Alles over innovatie in ICT. De vonk in de cloud

Alles over innovatie in ICT

Jaargang 7, nr. 5 / 2016

N SPECIA AL K ATER AL CONGRES DIGITA ID Z AKENDOEN EN E Cloud-strategie

De vonk in de cloud

Girlsday

Multinational verleidt vrouwen voor een carrière in ICT

En verder Twintig procent energiebesparing bij servers dankzij simpele truc | Europa’s digitale transformatie aanjagen | Waarom de cloud een zegen is voor CFO’s | Dassault Systèmes onthult nieuwe cloud-applicaties | Migratie naar het datacenter: de grote voorbereiding | No Connectivity, No Cloud | www.cloudworks.nu In samenwerking met

Cloud talk

Robbert Hoeffnagel

Meer weten over business, innovatie & IT? Lees www.BusinessEnIT.nl

AI to the rescue We kunnen tegenwoordig geen conferentie of ander event meer bezoeken of we worden geconfronteerd met de term ‘digital transformation’. Het is dé modekreet van dit moment. Maar tegelijkertijd lijkt ook niemand precies te weten wat we er mee bedoelen. Het digitaliseren van onze werkprocessen? Het omgooien (‘disrupting’) van ons business model door almaar meer data te verzamelen? Geen machine meer verkopen maar liever afrekenen op basis van de producten die onze klant met dat apparaat produceert? Vraag tien mensen een definitie te geven en u krijgt (minstens) tien zeer verschillende antwoorden. Als dit cynisch klinkt, dan heeft u het mis. Persoonlijk denk ik dat veel bedrijven veel succesvoller zouden kunnen zijn (anderen zouden zeggen: kunnen overleven) als zij meer gegevens zouden verzamelen over hun producten en diensten en (vooral) het gebruik dat hun klanten en partners daarvan maken. Het beruchte insideout denken zou daarmee namelijk veranderen in denken vanuit het probleem of de uitdaging van uw klant. Het wordt veel gezegd, maar helaas nog weinig gedaan. Kern van alles wat we onder het verzamelbegrip ‘digital transformation’ schuiven is echter dat we zoveel mogelijk data verzamelen. En dat betekent dat we ieder werkproces, ieder apparaat dat we leveren, iedere tool die we inkopen - alles moet uitleesbaar worden. Moet gegevens voortbrengen en die gegevens moeten verzameld kunnen worden. Dat betekent dat we alles aan internet gaan koppelen.

Dat brengt echter grote risico’s met zich mee. Althans, als we met security omgaan zoals we dat tot nu toe hebben gedaan. Ook al weten we dat de cybercriminelen vaak al maandenlang binnen ons netwerk aanwezig zijn en we bovendien keer op keer hebben vastgesteld dat wij als mensen de zwakste schakel zijn, toch blijven we relatief simpele oplossingen toepassen. Nog maar een firewall erbij, nog maar eens flink investeren in een SIEM. Helpt het? Mwah … ik denk dat u en ik het antwoord op die vraag wel weten. Beter zou het zijn als uitgangspunt te nemen dat de boeven allang binnen zijn. Maar hoe stellen we dat vast? Niet met een SIEM of welk ander managementsysteem dan ook. Veel te veel logdata, kan niemand nog wijs uit worden en klassieke BI-achtige tools ook niet. Het enige dat wél eens zou kunnen helpen is het toepassen van AI. Bedrijven als Google hebben machine learning-technologie ontwikkeld dat in staat is om uit enorme hoeveelheden data patronen te halen. Door simpelweg meer data in die engines te stoppen, leren ze als het ware hoe bepaalde data zich tot elkaar verhoudt. Daarmee kunnen zij normaal dataverkeer langzaam maar zeker gaan onderscheiden van wat we maar even anomalieën zullen noemen. Zeg maar: verdacht verkeer en rare gebeurtenissen. Het is dan ook interessant om te zien dat IBM nu een speciale versie van zijn Watson-technologie heeft ontwikkeld speciaal voor ITsecurity. Dat doet het concern samen met een aantal universiteiten. Zodat die AI-engines aan de slag kunnen met hoe-meer-data-hoebeter. Zodat digital transformation een serieuze kans krijgt en niet alleen cybercriminelen daar beter van worden, maar ook wijzelf. Robbert Hoeffnagel, hoofdredacteur CloudWorks

Colofon

Business & IT publiceert artikelen en blog posts over de relatie tussen IT, business en innovatie. Ook publiceren? Kijk op http://businessenit.nl/over-business-en-it/

In CloudWorks staat innovatie centraal. Met traditionele ICT-omgevingen is het steeds moeilijker om de business goed te ondersteunen. Innovatieve oplossingen op het gebied van bijvoorbeeld cloud computing, mobility, Big Data, software defined datacenters en open source kunnen echter helpen om de IT-omgeving ingrijpend te moderniseren en klaar te maken voor de toekomst. Vragen over abonnementen: [email protected]. Uitgever Jos Raaphorst 06 - 34 73 54 24 [email protected] Twitter: https://twitter.com/RaaphorstJos LinkedIn: nl.linkedin.com/pub/dir/Jos/Raaphorst

Hoofdredacteur Robbert Hoeffnagel 06 - 51 28 20 40 [email protected] Twitter: https://twitter.com/rhoeffnagel LinkedIn: nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel Facebook: https://www.facebook.com/ robbert.hoeffnagel Advertentie-exploitatie Mike de Jong 06 - 10 82 59 93 [email protected] Eindredactie/traffic Ab Muilwijk

Vormgeving Studio Kees-Jan Smit BNO Druk ProFeeling Kennnispartners CAA, Data Centre Alliance, EuroCloud Nederland, FHI, Green IT Amsterdam, NEN, SaaS4Channel ©2016 CloudWorks is een uitgave van FenceWorks BV. www.fenceworks.nl

CloudWorks - nr. 5 / 2016

3

8

12

Twintig procent energiebesparing bij servers dankzij simpele truc

Met Demand Based Switching zet een processor bij beperkt gebruik automatisch de kloksnelheid omlaag. Hierdoor bespaar je stroom, zonder dat het impact heeft op de performance. Dit simpele trucje bestaat al een tijdje, maar wordt verrassend weinig gebruikt. Vooral bij kleinere datacenters, waar Nederland er juist veel van heeft, wordt het nog weinig toegepast. Diederik de Graaf deed onderzoek naar de servers van SURFdrive en ontdekte dat het energieverbruik omlaag kan met ongeveer 20%.

De vonk in de cloud Ervaring, of beleving, daar gaat het vandaag de dag om. In winkels, bij evenementen, en natuurlijk ook op het werk. Als we samenwerken. Voor dat samenwerken maken we gebruik van de bekende middelen: telefoon, vergaderingen en apps om berichten te versturen, van traditionele e-mail tot WhatsApp. Allemaal losstaande ‘hulpmiddelen’ en dat komt de samenwerkingservaring - en de veiligheid - niet ten goede. En daar brengt de komst van Cisco Spark nu verandering in, dankzij een consistent gebruik van de cloud.

14

Europa’s digitale transformatie aanjagen Sinds de eeuwwisseling doordringen het internet, hogesnelheidsnetwerken en mobiele apparaten met ongekende snelheid onze wereld. Deze digitale technologieën hebben een alomtegenwoordige connectiviteit tot stand gebracht en toegang tot informatie die innovaties mogelijk maken die ontwrichtend kunnen werken voor onze industrieën, onze steden en, meer in het algemeen, onze manier van leven. Overal om ons heen zien we hoe deze digitale transformatie elk aspect van ons leven beïnvloedt.

19

CONGRES N R E T A K L A IA C E P S EN EID N E O D N E K A Z L A A DIGIT

42

Multinational verleidt vrouwen voor een carrière in ICT Orange Business Services wil het tekort aan vrouwen in de ICT terugdringen. Daarom organiseerde het telecombedrijf onlangs een speciale introductie voor meisjes uit groep 7 van de basisschool de Zeester uit Beverwijk. Het programma was onderdeel van de landelijke Girlsday: “We hebben de talenten van zowel mannen als vrouwen nodig.”

En verder 6

Legal Look

7

Gregor Petri over Total Madness

10

Waarom de cloud een zegen is voor CFO’s

17

Bouw uw eigen cloud-infrastructuur

18 Infor M3 helpt Bison International concurrerend te blijven en klantervaring te verbeteren 37

Uw data in de wolken u met beide benen op de grond

38 Gemeente Krimpenerwaard verzorgt virtuele werkplekken vanuit nieuw datacenter 44

Dassault Systèmes onthult nieuwe cloud-applicaties

47

Blog bouwen aan de toekomst

48

Migratie naar het datacenter: de grote voorbereiding

50

No Connectivity, No Cloud

54

Nieuws van EuroCloudNL

www.cloudworks.nu 4



5

Legal Look

Tune into the Cloud

Mr. V.A. de Pous

Gregor Petri

Privacyschild Wat houdt het Privacy Schield-verdrag in? Even een stap terug. Op 6 oktober 2015 haalde het Hof van Justitie van de Europese Unie een streep door het Safe Harbour verdrag tussen de Europese Commissie en de Verenigde Staten uit 2000. Daar hadden ongeveer 4500 Amerikaanse bedrijven zich bij aangesloten; zowel multinationals alsook veel kleinere ondernemers. Het gaat nader bepaald om afspraken dat trans-Atlantische doorgifte van persoonsgegevens een rechtmatige basis geeft, ondanks het gemis aan adequate rechtsbescherming in de VS voor Europeanen. Nader eerder al toezichthouders regelmatig hun zorgen uitspraken, achtte de rechter uiteindelijk het door Safe Harbour geboden beschermingsniveau van onvoldoende niveau, zo blijkt uit het geruchtmakende Facebook-arrest (Schrems v. Facebook). Enerzijds vindt er namelijk in de VS een grootschalige verzameling van persoonsgegevens van Europese burgers plaats, terwijl anderzijds de Europese burgers geen aanspraak op een effectieve dataprotectie kunnen maken. Daarnaast werd duidelijk dat een nationale privacytoezichthouder altijd individuele zaken in behandeling moet nemen ondanks dat er een verdrag van kracht is. Inmiddels ligt er een - voorlopige versie van een - nieuw verdrag, het zogenoemde US-EU privacyschild.

Wat zijn de belangrijkste elementen? Besef goed dat een aanvullende regeling cruciaal is voor het transAtlantisch gegevensverkeer. Nader beschouwd was Safe Harbour en is Privacy Schield dan ook, in ieder geval mede, een handelsverdrag, bedoelt om het grensoverschrijdende zakendoen tussen de beide regio’s makkelijker te maken. Zonder een dergelijke internationale regeling kunnen Amazone Web Service, Google, Microsoft en bijvoorbeeld Facebook het Europese deel van hun cloudiensten wel sluiten, tenzij de gegevensverwerking uitsluitend binnen de grenzen van de Europese Unie plaatsvindt. Zoals bekend, heeft Microsoft in dit kader deels stappen gezet door een samenwerking met T-Systems aan te gaan. Deze datacenters staan in Duitsland en naar verluidt kan bijvoorbeeld de Amerikaanse overheid alleen toegang tot deze ‘cloudgegevens’ verkrijgen, waarneer zij de formele weg van onder meer een rechtshulpverzoek bewandelt. De belangrijkste elementen uit de nieuwe regeling hebben betrekking op (i) zwaardere verplichtingen voor ondernemingen die

6


Chain Gang persoonsgegevens van Europeanen verwerken en een krachtige handhaving, (ii) duidelijke waarborgen en transparantieverplichtingen inzake de toegang van de Amerikaanse overheid tot de gegevens, en, last but not least, (iii) effectieve bescherming van de rechten van EU-burgers met diverse beroepsmogelijkheden.

Is er ook kritiek? Voorzitter Kohnstamm van de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens spreekt nadrukkelijk van ‘ernstige bedenkingen’. Meer concreet vinden de verzamelde Europese privacytoezichthouders (de inmiddels bekende Artikel 29-werkgroep) dat Privacy Shield de Amerikanen nog steeds de mogelijkheid biedt voor het in bulk verzamelen van persoonsgegevens van Europese burgers. Dat wordt onacceptabel geacht. De zes uitzonderingen op een verbod hiertoe - onder meer betrekking hebbend op terrorismebestrijding, cybersecurity en internationale criminaliteitsbestrijding - zijn namelijk te vaag geformuleerd. De toezichthouders herhalen hun standpunt dat grootschalige ongerichte surveillance van individuen nooit als proportioneel noch strikt noodzakelijk kan worden aangemerkt in een democratische samenleving. Andere kritiekpunten hebben betrekking op de onafhankelijkheid en effectiviteit van de voorgestelde ombudsman, die in geval van een dispuut kan oordelen. De Europese toezichthouders verwelkomen weliswaar het aanstellen van een ombudspersoon. Dit zou een verbetering kunnen zijn voor Europese burgers om hun rechten te kunnen halen tegenover de Amerikaanse inlichtingendiensten. Maar ze zijn bezorgd dat deze ombudsman niet voldoende onafhankelijk zal zijn en onvoldoende bevoegdheden heeft om zijn taak effectief te kunnen uitvoeren. Last but not least, er bestaat in de conceptversie onduidelijkheid over de definities van een aantal belangrijke principes, zoals doelbinding en toegang tot gegevens. De toezichthouders raden aan dat de EU en de VS overeenstemming bereiken over de definities en dat deze worden opgenomen in een bijlage. Mr.V.A. de Pous is bedrijfsjurist en industrie-analist. Hij houdt zich sinds 1983 bezig met de juridische aspecten van digitale technologie en informatiemaatschappij en is medewerker van uitgeverij FenceWorks.

Tune into: Decentralisatie

Meer dan bij eerdere technologische (r)evoluties is een neveneffect van cloud computing een toename van de centralisatiegraad, niet alleen binnen ondernemingen maar met name in de externe markt. Het duidelijkst is dit bij Software as a Service, waar aanbieders als AirBNB, Uber, maar ook eerdere cloud services as LinkedIn en Google Search al heel snel leiden tot een ‘winner takes all’ verdeling van marktaandeel en daarmee (markt) macht. En ook bij Infrastructure as a Service zien we een steeds kleiner aantal leveranciers dat nog de illusie heeft dat ze de gorilla in deze markt bij kunnen houden. Nu onderwees in de tachtiger jaren van de vorige eeuw prof. Gert Nielen - een van de grondleggers van de bestuurlijke informatica in Nederland - dat centralisatie en decentralisatie het best gezien kunnen worden als een spons. Door te knijpen in de spons (te centraliseren) verhogen we de efficiency, bijvoorbeeld door informatie opslag en verwerking nog maar op een plaats te doen en allemaal een en dezelfde standaard manier van werken te gebruiken. Maar na een tijdje heeft harder knijpen in de spons geen zin meer, dan moeten we ruimte maken voor nieuwe ideeën en nieuwe manieren van werken en weer een zekere mate van decentralisatie toestaan (de spons los te laten). Een technologie die decentralisatie in de cloud mogelijk maakt is de Block Chain. Maar tot nu toe is blockchain technologie met name bekend van Bitcoins en de toch wat anarchistische sfeer die daar omheen hangt. In essentie is een blockchain een betrouwbaar journaal (ledger) van transacties, die het mogelijk maakt om - zonder een centrale autoriteit en zonder vooraf bepaald vertrouwen (trust) in transactie partners - toch zaken met elkaar te doen. En het niet langer nodig hebben van een centrale autoriteit (zoals een commerciële of centrale bank, maar ook een Google of een AirBNB) betekent natuurlijk ook dat zo’n autoriteit geen censuur of markt manipulatie meer kan toepassen. Voor voorbeelden van problemen met zo’n autoriteit hoeven we alleen maar naar de muziekindustrie te kijken, hoeveel artiesten liggen er niet continue of veelvuldig overhoop met hun platenmaatschappij. Zou het niet veel mooier zijn als deze artiesten zelf hun distributie en transacties konden regelen. En dan niet via gratis of zelfs illegale downloads en streams maar via een wereldwijd vertrouwd transactienetwerk.

meer op basis van individuele transacties ons kostje bij elkaar moeten sprokkelen. En dan is het prettig als het percentage dat in de vorm van overhead (en overheid) heffingen aan de strijkstok blijft hangen, enigszins beperkt kan worden. En mochten deze twee voorbeelden nog niet overtuigend genoeg zijn voor de behoefte aan blockchain gebaseerde oplossingen, denk dan eens aan de ultieme use case voor gedecentraliseerde low-cost maar betrouwbare transacties: het Internet of Things (IoT). In toenemende mate zullen deze ‘dingen’ transacties doen met mensen, maar ook direct met elkaar. Een voorbeeld van dat laatste is een parkeergarage (een ding) die goedkoop parkeren in het weekend aanbiedt aan alle smart cars (andere dingen), die deze locatie wellicht in de browser historie van hun bestuurders zijn tegengekomen. Wat betreft privacy is het dan prettig als zowel die auto’s als hun bestuurders anoniem kunnen blijven en ook dat is mogelijk dankzij blockchain technologie en de vele daarvan afgeleide initiatieven, zoals ethereum.org. Decentrale architecturen lijken ingewikkeld maar hebben ook bewezen heel krachtig en robuust te zijn. Denk bijvoorbeeld aan de architectuur van het internet (hoewel daar nog wel wat zaken centraal geregeld/afgesproken zijn) of aan de kracht van bittorrent en andere peer2peer applicaties, zoals de oorspronkelijke versie van Skype. Een bijkomend voordeel van blockchain architecturen is dat je elkaar niet ‘op je blauwe ogen’ of op basis van transacties uit het verleden - die zoals we allemaal weten ‘geen garantie voor de toekomst vormen’ - hoeft te vertrouwen. De komende tijd zal er nog wel een anarchistisch ‘geiten wollen sokken’ smaakje aan de technologie blijven hangen, maar misschien zijn de groeiende populariteit van boeken van Thomas Pikety (Capital in the 21th century) en Paul Masson (PostCapitalism) en zelfs de opkomst van een ‘socialist’ (Sanders) in de Amerikaanse verkiezingen wel een teken dat de wereld er klaar voor is om de greep op de spons wat te laten vieren? Chain Gang (That’s the sound of the men working on the ‘Chain Gang’) is een nummer dat Sam Cook in 1960 schreef over een groep gevangen die - geketend aan elkaar - dwangarbeid voor een centrale autoriteit moesten verrichten. In Nederland is Cook vooral bekend van het veel optimistischere ‘(What a) Wonderfull World’.

