Augustus 2015

Jaargang: 5

Nr: 3

Juli/Augustus 2015 die spelen op onze volkstuin en over zaken die onze vereniging raken. Dat gebeurt ook tijdens de maandelijkse werkochtenden. Wij waarderen het bijzonder dat jullie deze verschillende gelegenheden aangrijpen om jullie mening te geven over wat er speelt, over wat er beter kan. Om als bestuur goed te kunnen functioneren, om jullie adequaat te kunnen informeren over zaken van belang, nu en in de toekomst, hebben wij jullie feedback hard nodig. Wij merken overigens dat vormen van open communicatie erg gewaardeerd worden. Als bestuur stellen we niet alleen jullie betrokkenheid bij beleidszaken en toekomstplannen op prijs, maar ook de betrokkenheid bij zaken die de vereniging verrijken en die het verenigingsgevoel versterken. Ik denk daarbij aan de leerzame avondwandeling over onze tuin onder de inspirerende leiding van Rob Vereijken en aan de BBQ zoals die werd georganiseerd door Marlieke van Woerkom. De werkgroepen ‘Huishoudelijk Reglement’ en ‘Werkochtenden’ gaan direct na de zomervakantie bekijken óf en zo ja wáár het wenselijk of noodzakelijk is om regeltjes te wijzigen. Mogelijk eerder, maar in ieder geval tijdens de jaarvergadering, wordt jullie mening gevraagd over de voorstellen van beide commissies. Rest mij jullie een fijne zomer en een goede vakantie toe te wensen.

In deze Tuinfluiter - Van de voorzitter - Werkochtenden - OVAT - Lectuurkast - Over de ledenlijst/ vrije tuinen/ wachtlijsten - Tuinkeuringen – leidingen gasflessen - VELT - Gedicht - Wist u dat … - Brabants Landschap - Natuurwandeling - Sponsoractie Plus - Barbecue - De coloradokever Van de voorzitter

Beste leden van de VTV Dongenseweg. Wij, het bestuur van de VTV, informeren jullie via de Tuinfluiter, maar daarnaast ook (regelmatig) via de mail en het publicatiebord in het Tuinhuis over zaken

1

Werkochtenden De data voor de resterende werkochtenden in 2015 zijn de volgende: 8 augustus, 12 september, 10 oktober, 14 november, 12 december. Ter herinnering: Alle leden worden geacht hun bijdrage te leveren. Artikel 3.4 van het huishoudelijk reglement gaat over rechten en plichten van leden. Artikel 3.4.3 stelt dat leden dienen deel te nemen aan algemene werkzaamheden ten behoeve van de vereniging. Echter: verplichte deelname aan de werkochtenden wil niet zeggen alle leden op alle data aanwezig moeten zijn. Aan de andere kant: het hoort zeker niet dat je als lid op alle werkochtenden schittert door afwezigheid. Diverse leden hebben alternatieve taken op zich genomen. Overleg met het bestuur over alternatieven voor deelname aan de werkochtenden staat vrij en wordt op prijs gesteld. De werkochtend van juli liet een grote opkomst zien. De sfeer was uitstekend. De tuinders hebben genoten van het gebak, de koffie en de onderlinge gesprekken en er is hard gewerkt.

Je vindt de kast in ‘het tuinhuis’ De kast wordt gevuld met interessante tijdschriften, publicaties en een exemplaar van het jubileumboek van de OVAT. Ook vind je er een actuele ledenlijst. Handig voor het geval dat je bijvoorbeeld acuut een telefoonnummer nodig hebt, omdat er bij één van je medetuinders iets mis is (gegaan). Recent: omdat de deur van een tuinhuis was opengewaaid en de eigenaar al was vertrokken. Over de ledenlijst/ vrije tuinen/ wachtlijst De laatste versie van de lijst vind je in de sectie ‘Leden’ van onze website én in de lectuurkast in ‘het tuinhuis’ Meld fouten alstublieft, maar ook wijzigingen (van mailadressen bijvoorbeeld!): [email protected] 06-13 01 98 65 Bijsterveldenlaan 365 5045 ZR Tilburg

OVAT - Jubileumboek: een geslaagd project! Foto’s van ‘ons José’, ‘ons Liesbeth’, ‘onzen Ben’ en ‘onzen Ton’ en bijdragen in woord van Ben (interview) en Liesbeth (gedicht) Nog enkele exemplaren bij Wim vd Sande! Lectuurkast Tegen transportkosten is onze vereniging in het bezit gekomen van een ‘professionele’ lectuurkast uit de inboedel van de PAAZ van het Twee Steden ziekenhuis.

