Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

15 januari 2011 RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl3

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Opleiding Communicatie (MO 1) – AO BE 20 (Ontwerp)

Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Basiseducatie leergebied Maatschappijoriëntatie – Communicatie (MO 1) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 11


15 januari 2011

Inhoud 1

Opleiding .......................................................................................................................................... 3 1.1 Relatie opleiding – referentiekader ............................................................................................... 3 1.2 Inhoud ........................................................................................................................................... 3 1.3 Certificering................................................................................................................................... 4 1.4 Niveau ........................................................................................................................................... 4 1.5 Duur .............................................................................................................................................. 4 1.6 Plaats van de opleiding in het leergebied Maatschappijoriëntatie ............................................... 4 1.7 Modules ........................................................................................................................................ 4 1.8 Leertraject ..................................................................................................................................... 5 2 Eindtermen van de opleiding ............................................................................................................ 6 2.1 Cluster 1 – Socio – relationele samenleving ................................................................................ 6 2.2 Cluster 3 – Socio – culturele samenleving ................................................................................... 6 2.3 Cluster 4 – Lerende samenleving ................................................................................................. 6 2.4 Cluster 6 – Gezondheid ................................................................................................................ 6 3 Modules ............................................................................................................................................ 8 3.1 Module Relaties ( M BE 085 ) ....................................................................................................... 8 3.1.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 8 3.1.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 8 3.1.3 Studieduur ........................................................................................................................... 8 3.1.4 Eindtermen .......................................................................................................................... 8 3.2 Module Zeker van jezelf ( M BE 086 ) .......................................................................................... 8 3.2.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 8 3.2.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 9 3.2.3 Studieduur ........................................................................................................................... 9 3.2.4 Eindtermen .......................................................................................................................... 9 3.3 Module Omgaan met conflicten ( M BE 087 ) .............................................................................. 9 3.3.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 9 3.3.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 9 3.3.3 Studieduur ........................................................................................................................... 9 3.3.4 Eindtermen .......................................................................................................................... 9 3.4 Module Communiceren in team ( M BE 088 ) ............................................................................ 10 3.4.1 Situering van de module in de opleiding ........................................................................... 10 3.4.2 Instapvereisten voor de module ........................................................................................ 10 3.4.3 Studieduur ......................................................................................................................... 10 3.4.4 Eindtermen ........................................................................................................................ 10 3.5 Module Samenwerken ( M BE 089 )........................................................................................... 11 3.5.1 Situering van de module in de opleiding ........................................................................... 11 3.5.2 Instapvereisten voor de module ........................................................................................ 11 3.5.3 Studieduur ......................................................................................................................... 11 3.5.4 Eindtermen ........................................................................................................................ 11



15 januari 2011

1 Opleiding 1.1

Relatie opleiding – referentiekader

De opleiding Maatschappijoriëntatie Communicatie (MO1) is opgebouwd aan de hand van een relevante selectie van eindtermen die werden ontwikkeld voor het leergebied Maatschappijoriëntatie in de basiseducatie. De eindtermen voor het leergebied MO van de basiseducatie zijn gebaseerd op volgende referentiekaders: Lager onderwijs 1 ste graad so A-stroom

1e graad so B-stroom

ET wereldoriëntatie Vakoverschrijdende ET 1 ET geschiedenis ET aardrijkskunde ET natuurwetenschappen ET techniek OD MAVO OD natuurwetenschappen OD techniek

Voor de afbakening van de reikwijdte van de eindtermen voor de basiseducatie werden de descriptor– elementen van de Vlaamse kwalificatiestructuur gehanteerd, meer bepaald VKS1 en VKS2. Voor het geheel van de basiseducatie geldt niveau 2.

