250 m x 250 m
40 simulaties – 1,5 m; 3,5 m; 4 m; 4 m+ 2 m stormopzet (cfr. MacDonald & O’Connor) – 270° (NNW) en 210° (NO) – 5 CLIMAR scenario’s
Numerical modelling
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op golfklimaat
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op golfklimaat
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Adaptatiemaatregelen Dit is de oplossing, die we hebben ontworpen om rekening te houden met de zeespiegelstijging
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
http://www.mumm.ac.be/
Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee MUMM | BMM | UGMM
Kustverdediging, visserij en toerisme: klimaatadaptatie warm aanbevolen? Finale CLIMAR Workshop 25 mei 2011
Impact op hydrodynamisch klimaat
Gemiddelde stromingen gemiddelde now scen climar1 climar2 climar3 climar4 climar5
0.4920 0.4920 0.4920 0.4920 0.4920
0.4911 0.4910 0.4903 0.4901 0.4862
verschil max min 0.0398 0.0402 0.0601 0.0611 0.1174
-0.0572 -0.0584 -0.0860 -0.0889 -0.1728
verschil (%) max min 8.08 8.17 12.22 12.43 23.87
(%) groter kleiner
-11.62 38.78 61.22 -11.87 36.55 63.45 -17.48 35.45 64.55 -18.07 33.03 66.97 -35.11 24.78 75.22
http://www.mumm.ac.be/