VLIEGEVLEUGELBOMMENWERPER
Barre Weldaad lesmap
tekst, regie en scenografie: Barbara Vandendriessche spel: Janne Desmet en Matthias Meersman kostuums: Chris Snik licht en techniek: Ludo Van Craen Barre Weldaad wenst u een boeiende voorstelling toe! We denken dat deze lesmap erg nuttig kan zijn en dat het fotomateriaal de kinderen erg kan helpen de situatie op voorhand te snappen. We ontvangen ook graag reacties op onze website: www.barreweldaad.be
1
Een woordje uitleg over het land waar VLIEGEVLEUGELBOMMENWERPER zich afspeelt De voorstelling VLIEGEVLEUGELBOMMENWERPER speelt zich af in een land waarvan we de naam niet noemen. Maar volwassenen die de politiek volgen, zullen al snel begrijpen dat het verhaal zich afspeelt in Israël en de Palestijnse gebieden. We zullen proberen om het conflict op kindermaat uit te leggen. De grenzen van onze landen zijn niet altijd geweest zoals ze nu zijn. Sommige landen waren vroeger heel erg groot (bv Het Romeinse Rijk), maar zijn ondertussen verbrokkeld in allerlei kleinere landen. De koning van een land voert oorlog met een ander land en bezet dat land. Hij zegt eigenlijk: ‘vanaf nu is dat land ook van mij’. Het land waar VLIEGEVLEUGELBOMMENWERPER zich afspeelt is ook zo’n gebied.
stukje land waar VLIEGEVLEUGELBOMMENWERPER zich afspeelt Er wonen twee volkeren: de Palestijnen en de Joden. De Joden zeggen dat het land van hen is, omdat hun God dat zo heeft gezegd en omdat het in hun Bijbel staat. De Palestijnen, die in Allah geloven, zeggen dat het gebied van hen is, omdat zij er al altijd hebben gewoond. Heel erg lang geleden zijn er veel Joden uit hun land vertrokken. Ze verhuisden naar andere landen en woonden er generaties lang. Ze gingen wonen in Rusland, of Duitsland, of Polen, of zelfs België. Maar ze bleven hun eigen taal spreken en behielden hun eigen godsdienst. In die andere landen werden Joden vaak handelaar. Ze verdienden dus vaak veel geld. De Palestijnen bleven in hun land wonen en hadden er hun dorpen en akkers. Het waren voornamelijk boeren. Er was één stad heel erg belangrijk: Jeruzalem. Vele Joden die toch in het land waren gebleven woonden daar. Ze noemden Jeruzalem ‘De Heilige Stad’, want hun God had hen gevraagd daar een tempel voor Hem te bouwen.
2
Maar de Palestijnen zeiden net hetzelfde. Voor hen was Jeruzalem ook een heilige stad, de stad van Allah. Vele eeuwen leefden de Palestijnen en de overgebleven Joden naast elkaar. Ze waren niet elkaar beste vrienden, maar ze leefden wel samen. In 1940 breekt in Europa de 2e Wereldoorlog uit. Hitler, die toen de baas was in Duitsland, voerde oorlog en wilde alle landen inpalmen. Maar hij had nog een ander plan. Hitler hield niet van de Joden. Hij vond dat ze te veel geld verdienden en hij hield niet van hun godsdienst en hun taal. Hij wilde alle Joden vermoorden. Hij liet zo veel mogelijk Joodse gezinnen oppakken en hij stopte ze in concentratiekampen. Hele families, oma’s, opa’s, ouders en kinderen, werden op treinen gezet en naar een concentratiekamp gestuurd. En in die concentratiekampen werden miljoenen Joodse families vermoord.
