ALBERDINGK THIJM COLLEGE
KIESWIJZER Stromen en profielen in de tweede fase
2014-2015
Inhoudsopgave
Inleiding
3
Inrichting van de tweede fase
4
VWO
Stap 1: een stroom in vwo 4
5
VWO
Stap 2: een profiel in vwo 5 en 6
6
HAVO Een profiel in havo 4 en 5
8
Oriënteren en Kiezen
10
Korte toelichting op ‘nieuwe’ vakken in de Tweede Fase
12
Keuzeformulieren
15
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
2
Inleiding Omdat je volgend jaar naar de vierde of vijfde klas gaat, moet je een stroom of een profiel kiezen. Dat is een belangrijk moment, en voor sommige leerlingen ook ingewikkeld. Met onder andere deze kieswijzer willen we je helpen een juiste keuze te maken.
Havo-leerlingen maken al in het derde leerjaar een definitieve keuze voor het profiel dat zij in de vierde en vijfde klas zullen gaan volgen; vwo- en gymnasiumleerlingen kiezen in eerste instantie voor een ‘stroom’. Zij volgen pas na het vierde jaar lessen in een definitief profiel. De uitgestelde keuze maakt het voor hen eventueel mogelijk om na het vierde jaar over te stappen uit de natuurstroom naar een maatschappijprofiel. Ook de keuze voor een definitief profiel binnen een stroom wordt uitgesteld.
Het kiezen van een stroom of profiel is een belangrijke stap in je schoolloopbaan. Deze keuze bepaalt namelijk welke vervolgopleidingen je na de middelbare school kan doen. Het is dus belangrijk dat je de juiste keuze maakt. Daarvoor is het belangrijk dat je erachter komt welk profiel bij jou past. Vanuit school helpen we je daar natuurlijk bij. Tijdens mentorlessen, proeflessen, en oriëntatieavonden word je geïnformeerd over het keuzetraject. Uiteindelijk maak je in mei 2015 een definitieve keuze voor een stroom of profiel. Tijdens het lezen van deze kieswijzer krijg je wellicht het gevoel ‘overspoeld’ te worden met informatie. Als jij je de komende maanden verdiept in jouw studiekeuze en thuis en op school vragen stelt over je eigen ‘profiel’, kan je een weloverwogen keuze maken. Wanneer je bij vragen of opmerkingen hebt, ga dan naar je mentor, de decaan of de afdelingsmanager.
Wij wensen je veel succes bij het maken van de juiste keuze!
K. van Herwaarde, decaan H. Ramakers, afdelingsmanager leerjaar3/vwo4 G. Kalis, conrector onderwijs
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
3
Inrichting van de Tweede Fase In de Tweede Fase, alle leerjaren van het havo en het vwo vanaf klas 4, volgen leerlingen in principe een profiel. Er zijn vier profielen, twee natuurprofielen (natuur & techniek en natuur & gezondheid) en twee maatschappijprofielen (economie & maatschappij en cultuur & maatschappij). In een profiel zitten voor het profiel specifieke vakken die een leerling gericht voorbereidt op een vervolgstudie. In het profiel natuur & techniek zitten bijvoorbeeld de vakken wiskunde B, natuurkunde en scheikunde. Het profiel bepaalt dus voor een belangrijk gedeelte het vakkenpakket. Naast een profieldeel bestaat het vakkenpakket verder uit een algemeen deel, met daarin vakken die voor alle leerlingen verplicht zijn, en een vrij deel. De vakken die een school in het vrije deel aanbiedt, kan per school verschillen. Zo kan je vakken als Audiovisuele vorming, Informatica en NLT wel op het Alberdingk Thijm College volgen, maar niet op sommige andere scholen.
In de tweede fase zijn er ook vakken die je nog niet eerder hebt gehad, zoals de hierboven genoemde vakken NLT en Informatica. Om je enig inzicht te geven in wat deze vakken inhouden, vind je daarover beknopte informatie achterin deze kieswijzer. Informatie over toetsing van alle vakken staat in het PTA, Programma van Toetsing en Afsluiting. Het PTA staat op de website.
