Aan Stadsgewest Haaglanden T.a.v. De heer P. Dubbeling Postbus 66 2501 CB Den Haag
Betreft: Dienstregeling 2014. Advies OV-verbinding World Forum – Centraal Station v.v. Samensteller: Arnold van der Heijden Datum: 07 maart 2013, per e-mail aan
[email protected] c.c.: dhr. H. Mol, stadsgewest Haaglanden
Geachte heer Dubbeling, In de dienstregeling 2013 heeft Haaglanden bepaald dat nader wordt onderzocht op welke wijze na terugkeer van tram 17 op de oorspronkelijke route invulling kan/moet worden aan de OV-verbinding tussen World Forum en CS v.v. Daarbij gaat in eerste instantie de gedachte uit naar tram 1 (mogelijk via CS) en bus 24 (gewijzigde route via Eisenhowerlaan en Scheveningseweg). Een terugkeer van spitstram 10 wordt in het kader van de bezuinigingen uitgesloten. Bijgaand doen wij u toekomen ons advies betreffende de OV-verbinding World Forum – Centraal Station v.v. met ingang van de dienstregeling 2014. Rover hanteert als uitgangspunt dat moet worden voorzien in een rechtstreekse OV-verbinding van het World Forum met het Centraal Station v.v. en dat deze verbinding zoveel mogelijk gestrekt moet zijn. Reizigers willen immers op een vlotte wijze vervoerd worden van A naar B e.v.
Analyse In de Structuurvisie 2020 van Den Haag wordt prioriteit gegeven aan de verdere stedenbouwkundige ontwikkeling van de Internationale Zone vanwege de komst van meerdere internationale organisaties naar Den Haag. Aan de Johan de Wittlaan tegenover het World Forum verrijst EuroJust en aan de Van Alkemadelaan op het voormalige kazerneterrein het Internationale Strafhof. Een rechtstreekse OV-verbinding met het Centraal Station is cruciaal. In het gebied van het World Forum rijden na de opheffing van spitstram 10 drie OV-lijnen:
Pagina 1 van 5
Tram 1 via de Scheveningseweg. Tram 17 via de Statenlaan en Stadhouderslaan. Bus 24 via de Stadhouderslaan en Groot Hertoginnelaan. Tram 17 komt niet voor een routewijziging in aanmerking. Anders moet voor de verbinding door het Zeeheldenkwartier (Zoutmanstraat etc.) en het centrum (Torenstraat/Gravenstraat) een alternatief worden gevonden. Onderzocht moet worden of de verbinding World Forum – CS v.v. met ingang van de dienstregeling 2014 kan worden ingevuld door tram 1 of bus 24.
Tram 1 Voor tram 1 betekent een verbinding met CS een routewijziging in het centrum tussen de Kneuterdijk en het Spui. De route zou dan moeten worden: Lange Vijverberg – Korte Voorhout – Koningskade – Rijnstraat (CS) – Schedeldoekshaven – Kalvermarkt v.v. Voordeel: World Forum wordt via tram 1 aangesloten op CS, gedurende alle dagen van de week. Daarmee wordt World Forum vanaf CS beter bereikbaar. Nadeel: Tram 1 blijft de kern van het centrum aandoen (halte Kalvermarkt), maar rijdt wel met een omweg in de binnenstad ten behoeve van de verbinding met CS. Voor de doorgaande reizigers van/naar station HS is deze omweg tijdrovend en kostenverhogend.
Bus 24 Voor bus 24 betekent een route via World Forum een routewijziging in het Statenkwartier en Duinoord tussen het Gemeentemuseum/Museon en de Javastraat. De route die voor de hand ligt is: Statenlaan – Statenplein – Eisenhowerlaan – Scheveningseweg – Carnegieplein (Vredespaleis) – Laan van Meerdervoort (terug: Scheveningseweg) v.v. Voordeel: World Forum krijgt de gehele dag en op alle dagen een rechtstreekse verbinding met CS. Nadelen: Indien wordt gekozen voor een routewijziging van bus 24 als bovenstaand dan houdt de wijk Duinoord (Stadhouderslaan/Groot Hertoginnelaan) alleen tram 17 over en verliest daarmee de rechtstreekse verbinding met de Javastraat/Alexanderstraat e.o. Bus 20 zou in deze verbinding voorzien kunnen hebben, maar die is in december 2011 opgeheven. Verder zijn passagiers vanuit de Vogelwijk en het Statenkwartier langer met bus 24 over de Eisenhowerlaan/ Scheveningseweg onderweg naar het centrum en CS. Met name voor passagiers met bestemming CS is deze omleiding verre van ideaal. Bovendien is de bestrating van de historische Scheveningseweg niet echt geschikt voor regulier busverkeer. (Het wegdek van de Anna Paulownastraat bij de Laan van Meerdervoort is recentelijk geschikt gemaakt voor linksaf slaand busverkeer). Twee OV-lijnen (tram 1 en bus 24) over de groene Scheveningseweg betekent een overbediening op dit traject en zeker in de dal- en avonduren. Eén frequente tramlijn over de Scheveningseweg is gezien de gemiddelde bezetting op dit traject voldoende. Een besluit tot een mogelijke omleiding van bus 24 via de Scheveningseweg moet niet uitsluitend op grond van bezuinigingen worden genomen. Deze omleiding zou ook moeten voldoen aan het criterium “toekomstvast”. Daarvan is echter geen sprake.
