GANS nummer 2-3 - september 2014
S t ich t ing
Gilde Nederland Jubilerend Gilde schenkt Amersfoort plaquette
IN DEZE NIEUWSBRIEF 1 Jubileren Gilde schenkt Amersfoort plaquette 2 Wandelcoördinatorendag 2014 in Oss op 6 november 3 Nederlandse vrijwilligers investeren jaarlijks een miljard uur 3 Zilveren Gildespeld voor Nel Nieuwenhuize 4 Landelijke wandeldag en een daverende viering van het 25-jarig jubileum van Gilde Utrecht! 5 Cursus Sociale Media 5 Geheugencursus 6 Coach4you oversteekt de Amstel 7 In Memoriam GJ van Lonkhuyzen 7 Boek ‘Versierd’ is een visuele gids
Onder begeleiding van het trompetgeschal van stadstrompetters voer burgemeester Lucas Bolsius het Havik in Amersfoort op voor het onthullen van een bronzen plaquette in de kademuur. Dit kunstwerk van de Amersfoortse beeldhouwer Ton Mooy is een geschenk van het jubilerende Gilde Amersfoort aan de stad en haar inwoners. Vervolg op pagina 2
BESTE LEZER... Deze aflevering van Gilde Actueel is wat omvangrijker dan voorgaande edities. Dat komt doordat de juniaflevering door een tekort aan bijdragen niet is geproduceerd. Ook in deze aflevering van Gilde Actueel weer veel aandacht voor rondleidingsactiviteiten.We mochten dit voorjaar een prachtige dag meemaken t.g.v. het jubileum van Gilde Utrecht, en ook Gilde Amersfoort vergastte de achterban en de rest van Nederland op een fraai jubileumfeest.
Maar er gebeurt meer in de Gildewereld. Lees over een cursus Social media en een cursus geheugentraining. Activiteiten van individuele Gilden waarvan het bestuur GN hoopt dat andere Gilden zullen inspelen op zo’n melding om na te gaan of invoering binnen het eigen Gilde haalbaar is.
En uiteraard is het zoeken naar een opvolger in gang gezet. Dus als u van mening bent dat zich in uw relatiekringen een geschikt voorzitter bevindt: aarzel niet om haar/hem te attenderen op de vacature en het functieprofiel op te vragen bij onze secretaris.
Inmiddels is via de website en een schrijven aan de Gilden de melding uitgegaan dat ik het voorzitterschap GN per uiterlijk 1 januari 2015 zal neerleggen.
Wim van Oosten, Voorzitter
1
Vervolg van pagina 1
Gilde Amersfoort bestond op 30 augustus precies 25 jaar en vierde dat met een feestdag waarvoor alle Gilden en vele andere externe relaties uitgenodigd waren. Na een ochtendprogramma met lezingen en rondleidingen, een feestelijke lunch en een middagprogramma met historische en andere stadswandelingen, was het om drie uur tijd voor het onthullen van de plaquette. Onder grote belangstelling verrichtte de burgemeester zijn taak vanaf een enigszins wiebelende boot in de gracht. De boot was beschikbaar gesteld door de collega’s van Waterlijn Rondvaarten. Gilde Amersfoort, Waterlijn Rondvaarten en de VVV zijn een uniek en gewaardeerd trio als het gaat om de promotie van Amersfoort. Dit feit werd in de vele toespraken vooraf en na afloop tijdens de receptie genoemd. Gilde Amersfoort gaat vol goede moed op naar het volgende lustrum; met ruim 15.000 wandelaars vorig jaar en nu al een hoger gemiddelde dan in 2013 op dezelfde datum, heeft het Gilde haar bestaansrecht meer dan ooit bewezen.
De plaquette stelt de doorwaadbare plaats voor, waarnaar Amersfoort is genoemd: een boer probeert zijn koe door de voorde te trekken, de boerin duwt uit alle macht tegen het achterwerk van de koe. Ton Mooy heeft o.a. een grote bijdrage geleverd aan de restauratie van de SintJanskathedraal in ’s-Hertogenbosch en is bekend van ‘de engel met het mobieltje’. Hij heeft vele fraaie stenen en enkele bronzen voorstellingen voor in de kademuren van Amersfoort gemaakt. De afbeeldingen, meestal met een vette knipoog, hebben altijd iets te maken met de directe omgeving van de plek waar de kunstwerken zijn aangebracht.
