amerpoort Wmo wijzer

amerpoort Wmo wijzer

wmo wijzer inhoudsopgave

1 Voorwoord.................................................................................... 3 2 Begeleiding Individueel............................................................ 4

> Thuiszorg........................................................................................................................................4



> Praktische pedagogische gezinsbegeleiding........................................................................................5



> Kinderen in de samenleving (KIDS)...................................................................................................6



> Begeleiding OGGZ............................................................................................................................7



> Gezinscoach.....................................................................................................................................8



> Begeleid zelfstandig wonen..............................................................................................................9



> Logeergezin................................................................................................................................... 10

3 Begeleiding groep.....................................................................11

> BSO en zaterdagopvang................................................................................................................... 11



> Logeren......................................................................................................................................... 12



> Begeleiden naar werk..................................................................................................................... 13



> Leren en ontwikkelen..................................................................................................................... 14



> Dagbesteding................................................................................................................................. 15



> Ervaringsgerichte dagbesteding....................................................................................................... 17

4 Informele zorg...........................................................................18

2



> Vrijwilligerswerk............................................................................................................................ 18



> Mantelzorg.................................................................................................................................... 19

wmo wijzer 1. voorwoord

Ruim 2400 mensen met een verstandelijke beperfamilie, vrienden, buren betekenen? (Steunsysteem) Wat king in de provincies Utrecht, Flevoland en in ’t Gooi kunnen Buurtwerk, Mantelzorgers of vrijwilligers doen? worden ondersteund door Amerpoort. Uitgangspunt (Collectieve voorzieningen) Slechts het topje van de daarbij is dat zij zoveel mogelijk hun eigen leven piramide bestaat uit professionele hulp, het onderdeel vormgeven en meedoen in de samenleving. Zij waarin Amerpoort in gespecialiseerd kunnen bij Amerpoort terecht voor deskundige Wmo en betrokken ondersteuning op het gebied van De dienstverlening van Amerpoort is tot op heden hulp wonen, dagbesteding, vrijetijdsbesteding en georganiseerd op basis van wet- en regelgeving ambulante begeleiding. Samenwerking met vanuit de AWBZ. Maar onze zorgvisie sluit Collectieve verwanten, hun sociale netwerk en andere naadloos aan bij de uitgangspunten van de voorzieningen organisaties - binnen en buiten de zorg Wet maatschappelijke ondersteuning - is hierbij cruciaal. (Wmo). Graag geven wij in de toekomst

Informele steunsystemen

Deze Wmo Wijzer biedt een overzicht van de vragen waarmee mensen met een verstandelijke beperking bij Amerpoort terecht Eigen kracht kunnen, de begeleiding die Amerpoort hen kan bieden en de resultaten die we zo - samen met de cliënt - behalen. De begeleiding is er altijd op gericht dat de cliënt een zo normaal mogelijk, menswaardig en volwaardig bestaan kan leiden. Een bestaan waarover hij zelf de regie houdt. De Wmo-piramde gaat uit van: Wat kan de burger zelf en wat heeft hij nodig? (Eigen kracht en keuze) Wat kunnen

3

en keuze

onze dienstverlening verder vorm in nauw overleg met de gemeenten, passend bij de lokale omstandigheden en vanuit het gedachte­ goed van de Wmo.

Voor meer informatie over Amerpoort verwijzen we u graag naar onze website www.amerpoort.nl. Mocht u naar aanleiding van deze uitgave vragen hebben, dan nodigen we u uit contact met ons op te nemen. Alfons Klarenbeek is Projectleider WMO. Hij is te bereiken via: [email protected] of 035 647 52 27.

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Ik kom af en toe handen te kort bij de verzorging en begeleiding van mijn meervoudig beperkte kind”

Antwoord:

Thuiszorg van Amerpoort Gezinnen met een verstandelijk of meervoudig beperkt kind geven aan af en toe behoefte te hebben aan extra hulp bij de lichamelijke verzorging, pedagogische begeleiding en het stimuleren van de ontwikkeling van hun kind. Deze gezinnen krijgen thuis ondersteuning op de momenten dat zij die het hardst nodig hebben. Bijvoorbeeld aan het eind van de middag, het begin van de avond of op de woensdagmiddag. De hulp is bedoeld voor het gehandicapte kind, niet voor huishoudelijke taken en de zorg voor andere kinderen in het gezin. Sommige ouders kiezen ervoor de zorg voor een paar uur helemaal uit handen te geven, anderen delen die met de mede­­ werker van Amerpoort. Hierover worden duidelijke afspraken gemaakt, die worden vastgelegd in een persoonlijk plan. De medewerkers van de thuiszorg van Amerpoort zijn professioneel geschoold. Zij zijn deskundig op medisch of verpleegkundig gebied en hebben ervaring met de begeleiding van kinderen met een verstandelijke beperking en/of bijzonder gedrag (zoals autisme). Zij kunnen de ouders ook adviseren over de begeleiding en de zorg voor hun kind.

