Beleid Bedrijfshulpverlening …
Bestandsnaam: beleid BHV Code of code HKZ norm:08.174b Soort document:beleid Pagina 1 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status: definitief Vastgesteld door: MT/OR Datum:23-4-09 Evaluatiedatum: februari 2011
Inhoudsopgave
Pagina
1. 2. 3. 4. 5.
3 3 3 4 5
Inleiding Doelstelling en uitgangspunten Wetgeving Verantwoordelijkheden en bevoegdheden BHV-organisatie a. Samenstelling b. Aantal BHV-ers c. Opleiding, instructie en oefening d. Regeling bijzondere maatrgelen voor BHV buiten werktijd en verzekering 6. Calamiteitenplan en Ontruimingsplan 7. Brandveiligheidsvoorzieningen Bijlage 1: BHV verantwoordelijkheidslijn Bijlage 2: BHV informatielijn
Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 2 van 10
7 8 9 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
2
1. Inleiding … hecht er grote waarde aan en vindt het vanzelfsprekend dat alle cliënten en medewerkers die op de locaties wonen en werken ervan op aan moeten kunnen dat hun woon- en werkomgeving voldoet aan de eisen en normen die nodig zijn om veiligheid te kunnen bieden. Desondanks kunnen ook bij onze organisatie calamiteiten voorkomen. Het uitgangspunt van de Zorggroep is dan ook dat de organisatie voorbereid is op een calamiteit en deze kan beheersen. Hiertoe zijn voor alle locaties calamiteitenplannen opgesteld en worden jaarlijks BHV-ers opgeleid en bijgeschoold zodat zij bekwaam en bevoegd zijn in het handelen bij een calamiteit. Ook wordt er op de locaties calamiteitenoefeningen gehouden. Vanuit het veiligheidsmanagementbeleid verbetert en waarborgt de organisatie de kwaliteit en de veiligheid van de instelling. Hierbij treft u een beleidsdocument aan waarin de doelstelling en de uitgangspunten ten aanzien van bedrijfshulpverlening zijn verwoord. Dit beleid bedrijfshulpverlening vormt het kader ten aanzien van de organisatie bedrijfshulpverlening. 2. Doelstelling en beleidsuitgangspunten De doelstelling van dit bedrijfshulpverleningsbeleid is duidelijkheid te geven in de manier waarop de bedrijfshulpverlening binnen zMW is georganiseerd en duidelijkheid te geven in de maatregelen die in dat verband getroffen zijn. Ten einde een goed beleid bedrijfshulpverlening te kunnen voeren zijn een aantal uitgangspunten bepaald: 1) Er wordt gebruik gemaakt van een BHV-organisatie met een zodanige omvang, deskundigheid en uitrusting dat ten allen tijde binnen 2 minuten ter plaatse doelmatig en doeltreffend kan worden ingegrepen en deskundige hulp kan worden geboden. Er wordt een goede samenwerking met externe hulpverleners in stand gehouden. 2) Het bestrijden van een calamiteit is in een calamiteitenplan neergelegd op basis van scenario’s zoals die ondermeer uit de RI&E naar voren komen. De aspecten ten aanzien van ontruimen zijn weergegeven in een ontruimingsplan voor elke locatie. 3) De bescherming die door het gebouw, de aanwezige apparatuur, de middelen en de inrichting wordt geboden is optimaal. Naast de bescherming is ook een snelle detectie, goede sociale controle en adequate alarmering van essentieel belang. 4) Verantwoordelijkheden en bevoegdheden van verschillende actoren zijn duidelijk vastgelegd. In de volgende hoofdstukken zijn deze uitgangspunten nader uitgewerkt. 3. Wetgeving In de Arbowet zijn ten aanzien van bedrijfshulpverlening een aantal verplichtingen opgenomen waaraan de werkgever dient te voldoen. Werkgevers moeten zorgen voor goede Arbeidsomstandigheden (artikel 3 Arbo-wet) en zijn op grond van dat artikel verplicht te zorgen voor deskundige bijstand op het gebied van BHV (artikel 15 Arbo-wet). De werkgever moet zich laten bijstaan door aangewezen BHV-ers. De deskundige bijstand van BHV-ers houdt in: • het verlenen van Eerste Hulp Bij Ongevallen; Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 3 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
3
• •
het beperken en bestrijden van brand en het beperken van de gevolgen van ongevallen; het alarmeren en evacueren van alle cliënten, werknemers en andere personen in het bedrijf in noodsituaties.
