AQUARIUMHOBBY Maandblad voor zoetwater- en zeewater aquarianen Jaargang 3, nummer 05, mei 2004

Aquar i u

m

hob by a d r e v j i N

l

AQUARIUMHOBBY Maandblad voor zoetwater- en zeewater aquarianen Jaargang 3, nummer 05, mei 2004 Aquariumhobby is een uitgave van aquariumvereniging AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL http://www.aquariumhobby.nl

IN DIT NUMMER: Voor in de agenda Koel de zomer in Ledenvergadering april Depotproat

ADVIES – INSTALLATIE – ONDERHOUD OREMUSPLEIN 56, 6815 DS ARNHEM (noord 2 minuten van BURGERS ZOO) TEL: 026-44 59 874 De grootste op zee en zoetwateraquaria van Arnhem en omgeving Wekelijks nieuwe import van vissen, planten en koralen Technische hulpmiddelen van simpel tot computer gestuurd Alle bekende merken aanwezig zoals Aqua Medic, Fisher, Ratz, Shuran, Sander, Salifert, Tetra, Sera enz.enz. Kom vrijblijvend kijken naar onze onderwaterwereld, tot ziens Gerrit, Marian en Eric

OPENINGSTIJDEN: maandag 13.00-18.00 uur Dinsdag t/m/ vrijdag 10.00-18.00 uur Zaterdag 10.00 – 17.00 uur Elke eerste zondag van de maand 10.00 – 17.00 uur

Leden aquariumhobby krijgen na vertoon laatst verschenen clubblad 10% korting op ons gehele assortiment

8

AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL BESTUUR VOORZITTER Vacature [email protected]

SECRETARIS Wil Boelens Het Erf 12 8102 KD Raalte 0572-355175 [email protected]

PENNINGMEESTER & LEDENADMINISTRATIE Harry Heuver 0548-655751 Postbankrekening 9347540 t.n.v. Aquariumhobby Nijverdal Veldmanserve 23 7447 BJ Hellendoorn [email protected] [email protected]

REDACTIE Adriaan Briene 0546-572181 Kopij kan worden ingeleverd in het depot of gestuurd worden naar [email protected] of Schapendijk 4 7642 LR Wierden 3e oproep tot kopij Kom op, er gebeurd toch wel es iets in uw bak??

CLUBGEBOUW Edwin Verhoef 0548-624061

ZOETWATERGROEP Marcel Jannink

ZEEWATERGROEP Vacature

Voorpagina

Voor in de agenda Maandag 3 mei Om 20:00 wordt op het depot een zeer interessante lezing gehouden met als onderwerp Licht! Nou hoe belangrijk dat voor onze aquaria is weten we allemaal wel dus het is werkelijk een avond om niet te missen. De lezing wordt gehouden door niemand minder als Theo Verheij. We mogen dus rustig stellen dat we deze maandagavond een gerenommeerd spreker in huis gehaald hebben. Een echte aanrader dus, deze avond.

Maandag 10 mei Het gras bij de buren is altijd groener, zijn de aquaria bij onze medeleden blauwer? Vanavond kunt u het ontdekken want we houden dan onze jaarlijkse zeewater rondgang. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat zoetwatermensen niet mee kunnen! We hebben wat prachtige bakken op de lijst staan dus de avond wordt een niet te missen iets! Alle neuzen verzamelen om 20:00 op het depot.

Zaterdag 8 mei landelijke fietsdag naar……? Zoals jullie mischien wel weten kun je op zaterdag 8 mei, de landelijke fietsdag, ook verschillende aquarianen met een bezoekje vereren. Dus ga er eens langs! Bijvoorbeeld bij: Harry Heuver, Veldmanserve 23 in Hellendoorn met een bijzonder mooi zee aquarium Arno Voorhuis, Ypeloweg 5C in Enter, ook een zeer fraai zee aquarium

In ons depot……. we hebben weer een ruime keus in vissen en planten. Dit alles natuurlijk voor gunstige ledenprijzen! Guppies in alle soorten en maten Nannostomus espei Zoetwatergarnaaltjes Tevens een ruime sortering planten!!

