Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de 6 Flevolandse gemeenten. Op basis van een aantal criteria is iedere gemeente beoordeeld. De criteria voor de beoordeling zijn ontleend aan de stappen die een gemeente kan zetten op weg naar een klimaatneutrale gemeente. De criteria zijn: a) Duurzame energieopwekking in gemeente: • windenergie: groei van geplaatst vermogen in relatie tot inwonersaantal gemeente • biomassa-initiatieven: aantal initiatieven met positieve CO2-balans • gebouwde omgeving: aantal toonaangevende pilotprojecten energiezuinig bouwen en renoveren (bijvoorbeeld toepassen zon/zonne-energie, lage epc) b) Klimaatneutrale gemeentelijke organisatie: • duurzaam inkopen: ambitie en uitvoering (bijv. Fair Trade beleid) • groene stroom: gebruik van groene stroom • duurzame mobiliteit: uitvoeringsplan voor duurzaam mobiliteitsmanagement, demonstraties • openbare verlichting: slimme, energiezuinige verlichting (bijv. langs wegen en straten) • gemeentelijke deelname aan campagnes gericht op burgers (bijv. Nacht van de Nacht, Klimaatstraatfeest) c) Gemeentelijke visie op klimaatneutraal • aanwezigheid van beleidsvisie en / of –plan (hoe concreter, hoe beter) • speciale gemeentelijke projecten die gerelateerd zijn aan klimaat en energie • speciale projecten die de kracht van de ‘energieke samenleving’ en bewoners benut d) Klimaatbestendige gemeenten (ruimtelijk) • Visie en/of genomen maatregelen (bijv. t.a.v. de wateropgave)
De scoring op bovenstaande criteria levert onderstaande winnaar op:
Almere
1
Klimaatneutrale Gemeente 1. Duurzame energie opwekking
Almere
Dronten
Lelystad
Noordoostpolder Urk
Zeewolde
+/+
+/-
+/+
++ -
+/+/-
+/+/-
+
+/-
+/-
++
++
+/-
++
+
++
+
+
+
+ ++
+ +
+ +
++ +
++ ++
+/+
+
+
+
++
+
+
Visie en/ of plan Speciale projecten energieke samenleving benutten
++
+
++
+
+
+
+
-
+
+
+
-
++
+
++
+
-
-
Maatregelen
-
-
-
-
-
-
Windenergie Biomassa Gebouwde omgeving 2. Gemeentelijke organisatie Duurzaam inkopen Gemeentelijke gebouwen Groene stroom Openbare verlichting 3. Gemeentelijke visie op klimaat
4. Klimaatbestendige gemeente
++ + +/-
= Onderscheidend! Inspiratie voor anderen, ga zo door! = Goede bijdrage, ga zo door. = kleine bijdrage, er liggen echter nog veel kansen om te verzilveren = niet aanwezig of onvoldoende bekend
Natuur en Milieufederatie Flevoland, 10 december 2015
2
Beoordeling Klimaatbokaal 2015 Wat valt op? Goede respons met uitgebreide toelichting door alle Flevolandse gemeenten en heel hoog gemiddeld niveau. Twee gemeenten steken er boven uit. Maar er kan maar één winnaar zijn van deze negende editie. Waar let NMFF op: 1. Duurzame energie-opwekking (wind, zon, biomassa, gebouwde omgeving) 2. Gemeentelijke organisatie (duurzaam inkopen, groene stroom, energiezuinige gebouwen, openbare verlichting) 3. Gevoerd beleid van gemeente (plannen, maar ook realisatie: hoe concreter, hoe beter) 4. Adaptatiemaatregelen (inrichten van de omgeving voor klimaatgevolgen, zoals wateropvang, waterafvoer) 5. Specials: voorlichtingscampagnes, festivals, benutten van de kracht van de energieke samenleving (zoals bewonersinitiatieven). Almere Elk jaar sterk en ambitieus. Zet vol in op de kracht van bewoners: - Zeer hoge ambitie: energieneutraal in 2022 - organisatie informatiebijeenkomsten over zonne-energie - Energiefonds (dec. 2015) met duurzaamheidsleningen voor bewoners, verenigingen en anderen - onderzoek naar biomassacentrale - start bouw nieuw duurzaam zwembad - prestatieafspraken met 3 grootste woningcorporaties - Verdere aanleg van elektrische laadpalen in de stad. - Lancering programma Energie Werkt! - ondersteuning energiecoöperatie De Groene Reus - oprichting wekelijks energieloket in publiekshal stadhuis - Openbare LED-verlichting - Deelname project Stroomvlucht: stimulering elektrische mobiliteit (met Lelystad) - PV subsidie voor huiseigenaren - Subsidie voor buurtinitiatieven die samen energie willen besparen - actieve lobby