Annelies Roozen
Wandelcoördinatorendag 2014 in Oss op 6 november De jaarlijkse bijeenkomst voor wandelcoördinatoren zal deze keer op donderdag 6 november a.s. in Oss plaatsvinden. De dag ziet er als volgt uit. • Van 09.45 uur tot 10.15 uur worden de deelnemers verwelkomd. • Daarna zal het programma worden overgenomen door het organiserende Maasland Gilde. Het ochtendgedeelte wordt ingenomen door presentaties van de Gilden Amsterdam, Amersfoort en Harderwijk.
• Bij mooi weer volgt plan A: Stadswandeling (o.a. Struikelstenen) en/of bezoek aan de atoomschuilkelder • Bij slecht weer volgt plan B: Bezoek aan de atoomschuilkelder en/of bezoek aan de Grote Kerk
• Na de lunch volgt een programma onder begeleiding van gidsen van het Maasland Gilde.
Gezien het succes van deze bijeenkomsten in voorgaande jaren verwachten wij een prima opkomst. Voor verdere details verwijzen we naar de brief die begin september is verzonden aan de wandelgilden.
• Allereerst een bezoek aan het gemeentehuis waar wethouder H. Hoeksema een woordje tot de aanwezigen zal richten.
Ton de Jong 2
Nederlandse vrijwilligers investeren jaarlijks een miljard uur “Filantropie in Nederland: De rol van vrijwilligerswerk en het geven van geld in de participatiesamenleving”, is de titel van een boek dat onlangs door de Stichting Maatschappij en Onderneming (SMO) werd gepubliceerd. Het onderwerp werd door Gilde Nederland en door de vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) aangedragen.
Het boek beschrijft de veranderende rol van vrijwilligerswerk, vrijwilligers-organisaties en het geven van geld in een tijd waarin steeds meer overheidssubsidies wegvallen. Samensteller is prof. dr. Lucas Meijs van de Erasmus Universiteit. Tal van andere wetenschappelijke onderzoekers, waaronder prof.dr. Theo Schuyt van de Vrije Universiteit, werkten er aan mee. Vrijwilligerswerk als vorm van filantropie Het boek werd op 19 juni van dit jaar gepresenteerd tijdens het congres Maatschappelijk Ondernemen van NOV en SMO, dat werd gehouden in de Rotterdam Science Tower aan het Marconiplein, eens het havenkantoor. Bij de opening van dit congres merkte de pasbenoemde voorzitter van het NOV, oud-minister Ella Vogelaar, op dat bij de term filantropie meestal wordt gedacht aan het geven van geld voor een goed doel.
Nederlanders zijn daarbij scheutig, ze brengen gezamenlijk een bedrag van 4,3 miljard euro op. Nog scheutiger zijn zij als het gaat om het geven van tijd, eveneens een vorm van filantropie. Volgens een conservatieve berekening gaat het, wanneer men die tijd – per jaar gaat het om ongeveer een miljard uur – omrekent in geld al om ruim 14,5 miljard euro. Meer dan driemaal zoveel dus! In het 112 leespagina’s tellende boek wordt vooral ingegaan op veranderingen in de maatschappij die hun weerslag hebben op vrijwilligerswerk, op de manier waarop dit georganiseerd wordt, op de motivatie van vrijwilligers en op nieuwe mogelijkheden voor vrijwilligersorganisaties. Ook het geefgedrag bij het geven van geld, en de werking van vermogens-
fondsen komen uitgebreid aan de orde. Kortom een boek dat het waard is te lezen en te herlezen, want het biedt veel stof tot nadenken voor wie zich met het organiseren van vrijwilligerswerk bezig houdt. Ik kan het iedere Gildebestuurder van harte aanbevelen. Het kan worden aangevraagd bij het secretariaat van Gilde Nederland. Willem Koole
OORKONDE
Zilveren Gildespeld voor Nel Nieuwenhuize
Het bestuur van Stichting Gilde Nederland voor erkentelijkheid en waardering uit
spreekt zijn
amm aN Nel NieuweNhuize-Verk heeft ingezet voor die zich met enthousiasme en toewijding door het de verspreiding van de Gildegedachte doorgeven van haar belangeloos en op informele wijze kennis en ervaring aan anderen. De daar secretaris geweest van Gilde Leusden. Nel Nieuwenhuize is bijna 10 jaar wijze vervuld. heeft zij al die jaren op een prima aan verbonden werkzaamheden opstellen van en notuleren van vergaderingen, Te denken valt aan het uitschrijven houden contacten, de vinger aan de pols jaarverslagen, onderhouden van diverse enz. t.a.v. wat leefde onder de Gilde-vrijwilligers (Provinciaal secretariaat vervuld van de POGU Ook heeft zij een aantal jaren het heeft Gilde Leusden in 2012 inspanningen haar door Mede Overleg Gilden Utrecht). ontvangen. de Gemeentelijke Vrijwilligersprijs
Utrecht, 16 september 2014
Gilde Leusden zal moeite hebben
een vervanger te vinden die haar
gelijke is!
