ALLES ONDER EEN DAK nadere uitwerking oktober 2010-juni 2011
9 juni 2011
2
Voorwoord
Op 23 september 2010 stemde de gemeenteraad van Schiedam in met het bereikte onderhandelingsresultaat over de inpassing van de A4 in Schiedam. Het besluit bevatte tevens de opdracht aan het college om het pakket aan kwaliteitsprojecten (“Alles onder een dak”) projectmatig uit te werken. Deze nota bevat de uitwerking van die opdracht. Het laat zien hoe Schiedam deze kwaliteitsprojecten in samenspraak met bewoners, raad en Rijkswaterstaat in de afgelopen maanden verder heeft opgepakt en hoe daarmee de afspraken uit 2010 zijn herbevestigd en geborgd. Op hoofdlijnen ziet het resultaat er als volgt uit. 1. Rijkswaterstaat wordt opdrachtgever voor de aanleg van het Flexibel Casco voor het Park A4 op het noordelijk deel van het tunneldak. Daarmee voldoet het rijk aan zijn verplichting uit de IODSovereenkomst tot een bijdrage aan de inrichting van het Park A4 van maximaal € 8.5 miljoen. Met Rijkswaterstaat zijn principe-afspraken gemaakt over verdeling van mogelijke aanbestedingsvoordelen en de manier waarop met risico’s omgegaan wordt. Deze samenwerking leidt voor Schiedam tot een forse kostenbesparing, snelheid in de realisatie en een beperking van de overlast tijdens de bouw. Deze afspraken moeten op 2 januari 2012 herbevestigd worden. 2. Vrijvallende locaties in de stad (met name Harga) bieden de stad interessante ruimtelijke en programmatische ontwikkelingsmogelijkheden. Adviezen van marktpartijen en een gemeentelijk projectteam maken duidelijk dat die ontwikkelingen ook voldoende financiële armslag opleveren voor de financiering van uitplaatsing van de sportvoorzieningen naar het Park A4. 3. Schiedam levert zijn aandeel in de afspraken door de benodigde juridisch-planologische instrumenten voor 2 januari 2012 op orde te hebben. Hiervoor is nodig dat Schiedam op 30 juni 2011 besluit dat voor de omgevingsvergunningplichtige activiteiten (aanleg geluidsschermen; het grondwerk van het casco) geen “Verklaring van geen bedenkingen” van de gemeenteraad nodig is. 4. “Alles onder een dak” is ook in deze nadere uitwerking een “package deal”; één pakket van afspraken dat door de samenhang van de maatregelen op meerdere plaatsen in de stad verbeteringen tot stand brengt. Het Rijk betaalt en werkt hieraan mee. Schiedam zet zich daartegenover maximaal in voor een tijdige afwikkeling van het vereiste planologische en vergunningentraject. Het college is van mening dat “Alles onder een dak” in deze nadere uitwerking leidt tot een evenwichtige en, met name dank zij het dubbel grondgebruik en toepassing van extra geluidswerende maatregelen, duurzame inpassing van de A4 Delft-Schiedam. Aanleg van deze weg is, mede door de Crisis- en Herstelwet van 2010, onontkoombaar geworden. Met deze uitwerking van de IODS-afspraken geeft Schiedam aan dit gegeven haar eigen sturing. Er ontstaan ontwikkelingskansen waarvoor de ruimte tot voor kort leek te ontbreken omdat Schiedam in alle windrichtingen “op slot zat”. Realisatie van ambities uit de Stadsvisie Schiedam 2030, zoals ontwikkeling van hoogwaardige sportvoorzieningen, het verder differentiëren in woonmilieus en het ondersteunen van de mogelijkheden voor sociale stijging binnen de stad komt daarmee binnen bereik. In dat bredere perspectief staan de keuzes die op 30 juni 2011 van Schiedam worden gevraagd en die het college met vertrouwen aan de gemeenteraad voorlegt.
juni 2011, Burgemeester en Wethouders van Schiedam
3
4
afspraken “Alles onder een dak” september 2010 en juni 2011
Maatregel
September 2010
(1) Dubbel grondgebruik
Onder verantwoordelijkheid van de gemeente Schiedam wordt een strook van circa 24 meter breed aan de landtunnel gebouwd. Daardoor ontstaat er ruimte voor een groot sportcomplex. Geraamde investeringskosten: 25 mln. waarvan € 8,5 mln. ten laste van het rijk.
(2) Tramplus passage
Uitvoering van de passage blijft in het Tracé Besluit ongewijzigd t.o.v. het Ontwerp. Optimalisatie zodat effecten op parkeren, geluidsoverlast en ruimtebeslag minimaal zijn. Fietsroute N-Z onder passage door. Aanleg met geïntegreerde akoestische maatregelen
Bevestiging van de eerdere afspraken. In overleg met Vlaardingen en RET wordt verdere optimalisatie van inpassing onderzocht en aan RWS voorgelegd.
(3) Fietsverbinding Noord - Zuid
Realisatie van deze verbinding inclusief sociaal veilige onderdoorgang A20. Geraamde investeringskosten: € 1 mln. ten laste van het rijk.
Bevestiging eerdere afspraken. Twee tracés worden verkend en uitgewerkt tot ontwerp. Planning in overleg met aannemer RWS.
(4) Geluidsschermen
Geluidsschermen aan de kant van Schiedam tot de tunnelmond worden over een lengte van circa 1 km voorzien van een (extra geluidwerende) lichte knik van het bovenste deel van het scherm. Geluidschermen langs de A4 en A20 rond Harga en een scherm ter hoogte van wellness cluster worden door Rijkswaterstaat geplaatst. Investeringen ten laste van het rijk.
Bevestiging eerdere afspraken. Schermen bij Harga 7 meter hoog; bij wellnesscluster langs A20 3 meter.
(5) Onderliggend wegennet
Verkeerseffecten van ingebruikname van de A4 op het onderliggend wegennet worden geëvalueerd. Betrokken partijen zijn Rijkswaterstaat, Stadsregio Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen.
Bevestiging eerdere afspraken. Zowel verkeersintensiteit als luchtkwaliteit worden gemonitord. Nulmeting vindt plaats vòòr start van de werkzaamheden van RWS.
(6) Vijfsluizen
Partijen genoemd bij (5) treden voor 1 juni 2011 met elkaar in overleg om oplossingen voor de congestie bij Vijfsluizen te onderzoeken. Vervolgens wordt een proces ingezet om na te gaan hoe kansrijke oplossingen kunnen worden gerealiseerd.
Ambtelijke verkenning onderstreept urgentie van de problematiek. Nader (integraal) verkeersonderzoek is nodig voor onderbouwde oplossingen. Op basis van bilaterale bestuurlijke contacten is een stuurgroep gevormd die in juni bijeen is geweest om Vijfsluizen als regionaal project te laten starten.
(7) Tunnelveiligheid
Afspraak pre-bouwplan voor tunnel, conform de landelijk afgesproken lijn.
Bevestiging eerdere afspraken.
Juni 2011 • RWS wordt opdrachtgever voor de
aanleg van het Flexibel Casco in ruil voor rijkstoezegging ad. € 8.5 mln. • Schiedam legt na oplevering casco in 2015 het Park A4 aan met sportvelden, recreatie en groen. • Schiedam heeft op 2 januari 2012 de benodigde planologische procedures op orde.