voor stedelijke windenergie - Deelname MRA-project zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Dronten: Dronten wekt al jaren meer energie op dan dat zij gebruikt en heeft relatief de meeste zonnepanelen. Dronten scoort hoog op: - deelname regioplan wind (met Lelystad en Zeewolde) - Hoogste percentage huishoudens met zonnepanelen van Flevolandse gemeenten - Duurzaamheidslening: 106 aanvragen - Ambitie is om in 2020 klimaatneutraal te zijn - onderzoek verduurzaming monumenten - samenwerking met NMFF en lokale bedrijven - informatiebijeenkomst met DE-on over PV voor ondernemers - Buren ontmoeten buren bijeenkomsten - 56 % duurzaam inkopen - laadpalen in elke woonkern
3
- openbare LED-verlichting - woonbeurs met aandacht voor duurzaamheid - Dronten is nog steeds Fair Trade gemeente - visie DuurzaamDronten 2011 - 2016 Lelystad: Lelystad scoort ook dit jaar goed, o.a. met de vaststelling van de nieuwe Kadernota Duurzaamheid Ontwikkeling en de winkel Duurzaam in Lelystad.nl. Onderdelen die hoog scoren: - 6 MW windvermogen erbij in 2015 - deelname regioplan wind (met Dronten en Zeewolde) - Steun initiatief Duurzaam in Lelystad en winkel - Plaatsing houtsnipperkachel bij zwembad De Koploper - pilot zonneweide Vlotgrasweg - vaststelling kadernota duurzaamheid - afspraken met woningcorporatie - opstart wijkgerichte aanpak met NMFF - Deelname aan Stroomversnelling Koopwoningen - Deelname project Stroomvlucht: stimulering elektrische mobiliteit (met Almere) - Duurzaamheidslening (sinds 2012) - Deelname MRA-project zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen: gymzalen en brandweerkazerne Noordoostpolder Scoort ook dit jaar hoog op: - duurzaamheidslening - 135 MW windvermogen erbij in 2015 - gemeente zeer actief tegen schaliegas - LED verlichting wordt toegepast bij nieuwbouwplannen en inbreidingslocaties. - is Fair Trade gemeente - is een Millenniumgemeente - wijkgerichte aanpak met NMFF en lokale bedrijven - www.duurzaaminNoordoostpolder.nl - ondersteuning energiecoöperatie Energiepioniers - deelname Stroomversnelling Koop: energieneutrale renovatie in Kraggenburg (dec. 2015) - groene stroom en gecompenseerd gas voor eigen organisatie - 13 gemeentelijke sportgebouwen van PV voorzien: 900 zonnepanelen - ambitie om energieneutraal te zijn in 2030 - 9 energieneutrale woningen in Emmelhage - ondersteuning MVO challenge - Prestatieafspraken met woningcorporatie Mercatus - Duurzame lichtmasten: cradle to cradle - Duurzaamheidsmarkt met Pioniers van de Toekomst - Energievisie 2015 - aanpak bodemdaling Schokland - SDE+ voor PV op gemeentewerf en gemeentehuis - medewerking zonneweide Luttelgeest
4
Urk Kleinste gemeente van Flevoland, met beperkte middelen. Winnaar Klimaatbokaal 2014 - openstelling starters+ lening: hoger bedrag bij energieneutrale woning - Vergisting vis- en gft-afval - website Duurzaamurk.nl - uitgebreide rapportage - PV-subsidie beschikbaar gesteld: in totaal 350.000 euro - deelname aan iChoosr collectieve inkoopactie voor zonnepanelen: Samen Zonne-Energie - zonnepanelen op Kindcentrum Urk en begraafplaats: 316 stuks - samenwerking met wijkaanpak lokale bedrijven en NMFF - Harmpje Visserschool: zonnepanelen (668 panelen) en LED-verlichting - verduurzaming bedrijventerrein Zwolsehoek - onderzoek PV op brandweerkazerne en gemeentehuis - gecompenseerd gas - Samenwerking met woonstichting Patrimonium: aanbieden maatregelpakketten - Openbare LED-verlichting in de nieuwe wijken - Waterdoorlatende bestrating
Zeewolde Ook Zeewolde doet het goed als energieleverende gemeente. Onbetwiste koploper in windenergie. - actieve deelname regioplan wind (met Lelystad en Dronten) - bijeenkomst met lokale ondernemers: Bespaarborrel - 100% groene stroom - oplevering project INZET: onderzoek afstemming vraag en aanbod elektriciteit - Duurzaamheidslening: - communicatie van duurzaamheidslening door lokale bedrijven - elektrische auto voor medewerker buitendienst
5