Augustus 2015

Keizersgracht 220 1016 DZ Amsterdam

Juli/Augustus 2015

Pastoraal woord www.olvkerk.nl [email protected]

www.facebook.com/ olvkerk www.twitter.com/ olvkamsterdam

Maandblad van de Rooms-Katholieke ONZE LIEVE VROUWEKERK

Bank Onze Lieve Vrouwekerk NL16 INGB 0000 0838 31 Uw bijdragen blijven welkom en nodig waarvoor onze hartelijke dank.

Aan het begin van de maand juli zullen velen van ons de koffer pakken om in een andere omgeving wat tot rust te komen. We doen daar ook nieuwe ervaringen op, ontdekken nieuwe culturen en leren mensen kennen. Willen we ook daar God niet vergeten! Het is een goed idee om behalve een Evangelieboek ook de nieuwe encycliek van paus Franciscus ‘Laudato si’ over de zorg voor onze aarde mee te nemen. Daar kunnen we dan iedere dag een pagina uit lezen. Als voorproef twee alinea’s uit deze rondzendbrief: Wij allen kunnen meewerken als Gods instrumenten aan de zorg voor de schepping, ieder naar zijn eigen cultuur, ervaring, betrokkenheid en talenten (par. 14). Heilige Teresia van Lisieux nodigt ons uit de kleine weg van liefde te bewandelen, de gelegenheid voor een vriendelijk woord niet te laten lopen, een glimlach of elk klein gebaar dat vrede en vriendschap zaait. De integrale ecologie bestaat ook uit simpele dagelijkse gebaren die de logica van geweld, uitbuiting en egoïsme doorbreken (par. 230). Goede reis en behouden thuiskomst! Wim Veth, pr.

1

Familieberichten De volgende kinderen zijn in onze kerk gedoopt: Leopoldo, zoon van Ortensia en Andrea Silva-Castelli, op 6 juni. Joanna, dochter van Kailen en Bernd Greib-Neff op 14 juni. Matteo, zoon van Valerie en Max Brokamp-Meza op 20 juni. Vormsel Op 31 mei hebben Madeleine, Tomas, Nathaniel en Alexandre het vormsel ont-vangen. Overleden Henricus Petrus Koenders is gestorven op 12 juni 2015. Hij was al een tijdje ziek. In dank-bare herinnering aan zijn liefde en inzet voor onze kerk bidden wij voor zijn zielenheil. Wij condoleren zijn familie met dit markante gemis. De rector is op vakantie van 29 juni tot 18 juli. Voor pastorale zaken kunt u contact opnemen met priester Wim Veth Wij wensen alle kerkgangers een mooie vakantie toe!

Liturgische kalender Vr

4 juli

Za 4 juli Zo 5 juli

Do 9 juli Za 11 juli Zo 12 juli Wo 15 juli

H. Tomas, apostel feest 1e vrijdag v.d. maand 14e zondag door het jaar

H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel en lof Gregoriaanse Mis XI Credo II 14e zondag door het jaar Messe Notre-Dame de la paix - A. Priasso 1e lustrumviering hoofdcelebrant J. Schouten, pr. Holy Mass in English HH. Martelaren van H. Mis in de kapel Gorcum feest H. Mis in de kapel 15e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XIII Credo III Orgelspel e 15 zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XIII Credo III Holy Mass in English H. Bonaventura, bisschop H. Mis in de kapel 2

12.15 19.30 19.00 11.15

18.00 12.15 19.30 19.00 11.15 18.00 12.15

Za 18 juli Zo 19 juli Wo 22 juli Do 23 juli Za 25 juli Zo 26 juli Ma 27 juli

Wo 29 juli Vr 31 juli Za 1 aug. Zo 2 aug. Di 4 aug. Do 6 aug. Za 8 aug. Zo 9 aug Ma10 aug Di 11 aug Vr 14 aug

Za 15 aug Zo 16 aug

en kerkleraar gedachtenis H. Mis in de kapel 16e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XV Credo IV Orgelspel 16e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XV Credo IV Holy Mass in English H. Maria Magdalena H. Mis in de kapel gedachtenis H. Mis in de kapel H. Birgitta, kloosterlinge H. Mis in de kapel feest H. Mis in de kapel 17e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XI Credo I Orgelspel 17e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XI Credo I Holy Mass in English Z. Titus Brandsma, pries- H. Mis in de kapel ter en martelaar H. Mis in de kapel gedachtenis H. Marta H. Mis in de kapel gedachtenis H. Mis in de kapel H. Ignatius van Loyola, H. Mis in de kapel Priester, gedachtenis H. Mis in de kapel e 18 zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XIII Credo II Orgelspel 18e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XIII Credo II Holy Mass in English H. Joh. Maria Vianney, H. Mis in de kapel Priester gedachtenis H. Mis in de kapel Gedaanteverandering van H. Mis in de kapel de Heer feest H. Mis in de kapel 19e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XV Credo III Orgelspel e 19 zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XV Credo III Holy Mass in English H. Laurentius, diaken en H. Mis in de kapel martelaar gedachtenis H. Mis in de kapel H. Clara, maagd H. Mis in de kapel gedachtenis H. Mis in de kapel H. Maximiliaan Kolbe, H. Mis in de kapel priester en martelaar H. Mis in de kapel gedachtenis. Maria TenhemelopneGregoriaanse Mis VIII ming hoogfeest Credo III 20e zondag door het jaar Gregoriaanse Mis XI Credo IV 3