5
B Aanleg van fietspaden en dienstwegen in het gebied
Luifel
Zettingsvrije plaat
Bouwrijp maken van het toekomstige sportpark (voorbelasting)
Aanleg van watergangen
A
legenda casco TB grens grens sportpark
Luifel
Luifel
bestaand water nieuw water te dempen water talud en gras inrichting talud/oever sedumdak bouwrijp maken luifel en bouwrijp maken zettingsvrije plaat tunneldak dwangpunten fietspad zanddepot
6
1. Dubbel grondgebruik Park A4: sport en recreatie in een groene omgeving Met de aanleg van de A4 heeft Schiedam de kans om een aantrekkelijk, modern en multifunctioneel park aan te leggen bovenop en naast de Rijksweg A4. Stap voor stap wordt de omgeving van de landtunnel, tussen de Brederoweg en de noordelijke tunnelmond, omgevormd tot een toegankelijk park met sport- en recreatievoorzieningen in een groene omgeving. In deze fase van het planproces is nog niet duidelijk welke sportvelden er vanuit andere locaties in Schiedam naar het Park A4 worden verplaatst. Daarom is er gekozen om een casco te ontwerpen waarbinnen nog een flexibele indeling met diverse sportvelden en andere voorzieningen mogelijk is. Dit flexibel in te richten casco beslaat een kleine 40% van het tunneldak; de overige 60% (met name ten zuiden van de Brederoweg) behoudt de geplande parkachtige groene inrichting.
Afspraak met RWS over opname van het casco in de aanbesteding voor de A4 Met RWS is, onder voorbehoud van goedkeuring door de gemeenteraad en de te doorlopen planologische procedures, de afspraak gemaakt dat zij opdrachtgever worden voor de aanleg van het Flexibel Casco. Daarmee voldoet het rijk aan zijn verplichting uit de IODS-overeenkomst tot een bijdrage aan de inrichting van het Park A4 van maximaal € 8.5 miljoen. Voorts zijn met RWS afspraken gemaakt over verdeling van mogelijke aanbestedingsvoordelen en de wijze waarop met risico’s omgegaan wordt. Na de aanbesteding zal een definitieve kostenopstelling gemaakt worden die kan resulteren in een kleine bijbetaling van Schiedam aan RWS of andersom, van RWS aan Schiedam. Verder is met RWS afgesproken dat aansluitend op de aanleg van het casco de gemeente Schiedam snel start met de aanleg van Park A4. De samenwerking met RWS leidt voor Schiedam tot een forse kostenbesparing, beperking van de overlast tijdens de bouw en een versnelde realisatie van de Schiedamse plannen.
Ontsluiting Ontsluiting is voorzien aan de zuidzijde van het park, vanaf de Brederoweg en de Europaboulevard. Bij het opstellen van het Inrichtingsplan Park A4 zal de wenselijkheid of noodzakelijkheid van ontsluiting via de noordzijde, bijvoorbeeld voor de hulpdiensten, nader onderzocht worden. Het is altijd mogelijk om de ontsluiting van Park A4 volledig via de Brederoweg te laten plaatsvinden zonder dat dit leidt tot een tekort aan parkeerplaatsen.
7
8
Parkeren Sportvoorzieningen hebben veel parkeerplaatsen nodig. Omdat nog niet duidelijk is welke sportverenigingen naar het Park A4 verplaatst worden is bij het berekenen van het aantal parkeerplaatsen uitgegaan van een equivalent aan voetbalvelden. Op basis van de ASVV-normen zijn 431 parkeerplaatsen nodig. In het casco zijn 450 parkeerplaatsen opgenomen onder de luifelconstructie en 90 parkeerplaatsen op maaiveld. Mocht het nodig zijn dan biedt het Casco de flexibiliteit om meer parkeerplaatsen aan te leggen op maaiveld of door onder de luifels in twee lagen te parkeren.
Inpassing; effecten van inrichting op de omgeving Omwonenden hebben aangegeven zich zorgen te maken over mogelijke overlast van de sportfuncties die het toekomstige Park A4 met zich mee brengt. Het gaat dan met name om licht en geluid. Door de VNG is de “Handreiking Bedrijven en Milieuzonering”opgesteld waarin als richtlijn voor de aanleg van sportaccommodaties een afstand van 50 meter gehanteerd wordt. Bij de inrichting van het Park A4 zal met deze Handreiking rekening worden gehouden. Op basis van een toekomstige inrichting met 5 kunstgrasvelden en een atletiekbaan zijn de gevolgen met betrekking tot mogelijke geluidsoverlast en lichthinder onderzocht. Op basis van modelmatige berekeningen blijkt dat de overlast voor de omwonenden door het gebruik van het Park A4 binnen de normen blijft waarbij gerekend is met een zeer intensief gebruik van het park. Wel zijn er een aantal aandachtspunten die bij de verdere planvorming meegenomen moeten worden. Voor het op te stellen verlichtingsplan moet nadrukkelijk als eis meegegeven worden dat de lichthinder voor de woningen zo beperkt mogelijk moet blijven. Dit is technisch goed mogelijk. Verder zou uit oogpunt van geluidhinder geen gebruik gemaakt moeten worden van een geluidsinstallatie. De mogelijke overlast door het gebruik van kantines wordt, conform het gebruik op de huidige sportaccommodaties, geregeld via een vergunningstelsel. Onderdeel van deze vergunning is een zgn. bestuursovereenkomst waarin vereniging en gemeente afspraken maken over het gebruik van de kantine. Ook kunnen op privaatrechtelijke wijze afspraken met de gebruikers van de sportvoorzieningen gemaakt worden over gebruik en beperking van overlast. Onderzoek naar de draagkracht van de grond wijst uit dat aanleg van Park A4 niet leidt tot verschuivingen in de bodem die gevolgen zouden kunnen hebben voor de aanliggende wijk. De aanleg van een brede afwateringssloot aan de rand van Park A4 zal leiden tot een (beperkte) verlaging van de grondwaterstand. De aanleg van een fietspad/dienstweg langs Park A4 leidt tot een betere ontsluiting van de wijk voor hulpdiensten, zodat de wijk bij calamiteiten vanaf 2 zijden benaderd kan worden. Bij het opstellen van het Inrichtingsplan zal bezien worden of de bevoorrading van de DrieMaassteden via Park A4 kan verlopen, waardoor minder vrachtverkeer door de wijk geleid wordt.
9
10
Sportaccommodatiebeleid Het Inrichtingsplan Park A4 hangt nauw samen met de toekomstige ontwikkelingen op de overige sportaccommodaties in Schiedam. Het vigerend sportaccommodatiebeleid zoals verwoord in de ‘Verkennende notitie toekomstvisie sportvelden’ uit januari 2009 en de daarop volgende besluitvorming rondom Park A4 Kethel gaat uit van twee goed geoutilleerde, moderne sportparken, Harga en Thurlede. Deze visie ging in tijd vooraf aan het proces van “Alles onder een dak” in 2010 en kende derhalve nog niet de mogelijkheid om op het tunneldak van de A4 een sportaccommodatie te realiseren. Op basis van het toekomstig gebruik van de buitensportaccommodaties heeft Schiedam behoefte aan ca. 23 grote (kunst)grasvelden ten behoeve van voetbal en hockey. De adviezen vanuit diverse marktpartijen doen allemaal de suggestie om de sportfunctie gedeeltelijk op Harga te laten bestaan en in Schiedam te komen tot 3 sportparken. Multifunctionaliteit is daarbij de inzet; sportparken waar sport, welzijn, onderwijs en recreëren hand in hand gaan, binnenaccommodaties gekoppeld zijn aan buitenaccommodaties, waar traditionele sporten en nieuwe sporten samenkomen en het aanbod is afgestemd op de behoefte van verschillende doelgroepen. Bij deze aanpak wordt gewerkt aan integraal parkmanagement. Parkmanagement heeft als doel het effectiever en efficiënter exploiteren van sportparken. Gedacht kan worden aan ondersteuning van verenigingen door bijvoorbeeld het organiseren van collectieve bedrijfsprocessen, het laten ontstaan van nieuwe sportarrangementen en productontwikkeling. Het op te stellen Inrichtingsplan Park A4 zal vergezeld gaan van voorstellen voor parkmanagement en toekomstig eigendom, beheer en onderhoud, mede in het licht van het BTW-sportbesluit. In voorbereiding is een totaalvisie op sportaccommodaties, zowel ten aanzien van de behoefte aan accommodaties als ten aanzien van beheer en exploitatie. Deze totaalvisie, de plannen voor de ontwikkellocaties en het Inrichtingsplan Park A4 zullen op elkaar afgestemd worden. Ten aanzien van sportpark Kethel is door de raad besloten dit park per 1 augustus 2013 te sluiten en de gebruikers te herhuisvesten op sportpark Harga. In het licht van de ontwikkeling van Park A4 wordt voorgesteld dit besluit te wijzigen en sportpark Kethel pas te sluiten als Park A4 in gebruik genomen kan worden en met de huidige gebruikers van Kethel te overleggen over een nieuwe speellocatie.
