Antonin- een model voor de regio Parijs 5 maart 2014
Platos Colloquium - Jan Gerrit Tuinenga
Antonin ANTONIN = ANalyse des Transports et de l’Organisation des Nouvelles INfrastructures Multimodaal verkeersmodel voor de Ile-de-France regio (Groot Parijs): Gedesaggregeerd model gebaseerd op een huishoudens enquete (EGT) Level-of-service, matrixbewerkingen en toedelingen in Cube Voyager
Model wordt bijna 20 jaar gebruikt voor berekenen van vervoersvraag voor m.n. OV door de Syndicat des Transports d’Ile-de-France (STIF) STIF is vervoersauthoriteit voor de regio Ile-de-France met focus op OV investeringen
2
Ile-de-France Inwoners: 11,5 mln in regio 2.1 mln in Parijs (75) Bevolkingsdichtheid: 980 inw/km2 (regio) (vgl Randstad) 21.000 inw/km2 (75) (plm. 4 x Amsterdam)
3
Parijs Gebied binnen de Boulevard Périphérique
20 arrondissements Verdeeld in 80 quartiers Verdeeld in 357 model zones (1805 zones in IdF)
4
Een schema van Antonin Enquête EGT
Ophoging van de enquête Rijbewijs en autobezit Motor en OV abonnementen bezit Tour frequentie
Motief en aantal verplaatsingen?
Netwerken
Zonale data
Tour generatie
Welke vervoerwijzen kan ik gebruiken?
Scenario
Level-of-service
Combinatie vd modellen
Vervoerwijze en bestemmingskeuze
Discreet keuze model Proces
Waarheen en waarmee maak ik de verplaatsingen?
Reistijdstip Pivot procedure
Via welke route?
Toedelingen 5
Enquête Globale des Transports EGT huishoudensenquête Gehouden in 1976, 1983, 1991, 1997, 2001/2 en 2009-2011
Enquête 2001/02 : Steekproef van 10,500 huishoudens 25,000 personen (6 jaar en ouder)
Enquête 2009-2011: Steekproef van 18,000 huishoudens 40,000 personen (5 jaar +) 150,000 verplaatsingen Voor OV incl. route:
□ □
in- / uitstaphalte OV lijn
6
Enkele cijfers uit de EGT (1) 2,50
Aantal autoverplaatsingen Per persoon per dag
2,00
Paris
1,50
Cœur de métropole
1,00
Agglomération centrale
0,50
Autres territoires
Autogebruik daalt in stedelijke gebieden en stijgt daar buiten
0,00 1976
1983
1991
2001
2010
Percentage rijbewijsbezit Vanaf 18 jaar
Afname rijbewijsbezit jonge mannen
100% 80% Hommes 60%
Femmes
40% 20%
Kleiner verschil in rijbewijsbezit tussen mannen en vrouwen
0% 1976
1983
1991
2001
2010
7
Enkele cijfers uit de EGT (2)
8
Openbaar Vervoer in IdF OV lijnen en openbaar vervoerwijzen:
9
Metro
10
11
OV routes in AntoninAntonin 1 (jaren ‘90) en Antonin 2 (sinds 2007) Vervoerwijzekeuze via ketens van OV sub modi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Trein/RER – voortransport lopen Trein/RER – voortransport auto Métro – voortransport lopen Métro – voortransport auto Bus – voortransport lopen Trein/RER/Métro – voortransport lopen Trein/RER/Métro – voortransport auto Trein/RER/Bus – voortransport lopen/auto Métro/Bus – voortransport lopen/auto Trein/RER/Métro/Bus – voortransport lopen/auto
Voordelen: Gedesagregeerde modellen voor keuze van OV sub modi Verschillende routes mogelijk (multi-routing binnen elke combinatie) Nadelen: Lange runtijden (uitcoderen van alle mogelijkheden) Weinig flexibel voor nieuwe OV sub modi (bijv. Tzen) 12
OV routes in AntoninAntonin 3 (in ontwikkeling) Eén OV vervoerwijze in gedesaggregeerde modechoice model OV vervoerwijzekeuze en route keuze in toedeling Voordelen: Meer flexibiliteit voor nieuwe OV vervoerwijzen Eenvoudiger en sneller toe te passen Crowding effecten doorrekenen
Maar wel: ‘inregelen’ van LOS – MD model – Toedeling belangrijk: Parameters voor afweging lopen, wachten, reizen, overstappen Spreiding over OV sub modi en routes Consistentie tussen MD – LOS/Toedeling 13
‘Inregelen’ van LOS – MD model – Toedeling: Route parameters Afweging tussen wachttijd, looptijd, in-vehicle tijd, vervoerwijze voorkeur, overstappen, etc
Geschat door per verplaatsing in EGT afweging te maken van gekozen OV route met mogelijke andere OV routes / sub modi 14