19.30 19.00 11.15 18.00 12.15 19.30 12.15 19.30 19.00 11.15 18.00 12.15 19.30 12.15 19.30 12.15 19.30 19.00 11.15 18.00 12.15 19.30 12.15 19.30 19.00 11.15 18.00 12.15 19.30 12.15 19.30 12.15 19.30 19.00 11.15

Do 20aug

Za 22 aug

H. Bernardus, abt en kerkleraar gedachtenis H. Pius X, paus gedachtenis 21e zondag door het jaar

Zo 23 aug

21e zondag door het jaar

Ma24 aug

Za 29 aug

H. Bartolomeüs, apostel feest H. Monica gedachtenis H. Augustinus, bisschop en kerkleraar gedachtenis 22e zondag door het jaar

Zo 30 aug

22e zondag door het jaar

Vr 21 aug

Do 27 aug Vr 28aug

Holy Mass in English H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel Gregoriaanse Mis XIII Credo I Orgelspel Gregoriaanse Mis XIII Credo I Holy Mass in English H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel H. Mis in de kapel Gregoriaanse Mis XV Credo II Orgelspel Gregoriaanse Mis XV Credo II Holy Mass in English

18.00 12.15 19.30 12.15 19.30 19.00 11.15 18.00 12.15 19.30 12.15 19.30 12.15 19.30 19.00 11.15 18.00

Activiteitenkalender Ontmoetingscentrum Datum Vr 10 juli Vr 7 aug

Activiteit Bezinningsochtend voor dames Bezinningsochtend voor dames

Tijd 10.00-13.00 10.00-13.00

Collectes en kerkbijdragen De afgelopen maand juni hebben de kerkcollectes € 3.485,- opgebracht. Hiervoor onze hartelijke dank. Uw edelmoedigheid blijft nodig. U kunt uw kerkbijdrage ook overmaken op bankrekening NL16 INGB 0000 0838 31, t.n.v. Stichting Onze Lieve Vrouwekerk, Keizersgracht 218 B, 1016 DZ Amsterdam.

Eucharistische aanbidding in de kapel Door de Initiatiefgroep van Aanbidding Amsterdam wordt in onze kapel wekelijks aanbidding van het Allerheiligste georganiseerd. De aanbidding duurt van donderdag 11.00 uur t/m vrijdag 19.15 uur. Mensen die bereid zijn om op donderdag of vrijdag bij Onze Heer te zijn kunnen zich melden bij de rector of bij Mw. G. Hoogland via e-mail: [email protected] of 06-272 866 32. Meer informatie over het Initiatief treft u aan op www.AanbiddingAmsterdam.nl

Misintenties 4

Het is een goed katholiek gebruik om H. Missen op te dragen voor allerhande intenties o.a. voor levenden en overledenen. Daarbij kunt u een geldelijke bijdrage doen die ten gunste komt van de kerk. Op de doordeweekse dagen is er één intentie per H. Mis; op zaterdag en zondag mogen er meer intenties per H. Mis worden aangeboden. Indien u misintenties wilt opgeven dan kunt u gebruik maken van het invulformulier dat achter in de kerk of in het Ontmoetingscentrum ligt. Het stipendium kunt u daarbij insluiten. Ook kunt u via de email, [email protected] uw intenties opgeven; het stipendium kunt u dan via rek.nr. NL16 INGB 0000 0838 31 overmaken.

Ziekenzalving In de Evangeliën vinden we veel verhalen over Jezus die (medische) wonderen verricht. Jezus wordt altijd in verband gebracht met genezingen. In de Bijbel, in de brief van de apostel Jakobus, staat dat als er iemand ziek is, hij de presbyters van de gemeente moet roepen. “Zij moeten een gebed over hem uitspreken en hem met olie zalven in de naam van de Heer” (Jac. 5,14). De momenten om dit mooie sacrament te ontvangen zijn: als iemand ernstig ziek is (niet noodzakelijk in levensgevaar). Wilt u de Ziekenzalving ontvangen, neem dan contact op met de rector of met één van onze priesters.

