Belgische Blauwe Hardsteen
Mooi en makkelijk
Deze gids wordt u aangeboden door de steengroeven “Les Carrières de la Pierre Bleue Belge” NV
Belgische Blauwe Hardsteen is bestand tegen de tijd en kan tegen een stootje. U koos voor Belgische Blauwe Hardsteen®, een edel en natuurlijk materiaal dat de tijd trotseert en tegen een stootje kan. Door het dagelijks gebruik zal hij mettertijd een prachtig patina krijgen, waardoor hij er met de jaren altijd maar fraaier gaat uitzien. Toch zijn er wat plaatsing en onderhoud betreft enkele voorschriften, die de steengroeven “Les Carrières de la Pierre Bleue Belge” NV u hierbij graag meegeven. Zo zal u nog heel lang van uw Belgische Blauwe Hardsteen kunnen genieten.
Belgische Blauwe Hardsteen is...
makkelijk te plaatsen
7
tegelvloeren binnen
8
traditionele plaatsing
9
lijmen
9
vloerverwarming
10
tegelvloeren buiten
12
legpatronen
14
makkelijk te onderhouden 17 binnen
18
in de keuken
20
in de badkamer
21
buiten
22
Makkelijk te plaatsen Naast de talloze afwerkingstechnieken die Belgische Blauwe Hardsteen zijn 1001 gezichten geven, zal ook de manier waarop hij gelegd wordt het karakter van het geheel beïnvloeden. Maar dat is niet alles. De manier waarop u de tegels legt, kan de indruk geven dat een en ander langer en breder of net korter en smaller is. Samen met de tegellegger goed overleggen over het effect dat u wil bereiken, is dus de boodschap.
Laat u door deze esthetische overwegingen echter niet afleiden van de technische voorschriften! Zo moet een terras voor een goede afwatering lichtjes aflopend worden gelegd, uiteraard in de richting van de tuin. Voorzie ook een soepele en ondoordringbare uitzettingsvoeg tussen de gevel en de betegeling om het werken van het materiaal te compenseren.
Tegelvloeren binnen Hier zijn enkele algemene regels die gelden voor alle betegelingstypes binnen en in geval van vloerverwarming. De tegels op de juiste manier plaatsen is immers even belangrijk als de kwaliteit ervan. • Het uitzicht van natuursteen kan lichte variaties vertonen. Dat is precies de charme van dit materiaal. Om tot een mooi resultaat te komen, zal de tegellegger de tegels dan ook niet lukraak leggen, maar ze mengen.
• Om zoveel mogelijk te vermijden dat er krassen op de tegels zouden komen, kan u bij de plaatsing best een in de vloer verzonken deurmat voorzien. • Om krassen onder de toegangsdeur te voorkomen, kan u aan beide kanten van de deur best een “anti-grind”-strip aanbrengen. • Voorzie ook plinten in Belgische Blauwe Hardsteen. Ze vormen een uitstekende bescherming voor de onderkant van de muren. • Voor, tijdens en na het plaatsen kan u best zo weinig mogelijk water gebruiken. Het vocht zal immers langzaam via de voegen en de steen moeten opstijgen. • Na het plaatsen moeten mortel en steen normaal kunnen drogen. Zorg dus voor een goede verluchting, d.w.z. vermijd tocht, direct zonlicht en plotse verwarming en bedek de vloer niet. • Het WTCB, het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf, publiceert technische voorlichtingsfiches (TV’s). TV 213 van het WTCB bevat meer gedetailleerde technische gegevens over dit onderwerp. Meer informatie vindt u op www.wtcb.be.
