BAARLEZINE MAGAZINE VAN BAARLE-HERTOG-NASSAU
2016 2017 DE GRENS ENCLAVES SMOKKELEN CULTUUR LANDSCHAP GEZELLIGHEID
VVVBA ARLE.COM
COLOFON Dit magazine is een uitgave van BLOCC creatieve communicatie i.s.m. Stichting Ondernemend Baarle en VVV Baarle. ONTWERP BLOCC creatieve communicatie
Wie denkt dat de Jumbo in Baarle een gewone supermarkt is, heeft het mis. De grote winkel op het St. Annaplein is in vele opzichten anders dan je zou verwachten van een grote supermarktketen. Allereerst valt de betrokkenheid op van de eigenaars: Bart en Katja de Bresser. Maar belangrijker nog is het regionale assortiment in de winkel: van bier uit Baarle tot aardbeien uit Meersel-Dreef. Het zijn de vele streekproducten die de winkel extra bijzonder maken.
FOTOGRAFIE Studio Knapen StOB, Werkgroep PR BLOCC creatieve communicatie TEKSTEN Jeanny Wouters StOB, Werkgroep PR BLOCC creatieve communicatie DRUKWERK Kon. Drukkerij Em. de Jong UITGEVER BLOCC creatieve communicatie OPLAGE 17.000 exemplaren
INHOUD DE GEMEENSCHAP BAARLE
VERBLIJF
HET MERKWAARDIGSTE DORP TER WERELD BEAUTY
HET ONTSTAAN VAN DE ENCLAVES
HOOR DE VERSCHILLEN
UITGAVE 2016-2017
Het begon klein: “Als je in het seizoen dan toch aardbeien verkoopt, waarom zou je die dan niet uit de buurt halen? In onze regio kan je zo’n beetje de lekkerste aardbeien vinden, dus daarvoor hoef je eigenlijk niet verder te zoeken.” En daar bleef het niet bij. Na aardbeien uit Meersel-Dreef kwamen asperges uit Ulicoten en bier, aardappelen, paling en zuivel. Allemaal uit de buurt. Wat nog meer uit de buurt komt, is chocolade. Belgische chocolade is immers de lekkerste van de wereld. Bart en Katja hebben daarom al jaren een goede samenwerking met chocolaterie Limar in Turnhout. Maar aan de bonbons van Van Ham uit Esbeek valt bijna niet te tippen. Dus ook die vind je daarom terug in het assortiment. Je kan producten uit de buurt halen, maar je kan ze natuurlijk ook zélf maken. Jumbo Bart en Katja de Bresser beschikt over een eigen ambachtelijke bakker binnen de supermarkt. Heerlijke cakes, muffins, american cookies en nog veel meer lekkers wordt er dagelijks gebakken. Als je de winkel binnenloopt, komt de zoete geur van versgebakken brood je tegemoet. Daar krijg je trek van! Maar bij Jumbo Bart en Katja de Bresser gaan ze nog een stapje verder. Een tijdje geleden is er, samen met een ambachtelijke bakkerij, een uniek recept ontwikkeld voor de in de winkel verkochte worstenbroodjes.
1
JUMBO BART EN KATJA DE BRESSER St. Annaplein 15, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 68 30 www.jumbodebresser.nl
Na een aantal maanden experimenteren kwamen zij tot de lekkerste combinatie van mals witbrooddeeg met daarin een verrukkelijke gehaktsamenstelling. Het typisch Brabantse worstenbrood dat hieruit voortkwam, is zó lekker dat het vorig jaar een finaleplaats behaalde in de Brabantse competitie naar het Lekkerste Brabantse Worstenbroodje. Dat dit worstenbrood zo lekker is, is eigenlijk niet zo verwonderlijk. Als voormalig slager ligt Bart zijn hart nog altijd bij goed en ambachtelijk vlees. In de eigen, ambachtelijke slagerij van de supermarkt wordt het vlees dan ook met zorg bereid. Met als smakelijke uitschieter de zelfgemaakte filet américain. De heerlijke extraatjes van Jumbo Bart en Katja de Bresser zijn veelal in de winkel te proeven. Aan de speciale kooktafel maakt een professionele kok iedere week de lekkerste recepten klaar. Iets van het seizoen, of een bijzonder gerecht. Maar ook als een klant een suggestie heeft, kan dat worden bereid. En zo wordt winkelen bij Jumbo Bart en Katja de Bresser niet alleen prettig en goedkoop, maar ook een ware smaakbeleving.
3 OMMETJES
VVV
PLATTEGRONDEN
04 07 09 14 16 20 23 26
Baarle-Hertog-Nassau ADRES Nieuwstraat 16 5111 CW Baarle-Nassau TELEFOON +31 (0)13-507 99 21 WEBSITE www.vvvbaarle.com OPEN 1 januari t/m 30 april: di t/m za 11.00 - 15.00 u zo 12.00 - 15.00 u 1 mei t/m 30 juni en 1 t/m 30 september: di t/m za 10.00 - 16.00 u zo 11.00 - 15.00 u 1 juli t/m 31 augustus: ma 12.00 - 16.00 u di t/m za 10.00 - 16.00 u zo 11.00 - 15.00 u 1 oktober t/m 31 december: di t/m za 11.00 - 15.00 u zo 12.00 - 15.00 u
PROEF DE VERSCHILLEN
ZIE DE VERSCHILLEN
LANDSCHAP
MERK DE VERSCHILLEN
OPMERKELIJKE BAARLENAAR
EVENEMENTENOVERZICHT 2016-2017
32 36 41 45 48 50
06
STIEKEM OVER DE GRENS
08
DE GROTE WISSELTRUC
12
SHOPPING
15
DE DODENDRAAD
19
BELGISCHE PRODUCTEN
22
SMOKKELVERLEDEN
24
WONEN
29
BEZIENSWAARDIGHEDEN
33
CULINAIR & LEKKERNIJ
37
FIETS- EN WANDELROUTES
42
MODE
46
EVENEMENTEN
49
GOING ON
BAARLE &
HAAR BURGEMEESTERS
DE GEMEENSCHAP BAARLE Een Europese Gemeente? Marjon de Hoon-Veelenturf: “Het zou een opmaat kunnen zijn naar de Europese Gemeente. Ik denk dat je een Europese Gemeente vooral moet zien als ultiem symbool van de samenwerking tussen Nassau en Hertog.”
Tja, er zijn zeker verschillen, maar daar gaan we samen heel goed mee om Wat heeft die Europese gemeente allemaal te bieden?
Elk jaar worden voor Baarlezine beide burgemeesters van Baarle geïnterviewd. Een dorp waar twee gemeenten als een puzzel in elkaar grijpen die dwars over de grenzen van twee landen heengaat, maakt besturen in Baarle extra bijzonder. Het is een uitdaging die de nieuwe burgemeester van Baarle-Nassau, Marjon de HoonVeelenturf, gretig aangaat. Maar ook Leo van Tilburg, die inmiddels jarenlang ervaring heeft als bestuurder van Baarle-Hertog, ervaart nog elke dag de unieke situatie die het besturen van een enclavegemeente met zich meebrengt.
Om te beginnen met u, Marjon de Hoon-Veelenturf. De lezers van Baarlezine maken nu voor het eerst kennis met u. Kunt u vertellen hoe u als bestuurder in Baarle bent gekomen? “Besturen is me met de paplepel ingegeven: mijn vader was zeer maatschappelijk betrokken en bestuurlijk actief. Voor mij was het dan ook heel vanzelfsprekend dat ik bijvoorbeeld in de brugklas van de middelbare school klassenvertegenwoordigster werd en later allerlei bestuurlijke functies aanging. Ik vind het belangrijk samen ergens de schouders onder te zetten en dan vind ik de weg er naartoe minstens zo belangrijk als het resultaat. Toen kwam dit burgemeesterschap op mijn pad, een fantastisch mooie functie met veel diversiteit. En dan die verwevenheid met Hertog hè, da’s toch wel een beetje de slagroom op de taart.”
04
Die liefde blijkt wederzijds: “Baarle-Nassau heeft echt een goudhaantje binnengehaald,” zegt Leo van Tilburg. “En niet alleen voor Baarle-Nassau, ook voor BaarleHertog is deze dame een zegen. We werken erg prettig samen. Natuurlijk zijn we het niet altijd eens. En natuurlijk hebben we soms andere inzichten. Maar dat is niet erg. Want als er geen verschillen zouden zijn, dan moest er in Baarle maar één gemeenteraad zijn hè? Ja, er zijn zeker verschillen. Maar daar gaan we samen heel goed mee om.” “Wat we op dit moment aan het doen zijn, is bekijken of we die samenwerking nog een stapje verder kunnen brengen. In de huidige situatie worden besluiten die beide Baarles aangaan via een ingewikkelde constructie genomen. Wij willen nu een stapje verder: naar een echt grensoverschrijdende samenwerking.”
“Europese gemeente of niet, Baarle heeft echt een aantal prachtige troeven. Zo hebben we natuurlijk de enclavesituatie, het Bels Lijntje en een prachtig buitengebied: het Merkske. En niet te vergeten ons militair-historisch erfgoed: de dodendraad en de unieke positie die Baarle in WO 1 innam. Ik noem het de parels van Baarle. Ze liggen misschien onder een heel dun laagje stof, maar we gaan er alles aan doen ze weer op te poetsen en Baarle te laten schitteren. Op die manier kunnen we de exclusiviteit, die Baarle absoluut heeft, wat meer onder de aandacht brengen. Je moet dan denken aan een informatiecentrum voor de enclavesituatie. Of het verbeelden van de geschiedenis van het Bels Lijntje. Meer aandacht voor de indrukwekkende verhalen rondom de Dodendraad. En een divers aanbod aan wandelroutes in het gebied van het Merkske, waar tegelijkertijd wetenswaardigheden over dit bijzondere stukje natuur worden aangeboden.” Leo van Tilburg: “Op dit moment zijn we al actief bezig met een aantal zaken die het toerisme positief beïnvloeden. Zo is bijvoorbeeld de voormalige enclavemaquette bij de Belgische kerk helemaal vernieuwd en vervangen door een groot, interactief scherm waar je allerlei informatie kan opvragen. Bijvoorbeeld waar horecabedrijven zijn of waar je bezienswaardigheden kunt vinden. Het is ook gekoppeld aan een app en een website, zodat mensen zich thuis al kunnen voorbereiden op een bezoek aan Baarle. Heel modern allemaal.”
Baarle gaat dus met de tijd mee. Hoe denkt u dat het dorp er over tien jaar uitziet? “Ik heb geen glazen bol. Maar ik hoop natuurlijk dat de rondweg er ligt en het doorgaand vrachtverkeer uit het centrum is. En het zou fijn zijn als er in het dorp dan een gezellige drukte is. Dat je ook nog wat te zien hebt als je buiten op een terras zit. Want als er geen enkele auto meer langskomt, dan is het ook maar saai hè. Ik denk trouwens dat horeca en eetgelegenheden van levensbelang zijn voor Baarle. Je kan veel kopen op internet, maar gezellig wat eten kan je er niet. Mensen die komen winkelen moeten ook zin krijgen om een hapje te eten en wat te drinken.”
“Het moet eigenlijk zo zijn dat mensen denken: ‘Waar gaan we vanmiddag naar toe? Zullen we naar Baarle gaan? Daar is altijd iets te doen.’ Daarom streven we ernaar in het seizoen iedere zondag iets te organiseren. Dat kan iets eenvoudigs zijn met de fanfare. Of een jaarmarkt of een ander evenement.
Baarle heeft echt een aantal prachtige troeven ”Marjon de Hoon-Veelenturf vult aan: “Van oudsher was Baarle the place to be. Het had een bepaalde grandeur. Om die grandeur terug te halen, willen we fors investeren in toerisme en recreatie. Daarom zie ik het wel voor me dat als je in 2026 Baarle binnenrijdt, in een wat verkeersluwer centrum, de bloembakken je welkom heten in een sfeervol ingerichte openbare ruimte. En dat het meteen in alles duidelijk is dat je je in een enclavesituatie bevindt. Dat mooie winkeltjes en gezellige terrasjes het Bourgondisch genieten uitstralen. En dat er op diverse fronten, zowel in de bebouwde kom als in ons mooie buitengebied, genoten kan worden van het mooie van het leven en van de prachtige parels die Baarle rijk is.” “Ik ben blij met het enthousiasme dat ik hier heb aangetroffen en ik ben ervan overtuigd dat we met dat enthousiasme ver zullen komen. Wat dat betreft heb ik echt hele positieve verwachtingen voor de toekomst. Over tien jaar moet Baarle in ieder geval schitteren. En ik denk echt dat als wij hier voor een volgend interview zitten de eerste mooie effecten al merkbaar zijn voor eenieder.”
05
BAARLE
VERBLIJF
&
VOGELCONCERT Hou je van rust, ruimte en natuur en wil je even weg uit de dagelijkse sleur van drukte en lawaai, dan is dit park aan de rand van Baarle een prima plek. De caravan- en chaletplaatsen zijn ruim opgezet en de bosrijke omgeving staat garant voor heerlijke ontspanning onder het genot van prachtige vogelconcerten. En zoek je het toch wat bruisender, dan is het centrum van Baarle met vele leuke winkels en een aantal uitstekende restaurants lekker dichtbij.
DE GRENS
3
OASE VAN RUST EN RUIMTE
KAMPEER- EN CHALETPARK DE PADDOCK Bredaseweg 16, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 90 72 www.depaddock.nl
Fantastische recreatiewoningen voor kortstondig of langdurig verblijf. Parc de Kievit heeft het allemaal. Villa’s, bungalows, chalets en een camping; zowel koop als huur! Parc de Kievit is een rustieke, gemoedelijke en authentieke plek midden in de Brabantse bossen waar u het gehele jaar kunt genieten van rust en ruimte. Op het park zorgen een buitenzwembad, de tennisbanen, de speeltuin, de midgetgolfbaan en de Brasserie voor een extra aangenaam verblijf. Vanaf het park vind je mooie fiets- en wandelroutes uitgezet waar je heerlijk van de schitterende omgeving kunt genieten. Parc de Kievit is gewoonweg genieten!
Vlakbij de grens van Nederland en België ligt het merkwaardigste dorp ter wereld: Baarle. Een bijzonder dorp waar twee nationaliteiten broederlijk samenleven, wonen en werken in stukjes België die in Nederland liggen en vice versa. In dit enclavedorp steek je, zonder dat je het beseft, tientallen keren ‘stiekem’ de grens over.
Stiekem over de grens in Baarle Een merkwaardig dorp waar alles dubbelop is: twee gemeentebesturen met twee burgemeesters, twee politiekorpsen en twee postkantoren. Met twee soorten huisnummers en verkeersborden en nog veel meer. Een merkwaardig dorp met een bijzonder verleden. Smokkelaars slopen hier decennia lang over de grens. Bij het vallen van de avond struinden zij stiekem door het buitengebied, hun smokkelwaar goed verstopt voor de douanes.
Smokkelaars slopen hier decennia lang over de grens Baarles geschiedenis voert ook terug naar de Eerste Wereldoorlog. De beruchte ‘Dodendraad’, die het neutrale Nederland van het bezette België afsloot, scheidde vele Baarlese families en kostte talrijke levens. De bezette Belgische enclaves in Baarle zorgden ervoor dat Baarle een centrum werd van brievensmokkel en spionage. En nog altijd is de tijd van toen tastbaar aanwezig in de vorm van smokkelwandelingen, oude grensovergangen, monumenten en bijzondere verhalen van de bewoners zelf.
06
Baarle is vandaag de dag een levendig dorp, waar het goed shoppen is, zelfs op zondag. In het centrum zijn vele terrasjes en restaurants te vinden waar u heerlijk culinair kunt genieten. Maar ook rustzoekers komen in Baarle aan hun trekken. Het buitengebied, met bossen, beekdalen en uitgestrekte landerijen is meer dan de moeite waard om op de fiets of te voet te verkennen.
KLEINSCHALIG GROOTS De ideale plek voor een camping: tussen bossen, landerijen én dicht bij het dorpscentrum. Hier tref je luxe, verwarmd sanitair en gratis WiFi. De Wielewaal is zodoende een goede uitvalbasis om te gaan wandelen of fietsen in de prachtige omgeving. Daarnaast heeft de camping extra grote plaatsen die afgescheiden zijn door haagjes. Zo kun je knus
PARC DE KIEVIT
en privé genieten van een heerlijke vakantie.
Kievit 12, Baarle-Nassau T: +32 (0)13-507 98 19 www.parcdekievit.com Regelmatig aanbiedingen op Facebook
MINICAMPING DE WIELEWAAL Reth 14, Baarle-Nassau T: +31 (0)6 21 91 08 83 www.minicampingdewielewaal.nl
2
4
HEERLIJK ONTSPANNEN Welkom bij Hotel Den Engel! Gelegen in het hartje van dit bijzondere grensdorp kunt u hier heerlijk ontspannen na een lange wandeling, fietstocht of drukke werkdag. Graag ontvangen wij u ’s avonds in de brasserie voor een bourgondisch diner of informele borrel. Onze moderne hotelkamers met comfortabele bedden zorgen ervoor dat u zich de volgende dag heerlijk uitgerust tegoed kunt doen aan een uitgebreid ontbijt dat voor u klaar staat. Tevens bieden wij diverse arrangementen aan waarbij u volop kunt genieten van de gastvrijheid van Baarle-Nassau en haar omgeving.
DEN ENGEL Breng dus eens een bezoekje aan dit merkwaardigste dorp ter wereld; de Baarlenaren, of ze nou Vlaming of Nederlander zijn, heten u van harte welkom.
