MBL CORONA LINE EN RADIALSTRAHLERS
tested
Op avontuur Er zijn weinig winkels te vinden waar een merk als MBL Akustikgeräte beter uit de verf komt dan bij PUUR audio, video & domotica. De in het pand van de Piet Boon Store gevestigde winkel is volledig ingericht in Piet Boon stijl, die met zijn strakke doch warme woonvorm de omgeving vormt, waarin een MBL-opstelling moeiteloos plaatsbaar is. MBL straalt met zijn vormgeving en schitterende afwerking een functionele luxe uit, die een koperspubliek in het gekozen marktsegment zeker zal aanspreken. Tegelijkertijd houdt MBL het audiofiele vaandel hoog met zijn eigenzinnige luidsprekers. Dat gekozen is voor een luistersessie op deze locatie heeft alles te maken met de korte beschikbaarheid van de set buiten de winkel en het totaalgewicht, dat anders zes trappen naar boven moet worden gebracht. Een kennismaking met de Corona Line begint daarom in Oostzaan.
42
Opgesteld staan van MBL de C31 cd-speler en de C51 geïntegreerde versterker, instapmodellen van MBL uit de Coronalijn. Luidsprekers zijn uiteraard MBL rondstralende modellen, het type 120 dat ook op de show in Alkmaar heeft gestaan. Alles is aangesloten met kostbare bekabeling van Tara Labs, kabels die gedeeltelijk als anaconda’s over de vloer kronkelen. Door op de website van MBL te zoeken naar de specificaties van de apparatuur word ik weinig wijzer. Over de cd-speler valt te lezen dat hij naast het spelen van cd’s ook kan dienen als D/A-converter vanwege zijn digitale ingangen. Met USB, S/PDIF optisch en coaxiaal kan worden gewerkt tot een resolutie van 24bit/96kHz. Analoge uitgangen zijn er met XLR (te prefereren) en met RCA, digitaal uit kan via S/PDIF. Gekozen is voor een slotloader-mechanisme waar meer high-end merken tegenwoordig voor kiezen. De versterker blijft ook al een raadsel. Hij levert moeiteloos 180 Watt per kanaal en is een afgeleide van een klasse D schakeling. Ingangen zijn uitgevoerd met XLR en RCA, extra is een RJ45-koppeling met de cd-speler, zodat versterker en cd-speler volledig samenwerken met één enkele afstandsbediening. Van de luidsprekers is bekend, dat het een driewegsysteem betreft. Links en rechts
zitten woofers die in tandem werken met een basreflex-opening naar de achterzijde. Op de behuizing staan, zoals MBL dat noemt, Radialstrahlers voor de midden en hoge tonen. Die door MBL ontwikkelde weergevers wijken totaal af van conventionele units. Een Radialstrahler heeft een horizontaal geplaatste magneet waarbinnen een conventionele spreekspoel beweegt in het magnetische veld. Aan de spreekspoel hangen lamellen in een bolvorm, vergelijkbaar met de lagen van een ui. Aan de onderzijde zijn de lamellen vastgezet. Door de spreekspoel te laten bewegen zal de bol afwisselend ronder en slanker worden en geven de trillende lamellen rondom geluid af. MBL maakt deze systemen zowel in beperkte afmetingen voor de hoge tonen als in fors grote bollen die werken als de woofers van hun heel grote systemen. Tot zover de techniek, iets waar MBL u kennelijk helemaal niet mee wil vermoeien, gezien de beperkte gegevens die beschikbaar zijn. Wennen
Je kunt wel naar een rondstralende luidspreker gaan luisteren, maar het vraagt eerst enige gewenning aan het systeem zelf. Immers, net als bijna iedereen ben ik veroordeeld tot een luid-
tested
bij PUUR avd
43
