Beknopte Inhoudstafel
Voorwoord .
Inleiding
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .i
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Deel 1. Decreet van 13 december 2013 houdende de Vlaamse Codex Fiscaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . HOOFDSTUK 7. ERFBELASTING . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Belastbaar voorwerp . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Belastingplichtigen . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Belastbare grondslag . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 2. Actief van de nalatenschap . . . . . . . . Onderafdeling 3. Waardering van het actief . . . . . . . . . Onderafdeling 4. Passief van de nalatenschap . . . . . . . . Onderafdeling 5. Aanrekening van het passief op het actief . Afdeling 4. Tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Algemene bepalingen . . . . . . . . . . . Onderafdeling 2. Verlaagde tarieven. . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Verminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 6. Vrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 7. Wijze van heffing . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . 7 . . . . . . . . . . . . . . .
. 12 . 27 199 203 203 217 276 331 358 364 368 433 478 513 528
v
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Titel 3. Inning en invordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549 HOOFDSTUK 1. INLEIDENDE BEPALINGEN, OPCENTIEMEN, OPDECIEM EN ADMINISTRATIEVE ONKOSTENVERGOEDINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549 HOOFDSTUK 2. INKOHIERING . . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Uitvoerbaarverklaring . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Overledenen en onverdeeldheden . . . . . Afdeling 4. Aanslag voor overnemende of verkrijgende vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Berekening en afrondingswijze . . . . . .
. . . .
HOOFDSTUK 3. AANSLAGPROCEDURE . . Afdeling 1. Aangifte . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Aanslagjaar en belastbaar tijdperk . Afdeling 3. Aanslagtermijn . . . . . . . . . . Afdeling 4. Aanslagbiljet . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Verzending . . . . . . . . . . . .
. . . . . .
. . . .
. . . .
554 554 555 556
. . . . . . . 556 . . . . . . . 557 558 558 657 659 661 662
HOOFDSTUK 4. BETALINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Betaaltermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Wijze van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 4. Vermeldingen op het betaalformulier . . . . . . . . Afdeling 5. Bewijs van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 6. Datum van uitwerking van betaling . . . . . . . . . Afdeling 7. Wijze van aanrekening van betaling, aanwending en aanzuivering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 8. Betalingsfaciliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
664 664 666 667 677 677 677
HOOFDSTUK 5. BEZWAAR. . . . . . . . Afdeling 2. Bezwaartermijn . . . . . . . Afdeling 4. Onderzoeksbevoegdheden . . Afdeling 5. Behandeltijd . . . . . . . . . Afdeling 6. Beslissingswijze voor bezwaar Afdeling 7. Collectieve beslissing . . . . . Afdeling 8. Hoorzitting . . . . . . . . . Afdeling 9. Kennisgeving . . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . 678 . . 683 . . . . . . . .
685 685 687 688 689 689 689 690
HOOFDSTUK 6. AMBTSHALVE ONTHEFFING . . . . . . . . . . 691 HOOFDSTUK 7. NIETIGVERKLARING . . . . . . . . . . . . . . . 704 HOOFDSTUK 8. GERECHTELIJK BEROEP . . . . . . . . . . . . . 706
vi
KnopsBooks.com
Beknopte Inhoudstafel
HOOFDSTUK 9. INTERESTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 707 Afdeling 1. Nalatigheidsinteresten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 707 Afdeling 2. Moratoriuminteresten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 710 HOOFDSTUK 10. INVORDERING . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Herinnering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Laatste herinnering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Vervolging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 2. Rechtstreekse vervolging . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 3. Invordering bij erfgenamen . . . . . . . . . . . Onderafdeling 4. Invordering bij andere personen die gehouden zijn tot betaling van de schuld . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 6. Invordering van betwiste belastingen . . . . . Afdeling 5. Zekerheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Waarborg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 2. Voorrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 3. Wettelijke hypotheek . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 4. Rechten van derden te goeder trouw . . . . . . Onderafdeling 5. Buiten de Europese Economische Ruimte wonende erfgenaam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
714 714 715 715 715 720 721 736 740 741 741 742 747 754 757
HOOFDSTUK 11. WEDERZIJDSE INTERNATIONALE BIJSTAND 765 HOOFDSTUK 12. VERPLICHTINGEN VAN DERDEN . . . . . . . 766 Afdeling 1. Notificatieverplichtingen van derden . . . . . . . . . . 766 HOOFDSTUK 13. ONDERZOEK EN CONTROLE . . . . . . . . . 767 Afdeling 1. Administratieve controle . . . . . . . . . . . . . . . . 767 HOOFDSTUK 14. VERJARING Afdeling 1. Termijn . . . . . Afdeling 2. Stuiting . . . . . Afdeling 3. Schorsing . . . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
774 774 776 777
HOOFDSTUK 15. STRAFRECHTELIJKE VERVOLGING . . . . . . 779 HOOFDSTUK 16. ADMINISTRATIEVE SANCTIES . . . . . . . . 782 HOOFDSTUK 17. BEWIJSMIDDELEN . . . . . . . . . . . . . . . 783 HOOFDSTUK 18. BELASTINGVERHOGINGEN EN ADMINISTRATIEVE GELDBOETES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 821 HOOFDSTUK 19. BEROEPSGEHEIM . . . . . . . . . . . . . . . . 838 HOOFDSTUK 20. TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN . . . . . . 840
KnopsBooks.com
vii
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
HOOFDSTUK 22. VOORAFGAANDE BESLISSINGEN OVER DE MATERIES EN BEPALINGEN VERVAT IN DEZE CODEX . . . . . 841 Titel 7. Inwerkingtredingsbepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 852 BIJLAGE . . . . . . . Concordantietabel 1 Tabel 17 . . . . . Tabel 20 . . . . . Concordantietabel 2 Tabel 17 . . . . . Tabel 20 . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
Wetboek der Successierechten — Federale bepalingen, zoals van toepassing in het Vlaamse Gewest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
853 853 853 859 859 859 864
. . . . . . . 865
Boek I. Rechten van successie en van overgang bij overlijden . . . . . . . 867 HOOFDSTUK I. VESTIGING VAN DE RECHTEN . . . . . . . . . 867 Afdeling I. Erfopvolging bij versterf en testamentaire erfopvolging . 867 HOOFDSTUK VII. VRIJSTELLINGEN EN VERMINDERINGEN . 868 [Afdeling II. Verminderingen] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 868 HOOFDSTUK IX. BETALING DER RECHTEN EN BOETEN . . . . 869 Afdeling II. Bijdrage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 869 HOOFDSTUK XI. AAN DERDEN OPGELEGDE VERPLICHTINGEN TEN EINDE DE JUISTE HEFFING DER INGEVOLGE HET OVERLIJDEN VAN RIJKSINWONERS VERSCHULDIGDE SUCCESSIERECHTEN TE VERZEKEREN . . . . . . . . . . . . . . . . 874 HOOFDSTUK XVII. DOOR DE ONTVANGERS TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 901 SLOTBESCHOUWINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 903
viii
KnopsBooks.com
Beknopte Inhoudstafel
Deel 2. Internationaal .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 917
HOOFDSTUK I. DE VERDRAGEN TOT AFSCHAFFING VAN HET ‘DROIT D’AUBAINE’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 922 HOOFDSTUK II. HET VERDRAG VAN RIJSEL TOT UITWISSELING VAN INLICHTINGEN MET FRANKRIJK . . . . . . . . . . . 928 HOOFDSTUK III. HET MODELVERDRAG VAN GENÈVE . . . . 932 HOOFDSTUK IV. DE DUBBELBELASTINGVERDRAGEN INZAKE SUCCESSIERECHTEN VAN 1959 . . . . . . . . . . . . . . . . 935 HOOFDSTUK V. HET OESO-MODELVERDRAG INZAKE SUCCESSIERECHTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 955 HOOFDSTUK VI. EUROPESE RECHTSPRAAK INZAKE SUCCESSIERECHTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 995 I. Barbier, C-364/01: economische eigendom . . . . . . . . . 996 II. Van Hilten, C-513/03: de Nederlandse tienjaarsperiode . . 999 III. Geurts-Vogten, C-464/05: de Vlaamse tewerkstellingsvoorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1005 IV. Jäger, C-256/06: lagere waardering voor land- en bosbouwgronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1010 V. Eckelkamp, C-11/07: aftrek van hypothecaire lasten in het recht van overgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1016 VI. Arens-Sikken, C-43/07: de Nederlandse OBV . . . . . . . 1023 VII. Zaak Mattner, 510/08: geen lagere vrijstelling voor nietrijksinwoners in het schenkingsrecht . . . . . . . . . . . 1030 VIII. Block, C- 67/08: verrekening van buitenlandse belasting hoeft niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1039 IX. Missionswerk Werner Heukelbach, C 25/10: buitenlandse charity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1043 X. Halley, C-132/10: Verschillende verjaringstermijn voor Belgische of buitenlandse vennootschappen . . . . . . . 1048 XI. Scheunemann, C-31/11: Belastingvoordeel voor deelnemingen van buitenlandse vennootschappen geweigerd . . 1056 XII. Welte, C-181/12: lagere belastingvrije som voor niet-inwoners (buiten EU) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1062 Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1076 Samenvatting van de samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . 1079
KnopsBooks.com
ix
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
HOOFDSTUK VII. DE AANBEVELING VAN DE EUROPESE COMMISSIE TOT VOORKOMING VAN DUBBELE BELASTING 1080 HOOFDSTUK VIII. AANBEVELING VAN DE COMMISSIE VAN 6 DECEMBER 2012 OVER AGRESSIEVE FISCALE PLANNING (2012/772/EU) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1097
Algemeen besluit
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1099
Cassatiearresten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1101
Trefwoordenregister
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1103
x
KnopsBooks.com
Inhoudstafel van de artikels
Voorwoord .