Van de ledenlijst per 17 juli 2015: - Wachtlijst leden: Antoon Damen - Wachtlijst aspirant-leden: Johan Kruissen en Ans Rijnkels - Wachtlijst niet-leden: 1 Moira Logister (nov. 2014) Wacht op een tuin in 2016. 2 Erik Dominicus (15 mei 2015) 3 Cees de Volder (16 juni 2015) Wacht op een tuin in 2016. 4 Joan vd Heijkant (29 juni 2015) 2

5 Jamila Lahlimi (11 juli 2015) 6 Ben Benjilali (11 juli 2015)

en antwoordstukje over bloedblaarluis en tuintips voor de zomer (zie lectuurkast)

Vrije tuinen: Tuin 20. Geen belangstelling van leden of aspirant-leden. De procedure voor nietleden loopt. Tuin(deel) 21. Geen belangstelling van leden of aspirant-leden. De procedure voor niet-leden loopt.

Gedicht Geen Tuinfluiter zonder een (seizoens)gedicht van onze tuinpoëet Liesbeth. Geniet ervan. Zomer Een kwikstaart en een ponypaard stonden samen in een wei de kwikstaart is blij zei de pony tegen mij hij zit hier telkens weer met zijn staartje op en neer na iedere nieuwe vlucht komt hij weer bij mij terug hij kijkt mij aan om dan weer weg te gaan wat hij toch in me ziet ik weet het niet zeg jij mij mens eens even is zo het dierenleven?

Tuinkeuringen Er volgt nog één tuinkeuring: zaterdag 14 november (09.00 uur) Ter herinnering: als je gas gebruikt, mogen de slangen niet ouder zijn dan 5 jaar.

Liesbeth van de Wouw

VELT - Op 12 september organiseert VELT de jaarlijkse VELT-dag. Inschrijven voor 16 augustus. De uitnodiging vind je in de lectuurkast in ‘het tuinhuis’ Interessant lijkt de excursie naar een vereniging van volkstuinders die haar tuinen van 150 tot 200 vierkante meter in een kas van 10.000 vierkante meter heeft. De tuinen worden biologisch bewerkt en onderhouden en er is niet één volkstuinder die klaagt over het weer! NB: persoonlijk zou ik het gevoel van ‘buiten zijn’ missen: de ruimte om je heen, de geluiden van een zomerdag (niet alleen de vogels, maar ook het slaperig gebrom van een vliegtuigje en kinderstemmen in de verte …), de geuren en kleuren van alle bomen en bloemen die niet in je moestuin staan. - In ‘Seizoenen’ 2015 nr. 3 een artikel over ‘mulchen’ (zie lectuurkast) - In ‘Seizoenen’ 2015 nr. 4 een artikel over slakken (feiten, fabels en trucs), een vraag-

Wist u dat? - wist u dat onze Sjan Kolsteren zover is hersteld van de aanrijding door een motor dat ze (met kruk weliswaar) haar tuin weer bezoekt. Ze was al van plan om weer aan het werk te gaan !? - wist u dat we op de ALV van november 2014 hebben afgesproken dat we zelf de tuinpaden bijhouden? Het schoffelen en schoon zetten van de paden is dus geen onderdeel van de werkochtenden. Tijdens dezelfde vergadering is het bestuur ook opgeroepen om ‘te handhaven…’ - wist u dat onze algemene ledenvergadering 2015 al gepland is? Datum: donderdag 26 november. Aanvang 20.00 uur. Nadere mededelingen volgen.

3

reserveslot aan, zodat sloten regelmatig gewisseld en onderhouden kunnen worden. Brabants landschap In het tijdschrift ‘Brabants landschap’ nr187, zomer 2015, werd ruim aandacht besteed aan de schenking van zo’n 60 schilderijen van de hand van de in 1998 overleden schilder en boer Janus Bressers uit Liempde. Het zijn de resterende werken van de oorspronkelijke 125 schilderijen (ongeveer)