spreker met een conventionele dometweeter die zijn geluid direct in de richting van de luisteraar afgeeft. Dat maakt de plaatsing van vocalisten en instrumenten haarscherp. Terwijl de MBL 120 zijn hoge en midden-tonen (in mindere mate ook de lage tonen) naar alle richtingen verspreidt. Daarom eerst eens een vriendelijke cd van Beverly Craven in de speler geschoven en onder het genot van PUUR’s koffie de zaak eens rustig op mij laten inwerken. Zo rond track vijf is het moment gekomen, dat mijn hersenen zijn geacclimatiseerd en de wonderschone stem van de dame mij gaat bekoren, net zoals zij dat thuis al jaren doet. De harde wanden en vloer van het pand, met achter mij een dunne wand waarachter buizen lopen, laten de luidsprekers hard hun best doen om de lage tonen zo strak mogelijk te houden, maar ik ben er van overtuigd dat een betere akoestische omgeving het nog een streep mooier zal maken. Waar de MBL 120 direct zijn grootsheid laat zien, is in het herscheppen van een omgeving rond de artieste. De stem van Craven staat op een heel natuurlijke manier voor mij afgebeeld, met haar band wijd en los van de weergevers breed om haar heen. Het achtergrondkoor laat zich bijvoorbeeld neerzetten alsof ik in een zaal ben met een podium voor mij. Niet diffuus,
NEXT
tested 44
met duidelijk herkenbare losse stemmen, maar toch in hoge mate gebruikmakend van de akoestiek om de speakers heen. Waar een magnetostaat of elektrostaat gaat bundelen, terwijl die ook naar achteren geluid afgeeft, wint de Radialstrahler van MBL die een dergelijk bundeleffect totaal niet kent. Eens kijken of dat live-effect nog extra aangezet kan worden door een live opgenomen cd te draaien. Ik kies voor Katie Melua en haar concert ‘Live At The O2 Arena’. Er ontstaat een mengeling van enerzijds intimiteit, doordat haar stem strak en dicht bij de microfoon is opgenomen, en anderzijds de zaal die om haar heen aanwezig is. De stem is warm en vol intimiteit, maar zal niet direct een traan op mijn wangen toveren, daarvoor is het òf nog te vroeg òf moeten we een stap hoger gaan op de MBL-ladder. De weergave is absoluut zuiver en aangenaam. Vooral omdat het zo mooi los in de ruimte staat en de luidsprekers nog meer dan eerder geheel uit beeld verdwijnen.
Van een hotspot hoef je al helemaal niet te spreken. Op de gehele bank voor de luidsprekers is het stereobeeld volkomen intact. Als na een paar zoete nummers de dame gaat rocken, blijkt hoe goed de MBL’s ook dat zware werk verdragen. Van een vrouwenstem naar een diepe mannenstem in de vorm van The Stimulators en hun versie van ‘New York’s Eve On The Waterfront’. Ooit op een beurs in mijn handen gedrukt gekregen en sindsdien vaak een vast onderdeel van de collectie. De stem gaat behoorlijk diep naar beneden terwijl hij steeds verstaanbaar is. De totale weergave kleurt naar de donkere kant, wat te danken is aan de akoestiek waar de zware bas in de track, in combinatie met de zware stem, moeite heeft zich in toom te houden. Nu we toch in de donkere klanken zitten, kan Kari Bremnes daar ook gemakkelijk een plekje vinden. Als ik eerlijk ben stel ik vrouwenstemmen op de MBL 120 meer op prijs dan een diepe mannenstem. Een dame als Kari lééft meer.
tested Klappen op grote trommels komen mooi uit de verf en het volume groeit met de afstandsbediening in mijn handen naar een steeds hoger niveau, eigenlijk zonder dat ik het in de gaten heb. De MBL doet het goed met hogere volumes, die het zaalgevoel nog verder onderstrepen. Via The King’s Singers terug naar mannenstemmen in a capella. De vele stemmen vinden moeiteloos een natuurlijke plaats in het geheel. Prima van elkaar te onderscheiden en de bijzondere muziek spreekt mij erg aan op deze weergevers. Heel verrassend waar een stem zomaar in de ruimte ontstaat. Spannend en speels tegelijk op een behoorlijk hoog niveau van weergavekwaliteit. Van dezelfde compilatie-cd komt Paolo Conte en zijn ‘Come Di’. Voor ik het weet zit ik hardop mee te zingen. De set krijgt mij in zijn greep, geloof ik. Lekker dynamisch dit stuk en weer valt op hoeveel energie de MBL 120 met deze versterker en cd-speler kan leveren als er op een drum wordt geslagen.