In het vervolg van deze kieswijzer staat achtereenvolgens welke keuzes een vwo leerling en een havo leerling moet maken om tot een profiel te komen.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
4
VWO
Stap 1: een stroom in vwo 4
Een belangrijk uitgangspunt bij de inrichting van de Tweede Fase van het vwo op het Alberdingk Thijm College is de ‘uitgestelde profielkeuze’. Je kiest in het derde leerjaar atheneum/Gymnasium niet direct een profiel, maar eerst voor een brede stroom. Je kan daarbij kiezen tussen de natuurstroom of de ecustroom. Pas in vierde klas kies je welk profiel je uiteindelijk in leerjaar 5 en 6 zult gaan volgen. Door eerst te kiezen voor een stroom zorgen wij ervoor dat je een jaar langer de tijd hebt om uit te vinden welk profiel het beste bij je past. Een ander voordeel is dat je in het vierde leerjaar nog een breed vakkenpakket volgt waardoor je je breed ontwikkelt. De natuurstroom is voor leerlingen met interesse voor de profielen natuur & techniek en natuur & gezondheid, voor leerlingen die bèta-vakken aantrekkelijk vinden zoals wiskunde B, natuurkunde, scheikunde en biologie. De ecustroom bereidt leerlingen voor op de profielen economie & maatschappij en cultuur & maatschappij. Het is voor leerlingen met een voorkeur voor alfa-vakken, zoals talen en kunstzinnige vakken, en gamma-vakken zoals geschiedenis en economie. Om een stroom te kunnen volgen gelden voorwaarden, deze staan in het normenboekje. Na leerjaar 4 is een overstap van de natuurstroom naar een maatschappijprofiel mogelijk, een overstap van de ecustroom naar een natuurprofiel niet. Stromentabel vwo 4 In de tabel zie je de vakken bij de natuur- en de ecustroom. Per vak staat het totaal aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase en het aantal lesuren per schoolweek (U/W).
NATUURSTROOM Algemeen deel Nederlands Engels moderne vreemde taal maatschappijleer NLT culturele kunstzinnige vorming / KCV* LO geschiedenis Z-uren/OSB mentoruur Natuurdeel wiskunde B/A** biologie scheikunde natuurkunde Extra vak (eventueel) moderne vreemde taal of Kunst economie
ECUSTROOM SLU 480 400 480 120 120 160 160 440 480 160 SLU 600 480 440 480
U/W 3 3 3 2 2 2 2 2 var. 1 U/W 4 3 3 4
480 480
3 2
Algemeen deel Nederlands Engels moderne vreemde taal maatschappijleer ANW*** culturele kunstzinnige vorming / KCV* LO geschiedenis Z-uren/OSB mentoruur Ecudeel wiskunde A economie kunst moderne vreemde taal of biologie Extra vak (eventueel) biologie****
SLU 480 400 480 120 120 160 160 440 480 160 SLU 520 480 480 480
U/W 3 3 3 2 2 2 2 2 Var. 1 U/W 4 2 3 3
480
3
* de keuze KCV is gekoppeld aan het vak Latijn en/of Grieks
*** onder voorbehoud (vanaf 2015 is het vak nl. niet meer verplicht)
** natuur & techniek is alléén mogelijk met wiskunde-B
**** leerling uit de ecu-stroom kan in vwo 5 geen biologie volgen
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
5
VWO
Stap 2: een profiel in vwo 5 en 6
In atheneum/Gymnasium 4 moet je opnieuw een keuze maken, ditmaal voor een profiel in leerjaar 5. In het algemeen is de keuze voor een profiel in lijn met de eerdere keuze voor de stroom en kiezen leerlingen uit de ecustroom voor een maatschappijprofiel (economie & maatschappij of cultuur & maatschappij) en leerlingen uit de natuurstroom voor een natuurprofiel (natuur & techniek of natuur & gezondheid). Om een bepaald profiel te kunnen volgen gelden bepaalde voorwaarden, deze staan in het PTA van vwo 4. Leerlingen uit de natuurstroom kunnen eventueel ook nog voor een maatschappijprofiel kiezen. Voor leerlingen in de ecustroom is het echter niet mogelijk om voor een natuurprofiel te kiezen. De reden hiervoor is dat leerlingen in de ecustroom onvoldoende basiskennis en -vaardigheden opdoen in de exacte vakken om een natuurprofiel met succes te kunnen volgen.
Als je het profiel hebt gekozen dan moet je nog een profielkeuzevak kiezen en een keuzeexamenvak. Als profielkeuzevak kan je uit een aantal vakken kiezen die betrekking hebben op het profiel, en als keuze-examenvak kan je een examenvak kiezen dat je nog niet hebt. Voorwaarde voor het keuze-examenvak is dat je over voldoende basiskennis beschikt om het vak succesvol af te kunnen ronden. Ook het rooster kan de keuzemogelijkheden beperken. Het is over het algemeen verstandig om een keuze-examenvak te kiezen dat goed aansluit bij je profiel, bijvoorbeeld een extra taal bij cultuur & maatschappij.
