Gemeenten, cultuur en keuzes
Kleur in de stad
Een culturele lente in voormalige mijnstad Heerlen
Fotoreportage van de derde editie
Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars
Raw Art Fair 2014
NR 312, 4e kwartaal 2013
Cultuurcongres Rotterdam
Barbaarse tijden
18
18
Gemeentelijk Cultuurcongres Rotterdam Een debat met 500 afgevaardigden van gemeenten en instellingen van kunst en cultuur over kunst, toekomst en bezuinigingen.
20
Kleur in de stad Kunst in de openbare ruimte voor een leefbaarder klimaat in de stad. De voormalige mijnstad Heerlen ademt een culturele lente door een vruchtbare samenwerking tussen gemeente, kunstenaars, bedrijven en buurtorganisaties.
16
Raw Art Fair 2014 Een impressie van de derde editie van de Raw Art Fair in Rotterdam. Dit maal in de Cruise Terminal met 67 deelnemende galerieën.
Kunstenaar en gemeente
Gemeentelijk Cultuurcongres Rotterdam
Fotoreportage
16
Raw Art Fair 2014
13
In de Regio
14
Den Haag Het kunstenaarschap van Peter van Loon, deel 1
6
Vaste Rubrieken
Bestuur en Beleid Leven van het kunstbedrijf Ledenbijeenkomst 14 maart
8
Kunstenaar en Recht De overheid als opdrachtgever
10
Over de grenzen Kunst in de Europese Unie
20
Successen Kleur in de stad
22
Uit de Archieven BBK Krant, mei 1994
24
Adviesbureau Eindafrekening servicekosten voor je atelier
26
De Passie van ... Hil van Neer
5 7 12 29 30
Van de redactie Korte berichten Veravox Prikbord BBK info
Drenthe In Memoriam Charles Henri
En verder...
Cover foto’s: Creative Commons en Remy de Boer. Coverdesign: Marja van Putten en Remy de Boer
Colofon BBK Magazine 313 1e kwartaal 2014 BBK Magazine verschijnt ieder kwartaal en is een uitgave van de Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaar (BBK).
Redactie: Remy de Boer Ludy Feyen Marja van Putten Miryam Schobben Josien Vos
Met bijdragen van: Hans Swanenburg Veravox Margareth Sabee Chaya Kupperman Maja van Putten
Abonnement afsluiten? Stuur een mail naar
[email protected]. Een abonnement kost 24 euro per jaar.
Coördinatie: Jonna van’t Hof Alex Schreiner
Vormgeving: Sjimera
Uitgever en advertentie-acquisitie Uiterwaardenstraat 209 1079 CN Amsterdam T 020 - 623 54 56 • F 020 - 624 95 85 E
[email protected] • www.bbknet.nl/krant Drukkerij Dijkman Print, Diemen ISSN 0166-1361
3
Kunstenaar en de gemeente Het BBK Magazine heeft iedere uitgave een ander thema; dit nummer is dat de kunstenaar en de gemeente.
De afgelopen jaren gaat het in de kunstwereld steeds vaker over ondernemerschap en de eigen broek ophouden van kunstenaars. De Rijksoverheid bemoeit zich vrijwel niet meer met het inkomen van kunstenaars; dit ziet ze niet meer als haar taak. Nu ook gemeenten steeds verder op het kunst- en cultuurbeleid bezuinigen, komen ook kunstopdrachten en -projecten verder onder druk te staan. Met de gemeenteraadsverkiezingen voor de boeg kijken we daarom in dit nummer naar de verhouding tussen kunstenaar en gemeente; als beleids maker én als opdrachtgever. Op 30 januari waren penningmeester Chaya Kupperman en bureaumedewerker Alex Schreiner op het gemeentelijk cultuurcongres aanwezig (zie ook het artikel hierover elders in dit nummer). Het congres stond in het teken van de komende gemeenteraadsverkiezingen (19 maart). Bureau Berenschot presenteerde die dag een onderzoek naar de verwachtte bezuinigingen op kunst en cultuur in gemeenten. Uit dit onderzoek komt naar voren dat de medewerkers op Cultuur verwachten dat er naar schatting zo’n 250 miljoen extra bezuinigd gaat worden op kunst en cultuur. Deze bezuinigingen betekenen een verdubbeling bovenop de geplande bezuiniging vanuit het Rijk. De boodschap op het congres was duidelijk: het geld is op en de kunstenaars moeten het zelf zien te rooien. Tegelijk zoeken gemeenten wel actieve en participerende kunstenaars die veel aan kunsteducatie bieden.
Hiernaast verjuridiseert de samenleving steeds meer. Iedere ondernemer, en dus ook kunstenaar, wordt geacht contracten te begrijpen. Dit is niet altijd even eenvoudig, zeker als je een machtige partij als de gemeente tegenover je hebt zitten die ingewikkelde standaardcontracten en –voorwaarden hanteert. Mr. Hans Swanenburg schrijft in de rubriek Kunstenaar & Recht over de overheid als opdrachtgever en waar je op moet letten als je met de overheid in zee gaat. Natuurlijk is er ook ruimte voor een positieve noot. In de nieuwe rubriek ‘de passie van’ gaat redactielid en kunstenares Miryam Schobben op zoek naar de drijfveren van de kunstenaar zelf. Ieder nummer interviewt zij een kunstenaar over wat hem of haar beweegt om kunst te maken: wat is de passie van die kunstenaar? Ook van Miryams hand is deze aflevering van de rubriek Successen waarin ze het geslaagde kunstproject ‘Murals’ in de gen meente Heerlen belicht.
Hier raken we een knelpunt. Dat kunstenaars niet veel overhouden aan kunst opdrachten vanuit de gemeente is in een tijd dat zij in hun levensonderhoud worden gesteund door de overheid niet ernstig. Op het moment dat de overheid zich echter terugtrekt in de ondersteuning van het levensonderhoud en kunstenaars steeds meer het ondernemerschap in duwen, moeten kunstenaars ook marktconforme prijzen gaan hanteren. Deze tendens lijkt nog niet geaccepteerd door gemeenten. Zij verwachten
Fotografie: Remy de Boer
Tekst: Jonna van ’t Hof
nog steeds voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten en stellen vaak belachelijk lage budgetten voor opdrachten en projecten.
5
Leven van het kunstbedrijf Ledenbijeenkomst op 14 maart
De steun van de overheid, lange tijd onze mecenas, is wegbezuinigd. Subsidies en regelingen worden steeds minder of zijn helemaal opgeheven. Op 14 maart gaan we daarom met onze leden kijken hoe je anno 2014 nog kunt leven van de kunst. Op het Gemeentelijk Cultuurcongres werd het nog een keer duidelijk gemaakt: van de overheid hoef je als kunstenaar niets te verwachten de komende tijd. De kunstenaar moet innoveren en participeren. Zich actief opstellen en de samenleving in gaan. Wat dit concreet inhoudt? Om als kunstenaar actief te blijven zullen we zelf manieren moeten vinden om ons geld te verdienen, met de kunsten of anderzijds. Velen van ons hebben hierin een middenweg gevonden, sommigen zijn opgehouden met hun kunstbedrijf terwijl anderen kunnen leven van de kunst. Wij roepen onze leden op hier samen met ons over na te denken.
Waar: Arti et Amicitieae, Rokin 114 in de vergaderzaal Wanneer: vrijdag 14 maart Hoe laat: 14.00 – 17.00 Aanmelden:
[email protected] of 020-6235456 - deelname is gratis en alleen toegankelijk voor leden van de BBK. Wegens de beperkte beschikbare ruimte is aanmelding verplicht. Aanmelding gaat op volgorde van binnenkomst, wacht dus niet te lang!
Voorlopig programma:
Kunst Pitstop
14.00 – 14.30 Koffie en thee opening programma
Op 27 januari waren Eva van Diepen (secretaris), Chaya Kupperman (penningmeester) en Alex Schreiner (bureau) aanwezig bij de Kunst Pitstop bij galerie Vonkel in Den Haag. Opzet van de avond: het bespreken van het werk en werkproces van de deelnemers, onder begeleiding van experts uit het veld. Vanwege de hoge opkomst werden de deelnemers in twee groepen gedeeld met in elke groep twee van de uitgenodigde experts die onder andere op de werken van de deelnemers ingaan. Er kwamen uiteenlopende thema’s aan de orde. Van vragen rondom techniek en materiaalgebruik, tot omgang met galerieën, of je wel of niet voor een stijl moet kiezen, kortom; de vragen waar je als (startende) kunstenaar tegen aanloopt in de ontwikkeling van je kunstenaarschap.
14.30 – 15.30 Sprekers: Hans van Swelm van Over Mijn Kunst. Veel kunstenaars hebben moeite met het verkopen van het eigen werk. Hans van Swelm is marketing professional en geeft een presentatie over het verkopen van je kunst met praktische tips en aanwijzingen. Frits Nolte, beeldend kunstenaar en coach. Als coach en begeleider geeft hij feedback en professionele ruggespraak aan (beginnende) kunstenaars en studenten. 15.30 – 15.45 Pauze 15.45 – 17.00 discussie en brainstorm: wat doe jij om geld te verdienen met je kunstbedrijf en hoe doe je dat? Kun je collega’s tips geven en op weg helpen? Hoe kunnen we samenwerken zodat we samen meer bereiken? NB Het programma is nog niet definitief, houd voor de laatste ontwikkeling onze digitale nieuwsbrief en de website in de gaten: www.bbknet.nl
G eï ntere sse erd? Ne em d a n cont act met on s op v ia bbk @bbk net.n l of 02 0 - 62 35 456 6
De beeldend kunstenaar als startende ondernemer
Een handboek voor het opzetten van de beroepspraktijk als beeldend kunstenaar. Handig voor de startende kunstenaar maar ook als naslagwerk voor de gevestigde kunstenaar. Bestellen kan door € 10 (leden) of € 15 (niet-leden) over te maken op IBAN NL 71 INGB 00005834 58 onder vermelding starter + je adresgegevens.
Februaristaking Op 25 februari vond de jaarlijkse herdenking van de februaristaking plaats in Amsterdam. Op deze dag wordt herdacht dat op 24 en 25 februari 1941 in Amsterdam, de Zaanstreek, Kennemerland, ‘t Gooi en Utrecht werd gestaakt tegen het onmenselijke optreden van de Duitse bezetter tegen Joodse burgers. De staking werd een inspiratiebron voor verzet en medemenselijkheid. De BBK is elk jaar aanwezig om haar steun te betuigen en de herdenking levend te houden.
