Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom 1895-1936
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam Nederland hdl:10622/ARCH01629 © IISG Amsterdam 2015
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom 1895-1936
Inhoudsopgave Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom.............................................................................3 Archiefvorming....................................................................................................................................3 Inhoud en structuur............................................................................................................................3 Raadpleging en gebruik.....................................................................................................................4 Verwant materiaal.............................................................................................................................. 4 Bijlagen...............................................................................................................................................4 VOORLOPIGE LIJST....................................................................................................................... 5 Aanvulling.................................................................................................................................... 6
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
2
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom 1895-1936
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom Archiefnummer ARCH01629 Archiefvormer Wibaut-Berdenis van Berlekom, Mathilde Tweede archiefvormer Berdenis van Berlekom, Marie. Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht. , Afdeling Middelburg. Periode 1895-1936 Omvang 2.15 m. Taal lijst Dutch Taal materiaal Dutch
Archiefvorming Biografie
Wibaut-Berdenis van Berlekom, Mathilde (1862-1952); lid van de SDAP 1897; richtte in Middelburg in 1895 een afdeling op van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, en in 1902 de Vrouwenvereeniging Samen Sterk; verhuisde in 1904 naar Amsterdam, waar zij in 1905 met anderen de Amsterdamse Sociaal-Democratische Vrouwenpropagandaclub oprichtte; voorzitster van de Bond van Sociaal-Democratische Vrouwenclubs 1908-1935; belangstelling voor pedagogische vraagstukken; hield lezingen en schreef in Belang en Recht, De Groene Amsterdammer, De Proletarische Vrouw en Het Volk. Zie biografische schets in het BWSA.
Inhoud en structuur Inhoud
Lezingen, artikelen, manuscripten, correspondentie en documentatie over allerlei onderwerpen onder andere vrouwenkiesrecht, doodstraf, (socialistische) opvoeding, vredesbeweging, seksuele hervorming, kinderlectuur, positie van de vrouw, vrouwenbeweging, Humanistisch Verbond; reacties (correspondentie en knipsels) overlijden F.M. Wibaut 1936; correspondentie over publikaties van F.M. Wibaut; correspondentie met partijgenoten en vriendinnen; jeugdherinneringen van Mathilde en haar zuster Josine. archieven van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht afdeling Middelburg 1895-1898; Vrouwenvereeniging Samen Sterk Middelburg, Middelburgsch Dames Comité voor de Boerenkrijgsgevangenen in Zuid-Afrika 1900-1902. Annex: enige dossiers van haar zuster Marie Berdenis van Berlekom, voornamelijk correspondentie, onder andere over de Tentoonstelling De Vrouw 1813-1913 en activiteiten voor België 1914-1918. N.B. Zie ook Bond van Sociaal-Democratische Vrouwenclubs.
Ordening
Het archief werd in 1938 ontvangen. In de loop der jaren volgden nog enkele aanvullingen. In het archief bevinden zich lezingen, artikelen, manuscripten, correspondentie en documentatie over onder andere vrouwenkiesrecht, doodstraf, opvoeding, vredesbeweging, seksuele hervorming, vrouwenbeweging en het Humanistisch Verbond , correspondentie en knipsels naar aanleiding van het overlijden van F.M. Wibaut in 1936, correspondentie over publikaties van F.M. Wibaut en overige correspondentie.
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
3
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom 1895-1936
In het archief bevinden zich eveneens de archieven van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht afdeling Middelburg 1895-1898, Vrouwenvereeniging Samen Sterk Middelburg , Middelburgsch Dames Comité voor de Boerenkrijgsgevangenen in Zuid-Afrika 1900-1902 en correspondentie en enige overige stukken, afkomstig van haar zuster Marie Berdenis van Berlekom , onder andere over de Tentoonstelling De Vrouw 1813-1913 en activiteiten voor België 1914-1918. Het archief heeft een omvang van 2.15 m.
Onderwerpen Geografische namen Netherlands
Raadpleging en gebruik Raadpleging Vrij
Aanbevolen citeerwijze
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom , inventory number ..., International Institute of Social History, Amsterdam
Verwant materiaal Aanvullend materiaal
Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV), Amsterdam.