Twee vakken in de vrije ruimte Een beperkt aantal leerlingen kan in het vrije deel twee vakken volgen. Uiteraard heeft dat een aanzienlijke verzwaring van de studielast tot gevolg. Wanneer je dat wilt dan kan je een aanvraag indienen bij de afdelingsmanager. Deze bepaalt of en, zo ja, op welke voorwaarden het verzoek wordt gehonoreerd. Veranderen van vak en/of profiel Als je eenmaal in vwo 5 gestart bent in een bepaald profiel en je wilt toch nog overstappen of van keuzevak wisselen, dan kan dat tot de kerstvakantie. Om over te mogen stappen heb je altijd toestemming van een ouder/verzorger nodig en van de afdelingsmanager. Deze laatste bepaalt of je het gewenste vak ook daadwerkelijk mag volgen. Je dient je goed te realiseren dat wanneer je van profiel of vak verandert, je de gemiste lesstof moet inhalen. Het scheelt je dus zorgen en extra werk als je de juiste keuzes maakt.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
6
Profielentabel vwo 5 en vwo 6 In de tabel hieronder vind je een overzicht van de vakken die horen bij de verschillende profielen. Per vak staat het totaal aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase en het aantal lesuren per schoolweek (U/W) in klas vwo 5 (jr. 5) en vwo 6 (jr. 6). Leerlingen kunnen twee profielen volgen, afhankelijk van het profielkeuzevak en/of het keuze-examenvak. Dat wordt dan op het diploma vermeld.
NATUUR & TECHNIEK
NATUUR & GEZONDHEID
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels (M)VT* culturele kunstzinnige vorming / KCV LO Z-uren/OSB mentoruur informatica (module) Profieldeel wiskunde B natuurkunde scheikunde Profielkeuzevak NLT**, informatica, biologie of wiskunde D Vrije deel keuze-examenvak
480 400 480 160 160 480 160 200
U/W jr. 5 3 3 3 1 1 var. 1 3
U/W jr. 6 3 3 3/4 1 var. 1 -
Algemeen deel
SLU 480 400 480 160 160 480 160 200
U/W jr. 5 3 3 3 1 1 var. 1 3
U/W jr.6 3 3 3/4 1 var. 1 -
Nederlands Engels (M)VT* culturele kunstzinnige vorming / KCV LO Z-uren/OSB mentoruur informatica (module)
600 480 440
5 4 4
5 4 3
Profieldeel wiskunde A/B biologie scheikunde
520 480 440
5 4 4
4/5 4 3
440/ 480
3/4
3/4
Profielkeuzevak NLT**, informatica of natuurkunde
440/ 480
3/4
3/4
var.
var.
var.
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
U/W jr.6 3 3 3/4 -
ECONOMIE & MAATSCHAPPIJ
CULTUUR & MAATSCHAPPIJ
Algemeen deel
SLU
U/W jr. 6 3 3 3/4 -
Algemeen deel
SLU
480 400 480 160
U/W jr. 5 3 3 3 1
Nederlands Engels (M)VT* culturele kunstzinnige vorming / KCV
480 400 480 160
U/W jr. 5 3 3 3 1
Nederlands Engels (M)VT* culturele kunstzinnige vorming / KCV LO Z-uren/OSB mentoruur informatica (module)
160 480 160 200
1 var. 1 3
1 var. 1 -
LO/PE Z-uren/OSB mentoruur informatica (module)
160 480 160 200
1 var. 1 3
1 var. 1 -
Profieldeel wiskunde A/B geschiedenis economie
520 440 480
5 4 4
4/5 4 4
Profieldeel wiskunde C/A geschiedenis kunst
480 480 480
5 4 3
4 4 4
profielkeuzevak (M&O, aardrijkskunde, maatschappijwetenschappen, MVT)
440/ 480
4
3/4
profielkeuzevak (aardrijkskunde, maatschappijwetenschappen, economie)
440/ 480
4
3/4
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
*(M)VT = (moderne) vreemde taal ** bij voldoende belangstelling
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
7
Havo
Een profiel in havo 4 en 5
Omdat een havo leerling een tweejarig examentraject aflegt, ontbreekt de ruimte voor een ‘stromenjaar’ zoals bij het vwo. In havo 3 kies je dus al direct een profiel voor in havo 4 en havo 5. Je kan daarbij kiezen uit vier profielen, er zijn twee natuurprofielen (natuur & techniek en natuur & gezondheid) en twee maatschappijprofielen (economie & maatschappij en cultuur & maatschappij). De natuurprofielen zijn vooral voor leerlingen die bèta-vakken interessant vinden, zoals wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie. De maatschappijprofielen zijn juist geschikt voor leerlingen die later iets met economie willen doen of met taal, cultuur en kunst. Om een bepaald profiel te kunnen volgen gelden bepaalde voorwaarden, deze staan in het normenboekje.
