2013-2014
Architectuur en kunst Bachelor en master in de architectuur Bachelor en master in de interieurarchitectuur
INhoud
02
03
Welkom in het UHasselt-netwerk
04
Een universiteit, twee campussen
08
Kiezen voor een ‘futureproof’ universitaire opleiding
11
Overstap secundair onderwijs naar universitair onderwijs
13
Design for life
14
Architectuur
15
Bachelor en master in de architectuur
16
Troeven van de opleiding architectuur
18
Studieprogramma bacheloropleiding
20
Opleidingsonderdelen eerste bachelorjaar
21
Studieprogramma masteropleiding
22
Masteropleiding
24
Beroepsuitwegen
28
Alumni aan het woord
30
interieurarchitectuur
31
Bachelor en master in de interieurarchitectuur
32
Troeven van de opleiding interieurarchitectuur
34
Studieprogramma bacheloropleiding
36
Opleidingsonderdelen eerste bachelorjaar
39
Studieprogramma masteropleiding
40
Masteropleiding
42
Beroepsuitwegen
43
Alumni aan het woord
45
Toponderzoek
46
Het studentenleven aan UHasselt
48
Praktische informatie
51
Studieadvies
welkom in het uhasselt-netwerk
Het academiejaar 2013-2014 is een heel bijzonder jaar! UHasselt verwelkomt de studenten van de opleidingen in de architectuur, interieurarchitectuur, revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, en industriële ingenieurswetenschappen. Deze academische opleidingen zijn immers vanaf dit academiejaar in de universiteiten ondergebracht. Het studentenaantal van de UHasselt zal hierdoor aangroeien tot 5400 studenten. Als je het clipje Did you know? (op de rap Right here, right now van Fat Boy Slim) nog niet kent, moet je het eens opzoeken op Youtube. Wel, dit is het tijdperk waarin wij leven. En waarin jij studeert. Een voorbeeld: vandaag staat er meer informatie in één krant dan wat een mens vroeger in een gans leven te verwerken kreeg. Of nog: de in 2012 meest gevraagde jobs ... bestonden in 2004 nog niet! De Universiteit Hasselt biedt je daarom een heel bijzondere universitaire opleiding aan. Wie bij de UHasselt afstudeert als bachelor of master, bezit niet alleen alle academische competenties die eigen zijn aan een universitaire opleiding, maar ook extra competenties: de zogenaamde ‘lifelong employability skills’.
Als je hier start, leggen we je natuurlijk haarfijn uit wat deze ‘employability skills’ precies inhouden. Maar onthou alvast één ding: met deze skills ben je echt gewapend voor de toekomst. Ze maken je vlot inzetbaar op de arbeidsmarkt van de 21ste eeuw, én wendbaar. Want die arbeidsmarkt is vandaag boeiender maar ook veeleisender dan ooit. De Universiteit Hasselt biedt je zo een ‘duurzaam diploma’: we zorgen ervoor dat je de bagage meekrijgt om straks weerbaar aan de start van je beroepsleven te staan, maar ook om je levenslang vlot te kunnen aanpassen aan nieuwe omstandigheden, nieuwe ontwikkelingen, en aan uitdagingen waar we vandaag zelfs nog geen weet van hebben. Een ‘futureproof’ diploma dus. Eigenlijk geen wonder, want onze universiteit heeft het sinds haar oprichting belangrijk gevonden om niet los van de maatschappij en de economische realiteit te opereren. Zij wil relevant zijn voor de samenleving: studenten afleveren die optimaal voorbereid zijn op hun loopbaan later, en aan onderzoek en ontwikkeling doen die de wereld vooruithelpen. Zo doet de UHasselt niet alleen baanbrekend fundamenteel onderzoek, maar
speelt ze ook een actieve rol in ontwikkeling en innovatie, samen met de bedrijfswereld. De Universiteit Hasselt is geen ivoren toren, geen eiland van kennis. Onze universiteit is een creatief knooppunt in een complex netwerk van grote en kleine bedrijven en organisaties, onderzoekslabs, andere universiteiten, enz. En dat netwerk kent geen grenzen. We heten dat netwerk het ‘internationale innovatieweb’. Wie bij ons studeert stapt mee in dit internationale innovatieweb. Begrijp je nu waarom onze slogan luidt: ‘Knowledge in Action’? Komen studeren aan de Universiteit Hasselt is dus niet vrijblijvend, en ook niet makkelijk. Maar we bieden je - naast het plezier van het studentenleven, natuurlijk - een veelzijdige opleiding ingebed in het internationale innovatieweb, die je optimaal voorbereidt op je latere loopbaan… hoe die er ook zal uitzien.
Luc De Schepper Rector van de Universiteit Hasselt
03
een universiteit, twee campussen FACULTEIT RECHTEN
auditoria
Het academiejaar 2013-2014 is een bijzonder jaar! UHasselt breidt haar studieaanbod uit met de academische opleidingen die tot op heden door de Limburgse hogescholen werden georganiseerd: architectuur, interieurarchitectuur, kinesitherapie en industrieel ingenieur. Het studentenaantal van UHasselt zal hierdoor aangroeien tot 5400. UHasselt heeft haar hoofdzetel in de Oude Gevangenis op de campus Hasselt. Voor je eerste inschrijving aan de universiteit en voor alle contacten met de studentenadministratie kom je als student dus in eerste instantie naar dit gebouw op de Martelarenlaan in Hasselt. De diensten van de studentenadministratie en studentenvoorzieningen, de studiebegeleiders en de ombudsman kun je natuurlijk ook contacteren in gebouw D (blok D) op campus Diepenbeek.
CAMPUS HASSELT De faculteit Rechten bevindt zich in Hasselt (gebouw FR) op de stadscampus. Auditoria, studiecellen, filiaal van de campusboekhandel, cafetaria en restaurant zijn te vinden in de Oude Gevangenis. Meer info over de ligging van de verschillende gebouwen: www.uhasselt.be/contact-en-ligging
cafetaria & buitencafetaria
rectoraat
oude gevangenis
Het onderwijs wordt verstrekt in verschillende gebouwen op campus Diepenbeek en op de stadscampus. Studenten kunnen gratis met het openbaar vervoer pendelen tussen beide campussen.
meer info over de ligging van de verschillende gebouwen op www.uhasselt.be/contact-en-ligging
04
05
gebouw D
CAMPUS DIEPENBEEK De nieuwe faculteit Architectuur en kunst met de opleidingen architectuur en interieurarchitectuur vind je in gebouw E (campus Diepenbeek). Deze studenten volgen onderwijs in dit gebouw en in gebouw D. De studenten van de faculteit Bedrijfseconomische wetenschappen (toegepaste economische wetenschappen, handelsingenieur, handelsingenieur in de beleidsinformatica, management, lerarenopleiding) volgen college in gebouw D (campus Diepenbeek). Ook de studenten van de interfacultaire opleiding verkeerskunde hebben hier hun vaste stek. De studenten van de faculteit Geneeskunde en levenswetenschappen (geneeskunde, biomedische wetenschappen en revalidatiewetenschappen en kinesitherapie) volgen college in gebouw D (campus Diepenbeek). De nieuwe faculteit Industriële ingenieurswetenschappen vind je ook terug op de campus Diepenbeek. Voor onderwijs zullen de studenten ofwel in gebouw B (KHLim) ofwel in gebouw H (PXL) les volgen. De studenten van de faculteit Wetenschappen (biologie, chemie, fysica, informatica en wiskunde) volgen college in gebouw D (campus Diepenbeek). De studenten van deze vijf faculteiten hebben in gebouw D diverse faciliteiten tot hun beschikking: bibliotheek, computerlokalen, studieruimtes, cafetaria en restaurant, campus boekhandel … Studenten architectuur en interieurarchitectuur kunnen ook terecht in de bibliotheek in gebouw E, studenten industrieel ingenieur kunnen dan weer gebruikmaken van de bibliotheek van de KHLim en PXL (gebouwen B en H).
06
meer info over de ligging van de verschillende gebouwen op www.uhasselt.be/contact-en-ligging
07
Kiezen voor een ‘futureproof’ universitaire opleiding
Een unieke keuze Waarom kiezen voor een opleiding aan de Universiteit Hasselt? Je kunt verschillende, soms heel persoonlijke redenen, hebben. De nabijheid, bijvoorbeeld. Of je vrienden die er al studeren. Of de toegankelijkheid van proffen en assisterend personeel. Maar één ding is nog belangrijker: in het Vlaams universitair landschap neemt het aanbod van de Universiteit Hasselt een unieke plaats in. De Universiteit Hasselt biedt kwaliteitsvol academisch onderwijs aan. Als je hier afstudeert, heb je een solide vorming gekregen en heb je gegarandeerd een hele reeks academische competenties in je rugzak zitten. Maar - en dat is het unieke - de UHasselt gaat nog verder. In de bachelor- en masteropleidingen leer je ‘lifelong employability skills’ ontwikkelen.
Onze meerwaarde voor jou
‘Employability skills’ zijn competenties die je een heel eind op weg helpen om na je studie vlot je plek te vinden op de arbeidsmarkt. Competenties die je allicht bekend zijn zoals communicatie, teamwork, vlot omgaan met IT-middelen en met cijfergegevens, maar ook minder bekende competenties zoals problem solving en creativiteit, self management en business- en stakeholder awareness. Allemaal com-
08
petenties die je nodig hebt om je academische kennis in actie om te zetten in een concrete beroepscontext. Daarenboven worden kennis en vaardigheden voortdurend in de context geplaatst van concrete reallifesituaties. En omdat vele reallifeproblemen maar oplosbaar zijn door samen te werken over disciplines heen, besteden we ook aandacht aan interdisciplinair werken. ‘Employability skills’ maken je natuurlijk erg gegeerd bij werkgevers, want je bent vlot inzetbaar. Bovendien ben je wendbaar en kun je je soepel aanpassen aan veranderingen. Een nieuwe technologie? Een nieuwe functie? Overstappen naar een andere sector? Met het ‘futureproof’ diploma van de UHasselt kun je er goed mee omgaan!
Een stimulerende creatieve omgeving
De Universiteit Hasselt combineert academische excellentie met economische en maatschappelijke relevantie, zowel op het vlak van onderwijs als onderzoek. De universiteit wil een innovatieve bijdrage leveren aan de welvaart en het welzijn van de samenleving. De Universiteit Hasselt is dus geen kenniseiland, geen ivoren toren, maar een creatief knooppunt in een wereldwijd innovatieweb van grote en kleine bedrijven en organisaties, onderzoekslabs en andere universiteiten ...
Als student kom je in contact met mensen uit dit brede netwerk van de UHasselt. Met innovatieve en ondernemende mensen. Op deze manier kun je ook ondernemerschap en innovatie verder exploreren.
Meeliften met toponderzoek
Zoals elke universiteit doet de Universiteit Hasselt aan baanbrekend onderzoek in verschillende speerpuntdomeinen. Door dat onderzoek is de UHasselt een creatief knooppunt in het wereldwijde innovatieweb. Met excellent grensverleggend onderzoek en met contractonderzoek, om samen met bedrijven concrete innovatienoden aan te pakken. Maar ook door innovatienetwerken van bedrijven en kennisinstellingen in de regio te coördineren, en door spin-offbedrijven op te richten, die nieuwe kennis die in de universiteit ontwikkeld werd, omzetten in nieuwe producten en diensten.
Je hebt geregeld contact met buitenlandse professoren, assistenten en medestudenten die aan de UHasselt verblijven. Als de internationale microbe je eenmaal te pakken heeft, kun je vanaf het derde bachelorjaar een periode in het buitenland gaan studeren, een stage volgen of je masterproef maken, dankzij de talrijke uitwisselingsakkoorden van de UHasselt met buitenlandse universiteiten en de projecten in het kader van internationalisering en ontwikkelingssamenwerking. Naast deze studieverblijven in het kader van ERASMUS of in niet-Europese landen heb je nog andere mogelijkheden om je internationale blikveld te verruimen.