Singel 3, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 93 30 www.engel-schaluinen.nl www.hoteldenengel.nl
5
07
BAARLE
VERBLIJF
&
ONVERGETELIJK In het meest unieke dorp lunchen of logeren op een bijzondere plek? Dat kan bij Brownies&downieS in de Molenstraat. In het voormalige veilinghuis is dit bijzondere lunchcafé met vakantielogies gevestigd. De kanjers die er werken, zijn veelal mensen met een beperking. In het lunchcafé beneden zorgen zij voor een unieke bediening van kwalitatief goede gerechten. Maar ook boven in de vakantielogies helpen zij mee. Ontbijt op bed of roomservice? De mensen van Brownies&downieS maken het altijd speciaal. En zo wordt een overnachting in Baarle onvergetelijk. BROWNIES&DOWNIES
GEMEENTEN
Molenstraat 5, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-89 02 26 www.browniesanddowniesbaarle.be
6
VOORPRET
ALS JE IN BAARLE KOMT WIL JE ER BLIJVEN Hotels, vakantiehuisjes en campings. Van luxe bed tot basic kamperen. Voor ieder wat wils.
DE
Camping- en bungalowpark de Heimolen is een park dat uitermate geschikt is voor een fiets-, wandel- en paardrijvakantie. Je kan er kamperen of verblijven in bungalow of trekkershut. Ook campers zijn van harte welkom voor een speciaal tarief. Daarnaast zijn groepen ook van harte welkom. Er is een gezellige kantine voor een drankje of snack. In de aangrenzende speeltuin heb je geen kind meer aan je kroost. Laat de voorpret maar vast beginnen.
CAMPING EN BUNGALOWPARK DE HEIMOLEN Heimolen 6, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 94 25 www.deheimolen.nl
7
uc r t l e s s i w e t o r g
In 1995 werden de enclavegrenzen in Baarle nog eens goed nagemeten. Dat dat soms tot wat verschuivingen zou leiden, daar was wel rekening mee gehouden. De ene keer leverde Nederland wat op haar grondgebied in, de andere keer moest België wat toegeven. Niets om je veel zorgen over te maken. Tot men bij een pand aan de Chaamseweg aan het meten sloeg. In Baarle loopt de grens soms dwars door een huis heen. De plaats van de voordeur bepaalt dan of het pand Nederlands of Belgisch is. De voordeur van het huis met het Belgische nummer 10 bleek na hermeting op Nederlands grondgebied te liggen. De gevolgen daarvan zijn groter dan je denkt: de Belgische bewoonster van het pand zou op 84-jarige leeftijd opeens naar Nederland moeten emigreren. En daar had deze dame natuurlijk niet echt goesting in. Gelukkig hadden de gemeentelijke bestuurders begrip voor haar situatie. Raam en voordeur werden vakkundig omgewisseld, waardoor deze laatste zich weer aan de andere kant van de grens, terug in België, bevond. Tot opluchting van de bewuste mevrouw. Én van de Belgische postbode, of liever gezegd: facteur.
08
Een grote wisseltruc als deze deed zich ook voor bij een ander, minder fris voorval. Bij een vergelijk-
bare woning in Baarle bevond zich de voordeur in het ene en het even grote raam ernaast in het andere land. Op een nacht wisselden deur en raam plotseling van plaats. Kennelijk zag de bewoner er voordelen in om van het ene naar het andere land te hoppen. Belastingvoordeel? Uitkeringszaken? Hoe dan ook, de 'emigratiepoging' mislukte. De illegale verbouwing bleef namelijk niet onopgemerkt. En met twee procesverbalen op zak, een Belgische en een Nederlandse, moest de deur weer terug naar het oorspronkelijke land.
Twee gemeenten die samen één dorp vormen. Het Belgische Baarle-Hertog en het Nederlandse Baarle-Nassau liggen onderling verweven middenin de denkbeeldige driehoek tussen Turnhout (B), Breda en Tilburg (NL). Het centrum van Baarle ligt ongeveer vijf kilometer vanaf de rijksgrens, omringt door Nederland. België en Nederland worden er niet door één grens geduid, maar de vele, losse enclaves maken Baarle zo apart.
Baarle: het merkwaardigste dorp ter wereld Baarle-Hertog
Enclave in enclave....
De gemeente Baarle-Hertog heeft een oppervlakte van 748 hectare en ongeveer 2250 inwoners en bestaat uit 22 Belgische gebiedsdelen, enclaves genoemd, en kerkdorp Zondereigen.
Uniek is de ligging van Castelré. Als een schiereiland ligt het in België, omdat het met een smalle strook verbonden is met de rest van het grondgebied van Baarle-Nassau en er geen sprake van een enclave is. Toch is het gebied uniek, de bewoners kunnen hier spreken van hun Belgische noorderburen.
Baarle-Nassau De Nederlandse gemeente Baarle-Nassau omvat het gebied waarin al die 22 Belgische enclaves liggen. Daarnaast behoren ook de acht Nederlandse enclaves in de gemeente Baarle-Hertog tot haar grondgebied. Van die enclaves liggen er zeven (ook subenclaves genaamd) in de twee grootste Belgische enclaves en één enclave in het kerkdorp Zondereigen. De gemeente Baarle-Nassau heeft een oppervlakte van 7641 hectare en ongeveer 6500 inwoners.
Castelré 09
HET MERKWAARDIGSTE DORP TER WERELD
HET MERKWAARDIGSTE DORP TER WERELD
Typisch plattelandsdorp Ulicoten Het dorp Ulicoten, ongeveer vijf km ten westen van Baarle gelegen, is een typisch plattelandsdorp. Op één stukje weiland na maakt het volledig deel uit van het grondgebied van de gemeente Baarle-Nassau. Over dat ene stukje weiland is meer dan 150 jaar onenigheid geweest. Bij de beschrijving van alle percelen, in 1836, claimden beide gemeenten, Baarle-Hertog en BaarleNassau, dit perceel. Het heeft tot 1995 geduurd voordat beide landen hier officieel uit waren en toen werd dit perceel de 22e Belgische enclave.
De St. Rumolduskerk, in gotische stijl, is getooid met fraaie glas-in-lood ramen van de bekende Kempense glazeniers Jan Huet en Maria van Beek. De jaarlijks terugkerende kerststal met levende dieren bij deze kerk is zeer de moeite waard. Onlangs is nabij de grens een stukje ‘Dodendraad’ gereconstrueerd. Deze elektrische draad met 2000 volt scheidde tijdens de Eerste Wereldoorlog het neutrale Nederland van het door de Duitsers bezette België. Dit vredesmonument staat ook centraal in een gegidste wandeling en werd in 2014 op verschillende plaatsen uitgebreid vanwege de herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog 100 jaar geleden.
Al eeuwenlang is Ulicoten bekend om de verering van Sint Bernardus. Elk jaar komen vele pelgrims van heinde en verre naar Ulicoten. Met Pasen en Pinksteren maar vooral op 20 augustus, de feestdag van Bernardus, kent Ulicoten een grote toeloop van vereerders.
Baarle
Castelré
Het centrum van Baarle is de kern van de twee gemeenten wat het best in beeld gebracht wordt door de borden van de bebouwde kom. Nergens ter wereld is een gemeente zo sterk verweven met een gemeente van het buurland als in Baarle. De grenzen lopen in Baarle kriskras door wegen, huizen en gebouwen. Om dit zichtbaar te maken worden de enclavegrenzen overal aangegeven met speciale stoeptegels en punaises in het wegdek. U kunt precies zien waar de grens loopt.
Het “dorpje” Castelré, gelegen elf km ten westen van Baarle, behoort tot de gemeente Baarle-Nassau. Landschappelijk is het gebied uniek. De smalle strook wordt aan alle kanten begrensd door beken: de Hollandse Loop, de Mark en het Merkske. Omdat deze beekjes de grens vormen tussen Nederland en België zijn ze nooit “genormaliseerd”. Hierdoor zijn deze beekdalen in hun oorspronkelijke staat gebleven en zijn daarom uniek te noemen. Tussen deze beekdalen bevinden zich prachtige bolle akkerlanden. Rond die bolle akkers staan nog steeds in een grote kring de boerderijen. Zo’n ringvormige beekdalnederzetting is zeldzaam. De bebouwing van Castelré bevindt zich uitsluitend in het westen van het gebied. De inwoners zijn daarom helemaal georiënteerd op de verschillende kernen van de Belgische gemeente Hoogstraten. Het buurtschap “Schootsenhoek” aan de zuidkant is voor een groot deel georiënteerd op Wortel. Het buurtschap “het Groeske”, met haar originele Frankische driehoek, ligt aan de noordkant en is georiënteerd op Minderhout. De inwoners van heel Castelré, ongeveer 120, horen bij de parochie van Minderhout en worden daar ook begraven.
Op de huisnummerbordjes is ook de nationale driekleur weergegeven; daaraan kunt u zien of het een Belgisch of een Nederlands huis betreft. Maar er is ook een zeer grote verwevenheid op sociaal-cultureel, economisch en bestuurlijk vlak. Voorbeelden hiervan zijn de vele gemengde verenigingen en organisaties, de gemeenschappelijke internationale bibliotheek, het ‘Cultureel Centrum Baarle’, de gemeenschappelijke brandweer, gezamenlijke nutsvoorzieningen (drinkwater, gas, riolering, milieustraat). Je vindt in het unieke Baarle echter wel twee kerken, twee gemeentehuizen, twee politiediensten, twee apotheken, twee postkantoren, twee scholen.
10
Beekdalnederzetting
De grenzen lopen in Baarle kriskras door wegen, huizen en gebouwen
Ingesloten tussen water
Volwaardig grensdorp
Zondereigen
Baarle-Grens
Het dorp Zondereigen, gelegen ongeveer 5 km zuidwestelijk van Baarle, is een schoolvoorbeeld van een Kempisch plattelandsdorp. Het is “de verborgen parel van Baarle-Hertog”. Het behoort, op één Nederlandse enclave na, tot het grondgebied van Baarle-Hertog. Zondereigen wordt al in 1251 genoemd vanwege een gerechtelijke uitspraak over een “grensincident”. Het is gelegen in een landelijk gebied met vele land- en tuinbouwbedrijven en prachtige natuurgebieden. Het dorp ligt ingesloten tussen twee beekjes: het Merkske en de Noorder-Mark en telt ongeveer 425 inwoners.
Het buurtschap Baarle-Grens, gelegen vijf kilometer ten zuiden van Baarle behoorde tot 1959 volledig bij de gemeente Baarle-Nassau. Het buurtschap vormde samen met Weelde-Statie, dat tot de Belgische gemeente Ravels hoort, een volwaardig dorp. Het hele dorp is ontstaan na 1867. Toen werd de spoorlijn tussen Tilburg en Turnhout geopend en in 1906 kwam er een enorm station aan de grens. Typisch is het verschil in bouwstijlen aan weerszijden van de grens. Tussen 1955 en 1959 is in dit dorp een grote strijd uitgevochten om een perceel grond.
11
SHOPPING
SHOPPING OGEN EN OREN TE KORT
ZET DE BLOEMETJES BUITEN! Of juist binnen. En kies daarvoor uit het ruime assortiment aan snijbloemen van Artinez, dat elke dag wordt ververst. En dan ook echt élke dag, want ze zijn zeven dagen in de week geopend. Daarnaast is er ook een enorme keus aan planten, vazen, potten en zijden bloemen in alle soorten en maten. Geen tijd om naar de winkel te gaan? Sinds kort is er ook Bloemenplaats.nl waar je online prachtige boeketten kunt bestellen. Leuk om iemand te verrassen.
ARTINEZ
Oordeelstraat 8, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 02 03 www.bloemenplaats.nl
8
DA’S PLEZANT Altijd plezant om te geven of te krijgen: de creatieve cadeaus van Plezant living & gifts. In de ruim opgezette winkel zijn merken verkrijgbaar als Riverdale, Lampe Berger, Greenleaf, WoodWick Candles. Maar ook voor creatieve workshops kun je er terecht. Plezant maakt van iedere aankoop een cadeautje.
Baarle-Nassau
KLANTVRIENDELIJK Het alledaagse betaalbaar, het bijzondere bereikbaar, dat is de missie van Albert Heijn. En daarnaast is de ‘Appie’ in Baarle ook nog eens uitgeroepen tot meest klantvriendelijke winkel van de regio. Het personeel mag met recht trots zijn op deze titel. De Albert Heijn in Baarle is bovendien extra bijzonder door een uitgebreid assortiment aan Belgische producten. Zo verkoopt men er onder andere devos&lemmens sauzen, Belgische vleeswaren en broodsoorten en extra soorten chocolade. Op de grote versafdeling, met vaak nieuwe en bijzondere producten, is altijd wat lekkers te proeven. Reuze gemakkelijk is ook de inpandige Gall & Gall met de meest uiteenlopende soorten drank. Bij Albert Heijn is het alledaagse betaalbaar door de ruime keuze uit het basic merk en het huismerk, maar ook het bijzondere bereikbaar dankzij de A-merken en AH excellent. En ondertussen kan je er genieten van een heerlijk kopje thee of koffie van vers gemalen bonen. Op de ruime privéparking, die onlangs helemaal is vernieuwd, is parkeren nooit een probleem. En dan is de Albert Heijn in Baarle ook nog eens 7 dagen per week en vrijwel alle feestdagen geopend. Wát een service en gemak! ALBERT HEIJN Kerkstraat 8, Baarle Nassau T: +31 (0)13-507 00 40 www.ah.nl
Aarts Beeld en Geluid is specialist op het gebied van audio, video, computers, telefonie, satelliet en bewakingsapparatuur. Door samenwerking met Vobis heeft het bedrijf een extra groot aanbod in pc’s en toebehoren. Speciale servicemonteurs zorgen voor een perfecte installatie. Desgewenst kan de inpandige technische dienst APK op je pc uitvoeren en alle apparatuur repareren, zelfs als deze niet bij Aarts gekocht is. Aarts Beeld & Geluid is aangesloten bij Euronics Digitaal. AARTS BEELD & GELUID Visweg 2, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 80 78 www.aartsbeeldengeluid.nl
LEKKER RUIM WINKELEN Ongeveer 20 jaar geleden is de Bruna in Baarle-Nassau gevestigd. Ruim 7 jaar was deze zaak gevestigd in de Singel. Dit pand was 90m2. Te klein dus voor het steeds ruimer wordende assortiment. We verhuisden naar Nieuwstraat 15. Door de geweldige kennis en service van deze Bruna, werd deze zaak nog eens omgebouwd naar een dubbele winkeloppervlakte. Inmiddels 300m2, een hele ruime winkel. Hier kunt u rustig rondkijken, wat lezen en altijd terecht voor een passend cadeautje. BRUNA Nieuwstraat 15-17, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 77 71 www.brunabaarlenassau.nl
12
FANTASTISCHE VRIJE TIJDSBESTEDING Handwerkspeciaalzaak Lückman is al vele tientallen jaren een begrip in de wijde omgeving. Je kunt er alles vinden op het gebied van trendy wol, garens borduurwerk, knopen, ritsen, 3D kaarten, handwerkpakketten te kust en te keur, fournituren... en nog heel veel meer. Service, persoonlijke aandacht en deskundig advies zijn dé sleutelwoorden. Handwerken is hip, hipper dan ooit! Het wordt zelfs het nieuwe yoga genoemd.
Onze ruime parking is bereikbaar via de Kerkstraat
PLEZANT LIVING & GIFTS Nieuwstraat 27, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-334 40 37 www.plezantbaarle.nl
9
HANDWERKSPECIAALZAAK LÜCKMAN Nieuwstraat 6, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 92 95
FLEURIG EEN WAAR SNOEPPARADIJS Van tumtummetje tot toverbal, van spekkies tot snoeptaart. Het is onmogelijk Candyhop XL te passeren zonder dat het water je in de mond loopt. Hier vind je meer snoepgoed dan je je kunt voorstellen: klassiek, natuurlijk en biologisch snoep. Suiker-, gelatine-, gluten-, of lactosevrij snoep. Of snoep dat geschikt is voor vegetariërs en veganisten. Maar ook piñata’s, traktaties en diverse leuke artikelen voor geboortes, verjaardagen, jubilea en andere speciale gelegenheden.
CANDYSHOP XL
10
12
Chaamseweg 6, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-70 97 37 www.mamamagikeensnoepje.nl
13
11
IEDERE ZONDAG VRIJE WEEKMARKT!
Van groen in huis word je vrolijk. Van een kleurrijk boeket misschien nog wel méér. Verras daarom jezelf of iemand anders eens met een mooie plant of een bloemetje. Bij Royal Flora is volop keus. Naast de vele soorten planten en snijbloemen vind je er ook aardewerk, glaswerk, zijden bloemen en decoratie. Zo’n fleurig cadeautje, daar wordt toch iedereen blij van?
Ga naar de gezelligste overdekte vrije markt van de regio. Ontdek hier tussen de vele stands met nieuwe artikelen en curiosa, net dát ene hebbedingetje waar je al jaren naar op zoek bent... De Markthal: u slaagt altijd op de vrije markt!
