Basis Elektriciteit 1B – Leerkrachtenbundel Opbouw cursus -
De cursus is opgebouwd in verschillende delen. Het eerste deel bestaat uit de werkblaadjes met de theorie met bijhorende onderzoeksopdrachten. Vervolgens de stappenplannen
van
de werkstukken
met
in
bijlagen
met
technische
tekeningen en tot slot de evaluatiefiches.
-
Doorheen de cursus wordt gewerkt met duidelijke symbolen. Wanneer er een werkstuk gemaakt moet worden, een evaluatie ingevuld moet worden, … kunnen de leerlingen dit onder andere steeds afleiden aan het symbool dat terug te vinden is in de kantlijn. Een overzicht van deze symbolen is terug te vinden op de eerste pagina’s.
Een (onderzoeks)opdracht.
Nieuwe leerstof Samenvatting
Een computeropdracht
Extra informatie, voor als je graag iets meer weet
Een groepswerk
X
De X verwijst naar het aantal
Een leesopdracht
personen.
Een werkstuk maken
Een presentatie houden
Evaluatie
Een spel spelen
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
1
-
De stappenplannen en bijlagen moeten niet voor alle leerlingen afgeprint worden. Afprinten en plastificeren per er twee leerlingen volstaat. Zo kan je dit elk jaar opnieuw gebruiken. Enkel de werkblaadjes met theorie en de evaluatiefiches moeten voor elke leerling afgeprint worden.
-
Deze werkblaadjes en evaluatiefiches kunnen best in de school blijven liggen. Wanneer er dan eens een overhoring volgt moeten de leerlingen enkel dat specifieke blad uit de cursus meenemen.
-
De technische tekeningen in bijlage zijn niet volgens de normen getekend! Dit moet zelf nog gedaan worden. Een kader met de Europese projectiemethode en de schaal moet nog worden toegevoegd. Zo zijn sommige tekeningen verschaald om beter op een blad te passen zonder dat ze voldoen aan de eisen. (de schaal moet immers 4:1, 2:1, 1:1, 1:2, 1:4, 1:8, … zijn)
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
2
Theoretische achtergrondkennis met (onderzoeks)opdrachten De theoretische cursus is opgebouwd aan de hand van het technisch proces. Afhankelijk van het niveau van de leerlingen en de richtingen die verder in de school aangeboden wordt, kunnen er bepaalde leerinhouden al dan niet gezien worden. Zo is het zelf tekenen van de elektrische stroomkring,
de
gemengde
schakeling,
de
LED-karakteristiek
en
Crocodile Clips eventueel als differentiatie voor de snelle leerlingen of in de scholen waar elektriciteit een richting is. Voor het hoofdstuk de elektrische kringloop (de theorie eigenlijk) trek je toch best 6 lesuren uit. Dit moet niet op één week gezien worden, maar afhankelijk van de gekozen realisaties in de bundel. Hieronder volgt een overzicht van alle (onderzoeks)opdrachten met een lijst van materiaal en de tijd die je hier minimum aan spendeert. Onderzoeksopdrachten staan in het leerplan techniek onder hanteren. De leerinhoud staat onder begrijpen. (Onderzoeks)opdracht 1
Elektrische toestellen
(Onderzoeks)opdracht 2 Eenvoudige stroomkring (lamp)
(Onderzoeks)opdracht 3 Eenvoudige stroomkring (zoemer)
10 minuten
Individueel
-
Onderzoek welke toestellen we gebruiken op een dag.
-
Doel: Heel wat toestellen die we gebruiken werken op elektriciteit.
-
Materiaal: Geen speciaal materiaal voorzien.
15 minuten
Groep (2-3)
-
Doel: Werking van een eenvoudige stroomkring begrijpen.
-
Materiaal: 1 lampje, 1 draadjes en een batterij
10 minuten
Duiden
lampenhouder,
Hanteren Begrijpen
2
Groep (2-3)
-
Doel: Werking van een eenvoudige stroomkring begrijpen.
-
Materiaal: een zoemer, 2 draadjes en een batterij
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
Hanteren Begrijpen
3
(Onderzoeks)opdracht 4
10 minuten
Individueel Hanteren
Tekenen van eenvoudige stroomkring
(Onderzoeks)opdracht 5 Spanningsbron, verbruiker, geleider
(Onderzoeks)opdracht 6
-
Doel: Een tekenen.
-
Materiaal: Geen speciaal materiaal voorzien
5 minuten
Demonstratie 1
Kortsluiting
(Onderzoeks)opdracht 7
kunnen
Doel: De 3 onderdelen van een stroomkring herkennen en kunnen aanduiden.
-
Materiaal: Geen speciaal materiaal voorzien
10 minuten
-
Materiaal: 1 lampje, 1 draadjes en een batterij
lampenhouder,
Hanteren Begrijpen
2
nvt
-
Doel: Weten wat de gevaren van kortsluiting zijn.
-
Materiaal: Staalwol, batterij. nemen qua veiligheid!)