Elk vakkenpakket is opgebouwd uit een algemeen deel, een profieldeel en een vrij deel. In het algemeen deel zitten vakken die alle leerlingen volgen, in het profieldeel vind je vakken die kenmerkend zijn voor het profiel en in het vrije deel kan de leerling een vak naar keuze volgen. Normaliter kies je voor een vak dat goed aansluit bij de vakken die je in je profiel volgt. Zo kan een cultuur & maatschappijleerling in het vrije deel een extra taal volgen. Voorwaarde voor het vak dat je kiest in de vrije ruimte is dat je over voldoende basiskennis beschikt om het vak succesvol af te kunnen ronden. Ook roostertechnische factoren kunnen de keuzemogelijkheden beperken.
Veranderen van vak en/of profiel Als je eenmaal in havo 4 bent gestart bent en je wilt toch nog van profiel overstappen of een vak wisselen, dan kan dat tot de kerstvakantie. Om over te mogen stappen heb je altijd toestemming van een ouder/verzorger nodig en van de afdelingsmanager. Deze laatste bepaalt of je het gewenste vak ook daadwerkelijk mag volgen. Je dient je goed te realiseren dat wanneer je van profiel of vak verandert, je de gemiste lesstof moet inhalen. Het scheelt je dus zorgen en extra werk als je de juiste keuzes maakt.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
8
Profielentabel havo 4 en havo 5 In de tabel hieronder vind je een overzicht van de vakken die horen bij de verschillende profielen. Per vak staat het totaal aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase en het aantal lesuren per schoolweek (U/W) in klas havo 4 (jr. 4) en havo 5 (jr. 5). Leerlingen kunnen twee profielen volgen, afhankelijk van het profielkeuzevak en/of het keuze-examenvak. Dat wordt dan op het diploma vermeld.
NATUUR & TECHNIEK
NATUUR & GEZONDHEID
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels maatschappijleer culturele kunstzinnige vorming LO Z-uren/OSB mentoruur Profieldeel wiskunde B natuurkunde Scheikunde profielkeuzevak: (informatica of biologie) Vrije deel keuze-examenvak
400 360 120 120 120 400 160
U/W h4 3 3 2 2 2 var. 1
U/W h5 4 3 1 var. 1
360 400 320
4 4 4
5 4 4
400
3/4
3/4
var.
var.
var.
ECONOMIE & MAATSCHAPPIJ SLU
Nederlands Engels maatschappijleer culturele kunstzinnige vorming LO Z-uren / OSB* mentoruur Profieldeel wiskunde A/B economie geschiedenis
Vrije deel keuze-examenvak
SLU
Nederlands Engels maatschappijleer culturele kunstzinnige vorming LO Z-uren/OSB mentoruur Profieldeel wiskunde A/B scheikunde biologie profielkeuzevak: (aardrijkskunde of natuurkunde) Vrije deel keuze-examenvak
400 360 120 120 120 400 160
U/W h4 3 3 2 2 2 var. 1
U/W h5 4 3 1 var. 1
320 320 400
4 4 4
4/5 4 4
400
3/4
3/4
var.
var.
var.
CULTUUR & MAATSCHAPPIJ
Algemeen deel
profielkeuzevak: (M&O, aardrijkskunde, maatschappijwetenschappen, MVT**)
Algemeen deel
400 360 120 120 120 400 160
U/W h4 3 3 2 2 2 var. 1
U/W h5 4 3 1 var. 1
320 400 320
4 5 4
4/5 5 4
320/ 400
3/4
3/4
var.
var.
var.