ROYAL FLORA
DE MARKTHAL
St. Annaplein 24, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 62 45 www.royalflora.nl
Grens 32, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 83 20 www.demarkthal.com
14
15
16
13
BAARLE
SHOPPING
&
KUNSTIG Bij Speedway Decoration vind je een grote collectie schilderkunstwerken, waarvan sommige door de eigenaresse zelf geschilderd zijn. Je vindt er grote en kleine kunstwerken, van eenvoudig tot decoratief. Daarnaast verkoopt Speedway Decoration ook glasschilderijen, metaalwanddecoratie, spiegels, lijsten en cadeau´s. Speedway Decoration is geopend op
DE DODENDRAAD
zaterdag en zondag. SPEEDWAY DECORATION Molenstraat 37, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 95 65 www.speedwaydecoration.be
17
TUINTJE, BOOMPJE, BEESTJE
INSPIREREND Pothuis en Petite Fleur zijn belevingswinkels waar een optimale service, kwaliteit en meedenken met de klant voorop staat. Alles kan! Modern, landelijk, retro,... Petite Fleur is gespecialiseerd in creatieve en gezellige workshops bloemschikken alsook in het creëeren van luxe en natuurechte zijden bloemstukken en plantenbakken. Met artikelen van het Pothuis creëer je in een handomdraai een eigen feeling in en om je huis met moderne, antieke en unieke meubelen, tuinmeubelen, parasols, beelden, sokkels, fonteinen, terrasverwarmers, barbecues, verlichting, keukenaccesoires, potten, vazen, manden, kaarsen, geurzakjes, diffusers, waxbars, klokken, fotolijsten, kussens, plaids, lantaarns, wandpanelen, haws gieters, spaarpotten, theelichtglaasjes, en nog véél meer.
Niet alleen de goede ligging met een mooie eigen parkeergelegenheid, maar ook het assortiment is bij Horta van Tilburg uniek te noemen. Je vindt in dit complete tuincentrum van alles om je tuin of balkon heerlijk groen aan te kleden. Daarnaast kun je er ook voor de moestuin terecht. Er is tevens een grote afdeling voor je favoriete huisdier: van hond, kat tot paard.
HORTA VAN TILBURG
18
Pastoor de Katerstraat 31a Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 90 66 www.horta.org
PETITE FLEUR
www.petitefleur.eu
POTHUIS
Grensweg 28, Baarle-Nassau www.pothuis.nl
19
Op 28 juli 1914 brak in Europa de Eerste Wereldoorlog, ook wel de Grote Oorlog genoemd, uit. Nederland was neutraal, België niet. Derhalve ontstond hier een bijzondere situatie, zoals wel vaker het geval is vanwege de uitzonderlijke toestand met Nederlandse en Belgische enclaves.
KNALLEND GOED Sfeer, graffiti, passie, productkennis en heel veel vuurwerk. Dat is wat je kan vinden in “De Bunker” aan de Klokkenstraat en de winkel aan de Kapelstraat in Baarle. Niet alleen met oud & nieuw en feestjes, maar het hele jaar door zijn de medewerkers van ZENA veilig bezig met vuurwerk. Lesley, Gijs en hun team zorgen
Ruim 100 jaar geleden, in 1915, is WO 1 al in volle hevigheid bezig. In de Westhoek, aan de IJzer, worden stellingen gebouwd en loopgraven gegraven. In de maanden april en mei van dat jaar wordt in Baarle de Dodendraad opgericht in opdracht van het Duitse bezettingsleger.
voor gastvrijheid en staan bekend om de beste producten en service in vuurwerkland. Knallend goed.
ZENA VUURWERK Klokkenstraat 6a | Kapelstraat 12, Baarle-Hertog T: +32 (0)4-792 649 03 www.zenavuurwerk.com
20
De Dodendraad zou het neutrale Nederland van België scheiden met alle gevolgen van dien. Op deze elektrische afrastering stond maar liefst 2000 volt en omdat stroom buiten de grote steden in die dagen niet erg bekend was, zijn er vele doden te betreuren. In deze streek alleen al ongeveer 40 mensen. Van de ene op de andere dag werden families en buren van elkaar gescheiden.
BEAUTY MÉÉR DAN EEN KAPPER
DE KEUZE VAN SCHOONHEID
Goed oed advies en kwalitatief hoogwaardige hairstyling in een ontspannen omgeving. Bij Hairpoint komen is méér dan “even naar de kapper gaan”. De kapsters/kappers en kleurspecialisten van deze vriendelijke en professionele zaak ontfermen zich met zorg over je haar, terwijl je geniet van het beste kopje koffie koffie van Baarle, een tijdschrift en eenengoed kopje van Baarle, een tijdschrift een gesprek. goed gesprek.
Dat schoonheid een betaalbare keuze is, wordt bij kap- en schoonheidssalon Silhouette wel duidelijk. Een team van gediplomeerde en gecertificeerde medewerkers staat klaar voor de beste behandelingen op het gebied van haarkleuren of -extensions, beauty arrangementen en gel- of acryl nagels en massages. Professionaliteit staat voorop. Daarnaast garandeert Silhouette onverschrokken de laagste prijs garantie. Dát is extra mooi.
HAIRPOINT
SILHOUETTE HAIR & BEAUTY SALON
Stationsstraat 37, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 84 61 www.hairpointhaarstudio.nl
14
21 30
Alphenseweg 4, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-591 41 68 www.silhouette.co.nl
Passeursraam
22 0
Maar mensen zijn vindingrijk. Verschillende apparaten werden bedacht om tóch door de elektrische afrastering te komen, waarvan het zogenaamde “passeursraam” het meest populaire was. Dit raam kon opgevouwen in een broekspijp verstopt worden, en eenmaal bij de draad aangekomen werd het uitgevouwen en tussen twee stroomdraden ingeklemd. De koude rillingen lopen over je rug als je je bedenkt dat onder en boven je 2000 volt spanning stond.
Wandelingen en fietsroutes van de Dodendraad Op de VVV-kantoren van Baarle-NassauHertog, Hoogstraten, Merksplas en Chaam vindt u verschillende brochures met wandelingen en fietsroutes van de Dodendraad. Op verschillende panelen langs de routes wordt met foto’s en teksten het ‘verhaal’ verteld, en met QR-codes kunnen verhalen en gebeurtenissen uit die tijd beluisterd worden. Jaarlijks wordt op de scholen een educatief programma gebracht omtrent WO 1 . Op de foto hieronder ziet u kinderen het passeurs raam uitproberen, gelukkig zonder spanning!
15
BAARLE &
ENCLAVES
HET ONTSTAAN VAN DE ENCLAVES
Na de onafhankelijkheidsstrijd van België in 1830 werd uiteindelijk in 1843 de grens tussen Nederland en België vastgesteld in het Graafschap Holland. Vanaf dan werd een gedeelte van Baarle, Baarle-Nassau genoemd. Dat gold ook voor Zundert-Nassau, Sprundel-Nassau en (Princen) Hage-Nassau. Over de percelen in de Baronie die de Hertog aan de andere leenmannen in leen had gegeven, behield hij wel de volledige zeggenschap. Die kregen het achtervoegsel -Hertog. Vandaar de naam Baarle-Hertog. Alleen in Baarle bestaat de enclavesituatie nog steeds, in alle andere plaatsen is die door vererving en samenvoeging opgeheven. Als enige plaats in de wereld is hier de middeleeuwse gebiedsindeling in stand gebleven. Bij de Vrede van Munster in 1648, aan het einde van de 80-jarige oorlog, kregen de enclaves voor het eerst een internationale status. De grens tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden werd dwars door het Hertogdom Brabant getrokken. De Baronie van Turnhout, met Baarle-Hertog, kwam bij de Zuidelijke Nederlanden die onder Oostenrijks bestuur stonden. De Baronie van Breda, met Baarle-Nassau, kwam bij de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën.
De naam Baarle wordt voor het eerst vermeld in een akte van 992. Gravin Hilsondis van Strijen en echtgenote van Ansfried, die na haar dood bisschop van Utrecht werd, schenkt in dat jaar gronden om er de abdij van Thorn in Limburg op te richten. Eén van die gronden was de villa Baerle. De abdij van Thorn werd gesticht omstreeks 980 en deze schenking staat vermeld in de stichtingsakte.
Het ontstaan van de enclaves In 1198 werd de basis gelegd voor de Baarlese enclaves. De aanleiding is een conflict tussen Dirk VII, graaf van Holland en Godfried II van Schoten, heer van Breda. Het vrije Leen “Breda” was toen onderdeel van het Hertogdom Brabant. Dirk VII maakt echter vanaf 1190 aanspraak op de stad Breda en deze aanspraak wordt steeds dreigender. In 1198 schenkt Godfried van Schoten zijn bezittingen aan Hertog Hendrik I van Brabant. Godfried van Schoten krijgt zijn stad meteen terug in gewoon leen. Mogelijk ter compensatie kreeg hij ook een groot gebied rond de stad, dat later de Baronie van Breda zou worden.
16
De Hertog had in het gebied al veel stukken land in leen gegeven aan andere leenmannen. Vaak waren dat de al ontgonnen en bebouwde gronden die later bij de Hertog bleven. Daar ligt de oorsprong van de enclaves. Hoewel de transactie tussen Hertog Hendrik I en Godfried van Schoten bedoeld was om de invloed van het Graafschap Holland te weren, kreeg dit Graafschap in de loop van de tijd langzaam meer invloed en de Hertog verloor steeds meer zeggenschap over de Baronie van Breda. Via erfopvolging kwam de Baronie in bezit van het geslacht Nassau, dat ook aan de macht kwam
Na de onafhankelijkheidsstrijd van België in 1830 werd uiteindelijk in 1843 de grens tussen Nederland en België vastgesteld. In onze regio bleven de grenzen gelijk aan die van voor de Franse tijd. Nu wilde men echter gemarkeerde grenzen.
De commissie die dat moest uitwerken stelde dat het onmogelijk was de grens vast te stellen ter hoogte van de gemeente Baarle-Nassau, tussen de Belgische gemeenten Poppel en Meerle.
Ter hoogte van BaarleNassau was er als het ware “een gat in de grens” Grenspaal 214 werd geplaatst op het punt waar de gemeente Alphen stopte. De volgende grenspaal, nr. 215, werd geplaatst op het punt waar de gemeente Chaam begon. Ter hoogte van Baarle-Nassau was er als het ware “een gat in de grens”. Om toch enige duidelijkheid te scheppen werd in de grensovereenkomst, die opgesteld was in de Franse taal, een gemeentelijk document gevoegd waarin voor elk perceel beschreven was, tot welke van de twee gemeenten het behoorde. Het heeft tot 1974 geduurd eer het gat in de grens werd gedicht en tot 1995 eer de laatste enclavegrenzen officieel werden vastgesteld en als rijksgrenzen erkend. De geschiedenis heeft in Baarle een uniek gebied nagelaten. Als enige plaats in de wereld is hier de middeleeuwse gebiedsindeling in stand gebleven. Baarle verdient daarom een plaats op de werelderfgoedlijst van de UNESCO.
Op pagina 26, 27 en 28 staat de verdeling van de enclaves aangegeven.
17
BEAUTY
BELGISCHE PRODUCTEN YUMMIE
OPPERBEST
Een bijzondere combinatie: bonbons, wok en barbecue. Maar bij nader inzien is het zo gek nog niet. Het vlees en de vis voor in wok en op barbecue worden thuis geleverd. En na afloop kunt u bijvoorbeeld nagenieten met een kopje koffie met pralines van Leonidas.
Gun jezelf de luxe van totale verzorging: van kapper & schoonheidssalon in één. Kies voor een nieuwe coupe of leun achterover voor een compleet verzorgde beautybehandeling. Bij Haarhoek worden de nieuwste hair- en beautytrends gevolgd en wordt gebruik gemaakt van betrouwbare merken als Schwarzkopf. In de schoonheidssalon kun je terecht voor de meest uiteenlopende beautybehandelingen met producten van onder andere het merk Skeyndor. Van gezichtsbehandeling tot gelnagellak. De dames van Haarhoek laten je er op je best uitzien.
En wat zijn nu de overeenkomsten? Juist ja: lekker! LA BONNE VIE
HAARHOEK
27
Nieuwstraat 2, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 98 85 www.haarhoek.com
GELUK
GEZONDHEIDSCENTRUM MET HOTEL Aan de rand van Baarle ligt het multifunctionele gezondheidscentrum Sporthotel Bruurs. Hier vind je het totaalpakket voor lichaam en geest. Je kunt er fitnessen, zwemmen, deelnemen aan groepslessen, tennissen en squashen. En na het sporten kun je genieten en ontspannen in het saunacomplex. Wil je lekker in je vel zitten, dan helpen wij je graag door bewustwording van gezonde voeding, voldoende beweging en inzicht in eigen gedrag. Dit allemaal onder begeleiding van gediplomeerde instructeurs. SPORTHOTEL BRUURS 23
Sportlaan 22, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 53 32 www.sporthotelbruurs.nl
HARDY’S 2.0 Kapelstraat 1c, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-71 74 77 T: +31 (0)6-50 52 32 32
[email protected] Like ons: /kapsalon.hardys
Bij Krijnen wordt je gelukkig van de Belgische prijzen voor sigaretten en tabak. Maar van de echte Belgische chocolade wordt je het gelukkigst. Wil je daar bovenop je geluk op de proef stellen, dan koop je een krasbiljet, Euro Millions, Lotto of Magic Betting (sportweddenschappen) en je maakt kans op vele prijzen. Binnenkort komt er een compleet nieuwe winkel aan de Chaamseweg. Daarom is Krijnen tijdelijk verhuisd naar de kleine parking naast de loswal: hoek Stationsstraat - Chaamseweg. KRIJNEN ROOKWAREN
24
PERSOONLIJK Hardy’s 2.0 staat voor haarverzorging met oog voor kwaliteit. De kappers van Hardy’s 2.0 laten zich inspireren door trends in de haarmode, maar hebben tegelijkertijd een goed oog voor persoonlijke stijl. Dat resulteert altijd in een goed advies op het gebied van styling, kleur en een kapsel dat echt bij je past.
Tijdelijk adres: Nieuwstraat 3, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 00 36
ER SCHUILT SCHOONHEID IN IEDEREEN
Overheelijke Belgische chocolade, bijzondere soorten bier, tabak en brandstof... Dat is voor iedere Hollander toch onweerstaanbaar.
28
In het ruime pand van De Biergrens, met meer dan 600 zorgvuldig uitgekozen bieren, loopt de grens dwars door de winkel. En zo kan je er dus je Belgisch biertje in België halen of ga er even “de grens over” voor een Hollandse jenever. Maar bier en alles wat daarmee te maken heeft, is toch waar het vooral om draait bij De Biergrens. Naast de bekende merken komen vele van hun bieren van brouwerijen uit de streek. Het uiterst vakkundige personeel helpt je graag met de keuze.
Een nieuwe haarcoupe, een rustgevend gezichtsmasker of een ontspannende massage. Laat je schoonheid stralen.
DE BIERGRENS Molenstraat 98, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 97 74 www.debiergrens.be
Stationsstraat 3, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 86 08 (schoonheidssalon) T: +31 (0)13-507 88 02 (kapsalon) www.dione-haarverzorging.nl www.dione-huidverzorging.nl
Molenstraat 26, Baarle-Nassau T: +32 (0)13-507 78 78
OP EN TOP BELGISCH Sigaretten en tabak van diverse merken aan Belgische prijzen, daarvoor moet je zeker bij Klavertje Vier zijn.
Schoonheidssalon, kapsalon, nagelstudio, totale verzorging is mogelijk. Dermabrasie, gelaatsbehandelingen, Thermofit, Chinese peeling, permanente make up, definitief ontharen, pigment verwijderen en zonnebank. Het is de moeite waard om informatie bij ons te vragen; wij geven vrijblijvend een professioneel advies. DIONÉ
18
NEDERLANDERS GENIETEN VAN BELGISCHE PRODUCTEN
GRENSOVERSCHRIJDEND WINKELEN
HUIDVERZORGING | HAARVERZORGING
25
Molenstraat 29, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 97 39 www.labonnevie.be
En zoals de naam al zegt: DE plaats om uw geluk te beproeven. Zo kan je hier bijvoorbeeld ook Euro Millions, Belgische lotto en verschillende soorten krasbiljetten verkrijgen. Je kan je geluk niet op. KLAVERTJE VIER 26
29
Molenstraat 12, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 90 50 www.klavertje-vier.com
30
19
HOOR DE VERSCHILLEN Kras of straf? Baarle is het allebei.
Baarlenaren verbazen zich in de regel niet over buurmans woordkeus of gebruiken. Of je nou van Bels Baol of van Hollaans Baol bent, je moet je buurman gewoon verstaan en een beetje flexibel zijn. En in Baarle kán de buurman een andere nationaliteit hebben. Komen Baarlenaren in een andere stad of dorp, dan wordt de Vlaming vaak uitgemaakt voor 'Ollander' en de Nederlander voor 'Bels'. Vlamingen en Nederlanders gebruiken dezelfde taal, maar elk land, elke regio, elk dorp of buurtschap heeft zijn eigen woorden en uitdrukkingen. Veel typisch Vlaamse woorden zijn leenwoorden uit het Frans. In Nederland is de uitspraak van woorden vaak Engels georiënteerd. Met één voet in België en eentje in Nederland wilt ge misschien wel wat voorbeelden horen? In beide landen wordt het gerstenat gewaardeerd, maar in Nederland drinkt men voornamelijk pils. Dat noemen ze daar een 'biertje', maar in Hollaans Baol toch liever gewoon een 'pilsje'. In België is de keuze in smaken en kleuren veel groter. Een 'pint' is hetzelfde als een 'goudgele rakker', maar het Belgische Kriekske, Koninckske, 'ne Palm of 'n Duvel wordt in Nederland steeds meer gewaardeerd en als specialiteit aanbevolen. Met bijbehorende prijzen, dat dan weer wel. Want wat van ver komt...