Inleiding
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .i
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Deel 1. Decreet van 13 december 2013 houdende de Vlaamse Codex Fiscaliteit . . . . . . . . . . . . . . . .
. . 7
Weinig materieelrechtelijke wijzigingen . . . . . . . . . . . . . 9 Continuïteit van interpretatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
HOOFDSTUK 7. ERFBELASTING . . . . . . . . . . . Geschiedenis. . . . . . . . . . . . . . . . . . Band met het registratierecht: non bis in idem . . Definities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 1.1.0.0.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Belastbaar voorwerp . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . Overgang bij overlijden . . . . . . . . . . . . . Afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel. 2.7.1.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . Erfgenamen, legatarissen of begiftigden . . . . . Verkrijging uit een nalatenschap . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. 12 . 12 . 15 . 17 . 18 . 27 . 27 . 27 . 28 . 31 . 31 . 32
Een wens is geen legaat: de successie van mevrouw Green de Saint-Marsault . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Wettelijke vs. conventionele terugkeer . . . . . . . . . . . . . . 34
knopsbooks.com
xi
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
De verdeling – de zaak Jaqueminot . . . . . . . . . . . . Inbreng en inkorting van schenkingen . . . . . . . . . . . De dading . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Andere latere gebeurtenissen . . . . . . . . . . . . . . . Verwerping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verduistering (recel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inkorting van een legaat . . . . . . . . . . . . . . . . . Last om te verkopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vergoeding testamentuitvoerder . . . . . . . . . . . . . Tontine of beding van aanwas . . . . . . . . . . . . . . De tontine van Jean Charles Stockhove . . . . . . . . . . Aankoop voor de langstlevende: La métairie de Saint-Cyr . . Ook bij latere toevoeging van de clausule: de zaak Caroline, Clémence en Paméla Dutains . . . . . . . . . . . . . . . Gelijke kansen – De gebroeders De Kimpe . . . . . . . . . Opzegmogelijkheid geen bezwaar . . . . . . . . . . . . . Wel bedoeling tot bevoordeling . . . . . . . . . . . . . . Verval van de oorzaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . Burgerlijk recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Beschikkingsvoorbehoud . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De fictieartikelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fictie op fictie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schuld alleen erkend bij testament – successie Laureyssens en kardinaal de Luca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Burgerrechtelijk: Confessio debiti a testatore facta . . . . . Geregistreerde schuldbekentenis . . . . . . . . . . . . . . De schenking onder voorwaarde of termijn. . . . . . . . . Schuldigerkenning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schuldigerkenning in 1829 – arrest Marquis de Plas . . . . Schuldigerkenning – De zaak Baijings . . . . . . . . . . . Anders sinds de Codex . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schuldigerkenning onafhankelijk van het overlijden . . . . Schenking van terugvallend vruchtgebruik . . . . . . . . . Niet-geregistreerde schenkingen . . . . . . . . . . . . . . Gezamenlijke schenkingen . . . . . . . . . . . . . . . . Eenheid van woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De helft van het gemeenschappelijk vermogen . . . . . . . Toebedeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sterfhuisclausule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
xii
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. 35 . 37 . 38 . 41 . 42 . 42 . 42 . 43 . 43 . 45 . 45 . 46
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. 46 . 47 . 48 . 49 . 50 . 51 . 52 . 53 . 54 . 54 . 54
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 56 . 56 . 58 . 59 . 60 . 61 . 61 . 62 . 62 . 64 . 65 . 66 . 67 . 69 . 69 . 69 . 70 . 71
Inhoudstafel van de artikels
Wetswijziging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afstand van de toebedeling . . . . . . . . . . . . . . . . . Werken burgerlijke ficties nog door in fiscalibus? . . . . . . . Verrekenbeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Antwerpen 2004, het 50-50 verrekenbeding . . . . . . . . . Cassatie 2014, het 100-0 facultatief verrekenbeding . . . . . . Beoordeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toebedeling onder last . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Keuzebedingen en opties . . . . . . . . . . . . . . . . . . Anti-misbruikbepaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schenkingen in de driejaarsperiode . . . . . . . . . . . . . Bewijs door de fiscus te leveren . . . . . . . . . . . . . . . De quasi-vaste datum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geregistreerde schenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ander gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begiftigde onduidelijk – of niet . . . . . . . . . . . . . . . Niet voor onroerend goed in België of in het buitenland . . . . Schenking van vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . Geen vruchten in de fictieve massa - successie Solvay . . . . . Schenking van blote eigendom . . . . . . . . . . . . . . . Gezamenlijke schenking met voorbehoud van vruchtgebruik . De zaak Levasseur in 1830 . . . . . . . . . . . . . . . . . Opgelet: schenking door echtgenoten in gemeenschap van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Natuurlijke verbintenis en vergeldende schenking . . . . . . . Gebruikelijke geschenken . . . . . . . . . . . . . . . . . Geen restbepaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet op de vruchten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opschortende voorwaarde vervuld in de termijn . . . . . . . Niet voor geregistreerde schenkingen. . . . . . . . . . . . . Zeven jaar voor familiale aandelen en ondernemingen . . . . Inkorting van schenkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scherpe grenzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Derdenbeding met uitwerking bij het overlijden . . . . . . . Sommen, renten of waarden . . . . . . . . . . . . . . . . Begunstigde van een levensverzekering die eerst overlijdt “kunnen toekomen” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kosteloos – beding van terugkeer . . . . . . . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 78 . 80 . 80 . 80 . 81 . 84 . 86 . 87 . 88 . 96 . 97 . 98 100 100 103 103 104 106 107 107 110 111 112 112 113
. . . . . . . . . . . . . .