BHV-ers dienen te beschikken over een zodanige opleiding en uitrusting en zijn zodanig in aantal en zodanig georganiseerd dat zij de BHV-taken naar behoren kunnen vervullen (artikel 15, lid 3). De risico inventarisatie en –evaluatie (RI&E) blijft het uitgangspunt om te bepalen welke deskundige bijstand op het gebied van BHV nodig is. Niet alleen in de Arbowet wordt bepaald dat een organisatie voorbereid moet zijn op het verlenen van hulp in het geval ongewenste situaties zich voordoen. Ook in het (nieuwe) Bouwbesluit, de Brandweerwet, de wet Milieubeheer en andere wetgeving zijn bepalingen opgenomen om calamiteiten te voorkomen, of indien ze zich voordoen adequaat op te kunnen treden. Hierbij moet gedacht worden aan bouwkundige en technische voorzieningen (bijv. vluchtwegen en brandmeldinstallaties) en organisatorische maatregelen (bijv. ontruimingsplan). 4. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden Verantwoordelijk binnen zMW voor het beleid bedrijfshulpverlening zijn: De raad van bestuur (RvB) is eindverantwoordelijk voor de veiligheidsvoorzieningen in de organisatie en is eindverantwoordelijk bij calamiteiten. De RvB is verantwoordelijk voor de interne en externe berichtgeving bij een calamiteit. Het managementteam (MT) is verantwoordelijk voor het vaststellen van het beleid bedrijfshulpverlening en stelt jaarlijks het budget vast. Het BMO is medeverantwoordelijk voor beleidsontwikkeling. Het diensthoofd PO&O is verantwoordelijk voor het opstellen van het beleid bedrijfshulpverlening en bijbehorend calamiteitenplan en ontruimingsplan, in nauwe samenwerking met de arbocoördinator en diensthoofd facilitair. Diensthoofd PO&O informeert het MT over de noodzakelijke actualisatie van het beleid bedrijfshulpverlening en calamiteitenplannen en draagt zorg voor de halfjaarlijkse rapportages aan RvB. In deze activiteiten wordt het diensthoofd ondersteund door en krijgt advies van de arbocoördinator die up to date kennis heeft op het gebied van bedrijfshulpverlening. Diensthoofd PO&O is verantwoordelijk voor en de arbocoördinator verzorgt de planning, organisatie en registratie van opleidingen, instructies en oefeningen. Actiepunten die voort komen uit de opleidingen of oefeningen worden door de arbocoördinator gebundeld in een actieplan BHV. Dit actieplan wordt jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld. Diensthoofd PO&O is verantwoordelijk voor het jaarlijks opstellen van het BHV-budget. Het diensthoofd facilitair bedrijf is verantwoordelijk voor het faciliteren van de brandveiligheidsvoorzieningen in de gebouwen. Daarnaast voor de signalering van veranderingen hierin. De managers woonzorgzone zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid bedrijfshulpverlening en het jaarlijks evalueren van de uitvoering van het beleid bedrijfshulpverlening binnen de woonzorgzones. De managers woonzorgzone zijn eindverantwoordelijk voor een voldoende aantal BHV-ers op de locaties. De arbocoördinator versterkt via de half jaarlijkse rapportage BHV en brandveiligheid de bezettingsinformatie en adviseert de managers in deze. Daarnaast zijn zij verantwoordelijk voor de uitvoering van de aanwezige BHV-ers tijdens een calamiteit volgens vastgestelde uitgangspunten/taken. De leidinggevende vertaalt het beleid bedrijfshulpverlening naar de afdeling/locatie en is verantwoordelijk voor de implementatie van het beleid op afdelingsniveau. Controleert of de medewerkers volgens het calamiteitenplan en ontruimingsplan handelen en geeft verbeterpunten door aan de arbocoördinator. Legt verantwoording af aan de manager Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 4 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
4
