Scenariostudie RWA/Amfors Tussenstand 2 juli 2015
Strategische zoekrichting
-
Ontwikkelingsrichting bedrijfsactiviteiten RWA/Amfors Reguliere bedrijven ontzorgen op sturing productiviteit Groepsdetachering met gemixte teams biedt kansen Eigen producten/diensten afbouwen Beschut anders organiseren (meer lokaal)
Scenario’s in beeld Strategie bedrijfsactiviteit Productie Mailfors Metafors Eemfors Cleanfors Detafors Vervreemden
0
0
0
0
0
0
Joint venture
0
0
0
0
0
0
Samenwerken zorginstelling/Sw‐bedrijf Alleen groepsdetachering voor derden Samenvoegen regulier gem.werkbedrijf Afbouw bedrijfsactiviteit
0
0 = scenario’s politiek 0 = toegevoegde scenario’s
0
0 0 0
0
0
0
0 0
0 0
Opbouw rapportage Toekomst‐ visie
Bedrijfs‐ strategie
Inkoop gemeenten
Rechtsvorm
-
Doorontwikkelen RWA/Amfors (peiling) Regionale garanties naar Wsw’ers Passend werk in reguliere bedrijven Blijven ontwikkelen op werkladder Nieuwe formats voor groepsdetacheren Bedrijfsrisico’s RWA/Amfors beperken Inhuur Sw-teams stimuleren (SROI) Werk voorbehouden voor Sw-bedrijf Eenduidig marktconform contracteren Suboptimalisatie voorkomen Toekomstbestendige (fiscale) structuur Doelmatige governance
Kern: Toegevoegde waarde Sw’er ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐
Verhogen TW Sw’ers vergt ontwikkelingkosten Ontwikkelkosten Sw’ers deels terugverdienen via TW Inzet Sw’ers in reguliere bedrijven kost ‘TW’ (win/win) Oplossing: verbreding plaatsingsmogelijkheden Lage TW: voorziening beschut in toekomst? Concentreren op ontwikkelen productiviteit Sw’er Bestaande infrastructuur optimaal inzetten In uitvoering gemeentelijk werk kansen creëren
Voorbeeld Metafors (90 SE) Strategie Vervreemden
Kans
Joint venture
X
Samenwerken Zorg/ Sw‐bedrijf Alleen groepsdetachering voor derden Samenvoegen regulier gem.werk Afbouw activiteit
√
Toelichting Heeft waardevolle positie in specifiek marktsegment opgebouwd. Metafors is deel een handelsmaatschappij met ontzorgende diensten voor MKB‐bedrijven waarbij tevens (lichte) metaalbewerkingsdiensten worden geleverd. Hanteert aantrekkelijke prijzen en profiteert van 'gunfactor' (MVO‐beleid, in regio gewortelde ondernemingen). Heeft weinig vermogenswaarde (verouderd machinepark) en functioneert al redelijk zelfstandig zonder langlopende verplichtingen aan derden. Het gezamenlijk instandhouden van werkplaats met specifieke machines met bijv een ROC biedt mogelijk kostenvoordelen. In de regio zijn er echter geen opleidingrichtingen die aansluiten bij de werkplaatstechnieken van Metafors. nvt: voldoende raakvlakken met zorginstelling of andere SW‐bedrijf ontbreken
√
De inzet van teams (verhuur van machineruimte inclusief de inzet van arbeidscapaciteit en gekwalificeerd personeel) biedt kostenvoordelen op termijn (minder investeringsrisico's). Winst van 'handels‐ en ontzorgfunctie' valt weg en leidt tot lager operationaal resultaat. nvt: geen raakvlakken met regulier gemeentelijk werkbedrijven nvt: gezien omvang groep Wsw'er en huidig operationeel resultaat
Financiële effect t.o.v. MJB 16‐20 Financiele effecten (x € 1.000) (cijfers behoeven nog validatie in gesprekken met Dir/Bumanager) BU Metafors(basis) 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Operationeel resultaat 898 870 842 814 786 758 resultaat per fte SW 10,2 10,2 10,2 10,1 10,2 10,2 Scenario vervreemding Operationeel resultaat resultaat per fte SW Detatarief XXk p/fte SW. Regulier personeel gaat (deels) mee over (overgang onderneming). Uitgaande van overname op basis van boekwaarden (zonder goodwill) iets hoger detatarief uit groepsdetachering voor RWA/Amfors. Daar kunnen wel frictiekosten tegenover staan. Vrijval begrote investeringen. Scenario alleen groepsdetachering voor derden Operationeel resultaat resultaat per fte SW (vervangings)investeringen machines voortaan voor rekening van opdrachtgevers (of opdrachtgeverscollectief). 'Verhuur' van teams conform formule BU productie. Detatarief XX5k p/fte Sw. Afvloeiing boventallig regulier personeel. Daar kunnen wel frictiekosten tegenover staan. Vrijval begrote investeringen.