5 minuten
Duiden
Groep (2-3)
Doel: De werking van een schakelaar begrijpen. Weten waarom er schakelaars in kringen bestaan.
10 minuten
Begrijpen
Individueel
-
Open – gesloten schakeling
eenvoudige stroomkring
Duiden
(Voorzorgen
Individueel of groep (2) Duiden
Eenvoudige stroomkring (lamp)
-
Doel: Grootheden.
-
Materiaal: enkele batterijen soorten, andere spanning)
Begrijpen (verschillende
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
4
Demonstratie 2
20 minuten -
Spanning, stroomsterkte en weerstand
-
(Onderzoeks)opdracht 8
Serieschakeling
nvt
Doel: Weten hoe ze de spanning, stroomsterkte en weerstand kunnen meten in een kring. Een idee krijgen van de grootheden en zijn eenheden. Materiaal: 1 lampje, 1 lampenhouder, draadjes en een batterij, multimeter.
15 minuten
Duiden
2
Groep (2-3)
-
Doel: Werking van een serieschakeling van verbruikers begrijpen.
-
Materiaal: 2 lampjes, 2 lampenhouders, 3 draadjes en een batterij
Hanteren Begrijpen
Eventueel een toets over de leerinhoud serie en parallel
(Onderzoeks)opdracht 9
Parallelschakeling
15 minuten
Groep (2-3)
-
Doel: Werking van een parallelschakeling van verbruikers begrijpen.
-
Materiaal: 2 lampjes, 2 lampenhouders, 4 draadjes en een batterij
Hanteren Begrijpen
Eventueel een toets over de leerinhoud serie en parallel
(Onderzoeks)opdracht 10
Gemengde schakeling
15 minuten
Groep (2-3)
-
Doel: Werking van een gemengde schakeling begrijpen.
-
Ideaal als leerlingen.
-
Materiaal: 3 lampjes, 3 lampenhouders, 5 draadjes en een batterij
differentiatie
voor
de
snelle
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
Hanteren Begrijpen
5
(Onderzoeks)opdracht 11
20 minuten -
Geleider en isolator
(Onderzoeks)opdracht 12
Ontdek de LED
Groep (2-3)
Doel: Begrijpen wat een isolator en geleider is. Begrijpen waarom elektriciteitsdraad geïsoleerd moet zijn verwijzen naar demonstratie kortsluiting.
-
Metalen zijn geleiders.
-
Materiaal: 1 lampje, 1 lampenhouder, 3 draadjes met krokodillenklemmen, materialen en een batterij
20 minuten
Hanteren Begrijpen Duiden
Groep (2-3)
-
Doel: Werking van een eenvoudige stroomkring begrijpen.
-
Materiaal: 1 lampje, 1 lampenhouder, 1 LED, 2 draadjes en een batterij
Hanteren Begrijpen
Eventueel een toets over de leerinhoud
(Onderzoeks)opdracht 13
10 minuten -
Bedrijfspanning LED
(Onderzoeks)opdracht 14
(Onderzoeks)opdracht 15
Doel: Werking van een eenvoudige stroomkring begrijpen.
-
Best als differentiatie gebruiken
-
Materiaal: Geen speciaal materiaal voorzien
30 minuten -
Crocodile Clips
Individueel of groep (2)
-
Best als differentiatie gebruiken
-
Materiaal: computer met crocodile clips
Hanteren Begrijpen
Individueel of groep (2)
-
Doel: Welke beroepen hebben betrekking tot het verkenningsgebied elektriciteit. Waar kunnen leerlingen later aan de slag.
-
Materiaal: computer
Beroepen
Begrijpen
Individueel of groep (2)
Doel: Werking van een eenvoudige stroomkring begrijpen.
20 minuten
Hanteren
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
Duiden
6
Realisaties: stappenplannen en bijlagen De realisaties in de bundel zijn gekozen in functie van de aangereikte leerinhoud. De realisaties hoeven zeker allemaal niet gemaakt te worden en ook niet in de volgorde zoals in de cursus is aangereikt. De eigen leerlijn kan zelf bepaald worden en sommige realisaties kunnen als zelfstandig werk voorzien worden.
Soldeeroefening
2 lesuren
-
Materiaal: koperdraad, soldeerbout, soldeertin, eventueel soldeervet, plakband, bescherming voor tafels, kniptang, striptang, universele tang
-
Er moet geen theorie uit de cursus aan bod komen om deze realisatie te kunnen maken.