Toekomstmarkt Avans Op 28 februari stond de BBK op de toekomstmarkt van Avans/AKV St Joost in Den Bosch. Hier kunnen laatstejaars studenten zich oriënteren op de toekomst als professioneel beeldend kunstenaar. En daar kan een beroepsvereniging als de BBK natuurlijk niet bij ontbreken. Om kennis te maken met de kunstenaars van de toekomst en te horen wat er speelt bij beginnende kunstenaars.
De politiek staat niet om kunstenaars te springen. Juist nu moet een organisatie als de BBK zich daarom extra inzetten voor de positie van beeldend kunstenaars. Daar hebben we jouw hulp bij nodig.
Als bestuurslid ‘beleid’ zul je contacten leggen met organisaties en politici, bijeenkomsten bijwonen en binnen het bestuur meedenken over de koers van de BBK. Hierin word je bijgestaan door de medewerkers van de BBK.
Ben jij: geïnteresseerd in beleid, lid van de BBK èn wil je meer doen voor kunst en cultuur in Nederland? Dan zijn wij op zoek naar jou.
Geïnteresseerd? Neem dan contact met ons op en kom een keer langs op een bestuursvergadering. Het landelijk bestuur komt elke eerste donderdag van de maand bij elkaar. 7
De overheid als opdrachtgever
aflevering 17
Aansluitend bij het thema van dit nummer schrijft Hans Swanenburg over de overheid als opdrachtgever. De overheid heeft een machtige positie als opdrachtgever. Hoe ga je daar mee om als kunstenaar en waar moet je op letten?
Er waren tijden dat de overheid een grote opdrachtgever was voor kunstenaars. In de huidige tijd van crisis en bezuinigingen is dat helaas een stuk minder. Toch blijft de overheid als “verdeler” van gemeenschapsgeld en verantwoordelijke voor de openbare ruimte en gebouwen een belangrijke speler, en dus een partij om als kunstenaar rekening mee te houden. Maar de overheid is ook een machtige speler, met zijn eigen regels en gewoonten. Waar kun je dan zoal mee te maken krijgen? Laten we eerst even vaststellen dat 'de overheid' een breed begrip is. Het gaat niet alleen om de 'centrale overheid' (zeg maar: Den Haag), maar ook om de provincies, waterschappen etc., en de ruim 400 gemeenten. Omdat in de praktijk gemeenten nogal eens kunstopdrachten geven, gaan we hier even van die situatie uit. Een gemeente kan overigens zèlf opdrachtgever zijn, maar kan
lingen die een “garantie” bevatten over de houdbaarheid en goede werking van het 'product'. Het is dus wel degelijk van belang om ook goed naar dergelijke bepalingen te kijken. Bovendien zijn standaardvoorwaarden in de praktijk altijd opgesteld met in de eerste plaats het belang van de opsteller, dus de gemeente zelf, voor ogen. Ze bevatten vaak regels die eenzijdig in Mr Hans Swanenburg treedt indien nodig op als extern jurist voor leden van de BBK. In ieder nummer van het BBK-magazine beschrijft hij onderwerpen uit de praktijk.
Grote partijen als gemeenten hebben vaak hun eigen standaardvoorwaarden en overeenkomsten
in andere situaties ook een belangrijke rol spelen op de achtergrond; de feitelijke opdrachtgever is dan bijvoorbeeld een stichting die door een gemeente is opgezet, financieel in stand wordt gehouden en/of wordt bestuurd.
Tekst: Hans Swanenburg
8
Grote partijen als gemeenten hebben vaak hun eigen standaardvoorwaarden en overeenkomsten. Het voordeel daarvan kan zijn dat daarin al allerlei zaken zwart-op-wit zijn geregeld. In de praktijk zien we echter nogal eens dat dergelijke voorwaarden gemaakt zijn om gebruikt te worden in zoveel verschillende situaties (bv. ook de aanleg van een rioolsysteem) dat daarin bepalingen staan die van weinig belang lijken voor een kunstopdracht. Toch kunnen ook dergelijke regels op enig moment een rol gaan spelen. Denk bv. aan bepa-
tijd voldoende rekening mee gehouden, of is die aansprakelijkheid door de gemeente eenvoudigweg afgewenteld op 'de aannemer' (in ons geval dus: de kunstenaar). Hier moet goed over worden nagedacht en eventueel onderhandeld, vooral ook omdat niet bij voorbaat vaststaat dat je eigen verzekering dit soort schade aan derden vergoedt. Het is dus ook van groot belang dat je voldoende verzekerd bent voor dergelijke beroepsmatige aansprakelijkheid.
De BBK heeft een pakket aan zakelijke verzekeringen voor leden. Zie het Ledennet (http://intranet.bbknet.nl/leden).
Daarnaast is het goed om zorgvuldig te kijken naar wat er geregeld wordt inzake het auteursrecht. In standaardcontracten zie je nog wel eens dat de opsteller (gemeente) zoveel mogelijk rechten naar zichzelf toe probeert te halen. Maar wat voor bijvoorbeeld de
Als je niet goed oppast geef je met één handtekening je hele auteursrecht weg
rechten op de ontwerptekeningen van een rioolaannemer redelijk kan zijn, hoeft dat niet te zijn voor een kunstwerk of ontwerp. Kijk dus goed naar dergelijke bepalingen. En realiseer je dat als je niet goed oppast, je juridisch gezien zelfs je hele auteursrecht met één handtekening weg kunt geven. Intussen is het wel van belang om je te realiseren dat je auteursrecht op werken die zijn geplaatst in de openbare ruimte toch al wat beperkingen kent. Het door iemand maken en verspreiden van afbeeldingen van dergelijke werken “zoals ze daar staan”, bijvoorbeeld een beeld dat op een plein staat, is op zich toegestaan zonder dat de maker recht heeft op een vergoeding (art. 10 en 18 Auteurswet).
Standaardvoorwaarden bevatten vaak regels die eenzijdig in het voordeel van de gemeente zijn
Tot slot nog een opmerking over de situatie dat de gemeente na een aantal jaren je werk wil aanpassen, weghalen, opslaan of zelfs vernietigen. De auteurswet regelt dat de maker altijd blijft beschikken over de zogenaamde “persoonlijkheidsrechten” (art. 25). Op grond daarvan kan een kunstenaar zich verzetten tegen “wijziging, misvorming, verminking of andere aantasting” van zijn werk. De vraag of je op grond van dat recht dergelijke stappen van een gemeente kunt tegenhouden, is sterk afhankelijk van de concrete omstandigheden. Het zal niet altijd lukken om die tegen te houden, maar het is ook zeker niet zo dat een gemeente als eigenaar met het werk kan omgaan zoals hen dat toevallig goed uitkomt. Onderzoeken of je daartegen in verweer kunt komen is dan ook altijd zinvol; de BBK kan daarover adviseren. n
diens voordeel zijn. Omdat gemeenten graag willen dat hun bepalingen op al hun overeenkomsten identiek van toepassing zijn, zijn ze nogal eens onwillig om over de inhoud daarvan te onderhandelen. Toch is het van belang om dat, indien noodzakelijk wel te doen; je zult maar na een jaar of twee worden aangesproken op grond van zo’n 'garantiebepaling', en voor het herstellen van je werk weer allerlei kosten en uren moeten investeren die je niet had begroot. Kunstwerken die zijn vervaardigd voor de overheid komen natuurlijk vaak in publieke ruimten en instellingen terecht. Dat heeft tot gevolg dat veel mensen ermee in contact komen, met alle risico’s van dien. Dat gaat dan niet alleen om de kans dat het werk zelf beschadigd raakt, maar ook om de mogelijkheid dat een burger schade oploopt die wordt veroorzaakt door dat werk (bv. doordat dit omvalt). Vooral dit laatste aspect kan grote kosten met zich meebrengen. In standaardcontracten is daar niet al-
De BBK helpt leden met het lezen en beoordelen van standaardvoorwaarden van opdrachtgevers. Mail de voorwaarden naar
[email protected] met de vermelding ‘contract checken’.
9
Kunst in de Europese Unie De drie Europese subsidieprogramma’s ter stimulering van de Europese cultuursector zijn in 2014 samengevoegd tot één Europees Cultureel programma: Creative Europe. Het nieuwe programma loopt van 2014 tot en met 2020 en krijgt een budget van 1,46 miljard euro. Creative Europe Op 1 januari 2014 is het Europese financiëringsprogramma Creative Europe van start gegaan. Met een budget van € 1,46 miljard voor de komende 7 jaar beoogt Creative Europe de culturele en creatieve sectoren in Europa te versterken en nieuwe mogelijkheden te creëren voor groei en werkgelegenheid. De Europese culturele en creatieve industrieën zijn verantwoordelijk voor ongeveer 3,8% van het totaal aantal arbeidsplaatsen in Europa (zo'n 8,5 miljoen banen). Europa is wereldleider in de export van produkten van de creatieve industrie. Creative Europe wil de toegang van de culturele sectoren tot financiëring en het investeringsklimaat verbeteren zodat nieuwe bronnen van financiëring kunnen worden aangeboord. Daarnaast wil het programma de aanpassing aan het digitale tijdperk en de globalisering stimuleren. Naast directe bijdragen aan projecten en activiteiten, introduceert de Commissie een financiële garantiefaciliteit, waarmee culturele organisaties makkelijker toegang zouden kunnen krijgen tot bankleningen. Hiermee bouwt de Commissie voort op ervaringen met het ‘multipliereffect’ Creative Europe is de opvolger van de programma's CULTUUR 2007, MEDIA
Culture Alle overige kunst- en cultuuruitingen vallen onder Culture. Te denken valt aan beeldende kunsten, performing arts, cultureel erfgoed, literatuur en muziek. Het subprogramma Culture beheert 31% van het totale budget, ongeveer € 453 miljoen tot 2020. Het Programma Culture is voor culturele organisaties. Daarnaast kunnen ook overheden, universiteiten en commerciële organisaties met als hoofdtaak het organiseren van culturele activiteiten aanvragen. Voorwaarde is wel dat het project publieksactiviteiten bevat en geen winstoogmerk heeft.
Het subprogramma Cultuur onderscheidt vier acties: projecten voor Europese samenwerking, literaire vertalingen, Europese netwerken en Europese platformen Basiscriteria Basiscritera voor financiëring zijn: een samenwerking tussen minimaal 3 organisaties in drie verschillende Europese landen. Het project moet zich richten op landen in Europa. De aanvragende organisatie moet minimaal 2 jaar bestaan. Er dient een projectleider te worden aangesteld die tevens de financiële verantwoordelijkheid draagt. Er worden geen programmalijnen vastgesteld.