‘Inregelen’ van LOS – MD model – Toedeling: Route parameters - resultaten Na schatting en toepassing in Cube Voyager kalibratie ervan nodig ivm verschil tussen routekeuze van Schatting (logit) en Cube Voyager (logit plus heuristiek)
Hierdoor parameters bepaald die bij toepassing goed de OV vervoerwijzekeuze in de EGT representeren: Afweging tussen lopen en wachten Vervoerwijze voorkeuren In vehicle tijd parameters per vervoerwijze Opstap en overstap penalty per / tussen vervoerwijze(n)
15
‘Inregelen’ van LOS – MD model – Toedeling: Spreiding over alternatieve routes Spreiding generiek ingesteld via voorbeelden van mogelijke routes Spreiding via gebruikersklassen op onderscheid in geschatte routekeuze parameters: □ Geslacht (man / vrouw) □ Leeftijd ( 0-24, 25-34, 35-54, 55+) □ Motief (woon-werk, zakelijk, opleiding, overig) □ Tijdstip (binnen en buiten spitsen) Geslacht en tijdstip niet onderscheidend Motief en leeftijdsklassen heel licht onderscheid Behalve ouderen: Duidelijke voorkeur voor bovengrondse vervoerwijzen (Roltrappen, complexiteit, etc) 16
‘Inregelen’ van LOS – MD model – Toedeling: Consistentie Antonin 1 en 2: • LOS: ervaringsparameters • MD-model: geschatte parameters • Toedeling: ervarings (=LOS) parameters Antonin 3: • LOS: geschatte parameters • MD-model: schattingen obv composite cost • Toedeling: geschatte (=LOS) parameters Composite costs: • Logsum van de route alternatieven tezamen waarin de geschatte LOS parameters opgenomen zijn • Eerste MD schattingsresultaten laten betere fit zien voor composite cost dan generalised cost 17
Een schema van Antonin Enquête EGT
Ophoging van de enquête Rijbewijs en autobezit Motor en OV abonnementen bezit Tour frequentie
Motief en aantal verplaatsingen?
Netwerken
Zonale data
Tour generatie
Welke vervoerwijzen kan ik gebruiken?
Scenario
Level-of-service
Combinatie vd modellen
Vervoerwijze en bestemmingskeuze
Discreet keuze model Proces
Waarheen en waarmee maak ik de verplaatsingen?
Reistijdstip Pivot procedure
Via welke route?
Toedelingen 18
Route keuze parameters – Resultaten (concept) User class
0.83
0.83
Metro
0.91
0.91
Tram
0.91
0.91
Bus RATP (Paris)
1.00
1.00
Bus RATP (Banlieu)
1.00
1.00
Bus Optile
1.00
1.00
Walk time factor
1.34
1.34
Wait time factor Boarding Train penalty (mins) RER
1.38
1.38
7.25
7.25
6.00
10.40
Metro
7.22
11.62
Tram
2.00
2.00
Bus RATP (Paris)
9.70
9.70
Bus RATP (Banlieu)
6.28
6.28
12.47
12.47
Bus Optile Extra transfer
to RER / Metro
Overstap penalty (mins) Naar:
Bus Optile
RER
Bus RATP (Banlieu)
0.83
Bus RATP (Paris)
0.83
Tram
Train
Metro
Age 55+
RER
In-vehicle time factor
Age 54-
Train
Segment
Train
3.91
2.68
2.68
2.36
5.10
5.10
1.06
RER
2.68
0.00
2.68
2.36
8.72
5.10
1.06
Metro
2.68
2.68
0.00
10.43
8.72
5.10
1.06
Tram
2.36
2.36
10.43
0.00
5.10
5.10
9.70
Bus RATP (Paris)
5.10
8.72
8.72
5.10
5.97
9.70
9.70
Bus RATP (Banlieu)
5.10
5.10
5.10
5.10
9.70
8.05
9.70
Bus Optile
1.06
1.06
1.06
9.70
9.70
9.70
3.30
Van:
-1.47
19
Voorbeeld (gebruikersklasse) Route A: metro 3 + 5
Route B: Bus 64
Reistijd
Lopen & wachten
<55 jaar
55+
Route A
6+14 min
15 ½ min
73%
44%
Route B
38 min
7 ½ min
27%
56%
20
Conclusie OV Vervoerwijzekeuze in toedeling Geeft meer mogelijkheden voor nieuwe OV modi, crowding etc Nadruk op toedeling maakt schatting van routekeuze parameters belangrijker Consistentie LOS - MD model – toedeling belangrijk
Route keuze parameters schatten : Goede match met enquête waarnemingen van de routes Onderscheiden van gebruikersklassen: verschillen in voorkeur voor bepaalde vervoersmodaliteiten of afwegingen lopen-wachten Gebruikersklasse “Ouderen” geeft een duidelijk verschil bij toename aantal ouderen groter effect op verdeling over OV modi
Consistentie LOS - MD model – toedeling: Logsum (composite cost) geeft betere fit dan generalised cost 21
Antonin
22