Pagina 2 van 5
Conclusie De omleiding van bus 24 via de Scheveningseweg ten behoeve van de verbinding World Forum- CS v.v., is weinig aantrekkelijk en is zeker geen duurzame en toekomstvaste oplossing. Een ander alternatief, tram 1 via CS en de binnenstad (Kalvermarkt), biedt meer kansen, maar stuit op bezwaren van de doorgaande reiziger van/naar station HS.
Advies Volstaan zou moeten worden met een rechtstreekse tramverbinding tussen het World Forum en Centraal Station v.v. Een tweede tramlijn door het Statenkwartier, naast tram 17, is niet nodig. Met één frequente tramverbinding naar het centrum en CS kan worden volstaan. Een tweede tramverbinding over de Scheveningseweg gedurende de gehele dag is evenmin nodig (de in- en uitstapcijfers van de in 2013 omgeleide tram 17 op dat traject zullen dat uitwijzen). Eén tramlijn (de bestaande lijn 1) kan gemakkelijk de vervoersvraag op de gehele Scheveningseweg aan met uitzondering van de spitsuren. Er zullen dan extra trams tussen CS en het World Forum v.v. moeten worden ingezet. Dat is te realiseren met tweerichtingstrams, de nieuwe Avenio trams. Omdat in de eerste fase van Netwerk RandstadRail niet in de inzet van nieuwe Aveniotrams op dit traject is voorzien, zullen andere opties moeten worden overwogen. Een goed alternatief c.q. de beste oplossing zou zijn om tram 1 via een korte boog in het centrum van/naar CS te leiden. Op die wijze krijgt Scheveningen Dorp ook opnieuw een rechtstreekse verbinding met CS. In het kader van Netwerk Randstadrail en de Haagse Nota Mobiliteit wordt tram 1 opgewaardeerd op Randstadrailniveau. In diezelfde kaders krijgt tram 1 een route via CS en de Binckhorst. Einddoel is een hoogwaardige tramverbinding van Delft via Binckhorst – CS – Binnenstad – World Forum naar Scheveningen v.v. In de Haagse Nota Mobiliteit wordt in de binnenstad rekening gehouden met een nieuw tramtracé voor tram 1, te weten over de Fluwelen Burgwal en de Herengracht. Dit tracé is noodzakelijk om de centrumhalte in de kern van de binnenstad (Kruispunt Kalvermarkt/Spui/ Hofweg/Grote Markstraat) aan te blijven doen. Het is zeer twijfelachtig of deze sporen, gezien de economische crisis, de komende jaren zullen worden aangelegd. Toch zal met ingang van de jaardienstregeling 2014 voorzien moeten worden in een rechtstreekse OV-verbinding van het World Forum en Centraal Station v.v. Daarbij resteren twee opties:
OPTIE 1:
Twee-Lijnen-Per-Tak-Systeem op tram 1
Zolang dit binnenstadtracé van tram 1 niet is aangelegd zou kunnen worden volstaan met het invoeren van een Twee-Lijnen-Per-Tak-Systeem (TLPTS) op tram 1. Uitgangspunt is en blijft een rechtstreekse OV-verbinding tussen World Forum en CS v.v. Door middel van invoering van het TLPTS op tram 1 is deze rechtstreekse verbinding de gehele dag en op alle dagen van de week te realiseren. Er ontstaat dan de volgende lijnvoering: Tram 1: (is de huidige tram 1) Scheveningen Noorderstrand Vredespaleis Centrum Station HS
Pagina 3 van 5
Delft Tanthof v.v.
Tram 1B: Scheveningen Noorderstrand Vredespaleis Centrum/Kalvermarkt CS Tramplatform (geen keermogelijkheid; door naar keerlus station LVNOI v.v.) Tram 1C: Delft Tanthof Station HS Kalvermarkt CS Tramplatform (geen keermogelijheid; door naar keerlus station LVNOI v.v.)