4

Doel Als een gezin wordt ondersteund in de verzorging en begeleiding van een kind met een verstandelijke beperking, kan het kind langer thuis blijven wonen. Door de thuiszorg zijn ouders bovendien in de gelegenheid om meer aandacht te schenken aan de andere kinderen in het gezin. Zo wordt de eigen kracht van het gezin gestimuleerd. Doelgroep Gezinnen met kinderen met een verstandelijke beperking Leeftijdscategorie 0 tot 18 jaar Locaties De thuiszorg vindt plaats in het gezin

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Wat moet ik met zijn driftbuien? Hoe ga ik om met de contactstoornis van mijn dochter? Hoe kan ons kind leren spelen?”

Antwoord:

Praktische pedagogische gezinsbegeleiding (PPG) Iedere ouder heeft wel eens behoefte aan tips of hulp bij de opvoeding van kinderen. Voor ouders van een kind met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand is die behoefte vaak nog groter. Praktische pedagogische gezinsbegeleiding (PPG) geeft deze ouders meer inzicht in de omgang met hun kind. Zij leren de ontwikkeling van hun kind te stimuleren en krijgen adviezen in lastige situaties. De pedagogisch medewerker van Amerpoort en de ouders gaan samen na in welke situaties problemen optreden en welke maatregelen de ouders hebben getroffen. Samen met de pedagogisch medewerker proberen ouders oplossingen te vinden die passen binnen het eigen gezin. De pedagogisch medewerker krijgt steun van een behandelaar die voortdurend op de achter­ grond bij de begeleiding is betrokken. Voor kinderen van 0 tot 4 jaar is er een speciale vorm van PPG: Early Intervention. Dit is een methode om in een vroeg stadium samen op zoek te gaan naar de mogelijkheden en beperkingen van het kind en te kijken waar het kind

in zijn/haar ontwikkeling zit. Veiligheid en contact zijn belangrijke voorwaarden om signalen tijdig op te vangen. Er wordt spelenderwijs gewerkt aan de ontwikkeling. Doel Doel van PPG is de ouders zo te begeleiden dat zij na verloop van tijd zonder hulp verder kunnen. Het terugdringen van problemen die worden veroorzaakt door de beperking of ontwikkelingsachterstand en het stimuleren van de ontwikkeling van het kind. Met PPG vergroten zowel de ouders als het kind hun eigen kracht. Doelgroep Gezinnen met kinderen met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand. Leeftijdscategorie 0 tot 18 jaar Locatie Begeleiding heeft thuis in het gezin plaats. Amerpoort onderzoekt de mogelijkheid om PPG ook als collectieve voorziening te gaan aanbieden. Denk hierbij aan trainingen, cursussen en video analyse in groepsverband.

5

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Kan onze dochter met een verstandelijke beperking naar een reguliere basisschool? Zijn er mensen die haar daarbij kunnen helpen?”

Antwoord:

Kinderen in de samenleving (KIDS) Situatieschets Kinderen met een ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperking, autisme of aan autisme verwante stoornissen zijn binnen het (regulier) onderwijs aan­ gewezen op extra begeleiding in de klas. Het kan daarbij gaan om zindelijkheidstraining, het aanleren van sociale vaardigheden of bijvoorbeeld het vergroten van hun concentratie. Maar ook: hulp bij zwem- en gymles, het verhogen van de veiligheid bij het buitenspelen of het oefenen van opdrachten. KIDS biedt directe onder­ steuning aan het kind in de klas. De begeleiding is meestal individueel (1 op 1), maar kan soms ook in kleine groepjes worden geboden. De verantwoordelijkheid voor het onderwijs blijft bij de school. De doelen waaraan gewerkt wordt met een leerling, worden in overleg met alle betrokkenen (ouders, leerkrachten, begeleider) afgesproken.