makkelijk te plaatsen
tegelvloeren binnen
Traditionele plaatsing Dit is de meest gebruikte manier van plaatsen voor Belgische Blauwe Hardsteen. Opgelet: indien de dekvloer (chape) niet perfect vlak is, dient u deze methode te gebruiken. Gestabiliseerd zandbed Legmortel
Uitzettingsvoeg
Tegel in Belgische Blauwe Hardsteen
Plastiekfolie (visqueen)
Dekvloer
Samenstelling van gestabiliseerd zand: • zand (korrelgrootte 0 tot 5 mm) zonder onzuiverheden • 100 tot 150 kg wit cement per m3 zand Samenstelling legmortel: • 4 volumes wit zand (korrelgrootte 0 tot 2 mm) zonder onzuiverheden • 1 volume wit cement • water (zo weinig mogelijk)
Lijmen Plaatsen met kleefmortel op een verharde dekvloer kan enkel met op dikte gekalibreerde tegels van 1 en 1,5 cm (Affinité-gamma) en indien de dekvloer perfect vlak is. Lijmen kan ook op bestaande vloeren die perfect vlak liggen (renovatie).
Vlakke dekvloer Kleefmortel
Tegel in Belgische Blauwe Hardsteen
Voordelen: • lichtere tegels • plaatsing op houten panelen mogelijk op vloeren en muren • smallere voegen • sneller droog • snellere plaatsing • voordelig qua prijs • mogelijkheid om keramiektegels te vervangen door Belgische Blauwe Hardsteen zonder de deuren te moeten afschaven. De plaatsing moet gebeuren met kleefmortel voor natuursteen.
10
Ga daarvoor een kijkje nemen op de volgende sites: www.eurocol.nl en www.mapei.it. Deze fabrikanten hebben een assortiment speciale producten voor natuursteen, egaliserende en zelfuitvloeiende producten, kleefmortel waarmee je natuursteen op houten panelen of op muren kan lijmen, enz.
Vloerverwarming Belgische Blauwe Hardsteen is een perfecte vloerbedekking wanneer u over vloerverwarming beschikt. Net als gietijzer blijft hij lange tijd een aangename warmte uitstralen zodat u zelfs blootsvoets op de tegels kan rondlopen. Voor het plaatsen mag u enkel speciale witte flex kleefmortel of een witte kant-en-klare legmortel voor natuursteen gebruiken (max. 1,5 tot 3 cm dik) op een droge dekvloer. Lees ook de aanbevelingen van het WTCB op de fiches TV 179 en 189. Meer informatie over de Technische Voorlichtingsfiches (TV’s) vindt u op de site van het WTCB, het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf, www.wtcb.be.
makkelijk te plaatsen
tegelvloeren binnen
Verwijder de cementsluier na het voegen Verwijder de cementsluier die na het voegen achterblijft met zaagsel van wit hout. Indien de cementsluier niet volledig verwijderd is, doe dan het volgende : 1. Laat de sluier drogen 2. Stofzuig de vloer 3. Schuur de vloer op met een éénborstelmachine en een licht alkalisch product (maximum pH 10); vooral geen zuur product gebruiken 4. Spoel af met zuiver water
11
Uitzettingsvoegen • Bij een oppervlakte die groter is dan 50 m2 of wanneer tegels worden gelegd over een lengte van meer dan 10 m dient u uitzettingsvoegen in geëxpandeerd polystyreen te voorzien dwarsdoor het zandbed en de legmortel. • Aan de muren dient ook een uitzettingsvoeg te worden voorzien in geëxpandeerde polystereenstroken of een gelijkaardig product.