114 115 118 118 118 119 119 120 122 122 123 124 127 127
. 128 . 129
xiii
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Derdenbeding door de erflater . . . . . . . . . . . . . . . Toepassing op trusts … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … maar is dat wel zo? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … althans als de beneficiaries bepaalbaar zijn . . . . . . . . Samenvattend over trusts . . . . . . . . . . . . . . . . . . Beding voor zichzelf door echtgenoten in gemeenschap . . . . Aanwas van rente bij gezamenlijke verkoop – de zaak Briand in 1863 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanwas van vruchtgebruik bij schenking nu ook? . . . . . . . Beleggingsverzekeringen, als de begunstigde eerst overlijdt . . Geregistreerd derdenbeding . . . . . . . . . . . . . . . . Verzekeringsgift . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Groepsverzekeringen en pensioenfondsen . . . . . . . . . . Niet voor zelfstandigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet voor samenwonenden . . . . . . . . . . . . . . . . . Kosteloos beding door een derde . . . . . . . . . . . . . . . Zelfmoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aftrek inkomstenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . Waardefluctuaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel. 2.7.1.0.7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.7 en volgende: de ficties over tijdelijke rechten . Ratio legis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gebouwen: Superficies solo cedit . . . . . . . . . . . . . . Latere handelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Recht van overgang – buitenlands onroerend goed . . . . . . De vijf stappen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet eenvoudig … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.7, de gezamenlijke verkrijging of inschrijving . Tegenbewijs – voldoende betaling . . . . . . . . . . . . . . Tegenbewijs - voorafgaande schenking . . . . . . . . . . . Alleen voor familieleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . Splitsing van effecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vermindering voor werkelijk uitgeoefend vruchtgebruik . . . . Artikel 2.7.1.0.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vruchtgebruik of tijdelijke rechten bij de verdeling . . . . . . De zaak Jacobs in 1873 . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tegenbewijs: vaststelling van de gelijkwaardigheid (of niet) . . Het belastbaar legaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vervreemding aan een erfgenaam met voorbehoud van tijdelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
xiv
KnopsBooks.com
. . . . . .
130 132 133 135 136 138
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
139 140 141 144 145 147 148 150 152 153 153 154 154 156 156 157 159 160 162 162 163 164 165 166 170 170 170 172 172 172 175 178 179
. 179 . 180
Inhoudstafel van de artikels
De vijf stappen . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.1.0.10 . . . . . . . . . . . . . . . . . Burgerrechtelijk: last vs. legaat . . . . . . . . . Beschikking over goederen van de legataris . . . Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Last om iets te doen . . . . . . . . . . . . . . Last om andermans successierechten te betalen . Het duolegaat . . . . . . . . . . . . . . . . . Een netto-bedrag aan de VZW . . . . . . . . . Maar opgelet … . . . . . . . . . . . . . . . . De groepsfoto van de fictiebepalingen: de lege lata De lege lata: de film . . . . . . . . . . . . . . De lege ferenda . . . . . . . . . . . . . . . .
Afdeling 2. Belastingplichtigen . . . . . . . . Artikel 2.7.2.0.1. . . . . . . . . . . . . Estate tax of Inheritance tax? . . . . . De kerkfabriek van Lovendegem . . . Afdeling 3. Belastbare grondslag . . . . . . . Onderafdeling 1. Algemeen . . . . . . . . Artikel 2.7.3.1.1 . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
“op de waarde van alles wat uit de nalatenschap van een rijksinwoner wordt verkregen”. . . . . . . . . . . . . . . . . . De fiscale woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Graaf Amaury de Mérode . . . . . . . . . . . . . . . . . Buitenlandse kaderleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend over de woonplaats. . . . . . . . . . . . . . De woonplaats binnen België en het lokalisatiecriterium . . . Eerste standpunt: per ontvangkantoor en per verkrijger . . . . Tweede standpunt: per gewest en per nalatenschap . . . . . . Derde – en juiste – standpunt: per ontvangkantoor en per nalatenschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Onderafdeling 2. Actief van de nalatenschap Artikel 2.7.3.2.1. . . . . . . . . . . . . . Successierecht: activa min schulden . . . Verkrijging krachtens erfrecht . . . . . .
. . . .
. . . .
. . . . De helft van het gemeenschappelijk vermogen . Artikel 2.7.3.2.2. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
Recht van overgang: onroerend goed min specifieke schulden Internationaal: de nexus . . . . . . . . . . . . . . . . . Aftrek van schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De progressiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waardering van erfdelen en legaten . . . . . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
182 183 183 184 185 186 187 188 189 192 193 196 197 199 199 200 202 203 203 203
. . . . . . . .
203 204 206 208 211 212 214 215
. . . . . . . . . . . . . .
217 217 217 217 218 219 221 221 221 223 223 223 224 224 xv
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Rente aan een rechtspersoon . . . . . . . . . . . . . . . . . Tijdelijke rente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vruchtgebruik aan een rechtspersoon . . . . . . . . . . . . . Belastbare grondslag bij aanwas. . . . . . . . . . . . . . . . Terugvallend vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . Verzaking door de voorwaardelijke vruchtgebruiker . . . . . . Artikel 2.7.3.2.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wettelijke vermoedens van eigendom . . . . . . . . . . . . . Monsieur Baillot en ‘zijn’ grond in Haironville . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wettelijk vermoeden bij akten van eigendom . . . . . . . . . . Artikel 12 van de frimairewet – theorie van de schijnbare eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De wet van 1851: ook in successierechten . . . . . . . . . . . De wet van 1919: ook roerende goederen . . . . . . . . . . . Het wetboek en de termijn van 3 jaar . . . . . . . . . . . . . Beoordelingsmacht van de rechter – de successie van Caroline C. Akten van eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dividenden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akten uitgaande van derden . . . . . . . . . . . . . . . . . Tegenbewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akten van eigendom voor roerende goederen . . . . . . . . . Als het kalf verdronken is … . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vermoeden van gelijke delen bij een brandkast . . . . . . . . . Vermoeden van eigendom bij brandkast of koffer . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verwaarlozing van terugnemingen en vergoedingen . . . . . . Ratio legis: schuldvermenging op termijn . . . . . . . . . . . Wat zijn ‘gemeenschappelijke kinderen’? . . . . . . . . . . . . Planning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scheiding van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aandelen in een personenvennootschap . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Beding voor zichzelf door een echtgenoot getrouwd met gemeenschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wederkerigheid en kosteloosheid . . . . . . . . . . . . . . . Tontines (voor roerende goederen) tussen gehuwden . . . . . . Kosteloosheid wordt vermoed . . . . . . . . . . . . . . . . . “50% in alle andere gevallen” . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Progressievoorbehoud voor vroegere onroerende schenkingen . . Schenkingen zonder progressievoorbehoud . . . . . . . . . . Buitenlands onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . . . .
xvi
KnopsBooks.com
225 226 226 227 227 228 229 230 230 231 231 232 233 234 235 235 237 237 239 240 240 241 243 243 245 246 246 247 248 249 250 250 252 252 252 253 253 254 254 255 257 257
Inhoudstafel van de artikels
Ingebrachte schenkingen . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vruchtgebruik van minder dan 6 maanden . . . . . . Oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Burgerlijk recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.11. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De derde stap bij de fictieartikelen over tijdelijke rechten Artikel 2.7.3.2.12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Abattement voor gehandicapten . . . . . . . . . . . Vrijstelling aan de voet? . . . . . . . . . . . . . . . Definitie van gehandicapte . . . . . . . . . . . . . . Toerekening van het abattement. . . . . . . . . . . . Geen bewijsstukken meer toevoegen . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.2.13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Legaat van een geldsom of rente - aftrek . . . . . . . . Frimairewet: brutoheffing . . . . . . . . . . . . . .