Interessante websites: http://www.europa-nu.nl/id/vj9ti6u46nts/creatief_europa http://www.mediadesknederland.eu/nl/x/11775/creative-europe-2014-2020 http://www.dutchculture.nl http://europa.eu/pol/pdf/flipbook/en/culture_audiovisual_en.pdf
Projecten kunnen kort- of langlopend zijn met een maximale duur van 4 jaar. Financiëring gaat volgens het match principe. Small scale cooperational projects ontvangen maximaal 60% match financiëring met een bovengrens van € 200.000. Large scale projecten kennen een bovengrens van € 2.000.000 met een 50% match-financiëring. Creative Europe ondersteunt verder De Culturele Hoofdsteden van Europa en het Europese Erfgoedlabel. De Europese prijzen voor literatuur, architectuur, bescherming van het cultureel erfgoed, cinema, rock- en popmun ziek.
2007 en MEDIA Mundus en verstrekt financieringen aan culturele instellingen. Haar visie is het beschermen en promoten en verrijken van de culturele en taalkundige Europese erfenis. Creative Europe heeft 2 pijlers; Media en Culture. Media richt zich vooral op de audiovisuele media. Beleid, visie en doelstellingen van Media en Culture zijn enigszins verschillend. Zo heeft Media van oorsprong een commerciëler karakter dan Culture. De Mediapijler is met name een tegenhanger van de Amerikaanse filmindustrie en kent andere doelstellingen en behoeften dan Culture. Media Het subprogramma MEDIA zal met 56% van het totale budget (€ 818 miljoen) worden ingezet bij de wereldwijde verspreiding van meer dan 1000 Europese films via traditionele en digitale platformen.
Tekst: Remy de Boer
10
SICA/CCP Nederland adviseert over Europese cultuursubsidies. De voorwaarden voor het aanvragen van subsidie kunnen per oproep verschillen. Zie www.sica.nl voor meer informatie.
11
In memoriam Charles Henri 1948 - 2014
Het Aardappelverslag
Beeldhouwer en schilder
Deel 1
Tekst Veravox
12
Na een paar dagen doelloze kennismaking hebben we een afspraak met een docent weten te regelen. Amsterdam hadden we inmiddels wel zo’n beetje gezien. De docent is een lange man die er alles aan doet om op Einstein te lijken. Zijn warrige haardos, aftandse snor en slobberige linnen pak kloppen redelijk. “Hallo”, zegt hij. “Hallo”, zeggen wij tot onze grote ergernis tegelijk terug. “Hoe gaat het met jullie?” We zeggen dat het goed gaat. Nu niet meer tegelijk. Goddank. “Zijn jullie al naar het Van God museum, sorry ik bedoel natuurlijk het Van Gogh geweest?” “Juist.” “Ook De Aardappeleters niet gezien?” “Juist, dat maakt niet uit. Ik heb hier een boek voor jullie.”
Drenthe
Vincent van Gogh
Mijn vriendin Katherine bekijkt kritisch haar nieuwe zwarte namaak All Stars aan haar onwaarschijnlijk grote voeten. Haar benen liggen languit voor haar alsof ze niet de hare zijn. Ik vind alles aan haar groot. Onwaarschijnlijk groot. Katherine en ik trokken met elkaar op. Het toeval had ons samen op de trappen voor de academie neergezet. Ik voelde me verloren in de grote stad, zij voelde zich opgesloten in een dorp in een onnozel klein land dat zich belachelijk groot voordeed. Zij noemde Nederland een groene natte badmat. Ik luisterde ademloos naar haar verhaal. Door haar was ik eindelijk op die andere planeet terechtgekomen. Als ze mij aankeek, zag ik een verre wereld, ver van mijn kleine dorp tussen de weilanden waar boeren de dienst uitmaakten. Bij haar zag je de contouren van vliegvelden en wolkenkrabbers. Katherine is naar de Rietveld Academie gekomen dankzij de reputatie van de zwart-rood-geel-blauweluie-stoel van Rietveld. Ik kwam naar Amsterdam omdat ik van een vriendje gehoord had dat op die Rietveldschool alles mocht. Zij komt uit New York en ik uit Welsum, een bijna onvindbaar dorp waar wolkenkrabbers en vliegvelden absoluut verboden zijn. We zitten hier om ons in Amsterdam voor te bereiden op de toekomst. We weten alleen nog niet precies hoe of wat.
Op zondag 5 januari 2014 overleed Henri de Vries, oud BBK-lid. Hij was erg actief gedurende twintig jaar, o.a. als voorzitter voor de BBK, Gewest Drenthe.
Als hij het boek naar Katherine schuift, pakt hij uit zijn Einsteintas een kaart van Nederland. Dan is het stil. Hij speelt met de kaart door hem voortdurend horizontaal en vertikaal door zijn handen te laten glijden. Dan valt de kaart en met een klap van zijn hand schuift hij de kaart naar mij. “Ik stel voor dat jullie naar Brabant gaan om daar onderzoek te doen naar De Aardappeleters op het schilderij van Van Gogh. Tot over veertien dagen. Met niet meer dan een A4. Hebben jullie nog vragen of opmerkingen?” “Nee”, zegt Katherine. “Nee”, zeg ik. “Brabant”, denk ik woedend.
Wordt vervolgd...
n
Charles Henri op het terras van Le Chateau St Just, Belle Eglise in Frankrijk Charles Henri exposeerde daar van 25 april - 31 juli 2010.
Samen met andere BBK-leden vormde hij een expositievereniging, later uitmondend in het Gewest aan de Seine, een school in Assen waar les werd gegeven en exposities werden gehouden. In Meppel initieerde hij allerlei activiteiten op het gebied van Kunst en Cultuur en gaf hij bovendien lessen.
Charles Henri - ‘Atrifex’ en ‘Desperatus’ bij Le Chateau St Just, Belle Eglise in Frankrijk.
Als de bus stopt in een dorp dat er erg aardappeleterig uitziet, stappen we uit. In de verte zien we een boer die ons ook ziet. Maar er is te veel blubber tussen ons. We zwaaien maar hij zwaait niet terug. We lopen een paar keer het dorp door, maar veel is er niet te beleven. We proberen te praten met een roodharige jongen. We verstaan hem nauwelijks. Hij nodigt ons uit om zijn verzameling zwerfstenen te bekijken. Zijn grootmoeder maakt koffie voor ons. Hele slappe koffie met veel melk. We nemen de bus weer terug. De boer in het blubberveld zwaait woedend met zijn spade. Dat is natuurlijk de vader van die jongen, constateren we. In de bus zeg ik “Wat een rare kleur haar had die jongen, heb jij zoiets wel eens gezien?” Katherine luistert maar met een half oor, ze kijkt naar mijn schoenen die nog helemaal schoon zijn gebleven, haar zwarte pseudo’s zitten onder de blubber. ‘Interessant’, zeggen we weer tegelijk. De blubber onderzoeken we zorgvuldig op aardappelsporen.
Charles Henri werd geboren in Amsterdam, waar hij een opleiding volgde in de grafische sector. Om een bestaan op te bouwen vertrok hij met zijn gezin naar Meppel. Na zijn studie aan de Academie voor Beeldende Kunsten Minerva in Groningen vestigde hij zich als beeldhouwer/schilder.
Hij was een beeldhouwer met fascinatie voor de schoonheid van de vrouw in eerste instantie, later ook voor de menselijke figuur in zijn algemeenheid. Hij maakte bronzen en vestigde zich op een industrieterrein; in zijn werkplaats/ atelier bouwde hij een bronsgieterij. In binnen- en buitenland kreeg hij opdrachten en zo kon hij een goed bestaan opbouwen en leven van zijn kunst. Ter gelegenheid van zijn 65ste en laatste verjaardag werd een overzichtstentoonstelling gehouden van zijn schilder- en beeldhouwwerk in de Secretarie in Meppel. Aimabel, scherp debater, actief en bovenal zijn schoonheidsideaal nastrevend, zo zullen wij ons hem herinneren.
website: www.charleshenri.nl Tekst: Maja van Putten Fotografie: Joan Bruggink
13
Start van het kunstenaarschap van Peter van Loon
Zo rond zijn 11e of 12e jaar wist Peter wat hij wilde worden; kunstschilder dacht hij. Dat veranderde al snel in beeldhouwer. De vakleerkrachten op school stimuleerden hem en in zijn puberteit zocht hij bewust de kunstwereld op. Hij zat enige jaren op de middelbare school, wat niet direct een succes was, en op zijn 14e ging hij werken als leerling graveur. Daar ontdekte hij dat hij goed met zijn handen kon werken. Daarna ging hij in de leer bij een etaleur / reclameschilder. Ondertussen bleef hij actief in het kunstwereldje. Op een feest ontmoette hij beeldhouwer Rien Maat die op de Vrije Academie werkte. Hij mocht bij Rien op het atelier werken ter voorbereiding op de Vrije Academie. Na circa 6 maanden werd hij aangenomen door Livinus van de Bundt (oprichter en directeur) en hij volgde de lessen van Rudi Rooyakkers. Op 17 jarige leeftijd voelde hij zich thuiskomen. Hij leerde daar vaardigheden zoals met klei werken en gieten in gips en beton. Een jaar later werd hij assistent van de Vrije Academie en het werd duidelijk dat hij niet voor een kleintje vervaard was. Hij werkte ’s ochtends bij een bakker en volgde ondertussen de lessen bij Rudi. Hij werkte al gauw aan grote opdrachten mee. In die tijd kocht Rudi zelfs een beeld van hem, een experimenteel en gewaagd soort insect. Met dat geld huurde hij een klein huisje waar hij in een van de bedsteden sliep. Omdat hij vlakbij de academie woonde gaf hij weleens feestjes en hij had regelmatig aanloop vanuit de academie wanneer deze om 22.00 uur sloot. Hij is dan zo’n 18 of 19 jaar oud.