Wenskaart
2 – 4 lesuren
-
Materiaal: Computer met internetaansluiting (per 2 lln 1), printer, koperband, koperdraad, soldeerbout, soldeertin, eventueel soldeervet, LEDjes, 3V knoopcelbatterij, eventueel kleurtjes om de kaart in te kleuren, kniptang
-
De theorie ‘De LED’ moet op voorhand behandeld worden
-
Belangrijk: Verkenningsgebied elektriciteit wordt gecombineerd met grafische technieken (ontwerp van de eigen wenskaart)
Bibberspel
4 – 6 lesuren
-
Materiaal: Houten plaat MDF 210x300x3,2, 2x2 kroonsteentjes (suikertjes), 1 lampenhouder en lampje of 1 zoemer, 4 schroefjes koperdraad (soepele en niet soepele), batterij, kolomboormachine, houtboor 1mm, houtboor 4mm, schroevendraaiertje, zaag (kapzaag of figuurzaag), striptang, kniptang, universele tang
-
De theorie ‘Een eenvoudige stroomkring’ moet op voorhand behandeld worden.
-
Verkenningsgebied hout moet voor dit werkstuk behandeld zijn!
Muziekboxen
4 – 6 lesuren
-
Materiaal: Muziekboxen (te bestellen bij OPITEC 109.999), kolomboormachine, verstekzaag, lijmpistool, priem, hamer, houtboor 10mm, houtboor 3mm, verzinkboor, schuurpapier, kranten, verf, kwast, verstekzaag, kniptang, striptang
-
Belangrijk: Verkenningsgebied elektriciteit wordt gecombineerd met grafische technieken (verven van de muziekboxen)
-
Er moet geen theorie uit de cursus aan bod komen om deze realisatie te kunnen maken. De muziekboxen werken immers zonder batterij.
-
Verkenningsgebied hout moet voor dit werkstuk behandeld zijn!
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
7
Behendigheidsspel
6 – 8 lesuren
-
Materiaal: Behendigheidsspel rustige hand (te bestellen bij OPITEC 104.014), kolomboormachine, priem, hamer, houtboor 6,5mm, houtboor 4mm, houtboor 3mm, houtboor 2mm, schuurpapier, verstekzaag, kniptang, striptang, verzinkboor, soldeerbout, soldeertin, eventueel soldeervet
-
De theorie ‘De Led’ en ‘Serie en parallel’ moet op voorhand behandeld worden.
-
Verkenningsgebied hout moet voor dit werkstuk behandeld zijn!
LED zaklampje
6 – 8 lesuren
-
Materiaal: Flex light(te bestellen bij OPITEC 106.245), kniptang, striptang, universele tang, verstekzaag of kapzaag, schuurpapier, vijltje, eventueel breekmes, revolvertang of kolomboormachine met boor 3 of 4 mm
-
De theorie ‘De Led’ en ‘Serie en parallel’ moet op voorhand behandeld worden.
-
Verkenningsgebied hout kan best voor dit werkstuk behandeld worden!
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
8
Evaluatie -
Na, maar ook tijdens elke realisatie dient er door de leerlingen maar ook door de leerkracht een evaluatie gemaakt te worden. Er wordt gequoteerd op vakattitude, sociale vaardigheden en technische vaardigheden.
-
Als leerkracht moet je voor elke realisatie de evaluatiepunten overlopen zodat de leerlingen weten waarop ze gequoteerd worden. Gedrag in de klas is een heel belangrijk punt dat bij elke evaluatie ook terugkomt.
-
Elke leerling dient eerst zijn evaluatie zelf in te vullen. Daarna komt hij/zij met deze evaluatie naar de leerkracht. Deze evalueert dan op dezelfde criteria. Tot slot geeft de leerkracht een globaal punt dat naar boven of naar beneden kan afgerond worden afhankelijk hoe eerlijk de leerling zijn evaluatie heeft ingevuld.
-
De leerling bespreekt ook wat hij van het werkstuk vond. Dit ook in functie van het bijsturen van de cursus.
-
Na de realisatie van enkele werkstukken is het aangewezen het proces van de leerling te bespreken!
Voorbeeld evaluatie: Omschrijving
Evaluatie lln
Evaluatie lkr
V
Heb ik ordelijk gewerkt? Lag er niet teveel rommel op de werkbank?
0–1–2–3
0–1–2–3
S
Heb ik rustig gewerkt en niet gespeeld?
0–1–2–3
0–1–2–3
S
Heb ik doorgewerkt?
0–1–2–3
0–1–2–3
T
TE: Heb ik correct afgemeten en juist geboord? Elk gat heeft dus de juiste diameter.
0–1–2–3
0–1–2–3
T
TE: Zijn de LED’jes juist aangesloten?
0–1–2–3
0–1–2–3
T
Zijn de elektrische verbindingen correct aangesloten? (maw, werkt mijn behendigheidsspel)
JA
-
NEE Som:
Ik vond dit werkstuk leuk om te maken?
JA
-
JA
-
NEE
/15
NEE
Omdat:
Ontwikkelingsdoelen Kerncomponenten techniek: 1, 2, 4, 5, 6 Techniek als menselijke activiteit: 7, 9, 10, 11, 12, 13, (14), 15, 16, 18 Techniek en samenleving: 19, 23, 24
Afstudeerproject 2010 – 2011 – KHL lerarenopleiding Basis Elektriciteit 1B – Dries Uytterhoeven
9