Algemeen deel
SLU
U/W h4 3 3 2 2 2 var. 1
U/W h5 4 3 1 var. 1
Nederlands Engels maatschappijleer culturele kunstzinnige vorming LO Z-uren / OSB mentoruur
400 360 120 120 120 400 160
320 320 320/ 400
4 3/4 3
4 3/4 3
profielkeuzevak: (aardrijkskunde, maatschappijwetenschappen)
320/ 400
3
3/4
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
Profieldeel geschiedenis MVT** kunst
*OSB = oriëntatie op studie en beroep
NB1. de combinatie Spaans en Duits is niet mogelijk,
*(M)VT = (moderne)vreemde taal
NB2. biologie is alléén mogelijk met scheikunde.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
9
Oriënteren en Kiezen Natuurlijk is het van belang dat je een keuze voor een stroom of profiel maakt, die je aan het einde van je schoolcarrière op het ATC in staat stelt een passende vervolgopleiding te kiezen. Om vergissingen en de daarop volgende teleurstelling te voorkomen, besteden we op school structureel aandacht aan OSB (oriëntatie op studie en beroep). Al vroeg in het jaar start het keuzetraject met een voorlichting van de decaan, de mentoren in de klas en op individuele basis. Tijdens deze bijeenkomsten starten leerlingen ook met Qompas, het digitale keuzeinstrument. Deze website helpt je om een verantwoorde keuze te maken. Je vindt hier korte opdrachten die je helpen bij het maken van je profiel- en studiekeuze. De websites voor Qompas zijn: voor de 3e klas: http://profielkeuze.qompas.nl/, en voor havo 4 en vwo 5: http://studiekeuze.qompas.nl/
Het keuzetraject In de onderstaande tekstbox vind je een beschrijving van het keuzetraject dat de leerlingen volgen op school.
A. Voorlichtingsbijeenkomsten en de profielcarrousel In het voorjaar 2015 zijn er voorlichtingsbijeenkomsten op school over de Tweede Fase. In deze periode zal ook een profielcarrousel worden georganiseerd waarin vakdocenten informatierondes geven over de inhoud van de nieuwe vakken. De docenten kunnen je alles vertellen over het vak en de daarvoor benodigde interesses en capaciteiten. Stap 1. In de eerste week van februari 2015 geef je in Magister je voorlopige keuze door voor het profiel- of de stroom die je wilt volgen. B. Beroepenavond Op 12 februari 2015 zal op school een beroepenavond worden georganiseerd waar leerlingen uit klas 3 aan voorlichters (onder wie een groot aantal ouders) vragen over beroepen kunnen stellen. C. Informatieavond voor ouders Op 3 maart 2015 zal ook nog een informatieavond volgen voor jullie ouders. Hoewel de keuze voor een bepaalde stroom, profiel of vervolgopleiding natuurlijk in de eerste plaats jouw keuze is, is het wel raadzaam om thuis uitvoerig over de mogelijkheden en onmogelijkheden te spreken. Je ouders/verzorgers kennen je immers heel erg goed en kunnen je in veel gevallen van nuttige adviezen voorzien! Zorg er in ieder geval voor dat je een verantwoorde keuze maakt die bij jou past. Stap 2. In mei 2015 maak je – op basis van interesse en capaciteit – een definitieve keuze voor het profiel en de vakken die je daarbij volgt.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
10
We kunnen niet vaak genoeg benadrukken dat Qompas een zeer effectief en prettig instrument is om tot een goede keuze te komen. Maak dus gebruik van de mogelijkheid die de school je biedt om met dit programma te werken!
Keuzesturing Op het Alberdingk Thijm College willen wij leerlingen optimale keuzeruimte bieden. Op onze school is het mogelijk een rijk vakkenpakket te kiezen en het aanbod van vakken in de vrije ruimte is groot. Daarnaast maakt de ‘stromenstructuur’ in het atheneum/gymnasium het mogelijk om gedurende jaar 4 een aanvankelijke keuze voor natuurprofielen te heroverwegen en – zo nodig – te herzien.
Aan de brede keuzeruimte zijn echter ook nadelen verbonden; veel keuzeruimte kan namelijk leiden tot lesroosters met een aanzienlijk aantal tussenuren. Om te voorkomen dat de weinige uitzonderlijke keuzes in de vrije ruimte een grote negatieve uitwerking hebben op het rooster van een meerderheid, is een aantal keuzes niet (standaard) mogelijk.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
11
Korte toelichting op ‘nieuwe’ vakken in de Tweede Fase Een aantal vakken is voor leerlingen die nieuw zijn in de Tweede Fase onbekend. Om je alvast een eerste indruk van de vakinhoud te geven, tref je hieronder een beknopte omschrijving van de belangrijke ‘onbekende vakken’. Natuurlijk dient deze beschrijving slechts ter oriëntatie. De meer gedetailleerde informatie win je in bij de decaan en vakdocent, op de informatieavonden en tijdens de profielcarrousel.