De Universiteit Hasselt combineert academische excellentie met economische en maatschappelijke relevantie
Allemaal ver van je bed? Zeker niet! Tijdens je opleiding ontwikkel je onderzoeksvaardigheden. Onze proffen brengen je ook al vroeg in contact met ‘the real stuff’: echt onderzoek. Voor projectwerk kun je aansluiten bij onderzoekers in een van onze onderzoeksgroepen.
Internationalisering troef
Voor je het weet, word je als UHasselt-student ondergedompeld in de internationale onderzoeks- en innovatiewereld van de universiteit.
Het project ‘lifelong employability skills’ start in het eerste bachelorjaar, waarna de skills stapsgewijs verder geïntegreerd worden in de curricula.
09
Overstap secundair onderwijs naar universitair onderwijs Aangezien de UHasselt prat gaat op haar resultaatgerichtheid, streeft zij naar een zo effectief en efficiënt mogelijke onderwijsmethode.
Resultaatgerichte en afwisselende werkvormen
Studeren aan de Universiteit Hasselt is boeiend en uitdagend, en het maakt van jou een ‘futureproof’ student. De lat ligt hoog. Dat moet ook, want de inzet is hoog: je eigen toekomst.
Masterambities? Begin met een academische bachelor!
Aangezien de UHasselt prat gaat op haar resultaatgerichtheid, streeft zij naar een zo effectief en efficiënt mogelijke onderwijsmethode.
Als je verder studeert in Vlaanderen, kies je tussen een academische en een professionele bacheloropleiding. Opleidingen aan de universiteit zijn academische opleidingen. In deze bacheloropleidingen krijg je een brede wetenschappelijke vorming en word je voorbereid op de masteropleiding. Dit diploma geeft dus rechtstreeks toegang tot een masteropleiding.
Hiertoe hanteren we een waaier van werkvormen in functie van de te ontwikkelen competenties. Naast hoorcolleges krijg je individuele of groepsopdrachten, bespreek je de leerstof en gemaakte opdrachten in responsiecolleges, werk je in leer- of onderwijsgroepen, volg je practica, labo of oefeningensessies. Je neemt deel aan seminaries, je werkt aan projecten, je gaat op stage of excursie … De combinatie van verschillende werkvormen is niet alleen resultaatgericht, het zorgt ook voor afwisseling!
10
Een professionele bacheloropleiding is beroepsgericht. Na drie jaar studie ben je klaar om een specifiek beroep uit te oefenen. Wil je dan nog een masteropleiding aan de universiteit volgen, word je niet rechtstreeks toegelaten. Je moet eerst slagen voor een schakelprogramma (gemiddeld 1 tot 1,5 jaar). De inspanningen en tijd die nodig zijn om te slagen voor een schakelprogramma, mogen niet onderschat worden. Wie dus een masterdiploma wil behalen, start daarom best direct met een academische bacheloropleiding aan de universiteit.
Opfriscursussen en introductiedagen
In september kan al wie twijfelt aan zijn of haar voorkennis een opfriscursus volgen uit ons aanbod (wiskunde, bouwchemie). Alle nieuwe studenten worden uitgenodigd voor een introductiedag, waar je in een relaxte sfeer kunt kennismaken met de omgeving, je proffen en je medestudenten.
Studiebegeleiding
Tijdens colleges en andere contactmomenten staan proffen en assistenten open voor je vragen over de leerstof. Je kunt hiervoor ook individueel bij hen terecht. Het initiatief is hier wel aan jou. Onderwijskundigen bekijken je vragen over je studiemethode en studieplanning, de samenstelling van je studieprogramma en je studievoortgang. Bij de ombuds kun je terecht voor problemen en betwistingen in verband met onderwijs en examens. In sommige opleidingen krijgen groepjes eerstejaarsstudenten een mentor of coach toegewezen en/of worden tutorprojecten (verzorgd door studenten) aangeboden. Tevens lopen er in bepaalde opleidingen meter/peter projecten kaderend binnen het diversiteitsbeleid. De overgang naar het hoger onderwijs kan onzekerheid en spanning teweegbrengen. Soms gaat dit de overhand nemen op het studeren. Wanneer dat het geval is, spreken we van overmatige studiestress of faalangst. Aan de UHasselt bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan een faalangsttraining.
www.uhasselt.be/studiebegeleiding Faciliteiten voor studenten in bijzondere omstandigheden
Opdat de omstandigheden waarin je je bevindt geen aanleiding zouden geven tot studievertraging, kun je ‘redelijke faciliteiten’ aanvragen. Deze faciliteiten zijn hoofdzakelijk voor studenten met een lichamelijke of psychische functiebeperking, topsporters of werkende studenten.
www.uhasselt.be/specialefaciliteiten
11
design for life
Werken in semesters
Voor de opleidingen architectuur en interieurarchitectuur wordt er vanaf het eerste bachelorjaar gewerkt met het semestersysteem, in de ontwerpstudio’s wordt er het hele jaar door gewerkt aan verschillende projecten met tussentijdse jury’s, waardoor de studiebelasting goed gespreid is. Na elke onderwijsperiode volgt een periode voor examenvoorbereiding en examens. Een tweede examenkans is er eind augustus, begin september. Na elke examenperiode krijg je snel je examenresultaten. Examens kun je inkijken en bespreken met de docent. Zo weet je meteen of je goed bezig bent dan wel of je het beter anders aanpakt.
Examens
De omvang van een opleidingsonderdeel wordt uitgedrukt in studiepunten (één studiepunt is gelijk aan 27 uur studieactiviteit – contacturen en examens inclusief). Je behaalt een credit voor elk opleidingsonderdeel waarvoor je een voldoende resultaat (minstens 10/20) hebt gekregen.
Goed om te weten
Een student in het hoger onderwijs wordt bestookt met een aantal belangrijke onderwijstermen. Een beknopt overzicht vind je hieronder. Elke opleiding bestaat uit een aantal opleidingsonderdelen of vakken. De omvang van elk opleidingsonderdeel en ook van de hele bachelor- en masteropleiding wordt uitgedrukt in studiepunten. Een studiepunt is de maat voor de studietijd die een ‘doorsnee student’ besteedt aan een opleidingsonderdeel. Gemiddeld staat één studiepunt voor 27 uren studietijd, inclusief het bijwonen van colleges en werkzittingen, voorbereidingstijd en het studeren voor examens. Een opleidingsonderdeel telt minstens drie studiepun-
12
De UHasselt beschouwt het eerste jaar als een overgangsjaar. Daarom geeft in de bacheloropleiding het studietraject van de student aanleiding tot twee deliberatiepakketten. Het eerste deliberatiepakket bestaat uit de opleidingsonderdelen van het eerste bachelorjaar van het voltijds traject. Het tweede deliberatiepakket bestaat uit de betrokken opleidingsonderdelen van het tweede en derde bachelorjaar. De masteropleiding vormt één deliberatiepakket. De examencommissie beslist of je al dan niet geslaagd bent voor een deliberatiepakket. De voorwaarden voor het tolereren van een onvoldoende op een opleidingsonderdeel vind je in de onderwijs- en examenregeling. Als je niet geslaagd bent voor het eerste deliberatiepakket, dan schrijf je in om ontbrekende credits te verwerven. Je kunt dan tevens opleidingsonderdelen van het volgende deliberatiepakket opnemen.
ten, een bacheloropleiding heeft een omvang van 180 studiepunten. Een masteropleiding bestaat - afhankelijk van de opleiding - uit 60, 120 of meer studiepunten. Op www.uhasselt.be/FAQ vind je antwoorden op veelgestelde vragen in dit verband. Als student krijg je bij je eerste inschrijving in het hoger onderwijs een rugzak met 140 studiepunten, je leerkrediet. Bij je inschrijving in het hoger onderwijs gebruik je je studiepunten uit je rugzak en op het einde van het academiejaar vul je je leerkrediet terug aan met studiepunten van de opleidingsonderdelen waarvoor je geslaagd bent. Meer informatie en voorbeelden op www.uhasselt.be/leerkrediet.
Bouwen voor en met mensen
In de faculteit ArcK staat de mens centraal. Bouwen en ontwerpen doen we voor en met mensen. We zijn ervan overtuigd dat vandaag de mens, jij en ik, veel meer aandacht moet krijgen. In onze faculteit willen we dit doen door interdisciplinair te werken. Zowel menswetenschappen als exacte wetenschappen bieden je een belangrijk kader. Maar ook door internationaal en met kennis van andere culturen te ontwerpen, wordt je beeld ruimer. In eigen huis verbreden we door de samenwerking tussen de opleidingen architectuur, interieurarchitectuur en kunst te versterken.
Ontwerpen met hand, hoofd en hart
In onze faculteit brengen we de hand, het hoofd en het hart bij elkaar. Het ontwerpen is het werk van de hand. Creativiteit is een belangrijke rode draad in het ontwerp, in het maken. Door het creëren van beelden, schetsen, maquettes communiceer je met anderen. Met de hand ontwerp je de mooiste verhalen. Met de hand maak je dingen, ontwerp je woningen, musea, kantoren, winkels … Maar zonder beelden in je hoofd kan je hand niets. Over beelden en ontwerpen moet je reflecteren. Ze moeten gevoed worden door kennis, en theoretisch onderbouwd zijn. Kennis over hoe een gebouw moet gemaakt worden, over de geschiedenis van de bebouwde omgeving, over beleving en gebruik. Tot slot moet het ontwerpen gebeuren met een hart. Ontwerpen is niet vrijblijvend: we willen ontwerpen met engagement, met inzet, met empathie, met generositeit en ook met veel goesting. We willen ontwerpen voor iedereen, voor jong en oud, samen voor een betere wereld. Dat moet je als student, maar later ook als architect of interieurarchitect, met veel zorg en plezier kunnen doen.
Student centraal
Je wordt persoonlijk begeleid en je kunt je eigen parcours volgen. Wij bieden je een vriendelijke plek waar je je maximaal kunt ontplooien. Met veel engagement en enthousiasme geven we wat je nodig hebt. De docenten willen als één team met jullie aan de slag. Eigen werkplekken en een mooie omgeving bieden je alle kans om je thuis te voelen, om je uit te dagen en om het beste van jezelf te geven. Boeiende lezingen en workshops met gerenommeerde architecten en ontwerpers helpen je groeien. Bezoeken aan de mooiste projecten in binnenen buitenland helpen je om je beeld te verruimen. De faculteit Architectuur en kunst wil in Vlaanderen en Europa toonaangevend zijn en wil met de studenten en onderzoekers een steen verleggen in het beter en mooier maken van deze wereld.
13
BACHELOR en master IN DE architectuur Design for life... brick by brick
architectuur 14
BACHELOROPLEIDING
Bachelor in de architectuur 3 jaar = 180 studiepunten
MASTEROPLEIDING
Master in de architectuur 2 jaar = 120 studiepunten
Voorkennis voor de Bacheloropleiding
Minimum 4 uur wiskunde in het laatste jaar van het SO, en een goede basis wetenschappen is aangewezen. Wie minder dan 4 uur wiskunde had en geen of weinig wetenschappen in het laatste jaar van het SO kan voor de start van het academiejaar een korte septembercursus wiskunde en/of bouwchemie volgen. Meer info en inschrijven op http://www.uhasselt.be/Septembercursussen.
werkmethoden
· Hoorcolleges in grote groepen · Practica in kleine groepen · Opdrachtgestuurd en toepassingsgericht · Individueel begeleide projecten in de ontwerpstudio · Studiereizen · Stages in het bouwbedrijf
Examenspreiding
· Examens na het eerste en het tweede semester · Regelmatig tussentijdse jury’s in de ontwerpstudio en in de studio beelding
brugprogramma’s en VRIJSTELLINGEN
· Voorbereidingsprogramma’s voor academische bachelors interieurarchitectuur. · Verkorte bachelor voor professionele bachelors in toegepaste architectuur en voor academische bachelors in de industriële wetenschappen: bouwkunde. · Aanvragen, ook voor vrijstellingen, worden ingediend bij de voorzitter van de examencommissie architectuur.
aard van de opleiding
Dagopleiding
Beroepsuitwegen
Een aantal mogelijkheden: · Architect ontwerper in ontwerpbureaus, studiebureaus, bij aannemers of in handel en industrie · Architect ambtenaar als stadsarchitect, in de dienst stedenbouw, bij woonbeleid of monumentenzorg · Architect onderzoeker in doctoraatsonderzoek of toegepast onderzoek · In architectuuronderwijs, kunst, bouw…
verder studeren
Een aantal mogelijkheden: · Stedenbouw · Monumentenzorg · Doctoraatsopleiding · Human settlements · Postgraduaat leefbaar wonen · Pedagogisch diploma (lerarenopleiding) · Interieurarchitectuur · Industriële wetenschappen (bouwkunde)
15
troeven van de opleiding architectuur
Bouwen aan de leefomgeving van iedereen
16
Als architect krijg je de kans om mee te bouwen aan de leefomgeving waarin we wonen, werken en leven. Architecten zoeken mooie, functionele en duurzame oplossingen om aangenaam en kwaliteitsvol te wonen en te leven. Ze spelen een belangrijke rol bij het bedenken en bouwen van woningen, winkels en kantoorgebouwen, scholen en bedrijven, ziekenhuizen, filmzalen, musea … Kortom, ze ontwerpen de hele omgeving waarin we leven. Tijdens de opleiding leer je rekening houden met aspecten zoals vorm, kleur, licht, gebruik … Maar gebouwen moeten ook technisch goed in elkaar steken. Architecten staan vandaag voor tal van uitdagingen: energiezuinig bouwen, duurzame materialen en technieken gebruiken, het cultureel erfgoed respecteren, materialen recycleren en oude gebouwen hergebruiken. Duurzaamheid is de rode draad in een cultureel en maatschappelijk landschap dat constant verandert.