Ziekenbezoek en – H. Communie Als u ziek bent – kort, of langdurig, thuis of in een zieken- of verpleeghuis – en u stelt een bezoekje vanuit onze kerk op prijs, dan komen onze vrijwilligers graag bij u op bezoek. Neem hiervoor contact op met een van de priesters. Als u behoefte heeft aan de heilige Communie, maar door uw leeftijd of gezondheid niet meer naar de kerk kunt, kunt u zich aanmelden om de heilige Communie thuis te ontvangen. Laat het dan weten aan een van de priesters.

Sint Alphonsuskoor Heeft u ons koor al horen zingen? Het doel is om tijdens de Hoogmis vooral de H. Mis te ondersteunen. Ons koor bestaat uit geoefende en ongeoefende zangers en zangeressen. Een groep van zo’n twintig enthousiaste mensen die, onder leiding van Erik-Jan Eradus, de vieringen ondersteund met gezang. De repetities zijn op dinsdagavond. Tijdens de pauze staat de koffie/thee klaar en is er tijd om bij te praten. Heeft u ook interesse om bij ons aan te sluiten, dan bent u van harte welkom. Voor info: Erik-Jan Eradus, email: [email protected].

Kindernevendienst Iedere zondag is er tijdens de Hoogmis van 11.15 uur kindernevendienst en kindercrèche in de crypte van de kerk. Ouders met kinderen die hiervan gebruik willen maken kunnen het beste linksvoor in de kerk plaatsnemen. Informatie: Gerda Hoogland, [email protected] of 06-272 866 32. 5

Heilig Jaar 2015-2016 Paus Franciscus heeft op vrijdag 13 maart tijdens de boeteviering in de SintPietersbasiliek in Rome een ‘Heilig Jaar van vergevingsgezindheid en barmhartigheid’ aangekondigd. Het jaar start op 8 december 2015 en eindigt met het feest van Christus Koning, op 20 november 2016. De directe aanleiding is de vijftigste verjaardag van het slot van het Tweede Vaticaans Concilie. Paus Franciscus zal het jaar officieel aankondigen op de ‘Zondag van de Barmhartigheid’ (de eerste zondag na Pasen). Het zal het 27ste jubeljaar worden in de geschiedenis van de katholieke Kerk. Het oudst bekende Heilig Jaar vond plaats in 1300. Traditioneel start het Heilig Jaar met de opening van de Heilige Deur van de SintPietersbasiliek, die alleen bij deze gelegenheid wordt geopend. In zijn homilie tijdens de boeteviering van vrijdagavond in de Sint-Pietersbasiliek zei paus Franciscus dat de Kerk steeds de deur geopend moet houden opdat niemand zou uitgesloten worden van Gods barmhartigheid. “Naarmate de zonde groter is, moet de liefde van de Kerk voor bekeerlingen des te groter zijn.”

In de boekenstand van stichting Leesgoed in de hal van het Ontmoetingscentrum naast de kerk, zijn tal van nuttige en goede boeken te verkrijgen voor jong en oud. Stichting Leesgoed, Keizersgracht 218 B, Amsterdam. E-mail: [email protected] Openingstijden: ’s zondags na de Hoogmis om 12.15 uur in de hal; dinsdag t/m donderdag van 10.30 uur tot 12.15 uur, eveneens in de hal. Boekrecensie stichting Leesgoed Boekbespreking ‘Geestelijke lauwheid; sleur en tegenslagen kunnen onze ijver doen verflauwen’, Francisco Fernandez Carvajal. Waardoor kan het plezier van een christen worden verstoord? Als het hart ‘slaapt’ en niet meer weet waarom het klopt, als vergeten lijkt te zijn hoeveel Jezus van ons houdt. Priester Fernandez heeft hier een boekje aan gewijd, en hij noemt de lauwheid ‘liefdespathologie’. 6

En voor de geestelijke aandoening stelt hij een recept samen dat ieder naar believen kan innemen. Fernandez heeft ook de delen ‘Spreken met God’ samengesteld. Je herkent de schrijver direct. Ook in dit boekje neemt hij graag uit de woorden van de Schrift, heiligen, kerkvaders, concilies en pausen wat van nut is om het hart te raken en vreugde op te wekken. We hebben de vreugde nodig voor ons innerlijk leven, schrijft hij. De vreugde van God is onze grote kracht en onze hulp. Jezus was zelf vreugde en zijn innerlijke vreugde moet wel constant aan Hem te zien zijn geweest. Met behulp van dit boekje zijn we zeker in staat om ons plezier van christen-zijn te laten herleven. Joris Zoet

Uw kindje laten dopen? Alle informatie over onze voorbereidende Doopcursus voor ouders en peetouders. Info: R. de Ojeda, rector, tel.: 06-18519647. Doopvieringen vind u op www.olvkerk.nl

Het digitale mededelingenblad U kunt dit mededelingenblad óók digitaal en in kleur ontvangen. Ga naar: www.olvkerk.nl en meldt u zich aan.