Afraffelen Uitdrukkingen verschillen vaak op een wijze die een glimlach kan ontlokken. De Vlaming heeft het over 'iets wat in zeven haasten moet' en de Nederlander spreekt dan over 'afraffelen'. Schiet je in Nederland 'uit je slof', dan schiet je in België 'uit je krammen'. En als je 'in nauwe schoentjes zit', dan zit je elders 'in de puree'. 'Goesting' is ook zo'n mooi woord. Het betekent zoveel als zin. De Nederlander heeft daarvoor ook nog het woord 'trek'. Maar 'een broek vol goesting' is dan nèt weer een andere betekenis van ergens zin in hebben. Een echt Baols woord waarvan de betekenis sommigen vreemd in de oren zal klinken, is het woord 'pik'. Het betekent zoveel als een snoepje, waar het in Nederland toch echt de aanduiding van het mannelijk geslachtsdeel is!
Komen eten
De Vlaamse kok Jeroen Meus geniet ook in Nederland grote populariteit. Is het om zijn kookkunst, of geniet de Nederlander vooral van het sappige Vlaams? Wie zal het zeggen.
In de regel is de Hollander positiever over de Vlaming dan andersom; sinds Vlaanderen eigen commerciële tv-kanalen heeft, wordt er amper nog naar Nederlandse zenders en programma’s gekeken. Muziekkeuze en smaak is internationaal, maar de top 40 van Vlaanderen laat hele andere beroemdheden zien dan die van Nederland. Nederlandstalige films worden in Vlaanderen niet vertoond óf ze worden er zelf opgenomen, met eigen acteurs en regisseur. De culturen lijken uit elkaar te groeien, alleen in de literatuur zoekt men elkaar nog op. En een enkele artiest krijgt zowel in Vlaanderen als in Nederland voet aan de grond.
Wit of wiet? De Vlaming gebruikt graag verkleinwoorden. Zoals een ‘koffieke’ bijvoorbeeld. En als hij koffie zonder caffeïne wil, dan bestelt hij een ‘deca’. De Nederlander is de laatste jaren helemaal weg van ‘latte macchiato’ of andere Italiaanse koffiespecialiteiten. De ‘barista’, de koffiespecialist, geniet er steeds meer aanzien. Grappig taalfoutje is de plattelander die het over ‘expresso’ heeft. Als je het dan toch over uitspraak hebt dan is, zoals eerder gezegd, de Nederlander op het Germaans georiënteerd en de Vlaming op het Romaans. Wit spreek je daarom in Vlaanderen uit als ‘wiet’, vergelijkbaar met de i in ‘visite’. ‘Een witteke’ is een ‘witbier’. En Suske en Wiske heten dan Suske en ‘Wieske’. Zo vreemd is dat niet, want wie kent de naam Wis in Nederland? Wies, daarentegen, is alom bekend. En wiet of weed uit de coffeeshop... dat is heel wat anders.
20
Tekst: © Jeanny Wouters/Thuis in Communicatie
Muziek Spreek je van een ‘orgelist’ of van een ‘organist’? Het is beide geoorloofd en de ene natie gebruikt het ene en de ander de andere aanduiding. Zeg je ‘binnenkoer’ of ‘binnenplaats’? Ga je ‘op de bus’ of ‘met de bus’? Ken je het woord ‘nagelkloppen’? Of zeg je liever ‘spijkerpoepen’? Met dat ‘poepen’ moet je in Vlaanderen overigens oppassen, want dat woord heeft een heel andere betekenis dan in Nederland. Welke Nederlandse uitdrukking voor dit werkwoord de Vlaming dan niet kent, daar zijn we nog niet uit...
21
BAARLE &
SMOKKELEN
SMOKKELVERLEDEN Nooit hadden ze het gevoel dat ze iets crimineels deden. “Nee,” zeggen Fons en Kees eensgezind, “het was een spel. Het was spannend. En het was leuk om te doen. Ooit kwam er eens een rijkswachter die niet van hier was. Die vond smokkelaars in eerste instantie maar een stelletje criminelen. Totdat hij en zijn vrouw in Poppel (B) kwamen wonen. Vervolgens kwamen zij ook gewoon hier (in het huis van Kees, net over de grens in Nederland) hun boter halen. Zij zijn zelfs vrienden geworden. En als de rijkswachter hier dan een potje kwam kaarten, keek hij gewoon even de andere kant op als er iets gesmokkeld werd.”
Als je bang bent moet je er niet aan beginnen
Vanwege de bijzondere enclavesituatie heeft Baarle uiteraard ook een roerige geschiedenis rondom het smokkelen. Nergens waren de mogelijkheden zó uniek als in de beide Baarles.
Met een boekentas vol boter op pad Suiker, boter, sterke drank, tabak, sigaren, sigaretten, vloeitjes, kauwgom, koffie, wol, katoen, nylons, kleding, stijfsel, koeien, kalveren, biggen, tapijten, jachtpatronen, deurmatten, horloges, koffers, radiotoestellen, schoenen, elastiek, zeep, waspoeder, fietsen, binnen- en buitenbanden. Je kan het zo gek niet noemen, of het werd na de Tweede Wereldoorlog tot zo’n beetje de zeventiger jaren gesmokkeld. Van België naar Nederland of andersom. En Baarle, als ingewikkelde lappendeken van die twee landen, leende zich daar natuurlijk bij uitstek voor. We spreken met twee (oud-)smokkelaars in hart en nieren: Kees Bax (76) uit Baarle-Nassau en zijn buurman Fons Verwimp (82) uit Poppel, een paar honderd meter verderop. Vol overgave vertellen zij over hun spannende jeugdjaren. In de Tweede Wereldoorlog was er veel honger, alles was op de bon. Fons liep als achtjarig menneke met acht kilo aardappelen de grens over. Vier kilo aan iedere schouder. Te voet van Alphen naar Poppel. Zo heeft hij heel wat kilometers afgelegd. Een aantal jaren
22
later was zijn buurjongetje, Kees, ook acht. Kennelijk de ideale leeftijd om met smokkelen te beginnen. Een kilo boter kostte in die tijd in Holland zo’n 3 gulden, terwijl de prijs een paar honderd meter verder twee maal zo hoog was. Met een boekentas vol boter ging Kees dus op pad. Op weg naar school, met een omweg over Poppel (B), moest hij de smokkelwaar bij diverse adressen afleveren. Of hij als jongetje al wist waar hij mee bezig was? “Natuurlijk,” zegt Kees, “als ik de douane zag, deed ik vlug mijn jas over mijn boekentas. Het was best spannend en je moest niet gepakt worden. Maar soms vergat ik dat ik die tas vol boter bij me had. Dan kwam na een paar uur op school de meester naar me toe om te zeggen dat er een druipende tas aan de kapstok hing!” Behalve aardappelen en boter smokkelden beide mannen gedurende behoorlijk wat jaren jenever (twaalf flessen per keer: zes voor in een zak en zes achter), nylonkousen (40 paar rond je lichaam), lappen stof (om je middel) en tabak in kluiten van 25 kg. Maar ook levend vee, zoals varkens en kalveren (“een natte vinger met een beetje suiker erop voor hun neus en ze liepen gewoon met je mee”).
Toch was smokkelen niet zonder gevaar. Fons is ooit eens opgepakt door de douane en heeft als veertienjarig jochie vijf dagen in het huis van bewaring gezeten. Hoe het daar was? “Geweldig! Het was heel gezellig. We zaten er met z’n drieën en je mocht werken, maar het hoefde niet. Maar als je dan wel gewerkt had, kreeg je aan het einde van de dag een ijsco. Er was alleen geen wc, wel een ijzeren ton. Als die nog leeg was en je dus de eerste was die daar z’n grote boodschap moest gaan doen, maakte dat een herrie! Het leek wel een orkest!” Fons lacht uitbundig: “Hahahahaha! Daar moesten we altijd erg mee lachen.”
3
ommetjes
Fons mocht daarna twee jaar niet in Nederland komen. Maar dat weerhield hem niet van het smokkelen. “Ik moest gewoon wat voorzichtiger zijn. Dus alleen te voet de grens over.” Dat het smokkelen daarmee extra spannend werd, lijkt het voor Fons alleen maar leuker te maken. “We zijn ook wel eens beschoten,” vertelt Kees. “Maar dat gebeurde alleen door douanes van buitenaf. Die waren dan zélf zo bang dat ze uit angst gingen schieten. Een douane van hier pakte je gewoon in de kraag.” Of zij dan nooit bang waren? “Nee,” zegt Fons, “ik ben nooit bang geweest. Als je bang bent, moet je er niet aan beginnen. Ik had ze vaak juist ferm te pakken. Ik maakte sporen de verkeerde kant op met achterstevoren klompen. Of mijn broer reed met de wagen de buitenbocht zodat ik, de boosdoener, aan de binnenkant kraaienpoten kon strooien. Ze wilden snel zijn hè, die douanes. Dus die namen altijd de binnenbocht. Ik heb er ooit veel plat gezet hoor.” “Maar niet alleen van de douane,” vult Kees aan, “d‘r bleven er ook wel eens liggen!” En beide mannen lachen het uit.
Ommetjes zijn mooie wandelingen door het bos- en buitengebied van Baarle. Onderstaande Ommetjes starten allen in het centrum van Baarle. Voor meer informatie kun je terecht bij VVV Baarle.
Ommetje Tommel (6km) Ommetje Tommel voert je langs historische plaatsen. Je loopt over middeleeuwse, open akkers en langs prehistorische grafvelden.
Ommetje Broskens (10km) Ommetje Broskens (10 km) gaat door kleine buurtschappen en langs oude paden door het zacht glooiende landschap van Baarle.
Ommetje Zondereigen (18km) Ommetje Zondereigen laat je de sterke invloed van beken op hun omgeving ervaren. Noordermark en Merkske bepaalden waar mensen zich vestigden en hoe ze het landschap ingericht hebben.
23
WONEN
WONEN GRENSWONING Een huis kopen of verkopen in een grensgemeente is niet altijd vergelijkbaar met andere plaatsen in België of Nederland. Van Rooij Makelaardij kan je alles vertellen over de bijzonderheden die dat met zich meebrengt. En zal je op basis daarvan een gedegen advies geven. Daarnaast ben je er ook voor alle andere zaken met betrekking tot onroerend goed aan het juiste adres.
VAN ROOIJ MAKELAARDIJ
Molenstraat 22, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 00 69 www.vanrooijmakelaardij.com
EEN LOODS VOL MEUBELEN EN HEEL VEEL DECORATIE
Edwin Mak heeft jarenlang ervaring in de bouw. Sinds hij eind 2008 EdWork oprichtte, timmert hij hard aan de weg. Edwin staat bekend om zijn vakmanschap met oog voor detail. Van grote tot kleine verbouwingen in en rond je huis of bedrijf. Samen worden mogelijkheden bekeken en wordt gezocht naar oplossingen, zodat iedere verbouwing of nieuwbouw volledig aan jouw wensen voldoet. Om van je huis een veilig thuis te maken, is EdWork bovendien gespecialiseerd in het inbraak-veilig maken van je woning. Geen klus is klaar voordat jij helemaal tevreden bent. EDWORK TIMMERWERKEN Voske 6a, Baarle-Nassau T: +31 (0)6-26 46 75 17 Volg Edwork: /EdworkTimmerwerken
THUIS
Van badkamermeubel tot nachtkastje, van Boeddhabeeld tot olifant, je kan het zo gek niet bedenken of je vindt het in één van de leukste meubelzaken van Baarle. Een opslagloods van 1000m2 is de basis voor deze gezellige winkel met volop inspiratie voor ieders inrichting. Zo vind je er waskommen, dressoirs, brood- en vitrinekasten, eet- en salontafels en heel veel decoraties van groot tot klein. Je kunt er terecht op vrij, za en zo van 10.00 tot 16.00 uur en door de week op afspraak.
BIJ BOROQUITO HAAL JE DE NATUUR IN HUIS
Alle woonideeën onder één dak, dan ben je bij van den Broek Wonen & Slapen aan het juiste adres. In de winkel met een oppervlakte van maar liefst 750 m² vind je een uitgebreide collectie woninginrichting. Je kunt er kijken, proberen en informeren. Want hun slaap- en interieuradvies is professioneel en altijd vanuit de wensen van de klant. Zo wordt ieder huis ook echt een thuis.
DE LOODS MEUBELEN
Op zoek naar een Midden- of Zuid-Amerikaanse uitstraling in je huis? Loop dan eens meubel- en accessoire zaak Boroquito binnen en laat je verrassen door een gezellige Mexicaanse sfeer. Bij Boroquito vind je prachtige meubelen, handgemaakte decoratie en sfeerlampen die op ambachtelijke wijze zijn gemaakt van natuurlijke materialen. Een winkel met een uniek concept. BOROQUITO
VAN DEN BROEK WONEN & SLAPEN
Molenstraat 82a, Baarle-Hertog T: +31 (0)6-26 55 62 26 / +31 (0)6-23 45 66 21 www.deloodsmeubelen.nl
31
Kerkstraat 1a, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 82 63 www.vandenbroekwonen.nl
33
37
38
VEELZIJDIG
ERVARING EN SERVICE
GLIMLACH
Al is het in onze landjes niet altijd even zonnig, een zonwering of overkapping is vaak een sfeervol element aan huis of in de tuin. Haneveer bvba is ervaren in het plaatsen van zonwering en rolluiken van het professionele merk Verano. Maar ook voor leveren en plaatsen van veranda’s op maat kan je terecht. Alsmede voor Profel ramen en deuren (PVC, aluminium of hout) of garagepoorten. Bewonder in onze showroom de prachtige overkappingen en afdaken uit ons ‘Buitenleven’ programma. HANEVEER BVBA
Jespers is een dynamisch bedrijf met ervaring op het gebied van verwarming, ventilatie, airconditioning en sanitair. Met name in badkamerrenovatie, plaatsing, onderhoud en service van cv-ketels is er sprake van jarenlange expertise. Omdat alles in eigen beheer wordt uitgevoerd, kan men zeker zijn van het juiste advies, 24/24-service en periodiek onderhoud.
Op een storing, verstopping of lekkage zit niemand te wachten. Als het toch gebeurt, wil je dat het zo snel mogelijk wordt opgelost. De loodgieters van Mark Geerts zijn altijd bereikbaar en zeer flexibel. Ze begrijpen dat de kleinste dingen het verschil kunnen maken tussen zorgen of een glimlach. En die glimlach, daar gaan ze voor.
34
Nonnenkuil 16, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-590 66 59 www.markgeerts.nl
JESPERS BVBA - JESPERS BV Gierlestraat 1a, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 91 25 T: +31 (0)13-507 73 26 www.jespersbvba.be www.jespersbv.nl
VAN HOVENIER TOT KLUSSER
Je hoeft geen ervaren bouwvakker te zijn om flink te klussen in en om het huis. Maar het mág natuurlijk wel. In beide gevallen is het praktisch een servicebouwmarkt met alle denkbare bouwmaterialen in de buurt te hebben. Of je nu bezig bent met een grootscheepse verbouwing of een klein klusje. Van ijzerwaren tot isolatie. Van afvoerputje tot compleet sanitair. Multimate maakt zelfs van iemand met twee linkerhanden een handige klusser. MUTIMATE 35
Molenstraat 31, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-63 57 77 www.boroquito.be
GEERTS INSTALLATIEWERKEN
Wiekenweg 15, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 00 00 www.haneveer.be
TWEE RECHTERHANDEN
24
32
STERK TIMMERWERK
Smederijstraat 13, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 78 86 www.multimate.nl
Een mooie tuin verdient goed onderhoud. Struiken snoeien, een vijver aanleggen of bomen kappen vraagt om deskundigheid. Die deskundige is Rob Vis. Met een passie voor groen weet hij exact welke verzorging beplanting nodig heeft. Om extra van je tuin te kunnen genieten, ontwerpt hij ook buitenmeubels. En niet alleen dat. Rob Vis is de helpende hand bij schilderwerk en klussen, voor zowel buiten als binnen.
39
HUREN IN DE GRENSSTREEK Baarle en omgeving biedt naast rust en natuurschoon ook Bourgondisch genieten en gezellige drukte. Wie wil daar nu niet wonen? Domein Beheer verhuurt betaalbare woningen en appartementen in deze mooie grensstreek. En daar laten ze het niet bij. Want is er onverhoopt onderhoud nodig of sprake van een storing, dan wordt dat in de regel snel verholpen. Via hun handige site maak je met je smartphone, tablet of laptop melding van het euvel en binnen de kortste keren regelt Domein Beheer reparatie of dat wat nodig is. Service, noemen ze dat bij Domein Beheer. Goed geregeld, noemen wij dat. DOMEIN BEHEER
ROB VIS
36
40
Korenbloemstraat 21, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 70 75 www.robvis.nl
41
Hoogbraak 6, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 97 34 www.domein-beheer.be
25
PLATTEGRONDEN
PLATTEGRONDEN
LEGENDA
CASTELRÉ
België Rijksgrens Bebouwing
44
Bedrijven
BAARLE-NASSAU
3
Bos Water Overig gebied Fietspad
37
Zandpad
24
Verblijf 40
89
Shopping
8
SAU
E-NAS
L BAAR
Beauty D
EM
Belgische producten
12 BE
ER M
LO
BE
E BR
EN
R VE
D
EM
41
Bezienswaardigheden
SIUS
ALOY S
Culinair & Lekkernij
AT
IU YS
O
AL
RA
60
ST
39
Wonen
98 96
AN
Mode 72 EN RAT GST HOO
SE
BA
45 35
Going on
90
91 94
18 54
68
70
A SS
AU
29 -N
34 BA A
R LE
BAARLE-HERTOG
51
ZONDEREIGEN
31
46
36
7
4
62
SAU
E-NAS
L BAAR
2
44
26
19
16
© studio hans köneman 2011
27
BAARLE
PLATTEGRONDEN
&
BAARLE-HERTOG-NASSAU
CULTUUR
ALOY
BA A
RL ENA
SS
AU
97
79
SIUS
64
80
28
AT RA
Y
O
AL
ST
S
SIU
69
10
1 14
SAU 26
E-NAS
L BAAR
9
48 61
15
13
59
85
67
23
81
87
65
58
78
86
52
20
42
74 56 43 50 75
84
Baarle heeft een rijke culturele historie. De unieke situatie waarbij van oudsher Belgen en Nederlanders door elkaar heen wonen, leven en werken, geeft het dorp een internationaal karakter dat, in overeenstemming met de vele grillige enclavegrenzen, als een rode draad door alles heen loopt. Deze grensoverschrijdende diversiteit zie je terug in de vele culturele bezienswaardigheden die het dorp rijk is.