Ontwerper, onderzoeker en manager
In de opleiding komen de drie rollen van de architect aan bod. Een architect is in de eerste plaats een ontwerper. In de ontwerpstudio leer je goed ontwerpen. Dat wordt ondersteund door vaardigheden zoals schetsen, vormgeving en computertekenen. Maar je onderbouwt je ontwerpen ook met kennis van bouwkunde, kunst en cultuur. Als architect ben je bovendien onderzoeker. Complexe problemen doorgronden, maakt deel uit van het vak. Om tot optimale, innovatieve en duurzame oplossingen te komen, is een onderzoeksinstelling erg belangrijk. In de praktijk zie je dat architectenbureaus zich gaan verdiepen en specialiseren in bepaalde deelaspecten van architectuur zoals herbestemming, participatie of passief bouwen. De derde belangrijke rol is die van manager. De architect is niet alleen manager van zijn bureau, maar ook de spil in het bouwproces. Hij werkt samen met ingenieurs, veiligheids- en milieucoördinatoren, aannemers … om een project tot een goed einde te brengen. Hij moet tegelijkertijd ook oog hebben voor de geldende wetgeving en procedures, de uitvoeringstermijn en het beschikbare budget.
Ontwerpstudio’s centraal in de opleiding
De opleiding tot ontwerper is de belangrijkste. De ontwerpstudio’s staan dan ook centraal in de opleiding. In het eerste bachelorjaar start je met het creëren van eenvoudige ruimtes. Daarna mag je je wagen aan een woning. Aan het einde van de bacheloropleiding ben je al in staat om een complex programma te ontwikkelen zoals een sociale woonwijk. Ontwerpen doe je niet vrijblijvend. Je hebt daarvoor kennis nodig van materialen, constructietechnieken, bouwfysica ... Tegelijkertijd leer je om het gebouw in zijn omgeving te plaatsen. Die context is ruim. Je leeft in de wereld van vandaag met de bagage van het verleden en de blik op de toekomst. In het opleidingsonderdeel cultuurwetenschappen kun je je hierin verdiepen.
Focus op individuele begeleiding
In de ontwerpstudio’s kun je rekenen op een sterke individuele begeleiding. Werken doe je vooral in kleine groepen of individueel. Op die manier kun je je eigen talenten maximaal ontplooien.
Je eigen interesses volgen
In de master specialiseer je je in de richting die je het best ligt. Vier deeldomeinen in de architectuur geven kleur aan vier keuzetrajecten: het bouwtechnische (bouwkunde), het reflexieve (cultuur), het contextuele (stedenbouw) of vormgeving (beelding).
‘Lifelong employability skills’
Tijdens de opleiding ontwikkel je ook zogenaamde ‘lifelong employability skills’, competenties die je een heel eind op weg helpen om na je studies vlot je plek te vinden op de arbeidsmarkt. Vanaf dag één leer je communiceren met anderen over jouw ontwerpen en oefen je om jouw werk te verdedigen voor een jury. Je leert ook om het eigen werkproces te managen, en om een bouwproces te overzien. Samenwerken met anderen train je in groepswerk. En natuurlijk staat creativiteit bij dit alles centraal. Zo bereiden wij jou optimaal voor op jouw carrière als architect. Door stages, lezingen, excursies leer je het werkveld kennen. Je wordt bij ons niet opgeleid tot een dromer, maar tot een creatieve architect die kan bouwen, die weet hoe een gebouw in elkaar steekt. Tegelijkertijd word je een architect met een kritische blik, met oog voor duurzaamheid, diversiteit en context.
17
STUDIEPROGRAMMA BACHELOROPLEIDING
VOORKENNIS
Eerste bachelorjaar architectuur Opleidingsonderdelen
tweede bachelorjaar architectuur
SP
Opleidingsonderdelen
SP
Minimum 4 uur wiskunde in het laatste jaar van het SO, en een goede basis wetenschappen is aangewezen. Wie slechts 2 of 3 uur wiskunde en geen of weinig wetenschappen had in het laatste jaar van het SO, kan voor de start van het academiejaar een korte septembercursus wiskunde en/of bouwchemie volgen.
derde bachelorjaar architectuur Opleidingsonderdelen
SP
Studio ontwerpen
20
Studio ontwerpen
25
Studio ontwerpen
25
Ontwerpen 1
17
Ontwerpen 2
18
Ontwerpen 3
18
Ontwerpmethodiek 1 Inleiding in onderzoek
3
studio beelding
16
Beelding 1
7
Schetsen 1
4
Architectuurtekenen 2D-3D
5
Studio Bouwkunde
18
Exacte wetenschappen
6
Bouwchemie
3
Constructie 1
4
Draagstructuur 1
5
Studio Cultuur
6
Cultuurwetenschappen 1
6
Totaal
60
Ontwerpmethodiek 2 - Architectuurtheorie
4
Ontwerpmethodiek 3 - Typologie
4
Stedenbouw 2 - Tuinarchitectuur
3
Stedenbouw 3 - Ecologie
3
studio beelding
8
studio beelding
12
Beelding 2 - CAAD 2
8
Beelding 3 - Schetsen 3
4
Schetsen 2
4
CAAD 3
4
Studio Bouwkunde
14
Studio Bouwkunde
18
Een voorbeeld van een lesweek van het eerste semester van het eerste jaar Architectuur aan de UHasselt: naast hoorcolleges in grote groep, zijn er practica in kleine groepen. In de ontwerpstudio werk je individueel of in groep aan ontwerpopdrachten onder begeleiding van een architect. maandag
Schetsen (practicum)
vrijdag
Ontwerpmethodiek (hoorcollege)
Exacte wetenschappen (hoorcollege) Beelding 1 (practicum)
Constructie (hoorcollege)
Bouwfysica 3
3
Constructie en materiaalleer 2
6
Constructie 3
4
12.30 u.
Draagstructuur 2
4
Draagstructuur 3
4
13.30 u.
Studio Cultuur
9
Materiaalleer 3 - Geologie
4
Cultuurwetenschappen 2
5
Topografie
3
Humane wetenschappen 2
4
Studio Cultuur
9
Cultuurwetenschappen 3
6
Humane wetenschappen 3
3
Totaal
donderdag
10.30 u.
4
60
woensdag
8.30 u.
Bouwfysica 2
Totaal
dinsdag
15.30 u.
Ontwerpen (ontwerpstudio)
Bouwchemie (hoorcollege)
Cultuurwetenschappen (hoorcollege)
Draagstructuur (hoorcollege)
Draagstructuur (practicum)
Ontwerpen (ontwerpstudio)
Architectuurtekenen 2D 3D (practicum)
17.30 u.
60
Het studieprogramma is onder voorbehoud van goedkeuring door de beleidsorganen.
18
19
OPLEIDINGSONDERDELEN EERSTE BACHELORJAAR
STUDIEPROGRAMMA masterOPLEIDING
De bacheloropleiding architectuur is georganiseerd in vier studio’s: studio ontwerpen, studio beelding, studio bouwkunde en studio cultuur.
Studio ontwerpen
De ontwerpstudio is de kern van de opleiding architectuur. Hier leer je echt ontwerpen. In het eerste bachelorjaar word je meegenomen langs een leertraject met drie duidelijk delen. Je begint met enkele korte oefeningen waarin basisbegrippen aangereikt worden. In het tweede deel komen vier ontwerpoefeningen aan bod waarin de essentie van het wonen centraal staat. De oefeningen worden steeds complexer. Het gaat in deze opdrachten vooral om het ontwikkelen van ruimtelijk inzicht en een persoonlijke visie op architectuur, het omgaan met en het interpreteren van een programma, en het formuleren van een concept en de constructieve uitwerking ervan. Aan het einde van het leertraject maak je volledig zelfstandig, zonder begeleiding, een eigen ontwerp van een alternatief woonprogramma zoals een vakantiehuis.
Studio Beelding
In de studio beelding leer en oefen je de belangrijkste vaardigheden die je nodig hebt voor de verbeelding van ontwerpen. In Schetsen 1 leer je hoe je bijvoorbeeld jouw eerste ontwerpideeën op papier kan zetten. Het tekenen met de vrije hand wordt stap voor stap aangeleerd. Het opleidingsonderdeel Beelding 1 bestaat uit drie delen: het atelier ‘vorm’, het atelier ‘kleur’ en het atelier ‘beeldende kunst’. Door het maken van werkstukken zoals objecten, composities en tekeningen ontwikkel je inzicht in en gevoeligheid voor vorm, kleur en beeldende kunst. In het opleidingsonderdeel Architectuurtekenen 2D 3D wordt aandacht besteed aan handmatig tekenen, maquettebouw en CAAD (Computer Aided Architectural Design).
Studio bouwkunde
Studio cultuur
De opleidingsonderdelen van de studio bouwkunde leveren alle kennis aan die een architect moet bezitten om een ontwerp technisch te kunnen realiseren. Dat begint met een basis wiskunde en fysica in Exacte wetenschappen. In Bouwchemie wordt de basis gelegd voor materiaalleer. Je leert de relevante begrippen uit de anorganische en de organische chemie, en er is ruim aandacht voor toegepaste chemie, zoals in kunststoffen, waterbehandeling, verven, luchtverontreiniging en gebouwen ... Constructie 1 leert je hoe je eenvoudige constructieve problemen in jouw ontwerpen in de ontwerpstudio kan oplossen. In Draagstructuur 1 wordt de basis gelegd voor de berekening van het krachtenverloop in een constructie en de dimensionering van constructieonderdelen. De studio cultuur ondersteunt de opleiding tot architect vanuit de kunst-, cultuur-, en menswetenschappen. Een architect moet immers zelfkritisch en maatschappijbewust kunnen reflecteren over zijn werk. In het eerste bachelorjaar bestaat Cultuurwetenschappen 1 uit een introductie in de cultuurwetenschappen in relatie tot de domeinen van de cultuurfilosofie, de kunst en de architectuur.