Van Casco naar Inrichtingsplan (2011 en verder) Op basis van het casco wordt in de komende jaren een concreet Inrichtingsplan opgesteld waarbij samen met mogelijke toekomstige gebruikers, omwonenden en andere belanghebbenden het casco omgevormd zal worden tot een concreet aan te leggen Park A4. Realisatie van het Park A4 kan pas plaatsvinden nadat de werkzaamheden aan de tunnel gereed zijn of zoveel eerder als met de aannemer overeengekomen kan worden. Het Inrichtingsplan (inclusief organisatie van beheer en onderhoud en kostenraming) zal aan de Raad ter goedkeuring voorgelegd worden. Om een beeld te krijgen van de kosten van de aanleg van een toekomstig Inrichtingsplan is een raming opgesteld op basis van de nu beschikbare schetsen. Een belangrijk aspect bij de kostenraming is de BTWcomponent. Afhankelijk van de wijze waarop het eigendom, beheer en onderhoud geregeld wordt lijkt het mogelijk om gebruik te maken van het BTW-sportbesluit waardoor geen BTW verschuldigd is. Voorts is een belangrijke kostenpost de inrichting van de parkeerluifels. Naar verwachting kunnen deze natuurlijk geventileerd worden maar voor de zekerheid is gerekend met de aanleg van installaties. Op basis van het Casco zijn verschillende inrichtingsvarianten doorgerekend. In een minimale variant, waarbij uitgegaan wordt van 5 voetbalvelden, een atletiekbaan, ontsluiting alleen via de Brederoweg en de kantine en kleedkamers zoveel mogelijk onder de luifels en een zeer beperkte recreatieve inrichting bedragen de kosten ca. € 7,5 miljoen (ex BTW). In de duurste variant, waarbij rekening gehouden is met de extra aanleg van een sporthal, een squashal, een indoor-atletiekaccommodatie onder een van de luifels, dubbellaags parkeren onder een andere luifel, ontsluiting via de Europaboulevard, Brederoweg en Kasteelweg en volop aandacht voor de recreatieve inrichting bedragen de kosten ca. € 20 miljoen (ex BTW). In alle redelijkheid kan een goed functionerend Park A4 aangelegd worden voor een bedrag tussen de € 10 en € 15 miljoen. Het is altijd mogelijk om, indien gewenst, vanuit een basisinrichting in de toekomst door te groeien naar een duurdere variant.
11
Gemeente Schiedam: ‘Slow is beautiful’
Volker Wessels: Hargaarde; de meest tuinzinnige wijk van Nederland
Dura Vermeer: Kruispunt van kansen
12
Hoofdlijnen marktadviezen en gemeentelijke visie t.a.v. vrijvallende ontwikkellocatie; business case Marktpartijen en een team van medewerkers van de gemeente Schiedam hebben geadviseerd over de locaties die vrijvallen als gevolg van de uitplaatsing van sportvoorzieningen naar het Park A4. De vraag was daarbij of herontwikkeling een goede bijdrage aan de ontwikkeling van de stad kan leveren en of er voldoende financiële middelen gegenereerd kunnen worden om de aanleg van Park A4 mogelijk te maken zonder al te grote risico’s te nemen. De voorstellen van het team van medewerkers van de gemeente zijn gebaseerd op 3 pijlers; sport als middel voor sociale stijging, het toevoegen van nieuwe, gedifferentieerde woonmilieus en het versterken van de binnenstad. Met als inspiratie-bron het huidige volkstuincomplex Vijfsluizen wordt voorgesteld om de locatie Harga langzaam maar zeker om te vormen tot een gebied met ca. 250 vrije kavels en rondom het Beatrixpark nog eens ca. 700 woningen in de prijsklasse tussen 250.000 en 360.000 euro te bouwen. Voorts worden zowel op Harga als op Thurlede geheel nieuwe sportparken aangelegd en wordt de verbinding tussen Schiedam-Noord en het centrum via de Parkweg verbeterd. Een nieuw volkstuincomplex wordt op de honkbalvelden in Bijdorp gesitueerd waardoor schuifruimte voor deze functie ontstaat. Door Volker Wessels is Harga bezien als een van de hoekpunten van de Ruit van Rotterdam waarvoor een heel groen concept bedacht is met als thema ‘een tuin in een tuin in een tuin’. Voorgesteld wordt om de ontsluiting van Schiedam-Noord met het centrum stevig op de schop te nemen door een volledig nieuwe aansluiting van de Hargalaan op de Nieuwe Damlaan en de Churchillweg en daarnaast een weg aan te leggen vanaf de Hargalaan naar de Vlaardingerdijk. Mede hierdoor ontstaat er ruimte voor een stevige oppervlakte aan commercieel vastgoed, ca. 120.000m2. De nadruk bij de invulling van de bouwlocaties ligt sterk op duurzaamheid en technologie waarbij gedacht wordt aan een modern tankstation met wegrestaurant, een groene bouwmarkt en ook aan sportgerelateerde detailhandel. Voorts ontstaat er ruimte voor ca. 1000 woningen die in kleine buurtjes ontwikkeld worden en voor een sportcomplex op Harga. De volkstuinen van Vijfsluizen worden bebouwd waarvoor nieuwe ruimte gecreëerd wordt langs de A4 ter hoogte van Groenoord. Ook Dura Vermeer zet in op het verbinden van Schiedam-Noord met de rest van de stad. Deels gebeurt dit door aanpassing van de infrastructuur en deels door het toevoegen van bouwprogramma. Rondom het Beatrix-park worden woningen gebouwd waarbij sterk ingezet wordt op de relatie met het water. Door het bouwen rondom het park ontstaat een bruisend Stadspark dat noord en zuid verbindt en tevens dienst doet als groene long. Harga wordt gezien als een apart te ontwikkelen stadsdeel dat met een oppervlakte die groter is dan de binnenstad van Schiedam en zijn ligging aan de snelwegen volop kansen biedt voor een mix aan functies zoals wonen, leisure en retail. Dura’s filosofie ten aanzien van de ontwikkeling van Harga is sterk gericht op alliantie-vorming waarbij meerdere partijen gevraagd wordt te participeren. Uit de drie marktadviezen blijkt dat er (ruim) voldoende verdienpotentieel aanwezig is om de aanleg van Park A4 te bekostigen. In het kader van risicobeheersing gaan alle partijen uit van betrekkelijk lage inschatting van de opbrengsten. Voorts worden er strategieën voorgesteld om de uitgaven te faseren en flexibiliteit aan te brengen om toekomstige verandering op te kunnen vangen. Veelal wordt gewerkt met de uitgifte van kleine aantallen woningen en daarmee gepaard gaande beperkte voorinvesteringen. Dit brengt met zich mee dat sprake is van een lange uitvoeringstermijn, zeker 20 jaar. VolkerWessels stuurt sterk op cash-flow en door middel van fondsvorming en regelmatige uitkeringen worden grote rentelasten vermeden. Het gemeentelijk team opereert traditioneel en financiert het volledige Park A4 voor. Gedurende vele jaren vindt aflossing plaats met inkomsten uit grondverkopen. Gezien de lange looptijd van het project kunnen tegenvallers later weer opgevangen worden. Dura Vermeer geeft het advies om via een DBMFOcontract de voorinvestering van Park A4 te verlagen waardoor er minder risico voor de gemeente bestaat ten aanzien van de uitgaven voor het Park. Ook kunnen door het vroegtijdig uitgeven van concessies grondopbrengsten eerder in de tijd binnen gehaald worden waardoor het risico voor de gemeente eveneens afneemt. Het totale verdienpotentieel van de 3 partijen beweegt zich tussen minimaal 19.4 miljoen en 44.3 miljoen euro. Afgezet tegen de kosten van Park A4, tussen de 7.5 en 20 miljoen euro, moet het mogelijk zijn de aanleg van Park A4 te dragen. Uit oogpunt van risicobeheersing zou er voor gekozen kunnen worden Park A4 in fases aan te leggen waarbij investeringen in minder noodzakelijke onderdelen pas gedaan worden als bepaalde fases van de ontwikkelingslocaties afgerond zijn.