Gilde Nederland
Voorzitter
W. van Oosten
Nel Nieuwenhuize-Verkamman is bijna 10 jaar secretaris geweest van Gilde Leusden. De daar aan verbonden werkzaamheden heeft zij al die jaren op een prima wijze vervuld. Te denken valt aan het uitschrijven en notuleren van vergaderingen, opstellen van jaarverslagen, onderhouden van diverse contacten, de vinger aan de pols houden t.a.v. wat leefde onder de Gilde-vrijwilligers enz. Ook heeft zij een aantal jaren het secretariaat vervuld van de POGU (Provinciaal Overleg Gilden Utrecht). Mede door haar inspanningen heeft Gilde Leusden in 2012 de Gemeentelijke Vrijwilligersprijs ontvangen.
Voor al deze werkzaamheden mocht Wim van Oosten haar op 16 september decoreren met de Zilveren Gildespeld. E.e.a. gebeurde tijdens een gezellige lunch waar het voltallig bestuur van Gilde Leusden en haar echtgenoot Leen (ook actief als vrijwilliger bij Gilde Leusden) tevens bij aanwezig waren. Uiteraard waren er ook lovende woorden namens het bestuur van Gilde Leusden en een passende ruiker bloemen in de Gilde-kleuren. Gilde Leusden zal moeite hebben een vervanger te vinden die haar gelijke is! Jan de Wilde
Secretaris
E. van Overbruggen
3
Landelijke wandeldag en een daverende viering van het 25-jarig jubileum van Gilde Utrecht!
Wat een feest! Alles zat mee! We hadden het geluk dat we prachtweer hadden en het Museum Speelklok vormde een perfect decor voor deze dag. We mochten zo’n 250 gasten trakteren op een goed gevuld programma, waarvan ongeveer de helft van Gilde Utrecht en de rest uit diverse Gilden in Nederland. De dag startte om 10.00 uur met een mooie toespraak van Burgemeester van Utrecht Jan van Zanen. Daarna gaf historicus René de Kam een mooie presentatie van zijn bevindingen die hij uitvoerig heeft beschreven in zijn boek ‘De Utrechtse Domtoren, Trots van de Stad’.
En verder werd er een lezing verzorgd door Trudy de Wit over geschiedenis en rol van de Gilden in Nederland. In de middag was er nog een leuke presentatie over Utrecht als Multiculturele stad door Marlou Schrover, hoogleraar migratiegeschiedenis aan de Universiteit van Leiden.
Het allermooiste van deze dag was de inzet van alle vrijwilligers van Gilde Utrecht! Zij hebben met zijn allen ervoor gezorgd dat dit een zeer geslaagd feest werd, afgesloten met een gezellige receptie. Kijk ook op de website van Gilde Utrecht voor meer informatie. Daar kunt u ook doorklikken naar de facebookpagina van Gilde Utrecht waar het fotoalbum van deze dag ook te zien is. Sigrid Hjelmevoll
Vervolgens ging de reeks wandelingen door de Utrechtse binnenstad van start. Er waren speciaal voor deze wandeldag drie korte en drie lange wandelingen uitgezet. Ze werden allemaal goed bezocht en met veel enthousiasme uitgevoerd. Naast de historische wandelingen was er ook een wandeling ‘Schrijvers over Utrecht’, speciaal voor deze dag en met name voor de taalaanbieders gemaakt. Wie in het museum achterbleef kon kiezen voor een rondleiding in het museum of één van de aangeboden programmaonderdelen. Het Museum Speelklok had ook speciaal voor deze dag rondleidingen in het restauratieatelier georganiseerd; die vielen zeer in de smaak bij onze gasten! 4
Cursus Sociale Media
Foto: Sjaak Driessen, Bibliotheek,Wageningen Evenals vorig jaar organiseerde Gilde Wageningen een ééndaagse cursus Sociale Media voor ouderen. Van de deelnemers werd verwacht al wel over wat basiskennis van pc-/laptopgebruik te beschikken.
