BELEIDSPLA V P O 2011-2013
I.
Inleiding - Missie - Visie - Organisatiestructuur
II.
Terugblik beleidsperiode 2005-2010 - De NVPO en het NPK - Realisatie NVPO beleid m.b.t. de organisatie
III.
Vooruitblik - SWOT analyse - Ambities beleidsperiode 2011-2013
1
I.
Inleiding
De Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO) is een vereniging van en voor beroepsbeoefenaren die werkzaam zijn binnen het gebied van de psychosociale oncologie. Dit beleidsplan 2011-2013 beoogt een kader te vormen waaraan toetsing van ontwikkelingen en activiteiten binnen de vereniging kunnen plaatsvinden. De periode die dit beleidsplan bestrijkt, is het vervolg op het beleidsplan 2005-2010 dat samenviel met de werkingsperiode van het in 2004 gepresenteerde Nationaal Programma Kankerbestrijding (NPK) 2005-2010. Gezien de vele ontwikkelingen in het psychosociale veld is er voor gekozen om een beleidsplan voor 3 jaar op te stellen.
Missie De ontwikkeling en de bevordering van kennis en zorg van de psychosociale oncologie.
Visie a) De kwaliteit van leven en adequate coping van mensen die kanker hebben (gehad) of een (erfelijke) aanleg hebben voor kanker worden bevorderd door optimale somatische en psychosociale zorg. b) Basale psychosociale zorg, zoals adequate bejegening, informatieverstrekking en beslissingsondersteuning, aandacht voor kwaliteit van leven mn fysieke klachten en functioneren wordt door de primaire zorgverleners gegeven. Primaire zorgverleners zijn met name artsen en verpleegkundigen. c) Voor ieder mens die kanker heeft (gehad) of (erfelijke) aanleg heeft voor kanker, is gespecialiseerde psychosociale hulpverlening beschikbaar en bereikbaar,
ook
voor
diens
naasten.
Gespecialiseerde
psychosociale
hulpverlening kan gegeven worden door onder andere psychologen, psychotherapeuten,
psychiaters,
maatschappelijk
werkers
pedagogen
fysiotherapeuten en gespec.verpleegkundigen. d) De kwaliteit van zowel de basale als gespecialiseerde beroepsbeoefenaren in de psychosociale oncologie wordt gestimuleerd en geborgd in lopende projecten. e) Multidisciplinaire samenwerking is een voorwaarde voor goede zorg en onderzoek in de psychosociale oncologie. 2
In het licht van onze missie en visie richt de NVPO zich met haar doelstellingen op haar leden (verenigingsniveau); professionals werkzaam in de psychosociale oncologie c.q. professionals voor wie psychosociale oncologie deel uitmaakt van hun werkgebied op als geheel (beroepsniveau) en op de positie van die professionals in de oncologische zorg (maatschappelijk niveau).
Organisatie structuur
II
Terugblik beleidsperiode 2005-2010
Terugkijkend op de afgelopen beleidsperiode willen wij stilstaan bij: -
De NVPO en het NPK
-
Realisatie NVPO beleid m.b.t. de organisatie
De NVPO en het NPK De afgelopen beleidsperiode is de NVPO erin geslaagd, met de kansen die geboden werden
3
met het Nationaal Programma Kankerbestrijding (NPK 2005-2010), haar positie binnen de psychosociale oncologie in de integrale oncologische zorg verder te versterken. Bij een belangrijk deel van de NPK-doelstellingen op het gebied van psychosociale zorg werd de NVPO gezien als de verantwoordelijke partij die ook de coördinatie bij de realisatie ter hand zou nemen. Dankzij door de NVPO verworven subsidie kon een NVPO-NPK projectcoördinator worden aangesteld. Ook hebben vele actieve leden vanuit NVPOwerkgroepen een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de resultaten van het NPK. In het beleidsplan 2005-2010 heeft de NVPO een aantal beleidsvoornemens geformuleerd gerelateerd aan de NPK-doelstellingen op het gebied van psychosociale oncologie.