13
inpassing 26 parkeerplaatsen variant 1
14
inpassing 26 parkeerplaatsen variant 2
2. Tramplus tracé Op basis van de afspraken uit Alles onder een dak streeft de gemeente Schiedam samen met gemeente Vlaardingen naar een toekomstbestendige inpassing van de trampassage bij de BrederowegEuropaboulevard met optimale ruimtelijke kwaliteit. Dit heeft betrekking op de volgende onderwerpen. • Akoestische maatregelen die wenselijk zijn om overlast voor de omwonenden te beperken. Deze maatregelen worden geïntegreerd in het tramtracé. • Bij het Schubertplein vervallen ca. 26 parkeerplaatsen. Langs dit plein is voldoende ruimte aanwezig om deze parkeerplaatsen te compenseren. Rijkswaterstaat zorgt voor uitvoering van een door Schiedam op te stellen en/of goed te keuren ontwerp. • Om kruising met de tram te vermijden wordt de ontsluitingsweg van het Park A4 strak langs de noordzijde van de verhoogde trampassage gelegd. Schiedam zal, in afstemming met de gemeente Vlaardingen en de RET, de mogelijkheden tot het optimaliseren van de trampassage in de komende maanden onderzoeken en deze aan Rijkswaterstaat voorleggen.
15
16
3. Fietsroute noord-zuid en viaducten A20 In het kader van de Fietsverbinding Noord-zuid worden, naast deze fietsroute, de twee tunnels onder de A20 bij de Groenoordstraat en de Sporthalstraat heringericht. Voor de fietsroute zijn twee tracés bepaald die nader worden verkend en per weggedeelte worden uitgewerkt op de gewenste maatregelen. Het gaat hierbij om: • tracé 1: Bachplein-Churchillweg-Nieuwe Damlaan tot rotonde Burg. van Haarenlaan. • tracé 2: Bachplein-Groenoordstraat-tunnel-Sporthalstraat-Sportlaan. In de tweede helft van 2011 wordt voor de twee tracés een schetsontwerp opgesteld. Om de ruimtelijke kwaliteit en de waterkwaliteit van de Poldervaart ter plaatse te verbeteren wordt verder gewerkt aan de hand van wat daarover al eerder door Schiedam en het Hoogheemraadschap in beeld is gebracht. Het Programma van eisen en ontwerp van de tunnels onder de A20 wordt eveneens verder uitgewerkt. Vanwege de aanpassing aan het Kethelplein worden door Rijkswaterstaat de twee viaducten onder de A20 verlengd (ca. 5 meter). Het tijdstip waarop de aannemer van Rijkswaterstaat deze twee viaducten verlengd heeft, wordt in de gekozen aanbestedingsprocedure bepaald door deze aannemer. Herinrichting van deze viaducten en aansluitende voorzieningen vindt dan ook nadien plaats. Aan het sociaal veiliger maken van de onderdoorgangen van de A20, de fietsroute en de waterkwaliteit draagt Rijkswaterstaat maximaal € 1 miljoen bij.
17
Midden Delfland
A4 park Kethelpark
Beatrixpark
Harga 7 m absorberend schermtop op OTB scherm
extra:
3 m reflecterend (glas) op geluidswal
extra geluidsschermen na onderhandeling 18
Maatregelen leefkwaliteit en duurzaamheid De gemeente Schiedam heeft hoge beleidsambities op het gebied van duurzaamheid. In het milieubeleid (Milieubeleidsplan 2009-2012) is energie/klimaat hét speerpunt. Nu de keuze is gemaakt voor aanleg van de A4 Midden-Delfland, is de opgave de inpassing van de weg zodanig vorm te geven, dat het milieu zo min mogelijk wordt belast en de ontwikkeling een meerwaarde oplevert voor Schiedam, voor Vlaardingen en waar mogelijk voor de verdere regio. Duurzaamheid als onderdeel van de aanleg van de A4 is een verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat. Schiedam zal met name aandacht vragen voor: • Duurzame (herbruikbare) bouwmaterialen bij aanleg van het casco. • Een gesloten grondbalans voor het deel van het casco naast de tunnelbak. • Toepassingen van zonnecollectoren in combinatie met de geluidsschermen. • De luchtkwaliteit bij de tunnelmonden. Het afgesproken dubbel grondgebruik, door op het dak van de tunnel sport-, recreatie en groenvoorzieningen aan te brengen, is bij uitstek een duurzame keuze. Daarnaast worden geluidsschermen aangebracht, waarmee het woon- en leefmilieu in de omgeving geen last ondervindt van de weg of de bestaande situatie (bijvoorbeeld in het zuidwestelijke deel van Groenoord) zelfs verbeterd. Verder wordt het Onderliggend Wegennet gemonitord op verkeersintensiteit en luchtkwaliteit. Ook de aanpak van het knooppunt Vijfsluizen en de tunnelveiligheid draagt bij aan verbetering van de leefkwaliteit. In de uitwerking van de deelprojecten die onder verantwoordelijkheid vallen van de gemeente Schiedam, zal duurzaamheid onderdeel zijn van de planvorming en realisatie. Te denken valt aan het volgende: • Gebruik van duurzame (herbruikbare) bouwmaterialen bij inrichting van het Park A4 en Harga. • Voor de energievoorziening kan bij de inrichting van het park A4 en Harga voor duurzame oplossingen worden gekozen, zoals zonne-energie. Door de omvang van de herontwikkeling in Harga is warmte-koudeopslag hier een te onderzoeken optie. Vanuit de gemeente wordt een plan van aanpak opgesteld om de genoemde duurzaamheidsaspecten in de verschillende kwaliteitsprojecten verder uit te werken.
19
Wat leveren de geluidsschermen op?
58-63 dB
53-58 dB
A20
A20
Wellnesscluster, A20 zónder geluidsscherm Harga/ 0m scherm/ contour op 5m periode:
Wellnesscluster, A20 mét geluidsschermen van 3 meter hoog, zoals afgesproken met Rijkswaterstaat.