6

Doel Bevordering van de ontwikkeling van het kind en het vroegtijdig signaleren van eventuele problemen. Leerkrachten voorzien van informatie en advies. Geslaagde deelname van kinderen met een beperking in het regulier onderwijs. Doelgroep Kinderen met een ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperking, autisme of aan autisme verwante stoornissen. Leeftijdscategorie 4 tot 18 jaar Locaties Begeleiding op school, incidenteel op de buitenschoolse opvang

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Ik heb een verstandelijke beperking en ben verslaafd, maar wil mijn eigen leven leiden. Ik kan dat niet alleen. Wie kan mij helpen?”

Antwoord:

Begeleiding meervoudige problematiek (OGGZ) De begeleiding van (jong)volwassenen met een licht verstandelijke beperking en psychiatrische- of verslavings­ problematiek (OGGZ) is erop gericht hun daadkracht te vergroten en draaglast te verminderen, zodat zij zelfstandig(er) kunnen functioneren in de maatschappij. Deze burgers vinden het vaak moeilijk om zelf verantwoordelijkheden te dragen of de regie over hun leven te voeren. En wanneer zij niet worden begeleid, gaan zij ondersteuning mijden en ontstaat er vaak overlast in de buurt. Begeleiding is veelal langdurig nodig, waarbij de intensiteit per persoon varieert. Omdat de verstandelijke beperking blijvend is, richt de begeleiding zich vooral op het omgaan met de beperking. De focus ligt daarbij op stimuleren, heel nadrukkelijk niet op het overnemen van verantwoordelijkheden. Er is specifieke kennis van bij­ komende problemen als verslaving. De begeleiding is meestal individueel, maar er zijn ook collectieve ondersteuningsvormen mogelijk. Ketenaanpak is een voorwaarde voor een goede begeleiding. Amerpoort werkt daarom nauw samen met onder andere Centrum

7

Maliebaan (verslavingszorg) en Altrecht (ggz), met als uitgangspunt: één klant, één plan, één begeleidings­ regisseur. Doel Het bevorderen en/of behouden van de zelfredzaamheid van jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking. Hierbij wordt nadrukkelijk ook een appèl gedaan op hun sociale netwerk. Voorkomen dat zij problemen veroorzaken in de wijk of zorg gaan mijden. Doelgroep Jongvolwassenen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek (OGGZ) Leeftijdscategorie (Jong)volwassenen van 18 tot 99 jaar Locaties Begeleiding heeft meestal thuis plaats. Soms op kantoor van de zorgverlener of op openbare plekken in de samenleving. Begeleiding kan op onderdelen ook in groepen worden gegeven.

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Door mijn beperking gaat er zoveel fout thuis, met mij en met mijn kinderen… Ik weet niet meer hoe ik het allemaal moet regelen. Is er iemand die ons gezin kan helpen?”

Antwoord:

Gezinscoaching Zorgen voor een gezin is een hele opgave. Zeker voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Soms komt er veel tegelijk op deze ‘multi problem’ gezinnen af. Om die problemen en zorgen weer de baas te worden, kunnen zij niet zonder advies en hulp. Een gezinscoach van Amerpoort komt op afspraak bij gezinnen thuis om de ouders te helpen bij het aanleren van vaardigheden en te adviseren in moeilijke situaties. Deze is het gezicht van het hulpverleningssysteem: één gezin, één plan, één regisseur. Als de ondersteuning van de gezinscoach niet meer nodig is, wordt de samenwerking gestopt. Deze gezinnen kampen met meervoudige problematiek en hebben daarmee een complexe hulpvraag. Het werken in deze gezinnen brengt professionele en maatschappelijke dilemma’s met zich mee, die specifieke deskundigheid en expertise vergen. De aanpak is daarom multidisciplinair en systeemgericht. Een gedragswetenschapper maakt integraal deel uit van de begeleiding. Het ontbreken van begeleiding in deze gezinnen heeft onaanvaardbare schade in de ontwikkeling van de kinderen tot gevolg. Vaak leidt dit tot ernstige bezorgdheid om ouder en kind bij medeburgers en instanties.

8

Doel De begeleiding van deze gezinnen is gericht op: l Het kunnen blijven deelnemen aan de samenleving door zowel ouder als kind, waarbij het herstel en/of behoud van de ouderregie centraal staat l Het zo goed mogelijk uitvoeren van de opvoedkundige rol door de ouder, waarbij het belang van het kind centraal staat l Het bevorderen en/of behouden van de zelfredzaamheid van de ouder en diens rol als opvoeder, waarbij zoveel mogelijk een appèl wordt gedaan op het sociale netwerk en op reguliere voorzieningen Doelgroep Ouders met een licht verstandelijke beperking en een gezin (kinderen) Leeftijdscategorie 18 tot 99 jaar Locatie Begeleiding vindt meestal bij de gezinnen thuis plaats. Soms op kantoor van de zorgverlener of op openbare plekken in de samenleving.