Nu zijn artiesten en muzikanten een groep die al eeuwen meer als zelfstandige aanbieders van hun skills dan als traditionele werknemers hun boterham verdienen. Maar in toenemende mate zal dat ook gaan gelden voor ‘loonslaven’ als u en ik. Ook wij zullen steeds CloudWorks - nr. 5 / 2016

7

Case study

Twintig procent energiebesparing bij servers dankzij simpele truc Met Demand Based Switching zet een processor bij beperkt gebruik automatisch de kloksnelheid omlaag. Hierdoor bespaar je stroom, zonder dat het impact heeft op de performance. Dit simpele trucje bestaat al een tijdje, maar wordt verrassend weinig gebruikt. Vooral bij kleinere datacenters, waar Nederland er juist veel van heeft, wordt het nog weinig toegepast. Diederik de Graaf deed onderzoek naar de servers van SURFdrive en ontdekte dat het energieverbruik omlaag kan met ongeveer 20%. Bij SURFsara staat duurzaamheid hoog in het vaandel. We zijn verschillende initiatieven gestart die een bijdrage leveren aan kennis en bewustwording op het gebied van duurzaam ondernemen en groene ICT. Stroomverbruik speelt hierbij een belangrijke rol. Door de enorme wereldwijde groei van het aantal datacenters en servers, stijgt het stroomverbruik in een rap tempo. Adviesbureau CE Delft verwacht volgens een rapport uit 2016 een groei in stroomverbruik door datacenters van 80% in de periode 2013-2020. Nederland is bij uitstek een populair land voor datacenters. Hetzelfde onderzoek concludeert echter ook dat er per saldo een daling van 10 tot 20% wordt verwacht binnen de ICTsector, met name door cloud-toepassingen

{

en efficiency-verbeteringen. De case study waar dit artikel over gaat, bevestigt deze voorspelling. SURFdrive is een dienst van SURF die cloudopslag aanbiedt aan onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Het is de dienst bij SURF met verreweg het sterkst groeiende aantal gebruikers: momenteel gebruiken 16.000 docenten en studenten deze cloudopslag. SURFdrive beschikt nu over 60 servers. Voor dit onderzoek zijn een aantal servers gebruikt om de mogelijkheden van Power Management uit te testen in een productieomgeving.

Ontzettend heet Power Management kent meerdere definities, maar valt hier te definiëren als de

‘Bij een processor die niet volledig wordt benut, lijkt het dus zonde om een hele hoge kloksnelheid te hebben, als hij met minder net zo goed werkt’

8


de kloksnelheid, hoe warmer de processor wordt en hoe meer energie er verloren gaat. Bij een processor die niet volledig wordt benut, lijkt het dus zonde om een hele hoge kloksnelheid te hebben, als hij met minder net zo goed werkt. En dat is het ook. Bij een lagere kloksnelheid gaat het energieverbruik omlaag, en de utilisatie (nuttige inzet) van de processor omhoog. Maar wat als de processor wel volledig benut moet worden? Dan betekent een lagere kloksnelheid dat je jezelf in de vingers snijdt, omdat je processor langzamer draait. Daarom beschikken de processoren van Intel en AMD over Demand Based Switching, ook wel Dynamic Frequency/ Voltage Scaling. Dit zorgt ervoor dat de processor bij beperkt gebruik automatisch de kloksnelheid omlaag zet, en bij een hoge utilisatie de kloksnelheid weer omhoog. Hierdoor bespaar je stroom, zonder dat het een impact heeft op de performance.

Dit simpele trucje bestaat al een tijdje, maar wordt verrassend weinig gebruikt, zowel door fabrikanten als gebruikers. Dell past het sinds de laatste generaties servers al volop toe, maar dit geldt niet voor alle fabrikanten. Hoewel het in principe mogelijk is op elke server met een Intel- of AMDprocessor (lees: allemaal), is het niet altijd even toegankelijk. Vooral bij kleinere datacenters, waar juist Nederland er veel van heeft, wordt hier nog niet veel mee gedaan. Giganten als Google, waar tegenwoordig het stroomverbruik een groter deel uitmaakt van de Total Cost of Ownership dan de inkoopprijs van de hardware, gebruiken het al veel meer.

Resultaten Bij SURFdrive is het stroomverbruik van de servers die omgezet zijn naar Power Management gedaald met ongeveer 20%. Doordat de kloksnelheid omlaag gaat, gaat de utilisatie van de processor omhoog: deze

Ron Trompert, verantwoordelijk voor SURFdrive als Technical Product manager over hoe het onderzoek binnen de duurzame propositie van de cloud dienst past: “Het leveren van ICT-diensten op een duurzame manier is belangrijk en zal steeds belangrijker worden. Voor SURFdrive, waarop ruim 50 instellingen zijn aangesloten, is al een flinke stap in de goede richting gezet door gezamenlijk onder de SURFvlag een sync-and-share dienst op te zetten in plaats van dat alle instellingen dat ieder voor zich gaan doen. Het onderzoek van Diederik heeft aangetoond dat er zelfs nog meer winst te behalen valt door een simpele ingreep die de dienst op geen enkele manier nadelig beïnvloedt. Wij zijn zeer blij met deze uitkomst.” Om een beeld te schetsen, zouden we deze resultaten kunnen vergelijken met een besparing op basis van kosten of CO2-uitstoot. Let op: deze cijfers zijn een schatting, enkel bedoeld om een indruk te krijgen van de hoeveelheden. Volgens het rapport van CE Delft is het totale energieverbruik van datacenters 1,36 TWh per jaar. Uitgaande van een prijs van e 0,10 per KWh, zou een stroombesparing van 20% neerkomen op ongeveer e 1,36 miljoen per jaar. Wat betreft CO2-uitstoot staat dit gelijk aan de gemiddelde uitstoot van ruim 20.000 Nederlandse huishoudens.

mogelijkheden die computeronderdelen bieden om stroom te besparen. De methodes om stroom te besparen van de verschillende serverfabrikanten, zoals Dell of HP, variëren. Ook fabrikanten van losse onderdelen zetten in op energiebesparing, zoals Intel of AMD voor hun processoren. Een processor (of CPU) voert de berekeningen uit voor een computer. De processor verbruikt een groot deel van de stroom in een server, zelfs als hij maar 10% van de tijd aan het werk is, wat vaak het geval is. Zelden hoeft een processor dus op volle capaciteit te werken. Iedereen die wel eens zijn hand boven een draaiende processor heeft gehouden weet dat deze ontzettend heet kan worden. Wat je voelt is de dissipatie die optreedt, een proces dat resulteert in verloren energie. Alleen in een perfecte wereld zou alle energie volledig benut worden. Dus hoe zorg je ervoor dat er minder van deze energie verloren gaat?

Volgens Jaak Vlasveld, directeur van stichting Green IT Amsterdam, is er met deze case een mooie kans ontstaan: “Er is eerder in het Zervers-rapport gepubliceerd over de potentiële energiebesparing van servers door powermanagement toe te passen. SURFsara heeft een bewonderenswaardig initiatief genomen door aan te tonen dat het in de praktijk ook echt kan zonder negatieve gevolgen voor de clouddienst. Nu hebben we een mooie voorbeeldcase in handen om met het GreenServe-project, ondersteund door het Ministerie van Economische Zaken, soortgelijke cases te ontwikkelen met publieke organisaties.”

Kloksnelheid Door je processor rustig aan te laten doen! Snelheid kan een verwarrend begrip zijn als het gaat om processoren, maar een manier om de processor sneller te laten werken is het verhogen van de kloksnelheid. De kloksnelheid geeft aan hoe vaak de processor een handeling uitvoert; een moderne processor van 3 GHz voert 3 miljard handelingen per seconde uit. Echter, hoe hoger

steeg van gemiddeld 10% naar gemiddeld 20%. Pieken in de utilisatie stegen van 20% naar 30%, dus nog steeds een bescheiden deel van de maximum capaciteit.

Het stroomverbruik van een webserver gedurende een week op Maximum Performance en Power Management. Op Maximum Performance staat de kloksnelheid statisch op de hoogste setting.

Diederik de Graaf studeert System and Network Engineering aan de Hogeschool van Amsterdam CloudWorks - nr. 5 / 2016

9

Cloud-strategie Waarom de cloud een zegen is voor CFO’s

Finance in de cloud

Wanneer organisaties uitbesteding van hun IT-toepassingen naar de cloud overwegen, denken ze niet direct aan de afdeling Finance. Dat is niet zo vreemd, gezien de beperkte innovatie van financiële software toepassingen in het afgelopen decennium. Maar Finance heeft ook niet altijd evenveel vertrouwen in werken met data buiten de eigen bedrijfsmuren en dat is niet terecht. Gelukkig begint de perceptie te veranderen. Recent onderzoek van de Cloud Security Alliance laat zien dat het vertrouwen in de cloud voor financiële toepassingen groeit en het aantal implementaties van dergelijke applicaties toeneemt. Op dit moment geeft nog maar krap één vijfde (18 procent) van de financiële dienstverleners in het onderzoek aan dat in hun cloudstrategie geen ruimte zou zijn voor gebruik van publieke clouds. 70 procent van de respondenten geeft zelfs aan dat ze de voorkeur geven aan publieke clouddiensten boven hybride cloud constructies. Dit zijn logische bevindingen, nu de Finance-functie onder grote druk van de business staat om data en analyses te leveren die voor betere besluitvorming binnen de organisatie moeten zorgen. Tegelijkertijd blijkt uit een ander recent onderzoek, gehouden door het

{

‘Traditionele financiële managementsystemen maken marktuitbreidingen tijdrovend, kostbaar en complex’

10

Robynne Sisco, CFO Workday

APQC (American Productivity and Quality Center) onder financieel managers van wereldwijd opererende organisaties, dat de functie nog altijd meer dan de helft van de tijd besteedt aan transactieverwerking en minder dan een kwart van de tijd aan ondersteuning van de business met data die de besluitvorming kan ondersteunen.

Gedachte achter bestaande systemen is achterhaald Hier zijn meerdere redenen voor te geven. De belangrijkste is dat de financiële functies inefficiënt opereren door gebruik van legacy-technologie, die niet is gebouwd voor de eisen van moderne business stakeholders. Traditionele on-premise accountingsystemen zijn opgezet om in reguliere, algemene grootboektaken te voorzien. Nu de business vraagt om betere en slimmere data, worden deze systemen geïntegreerd met externe tools om dit resultaat te bereiken. Maar het blijft voor Finance een complexe en tijdrovende taak om goede data uit verschillende systemen te halen. Dat leidt tot een groeiende vraag naar alternatieve middelen om de data in deze systemen te beheren en onderhouden. De cloud geeft Finance een uitgelezen kans om de manier van werken te veranderen. Voorwaarde is wel dat ze gebruik gaan maken van een platform dat is gebouwd voor de moderne wereld. Verder bouwen op een wirwar van extensies die het leven van de verouderde ERP-wereld proberen te rekken is geen optie.

Koploper in de wolken Nederland behoort tot de landen met het hoogste gebruik van cloud-oplossingen in Europa. In ons land, waar Finance verder kijkt dan de on-premise wereld, is een keuze voor de cloud een


keuze om anders te gaan opereren. De volgende argumenten zouden voldoende moeten zijn om CFO’s die nog twijfelen over de streep te trekken: • Cloud-technologie heeft zich bewezen Voor HR- en CRM-applicaties is de cloud inmiddels al de logische keuze geworden. Voorbeelden van internationale organisaties die de cloud nu voor hun financiële afdeling inzetten, zijn onder meer Aon (risicobeheer en HR, actief in meer dan 120 landen) en Cushman & Wakefield (vastgoed, actief in 60 landen). Deze organisaties hebben inmiddels ondervonden dat cloud-gebaseerde systemen prima met complexe financiële transacties kunnen werken. Ze voldoen aan rapportage-eisen en er zijn controlemechanismen aanwezig om de integriteit van data te bewaken. • De cloud stimuleert groei Voor de meeste bedrijven ligt de focus in 2016 op het opsporen van kansen voor groei. Zo’n groeistrategie vraagt dat bedrijven steeds snellere en beter geïnformeerde beslissingen nemen op basis van de meest actuele gegevens. David Rae, CEO van Allied Global, zei eerder over Finance in de cloud dat “het bijdraagt aan onze toekomststrategie omdat het groei en expansie stimuleert en nieuwe kansen biedt voor onze klanten en werknemers.” Om het hoge tempo van de moderne zakenwereld bij te houden, moeten bedrijven in staat zijn hun operationele activiteiten op te schalen en nieuwe markten snel en eenvoudig te betreden. In een vorig jaar verschenen blog schreef Robynne Sisco, Chief Financial Officer bij Workday, over haar ervaring met Finance in de cloud in vergelijking met legacy systemen. “Traditionele financiële managementsystemen maken marktuitbreidingen tijdrovend, kostbaar

en complex. Het zijn grote trajecten die zes maanden of langer duren”, schrijft ze. Over cloud: “Ik kan nu in 30 minuten volledige procure-to-pay en order-to-cash functionaliteit voor een nieuwe operationele entiteit configureren en daarmee de noodzaak voor offline accounting en processen wegnemen.” • De cloud ondersteunt strategie Financiële teams krijgen steeds vaker de vraag meer data en inzichten te verschaffen aan businessmanagers op verschillende plaatsen in de organisatie. Cloud-gebaseerde financiële systemen beschikken over ingebouwde tools, die niet alleen historische en realtime operationele data analyseren om inzichten te verkrijgen, maar die ook voorspellingen doen over wat er in de toekomst kan gebeuren. Eenvoudige toegang tot actuele data stelt Finance in staat om in gesprekken met bestuurders te focussen op strategie. Het helpt financieel management ook om beter te plannen en aanpassingen te maken op zowel actuele als historische data. Joseph Fanutti, CFO bij Allied Global, zegt dat een cloudgebaseerd financieel systeem “ons in staat stelt besluiten te nemen op basis van feiten en harde data, waardoor we onze strategische doelstellingen behalen en daardoor ook voor onze klanten succesvol zijn.” Nu Finance onder druk staat om tijd en middelen te besparen op transactieverwerking en compliance & control, is de cloud het perfecte platform om de technologische transformatie te starten die Finance begeleidt naar de rol van strategische business partner. Van de redactie CloudWorks - nr. 5 / 2016

11

Cloud-strategie

zorgt dat er een ‘room’ klaarstaat. In de uitnodiging komen bovendien automatisch alle details over de vergadering te staan.

Goed beveiligd Alle verbindingen binnen Spark zijn end-to-end versleuteld. Dat betekent dat op geen enkele plek en op geen enkel moment de communicatiestromen leesbaar zijn voor derden. Het ‘keymanagement’ - het beheer van de sleutels die voor de versleuteling worden gebruikt - ligt volledig bij de klant, Cisco zit er niet tussen. Dat geeft een extra waarborg dat de versleutelde communicatie ook echt versleuteld blijft. Zeker voor grotere bedrijven of overheidsinstellingen een belangrijk aspect.

Ontwikkelaars krijgen de vrije hand Met Spark krijgen ontwikkelaars de vrije hand, want ook van hen komen uitstekende ideeën. Zij krijgen de beschikking over krachtige, open API’s (application programming interfaces) waarmee innovatieve, aantrekkelijke apps zijn te maken die de waarde van Spark verder vergroten. Het zijn de ideale aanvullingen op de standaard tools die net zo makkelijk te gebruiken zijn als de apps waar gebruikers privé over beschikken.

Cisco Spark verandert het collaboration-spel

De vonk in de cloud Ervaring, of beleving, daar gaat het vandaag de dag om. In winkels, bij evenementen, en natuurlijk ook op het werk. Als we samenwerken. Voor dat samenwerken maken we gebruik van de bekende middelen: telefoon, vergaderingen en apps om berichten te versturen, van traditionele e-mail tot WhatsApp. Allemaal losstaande ‘hulpmiddelen’ en dat komt de samenwerkingservaring - en de veiligheid - niet ten goede. En daar brengt de komst van Cisco Spark nu verandering in, dankzij een consistent gebruik van de cloud.

12


Om te beginnen door de mogelijkheden voor vergaderen, berichtenuitwisseling en telefoneren vanuit de cloud te leveren. Dat maakt het mogelijk met elk apparaat, van smartphone tot pc en van tablet tot videoconferencingsysteem, van deze nieuwe mogelijkheden gebruik te maken. Door samenwerking mogelijk te maken vanaf dit cloudplatform verandert ‘alles’.

Alles onder één noemer: de cloud Spark is namelijk vanaf de grond opgebouwd om zeer goed beveiligde collaboration mogelijk te maken, die bovendien zeer plezierig is om te gebruiken. Zoals gezegd: tot nu toe gebruiken we allerlei losstaande tools voor virtuele vergaderingen, teamoverleg en het voeren van telefoongesprekken. Cisco Spark combineert deze tools eenvoudigweg en wel zo, dat het moeilijk te zeggen is waar de ene eindigt en de volgende begint. Het resultaat is een ononderbroken gebruikersbeleving van ‘collaboration’. Bijvoorbeeld: met één klik kan je een telefoongesprek omzetten in een videovergadering en met één swipe kan je een videovergadering overzetten van de speciale ruimte naar een mobiele telefoon en vandaar weer naar een andere ruimte. Zo hoeft niemand meer iets te missen. Een groot voordeel van de cloud is ook dat alle communicatie kan worden

opgeslagen, zodat nieuwe teamleden de gehele communicatievoorgeschiedenis, inclusief gedeelde documenten, kunnen inzien.

Virtuele vergaderruimte Spark zorgt ook voor de verbinding tussen telefooncentrale en de cloud. Zeker grote bedrijven hebben veel geïnvesteerd in telefoonsystemen. Cisco Spark Hybrid Services zorgt voor bijzondere mogelijkheden door deze apparatuur aan de cloud te koppelen. Een voorbeeld van wat de Spark Hybrid Services nu kunnen doen als er vanaf een (Cisco) IP-telefoon wordt gebeld: zodra het nummer ingetoetst is, wordt er automatisch een vergadering gecreëerd in een zogeheten virtuele ‘Spark room’, waar beller en degene die gebeld wordt toegang toe hebben. In die room kan met één klik allerlei content worden gedeeld. Deze mogelijkheid wordt aangeduid met ‘zero touch meeting’ want niemand hoeft zo’n room zelf op te zetten of te gebruiken, maar als het nodig is staat alles al klaar. De Spark-diensten kunnen zaken direct met elkaar verbinden, onder meer om vergaderingen nog veel gemakkelijker te plannen, ook vanaf een smartphone. Toets ‘@spark’ of ‘@webex’ in op de locatieregel van de uitnodiging voor een vergadering en Spark

Nieuwe functionaliteit is makkelijk toe te voegen, waarbij ontwikkelaars probleemloos de standaardvoorzieningen zoals video, spraak en het uitwisselen van content kunnen benutten. Ook koppelingen, met bijvoorbeeld Hosted Collaboration Services van Cisco zelf of met Salesforce, zijn mogelijk. Integratie met Saleforce kan er voor zorgen dat alles wat nodig is om een klantvraag te beantwoorden, door Spark wordt verzameld en klaargezet in een virtuele vergaderruimte.

Silo’s de wereld uit Hiermee is Spark in feite een open en uniform ontwikkelplatform geworden voor collaboration vanaf elk device. Het belang van dit ontwikkelplatform blijkt uit de $150 miljoen die Cisco beschikbaar stelt voor softwareontwikkeling op Spark. Het is een end-to-end oplossing die bovendien naar wens is uit te breiden, zodat een organisatie ook werkelijk ontzorgd kan worden als het om collaboration gaat. Dat betekent ook dat nu nog moeilijk samenwerkende onderdelen binnen een organisatie, de zogenaamde silo’s, met deze oplossing veel makkelijker geïntegreerd kunnen werken. En dat is ook het uiteindelijke doel: Spark moet de beleving van de medewerkers zo eenvoudig en prettig mogelijk maken. Maurice Veth, Collaboration Lead Cisco Nederland CloudWorks - nr. 5 / 2016

13

Overview EIT Digital CEO Willem Jonker’s lezing over het belang

Europa’s digitale transformatie aanjagen Sinds de eeuwwisseling doordringen het internet, hogesnelheidsnetwerken en mobiele apparaten met ongekende snelheid onze wereld. Deze digitale technologieën hebben een alomtegenwoordige connectiviteit tot stand gebracht en toegang tot informatie die innovaties mogelijk maken die ontwrichtend kunnen werken voor onze industrieën, onze steden en, meer in het algemeen, onze manier van leven. Overal om ons heen zien we hoe deze digitale transformatie elk aspect van ons leven beïnvloedt.