Konditorei. De Haagse jongeren van de academie waren daar hele middagen te vinden. De eigenaar veranderde noodgedwongen de opstelling van stoelen in banken, omdat deze jongeren te weinig consumeerden. Peter trouwde; er was een kind op komst en de lolmakerij ging over. Peter ging baantjes zoeken. Maakte gemotiveerd als hij was de middelbare school af en volgde daarna LO akte tekenen op de Koninklijke Academie. Hij vond werk in de sociaal- culturele hoek en hielp tussendoor met het oprichten van de anti-autoritaire crèche. Peter vertelt dat hij heel goed had geleerd hoe je moet kunnen werken met de gegeven mogelijkheden. Hij werd aangenomen in de BKR, dat was een gouden tijd. Den Haag had in de BKR een goed opdrachtenbeleid; ook hij kreeg regelmatig opdrachten. Je kreeg alleen niet veel geld voor materiaal: “Dan was het woekeren”, vertelt hij. Via een vriend kwam Peter op een soort Vrije Academie waar hij 40 jaar heeft lesgegeven, eerst schilderen en later beeldhouwen. Sinds enige jaren is hij
14
Tussendoor verneem ik dat hij zich zorgen kan maken over het enorme verschil tussen toen en nu ten opzichte van het kunstbeleid; “Het gaat nu zoveel moeizamer”, zegt hij. “Toen schoven we als vertegenwoordigers van de BBK nog bij de minister aan om advies te geven als vakbond, kom daar nu maar eens voor. Toen had je het gevoel dat je ertoe deed”. Hij heeft wel het gevoel dat jonge kunstenaars deze ontwikkeling veel meer accepteren als onderdeel van het vak. Je moet wel kunnen incasseren als kunstenaar, want het zit heel vaak ook tegen. Aan zijn muziekmachines werkte hij gemiddeld een half jaar, hij verkocht
Peter van Loon Foto: Jille van der Veen
nooit wat op exposities, de prijzen lagen zo rond de 8 tot 12 duizend gulden. Hierdoor ging hij twee kanten van dit bestaan scheiden, het vrije werk, de muziekmachines en aan de andere kant opdrachten uitvoeren. Van alles deed hij, hij was breed georiënteerd, van grafmonumenten tot fonteinen. Daar is de klant, met die vraag gaat hij aan de slag, hij doet dan eventuele concessies als dat nodig is. Het bevalt hem om voor een klant te werken. Hij kreeg toendertijd een tweejarig percentageopdracht; het bestond uit keramische onderdelen. “Twee jaar was lang”, vertelde hij, “te lang”. Ja, hij heeft op heel veel manieren mazzel gehad, zegt hij terloops. Mede doordat hij goed kan inschatten, flexibel is, een goedkoop atelier en huis heeft, heeft hij zijn weg kunnen blijven volgen. n
“Werkeloos”, Meranti hout, hoogte 260cm, 1979, Peter van Loon
Na die tijd werd hij assistent van Livinus zelf en werkte hij mee aan zijn opdrachten en tentoonstellingen. Door Livinus kwam hij ook in aanraking met licht en installaties; Opart en Popart.
Tekst: Margareth Sabee Fotografie: Peter van Loon
uitsluitend werkzaam op zijn atelier waar hij werkt aan zijn muziekmachines en tegenwoordig ook aan een serie Albatrossen. Peter vertelt dat hij iets met deze vogels heeft. Het begon na het overlijden van zijn zus en zijn moeder; uit die tijd dateert zijn eerste Albatros. Deze hangt in de etalage van het atelier en kan via een mechanisme bewegen.
Website Peter van Loon: www.Muziekmachines.nl
Er was een nieuwe stroming genaamd ‘De Nieuwe Realisten’; hij maakte kennis met het werk van Jean Tinguely. Dit sloot naadloos aan bij wat hij zelf aan het ontwikkelen was: beweging, licht en geluid, het was bijna verankerd in hemzelf vertelt hij. Peter noemt het een “blije tijd”, er waren perspectieven en hij besefte dat er volop kansen waren. Nu vele jaren later zie ik dat hij zichzelf trouw is gebleven. We zitten rond zijn wonderbaarlijke muziekinstallaties, beelden en nog te verwerken materialen; alles goed gesorteerd boven een grote werktafel. Het viel me al eerder op, in de chaos heerst hier orde. Enthousiast vertelt hij over ‘De Wienertijd’, dat is de nu nog bestaande Wiener
“Vogel”, Kalksteen, hoogte 40cm, 1983, Peter van Loon
Den Haag
Margareth Sabee interviewt kunstenaar en BBK lid Peter van Loon in een drieluik over zijn leven als kunstenaar en als actief lid van de BBK. Dit is deel 1, over het begin van zijn carrière.
Peter van Loon (1942) is lid van de BBK sinds 1976 en heeft jaren in het bestuur gezeten van het gewest Den Haag. Ook na het opheffen van het gewest bleef hij actief voor de BBK in verschillende kunstcommissies in Den Haag.
15
Marc Janssens: “Massis Mobiel”, 2013, www.marcjanssens.be Galerie Terra Delft
Raw Art Fair 2014
“Pissoir”, Manfred Schneider, hout, gaas en sigarettenpeuken, 72x47x42 cm, 2005-2012 - Livingstone Gallery
Van 5 tot 9 februari vond in de Cruise Terminal in Rotterdam voor de 3e keer de Raw Art Fair plaats. Zo’n 67 nationale en internationale galerieën toonden een mix aan beeldende kunst, fotografie, design, muziek, installaties, art-talks, video & performances. Hieronder veel solopresentaties. Een impressie.
Jorn van Leeuwen: “Geranium Meteoor 26”, olieverf op doek, 73x93 cm, 2014 - Jan Van Hoof Galerie
Francois du Plessis: “Lady Hamilton”, books, textiles + screws, 100x90x6cm, 2013 Galerie Chiefs & Spirits
Koen de Vries: “Zelfportret als Legereenheid”, Brons, 2007-2013 - Boomberg Art
Sebiha Demir - Galerie Pien Rademakers Amsterdam
Ronald Zuurmond: “Meisje met de blauwe kralen”, olieverf op doek, 115x105 cm, 2013 - Borzo modern & contemporary art
Tekst en Fotografie: Remy de Boer
16
Les Deux Garçons: “Le Désir du Choix” (Het verlangen van de keuze), Taxidermi / gemengde techniek, 100 x 80 x 40 cm, 2013 - Jaski Art Gallery
17
Op 30 januari jl organiseerde Kunsten ‘92 in Rotterdam het Gemeentelijk Cultuurcongres. Het congres vond plaats in de Doelen en was goed bezocht door 500 afgevaardigden van gemeenten en cultuur-/kunstinstellingen. En natuurlijk de BBK.
Het congres begint met een presentatie met Q&A. Het debat wordt door Ruben Maes geleid. De centrale vraag: waar denkt u dat de gemeenten mee bezig zijn? Het antwoord: bezuinigingen en de voorbereiding van de wetgeving betreffende de 3 Decentralisaties: Agemene Wet Bijzondere Ziektekosten ( langdurige zorg voor ouderen, gehandicapten en chronisch zieken) Jeugdzorg en de Participatiewet ( voor jong gehandicapten die kunnen werken ook aan het werk gaan, participeren) Deze wetgeving vindt in januari 2015 haar doorgang en heeft tot gevolg dat genoemde taken die eerst bij de Rijksoverheid lagen, nu onder verantwoordelijkheid van de gemeente komen te liggen. De eerste spreker die is uitgenodigd is de wethouder van Sport/Recreatie, Kunst en Cultuur van Rotterdam. Het viel mij op dat Antoinette Laan (VVD), misschien ook omdat zij als een participerende en menselijke politica wilde overkomen, in haar beslissingen over het cultuurbeleid haar gezinssituatie liet meewegen. Het belang van de mening van haar kinderen aan de keukentafel schetsend, vertelde zij dat creativiteit bij de jeugd een belangrijke rol speelt. Vanuit deze zienswijze heeft wethouder Laan geopperd dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met het stimuleren van creativiteit bij kinderen. Villa Zebra, het Hiphophuis en Kids Only zijn projecten die wethouder Laan tijdens haar beleid heeft gesubsidieerd. Investeren in kunsten is moeilijk. Ook wethouder Laan laat weten dat we de handen ineen moeten slaan. Dat er in Rotterdam volgens het Berenschotrapport nog eens 15% extra bezuinigd gaat worden in de kunst is volgens Laan niet aan de orde.
Tekst: Chaya Kupperman Fotografie: Jan van der Ploeg www.fotojvdp.nl
18
Ook de volgende spreker, mevrouw Kriens - voorzitter van de directie raad van de VNG - ziet alleen maar grote bezuinigingen. Niet alleen vanuit het Rijk, maar ook als gevolg van de drie decentralisaties, waarin het de gemeente vrij wordt gelaten hun eigen geldstroom te bepalen. Natuurlijk komen kunst en
Jantine Kriens, voorzitter directieraad VNG, ligt de keuzes toe waar gemeenten voor staan
Meer informatie over het Gemeentelijk Cultuurcongres is te vinden op www.kunsten92.nl
Ellen Walraven, directrice van de Rotterdamse Stadsschouwburg, stelt kritische vragen tijdens het debat over cultuur en economie.