Indrukwekkend
Tijd om naar klassiek werk om te gaan kijken, want niet iedere luisteraar zal Paolo Conte kunnen waarderen of houden van de vele dames die voor mij vocaal zo veel betekenen. De Arabesque cd van Crystal Cable bevat het ‘Eftelingwerk’ van Saint-Saëns: de ‘Danse Macabre’. Ik kan niet anders dan “indrukwekkend” opschrijven. Wat een volume komt moeiteloos los uit de luidspreker, terwijl in de zachte passages de tederheid en de kleine instrumenten volledig overeind blijven. Als er één stuk muziek is, dat de bijzondere mogelijkheden van de MBL Radialstrahler onderstreept, is het dit wel. Hier weerklinkt geen orkest, hier stáát een orkest. De hartslag moet eerst omlaag voordat ik verder kan gaan met pianowerk, geschreven door Debussy. Kijk, nu hebben we het over de weergave van een vleugel. Waar een hele lading luidsprekers de ‘illusie’ opwekt van een vleugel zet de MBL 120 een vleugel
45
NEXT
tested 46
in de ruimte. Zo klinkt een dergelijk instrument: krachtig en groots, of heel lieflijk wanneer de toetsen worden gestreeld. Waar pop en jazz lekker klonken met deze set begint het gevoel mij te bekruipen dat de klassiekliefhebber hier a la minute mee naar huis gaat. Want wat ik ook verder opzet aan klassiek, het blijft mij meeslepen en in pure vervoering brengen. Groot orkest, cello solo, viool. Het heeft allemaal een speelsheid en diepe intentie waar een mens vrolijk van kan worden. Juist de zeer natuurlijke weergave, ten gevolge van het rondom weergeven van geluid in plaats vanuit een gerichte dome, zorgt dat klassieke instrumenten de klank en het weergavepatroon volgen dat ze van oorsprong hebben meegekregen.
de MBL 120, in combinatie met de C31 cd-speler en de C51 geïntegreerde versterker uit de Corona-lijn, rechtovereind. Met een totale investering van 31.000 euro exclusief kabels is en blijft MBL voor velen onbereikbaar, maar dat is een fraaie Kawai of Bechstein vleugel ook. Terwijl u er met MBL gratis de concertzaal bij krijgt en u zich thuis zult moeten behelpen met een kamer waarin de vleugel komt te staan. Hoewel ik MBL ken van beurzen en van een eerdere recensie, stond ik toch opnieuw verbaasd van het realisme waarmee de Corona-lijn en de Radialstrahler mij in het muzikale hart wisten te raken. Tekst: René van Es Foto’s: MBL & René van Es
Breder publiek
MBL heeft met de Coronalijn en met de MBL 120 weergevers ingezet op een breder publiek. Al blijft het een merk dat gezien de prijsklasse niet bepaald aan de onderkant van de markt zit. De luxe uitstraling en perfecte afwerking doen misschien niet direct vermoeden dat MBL wel degelijk behoort tot de audiofiele topmerken in deze wereld; ze vormen veel meer dan alleen een mooi smoeltje. Kennismaken met MBL Radialstrahlers is het binnengaan van een nieuwe dimensie van geluid weergeven die afwijkt van 99% van alle andere systemen. Het rondom afgegeven geluid vraagt enige gewenning, maar als het u eenmaal bij de kladden heeft, lijkt er geen weg terug. Op de locatie van PUUR avd kwam dat het beste tot zijn recht met klassieke muziek. Met name de weergave van een vleugel heeft een realisme dat zelden benaderd zal worden. Met populaire muziek en jazz is het de ruimte die moeite heeft de lage tonen strak af te tekenen, maar zelfs dan blijft de kwaliteit van
PRIJZEN: MBL C31 CD-SPELER MBL C51 GEÏNTEGREERDE VERSTERKER MBL 120 WEERGEVERS MBL 120 STANDS TARA LABS RSC RS-1 THE 0.8 LUIDSPREKER KABEL TARA LABS ISM ONBOARD THE 0.8 INTERLINK TARA LABS THE ONE NETSNOER
€ € PER STUK € PER STUK € VOOR 2 X 2,4 METER € PER STEREO METER € PER STUK €
6.200,7.500,8.000,625,5.897,3.272,1.474,-
SOUND E-MOTIONS INDUSTRIEWEG 1A-5, 4104 AP CULEMBORG, NEDERLAND E-MAIL:
[email protected], WWW.SOUNDEMOTIONS.COM BELUISTERD BIJ: PUUR AUDIO, VIDEO & DOMOTICA SKOON 80, 1511 HV OOSTZAAN, AMSTERDAM AREA – NEDERLAND TEL: +31-(0)20-7220905, E-MAIL:
[email protected], WWW.PUURAVD.COM
END