Terwijl Europa in de jaren ’90 en het begin van deze eeuw een vooraanstaande rol heeft gespeeld bij de ontwikkeling van nieuwe digitale infrastructuren, wordt de knowhow van de regio de laatste jaren overschaduwd door nieuwe spelers uit Azië en de Verenigde Staten. Europa kent veelbelovende digitale hotspots die worden gekenmerkt door een hoog opleidingsniveau, een sterke onderzoeksinfrastructuur en een geschoolde beroepsbevolking. Deze innovatiepijlers liggen echter vaak verbrokkeld over de 28 lidstaten van de EU, wat ondermijnend werkt voor de uitwisseling van knowhow en financieel en menselijk kapitaal. Uit statistische kerngegevens blijkt dat Europa nog niet volledig is toegerust om het digitale tijdperk maximaal te benutten. Slechts 53 procent van de Europese beroepsbevolking is digitaal geletterd, ondanks het feit dat dergelijke vaardigheden voor 90

3D-printen door intelligente 3D-oplossingen van scale-up 3yourmind

14


van educatie over en voor het bedrijfsleven

procent van de toekomstige banen nodig zijn. Andere problemen waar dringend iets aan moet worden gedaan zijn de versnippering van de markt en het investeringslandschap. Hoewel via de Digitale Interne Markt en de Digitale Unie hieraan wordt gewerkt, is het van cruciaal belang dat we niet afwachten tot deze problemen om ons heen zijn opgelost. Het is duidelijk nodig dat Europa er een schepje bovenop moet doen als het zijn positie wil handhaven in een snelveranderende, wereldwijde industrie die ons leven in steeds sterkere mate vormgeeft. Daarom stellen wij bij EIT Digital ons primair ten doel om Europa voorop te laten lopen in de digitale economie. Om dat voor elkaar te krijgen hebben we een effectief panEuropees ecosysteem nodig dat uitwisselingen tussen nationale en regionale innovatiehubs makkelijker maakt. Door onderwijs, onderzoek en het bedrijfsleven bij elkaar te brengen kunnen talent, ideeën, technologieën en investeringen de vrije loop krijgen. We zijn erop gericht om deze zeer flexibele en innovatieve gemeenschap tot stand te brengen; ons ecosysteem is sinds 2010 gegroeid van 30 tot meer dan 130 aangesloten partners.

Net zo belangrijk is dat we ervoor zorgen dat we de volgende generatie ondernemers creëren en onze beroepsbevolking nieuwe vaardigheden bijbrengen; tot nu toe hebben 1500 studenten onze drie gemengde digitale onderwijsprogramma’s gevolgd die het EIT Digital-label dragen.

De investering van 1 miljard euro die EIT Digital tot nu toe in Europa heeft gedaan in digitale innovatie en de scholing van ondernemers begint zijn vruchten af te werpen. Onze inspanning om samenwerking tot stand te brengen heeft meer dan 300 innovatieactiviteiten en 50 producten en diensten opgeleverd, en 80 technologieoverdrachten en 35 spinoffs gecreëerd. We hebben tot nu toe meer dan 200 startups ondersteund, die een gezamenlijke waarde vertegenwoordigen van naar schatting meer dan 1 miljard euro en ruim 2000 mensen in dienst hebben. We hebben een bedrag van 68 miljoen euro bij elkaar gebracht voor 80 bedrijven.

Kijken we vooruit, dan is er nog veel meer te doen; wij zijn dan ook van plan om de komende jaren nog eens 1 miljard euro extra te investeren. Hierbij zullen we ons richten op die terreinen waar de grootste uitdagingen en kansen voor Europa op het digitale vlak liggen. Het gaat hier onder andere om digitale steden met een betere kwaliteit van het stadsleven, met inbegrip van veiligheid en mobiliteit, dankzij onderling verbonden en goed geïnformeerde burgers; een mondiaal opererende en concurrerende Europese digitale industrie die gepersonaliseerde goederen en diensten levert tegen massaproductiekosten; digitaal welzijn, waarbij digitale oplossingen wor-

den gebruikt om een betere levenskwaliteit en duurzame zorg te bieden, en een digitale infrastructuur die betaalbare toegang biedt tot een hoogwaardige, beveiligde infrastructuur voor alle Europese burgers en het bedrijfsleven. Met onze uitvoering van een sterke portefeuille van innovatie en onderwijsactiviteiten op deze terreinen willen we het aantal producten, diensten en technologieoverdrachten op zijn minst verdrievoudigen. De waarde van onze opgevoerde portefeuille zal minstens 5 miljard euro gaan bedragen en het aantal studenten dat deelneemt aan onze onderwijsprogramma’s zal tot meer dan 7500 toenemen. Patrick Essers, Directeur van EIT Digital Nederland

Over EIT Digital in Nederland Tot de partners van EIT Digital in Nederland behoren het CWI, Philips, NXP, TNO, Océ, Holst Centre/iMinds, iMEC, Bosch Security Systems, TomTom, High Tech NL, Thales Nederland en de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), de Technische Universiteit Delft, de Universiteit Twente en de Universiteit Utrecht. Ons Colocation Centre in Eindhoven is gelegen in het R&Dgebied van de hightechindustrie, ook wel de slimste vierkante kilometer van Nederland genoemd met meer dan 140 bedrijven en instellingen en 10.000 onderzoekers, ontwikkelaars en ondernemers die aan toekomstige technologieën en producten werken. In Nederland hebben meer dan 200 studenten ‘blended’ digitale onderwijsprogramma’s gevolgd die het EIT Digitallabel dragen. CloudWorks - nr. 5 / 2016

15

Overview

Storage

Fit to Perform, een slim systeem van voertuigtelematica en draagbare technologie Fit to Perform is een gezamenlijke innovatieactiviteit van EIT Digital en partners uit onder andere de vrachtvervoerssector die plaatsvindt in de Nederlandse Node in Eindhoven van EIT Digital. Het doel van het initiatief is om het rijden van beroepschauffeurs veiliger, gezonder en efficiënter te maken aangezien veel beroepschauffeurs last hebben van chronische rugpijn, een slaaptekort, zwaarlijvigheid en hart- en vaatziekten; al deze problemen beïnvloeden het functioneren van de chauffeurs nadelig. Met de Fit to Perform-benadering wordt deze uitdaging opgepakt door de gebruiker centraal te stellen en daarbij eerst goed te kijken wat er allemaal gebeurt in het lichaam van de chauffeur wanneer die aan het werk is. Dit wordt gedaan aan de hand van een slim systeem van voertuigtelematica en draagbare technologie, waarbij de chauffeur een polsapparaatje draagt dat fysiologische gegevens vastlegt, zoals de hartslag en fysieke activiteit. Deze gegevens worden vervolgens veilig doorgestuurd naar een computer in het voertuig. In combinatie met de diagnostische gegevens in het voertuig zelf kan de chauffeur nauwkeurig in de gaten houden hoe fit hij is en of hij efficiënt rijdt.

De beroepschauffeur kan zijn gegevens ook delen met de manager van het wagenpark, die op basis van die informatie goede en slimme beslissingen kan nemen waarmee de veiligheid op de weg en de levenskwaliteit van de chauffeur kunnen worden vergroot. Ook de winstmarges van de vervoerssector kunnen worden verbeterd doordat er met gezondere chauffeurs wordt gewerkt. Door Fit to Perform wordt rijden niet alleen veiliger en gezonder, maar kan de eigenaar van het wagenpark zijn bedrijf ook winstgevender maken.

Op stapel staande cloudprojecten EIT Digital heeft 18 deals afgesloten (waarvan 17 internationale) ter waarde van 5,1 miljoen euro. British Telecom heeft verschillende diensten in zijn BT Cloudplatform ingebed voor productie. F-Secure sluit binnenkort een partnerschapsovereenkomst met een bedrijf uit het MKB (Finbiosoft) en verschillende ondernemers en bedrijven uit de top 100 van Fortune doen het zo goed dankzij hun diensten. Op het gebied van multi-cloud data management is er een compleet mobile edgecloudmodel ontwikkeld (gebaseerd op het ConPaaSplatform) en de flexibele migratie van lichtgewicht servicecontainers. Er is een spin-off om diensten op het gebied van mobiele digitale reclame commercieel te

Apparaat voor vroegtijdige preventie van hart- en vaatziekten gedemonstreerd op EIT Digital-tentoonstelling

exploiteren. Ingewikkeldere scenario’s voor het toekomstig gebruik van de technologie zouden Augmented Realityoplossingen kunnen zijn waarbij lokale data in realtime op mobiele telefoons kunnen worden ‘gemapt’. Een versnelde ontwikkeling van Apache Flink (flink.apache.org), een Europees Big Data-analysesysteem dat open source wordt gedistribueerd voor de verwerking en analyse van expressieve, declaratieve en efficiënte batch en streamingdata. Bijna 200 partijen leveren een bijdrage aan Apache Flink, waaronder verschillende universiteiten en bedrijven. De belangstelling voor dit project neemt nog steeds toe. Nieuwe beschermingsmechanismen om de vertrouwelijkheid en integriteit van data in IaaSclouds te verzekeren in combinatie met protocollen voor beveiligde opslag waarmee de gebruiker kan zoeken op versleutelde data in clouds leiden tot radicaal nieuwe kansen voor telecommunicatiebedrijven. De Security SLAoplossing van Ericsson is van de onderzoeks- naar de productontwikkelingsfase gegaan en het is de bedoeling dat ze komend jaar op de markt wordt gebracht.

Nieuw storage-platform van Tintri

Bouw uw eigen cloud-infrastructuur Tintri introduceert een nieuw scale-out storageplatform. Bedrijven en cloud service providers (CSP’s) kunnen hiermee een met Amazon vergelijkbare cloudinfrastructuur ontwikkelen ter ondersteuning van diverse gevirtualiseerde workloads. Het nieuwe platform legt de basis voor volledig op flash gebaseerde scale-out storage met ondersteuning tot 160.000 virtuele machines, 10 petabyte aan opslagcapaciteit en 6,4 miljoen IOPS, voor minder dan 1 dollar per gigabyte. Tintri introduceert daarnaast negen nieuwe all flash-modellen van de Tintri VMstore T5000 met mogelijkheden voor capaciteitsuitbreidingen, Tintri Analytics voor het voorspellen van de benodigde capaciteit en prestatievermogen en twee nieuwe Tintri Cloud-oplossingen. De eenvoud van VM-aware storage biedt organisaties de mogelijkheid om hun opslagcapaciteit op te schalen van 17 TB naar 10 PB met één gemeenschappelijk platform en beheer van de opslagomgeving. “Schaalbaarheid is kenmerkend voor de cloud. Veel bedrijven willen infrastructuren ontwikkelen met een dergelijke schaalomvang om flexibiliteit en automatisering naar het beheer van uiteenlopende workloads te brengen. Zij worden echter in hun mogelijkheden beperkt door een conventionele storage-architectuur die nooit met het oog op deze behoeften is ontwikkeld”, zegt Ken Klein, CEO van Tintri. “Bedrijven zien zich hierdoor gedwongen om te kiezen voor beperkte en inefficiënte scale-outsystemen die om een groot aantal schijven vragen en geen voordelen bieden zoals inzicht op VM-niveau, quality of service en automatisering. De nieuwe oplossingen van Tintri stellen bedrijven en CSP’s in staat om hun storage-omgeving effectiever op te schalen en hun eigen met Amazon vergelijkbare cloud-infrastructuur in te richten met een virtualisatie-aware platform dat grip, beveiliging, kostenefficiëntie en eenvoud biedt.”

Analytics Tintri biedt al vanaf zijn oprichting realtime mogelijkheden voor analyses op VM-niveau aan binnen zijn Tintri Operating System en beheersysteem Tintri Global Center. Nu wordt deze basis uitgebreid met een SaaS-oplossing die voorziet in predictive analytics-functionaliteit waarmee organisaties zowel de capaciteitals prestatiebehoeften kunnen modelleren. Tintri Analytics wordt ondersteund door big data engines zoals Apache Spark en Elastic

16


Search en kan daarmee statistieken voor 500.000 VM’s die in de loop van jaren zijn verzameld binnen één seconde analyseren. Met functionaliteit voor datamining en rijke metadata op VM-niveau biedt Tintri Analytics gebruikers informatie over hun storage-omgeving. Hiermee kunnen ze betere beslissingen nemen ten aanzien van het gedrag van applicaties en de opslagbehoeften. Tintri Cloud op zijn beurt combineert het prestatievermogen van volledig op flash gebaseerde VMstores en de eenvoud van virtualisatiebewuste storage-oplossingen om organisaties in staat te stellen om hun eigen private cloud te bouwen. IT-afdelingen kunnen beginnen met één Tintri VMstore T5040 met 17 TB aan effectieve opslagcapaciteit en opschalen naar de Tintri Foundation Cloud met 1,2 PB in minder dan 8 rack units. Ze kunnen ook een beroep doen op de Tintri Meta Cloud, die voorziet in een kant-en-klare opslaginfrastructuur met een capaciteit van 10 PB. Daarmee kan ondersteuning worden geboden voor 160.000 virtuele machines, meer dan 6,4 IOPS in 64 RU voor minder dan 1 dollar per gigabyte aan effectieve opslagcapaciteit. Dankzij de beheereenvoud van de VM-bewuste ICT-opslag kunnen organisaties snel opschalen van 17 TB tot 10 PB. Zowel de Foundation Cloud als Meta Cloud bieden toegang tot alle softwareoplossingen van Tintri voor opslagbeheer, analyses op VM-niveau, VM Scale-out, replicatie, QoS en levenscyclusbeheer. Van de redactie CloudWorks - nr. 5 / 2016

17

Markt

Infor M3 helpt Bison International concurrerend te blijven en klantervaring te verbeteren De oorsprong van Bison International, marktleider en lid van Bolton Adhesives, startte bij Cornelis van de Reepe, een innovatieve schoenmaker uit Goes. Aan het begin van de twintigste eeuw ontwikkelde hij een lijmsoort op basis van natuurrubber die gebruikt werd voor de waterdichte afdichting van naden van kleding en rubberen laarzen en de reparatie van schoenen. Een welkome uitvinding voor de vele arbeiders die op de Zeeuwse akkers in weer en wind aan het werk waren. Het vormt bovendien de oorsprong van het latere Bison Kit, een van de 3.000 producten van het sterk groeiende Bison International dat zowel bij consumenten als professionals grote bekendheid geniet. Bison International werd in 1996 overgenomen door de Bolton Group, een internationaal netwerk van bedrijven met sterke merken. De Group is actief op het gebied van levensmiddelen, wasmiddelen en schoonmaakmiddelen, producten voor persoonlijke verzorging en huidverzorging, cosmetica en lijmen. Het omvat de merken: UHU, Bison, Griffon, Imedo en Air Max. Bison International en UHU GmbH, met productielocaties in Goes en Bühl zijn een aantal jaren geleden gefuseerd en vormen nu samen Bolton Adhesives.

18


Digitale wereld Niet alleen de producten veranderen en worden doorontwikkeld, maar dit geldt ook voor de manier waarop klanten producten aanschaffen. Ze kunnen online informatie opvragen, zoals de toepasbaarheden, de bestandsdelen, de gevaren voor een persoon of het milieu en de verkoopadressen. Daarnaast is online bestellen inmiddels een gemeengoed geworden. Handige softwareoplossingen die dit ondersteunen en het bedrijf flexibiliteit en betere inzichten bieden, zijn daarbij onontbeerlijk. Bison International implementeerde in 2005 als een van de eerste bedrijven Movex versie 12.4.3 maar deze ERP-oplossing voorzag

Productontwikkeling In de bakermat van Bison International, het Zeeuwse Goes, wordt nog de helft van de producten geproduceerd en vindt veel R&D plaats. Innovatie en continu blijven vernieuwen, waarbij gekeken wordt naar de wensen van de consument en de problemen waar hij mee te maken krijgt, is een belangrijke differentiator voor het bedrijf. Samen met UHU verkoopt Bison 5.000 producten in 130 landen. De grote hoeveelheid kanalen komt voort uit het sales- en marketinggeoriënteerde karakter van het bedrijf, en het streven om het marktleiderschap te behouden. Daarnaast wil men innovatief zijn en vooroplopen qua nieuwe ontwikkelingen en slimmigheden. Nog steeds ontwikkelt de Zeeuwse locatie nieuwe innovatieve producten, zoals Poly Max en HBS200 Liquid Rubber en brengt ze op de markt. Naast de R&D in Goes vindt - dankzij de fusie met UHU, dat van oudsher meer bekend is in de consumentenmarkt zoals de plakstiften - nu ook in Bühl productontwikkeling plaats. Beide bedrijven werken steeds meer samen en hebben als doel samen een groot geheel te vormen waarbij ze als één bedrijf, met één gezicht opereren. Dit betreft met name de nieuwe business in de groeilanden.

niet altijd meer in de behoefte van het bedrijf, zoals die leefden op het gebied van e-commerce en Electronic Data Interchange (EDI). Om de bedrijfsprocessen toch optimaal te ondersteunen, werden in de loop der tijd veel applicaties aangeschaft of zelf ontwikkeld. Michel Spruijt, manager ICT bij Bison International, licht toe: “Zoveel jaar later na de implementatie van Movex realiseer je dat je op een gegeven moment achterloopt. Wij zijn een merkfabrikant en een krachtig bedrijf. Onze applicaties zijn dat ook, maar Movex als core gaat steeds meer achterlopen. En dan moet je gewoon een keer de stap maken. Daarom besloten we een paar versies over te slaan.”

Bison kiest voor upgrade naar nieuwste versie Infor M3 Met de keuze voor Infor M3 v13.1 en later versie 13.2 maakte Bison niet alleen een flinke stap qua upgrade, maar waren ze ook de eerste. Vanwege de tevredenheid met het product en de onder-

steuning is niet gekeken naar andere oplossingen. Spruijt: “Als je voor SAP kiest, zoals ons zusterbedrijf, krijg je weer met hele andere uitdagingen te maken die bij Movex (nu Infor) helemaal niet aan de orde waren. Bovendien zijn we vertrouwd met Movex en zijn onze mensen gewend om hiermee te werken.” De totale vervanging van de bestaande applicatie bleek de beste oplossing. Deze versie was bovendien sterk verbeterd. Zo omvat versie 13.2 maar liefst meer dan 1.000 verbeteringen ten opzichte van de 10.1-versie. Dankzij de upgrade kon Bison zich ontdoen van verschillende modificaties en vertrouwen op een moderne, geïntegreerde en gestandaardiseerde ERP-oplossing die speciaal is afgestemd op hun behoeften. Dit komt mede door Infors branchespecifieke benadering. Niet alleen verbetert dit de efficiëntie, maar zorgt er ook voor dat de marktleider in lijm snel kan reageren op veranderingen en belangrijke bedrijfsprocessen kan standaardiseren en automatiseren. In 2012, nadat de economische crisis het project had afgeremd qua investeringen, werd gestart met de voorbereidingen zoals het analyseren en in kaart brengen van de impact en risico’s – gedeeltelijk met behulp van Infor. Spruijt: “Het betreft niet alleen de implementatie van een ERP-systeem, maar het gaat ook om het hele infrastructuurlandschap daar omheen.” In 2013 werd de knoop doorgehakt. Na het op orde brengen van de installaties en infrastructuur werd in november 2013 de eerste softwareoplossing fysiek naar binnen gebracht en vond de eerste datamigratie plaats. Vervolgens droeg het IT-team zorg voor alle tests en voor het aanpassen van de aan M3 gekoppelde applicaties. “Dat was een forse klus”, weet Spruijt. “Je hebt het dan over zaken als CRM, BI, klachtenregistratie en website-integratie.”