1.2

Inhoud

De opleiding Communicatie benadert communicatie vanuit verschillende invalshoeken. Er is ruimte voor doelen die te maken hebben met weerbaarheid, emoties, relaties, omgaan met conflicten maar evengoed machtsverhoudingen, gelijkwaardigheid, culturele verschillen en vooroordelen. Eerst en vooral behelst de opleiding een algemene benadering van het onderwerp in de module Relaties. Deze generieke invulling wordt aangevuld met de modules Zeker van jezelf en Omgaan met conflicten. Vanuit deze twee specifieke uitgangspunten worden de competenties van de cursisten verdiept. De cursist krijgt in deze opleiding de mogelijkheid te kiezen tussen enerzijds de module Communiceren in team en anderzijds de module Samenwerken. Waar de eerste module zich eerder richt op cursisten met een educatief perspectief en cursisten die in hun werkomgeving vaak in team een gezamenlijk doel moeten bereiken, richt de tweede module zich veeleer op cursisten die in hun werkomgeving vooral veel diverse contacten hebben en cursisten met een eerder maatschappelijk perspectief. Beide keuzemogelijkheden zijn evenwaardig en leiden samen met de drie basismodules naar het certificaat van de opleiding. De opleiding Communicatie voorziet een aantal dwarsverbindingen met andere opleidingen in het leergebied Maatschappij – oriëntatie in de vorm van gemeenschappelijke modules. Zo komt de module Relaties als keuzemodule terug in de opleidingen Gezondheid (MO2) en Samen leven (MO7). De modules Samenwerken en Communiceren in team zijn gemeenschappelijk met de opleiding Werk (MO13), waar ook vanuit de eigen werksituatie of het eigen jobdoelwit voor één van beide gekozen kan worden. Daarenboven is de module Communiceren in team een keuzemodule in de opleiding Levenslang en levensbreed leren (MO12). Deze bruggetjes zijn er om cursisten te stimuleren andere opleidingen in het leergebied Maatschappij – oriëntatie aan te vatten en het verband tussen de verschillende opleidingen duidelijk te maken.

1

Voor de VOET, de ET wereldoriëntatie, natuurwetenschappen en techniek, natuurwetenschappen en techniek, betreft het de versie die is ingegaan op 1-09-2010.

de

OD



1.3

15 januari 2011

Certificering

De opleiding Maatschappijoriëntatie: Communicatie leidt tot het certificaat “MO1 – Communicatie” in de basiseducatie.

1.4

Niveau

Basiseducatie.

1.5

Duur

120 lestijden.

1.6

Plaats van de opleiding in het leergebied Maatschappijoriëntatie

Nr.

Opleidingen

Code

Lestijden

Niveau

1

MO1 - Communicatie

AO BE 020

120

SO1

2

MO2 - Gezondheid

AO BE 021

90

SO1

3

MO3 - Mobiliteit

AO BE 022

90 / 105

SO1

4

MO4 - Huishouding

AO BE 023

90

SO1

5

MO5 – Techniek

AO BE 024

90

SO1

6

MO6 – Voortraject Ervaringsdeskundige in de Armoede en Sociale Uitsluiting (EDAS) MO7 – Samen leven

AO BE 016

420

SO1

AO BE 025

90

SO1

7

AO BE 026

105

SO1

9

MO8 – Actualiteit en geschiedenis MO9 – Cultuur

AO BE 027

120

SO1

10

MO10 – Rechten en plichten

AO BE 028

90

SO1

11

MO11 – Omgaan met veranderingen MO12 – Levenslang en levensbreed leren MO13 – Werk

AO BE 029

90

SO1

AO BE 030

90

SO1

AO BE 032

120

SO1

8

12 13

1.7

Referentiekader Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO

Reglementering

Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO Matrix ET MO

Modules

Naam Relaties Zeker van jezelf Omgaan met conflicten Communiceren in team

Code M BE 085 M BE 086 M BE 087 M BE 088

Lestijden 30 30 30 30


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Samenwerken

1.8

M BE 089

15 januari 2011 30

Leertraject



15 januari 2011

2 Eindtermen van de opleiding 2.1

Cluster 1 – Socio – relationele samenleving

Code ET MO 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21

2.2

Cluster 3 – Socio – culturele samenleving

Code ET MO 48

2.3

85 86

2.4

Eindtermen De cursist gaat respectvol om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen

Cluster 4 – Lerende samenleving

Code ET MO 84

Eindtermen De cursist illustreert verbale en non-verbale communicatie illustreert het objectief en subjectief waarnemen toetst eigen interpretaties aan die van anderen drukt zich uit in de ik-vorm luistert actief uit feedback gaat om met feedback gebruikt een geschikte communicatievorm gebruikt een geschikte communicatievorm stelt open vragen gebruikt technieken om communicatiemoeilijkheden te voorkomen maakt afspraken bouwt relaties op, onderhoudt ze en beëindigt ze indien nodig uit onbevangen en constructief zijn wensen en gevoelens binnen relaties en stelt en aanvaardt hierin grenzen erkent het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties accepteert verschillen en hecht belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie geeft ongelijk toe en verontschuldigt zich leeft de onuitgesproken regels na die de interacties in de samenleving typeren herkent vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik bedenkt constructieve oplossingen voor conflicten

Eindtermen De cursist past bij groepstaken bekende overleg- en oplossingsmethoden toe met ondersteuning evalueert de samenwerking bij groepstaken aan de hand van een bekende methodiek maakt van ontvangen feedback bij groepstaken gebruik om het eigen handelen bij te sturen

Cluster 6 – Gezondheid


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Code ET MO 143 144

15 januari 2011

Eindtermen De cursist stelt zich weerbaar op gaat om met emoties



15 januari 2011

3 Modules 3.1 3.1.1

Module Relaties ( M BE 085 ) Situering van de module in de opleiding

De module Relaties gaat over de basisprincipes van communicatie. Het gaat over verbale en nonverbale communicatie en over objectief en subjectief waarnemen. De module vertrekt vanuit de ervaring van de cursist, maar hij of zij leert zijn eigen interpretaties aftoetsen aan anderen en zich uitdrukken in de ik-vorm. De cursist leert daarnaast in verschillende situaties de basisprincipes van communicatief handelen in de praktijk brengen: open vragen stellen, actief luisteren en feedback uiten. In verschillende persoonlijke relaties leert de cursist een geschikte communicatievorm gebruiken. Het is in deze module ook belangrijk om respectvol te leren omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen. Het herkennen en kunnen naleven van onuitgesproken regels van communicatie in de samenleving is daarom een onderdeel van deze module.

3.1.2

Instapvereisten voor de module

Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.

3.1.3

Studieduur

30 lestijden.

3.1.4

Eindtermen

Module Relaties De cursist illustreert verbale en non-verbale communicatie illustreert het objectief en subjectief waarnemen toetst eigen interpretaties aan die van anderen drukt zich uit in de ik-vorm luistert actief uit feedback gebruikt een geschikte communicatievorm stelt open vragen uit onbevangen en constructief zijn wensen en gevoelens binnen relaties en stelt en aanvaardt hierin grenzen leeft de onuitgesproken regels na die de interacties in de samenleving typeren gaat respectvol om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen

3.2 3.2.1

M BE 085 ET MO 001 002 003 004 005 006 008 009 014 018 048

Module Zeker van jezelf ( M BE 086 ) Situering van de module in de opleiding

In de module Zeker van jezelf leert de cursist zich in de eerste plaats weerbaar opstellen in communicatie. Hij of zij is constructief en kritisch over zichzelf. De cursist gaat om met eigen emoties en met feedback uit zijn omgeving. Ongelijk toegeven en zich verontschuldigen zijn eveneens onderdeel. In deze module gaat ook heel wat aandacht naar relaties. Het gaat over relaties opbouwen, onderhouden en eventueel beëindigen. De cursist leert in relaties zijn wensen en Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Basiseducatie leergebied Maatschappijoriëntatie – Communicatie (MO 1) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 8 van 11


15 januari 2011

gevoelens uiten. Hij of zij stelt en aanvaardt grenzen. Omgaan met regels en afspraken en het herkennen van gelijkwaardigheid en gezagsverhoudingen binnen relaties zijn eveneens belangrijk.

3.2.2



3.2.3

Studieduur

30 lestijden.