Het project werd uitgevoerd in samenwerking met het Meldpunt Vrijwilligers (zij zorgden voor de leerlingen) en de Wageningse bibliotheek (zaalruimte en computers). De leerlingen kwamen van de scholengemeenschap
‘de Pantarijn’ uit Wageningen, en deden dit in het kader van hun Maatschappelijke Stage. Een leerling begeleidde twee ouderen. Aan de orde kwamen o.a. Facebook, Skypen, Twitter, YouTube, Google. Ook was er uitleg over de iPad (tablet) en SmartPhone. De deelnemers konden hun eigen apparaten meebrengen. Hoewel minder dan vorig jaar, was er weer voldoende belangstelling om de cursus twee keer te geven. Tegen een geringe vergoeding werd er een simpele lunch verzorgd, en aan het einde werd een beknopte handleiding over het besprokene meegegeven. Gon van Laar
Geheugencursus Afgelopen voorjaar is er in de regio Gooi Noord weer een geheugencursus gegeven. De cursisten waren allemaal erg enthousiast en hebben zeker iets aan de tips en de oefeningen gehad. Deze cursus is bedoeld voor mensen in de leeftijd van 60 +,die merken dat ze wat meer moeite krijgen om dingen te onthouden en hier actief mee aan de gang willen om dit mogelijk te verbeteren. Dit proberen we te bereiken door : • Inzicht te krijgen in de werking van de hersenen. • Inzicht te krijgen in de aanpak van het eigen geheugen. • Gemotiveerd worden om daadwerkelijk te gaan oefenen. Het basis principe van deze cursus • Vergeetachtigheid heeft niets te maken met ouder worden. Iedereen vergeet, de één meer dan de ander. • Wel is het zo dat als je ouder wordt je wat meer tijd nodig hebt om je iets te herinneren en je er meer bewust van moet zijn om actief te zijn met je geheugen. • Neem rustig de tijd en word niet zenuwachtig als je gelijk niet iets weet of kunt herinneren. Je blokkeert je zelf dan en daarna kom je ook niet meer op de juiste reactie of antwoord. • We gaan elkaar niet voorzeggen in deze cursus of in de rede vallen, je doorbreekt daarmee de gedachtegang en brengt iemand alleen maar op een dwaalspoor
Basisregels - nodig om je geheugen te trainen • Belangrijk is om nieuwsgierig te blijven. Ontwikkel een passie voor wat je al zo lang interesseert maarwaar je nooit tijd voor had. Doe het samen met anderen als het kan. Je moet niets meer, je wilt en mag van alles. • Blijf lezen, boeken kranten en volg de actualiteiten. • Blijf ook lichamelijk in beweging. • Let op wat je eet en wat je beter niet kunt eten. • Zorg ervoor dat je het leven dat je leidt in balans is , niet overbelast maar ook niet onderbelast. • Concentreer je op wat je wilt onthouden. • Probeer zoveel mogelijk stress te vermijden.
