Anti-pest protocol. Klimophoeve. januari 2016

Anti-pest protocol Klimophoeve januari 2016

Inhoud Doel van dit anti-pestprotocol ................................................................................................................ 2 Pesten op school, hoe ga je er mee om? ................................................................................................ 2 Definitie ............................................................................................................................................... 2 Aanpak op de Klimophoeve................................................................................................................. 2 Signalen van pesterijen kunnen o.a. zijn: ................................................................................................ 4 Richtlijnen die gelden in alle groepen ..................................................................................................... 4 Op school: ............................................................................................................................................ 4 De 5 regels van Beertje Anders voor de kleuters: ............................................................................... 4 Mogelijke consequenties te geven door de leerkracht ........................................................................... 5 Mogelijke stappen IB/directie ................................................................................................................. 5 1.

Gesprek met ouders, directie en betrokken leerkracht. ................................................................. 5

2.

Informatie inwinnen bij instanties/PPO Delflanden/schoolmaatschappelijk werk ........................ 5

3.

Tijdelijke plaatsing in een andere groep ......................................................................................... 5

4. Schorsing (volgens RVKO protocol schorsen en verwijderen) (schoolbestuur is vanaf deze stap op de hoogte) ............................................................................................................................................... 5 5.

Tijdelijke plaatsing op een specialistische school (in overleg met schoolbestuur) ......................... 5

6. Na drie keer schorsing, verwijdering van school (volgens RVKO protocol schorsen en verwijderen) ............................................................................................................................................ 5 Suggesties voor de leerkracht ................................................................................................................. 5 Suggesties voor de begeleiding van de gepeste leerling..................................................................... 5 Suggesties voor de begeleiding van de pester .................................................................................... 6 Suggesties voor begeleiding van de groep .......................................................................................... 6 Suggesties voor leerlingen....................................................................................................................... 6 Suggesties voor ouders ........................................................................................................................... 7 Alle andere ouders: ............................................................................................................................. 7 Ouders van gepeste kinderen: ............................................................................................................ 7 Ouders van pesters:............................................................................................................................. 7 Digitaal pesten ......................................................................................................................................... 8 Uitleg ................................................................................................................................................... 8 Gedragscode ............................................................................................................................................ 8 Medewerkers, ouders en leerlingen: .................................................................................................. 8 Leerlingen: ........................................................................................................................................... 8 Protocol ................................................................................................................................................... 8

1

Doel van dit anti-pestprotocol Alle kinderen mogen zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen, als er zich ongewenste situaties voordoen, elkaar aanspreken op deze regels en afspraken. Door elkaar te steunen en wederzijds respect te tonen stellen we alle kinderen in de gelegenheid om met veel plezier naar school te gaan! Leerkrachten en ouders uit de oudercommissie en de medezeggenschapsraad onderschrijven gezamenlijk dit anti-pestprotocol.

Pesten op school, hoe ga je er mee om? Definitie Pesten is een stelselmatige vorm van agressie waarbij één of meer personen proberen een andere persoon fysiek, verbaal of psychologisch schade toe te brengen. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld. Relatief nieuwe manieren van pesten zijn het digitaal en mobiel pesten. Kinderen of jongeren gebruiken dan het internet (bijvoorbeeld pesten via het chatten) of pesten elkaar door vervelende berichten via de mobiele telefoon te sturen. De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt er gepest. Digitaal pesten is een vorm van agressie waarbij één of meer personen proberen een andere persoon via de digitale weg te beledigen, bedreigen, stalken, hacken of het portretrecht te schenden.

Aanpak op de Klimophoeve  



  