ECONOMIE Ieder mens heeft oneindige behoeften: je wilt eten, drinken, hippe kleren dragen, muziek luisteren, leuke dingen doen, de laatste gadgets hebben enzovoort, enzovoort. Helaas heb je waarschijnlijk niet voldoende geld (middelen) om aan al deze behoeften te voldoen. Je moet dus keuzes maken. Maar ook bedrijven, overheden, internationale instanties en hele landen hebben met dit keuzeprobleem te maken. Dit keuzeprobleem en de oorzaken en gevolgen ervan bestuderen we bij het vak economie. Veel hiervan zie je terug in de krantenkoppen en op het nieuws: “kredietcrisis”, “dalende aandelenkoersen”,”recessie”, “de overheid grijpt in”, “de internationale handel neemt af”,”meer werkloosheid”, “de rente gaat omlaag”, “de eurokoers stijgt”, “de inflatie daalt”, “de koopkracht stijgt”. Al deze onderwerpen worden behandeld als je economie kiest. Deze ontwikkelingen worden weergegeven in statistieken, je moet dus bij economie ook rekenen en met tabellen en grafieken werken.
INFORMATICA Informatica is mensenwerk. Niet de machines en de computerprogramma's zijn het belangrijkste, maar de mensen. Mensen maken steeds meer gebruik van computers voor het verkrijgen en bewerken van informatie. Daardoor ontstaat de indruk dat de computer het belangrijkste onderdeel bij het vak informatica zou zijn. Dat is niet juist. Je maakt bij informatica ondermeer kennis met de vragen die mensen kunnen stellen bij het gebruik van informatie. Belangrijk is daarbij wel de manier waarop machines met deze informatie omgaan en hoe ze informatie kunnen verwerken. Bij het vak informatica gaat het dus in de eerste plaats om de manier waarop mensen met informatie omgaan. Pas op de tweede plaats gaat het om het gebruik van machines voor het verwerken van informatie.
MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Maatschappijwetenschappen lijkt veel op het vak maatschappijleer. Drie van de onderwerpen die in leerjaar 4 behandeld worden, zullen straks examenonderwerpen zijn: politieke besluitvorming, criminaliteit en rechtsstaat en massamedia. Bij het vak komen onderwerpen als mens en werk, milieu en beleid, multiculturele samenleving en ontwikkelingssamenwerking aan de orde. Waarom kiezen voor maatschappijwetenschappen? Natuurlijk omdat het een leuk en interessant vak is waarbij je veel leert over de maatschappij waarin je leeft, maar ook omdat je leert over de grenzen van die maatschappij heen te kijken. Bij maatschappijwetenschappen wordt de actualiteit op de voet gevolgd. Maatschappijwetenschappen is het enige vak op school dat voorbereidt op een sociaal-wetenschappelijke, journalistieke, juridische, sociaal- of cultureel-maatschappelijke opleiding. Deze vervolgopleidingen vragen namelijk allemaal een zeker inzicht in maatschappelijke processen en theorieën en de wereld waarin je leeft.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
12
KUNST Het vak kunst bestaat uit een praktijkdeel en een theoriedeel. Voor het praktijkdeel maak je een keuze uit muziek, AV of beeldend. De theorie is kunsttheorie (cultuurgeschiedenis), waarin de algemene theorie wordt behandeld van de beeldende kunsten, muziek, dans en drama. In de lessen komen 3 leerstofdelen aan bod: voor het havo de moderne kunst, de massacultuur en een deel uit de middeleeuwen,17e eeuw, hofcultuur of romantiek; voor het VWO worden de moderne kunst, de massacultuur en twee delen uit de middeleeuwen, hofcultuur, 17 e eeuw of romantiek behandeld. Het theoriedeel wordt per 2009 afgesloten met een landelijk eindexamen. Voor de het praktijkdeel van het vak kunst maak je een keuze voor muziek, beeldende vorming of AV (audio visueel). In de lessen behandel je de theorie van het door jou gekozen vak en maak je kennis met de vakpraktijk. Audio visueel is een vak waarbij je film gaat maken. Het is leuk, moeilijk en tijdrovend. Je leert theorie en praktijk van zaken als cameravoering en montage, beeldenperceptie, script schrijven en weergave m.b.v. beelden.
WISKUNDE - HAVO Wiskunde is een verplicht vak bij de profielen EM, NG en NT. Als je CM kiest, hoef je op de havo niet verplicht wiskunde te doen. Je kunt het wel kiezen in het vrije deel. Dit jaar moet je gaan kiezen welke wiskunde je wilt gaan volgen in de bovenbouw. Hieronder kun je lezen wat wiskunde A en B inhouden. wiskunde A: Bij wiskunde A gaat het om onderwerpen, die je later misschien weer nodig hebt bij een vervolgopleiding. Bij studies zoals in de sector economie en natuur/milieu is wiskunde onmisbaar. In wiskunde A zit daarom een flink stuk statistiek en kansrekening. Ook moet je met functies en grafieken kunnen werken. Je moet bijvoorbeeld op een wiskundige manier het verband tussen vraag en aanbod weer kunnen geven. Ook bij sommige gezondheidsopleidingen komt enige wiskunde-kennis goed van pas. In wiskunde A zit geen meetkunde. wiskunde B: Bij wiskunde B komen onderwerpen aan bod, die je later hard nodig zult hebben als je de exacte kant op gaat, bijvoorbeeld in de sector Techniek of Natuur en milieu. Er wordt veel aandacht besteed aan functies, veranderingen, ruimtemeetkunde en algebra. Je leert hoe van allerlei figuren en voorwerpen de oppervlakte en inhoud berekend moet worden. Hoe exacter en technischer je vervolgopleiding, des te meer je wiskunde B nodig zult hebben. In wiskunde B zit geen statistiek en kansrekening. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A.