woonzorgzone / diensthoofd voor de gerealiseerde implementatie en borging van het beleid bedrijfshulpverlening, de calamiteitenplannen en ontruimingsplannen. De BHV-ers en medewerkers zijn verantwoordelijk voor het handelen tijdens een calamiteit conform het calamiteitenplan en ontruimingsplan. Knelpunten geven zij door aan de leidinggevende. De leidinggevenden op de locaties zijn contactpersoon BHV. Vanuit de resultaatgebieden van hun functie zijn zij verantwoordelijk voor het uitvoeren van het vastgestelde HRM-beleid, waaronder het creëren van een gezond werkklimaat binnen de kaders van het arbobeleid. Ten aanzien van de bedrijfshulpverlening betekent dit dat de contactpersoon verantwoordelijk is voor het signaleren en doorgeven van veranderingen die te maken hebben met het calamiteitenplan en ontruimingsplan aan de arbocoördinator. De contactpersoon BHV is verantwoordelijk voor het kwantitatief bijhouden van het opgeleide BHV bestand voor zijn locatie, met ondersteuning van afdeling PO&O. Bij het opstellen van de dienstroosters houdt de contactpersoon BHV rekening met de uitgangspunten die vanuit de BHV-organisatie aanwezig dienen te zijn op de locatie. Daarnaast het jaarlijks opgeven van op te leiden BHV-ers en het aanvragen van een oefening op de locatie. Bereikbaarheidsdienst bij calamiteiten … heeft een bereikbaarheidsdienst die buiten kantooruren bereikbaar is voor calamiteiten. Dit zijn om toerbeurten BMO-leden. Zij zijn beschikbaar voor telefonisch overleg met dienstdoende verantwoordelijke medewerker en kunnen zonodig ter plaatse aanwezig zijn voor nader overleg en om regelingen te treffen. BMO-lid adviseert bij het onder controle brengen van de situatie en respecteert daarbij de taken en bevoegdheden van de dienstdoende verantwoordelijk medewerker. Neemt zonodig beslissingen die de bevoegdheid van de verantwoordelijk medewerker overstijgen. BMO-leden zijn bij een bereikbaarheidsdienst verantwoordelijk voor het informeren van RvB, betreffende woonzorgzone manager, afhankelijk van calamiteit betrokken diensthoofd en het voldoen aan meldingsverplichtingen (inspecties, GGD e.d In bijlage 1 is de verantwoordelijkheidlijn nader uitgewerkt in een stroomdiagram. In bijlage 2 is de informatielijn ten aanzien van BHV weergegeven. 5. BHV-organisatie De BHV vervult een voorpostfunctie. De BHV is bedoeld om in de periode die de professionele hulpverlening nodig heeft om ter plaatse op te kunnen treden, de calamiteit zo goed mogelijk te beheersen en het de professionele hulpverlening mogelijk te maken om zo snel mogelijk de hulpverlening over te nemen. Daarna biedt de BHV zijn diensten aan ter begeleiding of assistentie. De BHV-er dient binnen twee minuten ter plekke van de calamiteit te zijn. a. Samenstelling Op elke locatie van … zijn specifieke medewerkers aangewezen als BHV-er die hiertoe worden gekwalificeerd. Zij zijn in staat bij een calamiteit adequaat bijstand te verlenen. Binnen de … zijn dat BHV-ers die opgeleid zijn voor het uitvoeren van levensreddende handelingen, brandbestrijding, ontruiming en alarmering en BHV-ers die in de functie van receptioniste opgeleid zijn op het gebied van communicatie en het omgaan met calamiteitenmeldingen, zowel intern als extern. b. Aantal BHV-ers: Het aantal BHV-ers is afgestemd op de grootte en aard (zorgcentrum/verpleeghuis/of kantoorgebouw) van het gebouw en het tijdstip. Bij het vaststellen van het aantal BHVers is uitgegaan van het uitgangspunt 1 BHV-er op 50 personen op dat moment aanwezig (medewerkers + cliënten + bezoekers). Voor de locaties betekent dit het volgende:
Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 5 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
5
Tabel 1: Uitgangspunt aantal aanwezige BHV-ers. Locatie Dag Avond … 5 3 … 2 2 … 2 2 … 3 2 … 5 3 … 3 2 … 1 1 … 2 2 … 1 … 1 * plus oproep verantwoordelijk verpleegkundige verpleeghuis
Nacht 3 1* 1* 1* 3 1* 1* 1*