Geloofsonderricht van start in september De cursus ‘geloofsonderricht’ gaat weer van start op 1 september. De cursus wordt gegeven op de dinsdagavond van 20.15 uur t/m 21.30 uur. Info: rector dr. R. de Ojeda E: [email protected] of T: 020-2400803. of Virginie Atsma, E: [email protected] of T: 020-6444224 of 06- 03 900 38.

5 juli, viering eerste lustrum priesterwijding J. Schouten Op zondag 5 juli vieren we met priester Hans Schouten het eerste lustrum van zijn priesterwijding (20 mei). U bent van harte welkom. De jubilaris zal de hoofdcelebrant zijn van de zondagsmis. Na de feestelijke Mis zingen we het Te Deum om God te danken. Na de Mis is er in het Ontmoetingscentrum gelegenheid om de jubilaris te feliciteren en te genieten van koffie en cake. Zondag 5 juli, 11.15 uur, Onze Lieve Vrouwe kerk, Keizersgracht 220, Amsterdam. 7

Benedictus van Nursia De heilige Benedictus van Nursia (480-547) is de stichter van de naar hem genoemde monnikenorde. Zijn geestelijk nalatenschap is van grote invloed geweest op de ontwikkeling van Europa na de val van het West-Romeinse Rijk. Zijn kloosterregel, waarin arbeid, matigheid en stabiliteit hoog in het vaandel staan, heeft velen binnen en buiten de Katholieke Kerk geïnspireerd. Benedictus is Beschermheilige van Europa. Benedictus werd omstreeks 480 geboren in Nursia, het huidige Norcia in de Italiaanse regio Umbrië. Zijn zus was de heilige Scholastica, die als kind al aan God was toegewijd. Toen Benedictus veertien was gaf hij zijn wereldse leven op en nam zijn intrek in een ascetische gemeenschap in Affili. Later bewoonde hij als heremiet een spelonk in Sublacus (Subiaco). Daar ontstond een klooster waarvan Benedictus overste werd. Om zijn volgelingen de veiligste weg naar het monnikenideaal te wijzen, schreef hij een Regel voor het optimale kloosterleven, het enige schriftelijke werk dat hij heeft nagelaten. Gregorius de Grote De enige historische bron over het leven van Benedictus is het tweede boek van Dialogen over de Italische Vaders van Gregorius de Grote. In dit werk beschrijft deze heilige paus aan het einde van de 6e eeuw het leven van de asceten in het in verval geraakte Italië. Hij vergelijkt hen met de beroemde Woestijnvaders van Egypte uit de 3de en 4de eeuw en zegt dat de Italische Vaders in heiligheid niet voor de Egyptische asceten onderdeden. Volgens Gregorius was Benedictus de grootste Italische monnik. Gezegende Het begin van Gregorius' verhaal over Benedictus begint zo: "Er leefde eens een man van eerbiedwaardige levenswandel, naar begenadiging zowel als naar naam een Gezegende." Het Latijnse woord voor 'gezegende' is benedictus. Weg uit de wereld Benedictus kwam volgens Gregorius uit een aanzienlijke familie. Die stuurde hem naar Rome voor de voltooiing van zijn studies. Het zedenverval dat hij daar aantrof, schokte hem en deed hem besluiten de wereld de rug toe te keren en als monnik naar God te zoeken. Het woord monnik is afgeleid van het Griekse monachos, dat 'alleen' betekent. Benedictus koos dus voor de eenzaamheid als weg naar de Verlossing. Met de hulp van de monnik Roma8