Kom een middag naar de campus voor een proefrit architectuur
Goed ontwerpen is het belangrijkste dat je als architectuurstudent moet leren. Wil je weten hoe ontwerpen wordt aangepakt? Heb je zin om zelf te ervaren hoe een architect studenten leert ontwerpen in de ontwerpstudio? Kom dan naar een proefrit architectuur en ga zelf creatief aan de slag. Inschrijven verplicht, meer info op www.uhasselt.be/uhasselt@school
20
Eerste masterjaar architectuur
Opleidingsonderdelen masterproef (inleiding scriptie)
tweede masterjaar architectuur
SP 4
Opleidingsonderdelen
SP
masterproef
27
Studio ontwerpen
23
Masterproject
18
Ontwerpen 4
20
Masterscriptie
9
studio bouwkunde
6
Bouwkunde
6
Stedenbouw 4 studio bouwkunde
3 16
Draagstuctuur 4
6
Studio Cultuur
4
Constructie 4
4
Cultuurwetenschappen 5
4
Technische installaties
6
Ondernemerschap
14
Studio cultuur
4
Management 5
3
Cultuurwetenschappen 4
4
Bouwrecht - Beroepsethiek
5
Ondernemerschap
4
Projectstage
3
Kantoormanagement 4
4
Individuele studiekeuze
3
keuzetraject
9
keuzetraject
9
Seminarie stedenbouw
9
Seminarie stedenbouw
9
Seminarie beelding
9
Seminarie beelding
9
Seminarie bouwkundig concept
9
Seminarie bouwkundig concept
9
Seminarie cultuur
9
Seminarie cultuur
9
Totaal
60
Totaal
60
21
masteropleiding
In de tweejarige masteropleiding kies je tussen vier keuzetrajecten: seminarie Stedenbouw, seminarie Beelding, seminarie Bouwtechnisch concept of seminarie Cultuur. Deze keuze bepaalt ook het accent van je masterproef. De masterproef bestaat uit twee delen: een masterscriptie die begeleid wordt vanuit het seminarie van jouw keuze, en een masterproject dat uitgewerkt wordt in de ontwerpstudio, al dan niet gekoppeld aan de masterscriptie.
Seminarie Stedenbouw
Seminarie Beelding
Seminarie Bouwtechnisch concept
Seminarie Cultuur
Tot enkele jaren geleden kon iedereen in Vlaanderen bouwen hoe en waar hij dat wilde: een Spaanse villa in een verkaveling, een kasteeltje in een bos, een bedrijf in een natuurgebied,… Geen wonder dat de Vlaming de meest tevreden Europeaan is als het gaat om zijn woonomgeving. Een minder positief gevolg is dat onze woonomgeving erg versnipperd is. Zo is er in Vlaanderen overal gebouwd, maar nergens heel veel. Dit maakt dat het aanleggen van wegen, rioleringen en telefonie erg duur is; dat er geen plaats is voor grote bouwprogramma’s zoals gevangenissen, energiecentrales of kindercrèches; dat Vlaanderen geen open landschappen meer heeft; dat er amper collectieve ruimte is... Het levert Vlaanderen de weinig flatterende benaming van ‘nevelstad’ op. In het seminarie Stedenbouw ga je op zoek naar manieren om dit fragmentatieproces te stoppen. Je leert radicale ingrepen te ontwerpen die de nevelstad drastisch kunnen hertekenen. Je tracht ‘realistische utopieën’ via kaarten en collages te visualiseren. Deze utopieën moeten beleidsvoerders en bouwheren ervan kunnen overtuigen dat er ook anders gebouwd kan worden. Elk jaar wordt er vanuit één specifiek thema gewerkt. Zo kwamen al thema’s als ‘pret’, ‘dichtheid’, ‘het mijnverleden’, ‘ruimtelijke identiteit’ en ‘verlinting’ aan bod.
Beelding verwijst naar de beeldende dimensie van het vakgebied architectuur. Het drukt de creatieve dimensie uit van de wijze waarop de architect in de cultuur met ruimte omgaat. Tijdens dit seminarie bestudeer je architectuur in de context van andere hedendaagse kunstdisciplines. Kennismaken met en begrijpen van architectuur en het ontwikkelen van een eigen hedendaagse architectuurtaal, is enkel mogelijk wanneer je beschikt over een ruime culturele bagage. Die bagage volgt logischerwijze uit een brede culturele interesse en vraagt van jou een onderzoekende, ontvankelijke houding. Binnen het seminarie Beelding onderzoek je de raakvlakken tussen architectuur en andere aanverwante hedendaagse kunstvormen. Je komt in contact met gekozen kunstvormen, actuele beoefenaars hiervan en hun theoretici. Onder meer beeldende kunst, industriële vormgeving en productie, grafische vormgeving, fotografie, muziek, gastronomie,… komen aan bod. Het wisselend werkthema ‘ambachtelijkheid uit de nabijheid’ krijgt een duidelijker omschreven kader - “feel universally, think globally, act locally” - waarrond de komende academiejaren zal gewerkt worden. Binnen de seminarieperiode maak je studiereizen om het complexe proces van het realiseren van hoogwaardige materiële dingen te onderzoeken. Je bezoekt ontginningsplaatsen, vaklui, ateliers, projecten … Rondom het werkthema wordt er ieder jaar een specifiek gedetailleerd programma uitgewerkt. Binnen dit kader kies je in overleg een eigen scriptieonderwerp.
In dit seminarie verdiep je je in het bouwtechnische aspect van architectuur aan de hand van recente innovatieve projecten en te herbestemmen gebouwen. Daarbij besteed je vooral aandacht aan elementen, zoals de eigenzinnige materiaalkeuze en detaillering, die als basis van en voedingsbodem voor het seminariewerk dienen. Een belangrijke rol in dit seminarie is weggelegd voor het concept ‘duurzame architectuur’. Je bestudeert ‘duurzaamheid’ niet alleen vanuit het oogpunt van toegepaste duurzame technieken, maar ook vanuit het geheel van architectonische waarden. Te denken valt dan aan ‘duurzaam bouwen’, ‘universal design’ en ‘herbestemming’. Elk jaar behandelen studenten een ander thema. Ze analyseren in kleine groepen verschillende cases. Zo is het thema van academiejaar 2012-2013: ‘Herbestemming van pakhuizen, giving lustre to the rust, storehouses / story-houses?’
Dit seminarie cultuur focust op de conceptuele en tevens sociale dimensie van de architectuurdiscipline. Dat gebeurt onder de noemer ‘democratie en architectuur’. Het seminarie linkt recente stromingen in de internationale architectuurwereld (theoretisch en praktisch) enerzijds en de actuele ontwikkelingen in het (filosofische) denken over de democratie in wording anderzijds aan elkaar. Daartoe scheppen de sleutelbegrippen ‘moral imagination’ (J. Dewey) en ‘conviviale samenleving’ (I.Illich) het conceptueel framework. Daarbinnen belicht het seminarie het speerpunt van de onderzoeksgroep, herbestemming, via de insteek van het cultuurgegeven ‘religieus erfgoed’ en het sociaal gegeven van ‘groepswonen’. De werkwijze bestaat uit groepswerk met: 1) sessies waar iedereen vanuit een onderzoekshouding bijdraagt tot de bespreking van de reader met bronteksten, 2) een studiebezoek aan een lopende architectuurtentoonstelling van internationaal niveau (onder andere de Architectuurbiënale Venetië), 3) de uitwerking van een onderzoeksactie (met een element action research en met een element ontwerpend onderzoek) die aansluit bij een van de lopende doctoraten. Daarnaast zijn er ook individuele momenten waarbij je je eigen onderzoek bespreekt en uitvoert. Dat onderzoek ondersteunt de masterscriptie en het masterproject. Concreet ontplooit de student binnen het seminarie zijn eigen onderzoeksvraag en bijhorend vooronderzoek. Die onderzoeksvraag kadert binnen het conceptueel framework van het seminarie.
22
23
beroepsuitwegen
Enkele voorbeelden van doctoraatsonderzoek
Designing architecture for more: a framework of haptic design parameters with the experience of people born blind (Jasmien Herssens)
De architect is een spilfiguur is het bouwproces. Architecten werken samen met de klant, de overheid en de aannemers. Een architect werkt steeds meer in een team. De opdracht van de architect wordt steeds complexer. In het beroepsleven is de architect de manager van zijn bureau en/of speelt de architect een managementrol bij een bouwopdracht. Architecten werken samen met tal van professionelen (ingenieurs, veiligheids- en milieucoördinatoren, aannemers …) en spelen een centrale rol in de coördinatie, om het project tot een goede einde te brengen tot tevredenheid van de klant en de andere participanten. De hoge eisen gesteld door de overheid vragen steeds meer specifieke expertise en overleg met diensten zoals ruimtelijke ordening, monumentenzorg, brandweer, dienst mobiliteit … Voor bijvoorbeeld stabiliteitsberekeningen, technische installaties of klimaatbeheersing werkt men samen met ingenieurs. Voor het interieur worden interieurarchitecten ingeschakeld, vormgevers kunnen ondersteunend zijn voor presentaties. De klanten zijn privé personen, maar vaak ook bedrijven, openbare besturen (steden, gemeenten, Vlaams Gewest …) en socialprofitorganisaties (ziekenhuizen, bejaardentehuizen, scholen …). Op de werf is de architect de coördinator van de aannemers, de bouwbedrijven, de toeleveringsdiensten … Coördinatie en communicatie is dan ook een belangrijk deel van het beroep.
24
Na je studies kun je een bijkomende stage van twee jaar volgen. Daarna ben je klaar om als architect zelfstandig aan het werk te gaan. Je kunt dan een eigen praktijk starten of - wat steeds meer gebeurt - in een ontwerpbureau of studiebureau aan de slag gaan. Dan ben je actief in een team waar iedereen zijn eigen competenties kan benutten. Er zijn vandaag ook heel veel kleine bureaus actief. Vaak zijn het studenten die samen afstuderen en besluiten om een eigen bureau op te starten. Anderen kiezen ervoor om bij grote bouwfirma’s of banken te gaan werken. Zij die eerder een commerciële roeping hebben, komen in handel en verkoop terecht. Weer anderen starten een carrière als architect-ambtenaar. In stedelijke en regionale organisaties is er voortdurend nood aan architecten om dossiers te begeleiden, op te volgen en te sturen. Zowel het Vlaams Gewest en de provinciebesturen als de steden en gemeenten hebben behoefte aan goede architecten. Je kunt in allerlei diensten aan de slag: woonbeleid, monumentenzorg, stedenbouw, stadsvernieuwing, vergunningenbeleid,...
Ontwerpen voor iedereen’ (BE) of ‘Universal Design’ (UD) is een ontwerpparadigma waarin gezocht wordt naar een ontwerpmethode om het ontwerpproces inclusief te ondersteunen. Specifiek ontwikkelde Jasmien Herssens in dit proefschrift een kader van haptische ontwerpparameters dat architecten ondersteunt in de implementatie van haptische kwaliteiten in het ontwerpproces. Parameters worden beschouwd als variabele karakteristieken waarover de architect kan beslissen tijdens het ontwerpproces en waarvan de waarden bepalend zijn voor de haptische kenmerken en ervaringen van het resulterende gebouw of de ruimte. Haptiek definiëren we in de context van dit onderzoek als de studie van de tastzin (in de ruimste zin) in de gebouwde omgeving.
De onderzoeksmethodiek zelf beschrijft een inclusieve aanpak door middel van een zelf ontwikkelde “Designing for more”-attitude. Dit betekent onder meer dat er ervaringsdeskundigen die blind zijn worden ingezet omdat zij meer aandacht schenken aan niet-visuele stimuli. Om de inclusieve methode te garanderen werd het ontwerp van dit raamwerk geëvalueerd door de eindgebruikers van de toekomst, enerzijds de ontwerpers en daarnaast ervaringsdeskundigen met een diversiteit aan expertises.
Ook een loopbaan in het onderwijs behoort tot de mogelijkheden. Als je meer van de onderzoekssfeer wil proeven, kun je doctoraatsonderzoek of toegepast onderzoek doen. Momenteel zijn een 40-tal medewerkers actief in ons onderzoeksinstituut ArcK.
25
Onderzoek naar een ontwerpondersteunende methode voor de evaluatie van het energiegebruik en zomercomfort van woongebouwen vanaf de vroege ontwerpfase (Lieve Weytjens) Vanwege de actuele klimaatproblematiek en de trend naar bijnaenergieneutrale gebouwen in de nabije toekomst zijn architecten steeds meer genoodzaakt om de energiezuinigheid van hun projecten reeds tijdens het ontwerpproces op te nemen. Belangrijke beslissingen met impact op energie en comfort worden immers in de vroege ontwerpfase genomen, wanneer parameters zoals oriëntatie, gebouwvolume en compactheid worden vastgelegd. Gelijktijdig zal ook meer aandacht naar zomercomfort moeten uitgaan. Bestaande tools voor de evaluatie van energiegebruik en zomercomfort zijn doorgaans te
26
gedetailleerd en complex voor gebruik door architecten in de schetsontwerpfase. In deze context focust dit doctoraatsonderzoek op de ontwikkeling van een ontwerptool die architecten zal ondersteunen bij de gelijktijdige integratie van energiegebruik en zomercomfort van woningen tijdens het ontwerpproces. Hierbij wordt onderzocht hoe reeds vanaf de schetsontwerpfase relatief nauwkeurige output kan worden gegeven, ondanks de beperkte informatie die op dat moment over het ontwerp is gekend.