Pesten moet als probleem worden gezien door alle direct betrokken partijen: leerlingen (gepeste kinderen, pesters en de zwijgende groep), leerkrachten en de ouders/ verzorgers (hierna genoemd: ouders); De Klimophoeve werkt tegen pesten aan de hand van de methode ‘Kwink’. Dit is een preventieve methode waarin iedere les een thema centraal staat. Deze thema’s volgen de fasen van de groepsvorming forming, storming, norming, performing en adjourning van het ‘Groepsplan gedrag’ (Van Overveld, 2013). Deze fasen vormen de leidraad van de methode voor iedere jaargroep. Bij deze thema’s wordt het onderwerp pesten besproken, maar ook het gewenste gedrag en andere sociale vraagstukken komen aan de orde. In de onderbouw wordt elke twee weken een half uur lesgegeven a.d.h.v. ‘Kwink’. Deze lessen worden afgewisseld met de lessen van ‘Beertje anders’. In de bovenbouw wordt alleen een half uur in de twee weken met ‘Kwink’ gewerkt. Wanneer pesten toch voorkomt, kan de leerkracht de volgende stappen ondernemen: o Overleg met duo/directe collega o Overleg met IB (Interne Begeleider) o Overleg met directie, aandachtsfunctionaris (vertrouwenscontactpersoon waar kinderen terecht kunnen als ze gepest worden) en ouders Op school zijn voor de teamleden in de orthotheek verschillende methoden aanwezig voor de aanpak van pesten (zie gedragsprotocol in de digitale leerkrachtenmap). Deze worden in overleg met de IB ingezet. Vanaf contact met de directie en ouders, wordt geattendeerd op de mogelijkheid tot contact met de aandachtsfunctionaris. De aandachtsfunctionaris gaat aan het begin van het schooljaar de klassen rond om uitleg te geven over deze functie. Op de Klimophoeve is dit Lucelot Biemond (groep 1/2A)

2



Dit protocol is te vinden in de digitale leerkrachtenmap. De suggesties voor ouders en leerlingen zijn ook te vinden op de website (www.klimophoeve.nl)

3

Signalen van pesterijen kunnen o.a. zijn:  Altijd een bijnaam, nooit bij de eigen naam noemen;  Zogenaamde leuke opmerkingen maken over een klasgenoot;  Een klasgenoot voortdurend ergens de schuld van geven;  Briefjes doorgeven;  Beledigen;  Opmerkingen maken over kleding;  Isoleren;  Buiten school opwachten, slaan of schoppen;  Op weg naar huis achterna rijden;  Naar het huis van het slachtoffer gaan;  Bezittingen afpakken;  Schelden of schreeuwen tegen het slachtoffer.  Voortdurend gevoel van anonimiteit (buitengesloten voelen);  Voortdurend in een niet-passende rol worden gedrukt;  Voortdurend met elkaar de competitie aan gaan;  Een voortdurende strijd om macht in de klas of in de buurt Deze lijst is niet compleet. Wees alert op gedragsafwijkingen en veranderingen.

Richtlijnen die gelden in alle groepen Op school:         

Hebben we plezier Komen we voor elkaar op Houden we rekening met elkaar Luisteren we naar elkaar Maken we fouten Zeggen we sorry Beginnen we opnieuw Vergeven we Horen we bij elkaar

De 5 regels van Beertje Anders voor de kleuters:     

Samen spelen, samen delen Lief zijn voor elkaar Goede woorden zeggen Zeggen wat je wel wilt en niet wil Geef hulp en vraag hulp

Deze regels gelden op school en daarbuiten Toevoeging: Iedere groep stelt aan het begin van het schooljaar groepsregels op. Deze zijn zichtbaar in de eigen klas. Het leerdoel van ‘Kwink’ wordt elke twee weken in de klas opgehangen.

4

Mogelijke consequenties te geven door de leerkracht Fase 1 (er is sprake van een incident of een ‘lichte’ overtreding in de optiek van de leerkracht)  Door gesprek: bewustwording voor wat hij met het gepeste kind uithaalt;  Afspraken maken met de pester over gedragsveranderingen. De naleving van deze afspraken komen aan het einde van iedere week (voor een periode) in een kort gesprek aan de orde.  Een of meerdere pauzes binnen blijven;  Nablijven tot alle kinderen naar huis vertrokken zijn, maximaal een kwartier;  Een schriftelijke opdracht zoals een stelopdracht over de toedracht en zijn of haar rol in het pestprobleem;  Advies vragen aan IB/directie Fase2 (er is sprake van langdurig of aanhoudend pestgedrag of een ‘zware’ overtreding in de optiek van de leerkracht)  Leerkracht overlegt met IB/directie.  Zodra directie/IB wordt ingeschakeld, moeten ouders hiervan op de hoogte worden gebracht.  Een gesprek met de ouders, als voorgaande acties op niets uitlopen.  De medewerking van de ouders wordt nadrukkelijk gevraagd om een einde aan het probleem te maken.  Leerkracht houdt incidenten bij in Parnassys (dossiervorming), wanneer directie/IB betrokken is, houden zij de incidenten bij in Parnassys  Ouders wijzen op mogelijkheid tot contact met schoolmaatschappelijk werk.