De NVPO heeft in samenwerking met de Vereniging van Integrale Kankercentra (IKNL), de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) en KWF Kankerbestrijding de afgelopen jaren de volgende resultaten op het gebied van psychosociale zorg geboekt in het kader van het NPK:
Signaleren/screenen van de behoefte aan psychosociale zorg De landelijke evidence based richtlijn ‘Detecteren behoefte psychosociale zorg’ is in 2010 verschenen op ONCOLINE (www.oncoline.nl) in samenwerking met de IKNL, gefinancierd door het KWF Kankerbestrijding. De Lastmeter, als belangrijk onderdeel hiervan, wordt inmiddels in alle acht academische centra en veel andere ziekenhuizen in Nederland toegepast om distress te meten bij de patiënt met kanker en zo nodig zorg te bieden. De NVPO heeft destijds het initiatief genomen tot deze richtlijn en is formeel ook eigenaar van de richtlijn.
Evidentie voor gespecialiseerde psychosociale zorg ) Onder leiding van prof.dr. A. Ranchor en met financiering van KWF Kankerbestrijding is een Cochrane studie uitgevoerd naar de evidentie van psychosociale interventies. Publicatie wordt in het voorjaar van 2011 verwacht.
Richtlijnen met betrekking tot voorlichting en psychosociale zorg Najaar 2010 wordt het eindverslag verwacht met betrekking tot de behandeling van psychosociale aspecten in tumorgebonden richtlijnen. Vanuit de NVPO is hieraan een belangrijke inhoudelijke bijdrage geleverd door verschillende leden.
4
Deskundigheidsbevordering in de psychosociaal oncologische hulpverlening De NPK Stuurgroep heeft in 2010 de NPK-werkgroep Deskundigheidsbevordering Psychosociale zorg ingesteld. Dit resultaat kwam tot stand na intensieve communicatie vanuit de NVPO met de NPK-Stuurgroep, toen bleek dat de NPK-werkgroep Deskundigheidsbevordering zich alleen richtte op de medische professionals. De nieuwe NPK-werkgroep Deskundigheidsbevordering Psychosociale Zorg heeft zich gericht op “realisatie en evaluatie” van de NPK-doelstellingen met betrekking tot bijscholing voor gespecialiseerde medische en psychosociale zorgverleners.
Financiering Ten aanzien van financiering van psychosociale zorg in de basiszorg is in april 2009 door het NPK de Invitational Conference ‘Knelpunten en oplossing in de financiering van Psychosociale zorg in de oncologie’ georganiseerd. Beleidsbepalers van zorgverzekeraars, DBC onderhoud, ziekenhuisbesturen, ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), College voor zorgverzekeringen (CVZ), NFK, IKNL en KWF Kankerbestrijding onderschreven dat voor mensen met kanker de financiering van psychosociale zorg zowel in het ziekenhuis als daarbuiten in de nazorg mogelijk moest zijn. De NVPO-NPK projectcoördinator heeft deze conferentie geïnitieerd en georganiseerd.
Realisatie NVPO beleid m.b.t. de organisatie In het licht van onze ambitie om als NVPO een belangrijke speler te zijn in de psychosociale oncologie heeft professionalisering de afgelopen jaren hoog op de agenda gestaan. De statuten zijn herzien en tevens is er een huishoudelijk reglement geïntroduceerd. Ook is er beleid opgesteld voor plaatsing van vacatures op de website alsmede een kader ten behoeve van het jaarlijkse NVPO-congres.
In 2009 heeft de NVPO subsidie verworven om een manager aan te stellen op het project ‘Naar een betere psychosociale zorg voor mensen met kanker’ (borgen en vergroten van de toegankelijkheid van professionele psychosociale zorg). Doel van dit project is
het
ontwikkelen en borgen van accreditatie van een beroepsregister-systeem en van een deskundigenbestand voor patiënten en naasten. Medio 2010 is de manager in dienst getreden. 5
De NVPO mag zich de laatste jaren verheugen in een lichte stijging van het aantal leden. Op basis van een enquête onder leden (2009) heeft de Werkgroep PR en Fondsenwerving in het najaar van 2010 de aanzet gemaakt voor een gerichte ledenwerfactie onder onderzoekers.
Het jaarlijkse NVPO-congres geniet, dankzij de geboden kwaliteit, een toenemende belangstelling. Voor de organisatie van het congres wordt nu een professioneel organisatiebureau ingeschakeld.
Ten behoeve van de herkenbaarheid van de organisatie is de huisstijl vernieuwd. Dit is onder meer te zien in de verbeterde website, die een belangrijke functie heeft in de communicatie met de leden. Om deze communicatie te vergroten is er een digitale nieuwsbrief geïntroduceerd.
Vooruitblik
III.
