Obesitas is een ernstige ziekte! + +
Behandeling van Kinderen met obesitas
+ + +
Dr. E. van Mil, kinderarts-endocrinoloog en C. van Ophuizen, kinderdietist, Jeroen Bosch Ziekenhuis, ‘s-Hertogenbosch
+ + + + +
datum
copyright
auteur
Internationale geaccepteerde definitie Diagnose of jonge leeftijd nog niet goed mogelijk Prevalentie neemt wereldwijd toe Chronische recidiverende vorm het meest prevalent Beïnvloed door (epi)genetische en omgevingsfactoren Complicaties zijn levensbedreigend Farmacologische behandeling ontbreekt Alleen een risicovolle chirurgische ingreep is effectief Behandeling is enkel leefstijlaanpassingen Mensen vinden het pesten ermee nog het ergst!
versie
datum
copyright
auteur
versie
versie
datum
copyright
auteur
versie
versie
datum
copyright
auteur
versie
Methode Zorgstandaard Obesitas + +
+ + + +
datum
Eenvoudig waar mogelijk Intensief waar nodig + ‘ Stepped care principle’ Centrale zorgverlener Vraaggestuurde zorg Competentie gedreven Zorg standaard is geen standaard zorg
copyright
auteur
Overbruggingsplan JGZ
datum
copyright
auteur
1
Overgewicht is een symptoom
Gebruik Opname
Wet van behoud van energie datum
copyright
auteur
versie
Diagnostiek
datum
auteur
versie
Anamnese en Lichamelijk onderzoek + +
Wat is uw rol in …
+ + + + + + +
datum
copyright
copyright
auteur
versie
Maternale voorgeschiedenis (gewicht, medicatie) Perinatale anamnese (gewichtstoename, medicatie) Neonatale periode (G/L/SO, BV, gewichtstoename) Vanaf wanneer overgewicht (curve!) en waarom? Interventies, houding tav overgewicht, Ontwikkelingsanamnese Vorige en huidige leefstijl (screentime, sport, diet, etc) Medicatie en intoxicaties Spec A (snurken, slapen, conc, def, gewrichtsprobl, stemming, thelarche / menarch datum, men stoorn)
datum
copyright
auteur
versie
copyright
auteur
versie
Anamnese en lichamelijk onderzoek + + +
+
datum
Tr anamnese (incl psycho-sociaal / pesten) FA (obesitas, DM, H&VZ, dyslip schildklierz, eetstoorn) Ethniciteit, SES, arbeidsparticipatie, etc Lichamelijk onderzoek + Anthropometrie (incl ZH, SO en bijbehorende SD’s) + Vetverdeling, huid en haar + Puberteitsstadia + Gaan & staan (standsafw, gibbus, extremiteiten) copyright
auteur
versie
datum www.thelancet.com Vol 375 May 15, 2010
2
Van den Akker en Van Mil, Praktische Pediatrie 08
datum
copyright
auteur
versie
Van den Akker en Van Mil, Praktische Pediatrie 08
datum
copyright
auteur
versie
auteur
versie
Leptinedeficientie Severe earlyearly-onset obesity, adrenal insufficiency and red hair pigmentation caused by POMC mutations in humans.
datum
copyright
MC4R deficiency
al, Krude et al, Nature Genetics vol 19 june 1998. 1998 auteur versie.