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Ik woon zelfstandig, maar weet niet goed hoe ik alles moet regelen. Is er iemand die mij dat kan leren?”

Antwoord:

Begeleid zelfstandig wonen Zelfstandig leven in de samenleving is voor mensen met een licht verstandelijke beperking een lastige opgave. Omdat zij niet alles begrijpen, liggen financiële problemen, gedoe met de buren of ruzie op het werk op de loer. En soms maken drank- of drugsgebruik en psychische problemen de situatie nog erger. Een ambulant begeleider van Amerpoort helpt om die problemen te voorkomen, op te lossen of te verkleinen. De ondersteuner helpt om de weg te vinden naar instanties, de boel weer op orde te krijgen en bijvoorbeeld (weer) goede sociale contacten op te bouwen en te behouden. Ook begeleiding richting werk behoort tot de mogelijkheden. De focus ligt altijd op het stimuleren en activeren en niet op het overnemen van verantwoordelijkheden. Als de ondersteuning na verloop van tijd niet meer nodig is, worden de afspraken verminderd of gestopt. De begeleiding van deze doelgroep is gericht op het kunnen blijven deelnemen aan de samenleving, waarbij het herstel en/ of behoud van de eigen regie centraal staat. Aangezien de verstandelijke beperking blijvend is, is de begeleiding gericht op het omgaan met de beperking en niet op herstel. Er is extra aandacht voor daklozen en zorgmijders en er wordt nauw samengewerkt met welzijnsorganisaties in de gemeente.

9

Doel Doel is het bevorderen en/of behouden van de zelf­ redzaamheid, waarbij nadrukkelijk een appèl wordt gedaan op het sociale netwerk. Het ontbreken van begeleiding leidt vaak tot bezorgdheid bij medeburgers. Door een goede begeleiding kan overlast en vergroting van de problemen worden voorkomen. Doelgroep Mensen met een licht verstandelijke beperking. Leeftijdscategorie 18 tot 99 jaar Locaties Begeleiding heeft meestal thuis plaats. Soms op kantoor van de zorgverlener of op openbare plekken in de samenleving. Onderdelen van deze vorm van begeleiding kunnen ook collectief worden georganiseerd.

wmo wijzer 2 Begeleiding Individueel Vraag: “Ik heb een meervoudig beperkte zoon die nog thuis woont. Af en toe valt de zorg voor hem ons zwaar. Een logeerhuis is voor hem geen goede optie. Het zou fijn zijn als hij af en toe eens bij een ander gezin zou kunnen logeren…”

Antwoord:

Logeergezin Behalve logeerhuizen heeft Amerpoort zo’n veertig logeer­ gezinnen in de provincie Utrecht. De kinderen leven daar op een normale en natuurlijke manier mee met het logeergezin. Logeergezinnen bieden kortdurende opvang. Tijdstip, frequentie en duur van de logeeropvang worden in onderling overleg met het logeergezin geregeld. Minstens één van de leden van het logeergezin heeft ervaring in de zorg. Zo zijn goede opvang, verzorging en begeleiding gewaarborgd. Natuurlijk zijn ook enthousiasme en betrokkenheid van het hele gezin een voorwaarde. Doel: Kinderen met een beperking vragen vaak speciale ver­ zorging en begeleiding. Ouders willen niet altijd een beroep doen op familie en vrienden. Een logeergezin kan dan uitkomst bieden. Voor de kinderen is het fijn om af en toe uit logeren te gaan, even in een andere omgeving te zijn. En het ontlast de ouders tijdelijk van de zware dagelijkse zorg.

10

Doelgroep: Kinderen en jongeren met een verstandelijke of meervoudige beperking. Leeftijdscategorie: 2 tot 23 jaar Locaties: In het hele werkgebied van Amerpoort

wmo wijzer 3 begeleiding groep Vraag: “Ik wil heel graag weer gaan werken, maar door zijn verstandelijke beperking kan mijn zoon niet terecht bij de reguliere buitenschoolse opvang. Is er een plek waar hij twee of drie keer in de week na schooltijd kan worden opgevangen?”