Vooruitkijkend op de komende beleidsperiode willen stilstaan bij: -
De sterkte, zwakten, kansen en bedreigingen van de NVPO
-
Onze ambities voor de komende beleidsperiode
SWOT analyse Met het oog op de beleidsvoornemens voor de komende drie jaar heeft de NVPO een analyse gemaakt van de sterke en zwakke punten van de vereniging en van de kansen en bedreigingen. Op basis van de input die is geleverd op de NVPO-beleidsdag voor bestuur en voorzitters van de werkgroepen in september 2009 en actuele ontwikkelingen is de volgende SWOT-analyse tot stand gekomen.
Interne factoren: Sterkte De kracht van de NVPO ligt in de multidisciplinaire samenstelling van de vereniging, de aanwezigheid van veel inhoudelijke expertise, grote betrokkenheid en vrijwillige inzet van leden en in het gebruik van effectieve communicatiemiddelen.
Zwakten 6
De NVPO is momenteel nog onvoldoende sterk als vereniging en nog niet optimaal georganiseerd. Het ledental is laag gezien het aantal beroepsoefenaren in de psychosociale oncologie. De NVPO is geen representatieve afspiegeling van deze beroepsoefenaren en kan daardoor nog geen gelegitimeerde positie innemen in het veld. Tevens ontbreekt een financiële basis om adequate strucuturele voorzieningen te creëren.
Externe factoren: Kansen De psychosociale zorg staat momenteel in Nederland hoog op de agenda in het oncologisch veld. Zo heeft de Inspectie voor de GezondheidsZorg (IGZ) in 2009 de ziekenhuizen dringend aanbevolen hun psychosociale zorgverlening voor kankerpatiënten te verbeteren. Tevens heeft het College van Zorgverzekeringen (CVZ) gesteld dat oncologische revalidatie onderdeel is van oncologische zorg en daarmee van geneeskundige- en te verzekeren zorg. Psychosociale zorg maakt op indicatie onderdeel uit van oncologische revalidatie. Daarnaast neemt het aantal mensen, dat de diagnose kanker krijgt en een beroep doet op psychosociale zorg toe. In de oncologische zorg wordt multidisciplinaire samenwerking steeds belangrijker, gezien de complexiteit van de behandelingen en de diverse (na)zorg die geboden wordt aan de patient.
Bedreigingen De toegenomen marktwerking in de zorg en de bijbehorende prestatiedruk maakt dat de psychosociale oncologie onder druk staat en dat beroepsbeoefenaren minder ruimte kunnen nemen om zich vrijwillig in te zetten voor de algemene zaak.
De NVPO wil gebruik maken van haar kracht (een multidisciplinaire vereniging met veel inhoudelijke expertise en grote betrokkenheid en vrijwillige inzet van leden) om de kans die er nu ligt (psychosociale zorg staat hoog op de agenda) te benutten om psychosociale zorg voor iedere kankerpatiënt beschikbaar te maken. Daarbij moet gelijktijdig gewerkt worden aan het ombuigen van de zwakten van de NVPO en moet er aandacht zijn voor de bedreigingen. Gebruikmakend van de SWOT analyse zijn de onderstaande ambities opgesteld voor de komende beleidsperiode.
Ambities beleidsperiode 2011-2013 Gezien het feit dat psychosociale zorg op dit moment in Nederland hoog op de agenda staat in het oncologisch veld, heeft de NVPO de ambitie om als een van de belangrijkste 7
georganiseerde partijen in de sector van de psychosociale oncologische zorg te opereren. Om dit te verwezenlijken is het noodzakelijk om allereerst een aantal interne ambities te verwezenlijken: -
Om vanuit voldoende draagvlak onze stem te kunnen laten horen is een groei van het aantal leden noodzakelijk met ten minste 20%. Voor de komende jaren willen wij meer professionele psychosociale werkers en onderzoekers aan ons binden;
-
Om onze ambities te realiseren zal een groter en breder financieel draagvlak van de vereniging noodzakelijk zijn. Niet alleen meer financiële draagkracht als gevolg van meer leden, maar ook zullen andere financieringsbronnen moeten worden aangeboord. Hiervoor zal een apart plan worden uitgewerkt.
-
Teneinde het project ‘ Naar een betere psychosociale zorg voor mensen met kanker’ tot een goed einde te brengen zal er voor het 2e en 3e jaar nog financiering moeten worden gerealiseerd.