Hitler
Joodse kinderen in een concentratiekamp Na die ramp die men ‘De Holocaust’ is gaan noemen, waren de Joden die het hadden overleefd erg bang geworden. De mensen waarmee ze zo lang hadden samen geleefd hadden hun families vermoord! Ze konden of wilden er niet meer blijven. Veel van 3
die mensen zijn naar Amerika getrokken, ver weg van de gruwel die zich in Europa had afgespeeld. Anderen hadden geen zin om naar Amerika te trekken. Ze zeiden: ‘wij gaan terug naar ons oorspronkelijke land, het land dat God ons heeft beloofd en we noemen het Israël.’ De politieke leiders in Europa waren diep beschaamd over wat er in de 2e Wereldoorlog met de Joden was gebeurd en ze keurden hun plan goed. Ze zeiden: ‘vanaf nu is het land waar de Palestijnen wonen jullie land!’
Palestijnen in een vluchtelingenkamp Maar de Joden die in Palestina aankwamen, vanaf dan Israël genoemd, waren niet erg lief voor de Palestijnen die er al eeuwen hun huizen en hun akkers hadden. Vele Palestijnen waren zo bang dat ze op de vlucht sloegen. Anderen, die niet wilden vluchten, werden uit hun huizen gezet en met zijn allen in een vluchtelingenkamp geplaatst. De Joden zetten tenten neer en hele families Palestijnen moesten vanaf nu daar wonen. De Joden maakten de huizen van de Palestijnen kapot en bouwden nieuwe huizen voor zichzelf. Steeds meer en meer. Dat ging zo jaren door.
4
groen: land van de Palestijnen wit: land dat de Joden innamen De vluchtelingenkampen werden groter en groter. De tenten werden krotten en later bouwden de vluchtelingen, de Palestijnen, er betonnen huizen. Wat moesten ze anders doen? Ze konden niet weg. Vele Palestijnen werden heel erg kwaad en ze begonnen de Joden te haten. Elke dag werd er gevochten. De Palestijnen vermoordden de Joden, meer en meer. Zo kwaad waren ze. Maar de Joden lieten zich niet doen en ze bombardeerden de kampen. Massa’s Palestijnen gingen dood. Ook veel kinderen! Toch probeerde men de situatie op te lossen en naar vrede te zoeken, maar dat lukte niet. De Joden werden steeds banger van die moordende Palestijnen en ze bouwden hekkens uit prikkeldraad rond de kampen. Ze plaatsten er soldaten langs zodat de Palestijnen niet konden ontsnappen. Ze mochten alleen uit hun kamp als ze hun pasje lieten zien en soms mochten ze gewoon niet uit hun kamp.
prikkeldraad rond een Palestijns vluchtelingenkamp 5
jongens kijken door de prikkeldraad naar de andere kant
Maar in de omliggende landen waren er ook veel Palestijnen die gevlucht waren. Zij waren woest. Sommigen waren zo ontredderd dat ze een bom rond hun buik bonden en naar een plek gingen waar vele Joden waren en dan bliezen ze zichzelf op: de zelfmoordterroristen. Wanneer zo’n bom ontplofte waren ze zelf dood, maar dan hadden ze ook een hele boel Joden ook vermoord. Na zo’n zelfmoordaanslag waren de Joden dan weer razend en die bombardeerden dan weer de kampen. En dat ging zo maar door! Twee volkeren die vechten voor hetzelfde land en die elkaar vermoorden.
een soldaat die verhindert dat de mama en haar twee kindjes het kamp uitgaan
6
De andere landen zagen dat gebeuren en wisten niet wat ze moesten doen! Hoe konden ze dat moorden stoppen! Ze zeiden: ‘vanaf nu is dat stukje land van de Palestijnen, en dat stukje is dan van de Joden en weer dat kleine stukje is van de Palestijnen en dat brokje is dan weer voor de Joden’: ingewikkeld allemaal. Stukjes land voor de Palestijnen lagen knal in een stuk land van de Joden. Ze waren elkaars buren en elkaars vijanden, gescheiden door de hekken van prikkeldraad die de Joden rond de stukjes Palestijns grondgebied bouwden. Meer en meer Joden over de hele wereld verlieten hun huis en wilden ook in hun Beloofde Land gaan wonen. En ze wilden liefst grote, mooie huizen. Dus gingen ze de grenzen wat verleggen: wat meer voor hen en nog minder voor de Palestijnen. Daar kwam natuurlijk nog meer ruzie en moorden van. Meer en meer Palestijnse jongeren wilden ook zelfmoordterrorist worden. Andere jongeren, die geen wapens hadden, gebruikten stenen en vochten zo tegen de Joodse soldaten. Maar die soldaten hebben wapens en vermoordden opnieuw die jongeren... En zo werd het een straatje zonder eind.