6
47
73 77
66
5
11
21
83
53
82
44
22
27
25
38
92 30
33
32
17
88
55
BAARLE, EEN SIAMESE TWEELING
LEGENDA
71
België
De borden van de bebouwde kom verraden al dat Baarle een bijzonder dorp is. Het dubbele bord bestaat uit een officieel Nederlands en uit een officieel Belgisch bord aan het begin van de bebouwde kom.
Rijksgrens Bebouwing Bedrijven Bos Water
In het dorp worden de grenzen aangegeven door witte kruisjes op de trottoirtegels en punaises in het wegdek.
Overig gebied
76
ULICOTEN
Fietspad
Bij Restaurant Den Engel en tegenover de grenspaal zijn in de bestrating de wapens van de beide gemeenten aangebracht. Vanaf dat punt is ook de enclavegrenslijn aangegeven met oude kinderkopjes. Het betreft hier de eerste keer dat in Baarle de grenslijn zichtbaar is gemaakt. De bronzen plaquette is in 1996 geplaatst ter gelegenheid van de officiële vaststelling van de enclavegrenzen. Sindsdien zijn deze ook officiële “rijksgrenzen”.
42
Locatie: Singel
Zandpad
49
ST. REMIGIUSKERK - “DE BELSE KERK”
Verblijf
95
Tot in de 19e eeuw behoorden de beide Baarles en omliggende dorpen tot dezelfde rooms-katholieke parochie die onder deze St. Remigiuskerk viel. Deze “Belse” kerk in Kempische gotiek heeft een toren van ruim 46 meter hoog die is uitgerust met een karakteristieke uivormige bol en versierd met kalkzandstenen. De 19 stijlvolle gebrandschilderde ramen van de kerk zijn tussen 1959 en 1970 vervaardigd door de Antwerpse kunstenaar en glazenier Jos Hendrickx (1906 - 1971). Sinds 16 september 1942 is de St. Remigiuskerk een beschermd monument.
Shopping Beauty
63
BA A
Belgische producten
RL
E-N
AS
SA U
Wonen Bezienswaardigheden Culinair & Lekkernij
93
Mode Going on
28
ENCLAVEGRENZEN EN PLAQUETTES
43
Locatie: Kerkplein
29
BEZIENSWAARDIGHEDEN
BEZIENSWAARDIGHEDEN BELS LIJNTJE
KUNST IN BIJENWAS
De voormalige spoorwegverbinding tussen Turnhout en Tilburg, in de volksmond “het Bels Lijntje”, loopt dwars door Baarle. Nu is deze verbinding een druk bereden fietspad, dat dwars door landerijen, bossen en natuurgebieden gaat. Langs het Bels Lijntje vindt u de typische seinwachtershuisjes. Ook het voormalige station van Baarle is bewaard gebleven. Nabij Weelde-Statie zijn nog enkele overblijfselen van de eens zo statige locomotiefloods en de daarbij behorende draaischijf te zien.
In het centrum van Baarle - op een steenworp afstand van de Belgische kerk - bevindt zich een bijzonder museum. In het Kaarsenmuseum is een indrukwekkende collectie kunstwerken, in bijna pure bijenwas die op een natuurlijke wijze is gekleurd, van Frits Spies te bewonderen. Alle stukken, van klein tot werken van meer dan 2 meter hoog, zijn met de hand gemaakt. Een unieke collectie.
In 2017 viert “het Bels Lijntje” haar 150-jarig bestaan. Rondom dit bijzondere jubileum worden diverse activiteiten georganiseerd.
44
Locatie: Stationsstraat, Schaluinen, Boshoven en Weelde-Statie
HUIS MET TWEE HUISNUMMERS
EEN TIJDJE TERUG
Locatie: Turnhoutseweg 10a, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 98 32 +32 (0)475-42 89 25 www.verganeglorie.be
O.L. VROUW VAN BIJSTANDKERK “DE HOLLANDSE KERK” Deze kerk is sinds 1860 de rooms-katholieke parochiekerk van Baarle-Nassau. De kerk was goedkoop en eenvoudig opgebouwd met “Belse” steen. In 1932 is de kerk vergroot in een massaal aandoende moderne stijl, die een groot contrast vormt met het oude gedeelte.
48 30
Locatie: Nieuwstraat
Locatie: Kerkplein 2, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 96 62 www.kaarsenmuseum.be
45
Locatie: Loveren
De weg vragen aan je iPhone of de weersvoorspelling op je tablet. Even what’s-appen of een fotootje mailen terwijl je op de bus staat te wachten. Lopend met al die gadgets binnen handbereik vraag je je vast wel eens af hoe het er vroeger allemaal aan toe ging. En al dagdromend kan het dan zomaar zijn dat je Museum Vergane Glorie binnenwandelt en daarmee een heel ander tijdperk inloopt. Vol enthousiasme worden oude verhalen opgerakeld en beleef je hoe ambachtelijk er toen door de lokale bevolking gewerkt werd. Het museum bezit een prachtige collectie handgereedschappen en allerhande gebruiksvoorwerpen van de typische Kempische streekambachten, zoals de landbouwer, bakker, smid, timmerman en schoenmaker. MUSEUM VERGANE GLORIE
46
KUNST IN BIJENWAS
In Baarle geldt voor de inwoners de voordeurregel: de bewoners staan ingeschreven in de gemeente waar de voordeur van het huis staat. Het huisnummer, waarop de nationale driekleur is aangebracht, maakt meteen duidelijk bij welke gemeente het hoort. Op Loveren staat een huis met twee huisnummers, de grens loopt hier dwars door de voordeur. Het huis heeft het Belgische nummer 2 en het Nederlandse nummer 19.
47
Dinsdag t/m vrijdag: 11.00 - 16.00 u Zaterdag en zondag: 12.00 - 16.00 u 1e Paasdag en 1e Pinksterdag gesloten, 1 oktober t/m 31 maart gesloten. Voor groepen, na afspraak, het hele jaar geopend. Reserveren en informatie: www.vvvbaarle.com /
[email protected]
50
DE BAARLESE GRENSPAAL
VREDESMONUMENT “DE DODENDRAAD”
Midden in het centrum, voor de St. Remigiuskerk op de Singel, staat een grenspaal. Dit is een getrouwe kopie van de officiële grenspalen en is hier in 1976 geplaatst ter herinnering aan de officiële vaststelling van de grens tussen Nederland en België tussen grenspaal 214 en 215. Op de grenspaal staan deze beide nummers vermeld.
In Zondereigen, vlakbij de Belgisch-Nederlandse grens, werd in 2008 het vredesmonument “De Dodendraad” opgericht. Het is een getrouwe reconstructie op de oorspronkelijke plaats van een stukje elektrische draadversperring van 2000 volt uit de Eerste Wereldoorlog die de Duitsers plaatsten om het bezette België te scheiden van het neutrale Nederland. In een gegidste vredeswandeling wordt dit vergeten oorlogsverhaal verteld. Reserveren kan bij de VVV Baarle-NassauHertog waar u ook een infofolder vindt.
51
Locatie: Singel
Locatie: Zondereigen
DE HARENDE BOER
HEEMHUIS
DE POMP(EN)
Op de hoek van de Dorpsstraat en de Molenstraat in Ulicoten staat een beeld van een “harende” boer. “Haren” is een oude manier om de zeis en de zicht, twee landbouwgereedschappen, scherp te maken. Het beeld is van Jan Boeren, priester, missionaris, beeldhouwer en geboren in Ulicoten. Het beeld is een ode aan zijn voorouders en alle vroegere inwoners van Ulicoten, hardwerkende boerenmensen.
Van 1877 tot 1986 was hier het gemeentehuis van Baarle-Hertog gevestigd.
Op de Singel bevinden zich twee pompen, beiden zijn geclassificeerd als rijksmonument. De ene pomp, die voor het Nederlandse gemeentehuis staat, is een zwengelpomp uit 1809. Zij stamt uit de Franse tijd. De gelijkenis met de pomp op veel Franse dorpspleintjes is dus niet toevallig. De andere Pomp (Singel 12) stamt uit 1639. In dit gebouw was tot 1907 het gemeentehuis van Baarle-Nassau gevestigd. Daarna is het politiebureau geweest tot 1953. Van 1994 tot eind 2015 deed het pand dienst als eetcafé.
Locatie: Hoek Dorpsstraat / Molenstraat, Ulicoten
Sinds 1989 is de Heemkundekring Amalia van Solms er gehuisvest. Het gebouw is bij ministerieel besluit van 7 maart 1994 tot monument verklaard.
49
Locatie: Kerkstraat 4 www.amaliavansolms.org
52
Locatie: Singel
53 31
CULINAIR EN LEKKERNIJ
PROEF DE VERSCHILLEN
SPORTIEVE GEZELLIGHEID In het hart van Baarle-Hertog, aan de Molenstraat, ligt een klein binnenplein. In de zomer wordt dat plein grotendeels het terras van het aangrenzende sportcafé dat, niet verwonderlijk, Het Pleintje heet. Binnen kan je niet alleen lekker eten of wat drinken, maar vooral ook biljarten en darten. Met een originele biljarttafel en drie professionele dartbanen is er altijd ambiance.
BLOEDWORST MET APPELMOES BEULINGEN MET APPELSPIJS Met een beetje geluk is het momenteel heerlijk weer. Een zonnetje, aangename temperaturen. Maar het kan evengoed anders zijn: fris en guur en daarmee tijd voor wat stevigere kost. Bloedworst met appelmoes bijvoorbeeld. Of zoals het in de Belgische Kempen genoemd wordt: beulingen met appelspijs. Heerlijk wanneer je, na een regenachtige dag, koud en nat thuiskomt en de geur van bloedworst of beulingen in de pan je tegemoet komt. Bloedworst is een bijproduct van de slacht en bestaat uit een mengsel van bloed, kruiden, vulmiddelen en vet of reuzel. Óf smout, zoals beter bij echte beulingen past. Het maken ervan is een arbeidsintensieve ambacht. Toch werd het vroeger gewoon op de boerderij gedaan en had elke familie zo zijn eigen recept. Soms worden uien toegevoegd. En de smout of het vet kan als kleine blokjes te zien zijn of juist vergruisd worden toegevoegd.
De worst die er vervolgens van wordt gemaakt, heeft in Nederland een diameter van maximaal 10 cm en wordt gegeten in gebakken plakken van ongeveer 1 cm dik. In België heeft de worst de grootte van een banaan en wordt soms in zijn geheel gebakken, soms in stukjes van 2 cm dik. Zowel bij bloedworst als beulingen wordt vaak iets zoets gegeten. Bijvoorbeeld stroop (in Nederland) of bruine suiker (in België). Maar appelgerechten zijn wel het meest populair: dus maak eens beulingen met appelspijs of, met andere woorden, bloedworst met appelmoes.
55
DARTS-EETCAFÉ HET PLEINTJE Molenstraat 39F, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-73 20 45 www.eetcafehetpleintje.nl
NIET ALLEEN KEBAB
OUDERWETSE GASTVRIJHEID IN EEN NIEUW JASJE
Zin in kebab, pizza of een heerlijke pasta? Daarvoor kan je bij Pasha Snacks aan het Kerkplein voor de Belgische kerk terecht. Iedere dag open tot in de late uurtjes. En mocht je geen zin hebben de deur uit te gaan, kan je altijd bellen of online bestellen. Binnen de kortste keren wordt je bestelling dan thuisbezorgd. Wat een lekkere luxe!
In Den Bonten Os is het altijd gezellig toeven: een borreltje, een babbeltje en een bedje... en dat in een stukje België én Nederland. Heerlijk binnen in de serre relaxen of buiten op het terras. Er is een speeltuin en een grote parking.
PASHA SNACKS Kerkplein 5, Baarle-Hertog www.pashabaarle.com www.thuisbezorgd.nl www.pizza.be T: +32 (0)14-69 04 44 Like ons: /pasha.snacks
HOTEL - CAFÉ - FEESTZAAL DEN BONTEN OS 54
Past. de Katerstraat 23, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 90 16 www.denbontenos.be
56
VEELZIJDIG GENIETEN
Recept
4 personen: Ingrediënten voor ❇ ❇
4 bloedworsten of goudreinet) 8 appelen (boskoop
scheutje water ❇ fijne suiker el ❇ snuifje kane
❇
❇
een klontje boter
Heerlijk genieten van een uitgebreid diner met uw familie, gezellige borrel met vrienden of een geslaagd bedrijfsuitje? Bij Brasserie Den Engel bent u op het juiste adres. Door de veelzijdigheid van Den Engel bent u zowel zakelijk als privé van harte welkom bij ons.
Bereiding: ijder het klokhuis hiill de appelen, verw Scch n in fijne stukjes. en snijd de appele ren in een lage pan, Laat ze zachtjes ga er naar smaak toe. voeg water en suik eng met een vork en br Prak eventueel fijn et een lmoes op smaak m de appelspijs/appe snuifje kaneel. imende bloedworst in schu Bak de beulingen/ eekt. br vuur, zodat hij niet boter op een zacht met gebakken Dien eventueel op tjes. patatjes/aardappel
32
De sfeervolle hotelbar en brasserie zorgen er in combinatie met de recent gerenoveerde feestzalen voor dat we al uw wensen kunnen vervullen. Voor elke gelegenheid kunnen wij u een passende ruimte bieden met bijbehorende culinaire invulling. Ons gastvrije team staat graag voor u klaar!
Eet smakelijk.
DEN ENGEL Singel 3, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 93 30 www.engel-schaluinen.nl www.hoteldenengel.nl
5
33
CULINAIR EN LEKKERNIJ
CULINAIR EN LEKKERNIJ
BRABANTS KROKANTSTE IJSJE
GEITEN EN EENDEN
SFEERVOL TAFELEN
IJssalon D’n Italjaan staat wijd en zijd bekend om het allerlekkerste ijs in zelfgebakken wafelhoorntjes. Elke dag vers gemaakt volgens ambachtelijk Italiaans ijsrecept. Met 100% kwaliteit en telkens nieuwe smaken. En ze hebben ook de geweldigste koffie en vers gebakken wafelhoorntjes. IJssalon D’n Italjaan? Brabants krokantste ijsje!
Als je met een “geit” (voor de Hollanders: eend, ofwel 2CV) naar Schuttershof komt, heb je bij eigenaar Gunter een streepje voor. 2CV’s zijn zijn passie en menig gesprek aan d’n toog gaat over deze klassieker. Het café maakt al de derde generatie mee in dezelfde familie en heeft een gratis zaaltje voor ± 35 personen voor vergaderingen en feestjes.
In het voormalige pand van de Rabobank in Ulicoten is inmiddels al een aantal jaren een gezellig eetcafé gevestigd met allerlei leuke details. Je kan er sfeervol tafelen en, minstens zo belangrijk, heerlijk eten en drinken.
SCHUTTERSHOF
EETCAFÉ DE KLUIS Dorpsstraat 32a, Ulicoten T: +31 (0)13-519 64 44 www.eetcafedekluis.nl
IJSSALON D’N ITALJAAN 59
PANNENKOEKEN ALTIJD EEN FEEST! Dat is het zéker in het centrum van BaarleNassau! Met een zeer ruime keuze uit verschillende vers gebakken pannenkoeken, van zoet tot hartig, voor jong en oud. Ook poffertjes, gebak en ijs. En een leuke speelruimte voor kleine kinderen.
62
LEKKER EN DIVERS Geen zin om te koken, maar wel lekkere trek? Ga dan naar de Pizzastunter en haal één van de vele lekkere pizza’s op hun uitgebreide menukaart. Probeer eens een Turkse pizza, heerlijk traditioneel met een pikante smaak. Eet je toch liever wat anders? Kies dan bijvoorbeeld kebab, een grillgerecht of spareribs. En blijf je liever binnen: bellen kan ook. De Pizzastunter bezorgt al dit lekkers graag bij je thuis. PIZZA STUNTER
DE PANNEKOEKENBAKKER Singel 16, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 92 72 www.pannekoekenbakker.nl
Stationsstraat 5, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 32 78 www.ijssalon-italjaan.nl
58
Chaamseweg 24/1, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 08 84 T: +31 (0)6-87 44 65 53 www.pizzastunter.be
60
Elke maand wordt er een nieuw menu geserveerd voor € 23,50. Daarnaast is er een uitgebreide hamburger- en bierkaart.