Cauberg-Huygen
Harga/ 7m scherm/ contour op 5m
Lden Inclusief groepsreducties
periode:
< 48 dB
< 48 dB
48 - 53 dB
48 - 53 dB
53 - 58 dB
53 - 58 dB
58 - 63 dB
58 - 63 dB
63 - 68 dB
63 - 68 dB
68 - 73 dB
68 - 73 dB
73 - 78 dB
438000
Cauberg-Huygen
Lden Inclusief groepsreducties
73 - 78 dB
438000
78 - 83 dB
78 - 83 dB 58
58 53
0m
63
200 m
0m
200 m
53
63 schaal = 1 : 5000
63
schaal = 1 : 5000
58-63 dB 63
53
58 58
58
53
63
68
53-58 dB
58 437600
48
48-53 dB
437600 53
48
53
48-53 dB
63
68
< 48 dB
48
58 53
53
63
48
68 58 437200
437200 53
53
48
63
68 58
53
63
68
436800
436800
84800 85200 Wegverkeerslawaai - RMW-2006, [Harga op basis van TB model - Harga/ 0m scherm/ contour op 5m] , Geomilieu V1.80
85600
84800 85200 Wegverkeerslawaai - RMW-2006, [Harga op basis van TB model - Harga/ 7m scherm/ contour op 5m] , Geomilieu V1.80
Harga, geluidsbelasting A4 en A20 zónder geluidsscherm
Harga/ 7m scherm/ contour op 5m periode:
Legenda
Lden Inclusief groepsreducties
<<48 48dB dB 48-53 dBdB 48 - 53 53-58 dBdB 53 - 58
438000
20
Legenda
Rekenhoogte 37,5 meter Groenoord Afname > 10 dB Afname 10 tot 5 dB
58-63 dBdB 58 - 63
Afname 5 tot 3 dB
63-68 dBdB 63 - 68
Afname 3 tot 1 dB
68-73 dBdB 68 - 73
Toename, Lden < 48 dB
73-78 dBdB 73 - 78
Wegen tbv Schiedam-Groenoord
78-83 dBdB 78 - 83
85600
Harga, geluidsbelasting A4 en A20 mét geluidsschermen van 7 meter hoog, zoals afgesproken met Rijkswaterstaat.
Gebouwen tbv Schiedam-Groenoord
4. Geluidsschermen Over ca. 200 meter langs het Wellnesscluster en ca. 2270 meter langs de west- en noordzijde van het gebied Harga worden extra geluidsschermen aangelegd. De realisatie van dit scherm is bedoeld als akoestische afscherming van het gebied Harga. Er is akoestisch onderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in de hoogte van de geluidsbelasting in relatie tot de schermhoogte en –lengte. Hieruit blijkt dat zonder maatregelen in beide gebieden sprake is van een hoge geluidsbelasting vanwege wegverkeerslawaai. Op basis hiervan is met Rijkswaterstaat afgesproken dat het scherm langs Harga (A4-A20) zeven meter hoog wordt en het scherm langs het wellnesscluster aan de A20 drie meter hoog.
Juridisch-planologisch kader Onderdeel van het IODS afspraken is dat de besluitvorming over het planologisch kader voor 31 december 2011 moet zijn afgerond. De geluidsschermen worden aangelegd door de aannemer(s) die ook de A4 en alle andere vereiste geluidsschermen gaat aanleggen. De geluidsschermen worden gebouwd binnen een afstand van 5 meter uit de kant van de verharding. De planologische consequenties worden beschreven in het hoofdstuk “Planologische procedures: tijdig op orde”.
Afname geluidsoverlast als gevolg van geluidsscherm Groenoord
afname 1-5 dB
afname > 10 dB
afname 1-5 dB
afname > 10 dB
resultaten van metingen op een hoogte van 1,5 meter Legenda
Rekenhoogte 1,5 meter Groenoord
afname 1-5 dB
afname 5-10 dB
afname > 10 dB
op een hoogte van 7,5 meter
Legenda Rekenhoogte 7,5 meter Groenoord
op een hoogte van 37,5 meter
Legenda Rekenhoogte 37,5 meter Groenoord
Afname > 10 dB
Afname > 10 dB
Afname > 10 dB
Afname 10 tot 5 dB
Afname 10 tot 5 dB
Afname 10 tot 5 dB
Afname 5 tot 3 dB
Afname 5 tot 3 dB
Afname 5 tot 3 dB
Afname 3 tot 1 dB
Afname 3 tot 1 dB
Afname 3 tot 1 dB
Toename, Lden < 48 dB
Toename, Lden < 48 dB
Toename, Lden < 48 dB
Wegen tbv Schiedam-Groenoord
Wegen tbv Schiedam-Groenoord
Wegen tbv Schiedam-Groenoord
Gebouwen tbv Schiedam-Groenoord
Gebouwen tbv Schiedam-Groenoord
Gebouwen tbv Schiedam-Groenoord
21
A4DS
+50% +75% De intensiteit op de Beneluxcorridor groeit van 2006 tot 2020 met 75%. Deze groei leidt tot toename van het gebruik van Vijfsluizen met minstens 50%.
22
5. Onderliggend wegennet In 2010 is afgesproken dat verkeerseffecten van ingebruikname van de A4 op het onderliggend wegennet worden gemonitord. Met Rijkswaterstaat is deze afspraak als onderdeel van het nader uitgewerkte pakket nogmaals bevestigd en wordt naast de verkeersintensiteit ook de luchtkwaliteit betrokken in de monitoring. Voor aanvang van de werkzaamheden aan de A4 zal een nulmeting worden verricht. In aanvulling op de monitoring van de luchtkwaliteit door het rijk (als onderdeel van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit) kan Schiedam in het kader van haar Actieplan Luchtkwaliteit bij hoofdverbindingen als de Laan van Bol’Es vòòr opening van de A4 een nulmeting uitvoeren en deze periodiek herhalen nadat de A4 in gebruik is genomen. Schiedam laat een onderzoek uitvoeren naar de haalbaarheid van maatregelen om de luchtkwaliteit bij de tunnelmonden te verbeteren. De inhoudelijke uitwerking van de afspraken over het onderliggend wegennet wordt opgepakt in een nauwe relatie met het project Vijfsluizen.
6. Vijfsluizen Dit project werkt de afspraak uit ‘Alles onder een dak’ uit dat Schiedam met Vlaardingen, Stadsregio Rotterdam en het rijk voor 1 juni 2011 starten met overleg over de voorziene afwikkelingsproblemen rond Vijfsluizen. Door de ontwikkelingen in de regionale infrastructuur en langs de rivieroevers vraagt deze problematiek een regionale aanpak. Gezien de samenhang met de ontwikkelingen in Merwe-/Vierhavens en de ontsluiting van dat gebied als onderdeel van Stadshavens Rotterdam, is Rotterdam inmiddels een nieuwe partner in deze afspraak. In de afgelopen periode is de problematiek van de verkeersafwikkeling op en rond dit knooppunt samen met ambtenaren van Schiedam, Vlaardingen, Stadsregio, Rijkswaterstaat en Rotterdam verder verkend. Daarbij is duidelijk geworden dat: • ook na ingebruikstelling van de A4 er sprake blijft van terugslag in de Beneluxtunnel en congestie op de toeleidende wegen in Schiedam en Vlaardingen; • er sprake is van een sterke samenhang tussen het hoofdwegennet en het lokale/stadsregionale onderliggende wegennet. De verkenning heeft vooral duidelijk gemaakt dat de problematiek urgent is en blijft. Bestaande onderzoeken zijn onvoldoende toegespitst op Vijfsluizen. Vandaar dat nader onderzoek noodzakelijk is om onderbouwde keuzes voor oplossingsrichtingen te kunnen maken. Dit nadere onderzoek moet inzicht geven in zaken als: • hoe groot is bij Vijfsluizen de terugslag in termen van aantallen voertuigen, lengte van files, tijdsduur van files en momenten van de dag waarop ze optreden; • welk type maatregelen is nodig en op welke termijn. Wanneer doen zich “kantelpunten” voor tussen beperkte aanpassingen en drastische ingrepen? Dit nadere onderzoek wordt geplaatst in het perspectief van: • de rivieroeverontwikkelingen in Vlaardingen, Schiedam, Merwe-/Vierhavens; • het noordwestelijk deel van de Ruit, met de 5 aansluitingen op de A20 (Vlaardingen-Noord, A4, Schiedam-Noord, Schiedam-Centrum en Rotterdam Tjalklaan) en de A4 van de Beneluxtunnel tot het Kethelplein; • de plannen voor een Nieuwe Westelijke Oeververbinding en voor een verbinding A13/A16; • Regionale partners hebben toegezegd mee te werken aan een vervolgonderzoek als start van een gezamenlijk regionaal project om de voorziene problematiek bij Vijfsluizen tijdig het hoofd te bieden.