een jongen bekogelt een tank met een steen
een soldaat staat schietklaar
7
Uiteindelijk werden de Joden zo bang dat ze zeiden: ‘een muur uit prikkeldraad beschermt ons niet genoeg, we moeten een hoge betonnen muur bouwen en zo alle stukjes land dat van ons zijn beschermen’. En daar zijn ze nog steeds mee bezig. Een hele hoge grijze muur kronkelt doorheen het land om alle stukjes van elkaar te scheiden. En de Palestijnen kunnen er niets aan verhelpen. Aan de ene kant van de muur wonen de arme Palestijnen, opeen geperst in te kleine huizen, met weinig elektriciteit en weinig water. Aan de andere kant van de muur wonen de Joden in mooie witte huizen, met een tuin, soms zelfs een zwembad.
Palestijns vluchtelingenkamp
Joodse nederzetting 8
de muur
Palestijnse jongen kijkt vanaf zijn dak naar de muur Natuurlijk vinden vele Joden dat heel erg voor die Palestijnen. Maar ze zeggen: ‘sorry, dit land is van ons en jullie stoppen niet met ons te vermoorden! Jullie zijn allemaal terroristen’.
9
In VLIEGEVLEUGELBOMMENWERPER maken we kennis met Taher. Hij woont in zo’n vluchtelingenkamp, achter de prikkeldraad. En we maken kennis met Alina. Zij woont aan de andere kant van de prikkeldraad, in een mooi wit huis met een tuin.
een jongen kijkt naar de andere kant
10
Het verhaal van Taher en Alina Taher woont in een Palestijns vluchtelingenkamp. Hij noemt het Kakkerlakkenkamp. Elke dag gaat hij hardlopen. Hij wil heel graag de snelste zijn. De snelste van het kamp. Want later, als hij groot is, wil hij piloot worden. Zijn vrienden zien hem altijd langs de prikkeldraad rennen en noemen hem: Vliegevleugel! Op een dag is het zo warm dat de soldaten die de prikkeldraad bewaken er niet zijn. Hij durft wat verder te lopen dan normaal en ineens ziet hij een klein gat in de prikkeldraad. Hij kruipt er door en loopt verder. Hij komt in de tuin van Alina terecht. Alina is een Joods meisje dat graag ravot, maar van haar ouders braaf in de tuin moet spelen. Met poppen. Alina speelt niet graag met poppen. Alina schrikt natuurlijk erg hard: ineens staat daar een jongen die ze niet kent, zijn kleren zijn gescheurd, hij is vuil en ziet er erg arm uit. Alina is blij dat ze een speelkameraad heeft en wil Taher nat spuiten met de waterslang. Taher wordt heel kwaad! In Kakkerlakkenkamp hebben ze bijna geen water om zich te wassen of om eten te maken en Alina verkwist zo maar dat kostbare water! Alina begrijpt hem niet. Dan vertelt hij haar dat hij uit het kamp komt en dat zij daar geen water hebben. Alina gelooft hem niet. Ze kibbelen wat en Taher vertrekt.