Zondereigen 27, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-63 31 69 www.cafeschuttershof.be
63
FRIET PLUS IETS Friet plus. Dat is dus friet plus iets. En dat iets, daar is natuurlijk iedereen benieuwd naar. Bij Friet+ word je niet teleurgesteld. De ambachtelijk, huisgemaakte Vlaamse friet is heerlijk vers evenals de snacks die veelal in eigen beheer bereid worden. De hamburgers van Friet+ hebben sinds kort zelfs een eigen site: hamburgerbestellen.nl. Daar vind je een uitgebreid aanbod aan heerlijke hamburgers die je het water in de mond doen lopen. Bestellen doe je via de speciale friet plus app: zo wordt je favoriete hamburger, friet of snack met één touch op je smartphone binnen no time thuisbezorgd. Eigentijdser kan haast niet.
AL 37 JAAR EEN BEGRIP Baarle’s Specialiteitenhuis is al 37 jaar een begrip in BaarleNassau. Ze hebben in januari dit jaar het certificaat voor de betere speciaalzaken van Nederland behaald.
Friet+ heeft al meer dan 40 jaar ervaring. Dat is duidelijk te merken aan de kwaliteit. Samen met de professionele, vriendelijke medewerkers is dát toch wel een superplus. FRIET+
Hier kunt u terecht voor overheerlijke vleeswaren, Hollandse en buitenlandse kazen, wijnen, noten, salades, paté, olijven, tapas en delicatessen. Maar ook voor de lekkere trek zoals bonbons en koffie en thee kunt u hier terecht.
64
Heeft u een feestje dan hebben ze o.a. een smulplank. Dit is een verzameling van 12 soorten lekkere dingen die je zelf kunt samenstellen of een heerlijke kaasplank. Tevens verkopen ze hier de WEYDELAND kaas. Deze kaas wordt bereid in kaasmakerij “De Tijd” van CONO Kaasmakers in de Westbeemster en wordt gerijpt bij Treurkaas uit Woerden.
BAARLE’S SPECIALITEITENHUIS Nieuwstraat 21-23, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 85 74 www.baarlesspecialiteitenhuis.nl www.baarlesspecialiteitenhuis.com
34
61
Chaamseweg 16a, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-737 02 01 www.frietplus.nl www.hamburgerbestellen.nl
GASTRONOMIE & GASTHEERSCHAP
‘N GOEI GEVOEL
Restaurant La Providence is bij uitstek het adres voor de culinaire genieter. Het sfeervolle restaurant is chique ingericht met mooi gedekte tafels op strak wit linnen. Bij mooi weer is het genieten in de romantische binnentuin. Er wordt gekookt met dagverse producten van de beste kwaliteit volgens seizoen en aanbod op de markt. De gerechten hebben veel kleur en smaak, maar het belangrijkste ingrediënt is ‘Passie!’
Het ziet er gezellig uit: dit eettentje met rode markiezen en Frans terrasje aan de straatzijde. De inrichting heeft dezelfde stijl: mediterraans. In de zomer kan je ook lunchen op het zonneterras aan de achterzijde. Maar dat wat deze lunchroom écht uniek maakt, zijn de (h)eerlijke gerechten, bereid met natuurlijke producten uit de streek. Een smaakvol kopje koffie of biologisch bakje thee, een lunch of apéro, lekkere borrel, streekpilsje en dito hapjes. Dat geeft zéker ‘n Goei Gevoel.
RESTAURANT LA PROVIDENCE
‘T GOEI GEVOEL
Desirée Geeraertstraat 3, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 33 35 www.restaurantlaprovidence.nl
65
Alphenseweg 4d, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-509 25 83 www.tgoeigevoel.nl
66
35
ZIE DE VERSCHILLEN
BAARLE &
FIETS- EN WANDELROUTES Wandelen in Baarle kan een heuse speurtocht worden. Vooral als je de weg niet weet en je moet je oriënteren op een plattegrond en de straatnaambordjes. Dat je na een uurtje rondlopen in het centrum al gauw zo’n 15 keer de grens passeert, maakt het er niet minder verwarrend op. Maar ook leuk. Wie de moeite neemt eens goed op de straatnaamborden te letten, zal daar namelijk interessante verschillen in ontdekken. Zo wordt de Nederlandse straat met de naam Nonnenkuil een beetje verderop,
BUREN
in België, Hoogbraak genoemd. Dat is op zich nog niet zo uitzonderlijk; straten veranderen wel vaker halverwege van naam. Het bijzondere van deze situatie is dat de grens niet dwars over de weg loopt, maar met de richting van de straat mee. En dat geeft dan weer als resultaat dat twee overburen in dezelfde straat, twee totaal verschillende straatnamen als adres moeten hanteren. Je zou zomaar verdwalen als je een kopje suiker gaat lenen bij de buurvrouw.
De enclavewandeling loopt dwars door het centrum van Baarle. Maar ook in het landelijke buitengebied zijn tal van uitgezette fiets- en wandelroutes. Van laarzenpad tot knooppuntenroutes. Folders, brochures en kaarten vind je bij het VVV-kantoor.
HUISNUMMERS Een straat met twee namen is op zich al ingewikkeld. Maar wat denk je van een straat met twee keer hetzelfde huisnummer? Als je door Baarle wandelt, zal je merken dat die situatie zich voortdurend voordoet. Vele straten hebben een dubbele nummering, voor zowel de Belgische als de Nederlandse huizen. Zo kan het voorkomen dat je buurman op exact hetzelfde adres woont, maar dan wèl in een ander land. Dat zoiets voor de nodige verwarring kan zorgen, mag duidelijk zijn. Zeker wanneer er, werkelijk waar, zowel op Kerkstraat 1 Baarle-Nassau als Kerkstraat 1 Baarle-Hertog een meneer Jansen blijkt te wonen. Brieven, pakketjes, nieuwe vrienden: soms lijkt het een wonder dat alles op de juiste plaats arriveert.
36
Gelukkig heeft Baarle al tijden een mooie oplossing om onderscheid te maken tussen Nederlandse en Belgische huizen. Op alle huisnummerbordjes is een vlaggetje met de nationale driekleur te zien. Maar grenzen zijn grillig: soms loopt die letterlijk door huizen heen. Ben je bij de voordeur nog in Nederland, stap je via de achterdeur zó België in. Daarom geldt in Baarle de voordeurregel: De plaats van de voordeur bepaalt in welke gemeente men woont: in Nassau (NL) of Hertog (B). Voor één pand, de voormalige Herberg De Swaen op Loveren, was zelfs die voordeurregel niet toereikend. De grens loopt er dwars door de voordeur heen. De woning heeft daarom twee huisnummers: het Belgische nummer 2 en het Nederlandse nummer 19. De bewoners van dit huis mochten ooit kiezen in welk land ze wilden wonen. Het werd België.
Culinaire fietsroute ‘Land van Mark en Merkske’
Wandeltweedaagse ‘Land van Mark en Merkske’
Combineer de drie grootste troeven van Hoogstraten, Merksplas en Baarle: fietsen, eten en genieten.
Tijdens de wandeltweedaagse Mark en Merkske, gehouden op 10 & 11 september 2016, zijn wandelingen mogelijk van 42, 30, 20, 12 en 6 km. De kortste afstand van 6 km vindt plaats rond Merksplas en is kinder- en rolwagenvriendelijk. De grotere afstanden gaan op zaterdag richting Hoogstraten en op zondag richting Baarle-Hertog-Nassau. Vertrek op beide dagen tussen 7 en 15 uur, laatste aankomst 18 uur. Het parcours is volledig bewegwijzerd.
Geniet van een viergangendiner: aperitief, voorgerecht, hoofdgerecht en nagerecht. Deze vier gangen gebruik je telkens in een andere zaak die je passeert op de fietsroute via het knooppuntennetwerk van circa vijftig kilometer. De culinaire fietsroute is te boeken van 1 mei t/m 2 oktober 2016 bij Toerisme Hoogstraten. Je betaalt € 37,50 per volwassene en er is voor zowel het voor- als het hoofdgerecht keuze uit vlees, vis of vegetarisch. Deze culinaire fietstocht kun je maken op donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag en starten tussen 10 en 12 uur. Je dient minimaal twee dagen vooraf te reserveren.
Enclavewandeltocht Op deze rondwandeling door Baarle-NassauHertog wandel je langs bijzondere historische plekjes en steek je diverse malen de grens over. Een VVV-gids vertelt over de unieke enclavesituatie. Start: VVV kantoor Baarle-Nassau-Hertog. Duur en kosten: 1,5 uur (€ 50,00) of 2 uur: (€ 60,00). Aantal: 20 personen per groep.
37
CULINAIR EN LEKKERNIJ
CULINAIR EN LEKKERNIJ
IETS TE VIEREN
RUSTPUNT(JE)
Een uitgebreid feest of een intieme receptie, een hapje erbij of een heel buffet: mogelijkheden te over bij De Lindeboom. En De Lindeboom is zeker ook een prima locatie voor een groepsdiner.
In de groene omgeving van Baarle is het goed wandelen of fietsen. Maar soms is het heerlijk om juist even stil te staan bij al dat natuurschoon: een rustpunt in de wandeling of fietstocht. Fiets-en wandelterras ‘t Rustpuntje is de ideale pauzeplaats. Terwijl je elektrische fiets wordt opgeladen of je voeten even uit hun wandelschoenen kunnen, worden verschillende soorten koffie & thee en frisdrank geserveerd. Ook is er taart, vlaai en een kleine lunchkaart.
Sfeer en gezelligheid, ook als je niks te vieren hebt. Want ook gewoon een pilsje aan de bar smaakt altijd. DE LINDEBOOM CAFÉ - RESTAURANT - FEESTZAAL
‘T RUSTPUNTJE Zigraeck 5, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-503 97 20 www.rustpuntje.nl
Stationsstraat 11, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 97 51 www.delindeboom.net
67
DUBBEL PLEZIER
DIVERSE STREEKPRODUCTEN IN HOLLAND STAAT EEN HUI... CAFÉ
Slijterij en Wijnhandel De Drie Dennen in BaarleNassau is al meer dan 25 jaar gespecialiseerd in alles wat met drank te maken heeft.
Omringd door België staat op een stukje Nederlands grondgebied Café in Holland. Een unieke locatie waar je kunt bijkomen van een fietstocht, laarzenpadwandeling of paardenrit. Terwijl je stalen of warmbloedige ros uitrust op de paardenstop, kan de hongerige maag gevuld worden met de in de regio ‘wereld’beroemde eieren met hesp. Wat dan weer uitstekend samengaat met een goeie Belse pint. Schol!
Voor een souvenir of streekproduct uit Baarle ben je bij ons aan het juiste adres! Bestel ook online via onze webshop. SLIJTERIJ & WIJNHANDEL DE DRIE DENNEN Chaamseweg 6, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 92 20 www.dedriedennen.nl /SlijterijWijnhandelDeDrieDennen
CAFÉ IN HOLLAND 68
Schootsenhoek 23, Castelré T: +31 (0)13-503 97 16
72
Of je nu komt voor het eetcafé of feestcafé. Voor koffie met gebak of bedrijfsborrel. Een romantisch diner voor twee of volledig trouwfeest. De gezellige uitspanning aan Molenstraat 42 is voor elke gelegenheid de beste locatie. Met high wine, tea & beer in De Lantaern. Met Belgische bierproeverijen en een tuinterras. En met elke maand live muziek in De Bierelier. Dat wordt moeilijk kiezen. Of juist dubbel plezier!
GEZELLIG Het is smullen bij De Twee Leeuwen. Op de kaart staan eerlijke en natuurlijke gerechten die in een lunch of diner goed tot hun recht komen. Onder de toren van de Belgische kerk is het goed toeven, ook voor koffietafels of een lekkere borrel. Achterin is een leuk feestzaaltje waarin de Baarlese gezelligheid volop tot zijn recht komt.
EETCAFÉ DE LANTAERN FEESTCAFÉ DE BIERELIER 69
Molenstraat 42, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-75 46 74 +31 (0)6-54 93 63 10
DE TWEE LEEUWEN
71
Kerkplein 4, Baarle-Hertog T: +31 (0)14-69 99 29 www.brasserie-de-twee-leeuwen.com Like ons: /brasseriedetweeleeuwen
73
WATERTANDEN Als je in Baarle in de Molenstraat loopt of fietst, komt de geur van heerlijk vers gebakken brood je tegemoet. Het leidt je regelrecht naar Bakkerij Adams, waar je weerloos de winkel wordt binnen gevoerd. Daar kan je het watertanden niet meer tegenhouden met al dat lekkers dat je onweerstaanbaar toelacht. Al ruim 20 jaar bakt brood- en banketbakker Ronald Adams met veel liefde heerlijk brood en verrukkelijk gebak. Maar niet alleen dat. Ook chocola, vlaaien, Hollands of Belgisch worstenbrood, Belgische koffiekoeken en rijkbelegde smoskes worden ambachtelijk en in eigen huis bereid. Oók op zondag kan je bij deze Belgische bakker al vanaf 7 uur genieten van al deze lekkernijen. Het kakelvers brood, de verrassende banketcreaties en de uitstekende service vallen bij iedereen in de smaak. Ga eens langs en proef het zelf. BAKKERIJ ADAMS Molenstraat 63, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 90 70 www.bakkerijadams.be
SAMEN TAFELEN
ZANGTALENT!
Gezellig uit eten gaan doe je niet alleen. Brusselshof heeft daarom een uniek concept om samen te tafelen. Met de ‘all you can eat’ hapjesformule bestel je zo vaak je wilt een tweepersoons voor-, hoofd- of nagerecht. Per ronde kies je uit een aantal verschillende plankjes, pannetjes of toetjes met daarop twee keer hetzelfde gerecht. Dit kun je gedurende de gehele avond onbeperkt herhalen.
Een bruine kroeg waar alles draait om feesten en gezelligheid. Dat is café Carlton in de Molenstraat. Met vrienden, collega’s of familie lekker borrelen aan de bar waarvan het barpersoneel vrolijk meekletst. In het seizoen kan dat overigens ook buiten op het tuinterras. Om de gezelligheid te verhogen worden in café Carlton regelmatig thema-avonden georganiseerd. Zo is er iedere zondag live muziek en mag er meegezongen worden. Bij café Carlton heb je altijd plezier.
Daarnaast heeft Brusselshof een uitgebreide lunchkaart en kan je er heerlijk à la carte eten. En als de zon schijnt, is er een mooi, ruim terras. BRUSSELSHOF
70
38
74
Molenstraat 2, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-74 70 44 T: +31 (0)6-44 39 51 08 www.brusselshof.be
FEEST- EN DANSCAFÉ DE CARLTON Molenstraat 4, Baarle-Hertog T: +31 (0)6-44 39 51 08 www.brusselshof.be
75
39
BAARLE
CULINAIR EN LEKKERNIJ
&
ALTIJD FEEST Brabanders houden van lekker eten en gezelligheid. Ponderosa is daarvoor de uitgelezen plek: een oase van recreatiegenot in een mooie, bosrijke omgeving. Op het terras van het Grand Café is het heerlijk toeven. Met de grote speeltuin in zicht kun je er zorgeloos genieten, terwijl de kinderen zich vermaken. Voor de waterratten, van jong tot oud, is er een uitgebreid zwemparadijs met een wildwaterglijbaan van maar liefst zestig meter lang, stroomversnellingen en een bubbelbank. Ideaal voor een onbezorgd kinderfeestje!
LANDSCHAP
Bourgondisch genieten, dat is waar Ponderosa voor staat. De onbeperkte proeverij is daar een heerlijk voorbeeld van. Iets te vieren? Dat kan tot in de kleine uurtjes in één van de mooie feestzalen, waar al op menig bruiloft, bedrijfsfeest of babyborrel geproost is. Ook voor zakelijke bijeenkomsten, een smaakvol diner of gewoon een een lekker hapje en drankje. Bij Ponderosa is het altijd feest. PONDEROSA
Baarle is niet alleen gezellig, het is vooral ook een mooie groene gemeente.
Maaikant 23-26, Ulicoten T: +31 (0)13-519 93 91
[email protected] www.ponderosa.nl
76
In het buitengebied valt heel wat te genieten. Loop eens een laarzenpad in het bijzondere stroomgebied van het Merkske. Of ervaar de rust en stilte op de uitgestrekte Castelreese Heide.
VERS IN BAARLE Natuurbeleving Een zomermiddag in augustus, een strak blauwe lucht met een klein sliertje wit. De geur van het zompige stukje moeras voor je.
In de vroege uren van de dag brandt in elk dorp wel ergens licht. Het licht van de bakkerij. De vakman die elke nacht fluitend naar zijn werk gaat, nog voor dat de haan vindt dat de dag is begonnen.
40
Lekker, gezond en vooral ook heel erg makkelijk: de vele verschillende salades, gesneden groenten en kant-en-klaarmaaltijden van ‘t Vershoekske.
De eerste degen worden gedraaid. Wit, bruin en volkoren, maar sommige degen hebben wel iets meer. Iets meer smaak, iets meer bite. Dat iets staat in het receptenboek van bakkerij Vromans.
Écht vlees heeft een verantwoorde oorsprong en hoge kwaliteit. Bij Slagerij Ernst Jansen weten ze dat maar al te goed. Zij werken dan ook uitsluitend met verantwoord vlees en maken met dat goede vlees vele producten zelf. Hun gekookte ham, zult en gebraden kipfilet is daarom extra lekker. Daarnaast heeft Slagerij Ernst Jansen ook diverse soorten salades, heerlijke bbq-pakketten of volledige kant-en-klaar maaltijden - alles bereid door een eigen kok. Lekker, vers en gemakkelijk!