{

‘Het betreft niet alleen de implementatie van een ERPsysteem, maar het gaat ook om het hele infrastructuurlandschap daar omheen’

Voorbereiding en communicatie Om de overgang zou goed mogelijk te begeleiden heeft Bison veel tijd besteed aan het informeren en begeleiden van de werknemers. Voor alle locaties (in Nederland, Frankrijk, België en Spanje) werden process owners gedefinieerd voor de gebieden: 1. Finance en controlling 2. Sales en marketing (product management en sales support) 3. PSO (onder andere inkoop, fabricage, klantenservice, logistiek en supply chain management) Aan de process owners zijn vervolgens key users gekoppeld, wat een projectteam van 18 personen opleverde. Voor de go-live datum werd tevens een support-kanaal ingericht. Mede hierdoor is de overgang zeer goed verlopen en was de reactie van het overCloudWorks - nr. 5 / 2016

19

Markt grote deel van de organisatie positief. Ook de nieuwe en moderne SoHo-gebruikersinterface werd met open armen ontvangen. Voor de medewerkers was het pad geplaveid, maar het IT-team onder leiding van Spruijt moest regelmatig enkele zeilen bijzetten. “Tijdens de vier grote regressietesten stuitten we op een aantal problemen. Met behulp van de Lifecycle Manager zijn circa 900 fixes toegepast en stonden er ten tijde van de go-live nog slechts drie problemen open.”

CONGRES DIGITAAL ZAKENDOEN & EID 2016

Agile

WWW.DIGITAAL-ZAKENDOEN.NL

Voordelen van de upgrade ziet Spruijt onder andere in de krachtige prestaties en de agility om op elk moment snel aanpassingen aan te brengen waardoor het bedrijf zijn concurrentievermogen vergroot en goed voorbereid is op de toekomst. Het nieuwe platform maakt een snellere time to market mogelijk en helpt in te spelen op veranderende zakelijke behoeften en te voldoen aan wetgeving of aanvullende klantvragen op logistiek gebied. Als voorbeeld noemt

voordeel op. M3 is een multi-site, multi-country en multi-brand oplossing en stelt de marktleider in staat om snel in te spelen op veranderende zakelijke behoeften. De oplossing is geschreven in Java en biedt ontwikkelaars de gevraagde platformonafhankelijkheid en keuze. Aan de andere kant kunnen gebruikers profiteren van een software-ervaring die vergelijkbaar is met die van consumentensoftware, dankzij de HTML 5 client, multi-browsing met personalisatie en een SoHo-gebruikersinterface, die ontworpen is om gebruikers te helpen sneller en slimmer te werken. Daarnaast vinden veel medewerkers de optie om overzichten uit M3 snel en eenvoudig, zonder de hulp van een IT’er, over te zetten naar Excel een meerwaarde.

Toekomst

Spruijt de veranderende wettelijke vereisten in Frankrijk en Spanje met betrekking tot de BTW-aangiften en SEPA. Alle vereiste tools zijn standaard in Infor M3 opgenomen en het IT-team kan het ontwerp beschikbaar maken voor alle landen. “Ik vind dat krachtig en agile. Het kunnen bouwen van oplossingen met weinig impact en slechts in enkele dagen tijd is een absoluut voordeel. En het biedt de controle die we nodig hebben.” Hij vervolgt: “Maar bovenal hebben we betere en meer gedetailleerde informatie zodat we beter kunnen analyseren. En we hebben een uitstekend begrip van wat in een bepaalde week is gepland. Bovendien zijn we in staat om meer processen te automatiseren en synergie met andere IT-applicaties te vinden.” Infor M3 biedt optimale flexibiliteit voor de activiteiten en technologie, evenals schaalbaarheid. Het maakt snelle en makkelijke verbinding tussen mensen en de technologie mogelijk. Dit verbetert de besluitvorming en zorgt ervoor dat de organisatie agile kan reageren op veranderende eisen. Ook levert het concurrentie-

20


Dankzij de Lifecycle Manager kan Bison zonder grote upgrades toch gecontroleerd bijblijven. Spruijt: “De intentie bestaat om een keer per twee maanden de Lifecycle Manager in te zetten en een Change Advisory Board op te stellen, zodat we vanuit managementniveau de echt kritische dingen proberen te identificeren en aanpassingen kunnen aanbrengen en ook de werkprocessen kunnen veranderen. Zodoende kunnen we blijven vooroplopen zonder risico’s te lopen. Dit is in lijn met het doel: we moeten de balans vinden tussen het hebben van de nieuwste software, lage risico’s en agile kunnen zijn qua nieuwe functionaliteiten voor het bedrijf. Daarnaast kunnen we beter inspelen op de landspecifieke functionaliteiten en hoeven we die zoals voorheen niet meer zelf te ontwikkelen, maar kunnen we putten uit een standaardoplossing.” Spruijt: “Kijkend naar de toekomst willen we in de Bolton Adhesives-organisatie op het gebied van CRM, BI en Product Development een aantal grote stappen maken. Bijvoorbeeld qua e-commerce, het up-to-date houden van onze klantwebsites en datapools en de integratie met SAP. Met Infor M3 beschikken we over een platform dat kan meegroeien met de wensen die we hebben en het stelt ons in staat de hoge klanttevredenheid te behouden en uiterst concurrerend te opereren.”

Digital Identity and e-Business 2016

Datum: woensdag 15 en donderdag 16 juni 2016 Locatie: Postillion Hotel Bunnik Kennispartners: EAB PI-Lab

VVBI

‘Dit congres wordt georganiseerd door

CONGRES DIGITAAL ZAKENDOEN & EID

DATUM: WOENSDAG 15 EN DONDERDAG 16 JUNI 2016 / LOCATIE: POSTILLION HOTEL BUNNIK

CONFERENTIE / CONFERENCE Digital Zakendoen en eID 2016

Digital Identity and e-Business 2016

Digitaal Zakendoen & eID is een tweedaags congres dat een breed publiek wil ondersteunen bij de vele mogelijkheden en kansen die digitaal zakendoen biedt. Het gaat om zakendoen voor de ondernemer en zaken regelen voor de consument. Zaken doe je tegenwoordig digitaal, inmiddels het nieuwe normaal. Digitaal Zakendoen & eID gaat in op invloedrijke trends en de wijze waarop wij in Nederland daarop kunnen en moeten inspelen. Daarbij zal er ook gekeken worden naar kansen voor Nederland als transactieland, waarbij hoge internationale ambities en strategische vergezichten niet uit de weg worden gegaan.

Digital Identity and e-Business is a two days conference aiming at supporting a broad audience with the many possibilities and opportunities that e-business offer. This concerns both businesses and consumers. It has become common practice to handle your business electronically. Digital Identity and e-Business addresses inﬂuential trends and the way these can be anticipated. We will look at The Netherlands as being a provider of transaction services, while including long term views and ambitions.

Met het doordacht toepassen van elektronische bouwstenen worden efficiëncy voordelen gerealiseerd voor de eigen organisatie en wordt het tegelijkertijd de klant gemakkelijker gemaakt. Het congres toont hoe o.a. elektronische identiteiten, vertrouwensdiensten, contracteren en elektronisch factureren als bouwstenen worden gebruikt en hoe nieuwe technologische ontwikkelingen dit verder kunnen verbeteren.

By cleverly applying electronic building blocks higher efficiency can be achieved, while improving user convenience. The conference will show how electronic identities, trust services, contracting and electronic invoicing are constituting these basic building blocks, and how these can be improved by new technological developments.

NATIONAAL EN INTERNATIONAAL Om gestructureerd aandacht te geven aan zowel de nationale als de internationale aspecten van digitaal zakendoen en elektronische identiteit, bestaat het congres uit twee delen: Dag 1 (15 juni) staat in het kader van internationale kansen en ontwikkelingen. Dag 2 (16 juni) richt zich op de Nederlandse markt. Dag 2 valt samen met de jaarlijkse ECP update over elektronische identiteiten. Op dag 1 zullen de sessie grotendeels in het Engels zijn, op dag 2 is dat Nederlands.

NATIONAL AND INTERNATIONAL In order to properly address both national as international aspects of e-business and digital identity, the congress is split into a international and national part: Day 1 (15 June) focuses on international opportunities and developments Day 2 (16 June) addresses the Dutch market. The conference on Day 2 is coinciding with the ECP yearly update on electronic identities. The first day will be held largely in English, while the second day will be in the Dutch language.

ACHTERGROND Bedrijven en consumenten kunnen nu profiteren van inlogdiensten die gebruikersvriendelijk en veilig zijn. Boetes en reputatieschade door datalekken prikkelen bedrijven om sterkere inlogvoorzieningen te bieden. De banken spelen daarop in met iDIN en mobiele toepassingen. Overheid en bedrijven bieden in 2016 een versterkt DigiD en Idensys. Het gevolg is meer concurrentie op de markt voor elektronische toegangsdiensten. Nieuwe wetgeving en standaardisatie op Europees niveau dwingen ons om over de grens te kijken. Per slot van rekening biedt de Europese Unie een enorme interne markt, die wij als Nederland natuurlijk niet willen missen. Slim digitaal zakendoen met gebruik van elektronische identiteiten hoort daar bij.

BACKGROUND Businesses and consumers can now benefit from login services that are more convenient and safe. Penalties and damaged reputations by data leaks are an incentive for organizations to provide stronger authentication. Banks are responding to that by introducing iDIN (BankID). Government and businesses are offering solutions like DigiD and Idensys. The result is increased competition on the market. New legislation and standardisation at European level are forcing us to look beyond our national border. The EU internal market offers a large opportunity, which we should try to address. For that we need smart electronic businesses using electronic identities

PLENAIRE CONFERENTIES De plenaire conferenties vinden plaats in de middagen van 15 en 16 juni. De inhoud van deze bijeenkomsten is overeenkomstig de algehele opzet, dat wil zeggen dat de conferentie op de eerste dag een internationale opzet heeft en de tweede een nationale.

PLENARY CONFERENCES The plenary conferences take place in the afternoon of the 15th and 16th June. The content of the conferences corresponds with the overall set up, which means that on day 1 it will be in an international context, while day 2 will address national aspects.

WORKSHOPS Beide dagen starten met diverse parallelle workshops, in totaal zeven. Daarvoor dient van tevoren te worden gereserveerd.

WORKSHOPS On both days we start with various workshops in parallel, seven in total. To participate one needs to register in advance.

Digitaal Zakendoen & eID vindt plaats op 15 en 16 juni 2016 in het Postillion Hotel Bunnik (Kosterijland 8, 3981 AJ Bunnik, NL).

Digital Identity and e-Business takes place on 15 and 16 June in the Postillion Hotel Bunnik (Kosterijland 8, 3981 AJ Bunnik, NL).

ECP-LEDEN ECP-leden, PIMN deelnemers en VVBI-leden die aan een workshop en het congres willen deelnemen kunnen zich tegen een gereduceerd tarief aanmelden. Voor ECP-leden zijn gratis kaarten beschikbaar voor de workshops en conferentie op 16 juni (met een maximum per ECP deelnemer). Dat is inclusief lunch en borrel (zie ook onder ‘locatie/kaarten/contact’). Voor de laatste updates / for the latest updates: www.digitaal-zakendoen.nl

II


III



PROGRAMMA OVERZICHT / PROGRAM OVERVIEW

CONFERENTIE / CONFERENCE

DAY 1 - 15 June 2016 Workshops 09.30 - 12.30 09.00 - 12.30 09.30 - 12.30 12.30 - 13.30

Workshop 1 - e-ID Market Workshop 2 - Biometrics for Civil ID (starts at 09.00!) Workshop 3 - Authentication Technologies Lunch

Chair: Arnold Roosendaal Chair: Max Snijder Chair: Bob Hulsebosch

Conference 13.30 - 14.00

Identity Management in 2030

14.00 - 14.25 14.25 - 14.50 14.50 - 15.20

Authentication technologies; trends and developments Mobile authentication with e-passport and smartphone Coffee/tea

15.20 - 15.40 15.40 - 16.05 16.05 - 16.30 16.30 - 17.00

Biometric ID in Consumer Markets Biometrics for Civil ID and e-Residency Opportunities in the eID Market Panel discussion: Biometrics and Global Identity: “It is inevitable that governments will store biometrics of all citizens in order to support national identity management.”

17.00

Joost van Prooijen, Morpho Victoria Saue, Enterprise Estonia Arnold Roosendaal, TNO PI-Lab Moderator: Max Snijder

Networking and drinks

DAG 2 - 16 Juni 2016 Workshops 09.30 - 12.30

12.30 - 13.30

Workshop 4 - Kennisplatform Administratieve Software Workshop 5 - Zakendoen met de Overheid Workshop 6 - Ken uw Klant / KYC Workshop 7 - Vertrouwensdiensten Lunch

Voorzitter: Gerard Bottemanne Voorzitter: Roy Tomeij Voorzitter: Erik van de Poel Voorzitter: René van den Assem

Conferentie 13.30 - 13.35

Welkom en introductie

13.35 - 13.45 13.45 - 14.15 14.15 - 14.45 14.45 - 15.00

Opening Digitaal Zakendoen 2017, het nieuwe normaal Het economisch potentieel van eID en e‐dienstverlening Biometrie in Digid?

15.00 - 15.30

Koffie/thee

15.30 - 16.00 16.00 - 16.30 16.30 - 17:00 17.00 - 18.00

iDIN eID in Nederland Discussie Netwerkborrel en eID Café

Voor de laatste updates / for the latest updates: www.digitaal-zakendoen.nl

IV

DAG 2

Jasper Mutsaers, Dutch National Office for Identity Data (RvIG) Reinier van der Drift, MicroFocus Maarten Wegdam, InnoValor

Jaap Kuipers, Platform Identity Management Nederland (PIMN) Arie van Bellen, Directeur ECP KPN Mark Bressers, Ministerie van Economische Zaken Max Snijder, Secretaris European Association for Biometrics

Piet Mallekoote, Directeur Betaalvereniging Steven Luitjens, Ministerie van Binnenlandse Zaken olv Jaap Kuipers

CONFERENTIE / ECP CONGRES (16 JUNI 2016, 13.30 - 17.00)

DAY 1

CONFERENCE (15 JUNE 2016, 13.30 - 17.00) The use of electronic identities is increasing at a rapid pace. Migration, international travelling and advancements in ICT are leading to a strong growth of the mobility of people and organisations. That has many consequences, both opportunities and challenges. One of the consequences is that the management of identities isn’t bounded to a specific country or geographic area anymore. Cross border business and travel are confronting us with the challenge of establishing trust between people and organisations who speak different languages, are coming from different cultures and social systems, and who only may have remote contact with each other through digital means. The role and understanding of national identity management is in the process of being redefined. Social networks, financial institutions and new authentication platforms from mobile phone providers are increasingly taking up a role in establishing and processing of a credible identity. While the world becomes more digitized, the physical element of face-to-face contact is relatively diminishing. That creates a strong ratio for using biometrics in this cyber world of electronic identities. Therefor the uptake of biometrics by the smart phone manufacturers is a major milestone for the introduction of biometrics into the mass market. Where the biometric passport still encounters some resistance and currently lacks a strong business case, biometrics for civil id seems to gain momentum especially in the

perspective of the need for a strong proof of physical identity as a reliable foundation for the people moving around in the digital space. For this first day conference the recent vision paper ‘Identity Management in 2030, authored by the Dutch National Office for Identity Data (RvIG), will be used as a general background. Presentations and discussions during this conference will reﬂect directly or indirectly on this paper, in order to create a picture of where we are today, where we are heading to and which next steps we need to take. Biometrics will be an important topic, due to its pivotal role within the various identity chains. Topics of the conference are: • Identity Management in 2030: the global approach on identity • Exchange of formal legal and functional credentials in European context • Civil-id in consumer markets • Biometrics & mobile authentication: new payment platforms leading the way in biometrics (Samsung Pay, Apple Pay etc.) • Biometrics for Civil-ID (international speaker) • Compliancy of biometrics to Stork and eIDAS • Panel discussion: biometrics and global identity Statement: “It is inevitable that governments will store biometrics of all citizens in order to support national identity management.”

De conferentie behandelt belangrijke ontwikkelingen en bouwstenen voor digitaal zakendoen. Voor Nederland transactieland, handelsland, is het belangrijk om de transactiekosten van zakendoen laag te houden. In een digitale omgeving betekent dit gebruiksvriendelijk en betrouwbaar bestellen, contracteren, factureren en betalen. De tijd is rijp om ook de meer waardevolle en gevoelige transacties elektronisch af te gaan handelen. Daarvoor zijn vertrouwensdiensten en elektronische identiteiten (eIDs) op een voldoende betrouwbaarheidsniveau beschikbaar. Idensys en iDIN presenteren de resultaten van hun eID-pilots en vertellen over de volgende stappen. Het businessmodel van eID komt aan de orde in de vraag hoe kosten te besparen en de tarifering van eID en vertrouwensdiensten. Verkend wordt hoe Nederland beter kan concurreren met digitale dienstverlening en de verplichte Europese eIDAS verordening of dat er een risico is dat andere landen ons inhalen door betere elektronische dienstverlening. Tijdens het congres spreken vertegenwoordigers namens iDIN, Idensys, Overheid en Bedrijfsleven. Deze conferentie is in het Nederlands.

This conference will be in English.


V



WORKSHOPS

DAY 1

15 June 2016, 09.30 - 12.30 On the first day of the workshops the international aspects of digital identity and e-business are being discussed. The workshops will be held in English. Workshop 1 - eID Market 15 June, 09.30 - 12.30 Chair: Arnold Roosendaal, TNO - PI-lab An update on the eID practice and pilots in The Netherlands or in short: the Dutch eID market

VI

The use of eIDs in The Netherlands increases as more and more valuable services are available online. In 2017 citizens and companies will have the right to handle all transactions with Government electronically. For eHealth affordable eID is a must. This, and competition in the digital domain need user friendly and secure access methods. Therefore new developments are tested in eID pilots. The Dutch Parliament wants to evaluate the eID pilots for e-Government before summer. Entrepreneurs start to see that linking their websites to eID hubs with an international reach offers easier access to their services.

This seminar is for parties who want to use national eID infrastructures for their services and who want to come into contact with the organisations who provide the eID building blocks like KYC, f2f checks, remote enrollment, eID production and delivery. Also for organisations which like to offer services this is an opportunity to understand where their products fit into the Dutch ecosystem. For organisations who want to use a dedicated eID system or a national eID system an overview will be given of the efforts (technical, organisational, legal) needed to connect to such systems.