- wist u dat er binnen de vereniging een discussie is gevoerd over ‘het verdwijnen van kruisbessen’ en de (on)mogelijkheid dat duiven daarvoor verantwoordelijk zouden zijn. Ook onder de ervaren tuinders bleken er voor- en tegenstanders van de waarschijnlijkheid van zo’n verklaring. Op voorstel van onze voorzitter: dek fruit dat je zelf wilt oogsten zorgvuldig af met vogelvriendelijke netten. Als je fruit dan toch verdwijnt, wordt het tijd om andere verklaringen onder de loep te nemen. Opmerking: vogels pikken geen (rode) bessen met rissen en al …! Los hiervan: onze vereniging is de afgelopen tijd geconfronteerd met inbraken in tuinhuisjes (in ieder geval twee) en met ‘proletarisch winkelen’ (tomatenspiralen, bonen, aardbeien) Laten we met zijn allen alert blijven op ‘onregelmatigheden’ Op verzoek van onze penningmeester: doe altijd aangifte bij braak of diefstal. - wist u dat het handig is om het bestuur ervan op de hoogte te stellen als je enige tijd afwezig bent i.v.m. vakantie? Geef een ‘vervanger’ de sleutel van het complex, zodat het voor andere tuinders duidelijk is dat er ‘een bevoegd iemand’ op je tuin is. Afspraak is dat tuinders in principe niemand binnen laten die onbekend is en niet over een sleutel beschikt. - wist u dat het ongelofelijk onhandig is als de één met grafiet de problemen met een slot in een toegangspoort te lijf gaat en een ander dat met olie doet? Het resultaat is een kleverige massa die wél zorgt voor vieze sleutels, maar niet voor een beter functionerend slot. Meld problemen bij het bestuur. Zo wordt een uniforme aanpak gegarandeerd. Het bestuur schaft een

Bressers (1910-1998) begon te ‘schilderen tegen de pijn’ op zijn 63e. Zijn werken passen in de trant van de ‘naïeve schilderkunst’: onderwerpen uit de directe omgeving, onbevangen geschilderd door kunstenaars zonder professionele opleiding, in sprekende kleuren, met de eigen ervaring en beleving als basis, optimistisch van toon, origineel in de oplossing van schildertechnische problemen. De stichting ‘Het Noordbrabants Landschap’ zal de werken op termijn (2016) permanent tentoonstellen. Zie de lectuurkast voor een 4

poster en voor de uitgaven van de stichting. NB: de ouderen van ons zal ‘de wereld van Bressers’ (het Brabant van vóór de grote ruilverkavelingen) vertrouwd voorkomen. A sentimental journey!

de verdeelsleutel die de klanten hebben bepaald via de scankast . Let op: de ranglijst van clubs kan bij elke ingeleverde voucher weer wijzigen! Met deze actie kunnen de aangesloten clubs en verenigingen niet alleen geld verdienen, maar ook krijgen ze 8 weken de gelegenheid om zich te profileren in en rondom de winkel.

Barbecue Op 20 juni (en niet op de oorspronkelijk geplande datum 21 juni, omdat dát nou juist vaderdag bleek te zijn) organiseerde Marlieke van Woerkom een barbecue voor leden en partners. Gezelligheid, een goede opkomst en tevredenheid over de organisatie en de kwaliteit van het eten bleken trefwoorden. Een geslaagd evenement dat nadrukkelijk om herhaling vraagt …

Samen met een aantal andere verenigingen gaat onze VTV in september/ oktober weer ‘in de kast’ Vorige keer toonden de organisatoren zich verrast door het feit dat wij als (super)kleine vereniging een zo goed resultaat hadden geboekt. Dat kan komende september/ oktober nog beter. Ik zal jullie eind augustus/ begin september opnieuw aan de actie herinneren.

Sponsoractie supermarkt Plus Lutz Heijhoef In september/ oktober vindt de volgende SCAN-ACTIE plaats. Hieronder informatie over de (vorige) actie: De actiekast in de supermarkt van PLUS LUTZ draait op volle toeren. Vanaf 1 april t/m 31 mei kunnen de klanten sparen om de clubkas van de aangesloten verenigingen/ clubs te spekken. Mariëlle Lutz: ‘Wij zijn vorig jaar met de campagne gestart omdat we de clubs en verenigingen in onze wijk Reeshof de kans willen geven om extra geld te verdienen’ In totaal verdeelt de actiekast maar liefst €3.000,- en in de periode september/ oktober wordt de actie herhaald. Hoe werkt het? Alle klanten krijgen bij elke besteding van 15 euro een sponsorvoucher met daarop een unieke streepjescode. Deze sponsorvoucher, ter waarde van 1 punt, is eenmalig te doneren aan de vereniging naar keuze. Hiervoor is een speciale scanzuil geplaatst in de winkel waar de klanten via hun vouchers direct kunnen doneren. Door middel van een touchscreen kan de vereniging worden gekozen. Aan het eind van de actie wordt € 3.000,verdeeld onder de verenigingen, volgens

Natuurwandeling Op donderdagavond 28 mei nam Rob Vereijken ons mee voor een natuurwandeling over ons complex. Met heel andere ogen bekeken we ‘onkruid’ Ook ontdekten we planten en kruiden die we eerder niet eens in het oog hadden. We 5

leerden dat ons ‘roodborstje’ feitelijk de grauw gekraagde roodstaart is. Daarnaast dat wij als volkstuinders, onbewust meestal, de verspreiders van allerlei planten en (kleine) dieren zijn en dat we daarmee op een klein oppervlak als dat van ons tuincomplex de biodiversiteit positief beïnvloeden.