Antwoord:

Buitenschoolse opvang (BSO) en Zaterdagopvang Voor kinderen met een verstandelijke- of meervoudige beperking is opvang buiten schooltijden niet altijd gemakkelijk te regelen. Door hun specifieke behoeften en wensen kunnen zij immers vaak niet terecht bij de reguliere opvang. De BSO en Zaterdagopvang van Amerpoort bieden hen een plek voor recreatie, ontspanning en vrijetijdsbesteding onder professionele begeleiding. Uitgangspunt daarbij is altijd de zelfontplooiing van de kinderen en jongeren. De BSO stelt ouders in staat hun kinderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen en hun werk buitenshuis te combineren met hun gezin. Doel Leren, maar ook recreatie, ontspanning en vrijetijds­ besteding voor kinderen met een verstandelijke- of meervoudige beperking. De opvang stelt ouders in staat hun kinderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen en hun werk buitenshuis te combineren met het gezin.

11

Doelgroep Kinderen met een verstandelijke beperking Leeftijdscategorie 4 tot 18 jaar Locaties BSO Amersfoort Heiligenbergerweg 185 3816 AJ Amersfoort Zaterdagopvang Amersfoort: Kinderdagcentrum Onder één Dak Wageningseberg 2 3825 GR Amersfoort Zaterdagopvang Soest: Het Leemveld Laanstraat 84 3762 ME Soest

wmo wijzer 3 begeleiding groep Vraag: “Ik heb een meervoudig beperkte zoon die nog thuis woont. Af en toe valt de zorg voor hem ons zwaar. Is er een plek waar hij af en toe eens zou kunnen logeren? Een plek waar hij goed wordt verzorgd, waar hij zich kan ontplooien en het naar zijn zin heeft?”

Antwoord:

Logeren Logeren betekent: even een paar dagen er tussenuit, in een andere omgeving. Kinderen en jongvolwassenen met een verstandelijke beperking kunnen tijdens een logeerpartij sociale contacten aangaan, vriendschappen sluiten, activiteiten ondernemen en zich waar mogelijk verder ontplooien. Logeeropvang is een vorm van tijdelijke gezinsondersteuning waarbij de begeleiding is gericht op een eerste stap naar zelfstandigheid. Uitgangspunt is de zelfontplooiing van de kinderen. Het is ook vaak een eerste kennismaking met ‘uit huis gaan’. Behalve begeleiding wordt er persoonlijke verzorging geboden. Er is specifieke aandacht voor kinderen met ernstig probleemgedrag. Amerpoort heeft vier logeerhuizen. Kinderen kunnen er een weekend, een midweek of in de school­ vakanties terecht. Op doordeweekse dagen gaan de logés naar hun eigen dagbesteding, school of werk. Elk logeerhuis heeft zijn eigen sfeer. Het ene biedt meer mogelijkheden voor opvang van kinderen met een meervoudig complexe beperking dan het andere. Doel Kinderen en jongeren begeleiden bij hun eerste stap naar zelfstandigheid en het uitbreiden van hun sociale

12

netwerk. En tijdelijke gezinsondersteuning: ouders even ontlasten van de intensieve zorg voor hun kwetsbare kind. Doelgroep Kinderen en jongvolwassenen met een verstandelijke beperking. Leeftijdscategorie 2 tot 23 jaar Locaties Logeerhuizen: Buitenhof Leeuwendalersplein 11, 3813 LE Amersfoort Boomgaard Isengardplein 10, 3744 PD Baarn Kakelbont Nieuwenoordlaan 14, 3744 PA Baarn Mozaïek Isengardplein 12, 3744 PB Baarn

wmo wijzer 3 begeleiding groep Vraag: “Ik heb nu al zoveel baantjes gehad… Maar telkens gaat het fout. Ik wil heel graag werken, maar vraag me af of er niet iemand is die mij op weg kan helpen. ?”

Antwoord:

Begeleiden naar werk Mensen met een licht verstandelijke beperking of probleemgedrag zijn vaak niet in staat om betaald werk voor zichzelf te organiseren. Zonder begeleiding komen zij in een isolement of veroorzaken maatschappelijke problemen, terwijl ze wel de ambitie hebben om te werken. De jobcoaches van Amerpoort begeleiden hen naar werk. Ze doen dit vanuit de overtuiging dat mensen met een verstandelijke beperking recht hebben op een volwaardige plaats in de maatschappij. De jobcoach is de verbindende schakel tussen de cliënt en het bedrijf of de instelling. De coach onderzoekt bij beide partijen de mogelijkheden en wensen en zorgt voor de juiste match tussen werknemer en werkgever. Vervolgens neemt de jobcoach de persoonlijke begeleiding op zich. Van het kennismakingsgesprek bij de (toekomstige) werkgever tot het inwerken, periodieke evaluaties en werkbesprekingen. De ervaring leert dat mensen met een verstandelijke beperking enthousiaste en trouwe medewerkers zijn. Ze zijn gemotiveerd en hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Hun aanwezigheid heeft bovendien een positieve uitwerking op de sfeer binnen het bedrijf.