27
alumni aan het woord
Hans Ooms
Martje Vleugels
Bo Struyf
Kevin Winters
Silvia Mertens
Robbert Errico
Afgestudeerd in 2009
Afgestudeerd in 2008
Afgestudeerd in 2009
Afgestudeerd in 2010
Afgestudeerd in 2002
Afgestudeerd in 2012
Loopbaan: twee jaar stage bij Poponcini & Lootens Ir. architecten (Antwerpen)
Loopbaan: gespecialiseerde buitenlandse stage in een stedenbouwkundig consultancy bureau
Loopbaan: stage bij Guerrilla Office Architects in Leuven, bij Ontwerpatelier in Olen, 3ie.5 architekten in Heist-op‐ den‐Berg (credits behaald voor: lawaaibeheersing en bouwakoestiek aan de KU Leuven – ingenieurswetenschappen)
Loopbaan & huidige functie: stagiairarchitect bij Architectslab te Brussel
Huidige functie: architect-zaakvoerder sculp (IT): “klaar voor een eigen zaak!”
“De stage die ik tot nog toe heb doorlopen is een onmisbare aanvulling op mijn academische opleiding. De praktijk en de behendigheid van het bouwen kun je alleen maar in een architectenbureau onder de knie krijgen. Dat ik deze ervaring mag opdoen in een groep van goede ontwerpers is zeer leuk. Het is een voorrecht om mee te denken over nieuwe vormen van wonen en samenwonen die volgende decennia grote veranderingen zullen ondergaan in onze maatschappij.”
“Na een leerrijke stage van twee jaar in een architectenbureau, kriebelde het helemaal om een eigen zaak op te starten. Ons eigen bureau doet het goed. We realiseren leuke projecten, zoals het smalste huis in Antwerpen. En we winnen wedstrijden, bijvoorbeeld met ons ontwerp voor een drijvend openluchtzwembad in de Antwerpse haven. Voor mij is dit een droomjob.”
“De opleiding besteedt steeds meer aandacht aan internationalisering, en creëert unieke kansen voor elke student. Elk jaar is er een buitenlandse studiereis. In mijn eerste masterjaar ging ik 6 maanden op Erasmusuitwisseling naar Portugal. Een geweldige ervaring. Bij de start van het tweede masterjaar mochten we deelnemen aan een workshop met de Japanse kunstenaar Tadashi Kawamata in Borgloon. Samen met studenten interieurarchitectuur en studenten beeldende kunst bouwden we daar een houten uitkijkpost op de burchtheuvel. En in november van dat jaar kregen we de kans om het Creativity World Forum te bezoeken. Dergelijke initiatieven scherpen onze creativiteit, culturele bagage en ondernemingszin aan.”
Huidige Functie: architect en één jaar medewerker Poponcini & Lootens Ir. architecten (Antwerpen) “Gedurende mijn stage heb ik in de praktijk kennis gemaakt met de veelzijdigheid van het architectenberoep. Het vak verrast me nog regelmatig waardoor je ervaring snel aangroeit. Momenteel werk ik voor het architectenbureau POLO-architects mee aan het VAC te Gent. Een toren van 22 verdiepingen en nieuw administratief centrum voor de Vlaamse Overheid. Buiten mijn medewerking binnen POLO-architects tracht ik, samen met enkele ex-medestudenten, eigen projecten te verwezenlijken. Deze zijn van een kleinere schaal maar zorgen voor een aangename afwisseling.”
28
Huidige functie: projectleider In[ar]co Damman-Mertens architecten “Elk project vormt een nieuwe uitdaging. Het te doorlopen traject variëert altijd. De partijen waarmee je in contact komt hebben steeds andere doelstellingen of belangen. Ruimtelijke kwaliteiten leren weergeven met visualisaties en presentaties is daarvoor essentieel. Om een project positief ondersteund te zien door alle betrokkenen en hun verwachtingen in te kunnen lossen zorgt voor veel voldoening.”
Huidige functie: architect bij 3ie.5 architekten in Heist‐op‐den‐Berg “Tijdens mijn stage heb ik ten volle geproefd van de verschillende deelaspecten van het architectenberoep. Elk bureau heeft een eigen werkwijze en heeft een geheel persoonlijke visie op architectuur. Nu kan ik me als vast medewerker bij 3ie.5 architekten ten volle ontplooien. Ik krijg er kansen om mee in te groeien en na te denken over de visie en ontwikkeling van het bureau. Het inspireert me om mijn eigen zelfstandige stappen te zetten binnen de architectuurwereld. Mijn onderzoekswerk van mijn master-proef tracht ik nog steeds verder te zetten, met de hoop in de toekomst een doctoraatsonderzoek op te kunnen starten.”
29
Bachelor en master in de interieurarchitectuur Design for life... from the inside out
interieurarchitectuur 30
BACHELOROPLEIDING
Bachelor in de interieurarchitectuur 3 jaar = 180 studiepunten
MASTEROPLEIDING
Master in de interieurarchitectuur 1 jaar = 60 studiepunten
Voorkennis voor de Bacheloropleiding
ASO diploma en een goede basis wetenschappen strekt tot aanbeveling. Wie geen of weinig wetenschappen in het laatste jaar van het SO kan voor de start van het academiejaar een korte septembercursus wiskunde en/of bouwchemie volgen. Meer info en inschrijven op http://www.uhasselt.be/Septembercursussen.
werkmethoden
· Hoorcolleges in grote groepen · Practica in kleine groepen · Opdrachtgestuurd en toepassingsgericht · Individueel begeleide projecten in de ontwerpstudio · Studiereizen · Stages
Examenspreiding
· Examens na het eerste en het tweede semester. · Regelmatige tussentijdse jury’s in de ontwerpstudio en in de studio beelding.
Brugprogramma’s en Vrijstellingen
Burgprogramma’s voor academische bachelors architectuur en voor professionele bachelor interieurvormgeving. Aanvragen, ook voor vrijstellingen, worden ingediend bij de voorzitter van de examencommissie interieurarchitectuur.
aard van de opleiding
Dagopleiding
Beroepsuitwegen
Enkele mogelijkheden: · Interieurarchitect ontwerpen in ontwerpbureau’s, studiebureau’s, bij aannemers of in handel en industrie, met specifieke troeven (afhankelijk van de seminariekeuze) in de museumwereld (scenografie), retail design of herbestemming. · Interieurarchitect ambtenaar bij woonbeleid of momumentenzorg. · Interieurarchitect onderzoeker (doctoraats- of toegepast onderzoek). · Interieurarchitectonderwijs, kunst, bouw …
verder studeren
· Grafische vormgeving, beeldende kunst · Architectuur · Monumentenzorg · Conservatie- en restauratietechnieken · Postgraduaat leefbaar wonen · Specifieke lerarenopleiding interieurarchitectuur
31
troeven van de opleiding interieurarchitectuur
32
Bouwen aan de wooninrichting van iedereen
Als interieurarchitect geef je vorm aan de wereld waarin mensen leven. Met specifieke ontwerpelementen zoals licht, vorm, kleur en oppervlaktematerialen creëer je ruimtes waar het aangenaam verblijven is. Hierbij hou je steeds rekening met zowel esthetische en bouwtechnische aspecten als met de specifieke verwachtingen van de opdrachtgever. Creatief en met veel oog voor detail en beleving zoek je als interieurarchitect telkens naar de beste oplossing. Hierbij hou je steeds rekening met duurzaamheid, diversiteit en context. Je bent gericht op het interieur van de toekomst: je bent nieuwsgierig naar nieuwe maatschappelijke trends, nieuwe materialen en technologieën, innovatieve programma’s voor bestaande gebouwen… De toenemende complexiteit van interieurarchitectuur maakt ook dat een onderzoekende houding onontbeerlijk is. Je kunt deelnemen aan lopend onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe woonvormen of herbestemming, of zelf je eigen onderzoeksinteresses uitwerken. De eigenheid van een academische ontwerpopleiding maakt dat zowel klassieke als meer artistiek-ontwerpmatige vormen van onderzoek aan bod komen.
Lifelong employability skills
Tijdens de opleiding ontwikkel je ook zogenaamde ‘lifelong employability skills’, competenties die je een heel eind op weg helpen om na je studies vlot je plek te vinden op de arbeidsmarkt. Als interieurarchitect leer je interdisciplinair denken en werken: in je projecten combineer je relevante kennis uit de humane wetenschappen, de exacte wetenschappen en de beeldende kunsten met praktische vaardigheden zoals schetsen, technisch tekenen en het bouwen van schaalmodellen en prototypes. Je leert ook op een innovatieve manier omgaan met digital tools, zowel bij het ontwerpen als het presenteren van concepten en ontwerpen. Onderzoeksvaardigheden helpen je zelfstandig en kritisch bruikbare en betrouwbare kennis te genereren. Bovendien verwerf je ook onmisbare communicatievaardigheden: je leert in team te werken en op een overtuigende en aantrekkelijke manier je projecten te presenteren. Daarnaast leer je ook ondernemen: je leert efficiënt plannen en organiseren, en via het vak projectmanagement komen ook de deontologische, administratieve, juridische en organisatorische aspecten van het beroep aan het bod.
Je eigen interesses volgen
De bacheloropleiding geeft je, naast een brede basisopleiding, ook de kans om jezelf te ontwikkelen in vier domeinen die elk een facet van de interieurarchitectuur omvatten. In de masteropleiding kies je voor één van deze domeinen om je masterproef te maken en je zo verder te profileren als ontwerper. Het domein ‘Wonen & meubel’ sluit aan bij de klassieke opdrachten van veel interieurarchitecten, gericht op de dagelijkse leefomgeving. Maar de laatste decennia eist de inrichting van winkels, kantoren, cafés en restaurants een steeds belangrijker plaats op. De inrichting wordt het uithangbord, de eigen identiteit van een zaak. Hier willen we met het domein ‘Retail design’ op inspelen. Een ander domein in volle ontwikkeling is ‘Scenografie’. Bij tentoonstellingen, theaters, publieke ruimtes, beurzen en allerlei events wordt de vormgeving steeds belangrijker. Een laatste domein speelt sterk in op de maatschappelijke ontwikkeling van de ‘Herbestemming’ van ons bestaand patrimonium. Interieurarchitectuur heeft immers heel vaak met herbestemming van bestaande ruimtes te maken: van de aanpassing van woningen aan nieuwe eisen en wensen tot het geven van een nieuwe functie aan grote panden met een belangrijke historische waarde en uitstraling.
Reallifeproblemen
Tijdens de opleiding kom je voortdurend in contact met het werkveld. Vele studiobegeleiders hebben een eigen praktijk, wat een directe band met het actuele werkveld garandeert. Daarnaast vertrekken de ontwerpoefeningen in de studio van realistische scenario’s en vaak ook van reële sites. Daarnaast is er ook plaats voor werf- en bedrijfsbezoeken, gastlezingen en studiereizen. In het masterjaar is er een uitgebreide projectstage voorzien, in binnen- of buitenland, om intens kennis te maken met de beroepspraktijk.
Focus op individuele begeleiding
In de ontwerpstudio’s kun je rekenen op individuele ondersteuning. Werken doe je in kleine groepen. Op die manier kun je je eigen capaciteiten maximaal ontplooien.