Gemeentelijk Cultuurcongres Rotterdam
cultuur zeker voor in een volgende bezuinigingsronde; het dichtdraaien van de subsidiekraan gaat niet meer teruggedraaid worden. Als we terugkijken op de afgelopen 30 jaar lijkt dat de tijd dat het geld over de drempel klotste. Het feit dat de hedendaagse Nederlandse bevolking weinig affiniteit heeft met cultuur, ziet zij als gevaar voor het kunst- en cultuurbeleid Mijn indruk is dat, ook in volgende debatten en Q&A’s, het cultuurbeleid een vermoeiende exercitie is binnen het algemene beleid van de gemeenten. Bezuinigen is natuurlijk nooit leuk, en een hippe kunstgemeenschap, een leuk cultuurhuis en een interessante tentoonstelling trekken nu eenmaal publiek. Cultuur is goed voor de stad. Daarom is het noodzakelijk een goed cultuurbeleid te hebben, alleen al omdat cultuur, zoals ons allen wel bekend, niet de zwaarte heeft van wezenlijke menselijke problemen. Cultuur is juist voor massa’s mensen een afleiding en hier wordt hoe dan ook voor betaald. Zo vind ik het interessant dat de portefeuille kunst/cultuur in een adem genoemd wordt met sport en recreatie. Op het congres zelf viel mij op dat er een kloof bestaat tussen realiteit en beleid; we zouden het allemaal samen
moeten doen, Mienskip; er moeten verbindingen gezocht worden, horizontale connecties, gelijkheid. Maar als het daadwerkelijk gaat over de rol van de kunstenaar en vooral hoeveel de kunstenaar betaald zou kunnen worden voor zijn of haar diensten werden de sprekers eigenaardig rechts. Het komt erop neer dat kunstinstellingen (die kunstenaars vertegenwoordigen) niet werden gezien als een volwaardige samenwerkingspartner. De kunst wordt maar al te vaak gezien als schuldenaar. Vanuit het beleid wordt dan ook vaak gekeken naar de overheid voor subsidie. Blijkbaar wordt het belang van professionals enigszins ontkent. Kunstenaars zijn verantwoordelijk voor de beeldtaal (in welke vorm dan ook). De afwezigheid van kunstenaars bij het congres was opvallend en naar mijn inzicht een
Gastheer Ruben Maes gaat met het publiek in discussie tijdens het debat over Cultuur en Stedelijke Ontwikkeling
graadmeter hoe de samenwerking en de wederzijdse dialoog feitelijk is. Er werd met dédain, grappend over de afwezige kunstenaars gesproken. Er was één kunstenaar met een zestiger jaren kapsel, die stamelend naar woorden zocht in de microfoon. Hij werd bot afgekapt, hetgeen het beeld over de kunstenaar bevestigde: aan deze onnozelheid kunnen we wel wat verdienen. Hoe het ook zij, er werd luid en hartelijk gelachen in de zaal. Ook wordt er in hetzelfde debat geopperd dat er een moderne participatie-kunstenaar is, de twintiger, die in tegenstelling tot de oudere gewoonte-kunstenaar veel meer in het beeld past van het huidige kunstbeleid, alleen al omdat de jongeren niet hun handje ophouden voor subsidie. Jong is kneedbaar, passend en makkelijk. Volgens de sprekers moeten kunstenaars echt hun tuintje uitkomen en de straat opgaan, de samenleving in, meer staan in de maatschappelijk verweven kunst. Het gevaar van deze visie is kruisbestuiving in de kunst, waarbij de beleidsmakers bepalen wat kunst is voor het algemeen goed en daarbij eigenheid van werk als fremdkorper marketeren. Met deze visie wordt de scheppende kracht van de kunstenaar ingeperkt.
Chaya Kupperman (1965) is lid sinds 2011 van de BBK. In 2013 is zij toegetreden tot het bestuur en vanaf september 2013 is zij benoemd tot penningmeester. Chaya heeft rechten en Italiaanse letterkunde gestudeerd aan de UVA, en is zich pas op latere leeftijd gaan bezig houden met schilderen. Eerst als autodidact, daarna behaalde zij op basis van haar werk een Master of Fine Arts aan City College in NYC. Chaya exposeert in binnen- en buitenland, haar werk is aangekocht door verschillende bedrijven en particulieren. www.chayakupperman.eu
Gelukkig zijn er ook beleidsmakers die wel een hart voor kunst hebben en ook echt het belang zien van een goed kunstbeleid, maar helaas zijn de meesten niet geschikt voor deze portefeuille. We hebben meer beleidsmakers nodig die met respect inhoudelijk en wezenlijk naar kunst kunnen kijken en vanuit deze visie een dialoog met kunstenaars en de vertegenwoordigende instellinn gen kunnen aangaan. 19
Kousen. Inmiddels sieren 20, met kleurrijk mozaïek beklede, betonnen buurtbanken de binnenstad. Regionale kunstenaars ontwierpen de motieven voor de sofa’s en mensen van Baanbrekend Werk voerden de mozaïeken uit. Baanbrekend Werk is een initiatief van de Gemeente Heerlen, om burgers met een uitkering te laten participeren aan verschillende maatschappelijk, zinvolle projecten. Een wandelroute voert de kijker langs alle sofa’s, die eigendom van de gemeente zijn en permanent aanwezig blijven in de stad.
Kleur in de stad De afgelopen jaren zijn in Heerlen diverse kunstzinnige initiatieven ontstaan, die bijdragen aan een leefbaarder klimaat in de stad. Deze projecten zijn (deels) tot stand gekomen met steun van de gemeente Heerlen en derden. Over de positieve invloed van kunst in de openbare ruimte en de betrokkenheid daarbij van inwoners en stadsbestuur.
In 2008 streek een vreemdeling neer in de voormalige mijnstad Heerlen. Haar inwoners reageerden verrast en boden hem woonruimte in het centrum. De uitheemse gast was “l’etranger”; door het Braziliaanse kunstenaarsduo Os Gemeos vereeuwigd op een lege lelijke stadsmuur. Tijdens de opening dat jaar van het theaterfestival Cultura Nova, kwam de vreemdeling tot leven als ballonfiguur. “L’etranger danste door de straten, met een bonte stoet enthousiaste stadsbewoners achter zich aan. Het welkom was warm die zomer! Heerlenaren zijn tolerant en gastvrij ten opzichte van anders gestemden, dat zit in hun bloed. Sinds de bloei van de mijn industrie hebben harde werkers vanuit diverse landen zich gevestigd in de plaats. Hun gezinnen kwamen in de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw na, in het kader van het door de regering opgestelde herenigingsbeleid voor gastarbeiders. Heerlen ontwikkelde zich tot een kleurrijke smeltkroes van vele nationaliteiten. Midden jaren ’70 viel echter het doek voor de mijnen en dat deed de stad geen goed. De werkeloosheid steeg tot ongekende hoogte en Heerlen groeide uit tot tweede drugsstad van het land. Sinds de sluiting van de mijnen is er veel veranderd in Heerlen. Dat verliep niet zonder slag of stoot. Het toenmalige gemeentebestuur bedacht de slogan “van zwart naar groen”, en ging over tot grootschalige sloop van de mijnen en alles wat daarmee te maken had. Het verleden werd weggewist, alsof er een smet op ruste. Ondergronds liepen de mijngangen vol met water. De voormalige afvalbergen transformeerden tot woonwijken, wandelgebieden en een skibaan. De term ‘Parkstad’ werd geboren; een ruime en groene oase in het zuiden, als tegenhanger van de drukke Randstad in het westen van het land. Tekst en Fotografie: Miryam Schobben
20
Onder de bevolking zijn gedurende de jaren diverse initiatieven ontstaan, die een grote bijdrage hebben geleverd aan
Mural van de Belgische kunstenaars Resto en Roa aan de Huisbergstraat te Heerlen, tijdens Lak Aan Braak
“L’etranger”, mural van Os Gemeos uit Brazilië aan het Schelmenhofje te Heerlen
wordt bezuinigd op kunst, waait in het zuiden de frisse bries van Heerlens culturele lente. De volgende projecten zijn een greep uit inspirerende initiatieven die in de afgelopen jaren zijn gerealiseerd, al dan niet met steun van de gemeente Heerlen en derden. Deze initiatieven dragen tot op heden bij aan een warmere stad en een levendiger straatbeeld.
de herbevruchting van dit gebied. Ze maken de stad weer leefbaar en geven haar kleur. Het huidige gemeentebestuur ondersteunt veel van deze burgerinitiatieven van harte en is in haar beleid op dit vlak behoorlijk vooruitstrevend. Waar overal in Nederland zwaar
Meer achtergrondinformatie over de onderwerpen uit dit artikel zijn te vinden op de volgende websites: www.kunstencentrumsigne.nl www.culturanova.nl www.heerlenmurals.tumblr.com www.kleuronderweg.nl www.heerlensdna.nl www.glimlachendheerlen.nl www.heerlen.nl/regeling-ruimte-voor-ondernemerschap www.heerlen.nl/community-arts-projecten,-tenderregeling.html www.zwartgoud.net
Lak Aan Braak (2011) Een muurkunstproject van kunstencentrum KUS in Heerlen. Het motto van Lak Aan Braak luidde “Maak het weerloze waardevol”; als reactie op Luceberts uitspraak “Alles van waarde is weerloos.” Gastcurator Jens Besser uit Dresden ging in de stad op zoek naar geschikte plekken. Hij selecteerde kunstenaars uit Nederland, België, Duitsland en Mexico en gaf ze carte blanche om de stad te gebruiken als schilderpalet. Zij bliezen de braakliggende terreinen weer nieuw leven in. Het merendeel van deze bijzondere reeks murals zijn nog steeds te bewonderen in en rondom de stad. Cultura Nova 2011 opende de expositie door middel van een fietstocht met gids langs alle schilderingen.
bare ruimte, is 25.000 euro bestemd voor het aanbrengen van murals. Kleur Onderweg (2013) De provincie Limburg is gestart met het repareren van verloederde viaducten in Heerlen. De gemeente wil direct de grauwe sfeer ervan aanpakken met muurschilderingen en goede verlichting. In samenspraak met onder andere bedrijven en buurtorganisaties op lokaal niveau, zijn enkele thema’s bedacht voor de schilderingen. Kunstenaar James Jetlag werkt alle ideeën uit tot creatieve ontwerpen en is gestart met de realisatie ervan. Social Sofa’s (2013) Voor dit kleurrijke project is de stichting ‘Vrouwen laten Heerlen glimlachen’ verantwoordelijk; een burgerinitiatief, opgericht door schrijfster Margriet
Heerlen is verworden tot creatieve broedplaats en het gemeentebestuur ondersteunt deze ontwikkeling. Zo zijn in het cultuurbeleid voor 2014 o.a. de volgende twee regelingen opgenomen: 1. De regeling ruimte voor ondernemerschap. Hierbij gaat het om de invulling van leegstaande winkelpanden door kunstenaars, ambachtslieden en kleine ondernemers. De gemeente heeft hiervoor 200.000 euro ter beschikking. De provincie Limburg voegt daar nog eens 200.000 euro aan toe. 2. De subsidieregeling voor community arts projecten. Deze is bedoeld om community arts projecten te stimuleren op het gebied van kunst, erfgoed, urban arts en cultuureducatie. Met de komst van l’etranger keerde de levendigheid terug in de stad. De ontwikkeling van zwart naar groen is grotendeels voltooid. Aan de transformatie van grauw naar kleur wordt met vereende krachten hard gewerkt. Het leven smaakt hier weer naar meer. Vanuit een andere invalshoek gezien, heeft Heerlen nu iets van Berlijn. De muur n van onvermogen is gevallen.