Weekend 3 2 2 2 3 2 1 2
c. BHV-opleiding, instructies en oefeningen De medewerkers die werkzaam zijn in de functies van verantwoordelijk verpleegkundige, avond/nachthoofd, avond/nachtdienstmedewerker, EVV-er en receptionist zijn in eerste instantie degenen die als BHV –er opgeleid dienen te worden. Basiscursus Om BHV-er te worden wordt een basisopleiding bedrijfshulpverlening gevolgd. De cursus omvat de onderdelen “Algemene informatie bedrijfshulpverlening”, “brand en ontruiming”, “Levensreddende handelingen”. De cursus wordt afgerond met een examen. De receptionisten krijgen een aangepaste basisopleiding bedrijfshulpverlening waarin de taak van de receptioniste centraal staat. De cursisten die al in het bezit zijn van een geldig reanimatiecertificaat én een geldig EHBO-diploma, beide van het Oranje Kruis, kunnen vrijstelling aanvragen voor het gedeelte levensreddende handelingen. Herhalingscursus Om de deskundigheid van de BHV-ers op peil te houden volgen zij jaarlijks een herhalingsles. De herhaling staat in het teken van het opfrissen van de kennis en vaardigheden van levensreddende handelingen en Hartreanimatie-techniek. Eenmaal per 2 jaar wordt het onderdeel brandbestrijding met praktijk herhaald. Communicatie en structuur van werken volgens het eigen calamiteitenplan spelen in de herhalingslessen een belangrijke rol. Instructie en opleiding voor nieuwe medewerkers Conform het introductiebeleid wordt aan nieuwe medewerkers informatie verstrekt over brandpreventie en het calamiteitenplan. De schriftelijke informatie wordt samengesteld door afdeling PO&O. Tevens volgen de nieuwe medewerkers de cursus “Wat te doen bij calamiteiten”. In deze cursus komen de diverse soorten calamiteiten die eventueel kunnen plaatsvinden in onze organisatie aan bod, wordt aangegeven van wie de medewerkers instructie krijgen bij een calamiteit, wat hun taak hierin is en hoe zij moeten handelen bij een calamiteit.
Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 6 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
6
Deelname en registratie Via een jaarplanning geven de leidinggevenden aan wie in aanmerking komen voor de Basiscursus BHV en de cursus “Wat te doen bij calamiteiten”. De opgeleidde BHV-ers worden jaarlijks persoonlijk uitgenodigd voor de BHVherhalingscursus door afdeling PO&O. Registratie van deelname aan een van de hierboven genoemde cursussen wordt uitgevoerd door afdeling PO&O. De BHV-er ontvangen na het volgen van de cursus een certificaat. Het niet volgen van de verplichte cursus wordt gezien als werkweigering. Oefeningen Op elke locatie wordt minimaal eenmaal per jaar een calamiteitenoefening uitgevoerd (wettelijke verplichting). De inhoud van de oefening kan verschillen afhankelijk van de wensen en noodzaak. Naast BHV-ers worden bij deze oefening medewerkers met een spilfunctie betrokken. Over de oefeningen vindt afstemming met de brandweer plaats en er wordt ook gezamenlijk geoefend. De BHV-ers van de … doen mee met de oefeningen die vanuit Iriszorg worden georganiseerd. d. Regeling bijzondere maatregelen voor BHV buiten werktijd en verzekering Bij een ernstige calamiteit kan het BMO-lid beslissen om BHV-ers buiten werktijd toch op te roepen. De extra gewerkte uren worden centraal gefinancierd waarvoor jaarlijks een budget wordt vastgesteld. BHV-ers zijn via SOVIB aanvullend verzekerd voor de kosten van een ongeval of arbeidsongeschiktheid. 