33
STUDIEPROGRAMMA BACHELOROPLEIDING
Kom een middag naar de campus voor een proefrit interieurarchitectuur
Eerste bachelorjaar interieurarchitectuur
Opleidingsonderdelen
SP
tweede bachelorjaar interieurarchitectuur
Opleidingsonderdelen
SP
semester 1
semester 1
derde bachelorjaar interieurarchitectuur
Opleidingsonderdelen
SP
semester 1
initiatie ruimte
30
wonen en werken
30
Ontwerpstudio: initiatie ruimte, beelding en ontwerptheorie
10
Ontwerpstudio: wonen en werken, beelding en ontwerptheorie
12
scenografie en meubel Ontwerpstudio: scenografie
9
Actualia: scenografie en meubel
4
4
Schetsen 2A
3
Computer Aided Architectural Design 1A
4
Computer Aided Architectural Design 2A
3
Constructiemethodes en productietechnieken: scenografie
3
Semiothiek ban kunst en ruimte
3
Ontwerpstudio: meubel
9
Constructiemethodes en productietechnieken: meubel
3
3
Cultuurwetenschappen 2A
3
Cultuurwetenschappen 1A
3
Bouwfysica en installatietechnieken 2A
3
Bouwchemie
3
Constructie en materiaalbeheer 2A
3
Constructie en materiaalbeheer 1A
3
semester 2
semester 2
retail (kleine schaal)
30 12
wonen
30
Ontwerpstudie: wonen, beelding en ontwerptheorie
Ontwerpstudio: retail (kleine schaal) design, beelding en ontwerptheorie
12
Schetsen 2B
3
semester 2 retail (grote schaal) en herbestemming
maandag
32
Ontwerpstudio: retail (grote schaal)
9
Actualia: retail en herbestemming
4
Constructiemethodes en productietechnieken: retail
3
Ontwerpstudio: herbestemming (grote schaal)
9
3
Computer Aided Architectural Design 2B
3
Computer Aided Architectural Design 1B
3
Menswetenschappen 2
3
Menswetenschappen
3
Cultuurwetenschappen 2B
3
Constructiemethodes en productietechnieken: herbestemming
3
Cultuurwetenschappen 1B
3
Bouwfysica en installatietechnieken 2B
3
Projectmanagement
4
Structuren en ruwbouw
3
Constructie en materiaalleer 2B
3
Totaal
Constructie en materiaalleer 1B
3
Totaal
Een voorbeeld van een lesweek van het eerste semester van het eerste jaar Interieurarchitectuur aan de UHasselt: naast hoorcolleges in grote groep, zijn er practica in kleine groepen. In de ontwerpstudio werk je individueel of in groep aan ontwerpopdrachten onder begeleiding van een interieurarchitect. dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
8.30 u.
Schetsen 1B
Totaal
Inschrijven verplicht, meer info op www.uhasselt.be/uhasselt@school
28
Schetsen en layout 1A
Onderzoeksvaardigheden en begrippenkader scenografie, meubel, retail en herbestemming
Goed ontwerpen is het belangrijkste dat je als interieurarchitectuurstudent moet leren. Wil je weten hoe dat werkt? Heb je zin om zelf te ervaren hoe een interieurarchitect zijn studenten leert ontwerpen in de ontwerpstudio? Kom dan naar een proefrit interieurarchitectuur en ga zelf creatief aan de slag.
60
60
Beelding (hoorcollege)
Schetsen en lay-out (hoorcollege)
Beelding (studio)
Schetsen en lay-out (practicum)
10.30 u.
Begrippenkader vier domeinen (hoorcollege)
Constructie en materiaalleer / Ontwerptheorie (practicum/hoorcollege)
Bouwchemie (hoorcollege)
Ontwerpstudio
Cultuurwetenschappen (hoorcollege)
12.30 u. 13.30 u.
15.30 u.
Computer Aided Architectural Design (practicum)
Onderzoeksvaardigheden (practicum)
Ontwerpstudio
17.30 u.
60
Het studieprogramma is onder voorbehoud van goedkeuring door de beleidsorganen.
34
35
OPLEIDINGSONDERDELEN EERSTE BACHELORJAAR
Ontwerpstudio: initiatie ruimtelijk ontwerpen, beelding en ontwerptheorie, ontwerpstudio: wonen, beelding en ontwerptheorie
Onderzoeksvaardigheden en begrippenkader scenografie, wonen/meubel, retail en herbestemming
Schetsen en lay-out 1A en 1B
Computer Aided Architectural Design 1A en 1B
36
De ontwerpstudio is de kern van de opleiding interieurarchitectuur. Hier leer je jezelf als ontwerper te ontwikkelen, en krijg je de bouwstenen aangereikt om met steeds complexere programma’s en sites aan de slag te kunnen gaan. Naast de eigenlijke studio - waar je individueel of in kleine groepjes begeleid wordt door ontwerpers - zijn er ook practica en een aantal hoorcolleges die ingaan op ontwerptheorie en beelding. Tijdens het eerste bachelorjaar ligt de nadruk op de relatie tussen mens en ruimte (afmetingen, betekenisgeving, handelingen…) en de relatie tussen materialen en kleuren waarmee de ruimte en objecten worden gevormd (kleur, vorm, textuur, licht, verhoudingen...). Je leert ook een woonprogramma opstellen met oog voor verschillende woonactiviteiten en de subjectieve ruimtebeleving door de gebruiker. Ook de grafische presentatie van je projecten krijgt veel aandacht. In dit opleidingsonderdeel maak je kennis met het begrippenkader van de vier verschillende domeinen die in onze opleiding centraal staan (herbestemming, retail, scenografie, wonen/ meubel). Je raakt vertrouwd met een aantal onderzoeksvaardigheden, zowel uit klassiek wetenschappelijk onderzoek als uit ontwerpend onderzoek, en je leert deze toepassen binnen de verschillende domeinen. Je leert ook hoe je onderzoeksresultaten op een visuele, mondelinge en schriftelijke manier overtuigend kunt presenteren. In deze vakken leer je hoe je je eerste ontwerpideeën op papier kunt zetten. Het tekenen met de vrije hand wordt stap voor stap aangeleerd. Je leert achtereenvolgens 2D-figuren tekenen, objecten op basis van waarneming, en ruimtelijke gehelen of architectuur op basis van 1-punts-, 2-punts- en 3-puntsperspectief. Er wordt aandacht besteed aan snel schetsen onder tijdsdruk, het presenteren van schetsen en het gebruik van andere schetsinstrumenten zoals balpen, viltstift, inkt en pastel. Je leert niet alleen snelle notitieschetsen te maken, maar ook presentatietekeningen met aandacht voor schaduw, textuur, detail en verhouding. In dit opleidingsonderdeel leer je vlot werken met allerlei digitale ontwerptools. Hierbij gaat het zowel om het opstellen van 2D-tekeningen (grondplannen, gevels, doorsnedes, details, maten en teksten...) als om het opbouwen van een 3D-digitaal model met elementen (muren, openingen, vloeren, daken, trappen, meubilair,...). Je leert hoe je software kunt gebruiken om je ontwerp op een zowel technisch correcte als esthetisch aantrekkelijke manier te presenteren.
Constructie en materiaalleer 1A en 1B
In deze opleidingsonderdelen raak je vertrouwd met de kenmerken van allerlei courante materialen, net als met hun verwerkingsmogelijkheden, toepassingsgebieden en de gangbare handelsmaten. Ook krijg je hier de basisprincipes van interieurconstructie aangereikt.
Structuren en ruwbouw
In dit opleidingsonderdeel komen de basisprincipes van ruwbouwconstructie aan bod, met een overzicht van bouwsystemen, constructieonderdelen, bouwmethoden en constructieve eigenschappen van bouwmaterialen, specifiek gericht op het interieur.
Bouwchemie
Hier leer je de fysische en chemische eigenschappen van kunststoffen en verven te interpreteren met het oog op hun praktische toepassing in een ontwerp. Je leert ook om technische materiaalfiches te interpreteren en op basis hiervan een gefundeerde materiaalkeuze te maken tijdens het ontwerp.
Cultuurwetenschappen 1A en 1B
In deze opleidingsonderdelen verwerf je zowel een historisch overzicht van de interieurarchitectuur, als van de bredere architectuur- en kunstgeschiedenis. Je krijgt een breed referentiekader aangereikt om de specifieke aspecten van de discipline, zoals ruimtebeleving, bouwtypes, inrichting, decoratie en betekenisgeving, te contextualiseren. Je leert ook hoe historische elementen nog steeds een rol spelen in de actuele ontwerppraktijk.
Menswetenschappen
In dit opleidingsonderdeel maak je kennis met de basisbegrippen van de menswetenschappen (sociologie, psychologie, antropologie), bekeken vanuit je rol als interieurarchitect. Dit begrippenkader helpt je om het menselijk gedrag in ruimtes te analyseren en maakt je ook bewust van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de interieurarchitect.
37
STUDIEPROGRAMMA masterOPLEIDING
Eerste masterjaar interieurarchitectuur
Opleidingsonderdelen ontwerpStudio
SP 18
Ontwerpstudio te kiezen tussen: Meubel Scenografie Retail Herbestemming wetenschappelijke ondersteuning
3
Onderzoeksseminarie te kiezen tussen: Meubel Scenografie Retail Herbestemming
38
keuzemodule
3
projectstage
6
masterproef
30
Project
20
Scriptie
10
Totaal
60
Het studieprogramma is onder voorbehoud van goedkeuring door de beleidsorganen. De opleidingsonderdelen, behoudens ontwerpstudio, zijn gespreid over twee semesters. Ontwerpstudio is geprogrammeerd in het eerste semester.
39
masteropleiding
In de masteropleiding ligt het zwaartepunt van de opleiding bij de masterproef. Je koppelt een ontwerpproject aan een scriptie. Voor de invulling van je masterproef kun je meewerken aan lopende onderzoeksprojecten, maar ook je eigen traject als ontwerper verder ontwikkelen door zelf een project voor te stellen en uit te werken. Voor het overige bestaat de masteropleiding uit een ontwerpstudio in combinatie met een onderzoeksseminarie, een intensieve workshop, een uitgebreide projectstage in binnen- of buitenland en een vrij in te vullen keuzemodule die eventueel ook gebruikt kan worden om de stage verder uit te diepen. In de ontwerpstudio kies je voor een van de vier domeinen: wonen (meubel), herbestemming, scenografie of retail.
Wonen (meubel)
Herbestemming
Retail
Scenografie
Talrijke meubelketens bieden kant-enklare interieurelementen, maar soms kan of moet een meubel of leefruimte letterlijk en figuurlijk op maat van een specifieke gebruiker of situatie worden ontworpen. Omdat hier de vormgeving heel dicht bij de gebruiker staat, is een functionele en contextuele analyse cruciaal. Daarnaast is ook een experimentele houding erg belangrijk in je onderzoek naar vernieuwende concepten of een origineel materiaalgebruik. Zo kun je bijvoorbeeld een stoel ontwerpen die een actuele herinterpretatie is van een bepaalde ontwerpfilosofie, een leefruimte inrichten voor mensen met functiebeperkingen, modulair klasmeubilair uitwerken voor kinderen met autisme of mogelijke interieurtoepassingen ontwikkelen voor nieuwe ecologische materialen.
Op dit moment worden reeds meer middelen besteedt aan het in stand houden of herbestemmen van ons bestaand gebouwd patrimonium, dan aan nieuwbouw. Deze trend zal in de toekomst nog toenemen. Herbestemming is een steeds belangrijker domein voor de interieurarchitect. Zo kun je bijvoorbeeld een masterproef maken rond de herbestemming van een kerk, een oude fabriek, een vakwerkboerderij of een watermolen. Belangrijk daarbij is de beleving van de binnenruimte, met bijzondere aandacht voor het ‘geheugen’ van het gebouw.
De inrichting van commerciële ruimtes is een belangrijk werkterrein voor interieurarchitecten. Vaak willen winkels een bepaald beeld of ‘imago’ communiceren met hun klanten. Het komt er dus niet enkel op aan om een functioneel interieur te maken waarbij aspecten als circulatie en verlichting optimaal worden toegepast, maar evenzeer om een doordachte atmosfeer tot stand te brengen. Als interieurarchitect kun je hier rekening houden met de zintuigelijke indrukken van de bezoeker, om op die manier een verhaal te vertellen via het interieur.