Program: • Dutch eID pilots, Arnold Roosendaal, TNO PI-Lab • eHealth, Merik Seven, Nictiz • iDIN, Allard Keuter, Betaalvereniging • Business models, Douwe Lycklama, Innopay Workshop 2 - Biometrics for Civil ID 15 June, 09.00 - 12.30 Chair: Max Snijder, Secretary of the European Association for Biometrics A workshop about the use of biometrics for national identity systems and electronic services (in cooperation with the European Association for Biometrics)

The paper ‘Identity Management in 2030’ by the Dutch National Office for Identity Data (RVIG) provides us with a vision where conclusive proof of identity is evolving into a situation of achieving evidence of identity, subjected to scenarios, availability of information and prior knowledge about a person. The role of biometrics for the e-passport was limited to making the document more secure and to facilitate machine assisted border control processes (such as e-gates). The scheme as provided by the ICAO doesn’t provide scenario’s for e-services or national identity management. In that sense the introduction of biometrics for governmental use (not ta-

king into account the use for criminal and justice purposes) wasn’t based on the vision that biometrics can be used for national identity systems and electronic public and private services. The first Apple smart phones with inbuilt fingerprint authentication functionality has brought biometric authentication into the domain of mass markets. At the same time, governments understand that identity management is crucial to their operations and that a reliable identity infrastructure is a precondition for a successful implementation of identity management. Both in the electronic services domain as well as in national identity management, WWW.DIGITAAL-ZAKENDOEN.NL

VII



WORKSHOPS

biometrics seem increasingly to take a pivotal role in facilitating convenient electronic consumer services, while providing an important addition to the establishment of a credible identity. This includes the power of biometrics to de-duplicate ID databases and to prevent identity fraud with tokens such as passports, national ID cards and smart phones. The paper ‘Identity Management in 2030’ shows a scenario where biometrics are a key enabling technology. Yet it remains unclear how the path towards this scenario looks like and if this scenario meets reality in the first place. Because still, 2016 is the starting point for that path and at this moment many elements need thorough assessment and discussion. During the workshop ‘Biometrics for Civil ID’ we will zoom in on current developments of using biometrics in national ID schemes, taking into account new mobile technologies and solutions. Use cases and new technologies will be presented and discussed. After the workshop a better view should exist on where we are and how to proceed towards the use of biometrics for Civil ID in governmental and non-governmental scenarios. Topics that will be addressed: • the role of government in national identity management and the facilitation of a reliable eID infrastructure • functional and legal identities • biometrics for authentication in mobile devices • biometrics as part of a root identity • legal and societal aspects

VIII

•

the ‘convenience justifies all’ paradigm

Program: • Identity Management in 2030 and the role of biometrics, Jasper Mutsaers (RvIG) • Biometrics and Civil ID, Joost van Prooijen (Morpho) • e-Residency and e-Business, Victoria Saue (Enterprise Estonia) • Root-id and birth certificates, Arthur Dallau (NVVB) • Workshop including break-out sessions: Scenarios of the future, derived from the paper ‘Identity Management in 2030’; three scenarios are selected and will be discussed and analyzed in three groups based on a Quick Scan Checklist. References: ‘Identity Management in 2030’ by Dutch National Office for Identity Data (RvIG) http://www.worldbank.org/en/programs/id4d This workshop is organized in cooperation with the European Association for Biometrics – www.eab.org Workshop 3 - Authentication Technologies 15 June, 09.30 - 12.30 Chair: Bob Hulsebosch, InnoValor Identification verification technologies are developing from static to dynamic continuous multi factor authentication in which a mix of authentication technologies provide ease of use and security. The continuous monitoring makes it possible

to detect anomalies and to temporary raise security (step-up) after which authentication can proceed at a regular user friendly and secure level. User friendly biometric authentication (fingerprints and selfies) play a role next to PIN codes passwords and tokens. The mobile phones supported by risk detection systems play an increasing important role in identity verification. Optimal and secure use of biometric authentication requires understanding of the (lack of) biometric capabilities. Internet (IP) technology leads to further convergence between physical and logical access control. We see NFC enabled smartphones opening doors and paying bills. Authentication technologies will be presented in relation to use cases like biometric payments, authentication and remote account opening where face-2-face verification is done by a system. Specific topics are The FIDO and BOBS standard Biometric authentication Mobile strategies Program: • Introduction (Rob van der Staaij, author/cyber security expert) • Continuous authentication and mobile strategy , Chris van Diemen (Everett) • FIDO and BOBS standards, Rutger Slager (1U) • Biometric authentication • Convergence logical and physical access, Cor Stolk (Secure Logistics)

DAG 2

16 Juni 2016, 09.30 - 12.30 Op de tweede dag van de workshops zal er ingegaan worden op nationale aspecten van elektronische identiteit door te kijken naar huidge praktijk en onderwerpen. De workshops zullen in het Nederlands worden gehouden. The workshops on the second day will zoom into national aspects of e-ID, by looking into current practices and topics. The workshops will be held in Dutch. Workshop 4 - Kennisplatform administratieve software 16 juni, 09.30 - 12.30 Voorzitter: Gerard Bottemanne, GBNed De belangrijkste doelstelling van het kennisplatform is het bij elkaar brengen van kennis op het gebied van (innovatieve) ontwikkelingen en softwareleveranciers. Ditmaal ook gericht op medewerkers in de accountancy en auditsector die goed geïnformeerd willen zijn. Op het programma van het Kennisplatform staan dan ook de volgende onderwerpen: 1. Meldplicht datalekken en Safe Harbor / Privacy Shield actualiteiten; deze sessie wordt ingevuld door de IT-Jurist, bekend van ondermeer het rapport ‘Meldplicht datalekken: inleiding met een juridisch kader’ dat gratis beschikbaar is. 2. Een keurmerk voor software en clouddiensten; deze sessie wordt ingevuld door


IX



WORKSHOPS

Zeker Online, opgericht door softwareleveranciers van online boekhouden in samenwerking met de Belastingdienst. En de recente samenwerking met het CIP (Centrum voor Informatiebeveiliging en Privacybescherming). 3. Elektronisch factureren met UBL in een Europees kader; Elektronisch factureren op

basis van UBL is ook in Nederland inmiddels een feit en wordt steeds meer ingezet door het bedrijfsleven en de accountancy. CEN TC434 geeft invulling aan de opdracht vanuit de Europese Commissie (EC) om te komen tot ‘de ontwikkeling van één EU norm wat betreft een Europese factuur. Er vindt een syntax mapping plaats met een beperkt aantal syntaxen, waaronder UBL.

Programma: • Meldplicht Datalekken, ICT-Jurist • Zeker Online keurmerk • Elektronisch factureren met UBL, Dennis Krukkert (TNO) • De Fraude Helpdesk, Fleur van Eck Workshop 5 - Digitaal Zakendoen met de Overheid 16 juni, 09.30 - 12.30 Voorzitter: Roy Tomeij, ECP / Ministerie van Economische Zaken Digitaal zakendoen is het nieuwe normaal, zakendoen is vanzelfsprekend geautomatiseerd. Verschillende elektronische kanalen zijn beschikbaar voor communicatie met bestaande en nieuwe klanten. Wie ICT niet slim inzet krijgt het lastig met concurrenten. De Overheid helpt ondernemers zaken digitaal af te wikkelen en zet in op massale digitalisering (Digitaal 2017). Denk aan de Berichtenbox en het vaarwel voor de blauwe envelop. Deze bijeenkomst laat zien welke diensten beschikbaar zijn voor ondernemers om zaken met de overheid (B2G) en onderling (B2B) efficiënter af te handelen. Mijn Overheid voor bedrijven is een van de voorbeelden die behandeld zullen worden. De bijeenkomst is bedoeld voor vertegenwoordigers van branches en bedrijven die willen weten welke mogelijkheden er zijn voor efficiënter digitaal werken en ondernemen. Programma: • Digitaal Ondernemersplein, Bart Ladrak (Min.EZ)

X

• •

MijnOverheid voor bedrijven, Marieke van Putten (Min.EZ) Consultatie, Roy Tomeij (ECP/EZ)

Workshop 6 - Ken uw Klant / KYC 16 juni, 09.30 - 12.30 Voorzitter: Erik van de Poel, BKR Nederland loopt voorop in het gebruik van internet, waardoor diensten makkelijk elektronisch kunnen worden aangeboden. De hele wereld kan een kijkje komen nemen in de internet etalage. Nieuwe klanten die vervolgens zaken willen doen ontvangen we gastvrij. Daarbij passen vriendelijke registratieprocessen zonder wachttijden. Leveranciers willen (en moeten soms wettelijk) hun klanten kennen om diensten te personaliseren en risico’s goed in te schatten. Daarbij helpen dataleveranciers die klanten bij voorbaat kennen en kunnen helpen bij het online registeren of ‘onboarden’. Voorbeelden zijn het online openen van een bankrekening en de selfie check bij de virtuele balie van de eID leverancier. Dataleveranciers informeren over wie en wat iemand is, bijvoorbeeld met betrekking tot de (krediet) risico’s. Deze bijeenkomst behandelt de functies van databemiddelaars. Hoe kunnen zij een zakelijke en maatschappelijke functie vervullen als attribuut leverancier in het eID ecosysteem? Kunnen databemiddelaars een rol vervullen bij het voorkomen van fraude met gelekte of gestolen gegevens? En hoe transparant zijn deze partijen voor de geregistreerde consumenten?

Programma: • Datakwaliteit, Martijn de Boer (CDDN) • F2F checks, Eric Verheul (KeyControls) • Identiteitsfraude, Helen van der Sluys, (BZK) • ID-fraude en Bigdata, Johan ten Houten (Deloitte) Workshop 7 – Vertrouwensdiensten 16 juni, 09.30 - 12.30 Voorzitter: René van den Assem (Advies in Vertrouwen) “Het opbouwen van vertrouwen in de online-omgeving is essentieel voor economische en sociale ontwikkeling. Een gebrek aan vertrouwen, met name ten gevolge van een ogenschijnlijk gebrek aan rechtszekerheid, leidt ertoe dat consumenten, bedrijven en overheden aarzelen om transacties elektronisch uit te voeren en van nieuwe diensten gebruik te maken”, aldus de eIDAS verordening. Trust services, vertrouwensdiensten helpen consumenten en ondernemers om online dienstverlening te kunnen vertrouwen. Voorzieningen voor betrouwbaar digitaal zakendoen zijn elektronische handtekeningen, veilige e-mail, tijdstempels. Soms zijn de belangen zo groot dat gewone ICT tekort schiet en vertrouwensdiensten moeten worden ingezet. Er zijn organisaties die het gebruik van vertrouwensdiensten verplichten, zoals Tenderned voor het indienen van tenders of wanneer jaarrekeningen elektronisch gedeponeerd worden. Uiteindelijk dienen de vertrouwensdiensten bij te dragen aan efficiënt zakendoen, iets wat voor Nederland transactieland van groot belang is.

Programma: • eIDAS, Mickey Vonckx (Connective) • Case study: Vastgoed keten, Kick Willemse (Evidos) • Blockchain, Pascal van Hecke (Innopay) Mini Expo Op de Mini Expo zullen bedrijven en andere organisaties producten en diensten demonstreren. Deze Mini Expo is direct aan de centrale binnenruimte gesitueerd, waar de lunches zullen worden geserveerd en waar de dagelijkse voorzieningen rond koffie, thee en andere versnaperingen zich bevinden. De stands van de Mini Expo grenzen tevens aan de brede gangen die naar de workshops leiden. De volgende bedrijven/organisaties zullen deelnemen aan de Mini Expo: • 1U • AMP Logistics • BKR • CDDN • Centric • CMI Centraal Meldpunt Identiteitsfraude en -fouten • Connective • ECP • Forum Standaardisatie • Fraudehelpdesk • InnoValor, ReadID • iProov • KPN • Lucom • MicroFocus • Morpho • Privacy&Indentity-lab • VVBI WWW.DIGITAAL-ZAKENDOEN.NL

XI



Aan de basis van een betrouwbaar eID Al sinds 2007 stelt AMP voor diverse banken de identiteit van klanten vast. Via een bezoek aan de klant, thuis of op het werk, wordt de klant gezien en wordt zijn legitimatiebewijs gecontroleerd. Vanuit deze ervaring is AMP vanaf 2013 paspoorten aan burgers gaan bezorgen. Inmiddels verzorgt AMP ook binnen het eHerkenning stelsel voor erkende partijen de face-to-face identificatie en staat daarmee aan de basis van een betrouwbare identiteit om online zaken te doen. 030 240 80 20

[email protected]

twitter.com/amp_logistics

facebook.com/amplogistics

KPN is een toonaangevende leverancier van ICT-diensten. Onze producten en diensten helpen onze klanten én Nederland verder. Met slimme oplossingen richten we ons op maatschappelijke thema’s die in de toekomst een steeds grotere rol gaan spelen, waaronder identity, security & privacy. KPN Trusted Services is bijna 20 jaar pionier op het gebied van elektronische identiteits-oplossingen voor zakelijke gebruikers en overheden. KPN levert identiteitsmiddelen en bijbehorende voorzieningen om veilig en betrouwbaar online te kunnen communiceren met zakenpartners en overheidsdienstverleners, en beheert als gecertificeerde, vertrouwde partij reeds miljoenen identiteitsmiddelen voor veilige communicatie. Met de toenemende digitalisering van onze samenleving nemen wij onze verantwoordelijkheid om een veilige en betrouwbare digitale samenleving te creëren. Wij investeren en ontwikkelen actief in het tot stand komen van nieuwe afsprakenstelsels en standaarden zoals eHerkenning, eIDAS en eID/Idensys. www.kpn.nl

XII


XIII



UL-TS.COM SAFEGUARDING SECURITY COMPLIANCE AND GLOBAL INTEROPERABILITY

SECURE AUTHENTICATION AND AUTHORIZATION • BANKING • PAYMENTS • eIDAS • TRANSIT • PAYMENTS • BIOMETRICS • CONNECTIVITY • DIGITAL IDENTITY • E-PASSPORT • E-DRIVER LICENSE

For more information, please visit: UL-TS.COM

XIV

UL and the UL logo are trademarks of UL LLC © 2016


XV

Blog IT-Security

Vrijwel alle IT-managers en CIO’s zijn er inmiddels van overtuigd dat de manier waarop Facebook, Netflix en Google hun datacenters hebben ingericht de enige manier is om aansluiting te houden met de snelheid van ontwikkeling in hun industrie. De enorme groei van virtualisatieplatformen als NSX van VMware laat zien hoe groot deze behoefte is.

DIT CONGRES IS GEORGANISEERD DOOR:

HET CONGRES WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR ONZE PARTNERS:

Uw data in de wolken u met beide benen op de grond IT-managers moeten een enorme flexibiliteit aan de dag leggen om de snelle ontwikkeling in hun branche het hoofd te bieden en de concurrentie voor te blijven. Dat kan alleen door een extreme vorm van automatisering en kostenbesparing, waarbij het datacenter vrijwel onzichtbaar wordt, en diensten met een paar klikken kunnen worden toegevoegd en on demand worden opgeschaald of gedownsized.

Data security is leading

LOCATIE EN CONTACT

KORTINGSREGELINGEN

Postillion Hotel Bunnik Kosterijland 8 3981 AJ Bunnik Tel: +31 30 - 656 92 22

ECP-leden, PIMN deelnemers en VVBI-leden die aan een workshop en het congres willen deelnemen kunnen zich met een gereduceerd tarief aanmelden. Voor ECP-leden zijn gratis kaarten beschikbaar voor de conferentie en workshops op 16 juni ‘s middags (met een maximum per ECP deelnemer). Dat is inclusief lunch en borrel.

TICKETS BESTELLEN Om deel te nemen aan het congres kunt u kaarten bestellen via Eventbrite. Prijzen: 15+16 juni: 675,15 juni: 375,16 juni: 375,De prijzen zijn inclusief workshop (naar keuze), lunch en borrel.

KENNISPARTNERS:

EAB

PI-Lab

CONTACT Jaap Kuipers (programma): 06-23 64 25 13 [email protected] Max Snijder (pr/communicatie): 06-24 60 38 09 [email protected]

VVBI

Net zoals in de afgelopen tien jaar de hardware van servers en opslag gevirtualiseerd is, zo zal in de komende jaren het gehele datacenter gevirtualiseerd worden. Tegelijkertijd moeten privacy officers en CSO’s een strakker veiligheidsbeleid implementeren. Dit proces kan niet - net als voorheen - achteraf worden toegevoegd, maar moet vanaf het begin strak geïntegreerd worden. Het enorme tekort aan security operations specialisten kan worden opgelost door de aandacht te richten op afwijkingen binnen een hoog geautomatiseerde omgeving.

Migratie is complex en kost tijd Vrijwel alle ondernemingen bevinden zich nu in de transitiefase waarin bedrijfskritische applicaties deels al naar de openbare of hybride cloud zijn gemigreerd. Men voelt aan dat het software defined datacenter een concept is dat netwerken en opslag overstijgt en een centrale regie mogelijk maakt. IT-verantwoordelijken voelen ook de noodzaak van een ‘zero trust’-veiligheidsarchitectuur. De segmentering, het beschermen van hun kroonjuwelen (data) en het streven naar een maximale zichtbaarheid van alle verkeer

vereisen een hyper geautomatiseerde structuur voor implementeren, testen, introduceren en onderhouden. Maar tegelijk moeten bestaande applicaties en infrastructuren nog worden onderhouden en zelfs uitgebreid, met ouderwetse servers, opslag en hardware.

Hoe ‘cloud-ready’ bent u? Om zicht - en antwoord - op deze belangrijke uitdagingen te krijgen hebben wij de Cloud Readiness Security Scan ontwikkeld, waar wij u graag gratis kennis mee laten maken. Deze scan geeft inzicht in de exacte verkeerspatronen van uw oost-west (intern) en noord-zuid (extern) dataverkeer tussen virtuele en externe servers en clouddiensten. Neem contact met ON2IT op via [email protected] of bel ons 088 - 22 66 200

Over ON2IT ON2IT is specialist op het gebied van IT-security. Wij beveiligen data, applicaties en gebruikers slimmer. IT-security is onze specialisatie en passie.ON2IT biedt met zijn op Zero Trust gebaseerde security framework een - in de afgelopen tien jaar in de praktijk bewezen - architectuur voor een optimaal beveiligd Software Defined Data Center. Om dit te realiseren werken wij samen met leading parters zoals Palo Alto Networks, VMware, Brocade en Citrix. Ook zijn wij ISO27001 gecertificeerd. Dit toont aan dat ON2IT zorgvuldig omgaat met informatiebeveiliging, en haar maatregelen continu evalueert en verbetert. Meer informatie: www.on2it.net CloudWorks - nr. 5 / 2016

37

Markt All IT Rooms bouwt duurzaam datacenter voor gemeente Krimpenerwaard

Gemeente Krimpenerwaard verzorgt virtuele werkplekken vanuit nieuw datacenter

“De gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist zijn op 1 januari 2015 samengevoegd tot één gemeente: de gemeente Krimpenerwaard. Deze gemeenten werkten voor de officiële samenvoeging tot de gemeente Krimpenerwaard al langer samen als de ‘K5-gemeenten’. De K5-gemeenten maakten gebruik van een gezamenlijke ICT-omgeving, die wordt gehost in een datacenter in Bergambacht”, vertelt Marco Lingen, senior systeemen applicatiebeheerder bij de gemeente Krimpenerwaard.