Onderafdeling 3. Waardering van het actief . Artikel 2.7.3.3.1 . . . . . . . . . . . . . . Begrip waarde . . . . . . . . . . . . . Voorafgaande schatting. . . . . . . . . Verkoopwaarde - kosten . . . . . . . . Cliënteel . . . . . . . . . . . . . . . Onroerend goed . . . . . . . . . . . . Onverdeeld aandeel . . . . . . . . . . Renteverlies . . . . . . . . . . . . . . Voor- of nadelige huur . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . Hypotheek voor de schuld van een derde . Verkoopbelofte . . . . . . . . . . . . . Call-optie (Stock option plan) . . . . . . . Aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . Schijnbare eigendom . . . . . . . . . . . Forfaitaire schatting vroeger . . . . . . . Artikel 2.7.3.3.2 . . . . . . . . . . . . . . . Waardering van buitenlands onroerend goed . Prijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bruto of netto? . . . . . . . . . . . . . . . Discriminatie? . . . . . . . . . . . . . . . Akten of bescheiden . . . . . . . . . . . . Geen akten of bescheiden . . . . . . . . . Congo . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waardering van schuldvorderingen: Nominale waarde . Afwaardering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
258 259 259 260 261 262 263 263 266 267 267 269 270 271 272 272 273 276 276 276 277 278 279 279 280 280 281 281 282 283 283 285 286 288 288 288 289 289 290 290 292 293 293
xvii
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Interesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vordering op een van de erfgenamen . . . . . . . . . . . . Waardering in het vermogen van de erflater . . . . . . . . . Beursgenoteerde effecten - vroeger . . . . . . . . . . . . . . Huidige regeling: de beurswaarde . . . . . . . . . . . . . . Waardering van altijddurende renten . . . . . . . . . . . . De factor 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tenzij afwaardering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waardering van lijfrenten . . . . . . . . . . . . . . . . . Afwaardering mogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waardering van vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . Terugvallend vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . Waardering van tijdelijke renten . . . . . . . . . . . . . . Waardering van tijdelijk vruchtgebruik . . . . . . . . . . . Waardering van blote eigendom. . . . . . . . . . . . . . . Schema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Beurswaarde, tijdstip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.3.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rechten van gebruik en bewoning . . . . . . . . . . . . . . Waardering van de rechten van gebruik en bewoning . . . . . “alsook het recht op vruchten, inkomsten of opbrengsten” . . . Waardering van een lijfrente op meerdere hoofden . . . . . . Artikel 2.7.3.3.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De vierde stap (bij verdelingen met tijdelijke rechten) . . . . . Het raadsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Herwaardering bij gezamenlijke aankoop . . . . . . . . . . Artikel. 2.7.3.3.5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De vierde stap voor vervreemdingen met voorbehoud van tijdelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.3.6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zekere schuldvordering met onzeker bedrag . . . . . . . . . “Regularisatie” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.3.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nieuwe feiten - Tijdstip van waardering . . . . . . . . . . . Den Haag 1826 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het arrest Pecquereau en de niet-retroactiviteit van de opschortende voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Onderafdeling 4. Passief van de nalatenschap . Artikel 2.7.3.4.1. . . . . . . . . . . . . . . Aftrekbaar passief in het successierecht. . . Hypothecaire schuld – arrest Trivière . . . Schuld uit borgstelling . . . . . . . . . . Niet-concurrentiebeding . . . . . . . . . Uitvoeringsereloon . . . . . . . . . . . xviii
KnopsBooks.com
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
294 295 297 298 299 299 300 301 303 303 306 308 309 311 312 313 313 315 315 317 318 319 319 319 320 321 322
. . . . . . .
323 323 323 324 325 325 327
. . . . . . . .
327 331 331 331 331 332 332 333
Inhoudstafel van de artikels
Regel van het netto-overschot . . . . . . . . . . . . . . . . Lijfrente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begrafeniskosten – Arrest Rousseau . . . . . . . . . . . . . Grafzerk voor meerdere personen . . . . . . . . . . . . . . Aftrekbaar passief in het recht van overgang . . . . . . . . . Niet-rijksinwoners van buiten de Europese unie . . . . . . . Waardering van het passief . . . . . . . . . . . . . . . . . Verdiscontering van renteloze schulden: waardevermindering . Verdiscontering van schulden met hoge interest: geen waardevermeerdering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.4.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Forfaitaire passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.4.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schuldbekentenissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schenking met voorbehoud van quasi-vruchtgebruik . . . . . Artikel 2.7.3.4.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schulden tegenover erfgenamen enz. . . . . . . . . . . . . Aangegane schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Conventionele terugkeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kwalificerende verwanten . . . . . . . . . . . . . . . . . Tussenpersonen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eerste tegenbewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tweede tegenbewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Onderafdeling 5. Aanrekening van het passief op het actief . Artikel 2.7.3.5.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanrekeningsregels voor passiva. . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.3.5.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet specifiek passief . . . . . . . . . . . . . . . . . . Specifiek passief gezinswoning . . . . . . . . . . . . . . Overblijvend specifiek passief voor de gezinswoning . . . . Schulden van de gemeenschap . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . Afzonderlijke legatarissen voor roerend en onroerend goed . Afdeling 4. Tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Evolutie van de tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . Regionalisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Algemene bepalingen . . . . . . . . . . . . Artikel. 2.7.4.1.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Definitie van verkrijging in rechte lijn . . . . . . . . . . . Volle adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Legaat van of aan de oorspronkelijke familie . . . . . . . . Vreemde wetgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kinderen van partners: Stiefkinderen en quasi-stiefkinderen.
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . .
334 334 335 337 339 340 341 342 343
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
343 344 345 348 348 348 350 350 351 351 353 354 355 357 358 358 358 359 359 361 362 363 364 364 364 366 368 368 369 369 370 370 371
xix
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Definitie van ‘partner’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . Feitelijke samenwoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bewijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kinderen van samenwonenden en omgekeerd . . . . . . . Historiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verkrijging na het overlijden van de partner . . . . . . . . Zorgkinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gewone adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Historiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adoptio en adrogatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wees van een voor het vaderland gestorven vader of moeder Adoptiekind waarvoor gezorgd werd . . . . . . . . . . . Kleinkinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ex-partners met gemeenschappelijke kinderen . . . . . . . Partners zonder gemeenschappelijke kinderen . . . . . . . Teutberga en de scheiding van tafel en bed . . . . . . . . . Samenvattend: wie krijgt het tarief in rechte lijn? . . . . . . Splitting onroerend-roerend. . . . . . . . . . . . . . . . Vrijstelling voor de gezinswoning aan de partner . . . . . . Feitelijk samenwonenden pas na 3 jaar . . . . . . . . . . Vermoeden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Weerlegbaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet zonder samenwoning . . . . . . . . . . . . . . . . Overmacht of Rusthuis . . . . . . . . . . . . . . . . . Minderjarige broers en zusters ook . . . . . . . . . . . . Privacy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarief tussen andere personen, samentelling . . . . . . . . Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eenvoudige berekening voor grote successies . . . . . . . . Niet ongrondwettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.4.1.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onzekere devolutie: In dubio pro fisco . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.4.1.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verschillende erf-hoedanigheden: In dubio contra fiscum . . Artikel 2.7.4.1.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fideicommis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het eigenlijke fideicommis - burgerrechtelijk . . . . . . . . Evolutie van het fideicommis, burgerrechtelijk . . . . . . . Fiscale behandeling van het fideicommis . . . . . . . . . . De afwijkende visie van het Parlement van Toulouse . . . . … werd niet gevolgd in de ordonnantie van Louis XV … . . … en evenmin na de Franse revolutie … . . . . . . . . . . … maar de wet van 1817 voerde de huidige regel in. . . . .
xx
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
371 372 373 373 373 374 376 379 379 380 382 384 385 386 386 387 388 390 390 391 392 392 394 394 396 397 397 398 399 400 401 401 404 404 405 405 406 408 411 412 414 415 416
Inhoudstafel van de artikels
Opeenvolgende bezwaarde ook . . . . . . . . . . . . . . Verbintenissen met dubbele oorzaak . . . . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fideicommis de residuo of legaat de eo quod supererit . . . Een fideicommis de residuo van 1783 . . . . . . . . . . . Fiscaal wel gelijkstelling? . . . . . . . . . . . . . . . . . Vruchtgebruik met interingsbevoegdheid: ook fideicommis de residuo? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vrijwillige afgifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geen derdenbeding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanwas en terugvalling van legaten . . . . . . . . . . . . Verval van fideicommis of aanwas binnen het jaar . . . . . Artikel 2.7.4.1.5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarief op de dag van het overlijden . . . . . . . . . . . .