23
24
7. Tunnelveiligheid Dit aspect van de vergunningverlening heeft al geruime tijd bestuurlijke aandacht op intergemeentelijk en nationaal niveau. De burgemeester heeft als bestuurlijk verantwoordelijke voor dit onderwerp de tunnelveiligheid van de landtunnel A4 in samenhang gebracht met de landelijke discussies hierover. Samen met de burgemeester van Utrecht speelt Schiedam een trekkende rol bij het overleg met het rijk over een volwaardig alternatief voor de opgeheven Commissie Tunnelveiligheid en de invulling van de nieuwe Tunnelwet. Tijdens het bezoek van minister Schulz-Van Haegen op 18 april jl. heeft Schiedam de tunnelveiligheid voor de A4 nog eens nadrukkellijk geagendeerd en benadrukt dat veiligheid een gezamenlijk belang van de betrokken overheden is. De verantwoordelijkheid en de criteria hiervoor verschillen per veiligheidsfase (preventie; respons ; nazorg & herstel). Optimalisatie over de verschillende fasen heen is echter nog een onopgelost vraagstuk. Voorkomen moet worden dat in de discussies over tunnelveiligheid de kans wordt gemist om dit vraagstuk op te lossen. In de afgelopen periode is nader overleg gevoerd over de inhoud van het Integraal Veiligheidsplan (IVP) en het Pre Bouwplan (PBP). Op diverse onderdelen zijn er nog verschillen van inzicht tussen gemeenten en het rijk. De belangrijkste punten waarover nog overleg gaande is, liggen in de beheersbaarheid van brand bij bepaalde scenario’s, de vertaling van een samenhangend veiligheidsniveau binnen het gehele tracé (in casu de tunnel en de half- en geheel verdiepte ligging en de daar benodigde voorzieningen), een automatische blussysteem in de landtunnel (watermistsysteem), filevermijding in de tunnel en het ventilatieontwerp. In dit traject vinden intensieve gesprekken plaats. De resultaten hiervan zullen uiteindelijk hun beslag krijgen bij de behandeling van de bouwvergunningsaanvraag voor de tunnel.
25
26
Planologische procedures: tijdig op orde De afspraken met het rijk hebben in hun nadere uitwerking een mooi resultaat opgeleverd. Daar hoort bij dat Schiedam ervoor zorgt dat het benodigde juridische-planologische instrumentarium tijdig gereed is. De procedures richten zich op de gebiedsontwikkeling Park A4 en op de geluidsschermen. De activiteiten voor aanleg van het casco en het sport- en recreatiecomplex zijn grotendeels strijdig met de geldende bestemmingsplannen en worden ook niet mogelijk gemaakt met het Tracébesluit voor de A4. Datzelfde geldt voor het deel van de geluidschermen langs Harga aan de oostzijde van de A4. De situatie is bijzonder en bovendien spoedeisend omdat de activiteiten gekoppeld zijn aan de werkzaamheden van Rijkswaterstaat en omdat zij door de nauwe relatie met de infrastructuur door de wetgever onder de Crises en Herstelwet (bijlage I en II) zijn gebracht. Op basis van de juridische mogelijkheden en het gewenste tempo zal Schiedam daarom zo snel mogelijk een aanvraag om omgevingsvergunning in moeten dienen. Deze is erop gericht toestemming te verlenen voor gebruik dat van de geldende bestemmingsplannen afwijkt, zodat werkzaamheden voor het bouwrijp maken op tijd kunnen beginnen en de basis voor de bouwtitel van de vleugels is gelegd. De voor de aanleg van de vleugels benodigde omgevingsvergunning voor het bouwen kan dan op een later moment, samen met de voor de bouw van de tunnel vereiste omgevingsvergunning worden aangevraagd door de geselecteerde aannemer. Doordat de afwijking van het bestemmingsplan al eerder is vergund, kan daarvoor op dat moment via een snelle procedure vergunning voor worden verleend. Pas veel later volgen de eventueel noodzakelijke bouwtitels voor de aanleg van sportaccommodaties. Daarmee ontstaat de volgende knip in projectfasen: • Planologische ontheffing voor activiteiten ten behoeve van het Park A4 en de geluidsschermen bij Harga. • Bouwtitel voor de tunnel, de vleugels uit het casco en voor de geluidsschermen. • Bouwtitel sportaccommodaties. Bij de besluitvorming op 30 juni gaat het om de eerste fase: een planologische ontheffing voor het Park A4 en de geluidschermen bij Harga. Hiervoor geldt de uitgebreide voorbereidingsprocedure, waarbij de Raad voor het afgeven van een verklaring van geen bedenkingen tweemaal bijeen moet komen. Het is alleen mogelijk om de procedure binnen de gewenste termijn te voeren wanneer de gemeenteraad van Schiedam op 30 juni a.s. besluit dat een verklaring van geen bedenkingen niet nodig is voor omgevingsvergunningen die betrekking hebben op de ontwikkeling van het Casco en geluidsschermen. De inrichting van het casco is voor Schiedam van groot belang. Daarom wil het College van Burgemeester en wethouders het inrichtingsplan ter instemming aan de Raad voorleggen voordat daadwerkelijk met de inrichting wordt begonnen.
Bestemmingsplan Gelijktijdig met de voorbereiding van de planologische ontheffing wordt gestart met het opstellen van een bestemmingsplan, waarin te zijner tijd het Tracébesluit, de planologische ontheffing voor activiteiten ten behoeve van het casco, de geluidsschermen en de voorschriften voor bouwen en gebruik van het Park A4 en de geluidsschermen worden opgenomen. Dit bestemmingsplan doorloopt de reguliere procedure en wordt naar verwachting medio 2012 afgerond.
27
28
Communicatie, participatie en draagvlak Het gemeentebestuur van Schiedam heeft vanaf het moment dat het Rijk definitief besloten had dat de A4 Delft- Schiedam wordt aangelegd, veel energie gestoken in de communicatie met de inwoners van Schiedam en in het bijzonder met de bewoners van de omliggende wijken. Voordat de gemeenteraad de inpassing van de A4 op Schiedams grondgebied in haar vergadering in september 2010 heeft besproken, was het voorstel ‘Alles onder één dak’ uitgebreid besproken met de Schiedammers en andere belanghebbenden. Na het besluit van de raad om het voorstel verder uit te werken, is de communicatie naar en samenspraak met de inwoners van omliggende wijken, inclusief de omliggende wijken in Vlaardingen, intensief opgepakt. Belangrijk was en is, dat de groepen hun inbreng hebben bij de verdere uitwerking van de plannen en de mogelijke inrichting van het park op het tunneldak. Effectieve communicatie, zowel extern als intern, is essentieel voor een goed draagvlak voor een succesvolle inpassing van de A4 in samenhang met de herontwikkeling van vrijvallende locaties. De communicatie en participatie, zoals die in de afgelopen periode is gestart op basis van de uitgangspunten uit het Procesplan van 23 november 2010 en het Werkplan van 4 maart 2011, staan ten dienste van een door burgers en bestuur van Schiedam gedragen uitwerking van de kwaliteitsprojecten uit “Alles onder een dak”. Om dit te bereiken zijn diverse doelgroepen langs verschillende lijnen betrokken bij dit proces. De inbreng van de bewoners, jong en oud, heeft geleid tot verschillende aanpassingen. Zo is onder meer het “baggerdepot” ten noorden van de Ambachtenbuurt als locatie voor sport geschrapt in het huidige casco en is de hoogte van het maaiveld van het casco tussen de woningen en de tunnelbak verlaagd. Ook is de afstand tussen de sportvoorzieningen en de woningen vergroot en zijn adviezen opgesteld over licht- en geluidsoverlast waarvan in de komende ontwerpfasen gebruik kan worden gemaakt.