3.2.4

Eindtermen

Module Zeker van jezelf De cursist gaat om met feedback bouwt relaties op, onderhoudt ze en beëindigt ze indien nodig uit onbevangen en constructief zijn wensen en gevoelens binnen relaties en stelt en aanvaardt hierin grenzen erkent het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties geeft ongelijk toe en verontschuldigt zich stelt zich weerbaar op gaat om met emoties

3.3 3.3.1

M BE 086 ET MO 007 013 014 015 017 143 144

Module Omgaan met conflicten ( M BE 087 ) Situering van de module in de opleiding

In deze module staat het omgaan met conflicten centraal. Daarom is het eerst en vooral belangrijk communicatiemoeilijkheden te voorkomen. De cursist accepteert verschillen tussen en mensen en hecht belang aan respect en zorgzaamheid binnen relaties. Hij of zij oefent in het omgaan met emoties en stelt zich weerbaar op. De cursist leert gebruik maken van de ontvangen feedback om zijn eigen functioneren bij te sturen. Ongelijk kunnen toegeven en zich verontschuldigen zijn eveneens belangrijk is deze module. Omdat conflicten niet altijd te vermijden zijn, leert de cursist om te gaan met moeilijkheden in communicatie. Hij of zij leert de moeilijkheden aanpakken en oplossingen voor conflicten bedenken.

3.3.2



3.3.3

Studieduur

30 lestijden.

3.3.4

Eindtermen

Module Omgaan met conflicten De cursist gebruikt technieken om communicatiemoeilijkheden te voorkomen gaat om met communicatiemoeilijkheden

M BE 087 ET MO 010 011



15 januari 2011

accepteert verschillen en hecht belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie geeft ongelijk toe en verontschuldigt zich herkent vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik bedenkt constructieve oplossingen voor conflicten stelt zich weerbaar op gaat om met emoties

3.4 3.4.1

016 017 019 021 143 144

Module Communiceren in team ( M BE 088 ) Situering van de module in de opleiding

De kern van de module Communiceren in team is succesvol bijdagen aan groepstaken. Het kan zowel gaan over groepstaken in een leeromgeving als op het werk. De module richt zich naar cursisten die in teamverband gemeenschappelijke doelen nastreven. De cursist oefent feedback uiten, omgaan met feedback en afspraken maken. Hij of zij leert overleg- en oplossingsmethoden toepassen bij groepstaken. Veel aandacht gaat hierbij naar communicatieve vaardigheden en een constructieve houding. Daarnaast krijgt de cursist handvatten aangereikt om het groepswerk te evalueren. Hij of zij leert tenslotte zichzelf bijsturen op basis van feedback.

3.4.2



3.4.3

Studieduur

30 lestijden.

3.4.4

Eindtermen

Module Communiceren in team De cursist uit feedback gaat om met feedback maakt afspraken erkent het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties past bij groepstaken bekende overleg- en oplossingsmethoden toe met ondersteuning evalueert de samenwerking bij groepstaken aan de hand van een bekende methodiek maakt van ontvangen feedback bij groepstaken gebruik om het eigen handelen bij te sturen

M BE 088 ET MO 006 007 012 015 084 085 086



3.5 3.5.1

15 januari 2011

Module Samenwerken ( M BE 089 ) Situering van de module in de opleiding

In deze module ligt de nadruk op de communicatie tussen mensen die met elkaar samenwerken. Dit samenwerken hoeft zich echter niet te beperken tot de werksfeer. De cursist leert verbale en nonverbale communicatie herkennen. Hij of zij leert omgaan met feedback en communicatiemoeilijkheden. De cursist oefent vervolgens afspraken maken. Respectvol omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen staat centraal in de module. De cursist leert dan ook een geschikte communicatievorm gebruiken in verschillende situaties. Tenslotte ervaart de cursist in deze module het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties.

3.5.2



3.5.3

Studieduur

30 lestijden.

3.5.4

Eindtermen

Module Samenwerken De cursist illustreert verbale en non-verbale communicatie gaat om met feedback gebruikt een geschikte communicatievorm gaat om met communicatiemoeilijkheden maakt afspraken erkent het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties gaat respectvol om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen

M BE 089 ET MO 001 007 008 011 012 015 048


Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Recommend Documents