BAKKERIJ VROMANS
SLAGERIJ ERNST JANSEN
‘T VERSHOEKSKE
Kerkstraat 12, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 92 57 www.bakkerijvromans.nl
Kerkstraat 10, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-590 39 58 www.bestelbijernst.com www.slagerijernstjansen.com
Cor v.d. Bokstraat 3, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 71 02
[email protected] www.vershoekske.nl
77
78
Lekker vroeg uit de veren en de natuur in De laatste jaren is er veel gedaan aan herinrichting van landbouwgronden. Zo ook rond Baarle. Veel stukken zijn teruggebracht in hun oorspronkelijke staat. Samen met de bossen, vennen, poelen en beemden die al sinds mensenheugenis onveranderd zijn, is dit een enorm groot gebied geworden. En ja, aan de andere kant van de grens, in België, hebben ze er net zo over gedacht. We kunnen dus grensoverschrijdend genieten. Fietsend of wandelend kun je niet altijd meteen zien in welk land je bent, maar soms verraadt de bouwstijl van een boerderij de nationaliteit: Belgische boerderijen zijn namelijk goed te herkennen aan hun typisch Belgische stenen, Belskes genaamd.
En ook voor het verzorgen van een feestje draaien zij hun hand niet om. Om het uitgebreide assortiment verse groenten en fruit niet te vergeten. Natuurlijk!
Zittend op een boomstam glijdt de tijd voorbij. Een steeds weer terugkerende zweefvlieg houdt je gezelschap op deze verstilde plek. Fascinerend hoe de zweefvlieg stil kan hangen en plots van plaats verandert. Je ogen worden moe. Even rusten. Dan open je je ogen. De tijd lijkt te hebben stilgestaan. Verder maar weer. Je neemt de wandelfolder die laat zien dat je nog een flink stuk te gaan hebt. 79
41
MODE
MODE
LEUK EN HIP
HOREN, ZIEN EN...
VELE BOETIEKJES VOL EIGENTIJDSE MODE
Horen, zien en… dat het vooral zo goed mogelijk blijft werken. Helaas gaat dat niet altijd vanzelf. Dan heb je al gauw een specialist nodig. Handig om te weten dat Baarle al 36 jaar haar eigen expert op het gebied van auditiek en optiek heeft: Optiek Czyzewski.
Wil je een beetje trendy sportief voor de dag komen? Dan is een bezoekje aan Madinia in de Kerkstraat zeker de moeite waard. De aanlokkelijke etalage belooft veel goeds en dat wordt eenmaal binnen alleen maar bevestigd. Hippe dameskleding en leuke hebbedingetjes voor erbij.
Onze optometristen, contactlensspecialisten, Toa’s, opticiens en audiciens staan klaar om ieders ogen en oren zo gezond mogelijk te houden. Wij zijn lid van ‘Oog voor gezondheid’ en onderzoekcentrum voor laserbehandelingen en implantlenzen (monofocaal en multifocaal). Onze audicien is StaR gecertificeerd. Daarnaast houdt eens in de twee weken een oogarts van het St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg spreekuur in de winkel. De optiek is erkend door alle Nederlandse en Belgische ziektekostenverzekeraars.
Geslaagd stap je dan weer naar buiten.
Natuurlijk is Optiek Czyzewski als authorized dealer van Cartier ook het aangewezen adres voor die leuke, hippe, trendy (zonne-) bril waarnaar je al zo lang op zoek bent. oor voor oog en
80
Lode Peetersplantsoen 9, Turnhout T: +32 (0)14-42 90 06
[email protected]
OPTIEK CZYZEWSKI
Chaamseweg 14, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 87 92 www.czyzewski.nl
MADINIA 84
STIJLVOL
GEZELLIG WINKELEN
Voor de vrouw die stijlvol en sportief gekleed wil gaan, vind je bij La Floche aan de Singel vele exclusieve merken zoals o.a. Summum Woman, 10 Days, Penn & Ink, Sara Pacini, Stroke, Silver en Angels.
Heb je op het gebied van mode behoefte aan aandacht en persoonlijk, betrokken advies? Dan is Van der Sluis Mode al meer dan 75 jaar een begrip in Baarle en omstreken. De winkel van maar liefst duizend vierkante meter biedt een uitgebreide, eigentijdse collectie kleding voor dames en heren aan topmerken.
La Floche bevindt zich in het centrum van Baarle. Loop een keer vrijblijvend binnen voor eerlijk en persoonlijk advies.
LA FLOCHE
81
AL 55 JAAR EEN BEGRIP Mode de Kok heeft een ruime keuze in de laatste mode van hoge kwaliteit. Zo zijn er sportieve merken als Taifun en Just White. Maar ook modern klassieke merken als Apanage, Frank Walder en Rabe. En voor een feest of speciale gelegenheid vind je er de uitbebreide collecties van onder andere Frank Lyman en Joseph Ribkoff. Daarnaast heeft Mode de Kok een zeer uitgebreide collectie pantalons. Van Gardeur tot Cambio, allemaal merken die bij Mode de Kok te vinden zijn. De uitgebreide collectie mode in de maten 36 t/m 48 wordt altijd voorzien van deskundig persoonlijk advies. Bij Mode de Kok ben je dus gegarandeerd zeker van een geslaagd bezoek. MODE DE KOK
82
42
Kerkplein 6, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 94 83 www.modedekok.nl
Kerkstraat 8, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 97 89
Zo vind je er een gepaste outfit voor elke gelegenheid.
Singel 8a, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 20 84
TRENDY In de totaal vernieuwde winkel van Marlies Shoes&More vind je de meest actuele schoenmode van merken als o.a. Tamaris, s.Oliver, Marco Tozzi, La Strada en L.A. Gear. Het assortiment wordt doorlopend gewisseld en is altijd afgestemd op het juiste seizoen. En Marlies heeft More: de leuke collectie tassen en andere accessoires maken het trendy shoppen helemaal af.
VAN DER SLUIS MODE
MARLIES SHOES&MORE
Alphenseweg 4c, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 07 06 www.marliesshoes.nl
Bij Van der Sluis Mode nemen de medewerkers nog écht de tijd voor hun klanten. Een luisterend oor, goede vakkennis, persoonlijk en eerlijk advies en een heerlijk kopje koffie maken winkelen weer gezellig.
83
Nieuwstraat 9, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 94 24 www.vandersluismode.nl
85
43
MODE
MODIEUS Een boutique waar de laatste modetrends bewonderd willen worden, van trendy hip tot chicsportief. Waar persoonlijke aandacht en eerlijk advies centraal staan. De zaak waar de modebewuste vrouw zich thuisvoelt en graag weer terugkomt. Laat je verrassen! Het kopje koffie staat klaar. Luisa Cerano Mac - Please Rosner - Giovane HOT LAVA! Uno Due Marc Aurel Etoile du Monde JOLIE MADAME
86
Klokkenstraat 14 Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 99 61 www.joliemadame.be
WIE DE SCHOEN PAST Al meer dan 75 jaar is Gulickx een vertrouwd adres voor dames-, heren-, en kinderschoenen. Dat het hier niet om zomaar een schoenenzaak gaat, blijkt uit de enorme collectie A-merken die er verkocht wordt. Zo is het familiebedrijf tevens ‘Gaborspecialist’ van de regio. Er is altijd een zeer grote keuze uit maar liefst 10.000 paar schoenen beschikbaar. Gegarandeerd een schoen die past.
BELLISIMO
MERK DE VERSCHILLEN
Voor Italiaanse mode hoef je niet naar Rome of Milaan. Je vindt het namelijk gewoon in Baarle.
KABEL (RADIO, TELEVISIE EN INTERNET)
Chintz heeft een uitgebreid assortiment aan kwaliteitsmerken en geeft daarbij persoonlijk advies. De collectie wordt het hele jaar door aangevuld, waardoor in de winkel altijd de nieuwste trends te vinden zijn. Combineer dit met een grote diversiteit aan accessoires en je hebt zó een prachtige outfit bij elkaar geshopt.
CHINTZ Molenstraat 39, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 02 44
GULICKX Nieuwstraat 1, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 93 76 www.gulickxschoenen.nl
87
88
VAN WERKBROEK TOT BEDDENGOED Al 35 jaar betekent winkelen bij Olislaegers véél mode voor een kleine prijs. Zoek je een outfit voor een feestje? De wisselende collectie dames- en herenkleding biedt je een ruime keus. Van modieuze broeken en truien tot werkjas van onder andere de topmerken Havep en Snickers. Voor de thuisklussers is er praktische werkkleding en schoeisel. En voor professionals vind je er kleding die precies past bij de meest uiteenlopende werkzaamheden. Na gedane arbeid is het genieten van welverdiende rust. Ook dát kan het best tussen de lakens van Olislaegers. Het uitgebreid assortiment aan beddengoed bestaat uit kleurige of sfeervolle dekbedovertrekken, frisse lakens in de zomer of flanel in de winter. En als het onder goed zit, slaapt het nóg wat beter. Slip of boxer, strak of juist wijd, merken als Sloggi, Ten Cate en Triumph heeft voor iedere voorkeur de perfecte onderbroek. Voor koudere nachten is er een grote keuze aan pyjamabroeken en singlets. En zo droom je heerlijk van de volgende, actieve dag.
OLISLAEGERS KLEDING 89
44
Goorweg 7, Baarle Nassau T: +31 (0)13-507 98 60
Vroeger, toen er nog antennes waren, was tv-kijken in Baarle voor iedereen hetzelfde. Je richtte je sprieten op Egem of Hilversum en je kon kijken of luisteren naar alle Vlaamse en Nederlandse zenders. Dat waren er overigens maar een stuk of vier.
wege 2012 de kabeldistributie voor Baarle-Nassau kocht. Reggefiber legde glasvezel aan in het Nederlandse deel van Baarle (met uitzondering van het buitengebied) waardoor de oude kabel van Telenet er voor dat gebied nu werkeloos bij ligt.
Met de komst van de commerciële zenders werd het aanbod groter. De kabel die als gevolg in Baarle werd aangelegd, maakte geen onderscheid tussen de twee nationaliteiten. Of je nou in Hertog of Nassau woonde, het Vlaamse Telenet zond via de kabel zo’n beetje alle zenders uit: Vlaams of Nederlands , publiek of commercieel. Aan deze situatie kwam een einde toen het Nederlandse bedrijf Reggefiber halver-
Nadeel hiervan is dat bewoners in Baarle-Nassau via dit nieuwe glasvezelnetwerk nu enkel nog Nederlandse diensten kunnen afnemen en bijvoorbeeld geen Vlaamse commerciële zenders, zoals VTM, kunnen ontvangen. In een dorp waar beide nationaliteiten zo verweven zijn als in Baarle, kan dat soms vervelend
zijn. Een Belgische burger woont er immers heus niet altijd op Belgisch grondgebied en vice versa. Wat dat betreft ben je misschien toch beter af in het Belgische deel van Baarle. Daar wordt de kabel nog altijd door Telenet gebruikt, inclusief de Nederlandse commerciële zenders. Voor de rest van Baarle is het wachten op de tijd dat misschien alles draadloos je huis binnenkomt en er wellicht geen enkele kabel meer nodig is.
FEEST- EN VAKANTIEDAGEN In Baarle wonen de Belgen en Nederlanders gezellig door elkaar heen. Zo is het ook met de bedrijven waar die Baarlenaren werken: Belgen werken net zo goed in een Nederlands als Belgisch bedrijf en voor Nederlanders geldt dat evengoed. Het wordt alleen wel wat ingewikkelder wanneer het gaat om feest- en vakantiedagen. Zo kleurt Baarle oranje op koningsdag, maar moeten de in Hertog werkende Nederlanders gewoon naar hun werk. België kent niet zo’n uitbundig koningsfeest, maar dat betekent niet dat er nooit gefeest wordt. Integendeel: wanneer een Belgische nationale feestdag toevallig in het weekend valt, wordt deze alsnog de maandag daarna gevierd met een vrije dag. En als er maar één werkdag tussen zo’n nationale feestdag en het weekend valt, dan wordt die voor het gemak óók gewoon vrij gegeven; zoals dat heet: een brugdag.
Eén van de belangrijkste feestdagen in België is de onafhankelijkheidsdag op 21 juli. In het Belgische Hertog is dan iedereen vrij, terwijl Nederlands Nassau - als men niet op vakantie is - dan gewoon werkt. Op 5 mei zijn sommige Nederlanders dan weer vrij, omdat dan het einde van WOII wordt gevierd. België herdenkt de oorlogsslachtoffers van beide wereldoorlogen op 11 november: de Dag van de Wapenstilstand. Moederdag valt in Nederland op de tweede zondag in mei. In de regio Antwerpen, en dus ook in BaarleHertog, zetten ze moeder op 15 augustus in de bloemetjes. Maar op de Dag van de Arbeid wordt er in Nederland gewoon gearbeid, in tegenstelling tot in Baarle-Hertog. Zoveel verschillende feesten levert, behalve vrije dagen, ook andere
voordelen op. De eerste maandag na Driekoningen wordt in Vlaanderen Verloren Maandag genoemd. Op deze dag worden worstenbroodjes en appelbollen gegeten, een traditie die afstamt van de havenarbeiders die hun loon op Driekoningen hadden verbrast. Om een dag later toch te kunnen eten, gaven slagers hen worstenbrood en appelbollen. Zowel voor de havenarbeiders, met een houten kop, als voor de slagers, zonder omzet, was die dag echt een Verloren Maandag. Vandaag de dag is het echter een lekkere Belgische traditie waar ook Nederlanders gretig gebruik van maken.
45
BAARLE &
EVENEMENTEN
AVONDWANDELING
GEZELLIGHEID
In het na jaar wanneer de donkere dagen zich aandienen, gaan we weer op pad in het land van Mark en Merkske. Lokale vertellers nemen u mee op een sfeervolle wandeling met verrassende en soms spannende verhalen.
MUZIEK IN DE STRATEN Elke tweede zondag van de maand is er live muziek in de vorm van een dweilorkest, dat vrolijke noten door de straten strooit en het publiek daarmee vermaakt. Tijdens de feestdagen, zoals Pasen, Kerst en Sinterklaas, wordt er gezorgd voor straatversiering en bijpassend vermaak. Met Pasen lopen er paashazen rond die paaseitjes uitdelen.
KAARSKENSPROCESSIE Baarle is een levendig dorp. Er is altijd iets te doen. Van cultuursnuivers, Bourgondiërs, muziekliefhebbers, natuurfanaten tot sportievelingen. Of een combinatie daarvan. Iedereen komt aan bod tijdens de meest uiteenlopende evenementen die in Baarle georganiseerd worden.
FIETSTOCHT DE SCHAKEL PRUIMENTOUR Bij Baarles oudste evenement draait alles om fietsen, snelheid en vooral gezelligheid. Zondag 26 juni kan je op je fiets een parcours rijden waarbij je meerdere malen de grens van BelgiëNederland passeert. Daarnaast is er voor de kleinste rennertjes een aangepaste ronde in het centrum, zodat familie volop kan meegenieten. En als klap op de vuurpijl staat de altijd hilarische Dikke Banden Race weer op het programma. www.pruimentour.org
WEEKMARKT BAARLE Iedere dinsdagochtend, van 09.00 tot 12.00 uur, op het Sint Annaplein in Baarle-Nassau. 46
Zo uitbundig als sommige evenementen kunnen zijn, zo ingetogen mooi is de Kaarskensprocessie. In de avond, wanneer de straatlantaarns gedoofd zijn en het pikdonker is in de straten, trekt eens per jaar een lange processie door het centrum van Baarle. Dit jaar al voor de 66e keer. Op deze avond zijn de terrassen vol en heerst er een aparte, gezellige sfeer voor jong en oud.
Op de laatste zondag van augustus, dit jaar dus op de Kom het ervaren op zondag 21 augustus. 28e, gaat traditioneel fietstocht De Schakel van start. Een familietoertocht waarbij op verschillende plaatsen allerlei soorten activiteiten plaatsvinden. De totale lengte van de tocht is 120 km, maar de kracht van dit fietsevenement is dat er allerlei verkortingen mogelijk zijn. Er kan op verschillende plaatsen worden gestart en zo kan je als het ware je eigen afstand en beleving creëren. Deze hele dag fietsplezier start onder andere in Baarle bij het Cultureel Centrum.
MIDZOMERNACHTFAIR Een oergezellige nachtmarkt, waarbij het hele centrum vol met marktkramen staat en waar op verschillende locaties bands spelen. In de avonduren wordt het een grote, gezellige massa. Lokale ondernemers bieden hun specialiteiten aan en vanzelfsprekend is er voldoende drank en eten. Zorg dat je erbij bent op zaterdag 23 juli vanaf 18:00 uur.