Inwoners Schiedam en omwonenden In februari , maart, april en juni is de klankbordgroep van omwonenden uit Schiedam en Vlaardingen onder leiding van een onafhankelijke voorzitter bijeen geweest. Hierbij is discussie over de plannen voor het Park A4 gevoerd aan de hand van visualisaties (maquette, animaties en gedetailleerde dwardoorsnedes) die een zo realistisch mogelijk beeld geven van de inrichtingsmogelijkheden. Op basis van inhoudelijke presentaties over het Flexibel Casco en discussies heeft de klankbordgroep een advies opgesteld. In de wijkoverleggen in de omliggende wijken van Schiedam is het project eveneens regelmatig aan de orde geweest.
De gemeenteraad De raad is via rapportages (Procesplan; Werkplan en Voortgangsrapportage) en presentaties in de commissie ROB (25 januari; 25 mei) en een speciale bijeenkomst op 29 maart in de afgelopen maanden geïnformeerd over aanpak en voortgang van het proces dat heeft geleid tot het huidige resultaat. In het Stadserf van 14 juni heeft de gemeenteraad de inwoners van Schiedam en andere belanghebbenden uitgenodigd om hun mening en visie te geven over de nadere uitwerking van “Alles onder een dak” waarover de raad op 30 juni een besluit neemt.
29
30
Werkateliers In een huis-aan-huis bezorgde nieuwsbrief Park A4 heeft het College van B&W de omwonenden uit de omliggende wijken van Schiedam en Vlaardingen uitgenodigd om deel te nemen aan verschillende werkateliers in april en mei 2011. In deze ateliers hebben de deelnemers op de eerste bijeenkomst suggesties gedaan over diverse aspecten van het Flexibel Casco voor het Park A4. Op de tweede bijeenkomst presenteerde de projectorganisatie vervolgens wat er met deze suggesties in het ontwerp kan worden gedaan. Ook hierbij is gebruik gemaakt van de visualisaties (maquette, animaties en gedetailleerde dwardoorsnedes) om een realistisch beeld te kunnen krijgen van de plannen. Voor vertegenwoordigers van de sportverenigingen is op 15 april een werkatelier gehouden. Met Rijkswaterstaat en klankbordgroepleden uit Groenoord is afgesproken om een aanvullend werkatelier te houden over de inrichting van het zuidelijk deel van het tunneldak bij Groenoord. De inbreng van bewoners in de werkateliers en de onderlinge discussies laten zien dat er vele, soms sterk uiteenlopende invullingen van het Flexibel Casco voor Park A4 mogelijk zijn. Daarmee is de flexibiliteit van dit casco inzichtelijk en is meer duidelijkheid over de plannen met het Park A4. Met dank aan de deelnemers zijn de resultaten van de werkateliers meegenomen bij het raadsvoorstel van 30 juni en zullen bewoners betrokken worden bij het opstellen van het inrichtingsplan voor het Park A4.
Interactieve Raadsbijeenkomst Op 29 maart is door het College een interactieve raadsbijeenkomst in het Stedelijk Museum gehouden die ook door burgers is bezocht. Voor de ca. 100 aanwezigen gaf projectdirecteur Riek Bakker een presentatie over de actuele stand van zaken. De stelling dat de bijdrage van de plannen aan de toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden van de gehele stad groot is, oogstte veel bijval.
Nieuwsbrief, website Nieuwsbrieven over dit project zijn in april en juni verschenen en verspreid in de omgeving van het Flexibel Casco (Woudhoek/Vlaardingen) en via openbare gelegenheden als wijkcentra, Stadswinkel, bibliotheken, et cetera. De nieuwsbrieven zijn ook gepubliceerd op de gemeentelijke website, waar een aparte omgeving is ingericht voor dit project. Er wordt gewerkt aan de mogelijkheid van digitale toezending. De vele vragen die door burgers en raadsleden zijn gesteld hebben geleid tot het opzetten van de rubriek vragen en antwoorden op de website Schiedam/A4noord.nl.
31
2011
2012
2013
2014
2015
2016
30 juni 2011: raadsbesluit “Alles onder 1 dak; nadere uitwerking” juli 2011: start ruimtelijke procedures 2 e helft 2011: start van -ontwerp fietsroute -PvE viaduct A20 -optimalisatie inpassing Tram+ -nulmeting OWN -verkeersonderzoek Vijfsluizen
4e kwartaal 2011: gunning A4 door RWS
32
•
•
•
•
•
•
Aanleg A4 Delft-Schiedam incl. trampassage en casco Park A4 Definitieve uitwerking en aanleg geluidsschermen, viaducten A20 en fietsroute Uitwerking Inrichtingsplan Park A4 (i.s.m. sportclubs en omwonenden) OWN: monitoring verkeersintensiteit onderliggend wegennet Ontwikkeling Uitvoeringsstrategie Vijfsluizen met regiopartners Uitwerking vrijvallende ontwikkellocaties
Aanleg Park A4
Opening A4
2017
Vervolgproces Het samenhangende pakket van nader uitgewerkte afspraken “Alles onder een dak” wordt op 30 juni aan de gemeenteraad van Schiedam voorgelegd. Direct aansluitend starten de ruimtelijke procedures die nodig zijn voor de aanleg van de geluidsschermen en het grondwerk van het Casco. In het traject na 30 juni ligt het zwaartepunt op de kortere termijn (2011; 2012) bij • het doorlopen van de ruimtelijke procedures. • de voortzetting en uitwerking van (afspraken met Rijkswaterstaat over) de Trampluspassage, de Fietsroute Noord–Zuid en de viaducten A20, Vijfsluizen als regionaal project en de aanleg van de geluidsschermen. Met een wat langere doorlooptijd (2011-2015) wordt na 30 juni de coördinatie opgepakt van: • aanleg van het casco. • de uitwerking van het Inrichtingsplan voor het Park A4. • het afstemmingsproces met de sportvereniging over verhuizing naar het Park A4. • uitwerking van de de plannen voor de vrijvallende ontwikkellocaties.
Communicatie en participatie Na besluitvorming door de raad op 30 juni wordt een persbericht verspreid waarin het door de raad genomen besluit nader wordt toegelicht. Hierin komt onder meer aan de orde wat de gevolgen zijn van het genomen besluit, hoe de verdere procesgang in elkaar steekt, op welke wijze de participatie van en communicatie met belanghebbenden plaatsvindt en wat de globale planning is. De verdere communicatie over de uitvoering van ‘Alles onder één dak’ (bij een positief besluit), de voortgang van de diverse deelprojecten en de participatie van en communicatie met bewoners en belanghebbenden vindt plaats op basis van een nog nader uit te werken communicatieplan. Naast bestaande middelen zoals de (project) website, nieuwsbrief A4, Gemeentepagina en persberichten zullen hierbij ook nieuwe middelen worden ontwikkeld. Zo wordt onder meer onderzocht of nabij het tracé een informatiecentrum is in te richten. Verder zullen in het kader van participatie en draagvlak onder meer excursies worden georganiseerd naar vergelijkbare locaties elders in het land. Ook de inzet van social media zal hierbij nader worden onderzocht.