Bijlagen INLEIDING Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom werd op 14 maart 1862 geboren in Middelburg. Zij was de dochter van Johan Pieter Berdenis van Berlekom , arts, en Josina van den Broecke . Zij volgde een opleiding aan de kweekschool in Middelburg, waarna zij korte tijd als hulponderwijzeres werkte. Vervolgens studeerde zij voor een middelbare akte Nederlands. Op 6 mei 1885 trouwde zij met Florentinus Marinus Wibaut , houthandelaar en later vooraanstaand SDAP -politicus, met wie zij twee dochters en twee zoons kreeg. In 1895 richtte zij in Middelburg een afdeling op van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht . Zij beëindigde zij haar activiteiten hiervoor in 1899 naar aanleiding van een conflict over het algemeen kiesrecht. In 1897 was zij, evenals haar echtgenoot, lid van de SDAP geworden. In 1902 richtte zij met Henriette van der Mey en Betsy Sannes-Sannes de vrouwenvereniging `Samen Sterk' op. Deze organisatie streefde naar verbetering van de politieke en economische situatie voor vrouwen en zij organiseerden o.a. studieavonden. In 1904 verhuisden zij naar Amsterdam, omdat Wibaut zich uitsluitend aan de politiek wilde gaan wijden. In Amsterdam richtte zij in 1905 met Carry Pothuis-Smit en Henriette van der Mey , die ook
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
4
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom 1895-1936
naar Amsterdam verhuisd was, de Amsterdamse Sociaal-Democratische Vrouwenpropagandaclub op. Mathilde Wibaut was hiervan voorzitster tot 1931. Ze was eveneens voorzitster van de Bond van Sociaal-Democratische Vrouwenclubs van 1908-1935. Zij had belangstelling voor pedagogische vraagstukken, hield lezingen en schreef in Belang en Recht , De Groene Amsterdammer , De Proletarische Vrouw en Het Volk . Zij overleed op 22 april 1952 in Amsterdam. Het archief werd in 1938 ontvangen. In de loop der jaren volgden nog enkele aanvullingen. In het archief bevinden zich lezingen, artikelen, manuscripten, correspondentie en documentatie over onder andere vrouwenkiesrecht, doodstraf, opvoeding, vredesbeweging, seksuele hervorming, vrouwenbeweging en het Humanistisch Verbond , correspondentie en knipsels naar aanleiding van het overlijden van F.M. Wibaut in 1936, correspondentie over publikaties van F.M. Wibaut en overige correspondentie. In het archief bevinden zich eveneens de archieven van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht afdeling Middelburg 1895-1898, Vrouwenvereeniging Samen Sterk Middelburg , Middelburgsch Dames Comité voor de Boerenkrijgsgevangenen in Zuid-Afrika 1900-1902 en correspondentie en enige overige stukken, afkomstig van haar zuster Marie Berdenis van Berlekom , onder andere over de Tentoonstelling De Vrouw 1813-1913 en activiteiten voor België 1914-1918. Het archief heeft een omvang van 2.15 m.
VOORLOPIGE LIJST 1-2 3
Persoonlijke stukken. 2 portefeuilles Ingekomen stukken naar aanleiding van het overlijden van Floor M. Wibaut . 1 portefeuille
4-5
Persreacties bij het overlijden van Floor M. Wibaut . 1 portefeuille
6-9
Artikelen, manuscripten, brochures. 4 portefeuilles
10-15
Manuscripten, knipsels etc., `Positie van de vrouw'. 6 portefeuilles
16-19
Manuscripten, knipsels etc., `Opvoeding'. 4 portefeuilles
20-22
Manuscripten, brochures etc., `Oorlog en Vrede'. 3 portefeuilles
23-24
Vereeniging voor Sexuele Hervorming, sexuele opvoeding en sexueel vraagstuk. 2 portefeuilles
25
Vrouwenkiesrecht, manuscripten, knipsels etc. 1 portefeuille
26
Doodstraf, manuscripten, knipsels etc. 1 portefeuille
27
Humanistisch Verbond . 1 portefeuille
28
Gemeentelijke vraagstukken, Damescomité Zuid-Afrika. 1 portefeuille
29
Persburo Indonesia, diversen o.a. jeugdbeweging. 1 portefeuille
30
Diverse correspondentie. 1 portefeuille
31
Positie van de vrouw, vrouwenbeweging, manuscript Luise Kautsky . 1 portefeuille
32
Vrouwenkiesrecht: Vereeniging Vrouwenkiesrecht afdeling Middelburg; Vrouwenvereeniging Samen Sterk Middelburg ; Geschiedenis (memoires) BVSDC; Engelse teksten vroege periode. 1 portefeuille
33
Diverse kranten en knipsels. 1 portefeuille
34
Correspondentie. Jaren ‘20-‘40; pamfletten betreffende vrouwen en sociaal-democratie 1905-1920;
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
5
Archief Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom 1895-1936
stukken betreffende hulp aan Belgische gevangenen en gewonden tijdens de Eerste Wereldoorlog 1914-1918. 1 portefeuille 35
Stukken betreffende de crisis in de SDAP en het dreigende uittreden van de linkervleugel in 1932; in memoriam’s van bekende sociaal-democraten. Jaren ‘30; tachtigste verjaardag en overlijden van Franc van der Goes. 1939. 1 portefeuille
36
Vereniging ‘Zomers Buiten’ te Amsterdam en diverse andere onderwerpen. 1 portefeuille
Aanvulling 37
Jeugdherinneringen. Z.j. 1 map
38
Herinneringen van haar zuster Josine. Met een brief van mevr. Jungius aan Marie Mensing. 1901. 1 map
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
6