Beoordeling scenario’s Metafors Beoordeling
MJB 16‐20
Scenario Vervreemden
Maatschappelijke criteria Passend werk wordt passend werk Passend werk kan worden geborgd via gecreerd formule groepsdetachering Isolatie van Sw‐ gevolgen voor overgang naar werken in een regulier populatie binnen doelgroep ondernemers‐klimaat, risico op terugval eigen bedrijven naar wsw‐bedrijf Afstand blijft mate reg. werk Wsw'ers werken meer in regulier bedrijf Precedentwerking effect overige openvallende plaatsen in team biedt PW‐doelgroepen voorziening beschut mogelijk kansen op 'garantiebanen' Financiele criteria Investeringsricico’s bij meeliften op stijging resultaat ontstaat exploitatie nemen toe RWA/Amfors beter resultaat (+€ XXk in 2020) mogelijk extra dekking voor huisvestingslasten Worden vermeden Frictiekosten gering: door overname regulier personeel Sturingscriteria regie/sturing gemeenten
Activiteit met ‘winst’ vergt herstructurering ondernemerscha Ruimte voor innovatie ontbreekt p/innovatie Risico op flexibiliteit (aanpasbaarheid) desinvestering beperkt vrijheid tot aanpassing
regie/sturing gemeenten op activiteit vervalt. alleen nog sturing op voorwaarden/prijs detachering ondernemerschap/innovatie wordt overgelaten aan derden geen grote investeringen meer, aanpassingen blijven na afloop van detacheringscontracten mogelijk. Mogelijk alleen gebonden aan verhuur
Alleen groepsdetachering voor derden Passend werk kan worden geborgd via formule groepsdetachering meer invloed/eisen opdrachtgevers op proces (efficiente benutting machines) werkklimaat meer regulier werkbedrijf geen verdringing
stijging resultaat door verschuiving onderhouds‐ en afschrijvingslasten (€ XXk per jaar vanaf 2016) geen regie/sturing gemeenten op activiteit verminderd (gelijk met BU Productie). ondernemerschap/innovatie wordt overgelaten aan opdrachtgevers geen grote investeringen meer, aanpassingen blijven na afloop van detacheringscontracten mogelijk. Mogelijk alleen gebonden aan verhuur
Frictiekosten en risico’s Metafors Frictiekosten • Regulier personeel niet volledig plaatsbaar • Afstoten bedrijfshuisvesting: boekverlies Risico’s • Detaopbrengst onzeker gezien verdienmodel • Geleidelijke terugval Sw’ers met lage TW • Bedrijfsstrategie marktpartij(en) wijzigt
Mogelijke afwegingsroute Doorgaan als zelfstandige unit Huidig verdienmodel in BC nader uitwerken Investerings‐ en financieringsplan opstellen Via netwerken polsen of en in welke vorm participatie in ondernemingsrisico’s Metafors door externe bedrijven mogelijk is • Besluit scenario baseren op resultaat verkenning • • • •
Voorbeeld Eemfors (175 SE) benchmark groen/grijs 2013 (€ X 1.000)
omzet fte Sw fte reg omzet/fte
Eemfors € 8.239 229,4 38,7 € 30,7
Sw‐bedrijf A € 2.860 159,0 6,0 € 17,3
Sw‐bedrijf B € 5.880 402,0 24,9 € 13,8
Sw‐bedrijf C € 9.701 549,0 17,8 € 17,1
Sw‐bedrijf D € 7.418 919,0 40,5 € 7,7
Strategie
Kans Toelichting
Vervreemden
√
Partijen zullen vooral geïnteresseerd zijn in de waardevolle contractenportfeuille van gemeenten en instellingen om een betere schaal van opereren te realiseren (efficientere inzet machines)
Joint venture
x
weinig meerwaarde en interesse te verwachten. Mede door wegvallen van inbestedingsmogelijkheid nemen ondernemingsrisico's toe.
Samenwerken ander Sw‐bedrijf
x √
geen meerwaarde (regionaal en specifieke behoeften)
Alleen groepsdetachering voor derden Samenvoegen regulier gem.werk
Afbouw bedrijfsactiviteit
√
mogelijk zijn meer partijen geïnteresseerd vanuit MVO‐ doelen om werk te gunnen tegen prestatieafhankelijke vergoedingen (zowel profit als non‐profit) overdracht naar gemeentelijke bedrijven in beheer openbare ruimte in combinatie met groepsdetachering vanuit RWA/Amfors nvt: continuiteit uitvoering van belang voor gemeenten/instelling.