Vers zeewater te koop!! Jawel, wij zijn in staat om vers zeewater aan te bieden voor een zeer gunstige prijs! Boordevol sporenelementen en een natuurlijke ionensamenstelling die we met gebruik van kunstmatig zeezout maar al te vaak missen. Geef uw bak ook een boost en neem kontakt op met Arno Voorhuis om ook voor u alvast het nodige zeewater te reserveren, Op=Op en het warme seizoen komt er al gauw weer aan, dus deze kans krijgt u niet snel weer. Arno is te bereiken op: 0547-383364

Vijverkeuring Op 18-19-20 juni is er de districtsvijverkeuring Opgave z.s.m. bij het depot

Waikiki aquarium Honolulu, Hawaii

82

2

8

AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL

Zweten in het aquarium De zomer van het vorige jaar is het een aantal keren flink warm geweest. Bij veel aquarianen rijst dan de temperatuur van de bak aardig de pan, ehhhhh bak uit…… Toch is er op zich wel wat aan te doen. Hierbij een aantal tips zodat u alvast bent voorbereid op de hittegolf van dit jaar. Een bekend probleem. Buiten is het een dikke dertig graden. Langzaam warmt het ook binnen op en zien we de temperatuur in de bak stijgen tot deze ook waarden van boven de dertig graden Celsius haalt. Of dit problematisch is of niet is voor elk aquarium weer anders. Voor een koudwaterbak kan zo’n warmteperiode catastrofaal zijn omdat koudwatervissen en ook de planten niet op dergelijke hoge temperaturen zijn ingesteld. Het duurt dan ook maar een paar dagen en we zien zo’n bak zienderogen achteruit gaan. Zeewatervissen zijn gewend aan een constante temperatuur van ca. 25-27 ˚C en stellen hogere temperaturen zeker niet op prijs. Zo zullen bij hogere watertemperaturen ook koralen witte plekken gaan vertonen. Hoe kunnen we nu voorkomen dat het aquarium teveel opwarmt? De verwarming uitschakelen heeft geen zin, de thermostaat zorgt er al lang voor dat deze niet meer inkomt. De watertemperatuur is immers hoger dan de ingestelde temperatuur op de thermostaat. Wat zijn dan de overige warmtebronnen die ervoor zorgen dat de bak opwarmt? Dat zijn: • • •

De omgeving, in een koele kelder zal een bak niet zo snel opwarmen als op een warme zolderkamer Verlichting, vooral gloeilampen, HQI lampen en dergelijke zorgen voor een grote warmteproduktie in de lichtkap die door het water wordt opgenomen Pompen, Vooral bij een zeewaterbak kunnen de vaak zware pompen een aardige bijdrage leveren aan het opwarmen van het water. Alle pompenergie wordt namelijk uiteindelijk omgezet in warmte.

Wat kunnen we er nu aan doen om te voorkomen dat de watertemperatuur te hoog oploopt? Nou er is een heel scala aan mogelijkheden om dat voor elkaar te krijgen. Allereerst een aantal maatregelen die zonder al te grote problemen uitgevoerd kunnen worden. •

•

•

83

Lager zetten van de thermostaat. Huh??, de thermostaat lager zetten?, maar die kwam toch al niet meer in? Dat klopt, maar in de nachtsituatie koelt alles weer af en zal ie wel weer in kunnen komen. Door de thermostaat wat lager te zetten koelt het aquarium wat verder af zodat het wat langer duurt voordat de bak overdag weer is opgewarmd. Openzetten van de lichtkap Vaak is de lichtkap boven een aquarium bijna potdicht. Door nu de kap open te zetten kan de warmte die de verlichting produceerd gemakkelijk ontsnappen. Ook zal het water beter verdampen en dat geeft een zeer goed koelend effekt, meer daarover verderop in dit artikel. Verplaatsen voorschakelapparaten Wanneer een voorschakelapparaat in de lichtkap is gemonteerd is het aan te raden deze uit de lichtkap te halen en onder het aquarium te bevestigen. Alleen om veiligheidsredenen (vocht) is het al niet aan te raden zo’n voorschakelapparaat in de lichtkap te monteren. Zo wordt de warmte die dit apparaat afgeeft niet direkt aan het water doorgegeven. Vaak wordt dan zo’n voorschakelapparaat op een plankje met scharnier gemonteerd zodat in de winter de bodem van de bak wat wordt verwarmd en in de zomer wordt het geheel omlaag geklapt zodat het verwarmingseffekt bijna nul wordt.