Primair datacenter “Deze locatie in Bergambacht functioneert momenteel als primair datacenter. Dit datacenter is in 2009 gebouwd door All IT Rooms, voor mijn tijd bij de gemeente Krimpenerwaard”, aldus Lingen. “Vanuit dit datacenter bieden wij op dit moment 500 werkplekken aan. In de praktijk wordt op een gemiddelde dag gebruik gemaakt van zo’n 350 tot 400 werkplekken.”

De gemeente Krimpenerwaard beschikt sinds december 2015 over een nieuw datacenter in Lekkerkerk, waar vanuit virtuele werkplekken worden aangeboden en waarin de data van de gemeente is ondergebracht. Het datacenter, dat is gebouwd door All IT Rooms, maakt gebruik van een warmestraat in combinatie met in-row koeling om warmte op een efficiënte wijze af te voeren. Dit levert een duurzaam datacenter op, waarmee de gemeente Krimpenerwaard klaar is voor de toekomst. 38


“Ook alle data van de gemeente Krimpenerwaard wordt in dit datacenter gehost. We hebben er bewust voor gekozen alle data van de gemeente met het oog op privacy binnenshuis te hosten”, legt Lingen uit. “Om de beschikbaarheid van de ICT-omgeving en de data te garanderen beschikken we over een uitwijkdatacenter in Ouderkerk. Tijdens de samenvoeging van de K5-gemeenten tot de gemeente Krimpenerwaard is besloten het datacenter in Ouderkerk af te stoten. Om dit op te vangen moest er een nieuw datacenter gebouwd worden in Lekkerkerk op een locatie waar eerder al een datacenter was gevestigd.

Datacenter in Lekkerkerk “Het nieuwe datacenter in Lekkerkerk is voorzien van de modernste apparatuur en de nieuwste technieken. De locatie neemt daarom de functie van primair datacenter over van het bestaande datacenter in Bergambacht. Het datacenter in Bergambacht gaat vervolgens dienst doen als de uitwijklocatie. Ook het feit dat de ICT-afdeling van de gemeente Krimpenerwaard in Lekkerkerk is gevestigd speelt hierbij een rol. Door het datacenter op dezelfde locatie te vestigen

kunnen wij sneller bij het datacenter, wat het beheer vereenvoudigt.” Het project is gegund aan All IT Rooms na een Beste Prestatie Inkoop aanbesteding. Henk Verveer, adviseur I&A bij de gemeente Krimpenerwaard, legt uit: “In het voortraject bleek al dat er enorm veel keuze is op het gebied van apparatuur, leveranciers, koeltechnieken en combinaties hiervan. Het was voor ons niet haalbaar hier een goede keuze tussen te maken, aangezien wij deze markt hier simpelweg onvoldoende voor kennen. Het is immers niet ons dagelijkse werk.”

De beste oplossing binnen het beschikbare budget “De Beste Prestatie Inkoop was voor ons nieuw. Met een Beste Prestatie Inkoop vraag je leveranciers met de beste oplossing te komen binnen de gestelde functionele eisen en het beschikbare budget. Hierbij hebben we onder andere eisen gesteld op het gebied van beschikbaarheid, veiligheid en redundantie. Een Beste Prestatie Inkoop betekent overigens niet dat je als klant achterover kunt leunen en je niet hoeft te verdiepen in de materie. Je zult immers de voorstellen van de betrokken leveranciers moeten beoordelen om de beste oplossing te kiezen. De leveranciers zijn echter verantwoordelijk voor de techniek, waardoor wij ons hier niet in hoeven te verdiepen. Wij kijken dan ook vooral naar de manier van aanpak, de resultaten en de functionaliteit die een project ons zal opleveren en de totaaloplossing die wordt geboden”, aldus Verveer. Bij een Beste Prestatie Inkoop wordt dus niet gekozen voor de goedkoopste oplossing, maar juist voor de beste oplossing binnen het beschikbare budget. “We geven leveranciers de ruimte mee te denken. Is een leverancier bijvoorbeeld van mening dat wij kunnen profiteren van een oplossing waar wij niet om hebben gevraagd? Dan kan hij deze oplossing aandragen als onderdeel van zijn offerte, mits hiermee het beschikbare budget niet wordt overschreden”, zegt Verveer. “Dit heeft er toe geleid dat wij tijdens dit project CloudWorks - nr. 5 / 2016

39

Markt eigenlijk meer hebben gekregen dan waar wij om hebben gevraagd en hadden verwacht. Zo beschikken wij nu over een afgesloten warmestraat, wat wij gezien ons budget vooraf niet als optie zagen.”

In-row koeling “Het datacenter is voorzien van twee rijen serverkasten, waarin in-row koelers zijn geplaatst. Deze rijen vormen samen een warmestraat, die is afgesloten met een glazen dak en een schuifdeur. Dit zorgt voor een goede luchtcirculatie in het datacenter. Warme lucht wordt aangezogen uit de warme straat, waarna de koele lucht door de in-row koelers het datacenter weer wordt ingeblazen”, aldus Lingen. “De keuze voor een warmestraat komt voort uit de vraag van de gemeente naar een duurzame oplossing. Met een dergelijke oplossing kan op duurzame en energie-efficiënte wijze worden gekoeld”, legt Ronald Kok, directeur van All IT Rooms, uit. “Veel andere partijen kiezen ervoor koeling met overcapaciteit te leveren. Dit staat energie-efficiëntie echter in de weg. Indien de koeling bijvoorbeeld op 10% van zijn maximale capaciteit draait, kan deze nooit energie-efficiënt presteren en dat zelfde geldt bijvoorbeeld ook voor de UPS. Daarnaast vraagt overcapaciteit ook een grotere initiële investering, die kan worden vermeden door de capaciteit nauwkeurig in te schatten.”

Benodigde capaciteit nauwkeurig berekenen “Via onze monitoringsoplossing All-BaaS (Beheer as a Service) hebben wij veel gegevens verzameld over andere datacenters die wij realtime monitoren. Hierdoor konden wij nagegaan welke koelcapaciteit vergelijkbare datacenters van andere gemeenten nodig hebben en hoe de capaciteitsvraag zich door de jaren heen heeft ontwikkeld. Uit deze cijfers blijkt dat het gevraagde koelvermogen door de jaren heen in veel gevallen afneemt, en niet stijgt zoals vaak wordt verwacht. Apparatuur wordt immers steeds energie-efficiënter. We hebben daarom gekozen voor een initiële koelcapaciteit van 10kW. Dit lijkt in eerste instantie laag, maar calculaties op basis van de apparatuur die door de gemeente wordt gebruikt en onze data uit vergelijkbare datacenters geven aan dat dit voor nu voldoende is. Uiteraard is het wel mogelijk de capaciteit uit te breiden om onverwachte groei in vraag te kunnen opvangen. Wij gaan bij de realisatie van een datacenter altijd uit van een modulaire opbouw.” Lingen voegt toe: “Ook wij maken nu gebruik van All-BaaS, ondanks dat wij hier vooraf zelf niet aan hadden gedacht. Deze dienst meet met behulp van sensoren die in het datacenter zijn geplaatst allerlei gegevens. De koeling en de UPS zijn gekoppeld met ons netwerk. Wij kunnen deze gegevens zelf uitlezen, maar deze worden ook actief gemonitord door All IT Rooms. Gaat er iets mis? Dan krijgen wij een belletje en wordt direct actie ondernomen om het probleem te verhelpen of indien mogelijk te voorkomen.”

Realtime monitoring Ronald Kok legt uit: “In het datacenter van de gemeente Krimpenerwaard wordt gebruik gemaakt van apparatuur die met het netwerk is verbonden. Dit maakt het mogelijk gegevens te verzamelen die worden doorgestuurd naar onze beheersoftware All-BaaS. Deze software monitort het datacenter realtime en continu, zodat bij ieder incident direct alarmbellen gaan rinkelen. Denk hierbij aan onverwachte temperatuurstijgingen of problemen met de stroomvoorziening, maar ook aan alarmmeldingen die erop wijzen dat er iets mis is.” “Wij monitoren met behulp van onze monitoringsoftware een groot aantal datacenters en kunnen deze data combineren om patronen te identificeren. Deze data geeft ons interessante inzichten. Niet alleen kunnen we hiermee de vraag naar bijvoorbeeld koelcapaciteit nauwkeurig inschatten, ook kunnen wij hiermee signalen identificeren die erop wijzen dat bepaalde apparatuur problemen gaat geven. Dit stelt ons in staat proactief klanten te adviseren over preventief onderhoud en maatregelen die kunnen worden genomen om storingen te voorkomen.”

Sinds kort operationeel Het datacenter van de gemeente Krimpenerwaard is inmiddels in gebruik genomen. “Sinds het weekend van 16 april is het datacenter operationeel. De komende tijd richten we ons op het overhevelen van de functies van ons huidige primaire datacenter in Bergambacht naar het nieuwe datacenter in Lekkerkerk. Dit doen wij overigens in eigen beheer”, aldus Marco Lingen. “We hebben er bewust voor gekozen in het datacenter vierkante meters vrij te houden. Indien we de capaciteit willen uitbreiden kunnen we

40


{

‘Uit onze cijfers blijkt dat het gevraagde koelvermogen door de jaren heen in veel gevallen afneemt’

dus eenvoudig extra koelapparatuur, servers en andere apparatuur toevoegen.” “Het project is voor ons prettig verlopen. All IT Rooms heeft het werk voor ons volledig uit handen genomen, waardoor wij hier geen omkijken naar hadden. De projectleider van All IT Rooms was altijd aanwezig als er werkzaamheden werden uitgevoerd, waardoor wij ons niet hoefden bezig te houden met eventuele vragen van installateurs en toeleveranciers”, zegt Lingen. “Ook de Beste Prestatie Inkoop is ons goed bevallen. Wij hoeven geen uitgebreide kennis te hebben van de datacentermarkt, terwijl wij voor het beschikbare budget wel de beste oplossing krijgen. We hebben zelfs meer gekregen dan waar wij om vroegen! Wat ons betreft is de Beste Prestatie Inkoop dan ook voor herhaling vatbaar en hetzelfde geldt voor de samenwerking met All IT Rooms.” Wouter Hoeffnagel is freelance journalist CloudWorks - nr. 5 / 2016

41

Girlsday Orange Business Services werkt aan ‘tekort’ aan vrouwen

Multinational verleidt vrouwen voor een carrière in ICT

Girlsday Deelname aan de jaarlijkse Girlsday is één van de manieren waarop Orange Business Services het tekort aan vrouwen wil aanpakken. Girlsday is een initiatief van VHTO om meisjes op jonge leeftijd kennis te laten maken met bèta, techniek en ICT. Het landelijk expertisebureau voor meisjes en vrouwen in techniek, vindt dat met het dreigend tekort aan bèta/technici en ICT’ers in Nederland de focus meer mag liggen op de werving van meisjes en vrouwen.

Orange Business Services wil het tekort aan vrouwen in de ICT terugdringen. Daarom organiseerde het telecombedrijf onlangs een speciale introductie voor meisjes uit groep 7 van de basisschool de Zeester uit Beverwijk. Het programma was onderdeel van de landelijke Girlsday: “We hebben de talenten van zowel mannen als vrouwen nodig.” “Diversiteit op de werkvloer maakt bedrijven innovatiever. Wij vinden het erg belangrijk dat er meer vrouwen actief worden in de ICT”, vertelt Neelie Klop, HR-manager bij Orange Business Services, dat voor het vierde opeenvolgende jaar de Girlsday organiseerde. “En de professionele ontwikkeling van vrouwen begint natuurlijk al op de basisschool. We merken echter dat meisjes soms – onterecht – een verkeerd beeld hebben van onze sector.”

42


Voorlichting Orange Business Services wilde de dag ook gebruiken om meisjes op een speelse wijze voorlichting te geven over hoe ze veilig online kunnen surfen. De basisschoolleerlingen kregen een rondleiding door het datacenter en gingen aan de slag met onderwerpen als cybersecurity en online privacy. “Het is erg belangrijk dat de jongste generatie internetgebruikers goed wordt voorgelicht over de mogelijke gevolgen van hun internetgedrag. Tegelijkertijd willen we ze een kijkje geven in de wereld van de ICT. De ICT-wereld heeft veel moois te bieden”, vertelt Klop.

Groot tekort Van alle werknemers die werkzaam zijn in de ICT in Nederland, is slechts 12 procent vrouw. Dat rapporteerde Monsterboard enkele maanden terug. Nederland loopt achter op de rest van de

wereld, want volgens de Europese Commissie ligt dit percentage wereldwijd gemiddeld op 30 procent. Binnen Orange Business Services in Nederland ligt het percentage vrouw momenteel op 20 procent.

ICT-ontwikkelaar en ICT-gebruiker. We hebben een gezonde mix van de talenten van zowel mannen als vrouwen nodig om deze vraag op te vangen”, aldus Klop.

Bedrijven moeten veranderen Klop ziet dit als een trend die aandacht behoeft, aangezien de verwachting is dat de vraag naar ICT’ers de komende jaren alleen maar zal toenemen. Het UWV bevestigt dit op basis van haar gegevens: het aantal werkplekken in de deelsector ‘IT en informatiedienstverlening’ zal met 9 procent stijgen. Met name voor informaticaberoepen zal spanning ontstaan op de arbeidsmarkt. Deze spanning zal des te groter worden omdat een groei in het aantal ICT’ers ook leidt tot een groei in de vraag naar ICT-managers. “Deze leidinggevenden moeten over sociale en communicatieve vaardigheden beschikken en tegelijkertijd een vertaalslag kunnen maken tussen

Onlangs schreef het ICT-platform iSpam over de rol van Anne Sophie Lotgering, Senior Vice President Europa, Rusland en CIS voor Orange Business Services, in het mannenbolwerk dat ICT heet. Ze vertelde over hoe zij en andere vrouwen, generatiegenoten, het ver hebben geschopt in de ICT-wereld. Dat ligt volgens haar voor een groot deel aan een veranderende bedrijfscultuur in deze sector. Ze roept vrouwen op om vooral dicht bij zichzelf te blijven en zich niet te veel aan te passen aan een mannenwereld. Lotgering: “Je moet als vrouw niet willen veranderen omdat een bepaalde businesscultuur dat van je verlangt.” CloudWorks - nr. 5 / 2016

43

SolidWorks World

Dassault Systèmes onthult nieuwe cloud-applicaties Tijdens SolidWorks World 2016 heeft Dassault Systèmes nieuwe browser-gebaseerde applicaties aangekondigd, om overal ter wereld in de cloud te kunnen ontwerpen en samenwerken. Verder bleek dat de integratie tussen SolidWorks en het 3DEXPERIENCEbusinessinnovatieplatform steeds hechter wordt. SolidWorks World is de gebruikersconferentie van de gelijknamige ontwerpen engineeringsoftware. Begin februari reisden bijna 5.000 engineers, ontwerpers en partners naar Dallas in Texas, om te worden bijgepraat over alle ontwikkelingen en deel te nemen aan ruim 200 interactieve trainingssessies. Met nog enkele duizenden livestream volgers, hebben in totaal 8.000 mensen dit event meegemaakt, waaronder 125 journalisten uit de hele wereld. Tijdens keynotepresentaties van SolidWorks CEO Gian Paolo Bassi en Dassault Systémes President & CEO Bernard Charlès, werd duidelijk dat het centrale thema beter en sneller innoveren was. Voor succesvolle innovaties is het noodzakelijk dat creatieve ideeën snel marktrijp zijn en voor de gebruikers een bijzondere experience opleveren, die ze graag met anderen willen delen. Verder is het potentiële succes afhankelijk van het businessmodel, denk aan Amazon, Airbnb en Uber. Voor succesvol innoveren is volgens Dassault Systèmes een ecosysteem nodig bestaande uit: mensen, applicaties en infrastructuur. Mensen met creatieve ideeën, de lef om ze uit te voeren en relaties met communities om snel schaalgrootte te creëren. Bassi en Charlès zien verder de cloud als een belangrijke infrastructuur en ‘enabler’ voor de toekomstige business.

Nieuwe generatie cloud-applicaties De eerste ochtend werd ook duidelijk dat de integratie van SolidWorks met het 3DEXPERIENCE-platform van Dassault Systèmes steeds hechter wordt. Zonder

44



45

SolidWorks World bestaande gebruikers daarheen te willen dirigeren. Die kunnen de komende jaren namelijk met een grotere vrijheid blijven kiezen uit het werken met software op hun desktops of laptops, of volledig apparatuuronafhankelijk via de cloud. Om te anticiperen op lokale eisen met betrekking tot informatiebeveiliging en bescherming van intellectuele eigendommen, is Dassault Systèmes druk bezig met het creëren van een goed beveiligde eigen cloud-infrastructuur. Tegelijkertijd worden er aan de voorkant nieuwe applicaties ontwikkeld, zoals SolidWorks XDesign en XDrive. XDesign is van scratch af aan ontwikkelde 3D-ontwerpsoftware voor professionals die overal ter wereld op elk apparaat via een browser willen werken. XDrive is een opslagomgeving om via de cloud modellen en assemblies met elkaar te delen. Dus een soort dropbox voor ontwerpers en engineers. Beide innovaties zijn momenteel nog in ontwikkeling, maar komen in de loop van het jaar voor bêtatesters beschikbaar. Tegelijkertijd werken SolidWorks en moederbedrijf Dassault Systèmes aan nieuwe intuïtief te gebruiken apps voor de volgende generatie ontwerpers en engineers, genaamd SolidWorks Apps For Kids.

Integratie MCAD en ECAD Om het ontwikkelen van intelligente producten voor het IoT te vereenvoudigen en te versnellen, zijn op SolidWorks World tevens de applicaties SolidWorks PCB en SolidWorks PCB Connector geïntroduceerd. Denk daarbij aan medische apparaten en domotica, maar bijvoorbeeld ook drones. Beide nieuwe verticale applicaties voor SolidWorks zijn het resultaat van een samenwerking met Altium, met als doel MCAD hechter te integreren met ECAD. SolidWorks PCB is zoals de naam al aangeeft een standalone te gebruiken applicatie voor het ontwerpen van ‘printed circuit boards’ (PCB’s) en visualiseren van de layout. Inclusief realtime links met het aanbod van componentleveranciers, zoals 3DContentCentral voor MCAD. Samen met de al langer leverbare SolidWorks Electrical software vormen beide nieuwe applicaties de ‘toolskant’ van SolidWorks’ IoT-strategie. Twee andere bouwstenen van die strategie zijn NetVibes en de samenwerking met Xively. Het oorspronkelijk voor social media monitoring overgenomen NetVibes, blijkt uitermate geschikt voor het collecteren en analyseren van alle data die slimme

46


Blog bouwen aan de toekomst

Een datacenter bouwen is niet eenvoudig, ook niet als je dat inmiddels voor de 42e keer doet. In tegendeel, het gaat hier om een complex proces waarbij een groot aantal verschillende disciplines samenkomt. Alleen door samen te werken met partners die ieder specialist zijn op hun eigen vakgebied kom je tot het best mogelijke resultaat.

Partners are everything apparatuur communiceert. De samenwerking met Xively is belangrijk vanwege hun expertise en oplossingen op het gebied van goed beveiligde connectiviteit met IoTapparaten en het management daarvan.