Afwerkingsvoegen Deze voegen hebben een dubbele functie: 1. Esthetisch: de kleur van de voegspecie moet bij de kleur van de steen passen. 2. Technisch: de voegen dienen om de afwijkingen qua afmetingen te compenseren. Breedte (mm)
Samenstelling
J < 1,5*
specie van zuiver cement
1,5 < J <2
3 volumes cement op 1 volume fijn zand
>2
1 volume cement op 1 volume fijn zand *indien de tolerantie dit toelaat
Tegelvloeren buiten Plaatsing zonder betonnen ondervloer 1. Verwijder ongeveer 40 cm aarde onder het toekomstige niveau van het terras 2. Bedek de bodem met geotextiel (worteldoek) 3. Bedek dit met ongeveer 20 cm goed aangestampt steenslag of grind 4. Leg daarop ongeveer 15 cm gestabiliseerd zand, met een helling van 2% naar de buitenkant
12
5. Leg daarover 5 cm legmortel 6. Plaats de Belgische Blauwe Hardsteentegels*
Tegel in Belgische Blauwe Hardsteen Boordsteen (5 x 20 vrije lengte) Legmortel
Aarde
Geotextiel Uitzettingsvoeg
Grind of steenslag Gestabiliseerd zand
Plaatsing met betonnen ondervloer 1. Zandbed 2. Ondervloer in korrelbeton (150 kg cement/m3 granulaat 8/22 of 10/20) 3. Voorzie een helling van 2% 4. Zorg voor een draineerlaag 5. Leg ongeveer 5 cm legmortel 6. Plaats de Belgische Blauwe Hardsteentegels*
*Aanbevolen dikte: 3 cm voor een terras, 5 cm voor een inrit van een garage
makkelijk te plaatsen
tegelvloeren binnen
Tegel in Belgische Blauwe Hardsteen Boord in Belgische Blauwe Hardsteen Legmortel
Aarde
Uitzettingsvoeg
Beton
Draineerlaag
Uitzettingsvoegen • Indien het om een oppervlakte van meer dan 35 m2 of een lengte van meer dan 7 m gaat, dient u een uitzettingsvoeg te voorzien dwarsdoor zandbed en legmortel. • Aan de aansluiting met de gevel dient u ook een uitzettingsvoeg te voorzien, meer bepaald een waterdichte, elastische voeg (kit of profiel).
Afwerkingsvoegen • De voegen tussen de tegels dienen tussen 4 en 10 mm breed te zijn, al naargelang van de samenstelling. • Kies de voegspecie in een kleur die bij de kleur van de Belgische Blauwe Hardsteentegels past.
13
Legpatronen
Eenvoudige kwadratische plaatsing
Kwadratische plaatsing met randen en inzetstukjes tussen de tegels
Kwadratische plaatsing met vierkante inzetstukjes op 90°
Kwadratische plaatsing met binnen- & buitenranden
Plaatsing in “opus” incertum
Inzetstukjes- plaatsing
Plaatsing in “Romeins” verband
Kwadratische plaatsing met driehoekige inzetstukjes
“Cycloon”- plaatsing
Plaatsing in banen, vrije lengtes
14
makkelijk te plaatsen
Dubbel afwisselende kwadratische plaatsing
legpatronen
Kwadratische plaatsing met twee driehoekige inzetstukjes
15 Variante van de “cycloon”- plaatsing
Kwadratische plaatsing met vierkant inzetstukje op 45°
Kwadratische plaatsing met rond inzetstukje
Niet-kwadratische plaatsing in vierkanten of rechthoeken
Kwadratische plaatsing met buitenrand in banen
Diagonale plaatsing met of zonder buitenrand
Makkelijk te onderhouden Hoe makkelijk het leven is met Belgische Blauwe Hardsteen blijkt ook uit de onderhoudsvoorschriften. Die zijn kinderlijk eenvoudig. Al heeft de steen slechts minimale zorgen nodig, het is belangrijk die goed te kiezen zodat het patina nog fraaier wordt.
17
Binnen Dagelijks onderhoud Neem de vloer op met een beetje neutrale, natuurlijke zeep op basis van lijnolie (marseillezeep, Carolin, Mousse de lin,...) opgelost in lauw water. Verhouding: een handvol marseillezeep op 10 L water, zo zullen er geen lelijke zeepsporen achterblijven. Deze verdunning is voldoende om de steen te voeden en minuscule krasjes te verdoezelen. Houdt u van glans ? Neem dan de vloer op met een in lauw
18
water gedoopte en uitgewrongen dweil. Een effen lichtgrijze afwerking van het type “Natura Licht” dient met een goede ontvetter zoal Ecosol te worden behandeld. Een andere tip om vetvlekjes zonder water te verwijderen: een verstuiver met K2R in poedervorm.