datum
copyright
Height sds in MC4R deficient subjects vs GOOS
Integrale benadering vergt intensievere zorg 2.5 +
2
P< 0.0002
+ +
1.5
+ +
1
+
0.5
0 datum
copyright
auteur
MC4R
G.O.O.S. versie
Standaard behandeling buiten de zorg Enkel therapie resistente patiënten verwezen Centralisatie van zorg in regionale centra Uitgebreider assessment Gerichtere therapieën obv comorbiditeit Regionaal centrum + Onderdeel van nationaal netwerk + Coördineert en evalueert + Combineert zorg met wetenschap en opleiding
datum
copyright
auteur
versie JBZ12
3
Obesity Lifestyle Intervention Centre Uitgangspunt vormt het regievraagstuk op de interactie tussen individu en zijn/haar omgeving + Medisch centrum
+
OLIC
Medisch Centrum
Patiënte n Kennis netwerk Organisa ties
Kennisontsluit ing en valoris atie
Kennis Centrum Innovatie Centrum
+
+
+
+
copyright
auteur
versie
datum
Kennis toepasbaar, toegankelijk voor professionals die in de volle breedte van het netwerk, een rol hebben in de aanpak van obesitas bij kinderen
copyright
auteur
versie JBZ12
Casus Ruby
Casus Ruby
datum
Ontwikkelen en testen van diensten, producten of behandelmethoden die leefstijlverandering stimuleren of ondersteunen
Kennis centrum +
datum
Het uitvoeren van excellente zorg in lijn met en toepasbaar in het zorg/overheids netwerk
Innovatie centrum
- 14 jarige HAVO scholiere met obesitas, astma. - BMI 35.9 kg/m2 1.64 cm ( -0,5 SDS) en 96,6 kilo (>>+ 3 SDS) - Gewichtsverloop; 18, 3 kilo gewichtstoename in ruim 1 ½ tijd - Gestopt met sporten - Valt niet af, meerdere dietisten ‘versleten’. - Van Sonja Bakker tot koolhydraatbeperkt dieet - Tegenstrijdige adviezen uit omgeving; school, vriendinnen, andere ouders, misverstanden en fabels - Vaak onwel/ flauwvallen, benauwd, komt trap nauwelijks op - Geen sprake van laag economisch sociaal milieu copyright
auteur
versie
datum
copyright
auteur
versie
Aanpak - Klinische opname - Doel: Observatie eet-, gedrags- en beweegpatroon Indirecte calometrie Dieetadvies Beweegadvies Multidisciplinair team eetstoornissen kinderen (Kinderarts, kinderpsycholoog, dietist, kinderarts, fysiotherapeut) Follow-up
Medisch ↑ Cholesterol HDL ↓ LDL Glucose ↑ Triglyceriden Vrij T4
datum
5,3 mmol/l 1,2 mmol/l 3,0 mmol/l 5,4 mmol/l 2,4 mmol/l 9,6-14
copyright
auteur
versie
datum
copyright
auteur
versie
4
Indirecte calometrie Ruby - uitkomsten - conclusie
datum
copyright
auteur
versie
De Energie Balans eiwit
Evoedsel
vet
E-act
datum
+
datum
+
E-rust
copyright
auteur
copyright
versie
= RMR +
versie
Een calorie is de hoeveelheid energie die nodig is om een 1 kg water 1 graad Celsius te doen stijgen 1 gram vet = 9 kcal 1 gram eiwit = 4 kcal 1 gram KHO = 5 kcal
datum
copyright
Calorimetrie direct
datum
auteur
Calorie is een eenheid voor energie
+
Kool hydraa t
copyright
auteur
versie
Indirecte calorimetrie
auteur
versie
datum
copyright
auteur
versie
5
Voedingsanamnese van Ruby - Onvolwaardige voeding
Dieet, - gedrags- en beweegadvies - ‘Begrenst’ tot 1000 kcal - Uitbreiding van voedingsmiddelen - Totaal suppletie en calcium - Voldoende variatie aanbieden - Leren werken met variatielijst - Fabels ontkrachten - Beweegadvies 1-1 ½ uur per dag - Psycholoog - Follow-up 1e lijn
- 875 (!) kcal per dag - Toch wel gezonde productkeuzes - Tekort aan vitaminen en mineralen op alle fronten - Veel misverstanden over (gezonde) voeding - Slecht eten als peuter en kleuter; vaak ziek
*
datum
copyright
auteur
versie
Resultaat
datum
auteur
versie
Respiratie Coefficienten
- 1,5 kilo gewichtsverlies bij opname - Na 2 maanden 4,1 kilo gewichtsverlies - BMI van 35.9 naar 34.4 kg/m2 - Dieet goed vol te houden - PCO klachten nemen af
+
+
+
+
datum
copyright
copyright
auteur
versie
RQ = CO2 geproduceerd / O2 opgenomen CHO + RQ = 1 + C6H12O6 + 6 O2 = > 6 CO2 + 6 H2O Vet + RQ = 0.7 + C16H32O2 + 23 O2 => 16 CO2 + 16 H2O Mix + 40% CHO en 60% vet => RQ = 0.82 + 4.825 kcal per liter O2 verbruik
datum
copyright
auteur
versie
datum
copyright
auteur
versie
Vragen
Gebruik Opname
Wet van behoud van energie datum
copyright
auteur
versie
6
Take Home Message - Gezinssysteem onderdeel van behandeling - Dieetadvies bij kinderen is maatwerk - Dieetadvies behoeft (bijna) altijd suppletie - Voldoende beweging - Goede samenwerking met kinderarts en multidisciplinair team - Follow-up 1e lijn belangrijk! Hoe verder?!
datum
copyright
auteur
versie
7