Improving Mental Health by Sharing Knowledge
Begeleiding van online zelfhulp alcoholgebruik in de huisartsenzorg Eerste bevindingen van een implementatietraject Anouk de Gee en Els Bransen
Wat komt aan de orde? • Achtergrond • Online zelfhulp voor preventie van overmatig alcoholgebruik • Online alcohol-zelfhulp inzetten in de huisartsenzorg: model voor begeleiding van patiënten • Eerste bevindingen van implementatieproject • Bespreken reacties 2
Achtergrond • Preventie van overmatig alcoholgebruik door volwassenen is (nog altijd) nodig • Voorschrijven of adviseren van online zelfhulpprogramma’s in de huisartsenzorg is sterk in opmars • Met name bij alcoholproblematiek lijken er goede kansen voor het tijdig opsporen en behandelen met behulp van deze programma’s, zeker als ze met begeleiding worden aangeboden. • Dit kan bereik van deze programma’s bij lage SESgroepen bevorderen 3
Een begeleidingsmodel voor online zelfhulpprogramma’s in de huisartsenzorg De ingrediënten: • Effectieve online programma’s • Eén of meerdere begeleidende gesprekken door huisarts en/of POH (GGZ of SOM)
4
Online zelfhulp alcoholgebruik Drinktest.nl
Minderdrinken.nl
• Eénmalige zelftest • Volwassenen die hun eigen alcoholgebruik willen evalueren • Advies op maat • Duur: 5-15 minuten
• Zelfhulp programma • Volwassenen die meer drinken dan de norm en zelfstandig willen minderen of stoppen • Doelen stellen, logboek, oefeningen, forum • Duur: zelf te bepalen, advies 6 weken 5
Drinktest.nl
6
7
MinderDrinken.nl
8
Stap 2
Beslissen en Doelen stellen
9
Medisch Contact, maart 2015
10
Alcoholgebruik bespreekbaar maken: HA: ‘Mag ik u nu nog iets vragen?’ PT: ‘Natuurlijk.’ HA: ‘Hoe staat het met uw alcoholgebruik?’ PT: ‘Hoezo?’ HA: ‘Wel, datgene dat we net bespraken kán te maken hebben met uw alcoholgebruik. Vindt u het goed dat we daar wat over doorpraten?’
Bereidheid het eigen alcoholgebruik verder te onderzoeken/bespreken
Vervolg Drinktest.nl
Vervolg MinderDrinken.nl
Gesprek 1 Introductie op Drinktest.nl
Gesprek 1 Introductie op MinderDrinken.nl
Patiënt vult Drinktest.nl in
Patiënt volgt MinderDrinken.nl Stap 1 + Stap 2
Gesprek 2 Doelen en strategieën bespreken
Gesprek 2
Uitslag Drinktest bespreken
Patiënt volgt MinderDrinken.nl Stap 3
Gesprek 3 & 4 Voortgang bespreken
Gesprek 5 Afsluitend gesprek
Direct follow-up afspraak bij HA
Nee
Gewenst resultaat bereikt? Na 6 maanden follow-up afspraak bij HA
Na 6 maanden followup afspraak bij HA
Ja
11
Implementatieproject • Implementatieonderzoek naar het begeleid aanbieden van online zelfhulpprogramma’s voor alcohol in de huisartsenzorg • Begeleiden van huisartsen en POH-ggz bij het implementeren en uitvoeren van (begeleiding bij) online zelfhulpprogramma’s op het gebied van alcoholgebruik. • Evalueren van de ervaringen met de implementatie en uitvoer van dit begeleide aanbod, inclusief het in kaart brengen van de verstorende en helpende factoren daarbij. 12
Activiteiten 1. Een startbijeenkomst voor alle deelnemende huisartsen en POH-GGZ 2. Ondersteuning van de implementatie en de uitvoering van het aanbod 3. Evaluatie van de implementatie Huisartsen en POH’s • • • •
opstellen implementatiedoelen registratie bijhouden vragenlijst invullen, meewerken aan interview patiënten om medewerking vragen 13
Eerste bevindingen • Veel interesse • Praktijken in Utrecht, Maastricht, Eijsden, Harderwijk, Haarlem, Waardenburg, Rotterdam en Amersfoort • Zorggroep Houten, Zorggroep Nijmegen • Allen nu bezig met stellen van implementatiedoelen 14
Voorbeeld van impl doelen • Haarlem (POH-GGZ): – bij elke intake alcoholgebruik navragen – bij elke pt die aangeeft alcohol te drinken maar niet duidelijk weet aan te geven hoeveel of waarbij het alcoholgebruik naar mijn verwachting groot is, de drinktest laten invullen – ptn die reeds in 'behandeling' zijn en die alcohol gebruiken de drinktest laten invullen 15
En nog een • Utrecht (huisarts) – Elke huisarts vraagt iedere week bij minimaal 5 patiënten met maag-darm of stress-gerelateerde klachten naar het alcoholgebruik – Elke huisarts probeert iedere week (ongeacht de klachten) 1 patiënt de Drinktest te laten invullen – Elke POH-somatiek vraagt bij minimaal 5 patiënten naar het alcoholgebruik – Elke POH-S probeert iedere week 1 patiënt de Drinktest te laten invullen – Bij overleg tussen huisarts en POH (zowel POH-S als -GGZ) zal alcoholgebruik en de Drinktest een vast agendapunt zijn 16