3

8

AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL

Met wat meer moeite zijn de onderstaande maatregelen ook mogelijk • Het plaatsen van de filterpot in een emmer met ijswater of koelelementen uit de vriezer in de bioloog. Dit werkt vooral bij kleinere bakjes goed. Bij grotere aquaria is het effekt meestal te klein. Het in het aquarium gooien van ijsblokjes of koelelementen uit de diepvries werkt natuurlijk ook maar het blijft dan wel oppassen met eventuele nadelige gevolgen voor de vissen. • Het zorgen voor een geventileerde kap. Dit kan door wat ventilatie openingen in de kap te maken. Bijvoorbeeld De Wildkamp heeft hiervoor fraaie geschikte roosters die ook gebruikt worden voor spouwmuurisolatie. Zie de foto hiernaast en

•

het schema op de vorige pagina voor een voorbeeld van een geventileerde kap. Zo werkt het bij mijn aquarium en met de buitentemperaturen van 32 ˚C bleef de watertemperatuur hangen rond de 27 ˚C. Het plaatsen van één of meer computerventilatoren (uit een PC bijvoorbeeld) Door deze ventilatoren ontstaat er een zeer goede ventilatie van de lichtkap waardoor de warmte goed wordt afgevoerd. Voor de meeste tropische zoetwateraquaria is deze methode voldoende om van de warmteproblemen af te komen. We kunnen hierbij de ventilator de bak in laten blazen of de lucht uit de kap laten zuigen en de ruimte in blazen. Deze laatste opstelling is het beste omdat dit minder tocht boven het wateroppervlak geeft, dit is vooral belangrijk bij labyrinth vissen die gevoelig zijn voor koudere lucht aan het wateroppervlak.

Vooral voor zeewateraquarium met z’n zware HQI lampen, zware pompen en dergelijke is het ook al bij normale kamertemperatuur en goede ventilatie al een probleem om te voorkomen dat de watertemperatuur te hoog oploopt. Dan zijn er zwaardere maatregelen nodig om er voor te zorgen dat de temperatuur toch binnen de grenzen blijft. De eerste greep is dan vaak de al eerder genoemde ventilator in de lichtkap. Is dit niet genoeg, Tsjaaah dan blijft er weinig anders meer over dan een soort koelsysteem voor het aquarium aan te brengen. Zulke koelsystemen komen we dan ook vooral tegen bij zeewateraquaria en bij koudwaterbakken (die we helaas nog steeds zelden zien!) Voor zo’n aquarium koelsysteem zijn er ook weer verschillende mogelijkheden, bijvoorbeeld: Kopen • Het koelen van de ruimte waarin het aquarium staat met een airconditioner.

•

z’n koudwaterbak, met goed resultaat.

Zo heeft niet alleen de bak er profijt van, maar U ook!, Het kost alleen nog al wat in aanschaf en energiegebruik, maar ach, je gunt jezelf toch al zo weinig……. Het aanschaffen van een koelunit speciaal voor aquarium gebruik. Deze zijn bijvoorbeeld in de handel van Aquamedic, zie ook de foto hiernaast.