Onderafdeling 2. Verlaagde tarieven. . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.4.2.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Legaten aan publieke rechtspersonen . . . . . . . . . . . Alleen Vlaamse gemeenten en gemeentelijke instellingen … . … maar alle VZW’s en stichtingen . . . . . . . . . . . . Stichtingen van openbaar nut . . . . . . . . . . . . . . Europese rechtspersonen . . . . . . . . . . . . . . . . . En niet-Europese rechtspersonen? . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.4.2.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het verlaagd tarief voor familiale ondernemingen . . . . . Belgische economische en monetaire unie . . . . . . . . . Drie jaar samenwonen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettoverkrijging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Volle eigendom, Blote eigendom, Vruchtgebruik . . . . . . Familiale onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onroerende goederen hoofdzakelijk bestemd tot bewoning . Participatievoorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . Zetel van werkelijke leiding . . . . . . . . . . . . . . . . “Moeten de aandelen”!? . . . . . . . . . . . . . . . . . . In volle eigendom! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Activiteitsvoorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . Actieve dochtervennootschap . . . . . . . . . . . . . . . Zetel in de EER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De vermoedens van niet-activiteit . . . . . . . . . . . . . Tegenbewijs nog mogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . Reorganisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
417 417 418 420 421 423
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
423 425 425 428 430 431 431 433 433 433 435 437 439 441 442 443 443 445 446 446 447 449 449 450 450 452 452 453 456 457 458 461 462
De begrippen “bezoldigingen”, ‘terreinen en gebouwen”, “totaal actief ” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463 Het begrip “aandelen” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463
KnopsBooks.com
xxi
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Certificaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Burgerlijke maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begrip “familie” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grote gezinnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vrijgestelde waarde bij holdings . . . . . . . . . . . . . . . Voor de waardering ook indirecte participaties!. . . . . . . . Aanvraag in de aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.4.2.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Behoud van de vermindering voor familiale ondernemingen . Behoud van de vermindering voor familiale vennootschappen . Kapitaalbehoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zetelverplaatsing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.4.2.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sanctie bij kapitaalvermindering . . . . . . . . . . . . . . Vrijwillige aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afdeling 5. Verminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.5.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Belastingkrediet voor kleine erfdelen in rechte lijn . . Gezinswoning niet meegerekend. . . . . . . . . . . Belastingkrediet voor kleine erfdelen aan broer of zus .
. . . . . Belastingkrediet voor kleine erfdelen aan andere personen. Cumul met vermindering voor gehandicapten . . . . . . Cumul met dubbele overdracht . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.5.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Belastingkrediet voor jonge kinderen . . . . . . . . . . Artikel 2.7.5.0.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dubbele overgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Welke ‘goederen’? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Praktisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stappenplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Complicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Volgorde van de aftrekken . . . . . . . . . . . . . . . Aftrek van de eerste successierechten: is dat wel zo? . . . . Eerste successie in het buitenland . . . . . . . . . . . . Waalse of Brusselse eerste successie . . . . . . . . . . . De lege ferenda - proportionaliteit . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.5.0.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verrekening buitenlands successierecht . . . . . . . . . Vroeger was er geen heffing, en dus ook geen verrekening . Ratio legis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Buitenlandse ‘erfbelasting’ . . . . . . . . . . . . . . . Kwalificatie onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . Voor roerende goederen alleen aftrek als passief . . . . .
xxii
KnopsBooks.com
. . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
465 466 467 467 468 469 472 472 472 474 475 475 476 476 477 478 478 478 479 480 481 484 484 485 485 486 486 487 488 489 490 491 491 492 492 492 494 494 495 496 496 498 499
Inhoudstafel van de artikels
Wisselkoers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Maar als er schulden zijn is de verrekening niet volledig…. . . … of teveel … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorbeeld: de zaak Jeannine de Prelle . . . . . . . . . . . . Is er wel proportionele omdeling? . . . . . . . . . . . . . . Verschillende devolutie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Praktisch – volgens de administratie . . . . . . . . . . . . . De film … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De lege ferenda: wie past zich aan? . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.5.0.5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verrekening van registratierecht bij de fictieartikelen: de vijfde stap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verdeelrecht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ook buitenlands registratierecht! . . . . . . . . . . . . . . Proportioneel? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afstand van vruchtgebruik na de verrichting . . . . . . . . . Volgorde van de aftrekken . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
500 500 502 502 504 505 507 508 508 509
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
509 510 511 511 512 512 513 513 516 516 516 518 518 520 520 520 521 522 523 524 525 526 526 526 527 528 528 528
Burgerrechtelijke gevolgen van de aangifte – De successie van Pater Verstraete . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vrijwillige vermeldingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.7.0.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verschillende overgangen van goederen in handen van een derde
530 531 533 534
Afdeling 6. Vrijstelling . Artikel 2.7.6.0.1. . Serviceflats . . Artikel 2.7.6.0.2. . Ven-goederen . Artikel 2.7.6.0.3. . Bossen . . . . Artikel 2.7.6.0.4. .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . Wettelijke terugkeer . Historiek . . . . . .
. . . . . . . . . . Ook bij testament, m.i. .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
Terugkeer uit de nalatenschap van een geadopteerde Schenking door ascendenten . . . . . . . . . . . Wederbelegging en traceerbaarheid . . . . . . . . Buitenlandse nalatenschap . . . . . . . . . . . . Vervreemding . . . . . . . . . . . . . . . . . . Certificering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . En als er een rechtvordering tot terugneming is? . . Vooroverlijden zonder kinderen . . . . . . . . . .
Afdeling 7. Wijze van heffing . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.7.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Belasting op zicht van een aangifte . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
xxiii
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Verschillende overgangen van goederen in handen van de nalatenschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fideicommis de residuo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 2.7.7.0.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verwerping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vermoeden van fraude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zuivere verwerping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . La Marquise de Wavrin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verwerping als legataris, behoud van de reserve: de successie van Comte Henri de Gallard de Brassac . . . . . . . . . . . . Aanvaarding is geen verwerping . . . . . . . . . . . . . . . Ook berusting is geen verwerping . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend: op welke rechtshandelingen is het artikel toepasselijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Berekening per persoon of samen? . . . . . . . . . . . . . . Grondwettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verwerping als successieplanning – de vrijwillige erfenissprong . Verwerping in naam van de rechtsvoorganger . . . . . . . . .
535 535 536 536 536 537 538 538 539 540 540 541 544 545 546
Titel 3. Inning en invordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549 HOOFDSTUK 1. INLEIDENDE BEPALINGEN, OPCENTIEMEN, OPDECIEM EN ADMINISTRATIEVE ONKOSTENVERGOEDINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549 Nieuwe procedure door de Codex . . . . . . . . . . . . . . . 549 Artikel 3.1.0.0.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 550 Aansprakelijkheid van de erfgenaam die aanvaardt onder voorrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 550 Aansprakelijkheid van de beheerder van de nalatenschap . . . . 551 Artikel 3.1.0.0.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553
HOOFDSTUK 2. INKOHIERING . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.2.1.0.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Uitvoerbaarverklaring . . . . . . . . . . . Artikel 3.2.2.0.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Overledenen en onverdeeldheden . . . . . Artikel 3.2.3.0.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 4. Aanslag voor overnemende of verkrijgende vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.2.4.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Berekening en afrondingswijze . . . . . . Artikel 3.2.5.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . .
xxiv
KnopsBooks.com
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
554 554 554 555 555 556 556
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
556 556 557 557
Inhoudstafel van de artikels
HOOFDSTUK 3. AANSLAGPROCEDURE . . . Afdeling 1. Aangifte . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.1.0.5. . . . . . . . . . . . . . . Aangifteplichtigen in het successierecht . . De aangever is wie de saisine heeft . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
. . . . . Het valse testament in de successie Albert Goeman . Bevoegd kantoor . . . . . . . . . . . . . . . . Aangifteplichtigen in het recht van overgang . . . . Verhuis naar ander gewest . . . . . . . . . . . . Taalwetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aangifte door de bijzondere legatarissen na aanmaning .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
De bijzondere legataris kon wel vrijwillig aangifte indienen in de successie van Ferdinand Scribe … . . . . . . . . . . . . … maar de wetgever maakte dit weer onmogelijk . . . . . . . Betwistbare regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aangifterecht door de testamentuitvoerder? . . . . . . . . . Termijnen voor de aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . Gerechtelijke verklaring van overlijden . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.1.0.6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nieuwe feiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Goedkeuring voor legaten aan rechtspersonen . . . . . . . . De beperking van de mainmorte . . . . . . . . . . . . . . Van principieel onbekwaam … . . . . . . . . . . . . . . . ... naar principieel bekwaam . . . . . . . . . . . . . . . . Anders bij stichtingen opgericht bij testament . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vermeerdering van actief . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vroeger: aangifte pro memorie . . . . . . . . . . . . . . . De fiscus liet zijn vordering verjaren, in de successie van Sophie Dubrulle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D’Argentré: het bezit geeft de doorslag! . . . . . . . . . . . . Het wetboek verplichtte tot nieuwe aangifte . . . . . . . . . Elk ander voorval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ook bij ontbindende voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . Niet bij aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kosten van het proces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verandering in de devolutie . . . . . . . . . . . . . . . . . Vage definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Conversie van vruchtgebruik, vroeger en nu . . . . . . . . . Geen wijziging van de devolutie . . . . . . . . . . . . . . Nieuwe interpretatie van een testament . . . . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . .
558 558 558 558 559 560 562 562 563 564 565
. . . . . . . . . . . . . . . .
566 568 569 570 571 572 574 574 575 576 577 578 579 581 582 583
. . . . . . . . . . . . . .
584 586 587 588 588 588 588 589 590 591 591 593 594 594
xxv
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Nieuw recht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanwas en terugval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanwas – het Hof van Den Haag … . . . . . . . . . . . . Aanwas is geen afwas, de zaak Villegia . . . . . . . . . . Terugval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overgang naar de verwachter . . . . . . . . . . . . . . . Aangifteplicht bij nieuwe feiten . . . . . . . . . . . . . . Schematisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.1.0.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verlenging van de termijn is mogelijk … . . . . . . . . . . … maar toch belastingverhoging!! . . . . . . . . . . . . . Verbeteringstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wijziging na de termijn? . . . . . . . . . . . . . . . . . De Codex is gelukkig ruimer . . . . . . . . . . . . . . . Administratieve toegevingen . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.1.0.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De inhoud van de aangifte van nalatenschap . . . . . . . . Identiteit van de erflater . . . . . . . . . . . . . . . . . Devolutie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Twijfel over de devolutie . . . . . . . . . . . . . . . . . Onterfde erfgenamen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Woonstkeuze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Actief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Raming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kadaster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verzekeringspolis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Specifiek passief voor de gezinswoning . . . . . . . . . . . Ander specifiek passief . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toebedeling van de gemeenschap . . . . . . . . . . . . . Schenkingen, geregistreerd in de laatste drie jaar …. . . . . … of als de voorwaarde in de laatste drie jaar vervuld werd . Ook van roerende goederen? . . . . . . . . . . . . . . . Fideicommis … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … de residuo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Globale aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aangifteformulier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.1.0.9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorafgaande schatting. . . . . . . . . . . . . . . . . . Inwerkingtreding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Door wie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanvraag wanneer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Enkel voor in België gelegen onroerende goederen… . . . .
xxvi
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
595 596 596 598 600 601 601 603 604 604 605 606 606 608 609 610 610 610 612 613 613 614 614 615 616 616 617 618 618 618 619 619 619 620 621 625 627 647 647 649 649 651 651
Inhoudstafel van de artikels
…of toch ook voor buitenlandse? . . . Ook voor kunstwerken . . . . . . . . Vorm . . . . . . . . . . . . . . . . Kan de aanvraag ingetrokken worden? Opportuniteit . . . . . . . . . . . . Is de schatting bindend? . . . . . . . Samenvattend . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.1.0.10. . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . Afdeling 2. Aanslagjaar en belastbaar tijdperk . Artikel 3.3.2.0.1 . . . . . . . . . . . . . . Aanslagjaar . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Aanslagtermijn . . . . . . . . . . Artikel 3.3.3.0.1. . . . . . . . . . . . . . Aanslagtermijn . . . . . . . . . . . . Termijnverlenging bij bezwaar . . . . . Afdeling 4. Aanslagbiljet . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.4.0.1. . . . . . . . . . . . . . Aanslagbiljet . . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Verzending . . . . . . . . . . . . Artikel 3.3.5.0.1. . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
651 653 653 653 653 654 656 657 657 657 658 659 659 659 660 661 661 661 662 662
HOOFDSTUK 4. BETALINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.1.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Betaling impliceert geen aanvaarding van de nalatenschap . . Afdeling 2. Betaaltermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.2.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.2.0.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.2.0.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Wijze van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.3.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.3.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Betaling met kunstwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvattend – risico’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 4. Vermeldingen op het betaalformulier . . . . . . . . . Artikel 3.4.4.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Bewijs van betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.5.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 6. Datum van uitwerking van betaling . . . . . . . . . . Artikel 3.4.6.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 7. Wijze van aanrekening van betaling, aanwending en aanzuivering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.7.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.4.7.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De aanrekening van betaalde successierechten . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
664 664 664 664 666 666 667 667 667 667 668 669 676 677 677 677 677 677 677
. . . .
678 678 679 679
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
xxvii
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680 Geen verjaring – non bis in idem . . . . . . . . . . . . . . . 681
Afdeling 8. Betalingsfaciliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 683 Artikel 3.4.8.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 683 Discretionaire macht tot uitstel van betaling . . . . . . . . . . 683 HOOFDSTUK 5. BEZWAAR . . . . . . . Afdeling 2. Bezwaartermijn . . . . . . . Artikel 3.5.2.0.1. . . . . . . . . . . Artikel 3.5.2.0.2. . . . . . . . . . . Artikel 3.5.2.0.3. . . . . . . . . . . Bezwaar . . . . . . . . . . . . Afdeling 4. Onderzoeksbevoegdheden . . Artikel 3.5.4.0.1. . . . . . . . . . . Afdeling 5. Behandeltijd . . . . . . . . . Artikel 3.5.5.0.1. . . . . . . . . . . Afdeling 6. Beslissingswijze voor bezwaar Artikel 3.5.6.0.1. . . . . . . . . . . Afdeling 7. Collectieve beslissing . . . . . Artikel 3.5.7.0.1. . . . . . . . . . . Afdeling 8. Hoorzitting . . . . . . . . . Artikel 3.5.8.0.1. . . . . . . . . . . Afdeling 9. Kennisgeving . . . . . . . . Artikel 3.5.9.0.1. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
685 685 685 685 686 686 687 687 688 688 689 689 689 689 689 689 690 690
HOOFDSTUK 6. AMBTSHALVE ONTHEFFING . Artikel 3.6.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.6.0.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.6.0.0.3. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . . Algemene regel voor ambtshalve ontheffing (of teruggave) . Vroeger beperkte teruggave . . . . . . . . . . . . . . . Het wetboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Anders in de Codex . . . . . . . . . . . . . . . . . . Boeten en interesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aangifte hier niet langer vereist . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.6.0.0.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Specifieke gevallen van ontheffing . . . . . . . . . . . . Vermindering van actief . . . . . . . . . . . . . . . . Verandering in de devolutie . . . . . . . . . . . . . . . Onzekere devolutie wordt duidelijk . . . . . . . . . . . Artikel 3.6.0.0.5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
691 691 691 691 692 692 697 697 700 700 701 701 701 702 703 703
HOOFDSTUK 7. NIETIGVERKLARING . . . . . . . . . . . . . . 704 Artikel 3.7.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 704
xxviii
KnopsBooks.com
Inhoudstafel van de artikels
Artikel 3.7.0.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 704 Nietige en subsidiaire aanslag . . . . . . . . . . . . . . . . . 705
HOOFDSTUK 8. GERECHTELIJK BEROEP Artikel 3.8.0.0.1. . . . . . . . . . . . . Artikel 3.8.0.0.2. . . . . . . . . . . . . Artikel 3.8.0.0.3. . . . . . . . . . . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
706 706 706 706
HOOFDSTUK 9. INTERESTEN . Afdeling 1. Nalatigheidsinteresten Artikel 3.9.1.0.1. . . . . . . Nalatigheidsinteresten . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
707 707 707 707 708 708 709 710 710 710 712
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . . . . . . . . .
HOOFDSTUK 10. INVORDERING . . . . . . . Afdeling 1. Herinnering . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.1.0.1 . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Laatste herinnering . . . . . . . . . Artikel 3.10.2.0.1. . . . . . . . . . . . . . Afdeling 3. Vervolging . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Algemeen . . . . . . . . . . Artikel 3.10.3.1.1. . . . . . . . . . . . . . Geen hoofdelijkheid . . . . . . . . . . . Ieder betaalt zijn rechten . . . . . . . . . Artikel 3.10.3.1.2. . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.3.1.3 . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.3.1.4 . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 2. Rechtstreekse vervolging . . Artikel 3.10.3.2.1. . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 3. Invordering bij erfgenamen . Artikel 3.10.4.3.1. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
714 714 714 715 715 715 715 715 716 716 717 718 719 720 720 721 721
Medeaansprakelijkheid voor legatarissen onder algemene of bijzondere titel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ratio legis: de saisine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Algemeen vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . Anomale erfopvolging . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obligatio vs. Contributio: het regresrecht . . . . . . . . . . Aangifte van nieuwe feiten . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . .
. . . . . .
721 721 723 723 724 726
Geen interest als er geen tijdige beslissing volgt op bezwaar Artikel 3.9.1.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.9.1.0.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afdeling 2. Moratoriuminteresten Artikel 3.9.2.0.1. . . . . . . Moratoriuminterest . . . Interest op interest?. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
KnopsBooks.com
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
xxix
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Toepassing op de fictieve legaten – Onredelijk – en in zekere mate ongrondwettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 727 Berekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 732 Testamentaire bepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 735
Onderafdeling 4. Invordering bij andere personen die gehouden zijn tot betaling van de schuld . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.4.4.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.4.4.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Curator van de onbeheerde nalatenschap . . . . . . . . . . . De curator van de successie Verhulst . . . . . . . . . . . . . Redelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 6. Invordering van betwiste belastingen . . . . . Artikel 3.10.4.6.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 5. Zekerheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 1. Waarborg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.1.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 2. Voorrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.2.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.2.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nagelaten roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . Boeten nu ook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Derden te goeder trouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grondwettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 3. Wettelijke hypotheek . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De occulte hypotheek voor de successierechten . . . . . . . . . Alle rechten zijn gewaarborgd . . . . . . . . . . . . . . . . Als het kalf verdronken is . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.3.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 4. Rechten van derden te goeder trouw . . . . . . Artikel 3.10.5.4.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderafdeling 5. Buiten de Europese Economische Ruimte wonende erfgenaam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.10.5.5.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong – Europees recht . . . . . . . . . . . . . . . . . Borgstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
xxx
KnopsBooks.com
736 736 736 737 738 739 740 740 741 741 741 742 742 743 743 743 744 744 744 744 747 747 747 747 749 749 750 751 752 752 752 753 754 754 757 757 757 759
Inhoudstafel van de artikels
Roerende nalatenschap – de successie van Dominique Wouters Artikel 3.10.5.5.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet voor erflaters niet-rijksinwoners (recht van overgang) . . Niet voor begrafeniskosten . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .
759 762 762 763
HOOFDSTUK 11. WEDERZIJDSE INTERNATIONALE BIJSTAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 765 Artikel 3.11.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 765 HOOFDSTUK 12. VERPLICHTINGEN VAN DERDEN . . . . . . 766 Afdeling 1. Notificatieverplichtingen van derden . . . . . . . . . . 766 Artikel 3.12.1.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 766 HOOFDSTUK 13. ONDERZOEK EN CONTROLE . . . . . . Afdeling 1. Administratieve controle . . . . . . . . . . . . . Uitbreiding van de onderzoeksbevoegdheid van de fiscus . De verklaring van schuldeiser . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.13.1.2.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.13.1.3.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.13.1.4.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.13.1.4.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
767 767 768 769 769 770 772 773
HOOFDSTUK 14. VERJARING . . . Afdeling 1. Termijn . . . . . . . . . Artikel 3.14.1.0.1. . . . . . . . . Verjaring, stuiting, schorsing . Onderscheidingen . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
774 774 774 774 774 775 776 776 776 777 777 778
. . . . .
Oorsprong: een rescript van 1828 Artikel 3.14.1.0.2 . . . . . . . . .
Afdeling 2. Stuiting . . Artikel 3.14.2.0.1. . Afdeling 3. Schorsing . . Artikel 3.14.3.0.1. . Artikel 3.14.3.0.2. .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . .
HOOFDSTUK 15. STRAFRECHTELIJKE VERVOLGING . . . . . 779 Strafrechtelijke vervolging van ambtenaren . . . . . . . . . . 779 HOOFDSTUK 16. ADMINISTRATIEVE SANCTIES . . . . . . . . 782 Artikel 3.16.0.0.4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 782 HOOFDSTUK 17. BEWIJSMIDDELEN . . . . Artikel 3.17.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . Proces-verbaal kan opgemaakt worden . Verzegeling niet . . . . . . . . . . . . De eed kan niet opgelegd worden . . . .
KnopsBooks.com
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
783 783 784 785 785
xxxi
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Artikel 3.17.0.0.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De Anti-misbruikbepaling . . . . . . . . . . . . . . . . . Halifax en de anti-misbruikmaatregel in BTW . . . . . . . . Het Wetboek Successierechten . . . . . . . . . . . . . . . . De memorie van toelichting en de volstrekt kunstmatige constructie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De circulaire van mei 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . De mondelinge vragen van mei 2012 over de handgift . . . . De circulaire van juli 2012 met de witte lijst … . . . . . . . . … en de zwarte lijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De circulaire van april 2013: testamenten niet meer geviseerd . In de Codex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het Vlaamse standpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . De witte lijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De zwarte lijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Subsidiariteit van de anti-misbruikbepaling . . . . . . . . . Een redelijke interpretatie . . . . . . . . . . . . . . . . . Het Grondwettelijk Hof . . . . . . . . . . . . . . . . . . Europese inspiratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet gedateerde kwijting . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vaste datum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Versterkte bewijsplicht voor doorgehaalde hypotheekschulden . Oude interest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oude annuïteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tegenbrieven: eerst nietig, dan geldig . . . . . . . . . . . . Tegenbrief – tegenover de fiscus . . . . . . . . . . . . . . . Kwijtschelding nadien is geen tegenbrief . . . . . . . . . . . De fiscus als derde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rechtshandelingen zonder vaste datum . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.17.0.0.12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bewijs van passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Huishoudelijke schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schuldbekentenissen zonder vaste datum . . . . . . . . . . Terugbetaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motivering van verwerping . . . . . . . . . . . . . . . . .
xxxii
KnopsBooks.com
. . . .
787 787 788 789
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
790 793 793 794 794 795 795 796 797 798 799 799 800 800 802 802 803 803 805 805 806 807 808 808 809 810 810 814 815 815 816 816 818 818 819 819
Inhoudstafel van de artikels
HOOFDSTUK 18. BELASTINGVERHOGINGEN EN ADMINISTRATIEVE GELDBOETES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Una via-principe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Belastingverhoging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Belastingverhoging bij te late aangifte . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.15. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.16. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.18.0.0.17. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
821 821 825 825 826 826 827 830 830 831 832 832 833 836
HOOFDSTUK 19. BEROEPSGEHEIM . Artikel 3.19.0.0.1. . . . . . . . . . Artikel 3.19.0.0.2. . . . . . . . . . Beroepsgeheim van ambtenaren .