Nederlandse kunst aan de Morenhoek te Heerlen. Social Sofa “De vier jaargetijden” van Elanne Lempers en mural van Collin van der Sluijs
Street Art (2013) Tijdens Cultura Nova 2013 presenteerde de nieuwe stichting HRLN Street Art zich. Curator Raenys Martis nodigde een verse groep kunstenaars uit om muren van gebouwen permanent te verfraaien. De stichting wil Heerlen veranderen in een Urban Gallery, en het gemeentebestuur ondersteunt dit geweldige initiatief. Van de 40.000 euro die jaarlijks worden beraamd voor kunst in de open21
Overheidsbeleid, centrale overheid – ook in ’94 constateert de BBK dat de rol van de centrale overheid steeds verder afneemt. Beleidsinstrumenten van het ministerie worden afgestoten en ondergebracht bij stichtingen. Welke dat zijn? Het Fonds BKVB en de Mondriaan Stichting - onlangs gefuseerd onder de naam Mondriaanfonds.
BBK krant mei 1994 In dit BBK Magazine gaan we 20 jaar terug in de tijd, naar 1994. Wat speelde er in 1994 en waar hield de BBK zich mee bezig?
Actieweek 20 – 26 februari Ook in 1994 werd er actie gevoerd. De BKR werd sinds ’87 niet meer toegepast, hoewel gemeenten kunstenaars nog wel vaak een uitzonderingspositie toekenden binnen de bijstand. Begin jaren ’90 wilde men hier een einde aan maken, en vanuit de BBK werd gepleit voor een basisfonds voor kunstenaars. Om dit kracht bij te zetten werd in februari ’94 een actieweek uitgeroepen. In eerste instantie leek dit geen succes: lage opkomst, en weinig aandacht vanuit de politiek. Maar na afloop komt het mediacircus toch op gang en krijgen de acties meer aandacht dan verwacht. In aanloop naar de verkiezingen draait de politiek ook bij: de dan 3 belangrijkste partijen, CDA, PvdA en D’66 spreken zich uit voor instellen van het basisfonds. Wil je de hele krant teruglezen? Dat kan op www.bbknet.nl/magazine
We sluiten af met een tijdloos citaat uit het ‘Woord van de voorzitter’, Frits Linneman:
Ledenvergadering Naast de actieweek besteedt de krant veel aandacht aan de aanstaande Algemene Ledenvergadering (ALV) van de BBK. Met een woord van de voorzitter, uitgebreid verslag van de secretaris en een verantwoording van de krant. En een verslag van het dan nog jonge adviesbureau. Waar de BBK zich oorspronkelijk vooral op belangenbehartiging richt, is dat in ’92 uitgebreid met het ‘Adviesbureau Beeldende Kunst’. Leden kunnen hier gratis gebruik van maken en krijgen korting op cursussen. 20 jaar later is het adviesbureau niet meer weg te denken en vormt het de kern van de activiteiten van het huidige BBK.
“Ik doe hierbij een dringende oproep aan al die BBK leden die ze alle zes een beetje op een rijtje hebben en tevens over enig uithoudings- en doorzettingsvermogen beschikken, om zich als bestuurslid beschikbaar te stellen. Als we werkelijk met een groep van zo’n tien tot vijftien capabele mensen die kunnen samenwerken komen te zitten, als die ieder een stukje specialisatie in hun portefeuille nemen, dan is het allemaal best wel te doen, het besturen van de BBK”. Achter die oproep kan de BBK zich anno 2014 natuurlijk nog steeds scharen. Aanmeldingen voor het bestuur graag naar
[email protected]. n
Jaarverslag van de secretaris en beleidsplan ’94 / ‘95 Welke onderwerpen speelden er in 1994? Hier een kleine greep uit het verslag van de secretaris: Bijstand – de positie van de beeldend kunstenaar in de bijstand is een belangrijk thema, met als belangrijkste insteek de invoer van het eerder genoemde ‘basisfonds’.
Tekst: Alex Schreiner
22
Kunstenbond FNV – in ’94 is de BBK in gesprek met de Kunstenbond FNV om de mogelijkheid tot het vormen van een nieuwe kunstenbond waarin beide bonden samen zouden gaan. In 1994 zijn die gesprekken al in een verdergaand stadium. De beleidsstandpunten worden op elkaar afgestemd en in januari 1994 is een gezamenlijk plan opgesteld waarin een aantal samenwerkingsprojecten zijn gepland om ‘beide organisaties aan elkaar te laten wennen’. Hoe het afgelopen is? De naam van het magazine dat je nu in handen hebt zegt het al; die fusie is er nooit gekomen. 23
Eindafrekening servicekosten voor je atelier Waarschijnlijk komt het maar al te bekend voor: het hele jaar betaal je braaf je maandelijkse huur- en servicekosten. Dan valt de eindafrekening op de mat en blijken de servicekosten een stuk hoger uit te vallen dan verwacht. Wat nu?
Wat zijn servicekosten? Servicekosten zijn kosten die een huurder betaalt voor de leveringen en diensten die door of in opdracht van de verhuurder verzorgd worden. Denk aan de kosten voor gas, licht en water. Maar het kunnen bijvoorbeeld ook de kosten zijn voor het weghalen van afval, het schoonmaken van de gedeelde ruimtes of de beveiliging van het pand. Voor ateliers geldt hierbij dat er wettelijk niets is vastgelegd over wat er wel of niet onder de servicekosten valt. Omdat er wettelijk niets specifiek is vastgelegd rondom de servicekosten bij bedrijfsruimten – waar ateliers ook onder vallen – zijn we afhankelijk van uitspraken van de rechter bij conflicten hierover. Rechters gaan bij uitspraken vaak uit van de Algemene Bepalingen voor Bedrijfsruimten, opgesteld door de Raad van Onroerende Zaken (ROZ). Het is belangrijk om voor het tekenen van het huurcontract goed te kijken naar wat er in het contract is opgenomen rond de servicekosten. Doordat er wettelijk niets is vastgelegd, is wat in het contract is opgenomen bindend. Als er niets is opgenomen over de servicekosten kun je uitgaan van de Algemene Bepalingen van de ROZ. Hierin zijn alleen de kosten voor water, gas en elektra opgenomen als servicekosten. Hoogte van de servicekosten De problemen rond de eindafrekening ontstaan wanneer de kosten hoger blijken uit te vallen dan verwacht. Het is hierbij belangrijk je te realiseren dat de maandelijkse bijdrage die je betaalt altijd een voorschot is en dat de werkelijk gemaakte kosten achteraf pas worden door berekend. Dat neemt niet weg dat er een aantal punten is waar je op kunt letten na ontvangst van de eindafrekening.
Tekst: Alex Schreiner
24
Als huurder moet je na kunnen gaan waar de eindafrekening op gebaseerd is. De verhuurder is daarom verplicht de kosten op de eindafrekening te specificeren. Als het uit de eindafrekening niet
In deze rubriek geven we praktische informatie en handige tips vanuit het adviesbureau van de BBK. In dit nummer een bijdrage van Lieke Peeters. Zij verzorgt belastingaangiften voor leden van de BBK en geeft antwoord op belastingvragen.
duidelijk wordt waar de kosten vandaan komen dan moet de verhuurder dit op verzoek inzichtelijk maken. Uit een uitspraak van de rechtbank in Amsterdam blijkt verder dat de verhuurder niet alleen verplicht is de eind afrekening te specificeren, maar dat de verhuurder er ook voor moet zorgen dat de afgesloten contracten aansluiten bij het gebruik door de huurder. In de rechtszaak in kwestie ging het specifiek over het contract voor de elektra: met de energieleverancier was een contract afgesloten voor een maximaal vermogen van 300 kW per maand, terwijl het werkelijk verbruik van de huurder slechts 180 kW per maand bleek te zijn. De rechter stelde dat de verhuurder verplicht is het kostenniveau van de geleverde diensten periodiek te toetsen. Door dat niet te doen kwamen in dit geval de te hoge energiekosten voor rekening van de verhuurder1. Tot slot moeten de werkelijke kosten in verhouding zijn met de vooraf bepaalde voorschotbedragen. In een uitspraak van de Rechtbank van Amsterdam in 2012 wordt een huurder in het gelijk gesteld die de 10x hoger uitgevallen servicekosten aanvecht. De uitspraak komt er in het kort op neer dat de huurder nooit met het contract akkoord was gegaan als op dat moment de hoogte van de kosten bekend waren geweest. Het huurcontract wordt daarom met terugwerkende kracht vernietigd waarbij de rechter een herberekening van de servicekosten maakt2.
1 Bron: Servicekosten bij huur bedrijfsruimten; weinig regels, veel discussie. Door Mr. G.I. Beu en D. de Gelder. Tijdschrift Huurrecht in Praktijk, nummer 4, juni 2012.
De verhuurder mag dus niet na de eind afrekening met extra kostenposten komen. Uitzondering is als hier in het contract een voorbehoud voor is gemaakt. Let dus ook hier goed op bij het tekenen van het contract. Verjaring Vervelender nog dan een hoge eindafrekening, is een eindafrekening die je jaren later pas ontvangt. Een vraag die wij op het bureau vaak krijgen, is of dat zomaar kan. Verjaart een eindafrekening niet op een gegeven moment? En wat als in het contract is opgenomen dat de eindafrekening binnen een jaar aan de huurder verstuurd moet zijn? In dit geval staat de verhuurder sterker dan de huurder. Met het overschrijden van de in het contract genoemde termijn vervalt namelijk niet het recht van de verhuurder het bedrag te vorderen. In andere woorden, ook bij te laat verzonden eindafrekeningen moet je deze als huurder gewoon betalen. Natuurlijk zijn openstaande of niet verzonden facturen niet tot in de oneindigheid inbaar. Voor facturen voor geleverde diensten geldt een vervaltermijn van 5 jaar: is er na vijf jaar niet betaald, dan is het niet meer mogelijk dit alsnog te vorderen. Deze termijn gaat opnieuw in zodra er een herinnering wordt verstuurd. In het geval van servicekosten komt het er op neer dat de eindafrekening 5 jaar nadat de eindafrekening betaald had moeten zijn, komt te vervallen – meestal 30 dagen na ontvangst.