Mogelijke stappen IB/directie Fase 3 (ontoelaatbaar gedrag, IB en directie worden ingeschakeld) 1. Gesprek met ouders, directie en betrokken leerkracht. 2. Informatie inwinnen bij instanties/PPO Delflanden/schoolmaatschappelijk werk 3. Tijdelijke plaatsing in een andere groep 4. Schorsing (volgens RVKO protocol schorsen en verwijderen) (schoolbestuur is vanaf deze stap op de hoogte) 5. Tijdelijke plaatsing op een specialistische school (in overleg met schoolbestuur) 6. Na drie keer schorsing, verwijdering van school (volgens RVKO protocol schorsen en verwijderen)

Suggesties voor de leerkracht Suggesties voor de begeleiding van de gepeste leerling          

Medeleven tonen en luisteren en vragen: hoe en door wie wordt er gepest; Nagaan hoe de leerling zelf reageert, wat doet hij/zij voor tijdens en na het pesten. Huilen of heel boos worden is juist vaak een reactie die een pester wil uitlokken. De leerling in laten zien dat je op een andere manier kunt reageren. Zoeken en oefenen van een andere reactie bijvoorbeeld je niet afzonderen; Het gepeste kind in laten zien waarom een kind pest; Nagaan welke oplossing het kind zelf wil Sterke kanten van de leerling benadrukken Belonen (schouderklopje) als de leerling zich anders/beter opstelt Praten met de ouders van de gepeste leerling en de ouders van de pester(s) Het gepeste kind niet overbeschermen. Hiermee plaats je het gepeste kind juist in een uitzonderingspositie, waardoor het pesten zelfs nog toe kan nemen. 5

Suggesties voor de begeleiding van de pester         

Praten; zoeken naar de reden van het ruzie maken/ pesten (baas willen zijn, jaloezie, verveling, buitengesloten voelen); Laten inzien wat het effect van zijn/ haar gedrag is voor de gepeste; Excuses aan laten bieden; In laten zien welke sterke (leuke) kanten de gepeste heeft; Pesten is verboden in en om de school: wij houden ons aan deze regel; straffen als het kind wel pest, belonen (schouderklopje) als kind zich aan de regels houdt; Kind leren niet meteen kwaad te reageren, leren beheersen, de “stop-eerst-nadenkenhouding” of een andere manier van gedrag aanleren; Contact tussen ouders en school; elkaar informeren en overleggen. Inleven in het kind; wat is de oorzaak van het pesten? Zoeken van een sport of club, waar het kind kan ervaren dat contact met andere kinderen wel leuk kan zijn; Inschakelen hulp, sociale vaardigheidstrainingen, jeugdgezondheidszorg, huisarts, GGD.

Suggesties voor begeleiding van de groep    

De groep aanspreken op hun gedrag. De groep heeft een aandeel in het geheel. Zij kunnen immers de pester laten stoppen en de gepeste helpen. De rol van de omstanders in kaart brengen. Welk aandeel hebben zij in het incident? Pesten aan de orde stellen in de klas. Methoden uit IB-lokaal o Meidenvenijn o Soemo-kaarten o Concentreren kun je leren o Doos met gevoelens OB o Kwaliteitenspel o 3-D menSEOnaal o Alfabetboek o Mr. Face OB o Kikker be cool spel o Stop denk doe-spel o Babbelspel

Suggesties voor leerlingen    

Praat er samen over (pester/gepeste leerling) Praat met de leerkracht als je er samen niet uitkomt Vertel thuis aan je ouders waar je mee zit Ga naar de aandachtsfunctionaris (Lucelot Biemond). Daar kun je je verhaal kwijt. De aandachtsfunctionaris brengt beknopt verslag uit aan de leerkracht.