47
OPMERKELIJKE BAARLENAAR
GOING ON ALLES ONDER ÉÉN DAK Van onderhoud tot aircoservice, van bandenopslag tot bemiddeling bij aankoop van een auto. Met een brede waaier aan diensten is Autobedrijf Laurijssen méér dan een garage. Ook voor een nieuwe auto of occasion in alle merken. Bovendien is het een keuringsstation en beschikt over een moderne keuringsstraat voor zowel Nederlandse als Belgische voorkeuringen. AUTOBEDRIJF LAURIJSSEN
Dit alles is ook wel een beetje te wijten aan mijn andere handicap: ik kan namelijk niet tegen mijn verlies.” In de gemeente Baarle-Hertog wonen zo’n 2.250 mensen, in Baarle-Nassau zijn dat er 6.500. Samen vormen zij de inwoners van Baarle. Al deze inwoners hebben hun eigen verhaal en veel van die verhalen zijn bijzonder. Maar sommige verhalen zijn wel héél opmerkelijk. Baarlezine laat je kennismaken met Edwin Vermetten, een Baarlenaar met uitzonderlijk veel doorzettingsvermogen op zowel persoonlijk als op sportief vlak. In 2001 raakte hij ernstig gewond bij een militair ongeval, inmiddels heeft hij diverse internationale sportmedailles op zak. In de jaren 90 van de vorige eeuw woedde de oorlog in voormalig Joegoslavië nog in alle hevigheid. Edwin Vermetten was één van de militairen die werd uitgezonden voor een missie in Bosnië: het zogenaamde SFOR (Stabilation Force). Het werd hem bijna fataal. Een vrachtwagen ramde zijn viertonner, waarbij Edwin beide onderbenen verbrijzelde en diverse schedelbreuken opliep. Maandenlang lag hij in het ziekenhuis en kreeg te horen dat hij blijvend letsel zou behouden. Maar zijn vrienden en ploeggenoten van voetbalclub Gloria uit Baarle-Nassau, die hem vaak kwamen bezoeken, zagen hem letterlijk stukje bij beetje omhoog krabbelen. Edwin knokte zich er weer keihard bovenop. En met succes. Inmiddels is hij para-roeier op topniveau, won hij vele nationale en internationale medailles en gaat ook dit jaar voor goud op de Invictus Games, de Paralympische Spelen voor gewond geraakte militairen. En dan moeten de Paralympics 2016 nog beginnen. Het begon allemaal met een weddenschap. “Tijdens een acht jaar durende periode van opereren en revalideren, leerde ik steeds haalbare doelen te stellen om zo stukje bij beetje sterker te worden. In het Militair Revalidatie Centrum begon ik met sporten. Toen ik in 2012, tijdens een toernooi rolstoeltennis, gevraagd werd om de Mont Ventoux te beklimmen in een rolstoel, reageerde ik meteen met een volmondig ja. Uitdaging en avontuur, dat zijn namelijk nog altijd mijn passies. De inzet was een kratje bier.”
48
Ongetraind voor zo’n tocht beklom Edwin de berg. Bij iedere bocht dacht hij: elk obstakel is te overwinnen. En zo maakte hij van iedere meter berg een haalbaar doel op zich. Puur op handkracht en mentaal doorzettingsvermogen bereikte hij de top, waar het welverdiende kratje bier voor hem klaarstond. De uitzonderlijke prestatie bleef niet onopgemerkt. NOC*NSF zag Edwins talent en nodigde hem uit voor een talentendag, waarbij hij in vier sporten uitblonk: rolstoeltennis, rolstoelbasketbal, zitvolleybal en para-roeien. Deze laatste sport beoefent Edwin inmiddels op topniveau in de klasse TA (Trunk & Arms). Je roeit dan op een apparaat met een vaste bank, waardoor er alleen kracht op rug en armen komt. “Met para-roeien heb ik al menig succes mogen boeken, zoals Nederlands en Europees kampioen 2015 en diverse medailles op de Invictus Games. Dit alles is ook wel een beetje te wijten aan mijn andere handicap: ik kan namelijk niet tegen mijn verlies.”
Smederijstraat 15, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 28 99 www.autobedrijflaurijssen.nl
DENKEN IN OPLOSSINGEN
CONDITIE
Mardenkro is de uitvinder, producent én leverancier van de wereldwijd toegepaste schermmiddelenlijn ReduSystems: functionele, slijtvaste en eenvoudig te verwijderen coatings voor de tuinbouw ter optimalisering van het klimaat in de kas. Hiernaast voert Mardenkro verschillende andere producten zoals onderhouds- en reinigingsmiddelen voor verschillende sectoren.
De prachtige omgeving van Baarle biedt vele mogelijkheden om mooie fietstochten te maken. Als je daarvoor een fiets huurt bij Guy Ruts weet je dat die tiptop in orde is. Maar ook voor de conditie van je eigen fiets kan je er terecht. Guy en zijn professionele fietsenmakers repareren alles: van racefiets tot elektrische fiets en al wat daartussen zit. Uiteraard óók voor nieuwe exemplaren.
MARDENKRO
FIETSEN GUY RUTS
Geerstraat 8, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 70 69 www.mardenkro.com
Molenstraat 10, Baarle-Hertog T: +32 (0)14-69 07 60 www.fietsenguyruts.be
90
91
92
LUXE OP WIELEN Stop maar met zoeken, want bij Joosen Auto’s vind je geheid een jonge exclusieve occasion, zeer nette gezinsauto of goedkope inruiler met nieuwe APK. Tussen de gemiddeld 80 auto’s op eigen terrein zit er zeker wat voor je tussen. Joosen Auto’s zorgt ook voor het totale onderhoud van alle merken, schadeherstel aan je auto of het huren van auto’s en busjes (rent4All.nu). JOOSEN AUTO’S Dorpsstraat 3, Ulicoten T: +31 (0)13-519 90 49 www.joosenautos.nl
Die eigenschap heeft hem geen windeieren gelegd. Toen hij een aantal jaren geleden verhuisde, heeft hij in een vlaag van opruimwoede een oude vitrinekast weggedaan. “Ik had er helemaal niet bij stilgestaan dat die vitrinekast me een aantal jaren later eigelijk heel goed van pas had kunnen komen,” lacht hij. Of hij wel beseft dat een vitrinekast waarschijnlijk helemaal niet genoeg is voor de steeds maar groter wordende lijst van overwinningen. “Tja, dat krijg je hè,” zegt hij, “Stilstand is achteruitgang. Daarom heb ik altijd volgende doelen klaarstaan. Eén daarvan is de Paralympische Spelen in Rio, Brazilië. Dat is weer echt iets om naar uit te kijken!”* En zo blijft Edwin steeds weer zijn grenzen verleggen. En wat wil je ook. Als je uit Baarle komt, weet je namelijk wel hoe je met grenzen om moet gaan. * Na uitgave van dit magazine is bekend of Edwin al dan niet geplaatst is.
OUT OF THE BOX Bij BLOCC werkt een team van gedreven professionals dat er alles aan doet om jouw bedrijf, merk of organisatie op de juiste manier te profileren: origineel, creatief en efficiënt. Door verschillende disciplines onder één dak te verenigen, ontstaan de meest vindingrijke oplossingen. Van concept tot ontwerp, zowel online als offline. En natuurlijk alles wat daartussen valt. Of daarbuiten. Want ook in ‘out of the box’denken is BLOCC een ster. BLOCC creatieve communicatie 94
Smederijstraat 17, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 35 60 www.blocc.nl
ZEKERHEID 93
Jarenlange ervaring en betrokkenheid maken dat je bij Autobedrijf W. Koks gegarandeerd vakmanschap kunt verwachten. Al sinds 1979 runnen Wil en Annie Koks het bedrijf en samen met hun personeel hechten zij veel waarde aan de specifieke wensen van klanten. Je kunt er terecht voor VERKOOP, ONDERHOUD, APK, AIRCO-SERVICE, BANDENSERVICE, RUITREPARATIES en REPARATIE aan alle types en merken auto’s en bestelwagens. Koks is een universeel BOVAG-autobedrijf en partner van Alpha-tech Autoschade. Kies je voor Autobedrijf W. Koks dan kies je dus voor zekerheid en kwaliteit. AUTOBEDRIJF W. KOKS Chaamseweg 2, Ulicoten T: +31 (0)13-519 94 46 www.autobedrijf-wkoks.nl
95
49
GOING ON
PERSOONLIJK EN PROFESSIONEEL Autobedrijf Graumans is een warm familiebedrijf waar klanten nog bij naam gekend zijn en waar veel waarde wordt gehecht aan persoonlijke aandacht en bediening. Als erkende Opel merkgarage maakt zij bovendien gebruik van de nieuwste gereedschappen, werkplaatsequipement en testapparatuur. Voor al het universele onderhoud heeft het een vestiging van Profile Car & Tyre Service. Kortom: Autobedrijf Graumans en Profile Car & Tyre service zijn het juiste adres voor kwaliteit, betrouwbaarheid en goede service!
FIETSEN, FIETSEN EN NOG EENS FIETSEN Bij Jansen Oomen Tweewielers hebben ze echt álles op het gebied van fietsen en accessoires. Om een paar merken te noemen: Gazelle, Trek, Ridley, Bianchi, Pinarello, Look en De Rosa... En vergeet vooral het uitgebreide assortiment van de elektrische fietsen niet. Daarnaast repareren ze snel en vakkundig ieder merk.
MAANDAG 23 MEI T/M VRIJDAG 27 MEI Avond4daagse Baarle
VRIJDAG 22 JULI T/M ZONDAG 31 JULI Tilburgse Kermis
Cultureel Centrum Baarle, achterzijde, Pastoor de Katerstraat 5-7, Baarle-Nassau-Hertog, 5, 8, 12 en 20 km
inl. www.kermistilburg.nl
WOENSDAG 25 MEI Jaarmarkt en Stratenloop Hoogstraten Centrum, 17.00 - 22.00 u inl. toerisme.hoogstraten.be
Centrum, 18.00 - 24.00 u Autovrij centrum, verlichte marktkramen, winkels geopend, terrassen, muziek, animatie inl.
[email protected]
ZATERDAG 28 MEI T/M DINSDAG 31 MEI Kermis Baarle-Nassau-Hertog
MAANDAG 25 JULI T/M ZATERDAG 30 JULI Wielerzesdaagse Baarle-Nassau-Hertog
St.Annaplein, Baarle-Nassau
inl. www.jeugdwerkbaarle.org
ZONDAG 29 MEI Heilig Bloedprocessie Hoogstraten
WOENSDAG 27 JULI 8 van Chaam
Centrum, hoogmis 10.00 u, processie 11.00 u Tevens kermis en torenbeklimming 13.30 - 16.30 u inl. toerisme.hoogstraten.be
inl. www.8vanchaam.nl
AUGUSTUS 2016 JUNI 2016 ZONDAG 12 JUNI Kunstweekend
Binckplein, Alphen, 11.00 - 17.00 u
Jansen Oomen Tweewielers is al jaren een echt begrip in Baarle.
inl. www.kunstmarkt-ac.nl
AUTOBEDRIJF GRAUMANS
96
Smederijstraat 7, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 97 70 T: +31 (0)13-507 94 50 www.graumansopel.nl www.profiletyrecenter.nl
ZATERDAG 18 JUNI Muziekfeesten Ulicoten
JANSEN OOMEN TWEEWIELERS
Gen. Maczeklaan 13, Baarle-Nassau T: +31 (0)13-507 92 28 www.jansen-oomen-tweewielers.nl
Parkeerterrein SVU, Bernardusstraat 19, Ulicoten, 15.00 u inl. www.mvulicoten.nl
97
ZONDAG 19 JUNI Jaarmarkt Ulicoten
EVENEMENTENOVERZICHT 2016-2017 In Baarle is altijd wat te doen. Een toneelvoorstelling of braderie. Live optredens van bands. Een gezellige markt. Een fietsspektakel voor jong en oud of de jaarlijks terugkerende Midzomernachtfair. Veelal zijn deze evenementen gratis te bezoeken. Baarle bruist! Onderstaand overzicht geeft een greep uit de vele activiteiten die in Baarle en omgeving georganiseerd worden. Voor meer informatie kun je terecht bij VVV Baarle-Nassau-Hertog.
ZONDAG 1 MEI Jaarmarkt Loveren Loveren, Baarle-Nassau, 10.00 - 17.00 u inl. +31 (0)13-507 73 19
DONDERDAG 5 MEI T/M ZONDAG 8 MEI Jazzfestival Breda inl. www.breda jazzfestival.nl
ZONDAG 8 MEI Jaarmarkt Baarle-Nassau-Hertog
50
Loswal, Baarle-Nassau, 10.00 - 17.00 u inl.
[email protected]
ZONDAG 8 MEI Bloemenmarkt Turnhout Grote Markt, 09.00 - 18.00 u inl. www.ispahan-bloemenmarkt.be
ZATERDAG 14 MEI T/M MAANDAG 16 MEI Stadsparkfeesten en int. StoomdagenTurnhout Stadspark, Turnhout, 10.00 - 18.00 u, inl. www.stoomgroep.be
ZONDAG 22 MEI Heilig Bloedprocessie Hoogstraten Centrum, hoogmis 10.00 u, processie 11.00 u Tevens kermis en torenbeklimming 13.30 - 16.30 u inl. toerisme.hoogstraten.be
VRIJDAG 12 EN ZATERDAG 13 AUGUSTUS Antiliaanse Feesten Hoogstraten inl. www.antiliaansefeesten.be
ZONDAG 14 AUGUSTUS Jaarmarkt Chaam Centrum, 10.00 - 18.00 u
ZATERDAG 20 T/M ZATERDAG 27 AUGUSTUS Bernardusoctaaf Ulicoten, inl. +31 (0)13-519 95 22, www.parochie-ulicoten.nl
Bernardusstraat, Ulicoten, 10.00 - 17.00 u inl. www.mvulicoten.nl
ZATERDAG 20 T/M DINSDAG 23 AUGUSTUS Kermis Ulicoten
ZONDAG 26 JUNI Pruimentour
ZONDAG 21 AUGUSTUS Kaarskensprocessie
Centrum Baarle, fietsevenement voor jong en oud, jeugdcategorieën en seniorenwedstrijd, 10.00 - 17.00 u inl. www.pruimentour.org
JULI 2016 ZATERDAG 2 JULI Chaamloop inl. www.chaamloop.nl
MEI 2016
ZATERDAG 23 JULI Midzomernachtfair Baarle-Nassau-Hertog
ZONDAG 3 JULI Jaarmarkt Alphen Raadhuisstraat-Stationsstraat, Alphen, 10.00 - 17.00 u
ZONDAG 3 JULI T/M DINSDAG 5 JULI Kermis Zondereigen ZONDAG 10 JULI Jaarmarkt Baarle-Nassau-Hertog Loswal, Baarle-Nassau, 10.00 - 17.00 u inl. +31 (0)13-507 84 81
DONDERDAG 21 JULI Jaarmarkt Zondereigen Centrum Zondereigen, vanaf 07.00 u
Start 20.00 u, Remigiuskerk, Baarle-Nassau-Hertog, lichtprocessie met kaarsjes door de onverlichte straten van het centrum, inl. www.vrienden-van-lourdes.org
ZATERDAG 27 AUGUSTUS Stratenloop ‘Het Bels Lijntje’ St. Janstraat, Baarle-Nassau, inl. www.gloria-atletiek.nl
WOENSDAG 31 AUGUSTUS T/M ZONDAG 4 SEPTEMBER Braderie Ginneken (gemeente Breda) Met exposities, culturele activiteiten en podiumoptredens, inl. www.bruisendginneken.nl
ZONDAG 28 AUGUSTUS Jaarmarkt Baarle-Nassau-Hertog Loswal, Baarle-Nassau, 9.00 - 18.00 u inl. +31 (0)13-507 81 74
Schakel Noord Fietsevenement in de Antwerpse Kempen
Baarle-Nassau-Hertog, Kempenhut, Molenbaan en Zondereigen, Smokkelaarshut, Oude Baan, inschrijven tussen 8.00 - 14.00 u inl. www.schakel.be
51
SEPTEMBER 2016
DECEMBER 2016
ZATERDAG 10 EN ZONDAG 11 SEPTEMBER 2e Grote Wandeltweedaagse in het land van Mark en Merkske
ZONDAG 4 DECEMBER Enclavecross
Lokaal Koninklijke Sint Sebastiaangilde, Hofeinde 9, Merksplas, 6, 12, 20, 30 of 42 km, € 1,50 per dag, overnachten mogelijk
ZONDAG 11 SEPTEMBER Dassepop Park Dasseburcht, Baarle-Nassau, openlucht muziekfestival voor regionaal talent, 14.00 u
ZATERDAG 17 T/M MAANDAG 19 SEPTEMBER Hoogstraten in groenten en bloemen
Bredaseweg 9, Baarle-Nassau, inl. www.gloria-atletiek.nl
VRIJDAG 16 DECEMBER T/M VRIJDAG 6 JANUARI Gemarkeerde kerstwandelingen tussen authentieke kerststallen Start kerststal Remigiuskerk, Baarle-Hertog, inl. +31 (0)13-507 99 21
Kerstwandelingen Zondereigen - Zwartgoor - Merksplas Gemarkeerde wandelingen van kerststal naar kerststal.
Vrijheid, Hoogstraten, openluchttentoonstelling met composities van groenten, fruit en bloemen, inl. toerisme.hoogstraten.be
OKTOBER 2016 ZATERDAG 1 T/M DINSDAG 4 OKTOBER Kermis Baarle-Nassau-Hertog St. Annaplein, Baarle-Nassau ZONDAG 16 OKTOBER Jaarmarkt Baarle-Nassau-Hertog Loswal, Baarle-Nassau
NOVEMBER 2016 ZATERDAG 12 EN ZONDAG 13 NOVEMBER Grote vogelshow Aula Cultureel Centrum, Past. de Katerstraat 5, Baarle-Nassau-Hertog, inl. +32 (0)14-69 93 26
98
FEBRUARI 2017 VRIJDAG 24 T/M DINSDAG 28 FEBRUARI Carnaval
MAART 2017 ZONDAG 5 MAART 5e Enclavewandeltocht Cultureel Centrum, Past. de Katerstraat 5-7, Baarle-Nassau-Hertog, diverse afstanden, starten vanaf 8.00 u, info. wwwgloria-atletiek.nl
APRIL 2017 ZONDAG 30 APRIL Opening toeristisch seizoen 2017