13

Doel Al dan niet betaald werk voor jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking. Het vinden en behouden van een baan om zo een volwaardige plaats in de maatschappij te krijgen. Doelgroep Jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking. Leeftijdscategorie 18 tot 23 jaar Locaties WerktZo: De Wissel Kosmonaut 13 3824 MK Amersfoort Dagbesteding Amerpoort p/a: Maria-Oord Herenweg 69, 3645 DH Vinkeveen Ingelanden Louis Armstronglaan 800 3543 EB Utrecht (Leidsche Rijn)

wmo wijzer 3 begeleiding groep Vraag: “Ik ben 18, heb een verstandelijke beperking en ben klaar met school. Maar ik heb eigenlijk nog heel veel vragen. Ik wil bijvoorbeeld meer weten over wat ik met mijn leven kan. Waar kan ik dat leren?”

Antwoord:

Leren & ontwikkelen Wie ben ik? Wat kan ik? Wat wil ik? Het zijn belangrijke vragen die jongeren met een verstandelijke beperking bezighouden. Scholing en educatie helpt hen deze vragen te beantwoorden. Leren & ontwikkelen is een twee jaar durend cursusprogramma waarin schoolverlaters van het ZMLK-onderwijs hun kennis en ervaring kunnen verdiepen. De lessen worden gegeven door deskundigen op het gebied van beeldende kunsten, drama, beweging, muziek en onderwijs. De cursisten werken onder andere aan sociale vaardigheden en persoonlijke ontwikkeling, het vergroten van hun weerbaarheid, praktische huishoudelijke vaardigheden, levensbeschouwing, taal, rekenen, schrijven en individuele leervragen. Amerpoort biedt de lessen aan in een carrousel. Elk onderdeel duurt drie maanden en wordt afgesloten met een certificaat. Alle cursisten maken een portfolio, het ‘Ik document’. Zo kunnen ze aan het eind van de cursus laten zien: ‘dit ben ik nu, dit kan ik nu en dit wil ik nu’.

14

Doel Vergroten van het zelfbewustzijn van jongvolwassenen met een verstandelijke beperking. Het ontwikkelen van hun sociale vaardigheden, verhogen van hun weerbaarheid en het stimuleren van hun handelingsbekwaamheid op specifieke werkgebieden. Doelgroep Jongvolwassenen met een verstandelijke beperking. Leeftijdscategorie 18 tot 23 jaar Locatie Cultureel Centrum Amerpoort Nieuwenoordlaan 12 3744 PA Baarn

wmo wijzer 3 begeleiding groep Vraag: “Ik wil graag iets doen overdag, maar een echte baan lukt niet. Ik zou bijvoorbeeld wel op een boerderij of kwekerij willen werken. Waar kan ik terecht?”

Antwoord:

Dagbesteding Werk kan een dag zinvol en prettig maken en zorgt ervoor dat mensen met een verstandelijke beperking op hun eigen manier kunnen meedraaien in de samenleving. De één haalt voldoening uit het maken van een product, de ander is graag buiten, wil contact met anderen of is creatief bezig. Amerpoort heeft tal van mogelijkheden voor zinvolle dagbesteding en waardevol werk, passend bij individuele mogelijkheden en behoeften. En met meer of minder intensieve zorg en begeleiding. De vraag en het perspectief van het individu zijn leidend bij de keuze voor een vorm van dagbesteding. Verder wordt uiteraard gekeken naar de verstandelijke ontwikkelings­ leeftijd, de sociale redzaamheid, de sociaal-emotionele ontwikkelingsleeftijd, zelfstandigheid en eventuele gedragsproblematiek. Zo hebben sommige mensen meer begeleiding nodig op agogisch- of sociaal gebied en hebben anderen houvast aan een gestructureerd dag­ programma. Iedereen is uniek en functioneert binnen zijn eigen vermogen; daarom is het activiteitenaanbod breed. Er zijn arbeidsmatige, dienstverlenende, ambachtelijke of creatieve activiteiten. De variatie is groot: van computeren, koken en bakken tot en met het werken met spel- en ontwikkelingsmateriaal, textiele werkvormen of