6

Suggesties voor ouders Met ouders worden ook verzorgers, familieleden en andere opvoeders bedoeld

Alle andere ouders:      

Neem de ouders van het gepeste kind serieus Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem gewenst gedrag Geef zelf het goede voorbeeld Leer uw kind voor anderen op te komen Leer uw kind voor zichzelf op te komen

Ouders van gepeste kinderen:        

Houd de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind; Als pesten niet op school gebeurt, maar op straat, probeert u contact op te nemen met de ouders van de pester(s) om het probleem bespreekbaar te maken; Pesten op school kunt u het beste direct met de leerkracht bespreken. Door positieve stimulering en zgn. schouderklopjes kan het zelfrespect vergroot worden of weer terug komen; Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport ; Steun uw kind in het idee dat er een einde aan het pesten komt. Maak het kind weerbaar door bijvoorbeeld een sova-training (sociale vaardigheidstraining, informatie is op school bij de IB te verkrijgen) Gebruik het inloop spreekuur van het schoolmaatschappelijk werk

Ouders van pesters:          

Neem het probleem van uw kind serieus Raak niet in paniek: elk kind loopt kans pester te worden Probeer achter de mogelijk oorzaak te komen Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet Besteed extra aandacht aan uw kind Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van school staat Maak het kind weerbaar door bijvoorbeeld een sova-training (informatie is op school bij de IB te verkrijgen) Gebruik het inloop spreekuur van het schoolmaatschappelijk werk

7

Digitaal pesten Uitleg Op de digitale snelweg is een ongeremdheid in wat je wel en niet zegt. Bovendien is anonimiteit soms een stimulans vervelende geintjes uit te halen. Je kunt iemand een dreigmailtje sturen zonder dat de ontvanger weet wie de afzender is. De effecten van cyberpesten zijn erger voor kinderen. Door het gebrek aan face to face contact is de drempel laag om agressieve en harde taal te gebruiken. Het vaak anonieme en ongrijpbare karakter maakt dat kinderen niet kunnen reageren. Ook al vindt het pesten buiten de school plaats, effecten spelen binnen de school door. Er ontstaat een onveilig klimaat en schoolresultaten lijden eronder. Wanneer de leerlingen op de Klimophoeve zitten, zullen ouders en school samenwerken om het pesten aan te pakken. Wanneer één of meerdere leerlingen van buiten de school komen, ligt dat buiten de verantwoordelijkheid van de school. Wel kunnen ouders naar de leerkracht of de directie komen voor advies.

Gedragscode Medewerkers, ouders en leerlingen: 1. Maken camera opnames van leerlingen/leraren/ouders niet zonder toestemming van de directie openbaar via internet of social media 2. Online contact van de medewerker met leerlingen en ouders via de schoolmail is schoolgerelateerd, zakelijk en in correct Nederlands. 3. Wanneer sprake is van een groepsapp die is opgericht door de groepsleerkracht, voldoet hij aan de regels van punt 2 4. De medewerker veroorlooft zich geen intimiteiten met een leerling in geschrift of afbeelding.

Leerlingen: 1. 2. 3. 4.

Schrijf geen kwetsende of beledigende dingen. Als je spijt krijgt, is je bericht al verspreid. Als je iets niet in het echt zou doen, doe het dan ook niet online. Opzettelijk negeren is ook pesten Wil je een grapje maken? Maak dan (achteraf) duidelijk dat het een grapje (was) is. Op internet is het vaak moeilijk te zien hoe iets bedoeld is. 5. Reageer niet meteen met een boos bericht op kwetsende of schunnige opmerkingen; vaak is het minder vervelend of persoonlijk bedoeld dan het overkomt, vraag het even na. 6. Zet alleen op internet wat ook in de krant zou mogen. Alles wat je op internet zet blijft voor altijd door iedereen te lezen en te delen. Ook als jij denkt dat het weg is. 7. Stuur geen foto’s van een ander door tenzij je toestemming van diegene hebt.

Protocol 1. Toepassen van het pestprotocol. 2. De leerkracht maakt de leerlingen bewust van de gevaren op internet, de effecten van cyberpesten en de strafbare feiten. 3. Opleiden van medewerkers in de school (ook onderwijsondersteunend personeel). 4. Deel gedragscodes met ouders. 5. Ouders en leerkrachten werken samen bij de aanpak van digitaal pesten. Dit is belangrijk omdat bij digitaal pesten geen scheiding is tussen thuis en school. Ouders worden ieder schooljaar via het eerste Nieuwsbulletin en de schoolgids op de hoogte gebracht van digitaal pesten. 6. Leerlingen van groep 6 en 8 halen het Diploma Veilig Internet (wwwdiplomaveiliginternet.nl).

8