Beginnende haarden in Engeland en Duitsland in de omgeving van havens werden steeds uitgeroeid. In 1922 kwam de coloradokever in de omgeving van Bordeaux zeer veel voor. In 1935 werd de kever in België voor het eerst gezien en daar werd getracht met inschakeling van schoolkinderen en soldaten de kevers te verzamelen en te vernietigen. In 1938 kwam in België ernstige schade voor. De kever is rond 1950 vanuit Amerika in Rusland gekomen door schepen met voedselhulp en komt nu over de hele wereld voor. In Nederland blijkt de kever aan de noordelijke grens van zijn klimatologisch bepaalde verspreidingsgebied te zitten en geeft hij alleen in bepaalde warme jaren schade. In 1937 werd de kever voor het eerst in Nederland, in Limburg en Brabant, gevonden. In 1938 waren er ten zuiden van de Maas al 161 gemeenten met 607 vindplaatsen bekend en toen is nog geprobeerd de kever in Nederland uit te roeien door de kevers met man en macht te verzamelen en met gif te bestrijden, maar dat is niet gelukt. De kever is ongeveer 10 mm lang en 7 mm breed en geel/oranje met tien dikke bruine strepen in de lengte over zijn dekschilden. Op het kopschild zitten zwarte vlekken. De eerste generatie kevers vliegt vanaf april en legt in juni, en alleen als de temperatuur boven de 17 °C is, zijn eitjes op de bladeren van de aardappelplant. Coloradokevers leggen gedurende twee tot drie weken hun eitjes op de onderkant van de bladeren. De eitjes zijn oranje-geel, ongeveer 1-2 mm lang. De legsels bestaan

De coloradokever (informatie ontleend aan Wikipedia) De coloradokever behoort tot de familie van de bladhaantjes en is een gemakkelijk herkenbare zwart-geel gestreepte kever die oorspronkelijk afkomstig is uit zuidelijk Noord-Amerika, waarschijnlijk Mexico (niet Colorado). In 1824 ontdekte de insectenkundige Thomas Say tijdens een wetenschappelijke expeditie in opdracht van de Amerikaanse overheid de coloradokever in de Rocky Mountains. Oorspronkelijk kwam de kever voor op stekelnachtschade, die net als de aardappel tot de nachtschadefamilie behoort. Europese immigranten die spoorwegen aanlegden en de aardappel in het verspreidingsgebied van de kever gingen kweken, schiepen de voorwaarden waardoor de kever over kon gaan op de aardappelplant. Vijftig jaar later, rond 1874, had de kever een afstand van 2500 km overbrugd en verscheen hij aan de Atlantische Oceaan. In 1877 werd de kever voor het eerst vanuit de Amerikaanse staat Colorado naar Europa gebracht.

6

uit 15 tot 80 eitjes, die met de punt aan het blad gekleefd keurig naast elkaar staan. De larven van de kevers van de eerste of tweede generatie blijven tot het voorjaar 20 tot 50 cm diep in de grond zitten en gaan zich dan pas verpoppen. Twee weken later komt uit de pop de volwassen kever. De overwinterende kevers bevriezen als de bodemtemperatuur beneden de -7 °C komt. De kever kan in warme streken drie keer per jaar 300 tot maximaal 800 eitjes leggen. In Nederland komt meestal maar één generatie voor. Afhankelijk van de temperatuur komen de larven na 5 tot 21 dagen uit de eitjes. De jonge, grijsachtige larven eten eerst de resten van de eischaal op en verkleuren na enkele dagen naar lichtrood, wat later naar donkerrood. De larven hebben, zoals alle keverlarven, drie paar borstpoten. De kop van de larve heeft een duidelijke zwarte kleur. Op het dikke achterlijf zitten aan elke kant van het lijf twee rijen bruine vlekjes. Deze vlekjes zitten op elk lichaamssegment rondom de ademhalingsopening. De larven vervellen in drie tot vijf weken drie keer. Na de laatste vervelling zijn ze oranjerood gekleurd. Als ze genoeg gegeten hebben, laten ze zich vallen en kruipen ze de grond in.

De coloradokever kan zeer schadelijk voor de aardappel zijn, omdat de kevers, maar vooral de vraatzuchtige larven, aan de bladeren vreten. In korte tijd kunnen ze hele velden kaalvreten. Vroeger veroorzaakten ze in Europa veel schade, maar tegenwoordig kunnen ze goed onder controle gehouden worden.

7