Samenwerking met Rijkswaterstaat Met Rijkswaterstaat is in de afgelopen maanden regelmatig en constructief overleg gevoerd op ambtelijk en bestuurlijk niveau, onder meer over opname van het casco in de aanbesteding en de te doorlopen planologische procedures. Op 18 april is minister Schulz Van Haegen in Schiedam op bezoek geweest bij het A4 project. Er is in de afgelopen maanden met Rijkswaterstaat gewerkt aan een Uitvoeringsovereenkomst. Hierin zijn de eisen neergelegd (o.a. werkverkeer, overlast e.d.) die worden gesteld aan de te selecteren aannemer voor diens handelen tijdens de voorbereiding en realisatie van de A4. Naar verwachting wordt dit proces in de zomer van 2011 afgerond. De samenwerking met Rijkswaterstaat over de verdere uitwerking van de diverse kwaliteitsprojecten wordt na 30 juni voortgezet.
Interbestuurlijke samenwerking De interbestuurlijke samenwerking in IODS-verband wordt aan de hand van de uitwerking van de deelprojecten van de partners voortgezet en op onderdelen geïntensiveerd. Dit betreft met name de monitoring van de verkeersontwikkelingen op het onderliggend wegennet en het project Vijfsluizen. Schiedam streeft hierbij actief naar samenwerking en een regionale aanpak met gemeente Rotterdam, Stadsregio, gemeente Vlaardingen en Rijkswaterstaat. Bij drie kwaliteitsprojecten (het Park A4, de trampassage en Vijfsluizen) zijn er duidelijke raakvlakken met de gemeente Vlaardingen. Om die reden heeft het college van Schiedam bestuurlijke en ambtelijke afstemming gestart over de nadere uitwerking op deze projecten. Inmiddels heeft het college van B&W van Vlaardingen op 29 maart besloten tot een actieve betrokkenheid vanuit haar gemeente bij de uitwerking van deze drie projecten.
33
34
Risico’s en beheersmaatregelen Vanuit de processturing hebben de volgende onderwerpen specifieke aandacht.
Aanleg casco In de afspraken met Rijkswaterstaat over de opname van de aanleg van het casco in de aanbesteding voor de A4 is sprake van een aantal restrisico’s en van potentiële aanbestedingsvoordelen. Deze risico’s worden in de komende maanden via nader onderzoek beter in beeld gebracht. Bij het bekend worden van de resultaten van deze (lopende)onderzoeken in het najaar van 2011wordt de risicoallocatie in overleg tussen Schiedam en Rijkswaterstaat heroverwogen. Daarnaast is er sprake van potentiële aanbestedingsvoordelen. Aanbestedingsvoordeel op de gunning van het werk A4 Delft-Schiedam zal naar rato worden verdeeld. Door de nauwe samenwerking met Rijkswaterstaat en het onderbrengen van het casco in de aanbesteding van Rijkswaterstaat zijn de risico’s voor Schiedam beperkt tot het tijdig rond krijgen van de planologische procedures.
Tijdige start van planologische procedures Het Schiedamse aandeel in de afspraken met Rijkswaterstaat betreft met name de opdracht om te zorgen dat de planologische procedures voor aanleg van het casco en de geluidsschermen tijdig, d.w.z. in januari 2012 zijn doorlopen. Om risico’s hierin te beheersen zorgt de gemeentelijke organisatie voor een goede voorbereiding van deze procedures (o.a. door tijdig de vereiste onderzoeken uit te laten voeren). Verder wordt de raad op 30 juni gevraagd te besluiten af te zien van een “Verklaring van geen bedenkingen” voor de omgevingsplichtige activiteiten (het grondwerk van het casco en de aanleg van de geluidsschermen).
Aanleg Park A4; opbrengst herontwikkeling vrijvallende locaties De aanleg van het Park A4 (sportvelden, recreatie en groen) wordt gefinancierd uit de herontwikkeling van de vrijvallende locaties in m.n. Harga. In de business case zijn de kosten van inrichting van een Park A4 met sport, recreatie en groen geraamd in een bandbreedte van € 7,5 tot € 17 miljoen, afhankelijk van het te kiezen voorzieningen- en kwaliteitsniveau. Duidelijk wordt dat dit met de opbrengsten uit de herontwikkelingslocaties goed haalbaar is. Risico’s t.a.v. de opbrengsten van deze locaties zijn te beheersen door uit te gaan van een business case met conservatieve ramingen, nauwe samenwerking met de markt en het hanteren van een voldoende lange planhorizon. Ook kan aanleg van het Park A4 gefaseerd plaatsvinden.
Beleids-/bestuurlijke risico’s Als Schiedam na aanleg van het casco zou willen afzien van aanleg van het Park A4 met sportvelden, recreatie en groen, dan heeft dat de volgende consequenties. • Schiedam dient het casco alsnog, hoe eenvoudig ook, in te richten. Hiermee is ingeval van een eenvoudige groene aankleding een investering van naar schatting € 1 miljoen gemoeid. • De in september 2010 overeengekomen rijksbijdrage van € 8,5 miljoen (bedoeld voor een park met sportvelden , recreatie en groen) dient door Schiedam te worden terugbetaald zoals in mei 2011 is afgesproken met Rijkswaterstaat. • Er wordt geen ontwikkelruimte voor Schiedam vrijgespeeld; de stad blijft “op slot”. Om deze consequenties te vermijden wordt de raad op 30 juni onder meer voorgesteld te besluiten tot aanleg van het Park A4 met sportvelden, recreatie en groen.
35
36
Draagvlak bij omwonenden, sportclubs en overige Schiedammers Om draagvlak te bewerkstelligen, variërend van instemming tot acceptatie van de plannen vanuit begrip voor de gemaakte keuzes, is in de afgelopen periode een proces van communicatie en participatie gevoerd zoals hiervoor in dit boekje is beschreven. Voor het vervolgproces wordt na besluitvorming een communicatieplan opgesteld. Naast bestaande middelen zoals de (project)website, nieuwsbrief A4, Gemeentepagina en persberichten zullen hierbij ook nieuwe middelen worden ontwikkeld. Zo wordt onder meer onderzocht of nabij het tracé een informatiecentrum is in te richten. Verder zullen in het kader van participatie en draagvlak onder meer excursies worden georganiseerd naar vergelijkbare locaties elders in het land. Ook de inzet van social media zal hierbij nader worden onderzocht.
Samenwerking regiopartners Succes in het kwaliteitsproject Vijfsluizen is in hoge mate afhankelijk van de samenwerking met Rotterdam, Vlaardingen, de Stadsregio Rotterdam en het rijk. Daarom wordt in juni een bestuurlijk overleg met deze partijen georganiseerd waar de urgentie van de problematiek aan de hand van een eerste verkenning wordt gepresenteerd en wordt vertaald naar hun belangen bij een gezamenlijke aanpak. “Alles onder een dak” bevat in de nadere uitwerking behalve bij Vijfsluizen ook bij de Trampassage en het Park A4 nauwe raakvlakken naar de gemeente Vlaardingen. De Schiedamse uitwerking van deze twee projecten wordt daarom opgepakt in nauwe samenwerking op ambtelijk niveau met Vlaardingen en sluit aan bij de bestuurlijke afstemming van de twee projectwethouders met hun Vlaardingse collega’s.
37
38
39
40