Zelf maken Zelf maken kan ook bijvoorbeeld door gebruik te maken van een koelkast of klein vriezertje. Een tweetal gaten in de kast maken waar de slangen van en naar de aquariumpomp in kunnen en een meter of vijf tot twintig (afh. van capaciteit) slang in het koel of vriezervak leggen. Het water wordt dan in de koelkast gekoeld en weer terug het aquarium ingebracht. In Het Aquarium heeft hier in het verleden een artikel over in gestaan van iemand die dit toepaste voor

Koelen door gebruik te maken van de bodem. Het lijkt wat exotische technologie, maar het valt nogal mee. Vanuit het aquarium wordt het water door een slang gepompt die de in de bodem voert. De slang met aquariumwater wordt hierbij tot in het grondwater aangebracht en staat daar z’n warmte af. Ook een slangensysteem in de bodem en niet tot in het grondwater kan volgens dit systeem werken. Er zijn ook aquarianen in onze vereniging geweest met een slangensysteem dat in de kruipruimte lag. Al met al een goedkoop en energiezuinig systeem dat echter wel de nodige arbeid vergt om te maken. Kantoorpanden en huizen gebruiken soms deze systemen al. Dus waarom wij aquarianen ook niet? Leg de slangen buiten wel op een vorstvrije diepte van minimaal 1 mtr!!

84

4

8

AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL

Koelen door water te laten verdampen. Die ventilatortjes en roosters in de lichtkap werken niet voor niks zo goed. Hierdoor wordt niet alleen de warme lucht afgevoerd maar zal er ook water verdampen. En juist het verdampen van water geeft een sterk verkoelende werking!! Dit is hetzelfde effekt wat je voelt als je uit het water komt en het water verdampt op je huid, lekker fris! Hoe meer water er verdampt hoe sterker het afkoelende effekt. Nou zo’n verdamper is ook wel te bouwen. Het principeschemaatje hieronder laat zien dat het is opgebouwd uit een stuk filterschuim met een sproeipijp erboven. Lucht wordt door het ventilatorschuim geleid door een computerventilatortje. Het water en de lucht komen door het filterschuim goed in kontakt met elkaar en het water zal dus stevig verdampen en zo zal het water dat terug in de bak valt behoorlijk afgekoeld zijn. Dit principe wordt met een moeilijk woord ook wel adiabatische koeling genoemd.

“Elk voordeel hep z’n nadeel”, zou Johan Cruijf zeggen, en het nadeel van zo’n adiabatisch systeem is dat de lucht uit die verdamper behoorlijk vochtig is. De vochtige lucht komt dan wel in de kamer terecht. Door de lucht naar buiten te laten uitblazen wordt dit nadeel weer omgezet in een voordeel want zo heb je meteen een goede ventilatie tijdens de warme dagen. Denk er verder ook aan dat je het verdampte water wel weer moet aanvullen.Bij het gebruik met zeewater is het systeem ook wat problematisch omdat bij verdampen het zout achter blijft. De oplossing is dan om extra water te versproeien zodat het zout wat minder snel afzet of een apart zoetwatercircuit te maken dat het water laat verdampen en de koude dan over te dragen met een warmtewisselaar. Al met al zijn er dus aardig wat mogelijkheden om te voorkomen dat het water een te hoge temperatuur krijgt. Of moeten we ’s zomers allemaal maar discussen gaan houden? want die komen bij 30 °C pas net lekker op gang.