nus, slaagde Benedictus erin zich in de wildernis geheel op een contemplatief leven toe te leggen. Wild dier Gregorius vertelt dat de eenzame zoektocht van Benedictus al spoedig bekend raakte bij het volk. "Ook herders ontdekten de man die in de spelonk verborgen leefde; toen zij hem, in dierenvellen gekleed, achter het struikgewas in het oog kregen, dachten zij dat het een wild dier was. Maar toen ze er achter kwamen dat het een dienaar Gods was, bekeerden verscheidene van hen zich van hun dierlijke gezindheid tot een begenadigd vroom leven. Zo raakte zijn naam aan iedereen in de buurt bekend. Vanaf die tijd begonnen velen hem geregeld op te zoeken. Zij brachten hem lichamelijke spijs, maar gingen met de levensspijs uit zijn mond in het hart, naar huis terug." Volgelingen Onder de gelovigen die Benedictus te eten gaven, waren er enkelen die besloten zich bij hem aan te sluiten. Zij smeekten hem te leiden naar de heiligheid. Ook een groep monniken wier abt was overleden wilden zich bij Benedictus in Subiaco voegen. Benedictus weigerde in eerste instantie maar zwichtte uiteindelijk voor hun smeekbeden. Hij voorspelde echter dat ze er spijt van zouden krijgen omdat ze zouden worden onderworpen aan een radicale tucht. En zo gebeurde het. Monniken die zijn strenge levenswijze niet meer konden verdragen, probeerden hem te vergiftigen. Gregorius vertelt dat de glazen beker, gevuld met vergiftigde drank, in scherven brak toen Benedictus er de zegen over uitsprak. Twaalf kloosters Na het voorval van de gifbeker trok hij zich in een eerder verblijf in Subiaco terug. Dat belette niet dat het aantal volgelingen zich uitbreidde. In de wildernis bouwde hij voor hen − naar het getal der Apostelen − twaalf kleine kloosters, geschikt voor een twaalftal monniken met aan het hoofd een abt. Vertrek uit Subiaco Deze kloostergemeenschap vertrok uit Subiaco nadat een plaatselijke priester, Florentinus genaamd, Benedictus uit afgunst had proberen te doden en toen dat niet lukte, tot zonde te verleiden. "Hij ging zover dat hij in de tuin van het klooster waar Benedictus verbleef, zeven naakte meisjes op hen afstuurde". Bang dat zijn jeugdige monniken erdoor in zonde zouden vallen, besloot hij voor Florentinus te wijken. "Hij stelde orde op zaken door alle kapellen, die hij gebouwd had over te dragen aan de oversten van de hun toegewezen broeders, en enkele weinige monniken meenemend, verhuisde hij naar een andere plaats", aldus paus Gregorius. Monte Cassino De nieuwe plaats was Casinum, een haast uitgestorven burchtstadje op een berg tussen Rome en Napels. Benedictus vestigde zich in een oude 9

toren van een verlaten Romeins kasteel. Een nabijgelegen gebouw werd het klooster van zijn discipelen. In de buurt van de toren lag een tempel van de heidense god Apollo met een heilig bos. Benedictus wierp het beeld van Apollo omver, vernietigde het bos en bekeerde de heidense boeren in de omgeving. Van de tempel maakte hij een kerk, die hij toewijdde aan Sint Martinus van Tours. In het monnikenverblijf richtte hij het oratorium van Sint Johannes de Doper in. Op Casinum, het huidige Montecassino, ontplooide Benedictus zich tot de wijze en gezagvolle abt die de grondlegger zou worden van het Europese monnikendom. Volgens Gregorius deed hij daar zijn meeste wonderen. Ook schreef hij er de Regel voor monniken. Koning Totila Een historisch interessante passage in het relaas van Gregorius handelt over de Ostrogotische koning Totila (541-552). Voortdurend oorlog voerend tegen de keizers van Byzantium om de heerschappij van Italië, wilde Totila vernemen hoe zijn toekomst eruitzag. Hij had gehoord dat Benedictus de gave van profetie had en besloot de abt op Monte Cassino op te zoeken. Vol ontzag voor de heilige vroeg de koning of hij Rome zou veroveren. Benedictus sprak Totila vanwege zijn oorlogszuchtige daden bestraffend toe en voorspelde hem dat hij inderdaad Rome zou binnentrekken, er negen jaar zou regeren en het jaar daarna zou sterven. Het verval van Rome Toen Benedictus eens met een bisschop over Totila's verovering van Rome sprak, zei hij dat de stad niet door de Gotische koning verwoest zou worden, maar vanzelf zou vervallen, geteisterd door natuurgeweld. Paus Gregorius schrijft vervolgens: "Voor ons is die geheimzinnige profetie klaar als de dag geworden. Wij zien het nu in deze stad voor ons: muren zijn gehavend, de huizen ingestort, de kerken verwoest door wervelwinden, haar door ouderdom vervallen monumenten veranderen stuk voor stuk in ruïnes." Dood Het is niet zeker in welk jaar Benedictus gestorven is, maar het moet tussen 547 en 550 geweest zijn. Zes dagen voor zijn dood zou hij zijn monniken hebben opgedragen het voor hem bestemde graf alvast te openen. Koorts overviel hem en snel daarna stierf hij biddend te midden van zijn kloostergemeenschap. Zijn lichaam werd bijgezet in de kerk van Monte Cassino, waar ook al de stoffelijke resten van zijn heilige zus Scholastica rustten. Regel voor monniken De Regel voor monniken kenmerkt zich door mensenkennis, matigheid en tucht. De monniken worden opgedragen zich te houden aan een strak tijdschema. De dag staat geheel in het teken van de Getijden. Tussen deze liturgische momenten is het tijd voor geestelijke lezing, arbeid, eten en slaap. Het bijzondere van de regel is dat Benedictus er de tegenstelling tussen 10

