Barend Cruyff 'kwajongen' van 60 jaar 'Ze zingen de sterren van de hemel' meldt Barend me als ik binnenval in de ruimte waar hij zijn meer dan 300 vogels houdt. Als ze net zo zingen als hij kan praten, zijn het allemaal goudvinken, bedenk ik. Want Barend kan meer en beter praten als een vol nest Roodstaart Papegaaien. De geboren en getogen Purmerender gaat fluitend (en dat geld ook voor zijn handel) door het leven. Wat hem betreft zou het leven net zo lang mogen duren als een kanarie een heel wittebrood op eet. 'Ik heb m'n hele leven maar wat aan 'gevogeld' wijst hij op zijn bonte verzameling gevederde vrienden. 'Het is voor 70% hobby. Want als ik het voor m'n brood moest doen, was ik slecht af.' Hij is verknocht aan Purmerend. Als hij over de brug bij het postkantoor gaat, verkeert hij voor zijn gevoel buiten de stad. Op vakantie gaat hij heel af en toe. Maar, als hij in zijn achteruitkijkspiegel het bord 'Purmerend
50 km' ontwaart, is hij feitelijk ver genoeg van huis. Op de Achterdijk 46 woont hij al 33 jaar en ondanks de lage hypotheekrente krijgt zelfs geen meedenkbank hem in beweging. Van vogels weet hij meer dan de BVD van het Koningshuis. Of het nou om een duikelaar of om een kluiveduiker (vogel van bijzondere pluimage: J.K.) gaat; Barend herkent ze allemaal. Van blinde vink tot dove kwartel; hij ziet en hoort het meteen. Ook van duiven is zijn kennis enorm. En dan bedoelt hij uiteraard niet bij welke Chinees ze het lekkerste smaken... 'Van vogels ben ik altijd gek geweest. Al op 10-jarige leeftijd stond ik ingeschreven bij de Kamer van Koophandel' licht hij zijn grote liefde toe.
Barend Cruijff, in één van zijn ‘’wagentjes’’
'In ben geboren in de Westersteeg. M'n vader had een ijssalon in de Nieuwstraat. Karsten op de Kaasmarkt en de toko van m'n ouwe heer waren de eerste snackbars van Purmerend. Ik hielp in de weekeinden mijn vader in de zaak en werkte door de weeks op de taxi en de ambulance bij Ruis. Vooral als er dansen was geweest in Het Heerenlogement was het bij ons in de zaak 'bal'. Brooddronken jongeren kwamen dan naar onze tent en dan hadden we weleens de poppen aan het dansen' verhaalt hij over de snackbar. Barend was voor de zaak geknipt. Hij had een 'bovenbouw' als de Koepelkerk, en als hij in focuste op ernstig, was je blij als je wist waar de nooduitgang was. Zowel in als buiten de vogelhandel heeft hij van alles beleeft. 'Zo heb ik ooit eens op een feestavond in Het Heerenlogement gevochten tegen een heuse Grizzlybeer. Die had het voortvarende feestcommittee aan laten rukken ter verhoging van het vermaak. Nou, dat
heb ik geweten. Ik kreeg meer klappen dan er klinknagels in de vroegere Hembrug zaten' herinnert hij zich pijnlijk. Met een juist bij sportschool Bruins aangeleerde heupworp waande Barend zich rijk en sterk en meende hij 'Bruintje' om te kunnen leggen. Toen het dier echter door het gestuntel wat geprikkeld raakte, belandde Barend in de (beren)-boot. Het beest haalde zodanig uit, dat het pinkelhoutje van de stoere Purmerender achter in de zaal terecht kwam, waar de prijzen voor de Tombola waren uitgestald. Naar zijn neus heeft hij een week moeten zoeken en daarmee was het bravoure getemperd. 'Wat ging ik af' meldt hij nog bijna in narcose. 'Op de ziekenauto heb ik zo'n 20 jaar gezeten. Het is nu haast onvoorstelbaar, maar ik reed er in de beginjaren alleen op. Als ik dan iemand op moest halen, vroeg ik onderweg aan een bekende of die even mee wilde om te helpen. Als de mensen hun naam noemden, wist ik al