WISKUNDE - VWO Dit jaar moet je gaan kiezen welke wiskunde je wilt gaan volgen in de bovenbouw. Hieronder kun je lezen wat wiskunde A, B, C en D inhouden. Wiskunde is een verplicht vak in de profielen. wiskunde A: Bij wiskunde A gaat het om onderwerpen, die je later weer nodig hebt bij een vervolgopleiding. Bij studies zoals psychologie en pedagogiek krijg je veel te maken met statistiek. In wiskunde A zit daarom een flink stuk statistiek en kansrekening. Ook moet je met functies en grafieken kunnen werken. Bij economische studies is wiskunde ook belangrijk. Bij die studie krijg je ook differentiëren. Je moet kunnen bepalen hoe steil een lijn of raaklijn loopt. In wiskunde A zit geen meetkunde. wiskunde C: Wiskunde C is alleen bestemd voor de leerlingen met profiel CM. Die gaan in het algemeen geen sterk wiskundig getinte studies doen. Het vak lijkt op wiskunde A, maar het onderwerp differentiëren ontbreekt. Er zit dus wel statistiek, kansrekening, functies en grafieken in. wiskunde B: Bij wiskunde B krijg je onderwerpen, die belangrijk zijn voor opleidingen in de exacte hoek, bijvoorbeeld op een technische universiteit. Maar ook voor universitaire studies zoals natuurkunde en scheikunde is wiskunde B verplicht. Daar zitten onderwerpen in zoals functies,differentiëren en integreren (dat heb je nodig als je oppervlaktes en inhouden wilt uitrekenen), meetkunde en goniometrie (denk aan sinus, cosinus en tangens. Ze komen van pas als je wilt rekenen aan golven en trillingen). In wiskunde B zit geen kansrekening en statistiek. Wiskunde B is abstracter dan wiskunde A. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
13
M&O Management & organisatie bestudeert het functioneren van commerciële (Bedrijven als Philips of de slager bij je om de hoek die winst willen maken) en niet-commerciële organisaties (zoals de hockeyclub of het WNF). Het vak Management & Organisatie bestaat uit 5 hoofdonderwerpen:
Interne organisatie en personeelsbeleid: hierbij gaat het om vragen als: Hoe zit de organisatie in elkaar? Wie heeft de leiding? Wat doet een manager en wat is nou een goede manager? Hoe ga je als manager met je personeel om? Hoe kun je het beste communiceren? Hoe kun je je medewerkers motiveren?
Financiering van activiteiten: bij dit onderwerp ga je kijken hoe je aan geld kunt komen voor je eigen aankopen of voor je bedrijf en wat daar allemaal bij komt kijken.
Marketing: marketing gaat over de manier waarop je je product op de markt zet door de 4p’s in te zetten: productbeleid (Wat ga je verkopen?), prijsbeleid (Welke prijs ga je daarvoor vragen?), promotiebeleid (Hoe ga je je product bekend maken en reclame maken?) en plaatsbeleid (Hoe zorg je er voor dat je product echt bij je klant komt?)
Financieel beleid: hierbij ga je o.a. berekenen wat je bezittingen waard zijn; hoeveel winst of verlies je maakt, en waar dat vandaan komt; wat je verkoopprijs moet zijn zodat je kosten dekt en hoeveel producten je moet verkopen om er voor te zorgen dat je geen verlies maakt.
Financiële verslaggeving: grote bedrijven moeten bekend maken hoe het met ze gaat en of ze winst of verlies maken. Dit doen ze door middel van het publiceren van een jaarrekening. Je leert hoe een jaarrekening in elkaar zit en hoe je er een (in vereenvoudigde vorm) opstelt. Ook voor niet-commerciële organisaties leer je hoe ze verslag doen van hun financiële situatie.
