“Artrose in de hand en pols (N)iets aan te doen?” Johan Vehof Plastisch chirurg / handchirurg FESSH 23 okt 2013
Inhoud
Anatomie hand pols skelet Gewrichtsklachten Artrose vs Rheumatoide artritis Welke gewrichten? Chirurgische behandelmogelijkheden Operatieve behandelmogelijkheden per gewricht Conclusie
Anatomie
Oorzaken gewrichtsafwijkingen Artrose Rheumatoide Artritis Overig – – – – –
Systemische Lupus Erythematodes Artritis psoriatica Sclerodermie Jicht Pseudo jicht
Na een ongeval Na een infectie
Welke Opties pergewrichten gewricht zijn er aangedaan? §
Artrose
DRU PT POLS CMC I MCP PIP DIP
Rheumatoide Artritis
Diagnose Klachten, locatie Onderzoek hand en pols
Rontgen foto hand en pols
Indicatie operatieve behandeling
Pijn Standsafwijking Functieverlies Aspect
Wanneer opereren? Timing Pijn belemmering functioneren Prothese alleen bij goede beweeglijkheid Niet wachten tot het stijf is
N
Wat betekent een hand/ pols operatie? Lokale verdoving, okselprik (axillair), narcose Duur OK gem. 1 uur Bloedleegte Pijnstilling “Onthand” Nabehandeling – Mitella, – Drukverband of gips - Spalk - Rust / Oefenen: Handtherapie (ergo of fysiotherapie) Hersteltijd 6 -12 weken Operatie wordt altijd vergoed
Behandelopties
Vastzetten
Artrodese
Kunstgewricht
Artroplastiek
Verwijderen gewricht/ bot arthroplastiek
Resectie
Combinatie vastzetten
Resectie en
Keuze afhankelijk van?
Welk gewricht Aandoening artrose / rheuma / na ongeval/ infectie Leeftijd Werkzaamheden/ Belasting / hobbies Goede beweeglijkheid of stijf Hoeveel gewrichten? Voorkeur patient
Waarom geen behandeling? - Mogelijkheden niet bekend bij patient en/of artsen - Advies “ zo lang mogelijk wachten” - Waar moet je zijn?
Behandelmogelijkheden per gewricht Opties per gewricht
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP prothese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
Vingergewrichten Opties per gewricht
Mogelijkheden per gewricht:
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP prothese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
Vingergewrichten DIP “ laatste gewrichtje” Artrodese (vastzetten) K-draden Schroef Stand: Recht of licht gebogen
DIP Artrodese (eindkootje vastzetten)
Schroef in het bot
Vingergewrichten PIP “ “middelste gewrichtje” Artrodese (vastzetten) K-draden Schroef Stand: 30-50 grad. gebogen Kunstgewrichtje Siliconen Pyrocarbon
PIP artrose (middelste kootje)
PIP Artrodese
Arthrodese van pip met k-draden (zuggurtung / tension band techniek)
PIP Artroplastiek • Chirurgische Opties - Siliconen implantaat - Oppervlakte vervangingsimplantaat (Pyrocarbon)
Pyrocarbon
Siliconen
PIP Artroplastiek (meervoudig)
Siliconen implantaten in PIP
PIP Artroplastiek Siliconen
Pyrocarbon
Vingergewrichten MCP “eerste gewrichtje” Meestal rheumatoide artritis Niet vastzetten! Kunstgewrichtje Siliconen Pyrocarbon
MCP Arthroplastiek
Siliconen
• Chirurgische Opties - Siliconen implantaat - Oppervlakte vervangingsimplantaat (Pyrocarbon)
Pyrocarbon
MCP
PIP
Rheumatoide Artritis – Hand deformiteiten • Vinger en pols synovitis • Ulnar drift van de vingers • Volaire subluxatie / dislocatie van de MP gewrichten • Swan neck deformiteit • Boutonniere deformiteit • Radiale deviatie van de pols
MCP Artroplastiek
Siliconen MCP gewrichtsvervanging bij rheumatoide artritis -Tevens centraliseren strekpezen - Crossed intrinsic transfer
CMC 1 duimbasis artrose Opties per gewricht Mogelijkheden per gewricht:
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP artrodese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
CMC I duimbasis Resectie: trapezectomie (Artrodese) Kunstgewricht
CMC 1 Duimbasis artrose
Behandeling Spalk Injectie coricosteroid (1 cc triamcinolon 10mg) tijdelijk
Chirurgisch
CMC 1 artrose: Trapezectomie
Trapezium verwijderd
Trapezectomie
(Sardella)
+ Peesinterpositie (PL) Trapezium verwijderd
Resultaten gelijk: 95% tevreden Trapezectomie alleen, minder complicaties (Cochrane review)
Zonder interpositie
Nabehandeling
4wk gipsspalk naviculare 1 wk mitella 2 wk afneembare spalk Daarna oefenen 3-6 maand herstel Pijnlijk (zonder axillair blok)
Trapezectomie L
L
Postoperatief
Preoperatief
L
Trapezectomie: 95% tevreden Echter langdurig herstel 3-6 maand Kan inzakken
LRTI (Ligament Reconstruction Tendon Interposition) Burton Pelligrini 1986 Indicatie: CMC arthrose en CMC I instabiliteit
FCR
Artrodese
CMC 1 artrose: implantaat Nugrip - Goede resultaten
Het gebied van de pols Opties per gewricht
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP prothese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
PisoTriquetrale (PT) arthrose Opties per gewricht Mogelijkheden per gewricht:
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP prothese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
Pisiforme: Erwtvormig botje
Polsgewricht Opties per gewricht
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP prothese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
Artrose Pols: kunstgewricht
Artrose Pols: artrodese (vastzetten)
Artrose Pols Sparend 4 corner artrodese
SLAC Artrose
Artrose Pols SparendProximale rij carpectomie
Artrose (Kienbock)
Het gebied van de pols Opties per gewricht
DRU Prothese PT gewricht, resectie POLS prothese of artrodese CMC I resectie of prothese MCP prothese PIP prothese of artrodese DIP artrodese
DRU artrose: resectie
Darrach
DRU artrose: vastzetten
Sauve-Kapandji
DRU artrose prothese
Conclusie
Aan artrose in de hand en pols is vaak wel IETS te doen Regelmatig wordt (ten onrechte?) NIETS gedaan Timing belangrijk, niet te vroeg, niet te laat Behandeling: vastzetten, kunstgewricht of verwijderen Beste behandeling afhankelijk meerdere factoren Trend is gewrichtsprothese Met patient samen beste keuze bepalen Bij hand en polsklachten en vragen over eventuele behandelmogelijkheden is verwijzing naar een handchirurg altijd mogelijk.
Vragen?