Binnen het domein scenografie richten we ons op het tentoonstellen van museumcollecties, het ontwerpen van decors in de podiumkunsten, het ontwikkelen van beursstands van organisaties of bedrijven en het vormgeven van bepaalde ‘events’ zoals stadsfestivals. Maar scenografie kan ook een ruimere invulling krijgen: dan gaat het om elk ontwerp dat een bijzondere zintuiglijke belevingswaarde en betekenis kan geven aan een bepaalde plek. In dit domein kun je bijvoorbeeld onderzoeken hoe je lokale musea een nieuw elan kunt geven, via welke ingrepen je stedelijke ruimtes als onverwacht decor kunt gebruiken voor locatietheater, hoe je een nieuwe scenografische vormgeving kunt ontwikkelen voor toekomstige begraafplaatsen, maar ook hoe je technieken uit film, fotografie of actuele kunst kunt vertalen naar een sterke ruimtelijke vormgeving…
40
41
beroepsuitwegen
Het brede veld van interieurarchitectuur biedt vele beroepsmogelijkheden. In de loop van je studie ontdek je waar je sterktes en interesses als ontwerper liggen. Het masterjaar biedt je de kans om je verder te verdiepen in één specifiek domein, zodat je al met een duidelijk profiel op zoek kunt gaan naar werk. Met je masterdiploma kun je als zelfstandige aan de slag. Je klanten zijn dan vaak particulieren op zoek naar een (her)inrichting van hun woning. Voor de vormgeving van cafés, restaurants en winkels doen ondernemers eveneens steeds meer een beroep op een interieurarchitect. Maar ook voor de inrichting van beurzen, events en tentoonstellingen worden interieurarchitecten gevraagd. Een interieurarchitect werkt echter steeds vaker in een team. De complexiteit van de opdrachten vraagt om specifieke expertise. Je werkt dan samen met architecten en productdesigners in ontwerp- of studiebureaus die voor grotere projecten (kantoren, ziekenhuizen, publieke gebouwen, shoppingcenters…) de competenties van goede interieurarchitecten nodig hebben. Ook projectontwikkelaars, grote
42
bouwfirma’s of banken zetten steeds meer interieurarchitecten in voor de ontwikkeling van projecten. Wie eerder een commerciële roeping heeft, kan in handel en verkoop terecht. Meer specifiek kun je in winkels voor wooninrichting zowel als ontwerper als verkoper aan de slag. Sommigen kiezen ervoor om eigen design te ontwerpen en te verkopen. Daarnaast kun je ook verder studeren. Afhankelijk van je interesse en gevolgde traject kun je daarna bijvoorbeeld kiezen voor een opleiding architectuur, productdesign of grafische vormgever. Wie zelf graag wil lesgeven - in het secundair of het volwassenenonderwijs - kan eveneens een aanvullende lerarenopleiding volgen. Ten slotte kun je na je studies ook een onderzoekscarrière uitbouwen binnen het zich volop ontwikkelende veld van de interieurarchitectuur door als wetenschappelijk medewerker of doctoraatsstudent aan de slag te gaan.
alumni aan het woord
Andries Camps
Nathalie Baeten
Afgestudeerd in 2009
Afgestudeerd in 2011
Loopbaan: bijkomende opleiding bij Syntra als tuinontwerper in avondonderwijs Huidige functie: vanaf afstuderen zelfstandig interieurarchitect bij PUUR interieurarchitecten
Loopbaan: bijkomende opleiding Specifieke leraren opleiding aan het CVO Limlo (Diepenbeek) Huidige functie: zelfstandig interieurarchitect bij DhooreVanweert architecten (Hasselt)
“Binnen PUUR interieurarchitecten ben ik aangesteld als assistent ontwerper. Binnen deze functie ontwikkel ik mee aan concepten voor diverse projecten, gaande van woningen, kantoren, winkels tot publieke gebouwen. Ik werk zowel het voorontwerp als het definitief ontwerp mee uit en zorg voor de presentatiedossiers. Dankzij mijn opleiding interieurarchitectuur heb ik mij als een conceptuele ontwerper met voldoende technische bagage kunnen ontwikkelen waardoor ik in mijn huidige functie sterk kan terugvallen op die vaardigheden.”
“Ik ben betrokken bij het volledige ontwerpproces van een ontwerpbureau: concept, ontwerp, visualisatie, planuitwerking, contact met de klanten en opvolging van de werven. De vierjarige opleiding aanPHL heeft mij hierop grondig voorbereid. Alhoewel ik pas ben gestart als interieurarchitect verlopen deze verschillende taken vlot. Dank zij de toch wel brede basis die ik kreeg tijdens mijn opleiding, zowel theoretisch als praktisch, en de ervaring die ik opdeed tijdens mijn stage.“
43
toponderzoek aan uhasselt
UHasselt heeft een stevige onderzoeksreputatie opgebouwd in een aantal speerpuntdomeinen, onder meer in nanotechnologie en bio-elektronica, MS-onderzoek, revalidatie, milieuonderzoek, biostatistiek, informatica, verkeersveiligheid, ondernemerschap …
Bie Plevoets
Ward Bergen
Afgestudeerd in 2007
Afgestudeerd in 2002
Huidige functie: doctoraatsbursaal interieurarchitectuur aan de UHasselt en volgde een master-na-master Conservation of Monuments and Sites aan de KU Leuven bij het Raymond Lemaire International Centre of Conservation.
Loopbaan: gestart in 2002 als freelancer bij het interieurarchitectenbureau THIERIE-interieurarchitecten, (Gingelom), en daarna bij architectenbureau Cleuren – Merken +, (Vlijtingen – Riemst); oprichting in 2003 van occasionele samenwerking studio ‘Fragment’, design- en ruimteconcepten i.s.m. architect Nick Ceulemans; vanaf 2005 tot 2011 senior interieurarchitect en projectverantwoordelijke MARCH + Partners (Maastricht, Nederland). Volgde een jaar als vrij student de voortgezette opleiding meubelontwerp aan de Katholieke Hogeschool Mechelen.
“Binnen de onderzoeksgroep ArcK van de opleidingen architectuur en interieurarchitectuur doe ik onderzoek naar herbestemming van historische gebouwen tot retail functies. Een doctoraat omvat enerzijds een zeer theoretische studie, maar tegelijkertijd is ook de relatie met de (ontwerp)praktijk erg belangrijk. Als interieurarchitect leerde ik een gebouw te bekijken vanuit het standpunt van de gebruiker, en de gebruiker staat dan ook centraal in mijn onderzoek vandaag. De samenwerking met andere disciplines zoals bijvoorbeeld architectuur, monumentenzorg, maar ook marketing is echter essentieel. Naast onderzoek, ben ik ook actief in het onderwijs. Zo begeleid ik studenten bij het uitvoeren van onderzoeksopdrachten, het schrijven van hun masterproef, en geef ik een aantal hoorcolleges over herbestemming.”
44
Onderzoek en onderwijs aan UHasselt zijn nauw met elkaar verbonden. Diverse domeinen van het onderzoek dat gevoerd wordt aan UHasselt, komen aan bod in je opleiding. Tijdens je studies ontwikkel je ook zelf onderzoeksvaardigheden. Onze professoren brengen je in contact met echt onderzoek. Voor projectwerk en onderzoeksstages sluit je aan bij onderzoekers van één van onze onderzoeksgroepen. Aan UHasselt is een groot deel van de onderzoekscapaciteit gebundeld in onderzoeksinstituten. Het is de ambitie van deze instituten om voor hun onderzoeksdomeinen het volledige spectrum af te dekken: van fundamenteel onderzoek tot de omzetting van wetenschappelijke kennis in innovatieve producten en diensten in samenwerking met het bedrijfsleven.
UHasselt herbergt niet alleen verscheidene onderzoeksgroepen, maar verzamelt ook een aantal spin-offs. Dat zijn innovatieve bedrijfjes die nauw samenwerken met de universiteit. In de faculteit Architectuur en kunst is het onderzoek gebundeld in de onderzoeksgroep ArcK, waar jonge doctoraatsstudenten samen met ervaren onderzoekers, ontwerpers en professoren fundamenteel en toegepast onderzoek uitvoeren naar de gebouwde omgeving, van interieur tot stad. In een multidisciplinair team wordt gewerkt rond belangrijke maatschappelijke uitdagingen zoals herbestemming, maar ook universal design, retail, zorg en duurzaamheid. Hierbij staat steeds de (interieur)architect centraal en wordt het ontwerpen zelf ook als onderzoeksmethode ingezet.
Huidige functie: zelfstandig interieurarchitect bij DhooreVanweert architecten (Hasselt) en Assistent docent studio beelding (PHL-interieurarchitectuur) en oprichter van eigen ontwerpkantoor GeWoon_ontwerpers (Hasselt) “Als oprichter van het bureau gewoon-ontwerpers laad ik me leiden door mijn passie voor het creëren van ruimtelijke belevingen binnen de bebouwde omgeving. Als interieurarchitect kijk ik op een bepaalde manier naar dingen, als een verwonderd kind ga ik op zoek: niet bevooroordeeld door allerlei bestaande dingen, vrij van eerdere bepalingen, zoekend naar de essentie. Ook al leidt dit tot a-typische, out-of-the-box ideeën, vaak vormen deze de aanleiding tot de juiste antwoorden op het vraagstuk. Als interieuracrhitecten voeren we een dialoog, een dialoog met ruimte, beleving en ideeën. We zijn een moderator tussen deze dialoog en de wens van de opdrachtgever. Het bureau is sterk in de aanpak van totaalprojecten en een intensieve betrokkenheid (dialoog) met de opdrachtgever.”
45
het studentenleven aan uhasselt
Pas geverfd
Je kunt veel vertellen over het studentenleven aan de UHasselt, maar eigenlijk moet je er zelf van proeven.
Zoals veel universiteiten in de wereld heeft de Universiteit Hasselt een dubbele campus: een groene campus buiten de stad en een campus in de binnenstad. Een deel van de campus in Diepenbeek is zonet gerenoveerd. Studenten van de faculteit Architectuur en kunst, Bedrijfseconomische wetenschappen, Geneeskunde en levenswetenschappen, Industriële ingenieurswetenschappen en Wetenschappen volgen college op de campus Diepenbeek in verschillende gebouwen en professoren/onderzoekers doen er onderzoek in verschillende researchgebouwen. Je vindt er dan ook de modernste faciliteiten. Op de campus Hasselt is de faculteit Rechten gehuisvest in een nieuw complex. Recent is ook het gebouw in gebruik genomen waar de rector en de diensten van het rectoraat zijn gehuisvest. In de ‘Oude gevangenis’ zijn er ook twee grote auditoria, studiecellen waar je alleen of in groep kunt studeren of aan een groepsopdracht werkt en een restaurant. In het gerenoveerde gebouw van de ’Oude gevangenis’ vind je bovendien diensten die voor jou als student belangrijk zijn: de studentenadministratie met de inschrijfbalie en de balie studentenvoorzieningen.
To do
copyright Kris Van De Sande
46
Het heeft zo zijn voordelen, de nabijheid van een stad. Terrasjes, cultuur, shoppen ... Kinepolis ligt vlakbij. In Diepenbeek zijn er bijna dagelijks fakbars, cantussen en fuiven
in Villicus en de Fitlink. De jaarlijkse praesesverkiezingen zijn events waar zelfs studenten uit andere universiteitssteden en ook oudstudenten naartoe komen. Ook de moeite voor concertliefhebbers: de Muziekodroom en de Ethias Arena - Grenslandhallen, het grootste evenementencomplex van de Benelux. Ook op de campussen zelf is ambiance verzekerd. Er worden regelmatig culturele activiteiten, debatten en muziekoptredens georganiseerd.
Sport en après-sport
Eén keer per jaar is er de fameuze Regatta, een bikkelharde roeicompetitie. Aan de UHasselt kun je trouwens volop aan sport doen. Wat dacht je van een partijtje squash of poolen of darts? En achteraf pintjes tegen 1,20 euro? Er is op en rond de campus in Diepenbeek ook veel groen. Ideaal om even te chillen of te picknicken bij goed weer. By the way, tussen Diepenbeek en Hasselt loopt een fietssnelweg.
