Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens NIEUWSBRIEF proef Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens September 2009 - Nummer 4
In juli 2008 startte de grootschalige praktijkproef Anti-ongevalsystemen, waarbij verschillende antiongevalsystemen en een registratiesysteem worden getest. Doelen van het project Anti-ongevalsystemen (AOS) zijn: • verminderen van het aantal ongevallen met vrachtwagens; • inzicht krijgen in het effect op de doorstroming; • in kaart brengen van de effectiviteit van de verschillende anti-ongevalsystemen. De proef is één van de ruim 60 projecten van Fileaanpak op de korte termijn (FileProof) van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. FileProof heeft als doel heeft de bereikbaarheid te vergroten en de doorstroming van het verkeer verbeteren. In dit nummer blikken we alvast vooruit naar het afsluitende congres ‘Rij veilig, vervoer groen’ in september, informeren wij u onder andere over de afrondingsfase van het project, de data-analyse, wat u na afloop met de anti-ongevalsystemen kunt doen en geven wij u een terugblik op de ondernemersbijeenkomsten in mei en juni. Mocht u vragen hebben naar aanleiding van de artikelen of heeft u ervaring met de anti-ongevalsystemen die u met ons wilt delen, dan kunt u contact opnemen met Esther de Waard (
[email protected]) of met Anja Klaver (
[email protected]).
Connekt-congres ‘Rij veilig, vervoer groen’ op 09 09 09 Kom op 09 09 09 ook naar het Connekt-congres ‘Rij
initiatief van de Connekt-programma’s Duurzame
veilig, vervoer groen’ in Amersfoort. Bepaal wat u zelf
Logistiek en Anti-ongevalsystemen voor vrachtauto’s.
kunt doen op het gebied van veilig en duurzaam vervoe-
Op 09 09 09 - Dag van de Duurzaamheid - laten
ren en laat u inspireren door diverse praktijkervaringen
bedrijven, overheden én kennisinstellingen zien dat veilig
en innovaties in de logistiek. Het congres vindt plaats op
rijden en duurzaam vervoeren loont.
09 09 09 in de Rijtuigenloods in Amersfoort en is een
Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens Achtereenvolgens zullen er op de dag een inlooplunch,
registratiesysteem zijn alle data per voertuig vastgelegd.
een informatiemarkt met demonstraties, plenaire
De geregistreerde data geven niet alleen inzicht in de
presentaties, diverse workshops, een plenaire afsluiting,
werking van de verschillende systemen maar ook hoe
en een networkborrel met informatiemarkt worden
de chauffeur hierop reageert.
gehouden. Bij de workshops kunt u kiezen uit actuele onderwerpen als trends en toekomst, veranderingen in
De proef bevindt zich momenteel in de afrondings-
de supply chain, emissiemeting, brandstofbesparing,
fase. Onderzoekers werken hard aan de analyse van
stedelijke bereikbaarheid, voertuigtechnologie en de
de vergaarde data van de 2.400 vrachtauto’s. Voor alle
chauffeur in de sleutelrol.
systemen wordt beoordeeld hoe effectief de waarschuwingen zijn, hoe effectief de bestuurder op de
Ook kunt u zich laten inspireren op de informatiemarkt
waarschuwingen reageert en wat de effecten zijn op de
over efficiënt en groen vervoeren, brandstofbesparing,
verkeersveiligheid en de doorstroming. Daarnaast zijn
emissiemeting, rijtaakondersteuning in het voertuig, op-
de deelnemende bedrijven en hun chauffeurs bevraagd
leidingen etc. Deelname aan het congres is gratis. Meer
over hun ervaringen met de geteste systemen. De
dan 400 mensen hebben zich inmiddels al aangemeld
resultaten zullen bekend worden gemaakt tijdens het
voor het congres. Wilt u ook deelnemen, meld u zich
Connekt-congres op 09 09 09.
dan aan via de site www.connekt.nl. Gezien de unieke scope van de AOS-proef is er inter-
Afrondingsfase
nationaal veel vraag naar de resultaten. Op het 16e
Eind juni zijn de metingen in de proef Anti-ongeval-
ITS (Intelligent Transport Systems) wereldcongres in
systemen (AOS) voor vrachtauto’s geëindigd. Geduren-
Stockholm eind september treft u het projectteam in
de acht maanden zijn 2.400 vrachtwagens gevolgd op
het Nederlandse paviljoen en zullen er presentaties over
Nederlandse autosnelwegen. Via een ingebouwd
de AOS-proef worden gegeven.
Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens AOS-Mobileye uitbreiden of anders instellen na de proef?
de transporteurs, kunnen gebruikers de systemen laten upgraden, bijstellen of uit laten breiden.
Input voor het AOS-praktijkproef is onder andere gegenereerd met de Mobileye van Clifford Electronics. Deze
Zo kan de AWS-4000 uitgebreid worden met Lane
systemen zijn onder te verdelen in:
Departure Warning, de AWS-2000 uitgebreid met For-
•
AWS-4000 (Headway Monitoring & Warning en
ward Collision Warning en de AWS-1000 kan worden
Forward Collision Warning);
uitgebreid van een stil systeem naar volledig AWS-4000
•
AWS-2000 (Lane Departure Warning);
systeem inclusief waarschuwingssysteem voor de chauf-
•
AWS-1000AWS-2000REF (stil referentiesysteem
feur.
zonder melding aan de chauffeur). Voor alle mogelijkheden kunnen belangstellenden con-
De Mobileye van Clifford bestaat uit een hightech
tact opnemen met Jeroen Schutz van Clifford Electronics
camera die gemonteerd is achter de voorruit. Het sys-
op tel. 020 - 4040 919 of via
[email protected].
teem meet en detecteert afstanden tot wegmarkering en voertuigen en waarschuwt voor mogelijk gevaarlijke
Black Box Feed Back van CarrierWeb
situaties. De ingebouwde systemen (Headway Moni-
Begin 2008 werd CarrierWeb benaderd om deel te
toring & Warning/Forward Collision Warning en Lane
nemen aan het AOS-project om samen met andere
Departure Warning) kunnen na afloop van het AOS-
gerenommeerde instellingen en bedrijven een bijdrage te
project worden uitgebreid naar een vollediger pakket,
leveren aan de verbetering van veiligheid op de weg.
apparatuur kan worden vervangen, of flexibel worden Voor het AOS-project is de reeds bestaande CarrierWeb
ingesteld.
Performance Module uitgebreid. Deze module is gebaIn overleg met de fleet manager kunnen na afloop van
seerd op data die CarrierWeb rechtstreeks uit de CAN-
het project, de gefixeerde waardes van de systemen
bus (= Motor Management) van een voertuig leest en
‘flexibeler’ worden ingesteld. Of bijvoorbeeld bij Lane
presenteert op haar Web Portal.
Departure Warning wel en bij Forward Collision Warning niet. Waarschuwingsignalen kunnen ook worden aange-
Voor het AOS-project is de frequentie van het analyseren
past. Zo kan er volumematig wat aan het geluid gedaan
van de CANbus data verhoogd (van 1 x per uur naar 1 x
worden, zodat de piep als minder irritant ervaren wordt.
per 2 minuten) en is de gebruiker interface op de boord-
Omdat de systemen het eigendom zijn geworden van
computer aangepast.
Safe distance
Short distance
Dangerous distance
Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens Met het Black Box Feed Back-systeem krijgt de chauffeur op zijn boordcomputer een overzicht van zijn actuele en historische prestaties (ten opzichte van zijn collega’s) over: •
Snelheidsschommelingen
•
Harde remmingen
•
Gebruik Cruise Control
•
Brandstofverbruik
Bij de bedrijven Heisterkamp en Bolk zijn in totaal 700 voertuigen voorzien van een boordcomputer (MDT3000) inclusief CANbus interface en performance module. Naast het analyseren van de rapportages die CarrierWeb
in rijstijl en gedragsbeïnvloeding bewerkstelligen is nog
op hun Web Portal aanbiedt, is er ook tussen chauffeurs
belangrijker. Er moet vooral worden ingezet op bewust-
een competitie ontstaan om beter te presteren, wat een
wording, training, rijgedrag op de lange termijn, anders
positieve bijdrage heeft geleverd aan het brandstof-
bieden de systemen slechts ‘tijdelijke’ assistentie.