Een nieuwe vloer? Eerst laten drogen! Een net gelegde Blauwe hardstenen tegelvloer moet eerst kunnen drogen. Het van nature in de legspecie aanwezige vocht moet kunnen verdampen. Daarom is het aan te raden mortel te gebruiken met zo weinig mogelijk water. Het drogen kan 3 tot 6 maanden duren. In die periode gebruikt u enkel een vochtige dweil om de cementsluier te verwijderen die de poriën aan de oppervlakte van de steen verstopt.
makkelijk te onderhouden
binnen
Lichte krasjes? Voor: Gepolijst, Donkerblauw Gezoet, Gepuimd, Lichtblauw Gezoet. Indien er op druk belopen plaatsen lichte krassen ontstaan, behandel de vloer dan met een natuurlijke witte boenwas. Daarna gaat u er met de boenmachine over. De draaibeweging van de schijf zal de steen opnieuw polijsten en de krasjes zullen vervagen en opgaan in het patina. (Meer informatie over boenmachines vindt u op www.macroflex.com).
Diepe krassen? Voor: Gepolijst, Donkerblauw Gezoet, Gepuimd, Lichtblauw Gezoet. Het voordeel van Belgische Blauwe Hardsteen is dat hij ter plaatse opnieuw gepolijst kan worden. Marmerbewerkers doen dit soort klussen. U kan met onze groeten ook contact opnemen met de firma www.idealconcept.be. N.B.: Ook een vloer in “Gezaagde” afwerking kan ter plaatse worden gepolijst.
Producten om in huis te hebben •
Marseillezeep, lijnolie of Carolin
•
Natuurlijke witte antislipboenwas om de vloer te doen glanzen
•
Ecosol (bij onze dealers)
19
In de keuken Als zenuwcentrum van het huis is de keuken een plek waar het snel druk is... en snel vuil. Een werkblad in Belgische Blauwe Hardsteen is echter niet noodzakelijk gevoelig voor vlekken. Alles hangt af van de gekozen afwerking. Voor een werkblad in de afwerkingen Natura Licht, Geslepen of Gezaagd: behandel het onmiddellijk na de plaatsing en wanneer het volledig schoon is met een mengsel van 2/3 terpentijn en 1/3 lijnolie. Nu is uw werkblad beschermd tegen alle vlekken, zelfs mayonaise, saus, cola, bier, wijn,
20
koffie enz. Het is een volledig natuurlijke, zeer doeltreffende en goedkope methode. Deze behandeling dient u wel ongeveer 2 maal per jaar te herhalen. Opgelet: het met het product doordrongen oppervlak wordt zwart en matglanzend. Wil u dat uw blad in Natura Licht of Gevlamd zijn oorspronkelijke kleur behoudt en toch beschermd is, dan raden wij u aan het oliewerend product IMPERPLEX PRO STONE&FLOOR te gebruiken. Meer informatie vindt u op www.imperplex.be. Bij Lichtblauw Gezoet, Gepuimd, Donkerblauw Gezoet of Conception zijn de poriën door het polijsten gevuld. Om het oppervlak van deze types te doordrenken en te beschermen, is dan ook maar een heel klein beetje lijnoliereiniger op een vochtige spons nodig. Om uw werkblad schoon te maken, volstaat een vochtige doek. Indien nodig kan u het voeden met 3 druppels tafelolie.