6. Calamiteitenplan en ontruimingsplan Binnen … heeft iedere medewerker een taak en verantwoordelijkheid bij een calamiteit. In het calamiteiten- en ontruimingsplan staat beschreven hoe er door betreffende medewerker gehandeld moet worden bij een calamiteit en bij een ontruiming. Beide plannen worden jaarlijks geactualiseerd voor iedere locatie door de dienst PO&O. Informatie over door te voeren wijzigingen worden door de contactpersoon BHV aangeleverd. De brandweer ontvangt telkens een geactualiseerd exemplaar. Het calamiteiten- en ontruimingsplan is geplaatst op intranet, zodat ten alle tijden alle medewerkers deze kunnen inzien. Daarnaast wordt een exemplaar bij de receptie van elke locatie geplaatst. Op locatie de … wordt gebruik gemaakt van het calamiteitenplan van Iriszorg. De daarin beschreven handelswijze wordt gevolgd. Dit plan is op de zusterspost van de verpleegafdeling aanwezig. Nieuwe medewerkers ontvangen tijdens de introductie een kopie uit het calamiteiten- en ontruimingsplan van de betreffende taak die zij hebben bij een calamiteit en krijgen tijdens de inwerkperiode een uitleg over de plannen van de direct leidinggevenden. Daarnaast volgen de nieuwe medewerkers de verkorte cursus “Wat te doen bij calamiteiten”. Ook in het werkoverleg van de afdelingen behoort het calamiteiten- en ontruimingsplan tweemaal per jaar op de agenda te staan. 7. Brandveiligheidsvoorzieningen • Voor alle locaties is een door de brandweer goedgekeurde gebruikersvergunning bouwverordening aanwezig die is gearchiveerd bij het Facilitair Bedrijf (FB). • Alle brandveiligheidsapparatuur wordt jaarlijks op contractbasis gecontroleerd door een extern bedrijf volgens NEN 2654. Het FB coördineert deze controles.
Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 7 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
7
•
• • • •
•
Het beheer, controle en onderhoud aan de brandmeldinstallatie wordt uitgevoerd door een extern bedrijf volgens NEN 2535, 2550 en 2654. Het FB coördineert deze controles. Op alle locaties zijn doormelders aanwezig zodat een brandalarm automatisch wordt doorgemeld naar de piepers van de medewerkers. Op alle locaties met een woon-zorgfunctie vindt automatische doormelding plaats naar de brandweer. De medewerkers van de technische dienst voeren met vastgestelde frequentie controlerondes uit. Dit wordt gecoördineerd en geregistreerd door FB. Schriftelijke rapportages van inspectierondes van de brandweer gaan rechtstreeks naar het FB. Het FB correspondeert over de gesignaleerde onvolkomenheden met de betreffende manager WZZ alwaar deze binnen het gestelde termijn worden verholpen. Hierna vindt een schriftelijke terugrapportage plaats naar de brandweer en manager WZZ. Basismiddelen die bij elke receptie aanwezig zijn: - 3-5 gekleurde hesjes aanwezig voor de BHV-ers. - 2 zaklampen Daarnaast zijn op alle locaties voldoende EHBO-verbandtrommels en brandblusmiddelen aanwezig volgens de gebruikersvergunning die jaarlijks aangevuld c.q. gekeurd worden. Het FB coördineert deze controles.
Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 8 van 10
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
8
Bijlage 1: BHV verantwoordelijkheidslijn
RvB
MT
WZM B&D
WZM WMW
BHV-team EB
BHV-team HA
Bestandsnaam: beleid BHV Code of code HKZ norm:08.174b Soort document:beleid Pagina 9 van 10
BHV-team HH
BHV-team WW
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
BHV-team OM
BHV team De Hulsen
BHV-team AS
Status: definitief Vastgesteld door: MT/OR Datum:23-4-09 Evaluatiedatum: februari 2011
BHV-team KH
Diensthoofd facilitair bedrijf
BHV-team bestuurscentrum
BHV-team facilitair gebouw
Bijlage 2: BHV informatielijn RvB
MT
WZM WMW
Diensthoofd PO&O
WZM B&D
Diensthoofd facilitair bedrijf
Medewerker huisvesting
arbocoördinator
BHVcontactpersoon EB
BHVcontactpersoon HA
Bestandsnaam: Code of code HKZ norm: Soort document: Pagina 10 van 10
BHVcontactpersoon HH
BHVcontactpersoon WW
Eigenaar: PO&O Ontwikkelaar:SP
BHVcontactpersoon OM
BHVcontactpersoon AS
Status:Concept Vastgesteld door: PO&O Datum: Evaluatiedatum:
BHVcontactpersoon KH
BHVcontactpersoon bestuurscentrum
BHVcontactpersoon facilitair gebouw
10