Producten personaliseren en 3D-printen Om het ontwikkelen en produceren van gepersonaliseerde producten te vereenvoudigen intensiveert SolidWorks de samenwerking met 3D-printerfabrikanten. Hoewel de meeste toonaangevende fabrikanten aanwezig waren op SolidWorks World, zoals Stratasys en het Nederlandse Ultimaker, kreeg het Koreaanse Sindoh de meeste aandacht. Deze van oorsprong OEM-er van 2D-printers en kopieerapparaten, heeft namelijk de aansturing volledig geïntegreerd in SolidWorks. Met als doel 3D-printen naar een volgende groeifase te brengen. Concreet betekent die integratie dat ontwerpers en engineers net zo makkelijk als ze een model in 2D printen, voortaan ook een 3D-print kunnen maken. In SolidWorks zijn daarvoor diverse parameters in te stellen en via een cloudapplicatie is de printopdracht rechtstreeks naar de 3Dwox DP200 printer te sturen. Andere noviteiten van deze 3D-printer zijn de mogelijkheid om via een camera de printjob remote te volgen en een filter om eventuele schadelijke stoffen die vrijkomen te absorberen. Dassault Systémes vereenvoudigt 3D-printen verder door het vorig jaar geïntroduceerde personalisatieplatform 3DVIA Make tevens te gaan aanbieden in de vorm van SolidWorks Make.

Overig nieuws Tijdens het driedaagse SolidWorks World 2016 event zijn behalve de al beschreven nieuwe producten meer aankondigingen gedaan en innovaties getoond. CEO & President Bernard Charlès sprak bijvoorbeeld de ambitie uit met Dassault Systèmes over enkele jaren tevens marktleider in Architecture, Engineering & Construction (AEC) te willen worden. Door zich te richten op de bestaande gaten met betrekking tot het nog amper gebruiken van business analytics, cloudoplossingen en supply chain optimalisatie. Uit projecten die zijn gerealiseerd voor Frank Gehry, een Japans architectenbureau en Virtual Singapore, blijkt de toegevoegde waarde van het 3DEXPERIENCE-platform in relatie tot oplossingen van andere softwareleveranciers in die markt. De keynotes van de tweede dag gingen over innovaties van klanten. Variërend van een ruimtelift, BH’s die het gewicht beter verdelen over het lichaam in plaats van alleen de schouders en een robot die bier brouwt. De derde ochtend stond in het teken van ecosystemen voor IoT en productie. Met SolidWorks en de industry solutions van het 3DEXPERIENCEplatform slaagt Dassault Systèmes er elk jaar in de resultaten aanzienlijk te blijven verbeteren. Direct na SolidWorks World bleek namelijk uit de jaarcijfers dat de totale omzet over 2015 met 13% is gegroeid naar e 2,84 miljard.

De basis van ons ontwerp wordt vastgesteld door onze eigen engineeringsafdeling. Bij het maken van het detailontwerp laten wij ons terzijde staan door een aantal preferred engineers- en adviesbureaus met gespecialiseerde kennis, zoals Royal HaskoningDHV. Ons ontwerp is ambitieus als het gaat om onder meer ons streven naar energie-efficiëntie. Dit streven vertalen wij naar een PUE-factor die lager is dan 1.2, waarmee we echt voorop lopen in de markt. Een dergelijke energie-efficiëntie is alleen haalbaar als je komt tot een optimaal ontwerp waarbij de verschillende componenten naadloos op elkaar aansluiten. De samenwerking met technologische adviespartners bestaat derhalve voor een belangrijk deel uit het finetunen van het ontwerp. Hoewel een datacenter anno nu in de basis niet zo veel verschilt van een datacenter van twintig jaar terug, verandert er tegelijkertijd onder de ‘motorkap’ heel veel qua technologie en innovatie. Echter, één van de stelregels die wij bij Interxion hanteren als het om de technologie gaat, is dat het geen revolutie moet zijn, maar een evolutie. Wij zijn constant bezig met innovaties om onze datacenters te verbeteren en duurzamer te maken, maar passen tegelijkertijd niet altijd de allernieuwste technologieën toe in onze datacenters. En dat doen we met een hele belangrijke reden. Wij kiezen voor proven technologie, omdat we voor onze klanten de garantie willen hebben dat het ook echt werkt. Een niet onbelangrijk aspect hierbij is dat je bij bewezen technologieën meer te kiezen hebt als het gaat om leveranciers. Wij selecteren partners die het beste uitvoering kunnen geven aan het ontwerp en de verschillende componenten. Wij zetten de vraag voor leveranciers standaard uit in de markt, zodat we de best mogelijke beslissing kunnen nemen. Ons belangrijkste criterium bij de selectie van partners is te allen tijde kwaliteit, in combinatie met een goede prijs. Wij willen hoe dan ook de garantie hebben dat de componenten die we selecteren doen wat ze moeten doen. Doordat we met standaarden werken voor de operatie en het

beheer, zie je in de praktijk dat het vaak de vertrouwde partners zijn die als beste uit de bus komen, zeker als het gaat om bedrijfskritische installaties. Wij willen honderd procent zeker zijn dat het datacenter optimaal functioneert als wij het na oplevering overdragen naar operatie. Dat vertaalt zich naar strikte veiligheidsrichtlijnen en uitgebreide procedures voor het testen en in bedrijf stellen van componenten. Met het oog op die bedrijfszekerheid vragen wij dus best veel van onze partners. Maar op hun beurt profiteren onze partners hier ook weer van. Zij weten immers dat hun componenten optimaal zijn getest en op de best mogelijke manier in gebruik worden genomen. Leveranciers kunnen er daarom op vertrouwen dat ze niet terug hoeven te komen omdat zaken niet goed werken. Ze blijven gevrijwaard van extra kosten om installaties aan te passen en fouten te herstellen. Zo bezien investeren wij ook in onze partners, om hen te helpen tot nog betere producten te komen. En het is deze partnergedachte die wij als Interxion zijnde willen bewerkstelligen: elkaar wederzijds stimuleren naar een nog hogere kwaliteitsstandaard. Michael van den Assem is Algemeen Directeur Interxion Nederland

In deze blogserie op cloudworks.nu ‘Bouwen aan de toekomst’ wordt een beeld geschetst van alle aspecten rondom de bouw van een onafhankelijk datacenter. Onderwerpen die aan bod komen, zijn onder meer de keuze van de vestigingslocatie, de selectie van partners, connectiviteit, koeling, duurzaamheid, certificering en de eerste klant. De blogs representeren het bouwproject van AMS8, het nieuwste datacenter van het Nederlandse Interxion, een toonaangevende Europese leverancier op het gebied van cloud- en carrier-neutrale datacenterdiensten. AMS8 is onderdeel van de Schiphol Campus van Interxion. Kijk voor meer informatie op www.interxion-ams8.nl.


47

DDA op de hoogte is van wat er in het draaiboek beschreven staat en dat eventuele blinde vlekken geïdentificeerd worden. Als het mogelijk is, is het goed om een keer ‘proef’ te draaien zodat hiaten in het draaiboek duidelijk worden.

Migratie naar het datacenter:

De grote voorbereiding

De beschrijvingen in het draaiboek kunnen verschillen qua mate van gedetailleerdheid. De basis zijn de noodzakelijke acties, die met de input van tijdens de vele gesprekken die gevoerd worden van details worden voorzien. Zo zijn bijvoorbeeld data, tijdstippen en uitvoerende personen belangrijke toevoegingen die niet mogen ontbreken. Dit alles wordt in goede banen geleid door één of meerdere coördinatoren die dedicated op de migratie zitten.

{

‘De voorbereiding is een precaire balans tussen planning en continuïteit, een soepele overgang en de beschikbaarheid van IT’

3. Zorg dat iedereen aan boord is

In de vijfdelige reeks ‘Migratie naar het datacenter’ zal uiteen gezet worden welke stappen moeten worden genomen om succesvol over te stappen van een eigen IT-omgeving naar uitbesteding bij een datacenter. Onder andere de keuze voor uitbesteding, de keuze voor een datacenter en de eerste weken live zullen in deze reeks aan bod komen. Na de redenen voor uitbesteding en de keuze behandeld te hebben, zal in dit derde deel van de reeks ingegaan worden op voorbereiding. Clichés zijn er in dit geval om gekoesterd te worden: een goede voorbereiding is het halve werk.

Nu de keuze voor een datacenter gemaakt is, is het tijd voor de voorbereiding. Dit is een cruciaal onderdeel van de migratie naar een datacenter dat vaak onderschat wordt. Het wordt nog wel eens gezien als een puur technisch project dat niet veel aandacht nodig heeft, maar dat is een zware onderschatting van wat de voorbereiding omhelst. Een goede planning is daarom essentieel. Want ga maar eens na: zonder IT functioneert de organisatie niet, en als zich problemen voordoen tijdens de migratie ligt alles stil. De voorbereiding is daarom een precaire balans tussen planning en continuïteit, tussen een soepele overgang en de beschikbaarheid van IT. Het streven is dan ook om tijdens de voorbereiding een strategie uiteen te zetten waarbij downtime zoveel mogelijk uitgesloten wordt.

1. Analyse Allereerst zal daarom een grondige analyse gemaakt moeten worden van de noodzakelijke voorbereidingen en de investeringen die nodig zijn om de migratie vlekkeloos te laten verlopen. De stappen in het proces moeten gedetailleerd beschreven worden in een draaiboek en de kwaliteit van die beschrijving hangt af van een goed inzicht in de risico’s die met de migratie gepaard gaan. De IT-afdeling is in dit proces cruciaal: zij weet waar de grootste kwetsbaarheden liggen en hoe die in dit proces ondervangen kunnen worden. Zorg er dus voor dat hierover gesprekken gevoerd worden en dat alles op tafel komt. De migratie is een ingrijpend project, en moet dus ook als zodanig benaderd worden. Er moet een budget beschikbaar gesteld worden zodat kwetsbaarheden zoals beschikbaarheid en beveiliging ondervangen kunnen worden. Daarnaast moet ook vooruit gekeken worden: bij groei moet dit ook in het datacenter opgevangen kunnen worden. Koop dus altijd meer capaciteit in dan op dit moment noodzakelijk is: het kan een hoop hoofdbrekens besparen.

48


De migratie zal in de gehele organisatie zijn weerslag hebben. Zij moeten allemaal op een lijn zitten om de migratie soepel te laten verlopen. Dit moet dus goed gecommuniceerd worden en de specifieke zorgen van verschillende afdelingen en stakeholders moeten afgedekt worden. De lusten en de lasten moeten gelijk verdeeld worden om draagkracht te garanderen binnen de organisatie.

4. Communicatie & statusinformatie Niets is zo vervelend als niet weten waar je aan toe bent, of je nou op C-level functioneert of bij sales support werkt. In het draaiboek moeten daarom momenten zijn opgenomen waarop de hele organisatie geïnformeerd wordt over de voortgang van de migratie. Op welke datum zal de migratie starten? Is dit ook daadwerkelijk het geval? En wanneer functioneert alles weer zoals voorheen? Daarnaast moet in het draaiboek ook ruimte zijn over de voortgang en statusinformatie geven. Vooral voor medewerkers die op locatie werken is het nuttig om ook daar inzicht te hebben in de voortgang en status van het project. Daarmee blijven alle afdelingen en stakeholders binnen de organisatie betrokken en geïnformeerd.

Er moet daarom bekeken worden welke bedrijfsonderdelen gehinderd zullen worden door een korte downtime of binnen welke tijdsperiodes downtime het minste overlast oplevert. Kritische applicaties en bedrijfsprocessen worden natuurlijk zo veel mogelijk uit de wind gehouden. Daarbij zal ook de support- of servicedesk, naast de IT-afdeling, waarschijnlijk overuren draaien om een zo kort mogelijke downtime te garanderen.

7. Ontwikkel een sterk rampenplan Zoals gezegd: de migratie van IT naar een datacenter is een omvangrijk project. En zoals bij ieder groot project bestaat er altijd het risico op problemen. Veel van deze risico’s kunnen ingecalculeerd worden zodat een adequate respons mogelijk is als zich problemen voor doen. Toch moet er ook altijd nagedacht worden over een rollback: wat als noodgedwongen teruggevallen moet worden op de oorspronkelijke situatie en de migratie wordt uitgesteld of afgeblazen? Dit is niet hetzelfde als de uitgevoerde stappen in omgekeerde volgorde uitvoeren: er moet hier dan ook ruim aandacht voor zijn in het draaiboek.

5. Voer een inventarisatie uit Bijna iedere CTO of IT-afdeling heeft er mee te maken: schaduw-IT. Voorafgaand aan de migratie moet duidelijk zijn of een schaduw-IT aanwezig is en zo ja, of dit bedrijfsprocessen kan ondermijnen als de migratie voltooid is. Bespreek met de ITafdeling hoe de netwerken in elkaar zitten en welke toepassingen worden ondersteund die niet in de product- of dienstencatalogus staan. Je moet weten hoe de IT-infrastructuur werkt, en niet af gaan op hoe mensen denken hoe het werkt.

8. Kleine stappen en de kleinste details

Daarnaast moeten alle hard- en software en ondersteunende apparatuur zoals koeling en power supply in kaart gebracht worden zodat bepaald kan worden wat hun onderlinge samenhang is en hoe dit bij de migratie naar het datacenter georganiseerd moet worden.

Onvoorziene, op het oog bijkomstige problemen kunnen een hoop roet in het eten gooien. En belangrijke medewerker van het project wordt (langdurig) ziek of maakt een andere wending in zijn loopbaan. Is er in het draaiboek ruimte opgenomen voor dit soort zaken? En is er vervangende apparatuur beschikbaar als een server onverhoopt beschadigd raakt tijdens de verhuizing?

2. Structuur, duidelijkheid en overzicht

6. Limiet aan downtime

Duidelijkheid en overzicht zijn dus geen overbodige luxe. Het draaiboek moet absoluut leidend zijn bij de migratie, maar deze komt natuurlijk niet vanzelf tot stand. Er zal veel gesproken moeten worden met alle betrokken partijen, gaande van het datacenter waarvoor gekozen is tot de eindgebruikers. Het doel is dat iedereen

Downtime is natuurlijk niet wenselijk: IT moet 24/7 beschikbaar zijn. Maar bij de migratie naar een datacenter kan het garanderen van uptime van systemen een kostbare aangelegenheid worden: het komt er dan feitelijk op neer dat de migratie dubbel uitgevoerd moet worden, en dat is meestal niet noodzakelijk.

Het belangrijkste is om de migratie naar een datacenter in kleine stappen te ondernemen op basis van het draaiboek, waarin ook de kleinste relevante details staan beschreven. Grofweg komt dit neer op de implementatie van het systeem, de controle van de hardware en testen. Als dit allemaal naar behoren functioneert, kunnen de netwerkverbindingen geïnstalleerd en getest worden en, niet onbelangrijk, wordt gekeken of het back-upsysteem werkt.

Het lijken kleine, onwaarschijnlijke dingen, maar the devil is in the details. Grondige planning en een solide draaiboek zijn daarom cruciaal! Stijn Grove, Directeur Dutch Datacenter Association CloudWorks - nr. 5 / 2016

49

Connectivity

No Connectivity, No Cloud

Connectivity is mission critical geworden. Hoe is dat zo gekomen en waar gaat het naar toe? Een ding is zeker: alles wijst naar de cloud. Het belang van goede verbindingen neemt nog verder toe. Om de rol te begrijpen van connectivity in het huidige succes van cloud computing, is het nodig om de ontwikkeling van IT, zakendoen en maatschappij te bekijken. Een van die belangrijke ontwikkelingen is de val van de Berlijnse Muur geweest, gevolgd door het opbreken van de Sovjet-Unie. De wereld werd minder gevaarlijk. Grote delen van de aardbol werden beter toegankelijk. Opeens kwamen nieuwe markten braak te liggen. Markten met een goed opgeleide bevolking maar met grote materiële tekorten. Het Westerse bedrijfsleven heeft zich met verve gestort op de businesskansen die plotsklaps ontstonden. De behoefte aan, en noodzaak tot globale communicatie deed zich voelen. Het wegvallen van het ijzeren gordijn heeft de globalisering een sterke impuls gegeven. Een andere katalysator was de liberalisering van de telecommarkt in de tweede helft van de jaren negentig van de vorige eeuw. De staatsmonopolies van de Europese PTT’s werden opgeheven. In de VS werd AT&T gedwongen zich op te splitsen. Dit leidde tot vele nieuwe toetreders en tal van innovaties. Nieuwe bedrijven schoten de logge, ambtelijke PTT’s aan alle kanten voorbij. De doorlooptijd van nieuwe aansluitingen werd teruggebracht tot dagen in plaats van maanden, vanaf aanvraag tot ingebruikstelling. De mobiele telefoon begon aan zijn opmars. Een derde, met het voorgaande samenhangende, mijlpaal was de publieke introductie van internet halverwege de jaren negentig. Opeens kon iedereen e-mailen en zich op het web presenteren. En dat gebeurde ook. Alles zou web-based, web-centric of web-native gaan worden.

ASP te vroeg Aan het einde van de eeuw kwam op de golven van de groei van internet een nieuw en veelbelovend concept op: Application Service Providing (ASP), het online gebruik maken van softwareapplicaties en daarmee de voorloper van SaaS (Software-as-aService). Maar nog niet alle puzzelstukjes lagen goed op hun plaats. Voor de gebruiker had ASP te weinig meerwaarde ten opzichte van het zelf doen. De techniek was nog onvoldoende ontwikkeld om ASP een grote vlucht te laten nemen. Met name de verbindingen waren onvoldoende; breedband was nog maar aan het begin van zijn opmars. En toen barstte rond de eeuwwisseling de Dot.com zeepbel. De economie kwam tot stilstand, zo leek het wel. De oriëntatie op meer opbrengsten uit de nieuwe kansen die internet bood, verlegde zich naar de kostenkant en uitte zich in bezuinigingen, faillissementen, ontslagen. De ene na de andere carrier ging over de kop, slimme opkopers gingen er voor weinig met de assets vandoor. Zonder financiële ballast konden ze de nieuw verkregen netwerken gebruiken voor verdere innovaties. De grootschalige financiële investeringen in netwerkcapaciteit waren immers afgeschreven in de faillissementsprocedures.

Connectivity

Olav van Doorn

50


Cloud en virtualisatie Het was al snel weer business as usual. Internet werd gemeengoed. Breedbandverbindingen werden een commodity. Virtualisatie maakte het mogelijk server hardware veel effectiever te besteden. ASP werd opeens interessant en maakte als ‘Cloud’ een formidabele doorstart. De term Cloud Computing is al in 1996 geïntroduceerd, door een groepje techneuten bij Compaq Computer. Op 9 augustus 2006 is het begrip cloud voor het eerst voor een breder publiek gebruikt door Eric Schmidt (CEO Google) op een conferentie. Vanaf einde van het vorige decennium is het hard gegaan met het gebruik van het begrip Cloud Computing, ook in Nederland. De beginperiode werd nog gemarkeerd door uitvoerige discussies over definities en of het nu wel of geen reële innovatie was. ‘Cloud? Oude wijn in nieuwe zakken’, werd regelmatig geopperd. Die fase zijn we voorbij. Cloud First en Cloud Only zijn tegenwoordig de primaire IT-strategieën, en in de enterprise wereld omarmd. De angst voor het onbekende en de zorg voor veiligheid zijn weggenomen. Cloud is een must geworden, ook voor de aanbieders. Het leveren van Cloud diensten wordt op verschillende manieren aangevlogen: vanuit de hosting- en datacenter-wereld, vanuit de carriers, vanuit de system integrators en vanuit de pure players: de grote public cloud providers. Elk van deze categorieën heeft zijn historie en oorsprong. Het belang van virtualisatie voor de ontwikkeling van cloud kan niet worden overschat. Dankzij virtualisatie konden hosters hun dure serverparken veel beter benutten. Een uitkomst in de magere tijden na het barsten van de internet-bubble. Virtualisatie maakte het bedrijven mogelijk om hun applicaties zonder downtime naar andere locaties over te brengen, bijvoorbeeld naar een datacenter of hostingomgeving van derden.