naar welk ziekenhuis (Stads of Lidwina) ze moesten. Dramatisch was ondermeer de brand in het PEN-huisje en het ongeluk met het viaducht over de A7. Bij dat ongeluk heb ik Chris van Braam, die zo'n beetje alles had gebroken wat een mens aan botten in zich heeft, naar het V.U. moeten brengen. Ik denk dat ik toen harder heb gereden als Emerson Fittipaldi, toen die in 1978 wereldkampioen werd. Je kwam weleens helemaal verslagen thuis. Een traumateam hadden ze nog nooit van gehoord, dus was het je vrouw die je moest opvangen. Die deed na zulke ongelukken natuurlijk ook geen oog meer dicht. Bij Jaap Bruning, die vroeger op de Achterdijk een begrafenisonderneming runde, reed ik op de lijkwagen. Dat werk werd me op den duur te doods. Ook in de vogelhandel heb ik hele aparte dingen beleefd. Ik dreef veel handel met het Midden-Oosten. Zo kreeg ik op een keer eens bezoek van Abdoel Latif Al Hwalik uit Koeweit, die volgens mij meer vrouwen had dan ik zangkanaries. Hij wilde persé zijdehoenders in
blauw en oranje. Geloof me of niet, maar zelfs in de Ark van Noach zijn die er niet in blauw en oranje geweest. Gelukkig had ik een goede kennis in Waspik. Die spoot ze met waterverf eenvoudigweg in de gewenste kleur, met als gevolg dat het achteraf voor mij de kip met de gouden eieren werden' laat hij breedlachend weten. 'In 1978 kwam ploseling de eerwaarde Gyalwa Karmapa, een zeer hoge Boedhistische monnik uit Nepal, met nog zeven andere monnikken, hier de steeg in. Die kocht ondermeer een wagonlading aan Kardinaalsvogels. Oecumenisch gezien zal dat wel de juiste keus zijn geweest. Ze hadden het zo naar hun zin, dat ik werd uitgenodigd voor een belangrijke bijeenkomst in Vleuten. Ik kreeg daar een bakkie met 'lekkers' aangeboden, waarvoor ik nog dezelfde dag naar de weekeinddokter ben geweest. Maar, het was een geweldige belevenis' verteld hij met smaak. In 1969 had hij zijn eigen voetbalteam. Natuurlijk was
de naam 'The Bird Boys'. Barend had bij één zo'n wedstrijd eens reclame laten maken dat 'Cruyff' de aftrap zou nemen. Heel de media nam het over. Op het moment supreme verscheen Barend met een pruik op, en nam de aftrap. Inderdaad, Cruyff had de aftrap genomen... Maar teleurgestelde bezoekers zijn nog in staat om hem te tackelen. Bekend is zijn strijd tegen het sluiten van de pluimveemarkt. Diverse keren verscheen hij daarvoor voor het gerecht. Brullen was het toen de vrouwelijke Officier van Justitie uit het bewijsmateriaal een Aviertje opviste met daarop de wekelijkse reclame van Barend in die tijd. Met koeieletters stond daarop 'PiepShow' op de Achterdijk. Een dove kwartel kon haar horen lachen. Ooit gaf hij zich door de telefoon uit voor advocaat omdat hij een rechter wilde spreken. Toen de 'Edelachtbare Cruyff' werd doorverbonden
kwam de rechter niet meer bij van het lachen. Dinsdags
is
hij
controleur
op
de
Koeien-
en
Schapenmarkt. 'Dat doe ik al zo'n 12 jaar. Prachtig werk' diept hij een andere tak uit zijn kleurrijke leven op. Voor de radio was hij ooit te horen in de programma's 'Onder de mensen' van Kees Brusse en voor Veronica bij Wil Luikinga. Lezingen over tropische vogels heeft hij in het hele land gegeven. Ik sta al een kwartier met de kruk van de buitendeur in mijn hand als hij het heeft over een Beo. 'Die heeft een tijdje gelogeerd bij iemand in een privé-club. Toen hij terugkwam, had hij woorden in de mond die ik nog niet in mijn hand durf te nemen' besluit Barend. Z'n vrouw Dieuw is in al zijn handel en wandel zijn steun en toeverlaat. Bij haar is hij honk- en hokvast. Want het verschil tussen een kleurrijke en een vreemd(e) vogel weet hij -gelukkig- fluitend te benoemen. Jouke Kooiker, 1995
Vormgeving: Saskia van den Berg