De cursusinhoud Zeven lessen van ieder 2 uur/Elke les heeft de zelfde opbouw/Korte terugblik naar de vorige les/Nabespreken huiswerk/Theorie/Oefenen/ Nieuwe huiswerkopdracht. Onderwerpen die aan de orde komen: Kennis maken en namen onthouden/ De werking van de hersenen/ Concentreren/Ordenen/Beeld denken – mind map maken/Onthouden wat je leest. Er kunnen 8 tot 12 mensen deelnemen aan de cursus zodat iedereen genoeg ruimte krijgt om zijn eigen vragen in te kunnen brengen en om van elkaar te leren. Men herkent elkaars problematiek waardoor er zeer snel raakvlakken zijn met elkaar. Het is een gezellige leerzame cursus waar ook veel gelachen wordt. Door middel van het combineren van theorie en oefeningen maak je je de stof eigen en merk je welke geheugentechniek het beste bij je past en waar je verder mee kunt oefenen. Zo kan iedere deelnemer zijn eigen ”leer weg“ kiezen. Els Schipper Docent Geheugencursus Gilde Gooi Noord 5
Coach4you
oversteekt de Amstel
Het is 28 augustus 2014. Een plotseling zonnige dag op het marktplein van Uithoorn. Op het terras ligt op tafel een contract ter ondertekening voor. Aanwezig zijn Joop Hoogkamer vertegenwoordiger van de Stichting Samen aan de Amstel (zeldzaam toepasselijke naam vandaag) en Quirina Kofman, Wendy de Waal en Bas de Vree. Quirina en Bas zijn betrokken bij het Gilde De Ronde Venen (aan de oostkant van de Amstel) en in het bijzonder bij de Coach4you activiteiten daar. Na een presentatie in Uithoorn van de activiteit Coach4you is daar interesse ontstaan met als gevolg dat Wendy en Quirina daar de initiatiefnemers waren om ook in Uithoorn (westkant van de Amstel) Coach4you te starten. Uiteindelijk gebeurde dat in genoemde stichting. Wendy gaat in die stichting bestuurslid Coach4you worden. Vandaag wordt de overeenkomst gesloten tussen C4Y Uithoorn en de landelijke Stichting Coach4you. Bas is voorzitter van deze stichting en daarmee tevens bestuurslid van Gilde Nederland voor deze portefeuille. Quirina en Wendy hebben een vlotte succesvolle start weten te realiseren in
Uithoorn zoals die vandaag bezegeld wordt. Ze zijn in Uithoorn met steun van de wethouder van Onderwijs de scholen langs geweest en hebben direct op drie scholen de aansluiting gevonden. Per begin van dit schooljaar worden zes leerlingen begeleid. Zes leerlingen met elk hun verhaal waarom ze een mentor nodig hebben. De leerkrachten groep 8 hebben deze leerlingen voorgedragen, hun ouder(s) en zij zelf stemden in en door Wendy en Quirina is beoordeeld of het kinderen waren die wij kunnen helpen. Ook zijn een zestal vrijwiligers geworven die de begeleiding gaan uitvoeren. Zij moeten stevige bagage hebben en krijgen van Gilde Nederland nog een training aangeboden. Wendy en Quirina hopen volgend jaar bij alle scholen bekend te zijn en leerlingen te werven.
Joop Hoogkamer is trots dat de activiteit onder zijn stichting wordt ondergebracht en dat hij met deze activiteit extra waardering van de gemeente zal oogsten omdat er aan schooluitval-reductie zal worden gedaan enerzijds, en anderzijds omdat het mogen coachen van dergelijke leerlingen natuurlijk ook een prachtige vrijwilligersactiviteit is. Bas houdt ter plekke nog een pleidooi om de stichting om te vormen tot een Gilde Uithoorn maar daar is Joop bepaald nog niet aan toe. Het gezelschap gaat na tekenen van de overeenkomst onder een kopje koffie weer elk hun weg. Een mooie stap plezierig bezegeld op een mooie dag. Bas hoopt als verantwoordelijke binnen Gilde Nederland dat ook de zittende Gilden harder willen nadenken over de mogelijkheid om Coach4you op te pakken. Een prachtige activiteit die we toch zo veel mogelijk onder Gildeorganisaties moeten uitrollen op zo veel mogelijk plekken. Mooi voor het Gilde. Geweldig voor de betreffende kinderen en hun ouders en waardevol voor Gemeente en vrijwilligers. Bas de Vree 6
In Memoriam GJ van Lonkhuyzen Medio augustus j.l. bereikte ons het bericht dat GJ van Lonkhuyzen is overleden. Iemand die we zonder overdrijving kunnen typeren als één van de pioniers binnen het Gilde-project en die zich breed heeft ingezet. GJ is meer dan 20 jaar actief geweest voor Gilde Hilversum. Hij heeft zich in de jaren negentig van de vorige eeuw bijzonder sterk gemaakt voor Gilde SamenSpraak, en toen het landelijke Gildeproject Coach4You beschikbaar kwam heeft hij ook dat project ingevoerd. Daarnaast heeft hij van af 2004 een grote
rol gespeeld bij het ontwikkelen van stadsrondleidingen en aansluitend hierop enkele bijzonder informatieve boekjes samengesteld. Ook bij het 25-jarig jubileum van Gilde Hilversum in 2011 heeft hij een grote rol gespeeld. Voor Gilde Nederland heeft hij in 2005 de landelijke dag voor de Stichting Stimuleringsprijzen georganiseerd, heeft hij een aantal jaren geparticipeerd in de Raad van Afgevaardigden en was van af het begin redacteur van Gilde Actueel; eerst als gedrukt medium, later in de digitale versie.