Hosting De wordingsgeschiedenis van hosters is uitermate boeiend. De meeste zijn begonnen op de zolderkamer met het registreren van domeinnamen en het hosten van websites. Later kwam daar storage bij. Met het toenemende belang van internet zagen hosters zich genoodzaakt te professionaliseren, te standaardiseren en hun werkzaamheden verregaand te automatiseren. Vaak is hun servicepakket uitgebreid met datacenter en colocatiediensten. In de beginjaren van cloud leek het er even op dat de locale spelers zouden worden weggevaagd door de grote Amerikaanse partijen, maar vooralsnog hebben ze nog steeds bestaansrecht. Wel is een duidelijke consolidatieslag gaande. Bovendien komt er concurrentie uit onverwachte hoek: de traditionele system integrators zijn bezig om hun verouderde business model van uur-factuur en projecten aan te laten sluiten op de moderne tijd van abonnementen, services en functionaliteit ‘uit de muur’. Dat betekent dat zij ook hosting en SaaS leveren.

System Integrators De system integrators hebben een aantal grote transities moeten doormaken. Het leveren van hard- en software uit de oertijd van IT werd uitgebreid met value added services. Weet u nog: de VAR (Value Added Reseller)? Daar kwam al snel het ontwikkelen en integreren van systemen bij, net als detachering en bodyshopping. CloudWorks - nr. 5 / 2016

51

Connectivity Integratie was voor de komst van SOA, webservices en API’s moeilijk werk dat bovendien vaak nodeloos extra ingewikkeld werd gemaakt. De komst van cloud heeft de noodzaak voor nieuwe systeemontwikkeling goeddeels weggenomen. Wel is de vraag naar ‘ontzorging’ door middel van managed services groter dan ooit. En degene die denkt dat de wereld minder ingewikkeld is geworden met de komst van cloud heeft het mis. Er is juist een laag complexiteit toegevoegd, nu die cloud systemen onderling en met de bestaande IT moeten worden geïntegreerd en gemanaged. Daar ligt de meerwaarde van de system integrator nieuwe-stijl. Hosting hoort daarbij.

Datacenters De datacenters hebben zich stevig genesteld in het hart van de cloud infrastructuur. Dankzij het opzetten van Cloud Exchanges, hubs voor de toegang tot diverse cloud providers, kunnen bedrijven vanuit het datacenter aansluiten op de cloud provider naar keuze. Zo kunnen ze blijven waar ze zitten. In plaats van dat iedereen naar de cloud providers toe moet komen, komen de providers het datacenter in. Deze ontwikkeling past ook in de behoefte van de gebruiker naar hybride cloud omgevingen: naar public cloud als het kan en in de private cloud blijven als het moet. De momenteel op gang zijnde consolidatie van providers versterkt de macht van de datacenter provider.

Carriers Natuurlijk zijn ook de carriers van belang geweest voor de sterke groei van cloud. Serieus cloud gebruik door internationale enterprises vergt hoogwaardige verbindingen met soms de meest exotische plekken op de aarde. Vanuit de tijd van de ouderwetse telefoon zijn carriers gewend om internationaal aan te takken. In gelijke tred met de ontwikkeling van internet zijn de carriers leased lines gaan bieden. Ze hebben de afgelopen decennia enorme investeringen gedaan in het versnellen, verbreden en verglazen van hun verbindingen, vaak onder de meest uitdagende omstandigheden. Het zal geen verwondering wekken dat de carriers hogerop willen komen in de voedselketen, en zij zich ook zijn gaan richten op het bieden van datacenter services. Carrier-hotels brengen connectivity en housing onder een dak. Opvallend is dat het carrier-hotel de belofte – althans voor de aanbieder – onvoldoende waarmaakt. Een aantal carriers is alweer teruggekeerd van hun datacenteravonturen. Misschien was hun ingang niet goed. Om cloud en datacenter services te verkopen moet je bij de CIO zijn, en niet bij de traditionele gesprekspartner van de carrier: de telecom manager. Daarnaast waren ze te laat. De hosters hadden alles al op orde.

Mijlpalen Cloud 1969 – Prototype Arpanet gelanceerd 1996 – Introductie term Cloud Computing 1999 – Oprichting SalesForce; Google; Netflix 2003 – Web2.0 2004 – Oprichting Facebook 2006 – Eric Schmidt (Google) gebruikt de term Cloud voor een breed publiek; introductie Amazon Web Services, Elastic Cloud; Google Apps (bèta) 2007 – Lancering iPhone; Streaming service Netflix 2009 – Microsoft lanceert Office Web Apps; Open Source Cloud krijgt tractie 2011 – Microsoft lanceert ‘To the Cloud’ campagne, Office365; Apple lanceert iCloud 2012 – Google Drive 2013 – IBM koopt Softlayer 2015 – Equinix koopt TeleCity

52


De torenhoge verwachtingen van de public cloud providers zijn vooralsnog niet echt waargemaakt. De acceptatie van Amazon, Google for Work, Office 365 gaat gestaag maar tamelijk langzaam. Vermoedelijk zien we hetzelfde als in de beginjaren van internet: het gaat minder snel dan de voorspellingen uitwijzen, maar als het eenmaal op gang komt is de impact veel groter dan voorzien. Een andere verwachting die nog niet is uitgekomen: alle dataverkeer zal over internet gaan lopen. Het is de vraag of dit ooit zal gebeuren. Internet is robuust en bedrijfszeker, maar het komt niet met garanties en SLA’s. Met name bedrijfskritisch of uitermate privacygevoelig verkeer zal voorlopig via eigen verbindingen blijven verlopen. Wel wordt de kwaliteit van internet steeds beter. Synchrone communicatie als telefonie en videoconferencing over internet gaat tegenwoordig prima.

Connectivity Wat betekent dit alles voor connectivity? Het mag duidelijk zijn dat de huidige golf van digitalisering de belangrijke rol van de dataverbindingen alleen maar versterkt. En er komt een nieuwe hausse aan, met eigen netwerkinfrastructuren en protocollen: Internet of Things stelt additionele eisen aan de communicatie. Ook hier is een aanpak op maat noodzakelijk. Bij sommige IoT-toepassingen gaat het om kleine hoeveelheden data op regelmatige tijden, bijvoorbeeld de doorgifte van waterstanden, andere, zoals de zelfrijdende auto, gaan gepaard met grote volumes die realtime en veilig moeten worden verzonden en verwerkt. De datacommunicatiemanager zal ook deze vorm van communicatie onder controle moeten zien te houden. Vanwege de toenemende complexiteit van de netwerken, vanuit riskmanagement perspectief en in lijn met de trend naar uitbesteding, zijn bedrijven al snel geneigd om al hun communicatie van één partij af te nemen (one-stop-shop). Daar hebben ze groot gelijk in, alleen maken ze vaak de verkeerde shop keuze. Ze kiezen een grote carrier in de verwachting en hoop dat ze daarmee het makkelijkste en beste uit zijn. Dat nu is een misrekening.

Propriatery of neutraal? In connectivity zijn er grof gezegd twee smaken: carrier-driven (aanbod-gestuurd) en carrier-neutral (vraag-gestuurd). Kiezen voor de carrier als one-stop-shop, carrier-driven variant, betekent kiezen voor het aanbod van die carrier. Die zet zijn eigen infrastructuur in en zorgt ervoor dat partners worden ingeschakeld in de regio’s die hij zelf niet afdekt. Deze benadering heeft drie nadelen: de

Rutger Bevaart: “In connectivity zijn er grof gezegd twee smaken:

Olav van Doorn: “Cloud gebruik door internationale enterprises vergt

carrier-driven (aanbod-gestuurd) en carrier-neutral (vraag-gestuurd)”

hoogwaardige verbindingen, soms op de meest exotische locaties”

infrastructuur van de carrier is vaak niet volledig bij de tijd, dus verouderd; de carrier zal een one-size-fits-all oplossing bieden terwijl het beter is om per applicatie en vanuit de business van de klant te kijken wat nodig is en midden- en kleinbedrijven krijgen niet altijd de aandacht die ze nodig hebben omdat de grote carriers meer gericht zijn op hun klanten in het large enterprise segment.

Vaak kiezen bedrijven – al dan niet op voorspraak van de carrier – voor een one-size-fits-all benadering. Dat is immers eenvoudig en overzichtelijk. Naar onze stellige overtuiging is het vanuit kostenoogpunt en ook vanuit risk managementbeleid veel beter om per applicatie de benodigde bandbreedte in te regelen. Het is gewoonweg niet nodig de bedrijfsbrede connectivity af te stemmen op de piekbelasting van een enkele bedrijfskritische applicatie. Daarnaast is dit bij de carrier-neutrale benadering in one-stop-shop ook voor de klant eenvoudig en overzichtelijk.

Sommige carriers voeren het one-stop-shop concept nog een stap verder door naast connectivity ook datacenter services te verlenen, vanuit het zogeheten carrier-hotel. Nadelen zijn er ook: de exploitatie van het datacenter is geen core business voor de carrier. En er is een grote mate van vendor lock-in in de relatie. We hebben eerder al geconstateerd dat deze trend over zijn hoogtepunt heen is. De carrier-neutral benadering daarentegen geeft veel meer vrijheid en flexibiliteit bij de keuze van de geboden oplossingen. De concurrentie tussen de diverse carriers is hevig, en dat heeft een prijsdrukkend en innovatieverhogend effect waar de klant van profiteert. Ook in de carrier-neutral benadering is het goed mogelijk een one-stop-shop aanbieder in te zetten; deze zal op basis van de business requirements van de klant een infrastructuur op maat ontwerpen en beheren. Dat is geen sinecure, omdat het connectivity-landschap uitermate dynamisch is, qua aanbod en qua technologie. Hoogwaardig specialisme is nodig om deze one-stopshop rol goed te vervullen. Een goede oplossing bevat de juiste mix van cross-connect (rechtstreeks verbinden via MPLS), Internet en Cloud Exchange. En dat alles centraal gemanaged en supported, en met gemakkelijke self-service mogelijkheden voor de klant.

One-size-fits-all werkt niet Wat zijn de variabelen? Los van de gekozen verbindingstechnologie wordt de keuze voor connectivity bepaald door een viertal parameters. Dat zijn Prijs, Bandbreedte, Latency (vertraging) en Beschikbaarheid. Elke situatie vergt een specifieke afweging van de optimale mix. En elke keuze daarin is van invloed op de selectie van de verbindingstechnologie en de providers. Het ene bedrijf heeft veel bandbreedte nodig tegen een lage prijs, het andere bedrijf wil de laagste latency of de hoogste beschikbaarheid, en is bereid daar meer budget voor vrij te maken. Dat dient goed in kaart te worden gebracht. Net als het applicatielandschap van de gebruiker. Per applicatiecategorie dient vanuit risk management en kostenperspectief te worden vastgesteld welke connectiviteit nodig is.

Connect the Cloud Ook in een cloud omgeving is de ketting zo sterk als de zwakste schakel, en dat blijkt vaak de verbinding. Is het nog mogelijk om zelf invloed uit te oefenen op de outsourcing partner, bij cloud computing ligt dat anders. Daar heb je het aanbod van de provider as-is te accepteren. Je bent dus ook afhankelijk van de connectivity aan zijn kant van de verbinding. De ervaring leert dat cloud providers erg gericht zijn op hun interne systemen en hun technologie. Daar durven ze hoge SLA’s voor af te geven. De connectivity blijft onderbelicht of wordt helemaal niet meegenomen in de SLA. Met andere woorden, je krijgt ‘garantie tot de voordeur’. We zien overigens dat enkele innovatieve cloud providers oog hebben gekregen voor het belang van connectivity voor de kwaliteit van de geleverde dienst. Zij bieden naast internet alternatieve verbindingsmethoden met de vereiste redundancy, en geven daar garanties op af. Bovendien geeft het concept van de carrier-neutral Cloud Exchange in het datacenter een sterke kwaliteitsimpuls aan de verbinding met de cloud provider. Connectivity is in de huidige cloud economie van cruciaal belang. Doordacht connectivity beleid is afgestemd op de bedrijfsstrategie en draagt bij aan goed riskmanagement. Met een slimme aanpak valt veel geld te besparen, de algemene beschikbaarheid van ITvoorzieningen te verhogen, de flexibiliteit van de onderneming te vergroten en haar concurrentiepositie te versterken. Olav van Doorn, mede-oprichter en CEO van Custom Connect Rutger Bevaart, CTO en Lead Architect van Custom Connect


53

Nieuws

Nieuws van EuroCloud

Nuremberg, Germany, 18 – 20 October 2016

Show Your Cloud-event EuroCloudNL:

Wat als uw SaaS-leverancier failliet gaat? Wat gebeurt er als uw SaaS-leverancier failliet gaat? Kunt u dan nog bij uw data? En wist u dat een SaaS-leverancier niet zomaar de schermen op zwart mag zetten als een klant al geruime tijd niet heeft betaald? Nog een interessante, maar dan vooral voor aanbieders van hosting-diensten: als een gebruikersorganisatie failliet gaat, kan de curator u verplichten om data en applicaties van die klant aan hem beschikbaar te stellen. Ook als dit betekent dat u daarvoor - bijvoorbeeld licenties en apparatuur moet regelen. Vier zeer relevante presentaties en een zeer levendige discussie. Dat was de conclusie na het Show Your Cloud-event dat EuroCloudNL in samenwerking met Escrow4All onlangs organiseerde. Het thema: wat als uw SaaS-leverancier failliet gaat?

Escrow toen en nu Ooit stond escrow voor een juridische constructie waarbij de broncode van een softwareprogramma werd gedeponeerd bij een notaris. Wanneer voldaan was aan bepaalde voorwaarden - bijvoorbeeld het faillissement van de softwarefirma - kon de notaris deze info aan de betrokken afnemer beschikbaar stellen. Escrow is nog steeds bedoeld om tot continuïteit te komen, maar dan aangepast aan de wereld van cloud services. Het gaat tegenMeld u nu aan als partner of sponsor, en blijf op de hoogte! Met een aantal inspirerende bijeenkomsten in Nederland en andere landen, en een groeiende Europese organisatie met een vertegenwoordiging in meer dan 25 landen, is EuroCloud binnen twee jaar een belangrijk

54


woordig om al die maatregelen die nodig zijn om een afnemer van een cloud-dienst toegang te blijven verlenen tot applicatie en data - ook als de betrokken leverancier failliet gaat of in ieder geval niet meer aan zijn leveringsverplichting kan voldoen. Sprekers van NexusVerus (een leverancier van software volgens het SaaS-model) en ITON (een hosting-partij) - beide klant van Escrow4All - gaven tijdens de bijeenkomst aan wat zij als aanbieder voor hun klanten hebben geregeld voor het geval zich een faillissement voordoet. Dit gaf een zeer interessant inzicht in de manier waarop leveranciers proberen hun afnemers business continuity te verschaffen.

Rol curator Maar er kan nog een partij bij deze relatie betrokken zijn: de curator. Juriste Hanneke Slager van Cordemeyer & Slager ging met name in op de nieuwe wetgeving die de positie van de curator regelt. En dan met name wat de curator wel en niet mag. Slager concludeerde dat de ICT-industrie op dit punt een beetje heeft zitten slapen. Allereerst stelde zij vast dat de curator mag wanpresteren. Met andere woorden: onder bepaalde omstandigheden hoeft hij verplichtingen - die de firma die hij nu onder beheer heeft is aangegaan - niet na te kennisnetwerk geworden op het gebied van Cloud Computing en Software as a Service. Daarnaast biedt EuroCloud een uitstekend platform voor netwerken met zowel leveranciers als gebruikers van Cloud Computing. Naast een actief bestuur hebben inmiddels al meerdere bedrijven zich ingezet voor EuroCloud door een financiële bijdrage

The IT Security Expo and Congress

komen. Ook vertelde zij dat het op zwart zetten van de schermen van een afnemer van SaaS-diensten die al enige tijd de facturen niet voldoet voor een rechter niet overeind blijft. Die ingreep bedreigt namelijk de continuïteit van deze klant en daarmee is de maatregel al snel buitenproportioneel als het enkel en alleen om het afdwingen van betaling gaat. Dan die nieuwe rechten en plichten van de curator. Daar zitten een paar lastige punten in. Zo stelt de wet nu dat de curator van een colo of hoster mag vragen dat deze meewerkt aan het weer beschikbaar maken van data van een failliete klant. Hoewel er nog geen jurisprudentie op dit vlak bestaat, kan dit zomaar betekenen dat in het geval apparatuur en/of licenties niet meer beschikbaar zijn, de curator de aanbieder van cloud-diensten mag vragen licenties of apparatuur te regelen. De wetgever gaat er namelijk vanuit dat de kosten hiervan verwaarloosbaar zijn. Op dit punt heeft ‘ICT Nederland’ volgens Slager niet goed opgelet, want het is maar de vraag of dit inderdaad zo is. De wellicht niet geringe kosten om tijdelijk software-licenties te regelen of apparatuur te huren zijn vooralsnog echter wel degelijk voor de colo of hoster. Kijk voor een kort videoverslag op http://bit.ly/1Tjn3yV te geven of middelen beschikbaar te stellen. Heeft u vragen of – nog beter – wilt u zich aanmelden als Partner, stuur dan een mail naar [email protected] +31 87 87 65 65 6 [email protected] www.eurocloudnl.eu

Visit the most important exhibition for IT security with Europe’s most comprehensive range of IT security solutions. More than 400 exhibitors are looking forward to your visit.

Get Your Upgrade, NOW! Find new solutions.

it-sa.de Would you like to be kept informed? it-sa.de/newsletter

UW BEDRIJFSKRITISCHE ICT-INFRASTRUCTUUR GEOGRAFISCH EN STRATEGISCH VEILIGSTELLEN? The Datacenter Group heeft tussen haar datacenters in Amsterdam en Delft (en strategische datacenters) een netwerk van redundante glasvezelverbindingen. Ons uniek twin datacenter concept zorgt voor de snelste verbindingen en de betrouwbaarste dataopslag in een handomdraai.

The Datacenter Group AMSTERDAM

HAARLEM

AMSTERDAM III AMSTERDAM I AMSTERDAM II

The Datacenter Group DELFT

ROTTERDAM

= STRATEGISCH DATACENTER

VIJF GOEDE REDENEN OM VOOR THE DATACENTER GROUP TE KIEZEN

UW DATA 100% VEILIG OP NEDERLANDSE BODEM

100% UPTIME GARANTIE

24/7/365 FYSIEKE BEVEILIGING

thedatacentergroup.nl

24/7/365 REMOTE HANDS SERVICE

020 486 9773

25+ TECHNOLOGY PARTNERS

[email protected]

Alles over innovatie in ICT. De vonk in de cloud

Recommend Documents