838 838 838 839
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
HOOFDSTUK 20. TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN . . . . . 840 Artikel 3.20.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 840 HOOFDSTUK 22. VOORAFGAANDE BESLISSINGEN OVER DE MATERIES EN BEPALINGEN VERVAT IN DEZE CODEX. . . Artikel 3.22.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nieuwe rulingpraktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geen aparte dienst voor de Vlaamse rulings . . . . . . . . . . Verplichte publicatie van de rulings . . . . . . . . . . . . . . Artikel 3.22.0.0.2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 5.0.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 6.0.0.0.1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
841 841 841 843 846 848 850 851
Titel 7. Inwerkingtredingsbepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 852 BIJLAGE . . . . . . . Concordantietabel 1 Tabel 17 . . . . . Tabel 20 . . . . . Concordantietabel 2 Tabel 17 . . . . . Tabel 20 . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
853 853 853 859 859 859 864
xxxiii
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Wetboek der Successierechten — Federale bepalingen, zoals van toepassing in het Vlaamse Gewest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . 865
Boek I. Rechten van successie en van overgang bij overlijden . . . . . . . 867 HOOFDSTUK I. VESTIGING VAN DE RECHTEN . . . . . . . . . 867 Afdeling I. Erfopvolging bij versterf en testamentaire erfopvolging . 867 Artikel 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 867 HOOFDSTUK VII. VRIJSTELLINGEN EN VERMINDERINGEN . 868 [Afdeling II. Verminderingen] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 868 Artikel 60bis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 868 HOOFDSTUK IX. BETALING DER RECHTEN EN BOETEN Afdeling II. Bijdrage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 76 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Negatieve netto-lijfrente? . . . . . . . . . . . . . . . . Uitstel maar geen afstel . . . . . . . . . . . . . . . . Behoeftigheid vereist . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . .
869 869 869 871 873 873
HOOFDSTUK XI. AAN DERDEN OPGELEGDE VERPLICHTINGEN TEN EINDE DE JUISTE HEFFING DER INGEVOLGE HET OVERLIJDEN VAN RIJKSINWONERS VERSCHULDIGDE SUCCESSIERECHTEN TE VERZEKEREN. . . . . . . . . . . . . . Artikel 96 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alle rechtspersonen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overdracht van effecten op naam . . . . . . . . . . . . . . . Overdracht van inschrijvingen . . . . . . . . . . . . . . . . Rekening-courant, scheidingsaandeel, dividend, tantièmes . . . Ook voor niet-inwoners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Echtgenoot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 97 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Open bewaargeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaakwaarnemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Houders of schuldenaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Effecten, sommen of waarden . . . . . . . . . . . . . . . . Derdenbeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 98 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Informatieplicht bij kofferopeningen – gesloten bewaargeving . . Beroepsgeheim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niet-rijksinwoners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
874 874 874 875 875 875 876 876 876 879 879 879 880 881 881 882 884 885 885 887
xxxiv
KnopsBooks.com
. . . . . .
. . . . . .
Inhoudstafel van de artikels
Artikel 99 . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 100 . . . . . . . . . . . . . . . Vraag om inlichtingen . . . . . . . . Buitenland . . . . . . . . . . . . . Derden . . . . . . . . . . . . . . . Ambtenaar . . . . . . . . . . . . . Oorsprong – ‘nauwkeurig bepalen’ . . Kosten . . . . . . . . . . . . . . . Artikel 101 . . . . . . . . . . . . . . . Algemeen legataris buiten de EER . . Omslag met een testament . . . . . . Gezamenlijke huur van een brandkast Artikel 102/1 . . . . . . . . . . . . . . Artikel 102/2 . . . . . . . . . . . . . . Wat is een brandkast? . . . . . . . . Buitenlandse rechtspersoon . . . . . Artikel 102/3 . . . . . . . . . . . . . . Artikel 103/1 . . . . . . . . . . . . . . Artikel 103/2 . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
888 889 890 890 890 890 891 892 893 894 894 895 896 897 897 897 898 899 900
HOOFDSTUK XVII. DOOR DE ONTVANGERS TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 901 Artikel 144 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 901 SLOTBESCHOUWINGEN . . . . . . . . . . . . . Twee houdingen tegenover belastingen . . . Twee houdingen tegenover successierechten . Herevaluatie . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
Criterium voor de heffing: de woonplaats van de overledene Belasting op grond van de ligging . . . . . . . . . . . . . Tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ficties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strafbepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KnopsBooks.com
. . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . .
903 903 905 908 909 909 910 912 912 912 913 913 914
xxxv
Inleiding tot de Vlaamse Erfbelasting
Deel 2. Internationaal .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 917
Represailles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 920
HOOFDSTUK I. DE VERDRAGEN TOT AFSCHAFFING VAN HET ‘DROIT D’AUBAINE’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 922 Le Duc D’Ossuna en het Spaanse verdrag . . . . . . . . . . . 925 HOOFDSTUK II. HET VERDRAG VAN RIJSEL TOT UITWISSELING VAN INLICHTINGEN MET FRANKRIJK . . . . . . . . . . 928 HOOFDSTUK III. HET MODELVERDRAG VAN GENÈVE . . . . 932 HOOFDSTUK IV. DE DUBBELBELASTINGVERDRAGEN ZAKE SUCCESSIERECHTEN VAN 1959 . . . . . . . . . . . Verenigde staten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zweden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Frankrijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IN. . . . . . . . . . . .
935 935 935 936
HOOFDSTUK V. HET OESO-MODELVERDRAG INZAKE SUCCESSIERECHTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Trusts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zonder verdrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Met verdrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
955 959 973 979 979 980
HOOFDSTUK VI. EUROPESE RECHTSPRAAK INZAKE SUCCESSIERECHTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 995 I. Barbier, C-364/01: economische eigendom . . . . . . . . . 996 II. Van Hilten, C-513/03: de Nederlandse tienjaarsperiode . . 999 III. Geurts-Vogten, C-464/05: de Vlaamse tewerkstellingsvoorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1005 IV. Jäger, C-256/06: lagere waardering voor land- en bosbouwgronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1010 V. Eckelkamp, C-11/07: aftrek van hypothecaire lasten in het recht van overgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1016 VI. Arens-Sikken, C-43/07: de Nederlandse OBV . . . . . . . 1023 VII. Zaak Mattner, 510/08: geen lagere vrijstelling voor nietrijksinwoners in het schenkingsrecht . . . . . . . . . . . 1030 VIII. Block, C- 67/08: verrekening van buitenlandse belasting hoeft niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1039
xxxvi
KnopsBooks.com
Inhoudstafel van de artikels
IX.
Missionswerk Werner Heukelbach, C 25/10: buitenlandse charity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . X. Halley, C-132/10: Verschillende verjaringstermijn voor Belgische of buitenlandse vennootschappen . . . . . . . XI. Scheunemann, C-31/11: Belastingvoordeel voor deelnemingen van buitenlandse vennootschappen geweigerd . . XII. Welte, C-181/12: lagere belastingvrije som voor nietinwoners (buiten EU) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting van de samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . .
1043 1048 1056 1062 1076 1079
HOOFDSTUK VII. DE AANBEVELING VAN DE EUROPESE COMMISSIE TOT VOORKOMING VAN DUBBELE BELASTING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1080 Artikel 1000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1093 Strijdigheden met het Belgische recht . . . . . . . . . . . . 1094 HOOFDSTUK VIII. AANBEVELING VAN DE COMMISSIE VAN 6 DECEMBER 2012 OVER AGRESSIEVE FISCALE PLANNING (2012/772/EU) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1097
Algemeen besluit
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1099
Cassatiearresten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1101
Trefwoordenregister
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1103
KnopsBooks.com
xxxvii