het gewijde en het profane opheft. Alle menselijke activiteiten, zowel gebed als arbeid, moeten ter ere van God worden verricht. Van dit principe is het benedictijnse adagium Ora et labora ('Bid en werk') afgeleid. Benedictijnen De Regel zou de grondslag vormen voor verschillende religieuze Ordes: de Benedictijnen, de Cisterciënzers, de Kartuizers en de Trappisten. In de Middeleeuwen waren het vooral de benedictijner ordes die de antieke cultuur beschermden en overdroegen op volgende generaties. In de scriptoria van hun abdijen kopieerden ze niet alleen Bijbel, maar ook werken van Griekse en Romeinse wijsgeren. De monniken hielden zich naast hun intellectuele arbeid ook bezig met landbouw. In heel Europa hebben ze grote stukken land ontgonnen. Benedictus schrijft in zijn Regel voor dat monniken niet van aalmoezen mochten leven en zich moesten binden aan één bepaald klooster (Stabilitas Loci). Vandaar dat de meeste abdijen uitgroeiden tot grote autarkische corporaties. Patroon van Europa Vanwege de grote invloed van de benedictijnse waarden op de Europese cultuur werd Benedictus in 1964 door paus Paulus VI uitgeroepen tot Patroon van Europa. Zijn liturgisch feest op de Romeinse kalender staat op 11 juli. Ook in de Orthodoxe Kerken wordt Benedictus als een heilige vereerd. Op de Byzantijnse kalender staat zijn gedachtenis op 14 maart. (Bron:RKK).

In de column ‘Van het kerkbestuur’ presenteren we deze maand Umberto Barelli Beste medekerkgangers en medevrijwilligers, mij is gevraagd om me aan u langs deze weg te presenteren. De Onze Lieve Vrouwekerk kwam bij mij in beeld in het verre jaar 1985 – toen woonde ik al 5 jaren in Nederland – samen met berichten over de inspanningen van sommige gelovigen om de kerk voor de katholieke eredienst te behouden. Na enige tijd kwam ik er steeds vaker, en in 2006 werd me gevraagd in het bestuur te zitten. Later met de functie van penningmeester, die ik nog steeds bekleed. Hoewel ik qua opleiding een beetje ver van de ‘centen’ zit (ik heb klassieke talen en culturen in Padua en middeleeuws Latijn aan de UvA gestudeerd) heb ik wel ervaring op dit ‘gevoelige’ gebied opgedaan in een aantal stichtingen en met de boekhouding van mijn huidige eenmanszaak – een vertaalbureau. Daarom heb ik niet geaarzeld deze taak op mij te nemen. De activiteit van het bestuur is niet zo zwaar wanneer alle bestuursleden duidelijk hebben waarom zij doen wat zij 11

doen: steun bieden aan de core business van een kerkgemeenschap: de pastorale zorg door de priesters, de liturgie en de catechese. Dezelfde motivatie, trouwens, die erkenbaar is in de vrijwilligers en de donateurs die allen een bijdrage leveren die wezenlijk is voor een gemeenschap die – met woorden van onze onvergetelijke Mgr. Steinkamp – “Een stuk hemel in Mokum wil zijn, om later een stuk Mokum in de hemel te zijn”. Ik kijk terug naar die ‘opstandelingen’ die in 1985 weigerden deze gemeenschap te laten uitsterven, en zie na verloop van jaren tekenen van vitaliteit die bewijzen dat zij zich niet vergist hebben. Denk, om maar een voorbeeld te noemen, aan de eucharistische processie, die, toen wij ermee begonnen, een absolute nieuwigheid was.

In memoriam Henk Koenders Op 12 juni is op 95-jarige leeftijd de heer Henk Koenders overleden. Hij heeft veel voor onze kerk betekend en is jarenlang bestuurslid geweest van de Stichting Onze Lieve Vrouwekerk. Tijdens de bezetting van de kerk in mei 1985 heeft daarbij ook een rol gespeeld: als verhuizer stelde hij dekens ter beschikking zodat de bezetters die op het koor sliepen geen kou leden. Ook tijdens de eerste keren van de Sacramentsprocessie zorgde hij voor het transport van de paramenten vanaf het Begijnhof naar onze kerk. Een van zijn grote verdiensten was dat het voormalige klooster weer in Katholieke handen terug kwam als ons huidige Ontmoetingscentrum. Hij heeft steeds verbeten gestreden voor de terugkeer van de kerk in R.K-handen. Op 20 juni is hij, volgens zijn eigen wens, met een lijkkoets naar Buitenveldert gebracht en daar begraven.