85

5

8

AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL

Ledenvergadering 15 maart Het is onderhand al bijna verjaard, nou ja, verjaard dat valt gelukkig ook wel mee, maar toch ligt de ledenvergadering van 15 maart jl. al een aardige poos achter ons. De opkomst was redelijk te noemen, dat mocht echt wel wat meer dames, en heren! Maar jah, als het geen lezing betreft dan wordt het natuurlijk al snel wat minder interessant. Dat begrijpen we best. Maar echt, zo’n droge stof was het allemaal ook weer niet en het was best gezellig waarbij onderling toch nog het nodige over aquaria werd geklessebest. (wat een koddig woord eigenlijk…) De financiele zaken blijken gelukkig behoorlijk goed te gaan, dat heeft onze penningmeester Harry Heuver wel goed in het snotje, de kascommissie had nog wel wat vragen maar vond geen onvolkomenheden en dus kon zonder problemen decharge worden verleend zoals dat zo mooi heet. De omzet van de bar en het depot zag er ook niet slecht uit. Dus wat dat betreft kunnen we zeggen dat de vereniging er wat dat betreft de goede kant uit gaat. Is het dan allemaal rozegeur en maneschijn? Nee, niet helemaal! Zorgelijke geluiden bij de redactie, herhaaldelijke oproepen om kopij halen niets uit, Dit blad is eigenlijk voor leden, door leden. De praktijk is voor leden, door één lid. Het kan toch niet zo zijn dat er in de hele vereniging met al zijn leden niet één persoon of liefst nog meer te vinden zijn die ook eens een artikeltje schrijven? Dus kom op en klim eens in de pen! De opkomst op de lezingen zou ook wel eens wat hoger mogen wezen, we zijn er tenslotte ook om kennis uit te dragen, te helpen en te stimuleren in onze prachtige hobby. Dat het wel kan dat liet de grote opkomst zien bij onze trip naar Burgers Bush. Dit jaar organiseren we iets soortgelijks naar het dierenpark in Emmen. Zeker iets om naar uit te zien. Dan moesten we helaas afscheid nemen van Frans Schaap onze Voorzitter Zoetwater en van Marco de Wit, onze voorzitter. Wij willen ze nogmaals bedanken voor hun grote inzet voor de vereniging. En uiteraard hopen we ze nog zeer vaak op het depot te zien! Harry Heuver en Edwin Verhoef waren aftredend bestuursleden, maar gelukkig herkiesbaar en dat is dan ook unaniem aangenomen. Jongens succes met de volgende termijn! Tijdens de ledenvergadering bood zich Marcel Jannink spontaan aan als nieuw bestuurslid! Nou, daar zijn we

natuurlijk hartstikke blij mee, en op dit moment ziet ie dus nog net in de ontgroeningsperiode……Marcel, ook succes natuurlijk! We blijven nog even bezig met bestuurlijke zaken, Arno Voorhuis heeft namelijk aangegeven om ook als voorzitter van de zeewatercommissie te willen stoppen en het werk verder wat meer achter de schermen te willen gaan doen, dus als er mensen zijn die belangstelling hebben voor een bestuursfunctie als voorzitter van de zeewatercommissie dan is men hierbij van harte welkom! Zo, dat is het wel weer zo’n beetje wat eraan wetenswaardigheden over de ledenvergadering valt te vertellen, ondanks dat u er niet geweest bent blijft u toch nog op de hoogte.

Dialezing in het wijkgebouw, Op 2 april jl. hebben we samen met de Sea Eagle een dialezing gehad. De onderwerpen, ijsduiken op Spitsbergen en duiken in Jordanie. Nou de avond is een zeer geslaagde geworden met een opkomst van ruim 30 personen. Kijk daar doen we het voor! Ook de lezingen zelf waren zeker de moeite waard waarbij de aanwezigen fraaie onderwaterbeelden kregen voorgeschoteld. En zelfs voor de fotografen viel er nog het nodige op te steken doordat er duidelijk bij was vermeld met welke lens, diafragma en belichting er was gefotografeerd. Voor fotografie freaks zoals Henk Klein Nagelvoort natuurlijk niet verkeerd. Op zich dus een mooie en goed verzorgde avond die zeker nog eens voor herhaling vatbaar is!