NLT Het vak Natuur, Leven en Technologie (NLT) is een geïntegreerd bètavak dat modulair is opgebouwd. Dat wil zeggen dat het vak gaat over onderwerpen op de grensvlakken van de disciplines biologie, natuurkunde, fysische geografie, scheikunde en wiskunde. Leerlingen in vwo 4 die de natuurstroom volgen, krijgen allemaal dit vak. In vwo 5 kan NLT worden gekozen als profielkeuzevak binnen de natuurprofielen. NLT wordt afgesloten met een schoolexamen. Het wordt gegeven door docenten natuurkunde, wiskunde, scheikunde, biologie en aardrijkskunde.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
14
Profielkeuze Havo 4
2015-2016
Naam:___________________________________klas:____________
Gemeenschappelijk deel ( Ckv en Maat wordt afgesloten in havo 4)) Ne
En
Maat
Ckv
Lo
NT Profielvakken
NG Profielvakken
EM Profielvakken
CM Profielvakken
WiB Na Sk
Wi A/B* Bi Sk
WiA Gs Ec
Gs Kunst Kies één uit : Bv Mu Av MVT** Kies één uit : Du Fa Sp
Profielkeuzevak :
Profielkeuzevak:
Profielkeuzevak:
Profielkeuzevak:
Kies één uit :
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
In Bi
Ak Na
M&O Ak Maw Fa Sp Du
Ak Maw
z.o.z.
z.o.z.
z.o.z. NT
NG
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
EM
z.o.z. CM
15
Keuze examenvak:
Keuze examenvak:
Keuze examenvak : Keuze examenvak:
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
Sp Du Fa In Ec Bi Ak
Sp Du Fa In Ec Ak Na
Kunst Bv Mu Av Sp Du Fa In M&O Ak Maw
Kies één uit: Sp Du Fa Ak Maw Wi A In
* keuze ** combinatie Spaans/Duits is niet mogelijk
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
16
Stroomkeuze voor vwo 4 (atheneum/gymnasium) 2015-2016 Naam:____________________________ klas:______________
Natuurstroom NL&T (Anw) Maat En Ne Ckv/Kcv *
ECU-stroom Anw Maat
(M)VT Kies één uit: Du Fa Sp La Gr
Gs Lo
En Ne
Gs
Wi-B/A** Na Sk Bi Extra vak (eventueel) Kies één uit: Du Fa Sp Gr La Ec**** Kunst***** Av Bv Mu
Ckv/Kcv*
(M)VT Kies één uit: Du Fa Sp La Gr
Ec Wi-A Lo Kunst Kies één uit Av Bv Mu (M)VT of Bi Kies één uit: Du Fa Sp Gr La Bi*** Extra vak (eventueel) Bi***
* ** *** **** *****
De keuze KCV is gekoppeld aan het vak La en/of Gr Bij keuze Wi-A kan geen NT meer gekozen worden in VWO5 Biologie kan in VWO5 niet gekozen worden in de profielen C&M en E&M Overstap naar EM in VWO 5 alleen mogelijk met Ec Overstap naar CM in VWO 5 alleen mogelijk met Kunst
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
17
Profielkeuze vwo 5 (atheneum/gymnasium)
2015-2016
Naam:_______________________________________ Klas:_____ Gemeenschappelijk deel ( Anw en Maat afgesloten in vwo 4) Ne
En
(M)VT**
Ckv
Lo
In (module)
Kies één uit : Fa Sp Du Gr La
NT Profielvakken
NG Profielvakken
EM Profielvakken
CM Profielvakken
Wi-B Na Sk
Wi-A/B* Bi Sk
Wi-A(B) Gs Ec
Wi-A/C* Gs Kunst
Profielkeuzevak :
Profielkeuzevak:
Profielkeuzevak:
Kies één uit :
Kies één uit:
Kies één uit:
In Bi NL&T Wi-D
Ak Na NL&T
M&O AK Maw FA Sp Du Gr La
z.o.z.
z.o.z.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
z.o.z.
Kies één uit : Bv Mu Av Profielkeuzevak: Kies één uit: Ak Maw Ec
z.o.z.
18
NT
NG
Keuze examenvak:
Keuze examenvak:
EM
CM
Keuze examenvak : Keuze examenvak:
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
Gr La Sp Du Fa In Bi Gs Ec NL&T Ak Wi-D
Gr La Sp Du Fa In Gs Ec Ak Na NL&T Wi-D***
Kunst
Gr La Sp Du Fa Ak Maw In
Bv Mu Av Gr La Sp Du Fa In M&O Ak Maw
* keuze ** maximaal twee (moderne) vreemde talen naast Engels combinatie Spaans/Duits is niet mogelijk *** alleen mogelijk voor leerlingen die wiskunde-B volgen
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2014-2015
19