Sacramentsprocessie op 7 juni j.l. Aan de Sacramentsprocessie is weer door velen deelgenomen waarbij de tocht als devoot en versterkend in het geloof werd beleefd. Ook de apostolisch nuntius en onze hulpbisschop liepen mee. Onze dank aan allen die hieraan hebben meegewerkt. Ook onze dank aan alle deelnemers voor hun gebed en zang om op deze wijze eer te brengen aan Christus in het allerheiligst sacrament. 12

De katholieke wortels van Europa

Begin juni was ik een avond in Beilstein, een dorpje aan de Moezel, waar ik met mijn familie een jaar daarvoor de finale van het WK-voetbal tussen Duitsland en Argentinië had gevolgd. U ziet hieronder dit kleine dorpje met rechts de ruïne van het stamslot van de Von Metternichs en links bovenin het dorpje een oud Karmelietenklooster. We overnachtten er in Haus Lippman (het huis met het torentje aan de oever), waar een plaquette mijn aandacht trok. Deze plaquette herinnert aan een overleg in dit huis op 22 september 1952 tussen de Duitse bondskanselier Adenauer en de Italiaanse minister-president De Gasperi. Wat bracht deze twee politici, die samen met de Fransman Joseph Schuman wel de vaders van het moderne Europa worden genoemd, ertoe om elkaar juist in dit dorpje te ontmoeten? In mei had ik me al een beetje verdiept in het ontstaan van de Europese Unie (EU). Op 9 mei was er de jaarlijkse Europadag, de dag die herinnert aan de Schuman Verklaring van 9 mei 1950 waarmee de EU begon, op 14 mei vond in Aken de uitreiking van de jaarlijkse Karelsprijs plaats aan een persoon die zich voor Europa verdienstelijk heeft gemaakt (deze keer de voorzitter van het Europese Parlement, de Duitse socialist, Martin Schulz) en op 29 mei vond in De Tiltenberg een studiedag van het Centrum voor de Sociale Leer van Kerk plaats1. Ik heb niet alleen geleerd waarom juist het plaatsje Beilstein werd bezocht maar ook de (katholieke) wortels van de EU werden mij duidelijker. Opvallend is namelijk dat de drie vaders van Europa (Adenauer, De Gasperi en Schuman) in de jaren dertig en veertig (in een periode van (dreigend) fascisme en nazisme) hun politieke ideeën vanuit de katholieke sociale leer hebben ontwikkeld. Adenauer, die in de periode voor de machtsovername door de Nazi’s burgemeester van Keulen was, dook in de jaren dertig enige tijd onder in de Benedictijner abdij van Maria Laach, Schuman koos voor de Benedictijner abdij van Ligugé terwijl De Gasperi naar het Vaticaan moest vluchten om dictatuur en Tweede Wereldoorlog te overlevenOp deze bijzondere plaatsen werd de basis

1

Mijn verslag van deze studiedag treft u aan op www.stichtingkatholiekerfgoed.nl

13

gelegd voor hun ideeën over Europa. Hun levensdoel werd een Europa met solidariteit en morele (katholieke) waarden als uitgangspunt dat is ingebed in het rijke Europese geestelijke en culturele erfgoed.2 Dit levensdoel verklaart ook het bezoek aan het kleine Beilstein tijdens het staatsbezoek van De Gasperi aan Duitsland. Het reisprogramma moest in deze periode van oprichting van de EU herinneren aan een voorganger van de EU, het verenigde christelijke Europese avondland uit de Middeleeuwen. Dat avondland was in het gebied tussen Rijn, Moezel en Maas met de kroning van Karel de Grote tot eerste Keizer van het Heilige Roomse Rijk in het jaar 800 tot stand gekomen. De reis begon met een bezoek aan de bij de Rijn gelegen 11e eeuwse abdij Maria Laach, kort daarvoor nog de schuilplaats van Adenauer voor de Nazi’s. Daar namen De Gasperi en Adenauer deel aan het getijdengebed van de Benedictijnen. De abt van deze abdij zette zich indertijd in voor een nieuwe beleving van het christelijke avondland, dat een tegenwicht moest vormen tegen het Sovjetcommunisme en het Amerikaanse kapitalisme van na de Tweede Wereldoorlog. De romantische reis in het Middeleeuwse christelijke Europa werd voortgezet met een bezoek aan het ingeslapen Middeleeuwse dorpje Beilstein en de Dom van Keulen (symbool van het “heilige Keulen”). In Keulen werd ook het WalraffRichartz museum met haar schilderijen van Stefan Lochner, één van de hoogtepunten van de kunst van het katholieke avondland. De reis werd afgesloten in Aken, de stad waar het christelijke avondland met Karel de Grote is ontstaan. Daar zou De Gasperi op 24 september 1952 in de Dom de Karelsprijs ontvangen. In zijn dankrede herinnerde hij aan de tijd van Karel de Grote toen Aken het symbool was van versmelting van de oude Romeinse met de nieuwe christelijke cultuur. Aldus toonde het programma van dit bezoek het verband tussen het

Vlnr: De Gasperi bij uitreiking van de Karelsprijs (1952), Madonna in de Rozenhaag (Lochner, rond 1450) en de Dom van Keulen 2

Daarnaast speelde mee dat ze waren opgegroeid in de in de eerste helft van de 20e eeuw zwaar bevochten grens-gebieden van Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Italië en dat ze met de Europese Unie nationale tegenstellingen wilden overwinnen.