Financiele effecten (x € 1.000) (cijfers behoeven nog validatie in gesprekken met Dir/Bumanager) BU Eemfors(basis) Operationeel resultaat resultaat per fte SW
2015 1.764 7,5
2016 1.654 7,5
2017 1.544 7,6
2018 1.433 7,6
2019 1.323 7,7
2020 1.213 7,7
Scenario vervreemding Operationeel resultaat resultaat per fte SW Sw‐personeel via groepsdetachering ter beschikking detatarief xxk. Consulenttaken naar werksupport. Overdracht activa en regulier personeel (Wet overgang onderneming). Risico op frictiekosten (boventallig ambtelijk) en geleidelijke terugval Sw'ers met lage loonwaarde. Scenario alleen groepsdetachering voor derden Operationeel resultaat BU resultaat per fte SW vermindering in taken + ambtenaren vanaf 2016 (integrale kosten = omzet) Kostenbesparing x% jaarlijks. alleen teams Sw'ers met begeleiding (huidige omzet) Sociaal statuut ambtenaren. Scenario samenvoegen met regulier gemeentelijk werk Operationeel resultaat BU resultaat per fte SW Sw‐personeel via groepsdetachering ter beschikking stellen. Detatarief xxk (ipv xxk). Consulenttaken naar werksupport. Overdracht activa en regulier personeel (Sociaal Statuut). Risico op frictiekosten (boventallig ambtelijk).
Beoordeling scenario’s Eemfors Beoordeling Maatschappelijk criteria passend werk
gevolgen voor doelgroep mate van regulier werken effect overige PW‐ doelgroepen Financiel criteria exploitatie RWA/Amfors
frictiekosten Sturings criteria regie/sturing gemeenten ondernemer‐ schap/innovatie flexibiliteit (aanpasbaarheid)
Vervreemden
groepsdetachering derden
Samenvoegen reg.gem.werk
Passend werk kan worden Passend werk kan worden Passend werk kan worden geborgd geborgd via formule geborgd via formule via formule groepsdetachering. groepsdetachering. groepsdetachering. onzekerheid door eisen Beschutte omgeving, mogelijk herplaatsing in ander werk, ander marktpartij, nieuwe machines, nieuwe machines, team werkprocessen werkprocessen overgang naar reguliere langzaam meer regulier overgang naar reguliere productie‐ productie‐eisen werkzaam eisen beschut klimaat geen verdringing mogelijke uitbreiding van geen verdringing teams (PW‐doelgroep). beter resultaat op termijn wordt beter resultaat onder beter resultaat onder voorwaarde mogelijk door gemeenten en voorwaarde van toeleiding van van toeleiding van werk instellingen betaald via hogere werk (omzetafspraken (omzetafspraken gemeenten en productietarieven gemeenten en instellingen) en instellingen) en sturing op sturing op productiviteit. productiviteit. gering: regulier personeel mee geen gering: regulier personeel gaat mee minder via detacontract (levering, prijzen, detacheringsopbrengst) vraaggericht werken stimuleert innovatie partij zoekt zekerheid voor omzetvolume (via concessietermijn)
regie onveranderd regie via detacontract en reguliere (ondersteuning omzet dienst (budget) via social return). stimulans ondernemerschap gering: inbedden in taakorganisatie meer detacontracten bieden meer flexibiliteit
overname en integratie is een lange termijninvestering
Frictiekosten en risico’s Eemfors Frictiekosten • Regulier ambtelijk personeel (plaatsbaar?) • Afstoten bedrijfsactiva: boekverlies? Risico’s • Detaopbrengst: via inkoopprijs lasten retour? • Geleidelijke terugval Sw’ers met lage TW • Bedrijfsstrategie marktpartij(en) wijzigt
Mogelijke afwegingsroute • Werkkansen taakgebied Eemfors verbreden (Pw)? • Concentreren op geschikte onderdelen (afstoten machinaal werk en reguliere ambtelijke formatie)? • Behoefte aan professioneel opdrachtnemerschap bij inkoop uitvoering in groen/grijs (interface?) • Toedelen van resultaatgebieden aan competente organisaties: sturen op kwaliteit, sturen op productiviteit (regionale visie ontwikkelen) • Besluit scenario baseren op regionale visie
Dilemma’s en Rode draad
1. Missie SW-bedrijf: werkbedrijf of mensontwikkelbedrijf? 2. Doorgaan met waar Amfors goed in is: sturen op productiviteit 3. Zelf ondernemen van Amfors: slim uitfaseren (kantelpunten benoemen) 4. Voorkomen van kapitaalvernietiging en frictiekosten bij Amfors 5. Voorbeeldwerking naar voorzieningen voor andere PW-groepen? Centrale vraag: Toegevoegde waarde Sw’ers is mogelijk (sneller) te optimaliseren in (groeps)detacheringsarrangementen met reguliere werkbedrijven (publiek of privaat) maar aan wie valt dat voordeel dan toe?