2 Bron: Advocaat huurrecht over servicekosten in huurovereenkomst bedrijfsruimte. Door Mark van Weeren. www.advocaten-amsterdam.nl/316/servicekosten-huurovereenkomst-bedrijfsruimte 3 Bron: Wikipedia, http://nl.wikipedia.org/wiki/Rechtsverwerking geraadpleegd 20 februari ’14 4 Bron: Servicekosten bij gedeeltelijke leegstand. Door Willemijn Lenders, Kernkamp Advocaten Rotterdam. www.kernkamp.nl/nl/weblog/servicekosten-bij-gedeeltelijke-leegstand/
Een uitzondering is wanneer een verhuurder door zijn gedrag de suggestie wekt dat het bedrag niet meer geïnd gaat worden. Dit valt onder ‘rechtsverwerking’: “een juridische theorie volgens welke een contractspartij zijn of haar contractuele rechten kan verliezen (‘verwerken’) door te handelen op een wijze die niet overeenstemt met de eventuele uitoefening van deze rechten3”. Let er wel op dat alleen het niet versturen van de eindafrekening onvoldoende is om hier aanspraak op te kunnen maken. Reageert een verhuurder daarnaast ook niet op vragen over de eindafrekening dan is het wel mogelijk hier een beroep op te doen. Leegstand Bij veel atelierpanden of verzamelgebouwen is het gebruikelijk om een verdeelsleutel toe te passen bij het bepalen van de hoogte van de servicekosten. Vaak wordt dit gedaan aan de hand van het oppervlakte van de gehuurde ruimte: hoe groter het atelier, hoe hoger het aandeel in de te betalen servicekosten. Maar wat als een deel van het pand leeg
staat, wie draait er dan voor de servicekosten op? Het is gebleken, ook uit vragen van onze leden, dat een verhuurder nog wel eens deze kosten op de huurders probeert te verhalen door de leegstaande ruimten buiten de verdeelsleutel te houden. Hierdoor kunnen de servicekosten flink stijgen wanneer een deel van het pand leeg komt te staan. Uit de eerder genoemde Algemene Bepalingen van de ROZ en jurisprudentie hierover, blijkt dat dit niet mag. Bij gedeeltelijke leegstand van een pand mogen de kosten voor de individuele huurder niet hoger zijn dan wanneer het hele pand verhuurd zou zijn4. De informatie in dit artikel is gebaseerd op de actuele jurisprudentie en aan verandering onderhevig. Let er bovendien op dat de precieze uitwerking van het recht per geval kan verschillen. Neem daarom altijd eerst contact op met een jurist over de te nemen stappen. Als lid van de BBK kun je natuurlijk een beroep doen op het adviesbureau. Neem dan contact op via
[email protected] of 020-6235456. n
Nieuwe kostenposten Nadat je de eindafrekening hebt ontvangen moet je er vanuit kunnen gaan dat er geen kosten meer bij gaan komen. 25
De passie van Hil van Neer Beeldend kunstenaar Hil van Neer uit het Limburgse Echt werkt op een heel bijzondere wijze met papier. Begin januari schoof ik bij haar aan tafel, om dieper in te gaan op haar keuze voor dit materiaal. Ze vertelt over haar drijfveren, ontwikkeling, dromen, scheppingsdrift en passie voor het vak. deren ben ik naar Amsterdam gegaan om mij verder te ontwikkelen. Daar gebeurde ‘het’ immers allemaal. Ik was echter te laat voor aanmelding aan de Rietveld Academie; het studiejaar was al gestart. Een van de docenten zei tegen me: ‘Ga eerst maar eens leren uit het leven’. Dat heb ik toen gedaan. “
Wat is jouw passie? “Papier!” Waarom werk je met papier; wat fascineert je eraan? “Het is zulk toegankelijk materiaal. Je hebt weinig gereedschap nodig om het te verwerken. Met een mesje, lijm en schaar kom je al een heel eind. Vanuit een praktische overweging dus. Daarnaast heb ik een achtergrond van textiele werkvormen en grafische vormgeving. In deze vakgebieden werkte ik ook al veel met papier. De echte vonk is pas overgeslagen toen ik voor het eerst handgeschept papier uit India zag. Dat materiaal was al zó mooi van zichzelf, daar hoefde je eigenlijk niets meer aan toe te voegen. Daarna ben ik onderzoek gaan doen naar de werking van andere soorten papier. Van het een kwam het ander en dat was boeiend. Papier heeft overigens ook een prachtig geluid. Ieder vel klinkt anders. Je hoort het zo heerlijk ritselen en knisperen als je er mee werkt.”
Het ontstaan van soorten, vrij naar Darwin. Deel B. Hil van Neer 2013. Fotografie van Han Oelers.
Hoe heb je jouw techniek ontwikkeld en hoelang heeft dat geduurd? “Het proces heeft jaren geduurd. Ik heb alle mogelijke papiertechnieken gebruikt. Het papier moet ten dienste staan van hetgeen ik wil uitdrukken. Aanvankelijk maakte ik klein werk. Sinds een jaar vindt schaalvergroting plaats, waardoor het materiaal een andere werking krijgt. Ik ben nu aan het ‘beeldhouwen met papier’. Het papier zelf stuurt me en vraagt om een bepaalde benadering. Zo probeer ik – al zoekende- nieuwe vormen uit. De vormen zijn kwetsbaar; ik moet er dozen omheen maken om ze te kunnen vervoeIn deze reeks interviews ga ik op zoek naar de passie, de drive van de kunstenaar om te werken en vooral ook om daarmee dóór te gaan. Wat bezielt iemand om kunstenaar te zijn, in deze tijden van crisis, terwijl er (in het algemeen) niet veel aan te verdienen valt. Blijft een bakker bijvoorbeeld brood bakken, als niemand het koopt? Wat is dat, die passie? Wat drijft een kunstenaar voort? Om daar achter te komen ga ik in gesprek met collega’s en leg ik ze een aantal vragen voor. Tekst: Miryam Schobben
26
ren. Dat is hard werken en vraagt om ‘meters maken’. De dozen dienen tevens als sokkels voor de presentatie. Op het pad van het kunstenaarschap is bevestiging van buitenaf belangrijk. Iemand kan net op het juiste moment de juiste dingen zeggen, waardoor je een nieuwe weg inslaat. Toen ik afgelopen jaar met mijn vergrotingen bezig was deed zich zo’n situatie voor. Als kunstenaar ben je in feite een soort kip die een ei legt en het dan verder uitbroedt. Onder voedzame omstandigheden is het goed broeden!” We drinken eens nadenkend aan onze koffie en eten van de door Hil zelfgebakken wafels.
Ruim vijf jaar duurde Hil’s ontdekkingsreis in Amsterdam. Ze werkte onder andere op het Waterlooplein, als kinderoppas en als schoonmaakster. Bij One World Poetry was ze actief als vrijwilligster. Voor een kledingzaak ontwierp ze mode. Iedere maand leverde ze een zak zelfgemaakte kleding in, die in consignatie werd genomen. De verkoop van de kleding liep goed. Bij een andere zaak kon ze haar ontwerpen kwijt op het gebied van design. Hil wist nu van het leven en meldde zich aan bij de Rietveld Academie, richting modevormgeving. Ze werd aangenomen. Na een jaar ontdekte ze dat de opleiding haar niet bood wat ze zocht.
Miryam Schobben en Hil van Neer fotografeerden elkaar tijdens het interview
“Ik ben terug naar Limburg gegaan; back to the roots in Echt. Aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Maastricht studeerde ik af in grafische vormgeving. Na mijn studie vond ik geen baan. Vanuit die situatie is mijn vrije werk geboren.” Kun je leven van je kunst? Hil lacht. “Mag ik hier een citaat aanhalen van de Roermondse kunstenaar Pi Backus? ‘Van kunst leven is niet gemakkelijk; zonder kunst leven onmogelijk’.”
Invloeden van de omgeving werken er namelijk altijd op in. Het onderzoek is boeiend; je maakt een ontwikkeling door van niets naar iets. Ik maak het me daarin niet gemakkelijk, door allerlei eisen die ik aan mezelf stel. Vanuit de wereld om me heen pik ik dingen uit die me boeien. Er doen zich dan problemen voor en die los ik op. Deels is dat een metafoor voor hoe ik zelf met dingen in het leven omga. Ik wil met mijn werk de wereld in mezelf en de wereld om mij heen tot een eenheid smeden.”
Wat is je motivatie om door te gaan? “Scheppen is een noodzaak. Ik heb een sterke drang om te onderzoeken. Zo komen nieuwe waarheden aan het licht en leg ik verbanden tussen de dingen. Het is een zoeken naar eigenheid. De eigen kern moet sterk zijn; hij wordt gevormd door uiterlijke omstandigheden.
Wat wil je laten zien aan de wereld? “Ik toon de wereld een kijkje in mijn hoofd, hart en ziel. Sinds 2012 werk ik aan mijn persoonlijke Darwinproject. Hierin laat ik een ontwikkeling zien zoals die in mezelf plaatsvindt en hoe verschillende vormen groeien onder mijn handen. Voor het Darwinproject heb
Het ontstaan van soorten, vrij naar Darwin. Deel B. Hil van Neer 2013. Fotografie van Han Oelers.
Wat zijn je ambities en doelen? “Het optimaal presenteren van mijn werk in een daarvoor geschikte ruimte. Tegenwoordig durf ik de lat op dat gebied hoger te leggen; ik ga voor de kwaliteit.” Welke opleiding heb je gehad? “In de jaren ‘70 heb ik de lerarenopleiding in beeldende vakken gevolgd in Nijmegen. Dat was een zeer inspirerende opleiding; ik put nog steeds uit de daar verworven kennis. Na mijn afstu27
De passie van Hil van Neer Vervolg van pagina 26/27
ik appels, peren en citroenen geschild, gedeeld, geproefd, gekruist, gemanipuleerd, vergeleken en bestudeerd. Als een bioloog heb ik de vruchten gedetermineerd. Als kunstenaar heb ik vragen gesteld, conclusies getrokken en deze hervormd en vertaald op allerlei manieren met verschillende soorten papier. Dit werk gaat over het ontstaan van soorten. Al proberend en zoekend is daar een variatie en natuurlijke selectie van vormen uit voortgekomen; zoals de natuurlijke wording, chaos en orde zelve. Mijn onderzoek is bijna afgerond. Misschien werk ik wel vanuit een onvermogen om écht te laten zien wat zich in mijn hoofd afspeelt. Mijn werk vormt in feite slechts druppels van hetgeen er binnen in mij gebeurt.” Wat betekent succes voor je? “Succes is voor mij ‘go with the flow’, het gevoel van drijven op een lekkere golf. Heb je geen succes, dan vaar je tegen de stroom in. Dat kost extra energie, want je wilt toch verder gaan.” Hil knipoogt. “ Succes; ach ja. Dat is enerzijds ‘hoge-pieten-erkenning’. Anderzijds betekent het voor me dat mensen begrijpen en aanvoelen wat ik met mijn werk uitdruk.”