15

het maken van verkoopbare producten. Er is uiteraard ook aandacht voor het onderhouden of aanleren van schoolse en sociale vaardigheden. Wanneer mensen met een verstandelijke beperking ouder worden, krijgen zij vaak moeite met het verwerken van prikkels. Anderen gaan dementeren of worden langdurig ziek. Door het scheppen van een klimaat waarin zij zich geaccepteerd en veilig voelen, kunnen zij op een zinvolle manier hun oude dag beleven. De activiteiten bij dag­ besteding voor senioren zijn vooral gericht op het in stand houden van vaardigheden, activering, het voor­ komen van vereenzaming en isolement. Doel Ontwikkeling en behoud van vaardigheden. Een zinvolle besteding van de dag en waar mogelijk een bijdrage leveren aan de samenleving. Doelgroep Mensen met een verstandelijke beperking. Leeftijdscategorie 18 tot 65 jaar

wmo wijzer 3 begeleiding groep

Dagbesteding (vervolg)

Locaties: Horeca: Grand café De Lindenhof, Soest Lunchcafé Terminus De onthaasting, Amersfoort

Dagbesteding op antroposofische grondslag: Ervaringswerkplaats Christophorus, Bosch en Duin Het Kompas (Christophorus), Bosch en Duin De Tuin (Christophorus), Bosch en Duin

Creatief: Jans Pakhuys, Amersfoort (atelier, winkel, galerie) Theater Totaal, Nieuwegein

Dagbesteding voor senioren: De Elleboog, Amersfoort Nieuwenoord, Baarn

Buiten werken: Kinderboerderij Cantonpark, Baarn Kwekerij Nieuwenoord, Baarn Boerderij De Huydecoper, Nieuwenoord Baarn Natuurboerderij De Brinkhorst, Amersfoort De Stuifberg, Amersfoort

Overige dagbesteding De Wissel, Amersfoort ’t Binnenhof, Nieuwenoord Baarn Het Leemveld, Soest Keune, Soest

Ambacht DrukPunt, Amersfoort Kaarsenmakerij De Punt, Soest Textielatelier PastZo, Soest

16

wmo wijzer 3 begeleiding groep Vraag: “Mijn zus heeft een ernstig meervoudige beperking. Als zij overdag gewoon thuis blijft, zien we haar vaardigheden achteruit gaan. Is er een plek waar zij wordt gestimuleerd om de dingen die ze wel kan, te blijven doen?”

Antwoord:

Ervaringsgerichte dagbesteding Mensen met een ernstig meervoudige beperking kunnen met ontwikkelingsgerichte activiteiten iets toevoegen aan hun mogelijkheden. Tijdens ervaringsgerichte dagbesteding staat het benutten van vaardigheden centraal in de begeleiding. In kleine stappen wordt gewerkt aan individuele doelstellingen. Activiteiten zijn onder andere koken, film kijken, huifkar rijden, snoezelen, creatieve activiteiten, puzzelen en bewegingsactiviteiten als zwemmen, wandelen, paardrijden, fietsen, sport en spel. Er is in het programma ook ruimte voor individuele activiteiten. De activiteiten zijn vooral gericht op het aanbieden van lichaamsgebonden prikkels en ervaringen. Denk daarbij aan het stimuleren van de zintuigen op basaal niveau: het maken van contact, samenwerken, ontdekken, voelen en proeven. Ook paramedische zorg (fysiotherapie, ergotherapie en logopedie) en muziektherapie zijn belangrijke aspecten van het dagprogramma. Er wordt multidisciplinair gewerkt met teams waarin begeleiders, therapeuten, behandelaars en artsen ver— tegenwoordigd zijn.

17

Doel Het ontwikkelen en benutten van vaardigheden bij mensen met een ernstige meervoudige beperking. Het stimuleren van de zintuigen en paramedische zorg. Doelgroep Mensen met een ernstige meervoudige beperking (EMB) Leeftijdscategorie 18 tot 65 jaar Locaties Nieuwenoord Nieuwenoordlaan 12 3744 PA Baarn Sensus Kwatrijn Kolonieweg 5 3768 EW Soest

wmo wijzer 4 informele zorg

Veel kwetsbare mensen krijgen hulp van familie­ leden, vrienden en andere naasten. Deze hulp heet mantelzorg. Daarnaast zijn er veel vrijwilligers die de zorg en aandacht voor kwetsbare mensen op zich nemen. Dit wordt vrijwilligerszorg genoemd. Mantelzorg en vrijwilligerszorg vormen samen de informele zorg. Dankzij de informele zorg verbetert de kwaliteit van leven van kwetsbare mensen. Mantelzorgers en zorgvrijwilligers geven samen ongeveer 80% van de zorg aan mensen thuis. Deze zorg wordt langdurig, onbetaald en niet beroepshalve gegeven. Dit levert de samenleving een waarde op van 4 tot 7 miljard euro per jaar. Zonder deze inzet zou het Nederlandse zorgsysteem onbetaalbaar zijn. Amerpoort hecht daarom veel belang aan de inzet vrijwilligers en mantel­ zorgers.