-
De professionaliseringsslag van de vereniging die we de afgelopen jaren hebben ingezet zal worden geïntensiveerd. Een van de beoogde realisaties is een professionele administratieve ondersteuning.
-
De samenwerking tussen bestuur en werkgroepen zal worden geïntensiveerd om gezamenlijk te werken aan onze ambities teneinde de toegankelijkheid en kwaliteit van de psychosociale zorg in Nederland te vergroten.
-
Onze communicatie met de leden zal worden geoptimaliseerd door: •
Het verhogen van de frequentie van ons tijdschrift naar één keer per kwartaal.
•
Opname van minimaal 1 wetenschappelijk artikel per editie.
•
Het onderwerpen van ingezonden artikelen voor het tijdschrift aan een peer reviewed proces.
-
•
Het moderniseren van de vormgeving van het tijdschrift
•
Verdere professionalisering van de website
De deelname aan het jaarlijkse NVPO-congres per jaar te laten stijgen met 5%.
Vanuit een sterkere NVPO willen wij de volgende externe ambities realiseren: -
De NVPO zet zich met andere relevante partijen in voor de implementatie en evaluatie van de richtlijn ‘Detecteren van de behoefte aan psychosociale zorg’.
-
Het opzetten van een psychosociaal verwijsnetwerk gericht op specifieke aspecten bij (mogelijk) erfelijkheid van kanker.
8
-
De NVPO wil in samenwerking met de KWF werkgemeenschap Psychosociale Oncologie meer onderzoekers aan zich binden.
-
Het project ‘Naar een betere psychosociale zorg voor mensen met kanker’ zal eind 2013 de volgende resultaten moeten opleveren: •
Een beroepsregister waarin alle relevante leden van de NVPO zijn opgenomen als ook een aantal niet-NVPO-leden.
•
Ontwikkeling van bijscholingsprogramma’s voor oncologisch chirurgen en hemato-oncologen alsmede implementatie van bij- en nascholingsprogramma’s voor medisch-oncologen en radiotherapeuten.
•
Het up to date houden van reeds ontwikkelde scholingsprogramma’s. Scholingsprogramma’s van de NVPO hebben het NVPO-keurmerk
•
De NVPO zal nader onderzoeken of inhoudelijke ondersteuning van de leden met behulp van intervisie te realiseren valt.
-
De NVPO wil zich de komende jaren ontwikkelen tot een wetenschappelijke vereniging teneinde een rol te kunnen spelen aangaande de onderzoeksagenda voor psychosociale oncologie.
Op het moment van schrijven van dit beleidsplan is nog niet duidelijk welk vervolg het NPK zal krijgen. De NVPO zal zeer alert zijn op nog openstaande cq. af te ronden NPK-issues op het gebied van de psychosociale oncologie, waarvan zij vindt dat follow-up noodzakelijk is. Daarbij zal de NVPO moeten bezien welke rol zij dienaangaande wil cq kan spelen.
Laat onverlet dat wij ons als NVPO de komende jaren willen inzetten voor de doelstelling dat binnen vijf jaar alle mensen met kanker en hun naasten die behoefte hebben aan professionele psychosociale zorg geholpen worden door beschikbare deskundigen. Dit betekent dat er voldoende professionals, voldoende deskundigheid, voldoende financiering en noodzakelijke richtlijnen/standaarden moeten zijn. Om dit te realiseren zullen we ons actief moeten inzetten voor
meer
samenwerking
met
oncologische
wetenschappelijke
verenigingen
en
beroepsverenigingen van artsen en verpleegkundigen, relevante oncologische organisaties als de IKNL en KWF Kankerbestrijding, en met de Instellingen PsychoSociale Oncologie (IPSO) en de NFK.
In het licht van de financiering van psychosociale zorg zullen we een gericht actieplan moeten ontwikkelen om te lobbyen richting overheid en zorgverzekeraars. Uitgangspunt hierbij is dat
9
psychosociale zorg als integraal onderdeel van de oncologische zorg kan bijdragen aan een betere effectiviteit en kosteneffectiviteit van de kankerzorg.
Concluderend: de NVPO staat de komende jaren voor veel uitdagingen. Willen we echter een maatschappelijke speler in het psychosociaal oncologisch veld zijn die er toe doet, dan betekent dat we de inzet van zoveel mogelijk NVPO-leden nodig hebben. Gezien de betrokkenheid en expertise van onze leden hoopt het bestuur dat we in gezamenlijkheid zoveel mogelijk van onze ambities waar zullen maken.
10