Holland in Hardanger Met werk van o.m. Paul Dikker t/m 31 maart Hardanger Folkemuseum Utne, Noorwegen
Voor het paleis van Justitie in Arnhem staat een prachtige, asymmetrische vitrine waar vroeger aankondigingen van zittingen en gezochte personen in werden gepubliceerd. Omdat de vitrine een historisch object is, dat zeer de moei te waard is om te behouden voor de stad, heeft Justitie de vitrine opgeknapt en Plaatsmaken benaderd een concept te bedenken om de vitrine een herbestemming te geven. Plaatsmaken heeft voor 2014 vijf opeenvolgende tentoonstellingen gepland onder de titel DE UITSPRAAK. Rinke Nijburg is de eerste in de reeks
Visie op kleur. Werk en fotografie: Hil van Neer.
Meer informatie over en werk van Hil van Neer is te vinden op haar website: www.hilvanneer.wordpress.com
Vertel eens over je meest bijzondere expositie. “Afgelopen zomer nam ik deel aan de Zomerexpositie Aarde, in het Gemeentemuseum Den Haag. Mijn ingestuurde werk was onderdeel van het Darwinproject. Het stond gepresenteerd in een van de kleine zaaltjes boven. Vroeger ervoer ik deze ruimte als een soort heiligdom. Tijdens mijn studententijd hing er werk van Mondriaan. Het was voor mij een bijzonder gevoel om hier nu, met mijn kistje, in dezelfde ruimte te staan. Het was een feest om dit mee te maken en ik heb het maximale eruit gehaald!”
Visie op kleur. Werk en fotografie: Hil van Neer.
28
DE UITSPRAAK Plaatsmaken Arnhem i.s.m. Paleis van Justitie Arnhem Rinke Nijburg - THE FAUNA OF SHRUNKEN HEADS t/m 24 maart 2014 Vitrine voor het Paleis van Jusitie Walburgstraat 2 -4, Arnhem
Wat wilde je vroeger als kind worden? Ben je voor jezelf daarin op de juiste plaats beland? Hil straalt. “Kunstenaar! Eigenlijk durfde ik dat vroeger niet; ik had opdrachten nodig om te werken, vandaar al mijn toegepaste opleidingen. Ik heb mijn passie gevolgd, dus ja, daarin zit ik n absoluut op de juiste plek.”
Gracia Khouw t/m 29 maart 2014 Heden - kunst van nu Denneweg 15 a, Den Haag Geopend woensdag - zaterdag van 12:00-17:00 Gracia Khouw laat geschreven taal zien als beeld. Haar schilderijen verschijnen als visuele poëzie waarin klank een belangrijke rol speelt.
Annelies van de Stel duo expositie met Anneke de Witte t/m 27 april de Rietlanden Exposities Rietlandpark 193, Amsterdam Geopend zaterdag - zondag 13.00 - 17.00
Licht Halo Tamar Frank De Brink, Assen
De pastels en schilderijen van Annelies van der Stel en de bronzen en keramische beelden van Anneke de Witte zoeken allebei naar de oorsprong, die van het lichaam en die van de natuur. Bij allebei balanceert het werk voortdurend op die grens van kwetsbaarheid en kracht.
Vanaf 14 februari is De Brink in Assen voor twee maanden het decor voor een tijdelijk lichtkunstwerk van kunstenares Tamar Frank. Acht ringen van licht om de eeuwenoude bomen bepalen de sfeer op De Brink. Het tijdelijk kunstwerk is een opmaat naar de uitvoering van het kunst plan voor het Cultureel Hart in de binnenstad van Assen.
Etalage atelier Nelleke Allersma Kleinplastiek in brons t/m 1 mei Westerhavenstraat 8 Groningen www.allersma.nl
New York Art Expo Met werk van o.m. Brighart 4 - 6 april Pier 94, New York City
Wintergasten Een tentoonstelling van beeldende kunst in de Hortus Met werk van o.m. Marina van der Kooi t/m 16 maart De Hortus, Plantagemiddenlaan 2a, Amsterdam In het werk van Marina van der Kooi heeft een omslag plaatsgevonden. Deze nieuwe werken in cement zijn eigenlijk de negatieve tegenvorm van haar oudere figuratieve beelden. Het zijn dus binnenstebuiten gekeerde beelden, die zij zelf ervaart als avontuurlijke landschappen. Het gaat niet om de vorm in de ruimte, maar om de binnenruimte van de vorm. Je wordt als kijker als het ware uitgenodigd om de materie binnen te dringen.
29
BBK in de regio Waarom BBK?
Bestuur Dagelijks Bestuur Theodor Schokker, voorzitter Eva van Diepen, secretaris Chaya Kupperman, penningmeester Landelijk bestuur Nicolette Arens Ludy Feyen Het bestuur vergadert iedere eerste donderdag van de maand. Heb je een vraag aan het bestuur? Bel of mail met het landelijk bureau.
Landelijk bureau Het landelijk bureau is het algemene aanspreekpunt. We doen op het landelijk bureau de ledenadministratie, boekhouding en financiën, ondersteuning van het bestuur en het BBK Magazine, en natuurlijk het adviesbureau. Het landelijk bureau is geopend van maandag t/m donderdag van 10 – 16 uur. T: 020 - 623 54 56 E:
[email protected] W: www.bbknet.nl Telefonische spreekuren: maandag t/m donderdag van 14 - 16 uur via 020 - 623 54 56 (voor direct contact met onze specialisten over belastingen, sociale zekerheid, atelierzaken en juridische vragen) Medewerkers Joop Booij: bureaucoördinator, financiën, belastingadvies (di, wo, do) Anja Bokma: boekhouding (extern) Jonna van ’t Hof: adviesbureau, BBK Netwerk (ma, di, do) Alex Schreiner: secretariaat, leden administratie, atelierzaken, BBK Netwerk (di, wo, do) Lieke Peeters: belastingadvies (ma, di, wo)
30
1. Expertise uit de beroepspraktijk De BBK is de enige beroepsvereniging voor en door beeldend kunstenaars. Onze leden bepalen het beleid en kiezen uit hun midden een bestuur. De BBK weet daarom precies wat voor haar leden belangrijk is. 2. Professionele ondersteuning Onze medewerkers staan je bij met uitgebreide kennis en advies; bij vragen over contracten, ateliers, opdrachten, subsidies en meer; ad viseurs die begrijpen dat de beroeps praktijk van beeldend kunstenaars veelzijdig en complex is. 3. Juridisch advies We hebben afspraken met een aantal externe juristen en advocaten met een zeer brede ervaring. 4. Belastingaangifte service Ervaren belastingconsulenten die precies weten welke regelingen voor u als kunstenaar van toepassing zijn als cultureel ondernemer. 5. Actuele informatie kunstbeleid De BBK brengt haar leden op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen in het kunstbeleid. Daarnaast geeft ze een aantal publicaties uit, zoals handleidingen voor de administratie, ondernemerschap en modelcontracten. Meer redenen om lid te worden: collectieve zorgverzekering, kortingen op diverse zakelijke en privé verzekeringen. Ga voor meer informatie naar: www.bbknet.nl/lid_worden
Heb je een vraag over iets wat in een regio speelt? Neem contact op met de contactpersoon in die regio. BBK Rijnmond Nelis Oosterwijk Schonebergerweg 45 3023 ZG Rotterdam T: 06 – 48 06 70 85 bezoek op afspraak Den Haag Margaret Sabee T: 06 - 2272 6640 vrijdag van 19.00 – 22.00 Friesland (west) Auke Wassenaar T: 0517 – 53 13 02 Gelderland (regio Arnhem) Marjorie Ter Heurne T: 026 - 351 19 16 maandag 18.00 - 20.00 uur Gelderland (regio Apeldoorn) Wim Streep T: 055 - 533 7293 maandag 19.00 - 22.00 uur Gelderland (regio Nijmegen) Ger Driessen T: 024 - 323 2578 eerste en laatste maandag van de maand Haarlem Josine Goosens T: 06 - 1732 8426 eerste en laatste maandag van de maand 17.00 - 21.30 uur Noord-Brabant Bianca Tangande T: 073 - 613 6906 maandag van 20.00 - 22.00 uur
Ledennet Nieuwe leden Ayelet, Amsterdam Jan Harm ter Brugge, Amsterdam Gerdine Claessens, Zwanenburg Paulien Eecen, Frankrijk Elle Fasciana, Wieringerwerf Hans Koenen, Heeswijk-Dinther Roos Mannaerts, Tilburg Wies Olde Riekerink, Amsterdam Jacqueline van Putten, Kerkrade Judith Quax, Amsterdam Rob de Vries, Alkmaar Koen Wilgehof, Utrecht
Op het ledennet kun je als lid van de BBK 24 uur per dag terecht voor handige informatie en praktische tools rond de beroepspraktijk. Zoals factsheets over diverse onderwerpen, van tariefbepaling van kunstwerken tot wat te doen bij wanbetaling. Of download gratis voorbeeldcontrac ten, of gebruik de BTW rekenhulp. Je vindt het intranet op: http://intranet.bbknet.nl/leden. Inlogcodes kwijt? Neem dan contact op met het landelijk bureau.
q
q
q
Ja, ik neem een abonnement op het BBK Magazine en krijg vier keer per jaar het magazine thuisgestuurd. Ik krijg toegang tot de digitale versie van het magazine en ik kan oude nummers online inzien. Ik betaal € 24 per jaar. Ja, ik word vriend van de BBK en krijg vier keer per jaar het BBK magazine thuisgestuurd. Ik krijg toegang tot de digitale versie van het magazine en ik kan oude nummers online inzien. Ik ontvang ook het online activiteitenverslag van de BBK. Ik betaal € 48 per jaar en help daarmee de BBK de belangen van beeldend kunstenaars weer op de politieke agenda te zetten. Ik wil lid worden van de BBK en vraag het Ledenpakket met aanmeldingsformulier aan. NB: deze informatie is ook te vinden op: www.bbknet.nl/lidmaatschap. Aanmelden kan ook via www.bbknet.nl/aanmelden. Vanaf 9 euro per maand ben je al lid.
Naam: Straat en huisnummer: Postcode en plaats: Man/ vrouw: Telefoonnummer: E-mailadres:
Stuur deze volledig ingevulde bon naar: BBK Antwoordnummer 39085 1090 VB Amsterdam (Geen postzegel nodig)
#