Bij het TLPTS rijdt tram 1 vanuit Scheveningen om en om naar Delf Tanthof en naar de keerlus bij station LVNOI (1B).Vanuit Delft Tanthof rijdt tram 1 om en om naar Scheveningen en naar de keerlus bij station LVNOI (1C). De tramlijnen 1, 1B en 1C rijden afzonderlijk een frequentie van 20 minuten (overdag) en 30 minuten (avond en op zondag). Op de gezamenlijke trajecten zijn de frequenties 10 minuten (overdag) en 15 minuten (avond en op de zondag). Kritische succesfactor is dat er bij het TLPTS sprake moet zijn van een enigszins betrouwbare regelmaat van de dienstuitvoering. Dit betekent dat de frequentie betrouwbaar moet zijn voor de reizigers; elke 10 minuten (avond 15 minuten) moet op het gezamenlijke traject de tram bij de halte aankomen. De trams 1B (vanuit Scheveningen) en 1C (vanuit Delft Tanthof) richting CS, moeten zo dicht mogelijk bij CS eindigen en beginnen. Bij CS is die mogelijkheid er niet zodat trams 1B en 1C moeten eindigen/beginnen op de keerlus bij station LVNOI. De tailtrack op CS Tramplatform kan uitsluitend worden gebruikt door de Regio Citadis trams, zoals door de korte trajecten van RR3.
Voordelen: Scheveningen Dorp en World Forum krijgen een permanente rechtstreekse verbinding met CS en met een aanvaardbare frequentie. De reizigers vanuit Scheveningen met bestemming HS kunnen naast tram 1 ook gebruik maken van tram 1B om op CS en/of het station LVNOI hun trein te nemen richting Rotterdam en Leiden. De opheffing van spitstram 10 wordt niet teruggedraaid. Er wordt gebruik gemaakt van de bestaande railinfrastructuur, dus er is geen aanleg van rails nodig. Er is sprake van een gestrekte lijnvoering. Nadelen: Herinvoering van het Twee-Lijnen-Per-Tak-Systeem, voor zover er van een nadeel kan worden gesproken. Er komen immers nieuwe verbindingen tot stand. In het centrum stopt tram 1 naar Delft bij de halte Centrum en tram 1C bij de halte Kalvermarkt. Passagiers met bestemming Delft dienen alert te zijn bij welke halte Centrum of Kalvermarkt de eerstvolgende tramlijn 1 en/of 1C vertrekt. Digitale lijn- en bestemmingsinformatie bij de halten alsmede op een centraal punt bij deze halten moeten daarbij de nodige inzicht geven en uitkomst bieden.
Pagina 4 van 5
OPTIE 2:
Indienststelling van een Spits-/snelbus 10
De tweede optie is het in dienst stellen van een spits- en snelbus op het traject World Forum – CS v.v. tijdens de ochtend- en middagspits. Spits-/snelbus 10 zou dan kunnen vertrekken/aankomen van/bij het Statenplein via de opgeheven route van tram 10 naar/van het busplatform op CS. De bus hoeft niet per se onderweg bij alle halten te stoppen, er kunnen halten worden overgeslagen dan wel weggelaten. Bijvoorbeeld op de Scheveningseweg hoeven geen halten te worden aangelegd. Ook hoeft niet bij de halten Javastraat en Kneuterdijk te worden gestopt. Op die manier wordt spitsbus 10 een snelbus en kan mogelijk met de inzet van minder bussen worden volstaan. Voor wat betreft de frequentie hanteren wij een frequentie van 12 minuten. Voordeel: Een snelle OV-verbinding tijdens de spits tussen World Forum (Statenplein) en CS Busplatform De opheffing van spitstram 10 wordt niet teruggedraaid Er is sprake van een gestrekte lijnvoering. Nadeel: Geen toekomstbestendige oplossing voor de OV-verbinding World Forum – CS v.v. Spits-/snelbus 10 is een tijdelijke oplossing. Onze voorkeur blijft uitgaan naar een nieuw tracé voor tram 1 in de binnenstad naar CS (via Fluwelen Burgwal, Herengracht etc.) conform de Haagse Nota Mobiliteit. Een snelle tramverbinding tussen Wold Forum en CS v.v. met de nieuwe Avenio trams, zodat niet verder behoeft te worden gereden dan de Eisenhowerlaan, is ook voor ons bespreekbaar. Onverlet de bezuiniging die met de opheffing van spitstram 10 is bereikt zal m.i.v. de dienstregeling 2014 in een rechtstreekse OV-verbinding World Forum – CS v.v. moeten worden voorzien. Wij menen dat onze twee opties daaraan beantwoorden. Met vriendelijke groet, Het bestuur van Rover afdeling Den Haag, M.G. Schram
A. van der Heijden
F. Kwakkel
Voorzitter
Vice-voorzitter
Secretaris/penningmeester
Adres: Albert Termotestraat 155 – 2552 WD Den Haag Website: http://www.rover.nl/denhaag
E-mailadres:
[email protected]
Pagina 5 van 5