86

6

8

AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL

Zo gelukkig we gaan weer mooi het warme seizoen in! De meeste aquarianen houden ook wel van warmte denk ik. We hebben toch niet voor niks meestal een tropisch aquarium? Tsjaah, waarom eigenlijk tropisch? Toen ik qua lengte nog ruim onder de 1,5 meter zat heb ik lange tijd een koudwateraquariumpje gehad. Alles wat ik in de sloot of plas vond werd er in gedumpt. En dan kon je mooi door het glas kijken naar de verrichtingen van de stekelbaarsjes, waterspinnen en die grote zwarte torren. Dit tot groot afgrijzen van Mams die al dat zemmende grut met al die poten maar niks vond. ’s Zomers werd het dan wel vaak te warm in dat bakje, maar da’s geen probleem! Gewoon weer naar de sloot voor nieuwe inventaris. En echt, een koudwaterbak hoeft heus qua schoonheid niet onder te doen voor een tropisch aquarium. Het is daarom wel leuk om te horen dat ook een aantal leden binnen onze vereniging een koudwaterbak hebben. Eens kijken of we daar niet eens een keer wat extra aandacht aan kunnen besteden. Zo’n koudwaterbak is dan in de zomer natuurlijk moeilijk koel te houden, maar dat geldt niet alleen voor een koudwaterbak. Als buiten het kwik weer boven de dertig komt dan krijgen ook onze tropische aquaria het spaans benauwd! En dan vooral de zeewaterbakken en de plantenbakken met een bult licht erop. Wat koeling erop is dan geen overbodige luxe!. Na ja over het koelen van een aquarium daarover heb je in dit nummer natuurlijk al het nodige kunnen lezen. Tjaah, voor de rest gaat het hier op het depot zijn gangetje, de verkoop is wat rustiger als een maandje geleden, het zal het seizoen wel wezen. Er zijn plannen om wat bakjes wat anders in te richten, mischien als experiment en blikvanger een soort van Amano aquarium in te richten? Heeft u suggesties laat het ons weten! Want het is tenslotte niet alleen onze hobby maar ook uw hobby! Ennn…..zoals u weet, en hieronder op de foto kunt zien, heeft onze voorzitter Marco de Wit op de ledenvergadering afscheid genomen, gelukkig niet van de vereniging, maar wel van z’n functie. Dat betekend dus dat we nog steeds op zoek zijn naar iemand die ons wil meehelpen alles een beetje in goede banen te leiden (Of moet ik zeggen “in een goede bedding te laten lopen”, om meer in water termen te blijven).

LIDMAATSCHAP Aquariumhobby Nijverdal Met lidmaatschap van één bond naar keuze (N.B.A.T. of N.B.B.Z.) € 67,50 per jaar Lidmaatschap Lidmaatschap N.B.A.T. en N.B.B.Z. € 102,50 per jaar Jeugdleden € 20,00 per jaar Betaling contributie vooruit en alleen automatische incasso. Opzeggen schriftelijk of e-mail bij de penningmeester o.v.v. naam en adres voor 1 november van het lopende jaar

CLUBGEBOUW Prins Hendrikstraat 36 Nijverdal geopend Iedere donderdag 19:00 – 22:00 Iedere zaterdag 14:30 – 17:30 en tijdens clubactiviteiten

ZOETWATER Maandagavond 3 mei 20:00 op het depot Lezing door Theo Verheij Onderwerp: licht!

ZEEWATER Maandagavond 10 mei 20:00 op het depot Rondgang langs een aantal zeer fraaie zeewater aquaria.

Zee & Zoet

Door een “New Kid on the Block” heeft Marco (L) helaas minder tijd voor de vereniging Wie volgt hem op???

87

Zaterdag 3 juli Winkel rondje langs aquariumzaken. ‘s morgens 8:00 vertrek vanaf het depot in Nijverdal

7

Bij ons is mogelijk al uw kopieerwerk te laten verzorgen. Wij doen alles wat met een kopieermachine te maken heeft. u kunt zelf uw kopieën maken of wij doen het voor u. Ook verkopen en verhuren wij kopieermachines en natuurlijk doen wij ook het onderhoud en de service ervan. Website www.kopieercentrum.nl E-mail [email protected] Argonstraat 8, 7463 PD, te Rijssen Tel: 0548-541200 Fax: 0548-540139

Aanbiedingen uit het depot Vissen of planten nodig??? Kom eens langs op ons depot. Op zoetwatergebied een ruime keus aan planten en dieren. Zie ook 1e pagina in dit blad! Heeft u planten over?? Gooi ze niet weg maar lever ze op het depot in. U kunt er een ander verenigingslid blij mee maken!

AAN