De volgende dag kruipt Taher opnieuw door het gat. Hij vond Alina eigenlijk wel een leuke meid en wil haar terug zien. Alina vraag hem of iedereen in zijn kamp terrorist is, zoals haar mama altijd zegt. Dat maakt Taher heel verdrietig. Een paar weken ervoor waren er soldaten in zijn huis binnengevallen en ze hadden alles vernield: de TV, de potten en pannen. Alles eigenlijk. Hij vertelt aan Alina dat hij later piloot wil worden en alle soldaten wil neerknallen. Weer gelooft Alina hem niet. Ze zegt dat die soldaten nooit schieten! Dan vertelt Taher hoe de soldaten zijn grote broer hebben vermoord.
11
Zijn broer wilde een steen gooien naar de soldaten en bukte zich om hem op te rapen, en de soldaten schoten hem neer. Hij begrijpt dat hij nooit vriend kan worden van Alina, want ze zijn vijanden. Ze vermoorden elkaar. Hij wil nooit meer terugkeren! Alina is nieuwsgierig geworden naar Tahers Kakkerlakkenkamp en ze wil zelf gaan kijken of hij de waarheid vertelt. En ze moet hem nog iets vertellen. Iets waaruit blijkt dat ze toch wel vrienden zouden kunnen zijn. De volgende dag maakt ze zichzelf heel erg vuil om er als Taher uit te zien en ze vertrekt naar het gat in de prikkeldraad en kruipt er ook door. Wat ze daar ziet maakt haar bang. Vuiligheid, kapotte huizen, vechtende katten, een man zonder benen... ze wil eigenlijk zo snel mogelijk weer vertrekken. Maar ineens ziet ze Taher bij een groepje straatkinderen. Ze zwaait en roept hem. Maar zijn vrienden lachen hem uit: Taher is verliefd! Vliegevleugel konijnekeutel!
Taher is heel kwaad op Alina! Ze vraagt hem om haar de weg terug te wijzen, maar Taher sluit haar op in een leegstaand huis. Hij houdt haar gevangen en wil haar pas terug vrij laten als de soldaten luisteren naar wat hij wil. Hij loopt naar de soldaten en zegt dat hij wil dat ze de prikkeldraad weg doen. En dat ze de muur niet mogen bouwen. En dat ze elektriciteit en water willen. De soldaten lachen hem uit. Taher is droevig. Hij keert terug naar Alina. Alina heeft eindelijk de kans om Taher te vertellen waarom ze gekomen is. Terroristen hebben haar grote zus vermoord. De zus die altijd met de poppen speelde. Ze wilde hem vertellen dat ze weet hoe het voelt om een broer te verliezen. Maar de twee kinderen beseffen dat ze geen vrienden kunnen zijn.
12
Ook al hebben ze elkaar heel graag. Eigenlijk zijn ze vijanden van elkaar. En zolang ze dat zijn, is vriendschap onmogelijk. Dat maakt hen wel triest. Maar ze weten niet wat ze kunnen doen.
http://www.avaaz.org/nl/middle_east_peace_now/?rc=fb&pv=44
deze link is aan te bevelen voor wat extra info!
Vraagjes aan de leerlingen 1. Hebben jullie ooit al beelden gezien van oorlog op TV? Vertel daar eens wat over. 2. Wat zouden jullie doen om het probleem van “Vliegevleugelbommenwerper” op te lossen? 3. Begrijpen jullie de woede van Taher? 4. Begrijpen jullie de mening van Alina? 5. Alina vertrekt naar Kakkerlakkenkamp om te gaan kijken. Vinden jullie dat dapper of dom? 6. Maken jullie wel eens ruzie op de speelplaats? En hoe doen jullie dat om nadien terug vriend te zijn? 7. Hebben jullie een vijand? Zo ja, waarom? 8. Hebben de volwassenen altijd gelijk? 9. Kennen jullie kinderen die van een ander volk of ras zijn? Zo ja, komen jullie dan goed overeen? 10. Hebben jullie al eens gevoeld DIT IS NIET EERLIJK? 11. Wat willen jullie later worden?
13