14

christelijke Avondland en de Europese eenheid in de Middeleeuwen en de nieuwe eenheid onder de EU. Hoe staat Europa er 65 jaar na de Schuman Verklaring voor? Er zijn serieuze conflicten aan de oostgrens (Oekraïne), de zuidgrens (Noord-Afrika en MiddenOosten) en zelfs binnen de EU (Griekenland). Dat neemt niet weg dat het Europa dat de drie vaders voor ogen stond in belangrijke mate is gerealiseerd en dat de EU daadwerkelijk heeft kunnen bijdragen aan de vrede en welvaart van de naoorlogse generaties. De waarden waar dit Europa op gebouwd is sluiten ook goed aan op de katholieke sociale leer, zoals door de paus met zijn toespraken in Straatsburg tot het Europese Parlement (“waardigheid van de mens en het belang van samenwerken in Europa”) en de Raad van Europa (“Inzet voor vrijheid, vrede en menselijke waardigheid”) op 25 november 2014, werd benadrukt. Dat een voortzetting van vrede en welvaart onze inzet voor de EU vergt, werd zowel door de paus in Straatsburg als door Martin Schulz in zijn toespraak bij de verlening van de Karelsprijs benadrukt.

Links: toespraak van paus tot het Europese Parlement. Rechts: begroeting van paus en Martin Schulz bij die toespraak

Schulz gaf in Aken aan, dat zijn generatie het Huis Europa van de moedige mannen en vrouwen van de stichtersgeneratie heeft geërfd en dat de stichters van de Karelsprijs latere generaties eraan willen herinneren dat ze dit huis niet als ruïne mogen achterlaten. Voor de rol van de kerk daarbij verwees de paus in zijn Straatsburgse rede naar een anonieme schrijver uit de 2e eeuw die schreef dat christenen voor de wereld moeten zijn wat de ziel voor het lichaam is. De rol van de ziel is de ondersteuning van het lichaam, het is het bewustzijn en de herinnering. De paus erkende dat Europa niet vrij is van conflicten en dat zij dringend haar ware gezicht moet hervinden om te kunnen groeien in vrede en harmonie, zoals haar stichters dat wilden. Hij riep het Europese Parlement op om samen met de kerk aan een Europa te werken dat niet om economie draait, maar om de heiligheid van de menselijke persoon, om onvervreemdbare waarden. Maurice Essers

15

Mistijden Maandag t/m Vrijdag 12.15 en 19.30 Kapel Zaterdag 19.00 Kerk Zondag 11.15 Kerk Zondag 18.00 Kerk (Engels)

Biecht Dagelijks vanaf een half uur voor de H. Mis

OLVkerk: baken van katholicisme aan de Keizersgracht Ter gelegenheid van het 160 jarig bestaan van de aan de Onze Lieve Vrouwekerk verbonden katholieke gemeenschap is in januari 2013 het boek “Onze Lieve Vrouwekerk: baken van katholicisme aan de Keizersgracht” verschenen. In de boekhandel is het boek voor € 24,95 verkrijgbaar (bestelling is ook mogelijk voor dat bedrag, inclusief verzendkosten, via [email protected]). Voor de kerkgangers is het boek (zolang de voorraad strekt) na de H. Mis op zondag verkrijgbaar voor € 16.- in het boekenstalletje van de Stichting Leesgoed in het Ontmoetingscentrum.

Misdienaars/acolieten gevraagd

Contact Priesters Rector R. de Ojeda 020-2400803 [email protected] W.J.G.A. Veth 020-2400802 [email protected] J. A. Núñez 06-302 964 04 [email protected]

Aanbevolen links www.opusdei.nl www.escrivaworks.nl

Aanbidding Donderdag 11.00 t/m vrijdag 19.15 in de kapel

De werkgroep die dit keer in beeld wordt gebracht zien we regelmatig aan het werk. Alleen….. , we zien dan steeds maar een paar leden van de werkgroep tegelijk. Over wie het gaat? De misdienaars en acolieten! Wie en wat zijn misdienaars of acolieten? Misdienaars en acolieten zijn vrijwilligers die tijdens de H. Mis de priester behulpzaam zijn. Ze helpen om van de samenkomst in de kerk een mooie en plechtige viering te maken. Misdienaars ouder dan 16 jaar worden vaak acoliet genoemd. Daarvan zijn er meestal 2 bij een viering aanwezig. Ze dragen bijvoorbeeld de kaarsen en het kruis naar binnen, dragen de kaarsen bij de evangelielezing, zorgen voor de wierook en helpen bij het klaarmaken van het altaar. Zij dragen daarom een zwarte toog en een witte superplie. Het wit verwijst naar de doop. Het is een voorrecht om aan het altaar God te mogen dienen. We zijn nog op zoek naar 4 acolieten; ervaring niet vereist. In overleg kunnen wij beginnen met oefenen en instuderen van de taken. Info: Jos Witteman, T 020-4975097 of M 06-21626812. E: [email protected] 16