Agrarisch natuur- en landschapsbeheer 2016 Henk Menninga IPO, Vitaal Platteland
Inhoud • • • • • • • • •
Kern agrarisch natuurbeheer 2016 Eén stelsel, drie bouwstenen Doelrealisatie: prov. natuurbeheerplan Interactieve gebiedsprocessen Uitvoeringsproces (EU-conform) Collectieven: uitvoering beheer Verschillen collectief – ANV nu Vereiste transities Tijdlijn
Kern agrarisch natuurbeheer 2016 • Doelgerichter: alleen waar kansrijk • Reductie uitvoeringskosten/administratieve lasten •
minder aanvragen/ minder controles door certificering
• Samenhang/samenwerking met (doelen) gebiedspartners • EU: agro-milieu-klimaatdoelstellingen: versterken biodiversiteit • Collectief met brede doelstelling nu stap te ver • •
POP3 (2014-2020): versterken professionaliteit POP4 (2020-2026): verbreding met andere doelen dan biodiversiteit
Eén stelsel, drie bouwstenen 1.
uitvoering geven aan doelrealisatie (provincie)
2.
EU-conform uitvoeringsproces (rijk)
3.
Gecertificeerde collectieven verantwoordelijk uitvoering beheer
In het gebied komt het samen: • Versterken effectiviteit • Verbeteren efficiency • Gebruik lokale energie en kennis
Doelrealisatie: prov. natuurbeheerplan • Beleidsdoelen in provinciaal NBP (ambitiekaart) • Doelen rijk werken door via provinciaal NBP •
Internationale verplichtingen, biodiversiteit, VHR,KRW
• Via gebiedsproces “gedeelde ambitie” basis voor beleidsdoelen: • •
Overheden (rijk, provincie, gemeente, waterschap) Gebiedspartners (collectieven, TBO’s, landschapsbeheer etc)
• Beleidsdoelen laten ruimte voor gebiedseigen invulling door collectieven (agrarische gebiedsvisie)
Interactieve gebiedsprocessen (regie provincie) Provinciaal niveau gedeelde ambitie: •
Beleidsdoelen, budget, spelregels gebiedsproces
•
Deelname: overheden, collectieven, TBO’s, landschapsbeheer e.a.
Gebiedsniveau gedeelde ambitie: •
Beleidsdoelen in concreet gebied
•
Deelname: overheden, collectieven, TBO’s, Landschapsbeheer e.a.
•
Elke partij maakt vooraf duidelijk welke doelen het wil realiseren
•
Interactief proces : top-down sturing/bottom-up ideeën uit gebied
Uitvoeringsproces: Rijk/EU-conform • Pre-toets gebiedsaanvraag door provincie en DR • Gebiedsaanvraag (binnen kaders openstellingsbesluit) bij GS/DR • DR beschikt namens GS: EU-instapeisen DR en beleid provincie • Controle/handhaving door DR/NVWA op grond van EU-regelgeving • Eind beheerjaar betaalverzoek collectief • DR betaalt na EU-conforme controle subsidie aan collectief • Collectief betaalt landgebruikers via privaatrechtelijk contract
Collectieven verantwoordelijk voor uitvoering beheer Voordeur en achterdeur
Grote verschillen collectief – ANV nu • Sturen op samenhang / leveren prestaties
• Professioneel gesprekspartner in gebiedsproces • Eindbegunstigde / Europese eisen accountability • Contractpartner aan voor- en achterdeur • Administratieve systemen conform DR • Uitvoeren interne controles en optreden • Zonder certificering geen subsidie (Kwaliteitshandboek) • Voldoende schaalgrootte/omzet; efficiënt met beperkte overhead
Vereiste transitie 1 • Gebied / Collectief centraal •
Meer verantwoordelijkheid gebied
•
Betere aansluiting op ecologische effectiviteit
•
Samenwerking binnen collectief (inliggende ANV’s)/gebiedspartners
•
Benutten kennis en wervingskracht in gebied
• Professionaliseringsslag nodig bij ANV’s •
Plan van Aanpak Professionalisering Collectieven
•
Voldoen aan Programma van Eisen (kwaliteitsborging/certificering)
Vereiste transities 2 en 3 Transitie bij overheden •
Provincie: kaders stellen, vertrouwen/ruimte geven, regisseur gebiedsproces (top-down/bottom-up)
Transitie bij gebiedspartners •
Streven naar samenhang in beleid en samenwerking
Tijdlijn • Januari ‘14: Programma van Eisen/Rijksdoelenkader klaar • Juni ‘14: Model-Kwaliteitshandboek en doelen overheid gereed
• November ‘14: ontwerp-provinciaal natuurbeheerplan 2016 klaar • April ‘15: natuurbeheerplan vastgesteld; kwaliteitshandboek collectief gereed • Mei ’15: pre-toets concept-gebiedsaanvraag • Juni ‘15: openstelling gebiedsaanvraag • 1 september ‘15: collectieven hebben certificaat en beschikking • 1 januari ‘16: contracten collectief en agrariërs gereed
Vragen?
Henk Menninga