verbruik. Om gedragbeïnvloeding te realiseren is een anti-ongeHeeft u vragen over de rapportages of over de mogelijk-
valsysteemmet terugkoppeling noodzakelijk, zodat het
heden van het Black Box Feed Back-systeem dan kunt u
‘juiste’ rijgedrag beklijft. Hoe presteer ik ten opzichte
contact opnemen met Paul Faijaars van CarrierWeb op
van mijn collega en wat zijn de effecten van de terug-
tel. 040 - 232 3310 of via
[email protected].
koppeling van het rijgedrag? Ook de vergelijking met de referentiegroep speelt hierin een belangrijke rol.
Ondernemersbijeenkomsten Op 27 mei en op 3 juni vonden in Nijmegen en Delft
Functionaliteit
AOS-ondernemersbijeenkomsten plaats. Tijdens beide
Voor alle systemen geldt dat de ondernemers aangeven
bijeenkomsten werd de laatste stand van zaken van de
dat ze robuust genoeg zijn voor het functioneren in de
proef gepresenteerd. Ook konden de transporteurs of
vrachtauto’s; er is nauwelijks sprake geweest van uitval
verladers hun mening geven over de ingebouwde
van systemen. De deelnemende transporteurs zijn tevre-
systemen. Hierbij kwamen zaken aan de orde als:
den over de functionaliteit van de geteste systemen.
bewustwording, functionaliteit van de systemen, kostenbatenanalyse en interoperabiliteit.
Wel gaven de transporteurs aan dat ze liever zien dat de achteraf ingebouwde (retrofit) systemen flexibel afge-
Bewustwording
steld kunnen worden. Dit in verband met verschillende
Bewustwording en gedragsverandering moet dé drijfveer
rijstijlen, werkzaamheden en het reduceren van valse
zijn volgens de aanwezige transporteurs. De chauffeur
meldingen.
ondersteunen is belangrijk maar gedragverandering
Anti-ongevalsystemen voor vrachtwagens De transporteurs melden dat het type signaal dat wordt
Uitwisselbare systemen
afgegeven aan de chauffeur verbeterd kan worden. Een
Bij het installeren van anti-ongevalsystemen zou het
hard geluidsignaal wekt irritatie op. Mogelijk is een ander
handig zijn als ze een vast onderdeel van de nieuw
geluidsignaal of ander soort signaal (bijvoorbeeld een
bestelde vrachtauto zouden zijn. Of een plug & play-
lichtsignaal) beter voor de acceptatie van chauffeurs.
systeem waarbij je niet eerst langs vier à vijf leveranciers
Ondernemers geven verder aan dat systemen voorname-
hoeft te gaan. Ook zouden de kastjes in Europa uitwis-
lijk effect hebben op bepaalde tijdstippen. Vooral later op
selbaar moeten worden. Er zitten nu teveel verschillende
de dag of ’s nachts en wanneer sprake was van langere
kastjes (navigatie, tol, planning….) in het voertuig. Veel
ritten, werden anti-ongevalsystemen als duidelijke meer-
bedrijven pleiten voor uitwisselbare systemen op het
waarde ervaren.
dashboard; dit om het kerstboomeffect in de voertuigen te vermijden.
Vrijwel alle deelnemende bedrijven hebben aangegeven de systemen te blijven gebruiken na afloop van de proef.
Nummer 5 en tevens laatste editie van de nieuwsbrief Anti-ongevalsystemen voor vrachtauto’s met daarin de
Kosten-batenanalyse
resultaten van de proef en een terugblik op 9 september,
Aanschaf van de systemen is voor ieder een samenspel
kunt u in oktober verwachten.
van rijgedrag en investeringen. In de huidige crisistijd met kleine marges wordt sterk gekeken naar wat de sys-
De vorige nieuwsbrieven kunt u downloaden van de
temen ‘opleveren’. De overheid als launching customer
Connekt-site http:/www.connekt.nl/nl/projecten/anti_
helpt hier zeker bij. De systemen zijn op dit moment
ongevalsystemen/.
nog behoorlijk duur in aanschaf, maar het gebruik kan bijvoorbeeld ook van invloed zijn op de verzekeringspremies.