Fast of slow food
Een snelle hap, een stevige lunch, een gezellige tête-à-tête, alles kan. In de studentenrestaurants en cafetaria is er elke dag keuze te over. Warm, koud, slaatjes, soep, broodjes, fruit, taart, noem maar op. Ook aan terrasjes geen gebrek. En in Hasselt is er het Dusartplein, waar je al wel eens te lang blijft plakken.
Check it out
Je kunt veel vertellen over het studentenleven aan de UHasselt, maar eigenlijk moet je er zelf van proeven. En er een onvergetelijke tijd van maken. Alle ingrediënten zijn aanwezig.
Je voordelen als student: . een gratis fiets . je abonnement voor het openbaar vervoer wordt voor de helft terugbetaald . aangename, comfortabele studentenkamers die ook nog betaalbaar zijn . taxidienst op zondagavond van het station Hasselt naar je kotadres . een laptop via gespreide betalingen . talloze sportfaciliteiten in de omgeving van de campussen . korting op je fitnessabonnement of kortingen voor andere sportactiviteiten.
47
praktische informatie
Inschrijven
Hoe inschrijven? Als je je voor de eerste keer inschrijft aan de Universiteit Hasselt, dan doe je dat in twee fasen. - Voorinschrijven doe je online. Je kunt dit rustig thuis doen. Je kunt voorinschrijven vanaf 1 februari t.e.m. 15 oktober 2013. Hiervoor surf je naar www.uhasselt.be/inschrijven. - Definitief inschrijven kun je vanaf 1 juli 2013. Om definitief in te schrijven, moet je naar de Stadscampus Hasselt komen om je contract te ondertekenen. Je kunt terecht aan de inschrijfbalie in de ‘Oude gevangenis’ Stadscampus Hasselt, iedere werkdag van 09.00 tot 16.00 uur en dit van 1 juli tot en met 10 juli en terug vanaf 19 augustus tot en met 15 oktober. We zijn ook open op zaterdag 6 juli en 7 september van 09.00 tot 12.00 uur. Op maandag 2 en 9 september blijven we open tot 20.00 uur. We sluiten van 11 juli tot en met 18 augustus. Wat breng je mee? - een kopie van je diploma secundair onderwijs moet je enkel meebrengen indien je het niet hebt kunnen uploaden bij de voorinschrijving - je identiteitskaart Hoe en wanneer betaal je het studiegeld? Bij de definitieve inschrijving betaal je 80 euro studiegeld; je betaalt met bancontact. De studenten die geen beurs ontvangen van de Vlaamse Gemeenschap, betalen de 80 euro als voorschot en ontvangen in de loop van januari een afrekening. Het studiegeld voor het academiejaar 2013-2014 is nog niet vastgelegd. Voor het huidige academiejaar is dit 80 euro voor beursstudenten, 350,30 euro voor bijna-beursstudenten en 596,30 euro voor de overige studenten (voor een diplomacontract van 54 tot 66 studiepunten).
meer info op www.uhasselt.be/inschrijven
48
Hoe geraak je op de campus?
Je kunt met het openbaar vervoer, met de fiets of met de wagen komen. De bus kun je nemen aan het station Hasselt of Genk of Bilzen. De STADSCAMPUS HASSELT ligt op 2 minuutjes wandelen van het Dusartplein. Dit is een tussenstation voor de streekbussen, de H-bussen en de boulevardpendel.
CAMPUS DIEPENBEEK Vanuit Hasselt kun je minstens om het kwartier naar de campus Diepenbeek en terug. Vanuit Genk is dit om het half uur. De lijn Maastricht-Hasselt loopt over de campus Diepenbeek naar het Dusartplein en het station in Hasselt. We betalen je de helft van je BuzzyPazz en/of treinabonnement 2de klas (van minstens 3 maanden) terug. Tussen Hasselt en de campus Diepenbeek pendel je gratis op vertoon van je studentenkaart. Zondagavond brengt onze taxi je om 22.10 uur van het station Hasselt naar je kamer. Een taxiticket koop je aan de balie van de studentenadministratie voor 1 euro. Hasselt en de omgeving van de campus Diepenbeek is zeer fietsvriendelijk. Studenten kunnen de campussen veilig en op een aangename manier bereiken via fietspaden die door het groen kronkelen. Op de campussen kan de fiets beschut worden gestald en de universiteit stelt speciale fietssloten ter beschikking. VEDO (een project van de gemeente Diepenbeek in samenwerking met vzw Alternatief en vzw Basis) verhuurt fietsen aan studenten en zorgt voor herstellingen (tegen kostprijs). Het huren van de fiets is gratis, er wordt enkel een waarborg van 70 euro gevraagd.
meer info op www.uhasselt.be/studiekosten
Op ‘kot’
Op zoek naar een kamer? Contacteer de huisvestingsdienst op tel. 011 26 80 56 of raadpleeg www.uhasselt.be/kamers. De kamers in de omgeving van de campussen (Hasselt, Diepenbeek en Genk) behoren tot de best ingerichte en goedkoopste in Vlaanderen. Je kunt een kamer zoeken in een bestand van ongeveer 2600 kamers. Huurprijzen bedragen gemiddeld 240 euro per maand. Huren kun je voor een periode van 11 maanden. Studenten die een kamer huren uit het kamerbestand en gebruikmaken van het modelhuurcontract, treden gratis toe tot de collectieve verzekering burgerlijke aansprakelijkheid. Bovendien kun je bij eventuele problemen en geschillen een beroep doen op de huisvestingsdienst van de UHasselt. Een geactualiseerde lijst van vrije kamers is vanaf april beschikbaar. De woontoelage is bestemd voor studenten die een kamer huren uit het kamerbestand van de UHasselt. Om een woontoelage te bekomen, dien je eerst een aanvraag te doen voor een studietoelage van de Vlaamse overheid. De woontoelage varieert tussen 360 euro en 630 euro (2012-2013).
meer info op www.uhasselt.be/studiekosten
Hoeveel kost studeren?
Behalve je studiegeld is er ook een investering in cursusmateriaal, handboeken en materiaal voor projectwerk en ontwerpen. Het bedrag is afhankelijk van je studierichting en je studiejaar, en schommelt voor de eerstejaars architectuur en interieurarchitectuur rond de 600 euro. Daar komt nog 300 euro bij indien je meegaat op studiereis. Sommige handboeken kun je gedurende meerdere jaren gebruiken, en ook het materiaal voor projectwerk gaat langere tijd mee. In de studentenrestaurants en de cafetaria op de campussen kun je terecht voor een middagmaal, broodjes, dranken en snacks. Indien je betaalt met je studentenkaart, geniet je een verminderd tarief. Als intern betaalmiddel gebruik je PingPing: krediet kun je via een oplaadterminal van PingPing op je studentenkaart zetten. Oplaadterminals vind je op de campussen. Eethuisjes zijn er ook genoeg in de buurt van de campussen. In de buurt van de agora in gebouw D op campus Diepenbeek vind je ook een elektronische winkel ‘IQ-shop’ met een breed aanbod (voeding, onderhoudsproducten, dranken …). Alle studenten kunnen eenmalig voor de aankoop van een pc of een laptop een beroep doen op een afbetalingsplan zonder intrest, op voorwaarde dat de pc of laptop werd aangekocht via de UHasselt. Studenten die aan bepaalde financiële voorwaarden voldoen, komen eenmalig in aanmerking voor een toelage. De toelage varieert tussen 100 euro en de 250 euro (2012-2013). Meer info over toelagen van de Vlaamse Overheid, toelagen via de UHasselt en andere financiële tegemoetkomingen vind je op:
www.uhasselt.be/studiefinanciering.
En vergeet niet: we willen niet dat je om sociale of financiële redenen zou moeten stoppen met studeren. Heb je problemen? Loop dan zeker langs bij de maatschappelijk assistent.
49
studieadvies
Sport
Als je een fitnessabonnement van 6 of 12 maanden neemt bij een fitnesscentrum, dan kun je een tussenkomst krijgen van 100 euro. Voor muurklimmen, schaatsen en squash kun je, om korting te krijgen, kaartjes kopen aan de balie studentenadministratie. Voor andere sporten kun je best een kijkje nemen op www.uhasselt.be/sport
Cultuur
Interesse in cultuur? Op de campussen worden regelmatig culturele activiteiten georganiseerd (muzikale optredens, tentoonstellingen,een poëziewedstrijd, debatten, boterhammen op de agora, gratis tickets voor filmpremières, tickest aan halve prijs voor optredens in het Cultuurcentrum Hasselt …). Zelf de aankondigingen in het oog houden! En op UitinHasselt.be verneem je wat er te doen is in de stad.
Dagcampus
Gebouw D en E op campus Diepenbeek zijn geopend tijdens de onderwijs- en examenperiodes van 8 tot 20 uur. In gebouw E is er een werkatelier, een agora met werkplaatsen, een cafetaria, een stille bibliotheek en verschillende ontwerpstudio’s om in groep of alleen te werken aan projecten en om te studeren. De ‘Oude Gevangenis’ op de stadscampus is geopend tijdens de onderwijs- examenperiodes van 7.30 tot 22 uur. Studeren kun je ook in gebouw D en E op campus Diepenbeek in de bibliotheek, de studielokalen, de agora, de ontwerpstudio’s, het restaurant. In de ‘Oude Gevangenis’ kan gewerkt worden in de studiecellen. Op beide campussen kun je bovendien overal draadloos inloggen op internet.
50
Voor informatie over opleidingen kan je terecht bij:
Rechten
Architectuur en kunst Architectuur
Beatrix Engelen
[email protected] - 011 26 87 63
Interieurarchitectuur
Bedrijfseconomische wetenschappen Toegepaste economische wetenschappen Handelsingenieur Handelsingenieur in de beleidsinformatica
Koenraad Van Cleempoel
[email protected] - 011 24 92 00
Sarah Timmermans
[email protected] - 011 26 87 15
Geneeskunde en levenswetenschappen Geneeskunde
Verkeerskunde
Els Hannes
[email protected] - 011 24 92 00
Ingrid Vandenreyt
[email protected] - 011 26 85 04
Biomedische wetenschappen Brigitte Gielen
[email protected] - 011 26 85 01
Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie Ine Hanssen
[email protected] – 011 26 93 25
Industriële ingenieurswetenschappen Industriële wetenschappen Sofie Knoops
[email protected] - 011 370 710 Martine Peetermans
[email protected] - 011 23 07 90
Patricia Hellriegel
[email protected] - 011 26 91 03
Wetenschappen Biologie, chemie, fysica, informatica, wiskunde, statistiek, ingenieursopleidingen Isabel Thys
[email protected] - 011 26 82 58 UNIVERSITEIT HASSELT STADSCAMPUS Studentenadministratie Martelarenlaan 42 BE 3500 Hasselt 011 26 81 00
Campus Diepenbeek Agoralaan Gebouw D BE 3590 Diepenbeek 011 26 81 00
www.uhasselt.be/studentenadministratie www.uhasselt.be/studiebegeleiding
51
Infodagen 2013 Zie je het wel zitten om een ‘futureproof’ diploma te behalen aan de UHasselt? Kom jezelf dan overtuigen op een van onze infodagen! Je kunt er kennismaken met je toekomstige professoren en assistenten, een babbeltje slaan met studenten, vragen stellen, cursussen inkijken, de sfeer opsnuiven. Alle infodagen vinden plaats op campus Diepenbeek, op de volgende data:
zaterdag 23 februari 2013 zaterdag 23 maart 2013 zaterdag 20 april 2013 maandag 26 augustus 2013
van 13.30 tot 16.30 uur van 13.30 tot 16.30 uur van 10.00 tot 13.00 uur van 14.00 tot 17.30 uur
Schrijf je vooraf in op www.uhasselt.be/infodagen.
Campus Hasselt | Martelarenlaan 42 | BE 3500 Hasselt Campus Diepenbeek | Agoralaan Gebouw D | BE 3590 Diepenbeek Tel. 011 26 81 00 |
[email protected] | www.uhasselt.be
Deze brochure is gedrukt op papier gecertificeerd door de Forest Steward Council (FSC). Deze organisatie promoot en waarborgt een verantwoord bosbeheer dat economisch leefbaar, milieuvriendelijk en sociaal rechtvaardig is.