Op de laatste bijeenkomst van Gilde Hilversum (helaas t.g.v. de opheffing ervan) mocht ik hem decoreren met de Gouden Gildespeld. Zie daarvoor GANS maart 2014. De kaart die werd rondgestuurd n.a.v. zijn overlijden droeg als opschrift:’Een mens is geen mens zonder andere mensen’. Een typering die helemaal bij hem paste en die hij veelvuldig in praktijk bracht. Hij was al enige tijd ziek en zijn overlijden kwam dus niet echt onverwacht. We zullen met warmte aan hem terugdenken. Wim van Oosten
Boek ‘Versierd’ is een visuele gids Versieringen aan gebouwen zijn blikvangers. Je oog valt erop. Het boek ‘Versierd’ neemt de kijker mee op een herkenningstocht langs veel voorkomende versieringen aan Nederlandse gebouwen van vroeger en nu.(Stads)gidsen kunnen de voorbeelden uit ‘Versierd’ moeiteloos vertalen naar versieringen aan gebouwen in de eigen stad. De meer dan 400 foto’s met de termen zijn duidelijk, de korte uitleg geeft praktische informatie. De indeling van de hoofdstukken gaat uit van de kijker die voor het gebouw staat en kijkt. Naar deuren, ramen, verdiepingen en daken. Achterin het boek staan een historisch overzicht en een termen- en plaatsnamenregister.
Wil van der Veur woont in Bennekom en was docent Nederlands en Culturele Kunstzinnige Vorming in het voortgezet onderwijs. Hij neemt, ook na zijn pensionering, nog steeds regelmatig middelbare scholieren mee op architectonische stadswandelingen en geeft af en toe lezingen over versieringen aan gebouwen. ‘Versierd. Gids langs ornamenten en versieringen aan Nederlandse gebouwen’ heeft 296 pagina’s, gebonden in een stevig omslag. Het verschijnt begin oktober 2014 en wordt in eigen beheer uitgegeven.
COLOFON Gilde Actueel Nieuwe Stijl is een uitgave van Gilde Nederland
[email protected] www.gilde-nederland.nl Hoofdredacteur: Wim van Oosten
[email protected] Telefoon: 0570 65 67 25
l te sierd’ bestellen, door een mai U kunt een exemplaar van ‘Ver per 0 33,5 € u kt maa Dan t.nl. tne sturen naar wilvanderveur@he r op boek en € 5 ver zendkosten) ove het r voo 0 28,5 (€ aar mpl exe nekom. Ben in r Veu der t.n.v. W.M. van IBAN NL44 ABNA 0470988215 telling bes de r Voo . urd estu het boek opg Na ont vangst daarvan wordt t kun U lijk, graag overleg vooraf. van meer dan 5 exemplaren tege en ita Nov l schaffen bij boekhande ‘Ver sierd’ ook inkijken en aan l Kniphor st in Wageningen. nde kha boe Bruna in Bennekom,
Correspondent voor NoordHolland, Flevoland en Utrecht: Vacature Idem voor Zuid-Holland en Zeeland: Willem Koole, Den Haag,
[email protected] Idem voor Noord-Brabant en Limburg: Hans Ursem
[email protected] Bijdragenden: alle lokale Gilden Basisontwerp: H2R+ creatieve communicatie bv, Deventer
7