n e e n a v l e d Een mo
Pr
t u u t a t S l e e n o i s ofes
Pre-ambule Sociale partners in het onderwijs streven er naar samen met SBL de wettelijke zorgplicht voor professionele autonomie en professionele ruimte op alle onderwijsinstellingen te vertalen in een professioneel statuut. Zij bieden hierbij alle instellingen hun model aan. Doel Een professioneel statuut is een instrument ter waarborging van de professionele ruimte van de leraren als professionele groep in een onderwijsorganisatie. Het gaat om het zoeken naar een betere balans tussen professionaliteit, organisatiebeleid en de belangen van leerlingen/studenten. De werkgever/het bevoegd gezag is eindverantwoordelijk voor de totale onderwijsorganisatie.
Artikel 1 Begripsbepaling
Professionele autonomie Vrijheid van professionals als groep om binnen de kaders van wet- en regelgeving, de instellingsvisie, de doelstellingen en werkplannen van de instelling/unit/team/, vorm te geven aan het onderwijs (in brede zin) van de leerlingen/studenten. Het gaat om het professionele domein te bewaken tegenover het bereik van het management: gebieden van de inhoud van het onderwijs, het pedagogisch/didactisch handelen, de kwaliteitsborging en verantwoording. De wijze waarop de individuele professionele autonomie ingevuld wordt, is afgeleid van bovenstaande omschrijving. Het verdient aanbeveling om te komen tot een vertegenwoordiging van de professionele gemeenschap in de vorm van een senaat, een onderwijscommissie of adviesraad.
Een model van een Professioneel Statuut
3
Artikel 2 De autonomie in relatie tot de werkstructuur
Artikel 5 Professionalisering
•
Leraren vormen een professionele gemeenschap
•
•
Professionaliteit zit altijd in de gezamenlijke professionele opvattingen, waarden en standaards (de bekwaamheidseisen van de wet BIO) van de beroepsgroep.
•
Professionals stellen zich in een team collegiaal op; onderwijs geven is in hoge mate teamwerk.
•
De verantwoordelijkheid voor het onderwijsproces, waaronder in ieder geval wordt begrepen
supervisie zijn goede instrumenten om professionaliteit te versterken. •
De leraar krijgt de gelegenheid te voldoen aan de bekwaamheidseisen van de wet BIO of een eventueel beroepsregister.
•
De in de cao afgesproken tijd voor professionalisering mag niet sluipenderwijs voor andere zaken benut worden.
de keuze van de leerstofinhouden, lesmethodes, werkwijzen, groeperingsvormen, ligt bij de professionele leerkracht samen met het team binnen de wettelijk vastgestelde eisen van toetsing
De professional heeft recht op coaching in de beginperiode van zijn leraarschap; intervisie en
•
en examinering.
Scholing en professionalisering ten dienste van het onderwijsproces wordt in het team vastgesteld ; daarnaast moet er ruimte zijn voor scholing in het kader van een persoonlijke, professionele ontwikkeling.
Artikel 3 Besluitvorming/ taakbeleid/ verantwoordelijkheid Artikel 6 De condities waaronder een docent moet werken •
De belangrijkste beleidsbepalende onderwijsdocumenten worden niet eerder vastgesteld in een onderwijsinstelling dan nadat de leraren zich daarover hebben uitgesproken.
• •
•
De werkplek, de materiële, personele en ruimtelijke faciliteiten, het kunnen raadplegen van
Leraren worden betrokken bij het taakbeleid en de personele samenstelling en aanvulling van
vakliteratuur en vakgenoten dient in overeenstemming te zijn met wat het beroep van leraar
hun werkeenheid/team.
vraagt.
Leraren dragen de eindverantwoordelijkheid van het werk dat verricht wordt door lio’s, stagiairs,
•
onderwijsinstructeurs of klassenassistenten.
Het peil van de voorzieningen voor onderwijsmedewerkers en leerlingen/studenten moet verbonden zijn met de kwaliteitseisen die aan het onderwijs gesteld kunnen worden.
Artikel 4 Kwaliteitszorg
•
De organisatie van de school moet het professioneel werken ondersteunen.
•
Bij klachten over het onderwijsproces wordt de groep leraren een oordeel gevraagd.
•
Bij conflicten (over bejegeningsaspecten) met leerlingen/studenten, met ouders, krijgt de docent voldoende ondersteuning. Ingediende klachten over leraren worden zo snel mogelijk aan de betreffende leraar overhandigd.
•
De wijze van beoordelen, evalueren van de schoolprestaties is in eerste instantie de
•
De leraar is naast professional ook werknemer: hij/zij zal zich gedragen als een goed werknemer
verantwoordelijkheid van de leraar, binnen de kaders van teamafspraken (unit, instelling).
en is verplicht zich te houden aan de aanwijzingen door het management van de organisatie
•
Leraren zijn medeverantwoordelijk voor keuze en inrichting van kwaliteitszorgsystemen.
gegeven, met het oog op een effectieve en efficiënte schoolorganisatie.
•
Leraren moeten in staat gesteld worden in visitatiecommissies elkaars onderwijsinstellingen te bezoeken.
4
Een model van een Professioneel Statuut
Een model van een Professioneel Statuut
5
Artikel 7 Professionele standaard
•
Een professionele leraar is gehouden te werken aan een voortdurende professionele ontwikkeling door zijn vakkennis op peil te houden, zijn vakdidactische en pedagogische bekwaamheden te ontwikkelen, kortom: te werken aan zijn bekwaamheidseisen die de beroepsgroep leraren heeft samengesteld en in de wet BIO zijn vastgelegd.
•
De leerkracht gaat zorgvuldig om met zijn leerlingen/studenten en alles wat over hen vastgelegd wordt in dossiers en registraties; vertrouwelijkheid en geheimhouding worden niet geschonden. De leraar zorgt voor een veilig werkklimaat en hanteert een pestprotocol.
•
De leraar oefent een publieke functie uit en binnen deze opdracht gedraagt hij zich als een goede professional. Dat komt tot uiting in het integriteitsbeginsel; ethische en morele gedragsregels.
•
De contractactiviteiten van een docent mogen niet in strijd zijn met het professioneel statuut, een professional mag bezwaar aantekenen tegen elementen in een contract die strijdig zijn met het professioneel statuut.
Artikel 8 Geschillenregeling
•
Individuele geschillen over het professionele domein worden in eerste instantie intern behandeld. Hierbij wordt advies gevraagd aan de vertegenwoordigers van de professionele gemeenschap (of senaat/adviesraad).
•
Geschillen tussen het bevoegd gezag en de professionele gemeenschap worden allereerst voorgelegd aan de RvT die immers toe moet zien op de zorgplicht van het bevoegd gezag voor de professionele autonomie. Het conflict kan dan verder gedragen worden door de mr naar een geschillencommissie.
6
Een model van een Professioneel Statuut
0900 463 62 62 •
[email protected] • www.aob.nl