4.1 Vrijwilligers Rodger van den Ham, vrijwilliger bij Amerpoort: “Eens in de maand ga ik op stap met Huib. Hij heeft nauwelijks familie, alleen een halfzusje dat af en toe op de koffie komt. Huib en ik kunnen goed met elkaar overweg. Het klikt gewoon. Ik werk ook in de zorg en dat geeft veel voldoening. Maar vrijwilligerswerk eigenlijk nog meer. Misschien omdat je er niets mee verdient.” Vrijwilligers spelen een belangrijke rol in de Nederlandse samenleving. Ook voor mensen met een verstandelijke beperking kunnen zij veel betekenen. Een maatje om af en toe iets gezelligs te doen, hulp bij de administratie of

18

samen boodschappen doen bijvoorbeeld. Amerpoort heeft bijna 700 actieve vrijwilligers. Zij spelen een belangrijke rol in het sociale netwerk van cliënten. Zij zorgen ervoor dat de wereld van cliënten groter wordt en dat zij meer op eigen kracht kunnen. Amerpoort kijkt samen met de vrijwilliger welke vragen van cliënten passen bij wat hij of zij graag zou willen doen. De activiteiten variëren, net als de tijdsinvestering die het vergt. Wat overeenkomt, is dat de activiteiten altijd net dat beetje extra bieden. Het zijn de dingen waar begeleiders niet aan toe komen en die het leven van cliënten completer en leuker maken. Een aantal cliënten van Amerpoort is ook zelf aan de slag als vrijwilliger. Iemand met een licht verstandelijke beperking ondersteunt bijvoorbeeld de wekelijkse rolstoeldansavond. En weer een ander gaat regelmatig op bezoek bij een wat oudere, eenzame cliënt. Amerpoort is van mening dat die wederkerigheid als geen ander past bij het uitgangspunt van de Wmo. Expertise Amerpoort heeft een uitgebreide expertise op het gebied van het bij elkaar brengen van vraag en aanbod in vrijwilligerswerk. Die expertise delen we graag met gemeenten, andere (zorg)organisaties of vrijwilligerscentrales. Meer informatie: [email protected] of 035 647 52 30.

wmo wijzer 4 informele zorg

4.2 Mantelzorg Iedereen die zorgt voor iemand die vanwege een chronische ziekte, handicap of hoge leeftijd langdurig en intensief zorg nodig heeft, is mantelzorger. Zij zijn geen beroepsmatige zorgverleners, maar geven zorg omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie ze zorgen. De alledaagse zorg voor een gezond kind valt niet onder mantelzorg. Bij mantelzorg duurt de ver­ zorging meer dan 8 uur per week of langer dan 3 maanden. Mantelzorgers vormen een belangrijke schakel in het netwerk van mensen met een beperking. Zo’n 40% van de mantelzorgers biedt hulp aan een ouder of schoon­ ouder (ruim één miljoen mantelzorgers). Daarnaast zorgt 18% voor een partner, 11% voor een (stief/pleeg)kind en 15% voor een ander familielid. Eén op de zes geeft hulp aan vrienden, kennissen, collega’s of buren. Samenwerking Amerpoort streeft naar een goede samenwerking met de mantelzorgers van de mensen die wij begeleiden. Door een goede afstemming en verdeling van zorgtaken, zorgen we er samen voor dat iedereen de ondersteuning krijgt die hij of zij nodig heeft. Medewerkers Veel medewerkers van Amerpoort verrichten zelf ook mantelzorgtaken. In Nederland is gemiddeld één op de acht medewerkers naast z’n baan ook mantelzorger. Het is vaak zwaar om werk en mantelzorg te combineren. Daarom streeft Amerpoort naar een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid.

19

In een gemeente van 100.000 inwoners wonen gemiddeld 80.000 volwassenen, van wie er gemiddeld 16.000 mantelzorger zijn die langer dan drie maanden en/of meer dan acht uur per week hulp bieden (20% van 80.000). Van deze mantelzorgers verlenen er 7000 (42%) zowel langdurig als intensief hulp.