makkelijk te onderhouden
binnen
In de badkamer In de badkamer moet je vooral de strijd aanbinden met de snel oprukkende kalkaanslag. Gelukkig weet Belgische Blauwe Hardsteen hier net zoals alle moderne materialen het hoofd aan te bieden, zodat hij mooi blijft met een minimum aan zorgen! De eerste stap in de schoonheidsbehandeling: wrijf de oppervlakte met een beetje lijnolie in om het onderhoud te vergemakkelijken. De tweede stap om de steen in topconditie te houden: wrijf hem regelmatig af met een doek, vooral rond de kranen. Zo vermijdt u het ontstaan van witte kalkaanslag. Vergeet tenslotte nooit dat Belgische Blauwe Hardsteen met zachtheid moet worden behandeld. Ontkalkingsmiddelen zijn dus uit den boze: ze zouden de afwerkingslaag aan de oppervlakte kunnen beschadigen! Indien er rond de kranen al kalkaanslag is ontstaan, dan kan u die zonder de steen te beschadigen verwijderen met stoom.
Producten om in huis te hebben •
Lijnolie • Terpentijn • Tafelolie
21
Buiten Gewoon onderhoud: met water Onderhoudsproducten zijn NIET nodig omdat Belgische Blauwe Hardsteen niet poreus is. Hij droogt dan ook zeer snel, terwijl planten er zich niet op kunnen vasthechten. Een emmer water en een borstel volstaan om uw terras in Belgische Blauwe Hardsteen schoon te maken. Gebruik geen hogedrukreiniger of werk aan een aanzienlijk lagere druk, zoniet zouden de voegen worden beschadigd. Dat zou dan
22
weer tot waterinsijpeling onder de tegels leiden, zodat ze bij vorst zouden kunnen gaan loszitten.
Barbecueën op uw terras in Belgische Blauwe Hardsteen? Geen probleem! Belgische Blauwe Hardsteen afkomstig uit “Les Carrières de la Pierre Bleue Belge” is niet poreus. Vlekken dringen NOOIT door tot in het hart van de steen, zelfs vetvlekken niet. Om welke afwerking het ook gaat, het vet blijft aan de oppervlakte. De inwerking van zon en regen zal alle vetvlekken doen verdwijnen, gegarandeerd! Bent u ongeduldig en blijft de regen een poosje uit, geef de steen dan een beurt met water met twee eetlepels ammoniak of Ecosol detergent (bij onze dealers).
Een terras op het noorden dat nooit werd onderhouden? Een terras, een pui of een beeldhouwwerk die nooit (of slecht) werden onderhouden zien er als nieuw uit wanneer u de steen begiet met een waterige oplossing van kaliumaluin. Laat een nacht inwerken en spoel af.
makkelijk te onderhouden
buiten
Is uw terras na de winter aan een schoonmaakbeurt toe? Maak een 50%-oplossing met bleekwater, laat inwerken, borstel de stenen en spoel ze na met zuiver water. Een andere methode, te gebruiken bij vochtig weer: strooi waspoeder op het terras, ga er met de borstel over, laat inwerken, borstel nogmaals en spoel dan na met zuiver water. Tenslotte, en dat is goed nieuws: Belgische Blauwe Hardsteen is vrijwel ongevoelig voor luchtvervuiling.
Producten om in huis te hebben •
Bleekwater voor de lenteschoonmaak (met 50% water)
•
Ammoniak
•
Ecosol (bij onze dealers)
De NV “Les Carrières de la Pierre Bleue Belge” kan onder geen beding verantwoordelijk gesteld worden voor het verkeerde gebruik van de informatie die in de brochure vermeld wordt. ® De benaming Belgische Blauwe Hardsteen is een geregistreerd merk van de NV “Les Carrières de la Pierre Bleue Belge”.
23
Neem een kijkje op www.pierrebleuebelge.be
Les Carrières de la Pierre Bleue Belge NV Chemin des Carrières, 1 B-7063 Neufvilles België T +32 (0)67 34 68 00 F +32 (0)67 34 68 01
[email protected]
