Atex ATmosphères EXplosives • • • • • •
EU Richtlijnen / NL wetgeving Inspectieproces toezichthouder Inspectie focus en inspectie onderwerpen Inspectieresultaten 2007 2008 /2009 Ontstekingsbronnen
ATEX ATEX 95
ATEX 137
Fabrikanten en leveranciers
Werkgevers
Warenwet besluit
Arbobesluit
Inspectie proces AI • MKB – Directie Arbo • 2005, 2008 (project chemie)
• BRZO en Arie – Directie MHC • 2007, 2008 en 2009
Inspectie proces AI - MHC • Inspectie focus en - onderwerpen bepaald - inspectiewerklijst • Normen en richtlijnen bestand opgebouwd - IEC, NEN EN en NPR
• Opleidingen alle MHC – inspecteurs • Planning en voortgangscontrole BRZO99 en Arie bedrijven.
Inspectie focus • De risicobeoordeling. • De getroffen maatregelen. • De inspectie en het onderhoud van de getroffen maatregelen. • De vastlegging van bovenstaande drie punten in: – Functionele documentatie ter plaatse. – Explosieveiligheidsdocument. – Verwijsdocument.
Inspectie onderwerpen • Circa 50 inspectieonderwerpen verdeeld over 7 VBS elementen. – Opleiding en deskundigheid – Gevarenzoneindeling gas - en stofexplosie – Beoordeling ontstekingsbronnen • elektrische en mechanische
– Beoordeling maatregelen • technische en organisatorische
– Beoordeling inspectie en onderhoud van de maatregelen. – Explosieveiligheid bij wijzigingen
Inspectie resultaten
• In 2007 zijn landelijk 41 BRZO en Arie bedrijven met de werklijst geïnspecteerd. – 29 VR bedrijven – 9 PBZO bedrijven – 3 Arie bedrijven
Raffinaderij Petrochemie Chemie Opslag verpakte gevaarlijke stoffen
3 2 19 6
Opslag gevaarlijke stoffen in tanks
8
Gasopslag (vloeibaar of onder druk)
3
Overtredingen
65
Aktiepunten
32
Totaal
97
Top 5 bevindingen Beoordeling ontstekingsbron niet / niet volledig Gebreken in het veld
• Technisch falen apparatuur • EX bebording afwezig
23
10 11
Gevaren zonering niet / niet volledig
15
Ontbreken PvA naar aanleiding van de risicoanalyse
9
Inventarisatie explosieve atmosferen nog uit te voeren
6
Conclusies – – – –
Ongeveer 15 % van de onderzochte bedrijven heeft eind 2007 de Atex regelgeving goed op orde. Ongeveer 25 % van de onderzochte bedrijven is qua Atex regelgeving goed op weg. Ongeveer 60 % van de onderzochte bedrijven heeft het begin punt, de risicobeoordeling, nog niet in orde. Hier moet nog veel gebeuren. De beoordeling van ontstekingsbronnen is voor het bedrijfsleven het moeilijkste onderwerp; hier zijn door de inspecteurs de meeste problemen geconstateerd.
2008 / 2009 • Inspectie voortgang • Overleg met VNCI / VOTOP • Workshops met betrekking tot het onderwerp ‘beoordelen van ontstekingsbronnen’
Explosiegevaar beoordelen art 3.5e onder c Installaties, apparaten & beveiligingssystemen en installatiemateriaal mogen pas in gebruik worden genomen indien op basis van een beoordeling is gebleken is dat er geen explosiegevaar aan verbonden is (Elektrische ontstekingsbronnen)
3.5e onder d Dit geld ook voor arbeidsmiddelen en verbindingsstukken die geen apparaten & beveiligingssystemen zijn als bedoeld in het warenwet besluit explosieveilig materieel indien hun opneming aanleiding kan zijn voor ontstekingsgevaar (Overige ontstekingsbronnen)
Artikel 3.5 onder e Apparaten en beveiligingssystemen worden gebruikt overeenkomstig de categorieën als bedoeld in het Besluit explosieveilig materieel en toegepast volgens de navolgende principes: 1º. gevarenzone 0 of 20: categorie 1-apparatuur; 2º. gevarenzone 1 of 21: categorie 1- of categorie 2-apparatuur; 3º. gevarenzone 2 of 22: categorie 1-, categorie 2- of categorie 3apparatuur. Dit artikel is niet van toepassing op arbeidsmiddelen die voor 30 juni 2003 in gebruik zijn.
Voorbeelden Niet elektrisch ontstekingsbronnen; • hete oppervlakten: – Hete leidingen – Pomp seal
• Elektrisch ontstekingsbronnen: – E- motoren – Junction box
Hete leidingen • • • •
Cut out reactoren 437 ‘C AIT benzines 200 ‘C Ontstekingsgevaar aanwezig. Maatregelen en risicobeoordeling