NUMMER
4
december 2007
7e jaargang verschijnt 4 maal per jaar De DO-Koerier is een uitgave van de Commissie Duurzame Ontwikkeling van de Nederlandse Vrouwen Raad
van de redactie
Themanummer: NVR-congres Duurzaam consumeren en produceren
Cradle2cradle, het credo van de toekomst
Afval = voedsel
Werken aan een wereld met toekomst is de uitdaging van de 21e eeuw. Wat is er mooier dan te kunnen leven vanuit het gevoel dat wij de wereld iets goeds nalaten? In de filosofie van de
Afval moet de grondstof vormen voor een nieuw product. Het is voedsel voor iets anders. Dat is het idee achter cradle2cradle. Zoals vallende bladeren de bodem voeden, zo kan afval de basis zijn voor een aardbeienplant of een nieuwe schoen.
toekomst: cradle2cradle oftewel ‘van wieg tot wieg’, kan de kracht van con-
“Duurzaamheid is niet genoeg. Het wordt tijd dat mensen echte aardbewoners
sument en producent het verschil ma-
worden. Dat we andere soorten blij maken met onze aanwezigheid hier. Dat we
ken. Het NVR-congres op 11 oktober
producten maken die leven voortbrengen en niet alleen maar slecht zijn.” Aan
2007 ging over deze filosofie en bracht
het woord is Michael Braungart, chemicus en geestelijk vader van het principe
de bezoekers ideeën en inspiratie voor
cradle2cradle (van wieg tot wieg). Ofwel: elk product moet volledig en zonder
duurzaam consumeren en produceren
kwaliteitsverlies hergebruikt kunnen worden, onschadelijk zijn voor mens en dier
in de eigen omgeving.
en het liefst nog iets toevoegen aan de aarde. Ons afval moet als voedsel dienen voor iets anders.
Dit nummer van de DO Koerier is nagenoeg geheel gewijd aan (de
Afval=voedsel voor aardbeien
verslaglegging van) de NVR-congres-
Michael Braungart en zijn zakenpartner William McDonough staan centraal in
dag.
de documentaire ‘Afval=voedsel’. De documentaire laat een paar sterke staaltjes
Het congres werd mede mogelijk ge-
zien van hun kunnen. Braungart stimuleerde een Zwitserse textielfabrikant om
maakt met subsidie van het Ministerie
biologisch afbreekbare stoffen te produceren en die te verven met milieu-
van VROM
onschadelijke kleurstoffen. Het enige afval dat de Zwitserse fabriek nog produceert is vilt. Maar het vilten afval is weer voedsel voor aardbeien. Lokale boeren kopen het op om in koude tijden hun aardbeienplantjes mee af te dekken. In de loop van de tijd vergaat het vilt en dient het als mest. Nog zo’n voorbeeld: een Nederlandse voedselfabrikant ontwikkelt een ijsverpakking die een toegevoegde waarde heeft voor de natuur. De verpakking is in bevroren toestand een gewone ijswikkel die lijkt op plastic folie. Maar als de wikkel in de prullenbak belandt, smelt deze wikkel langzaam weg. Wie de ijsverpakking in de berm gooit, verspreidt zaden van zeldzame planten. Die stopt de voedselfabrikant in de verpakking. Helemaal volgens het cradle2cradle-principe.
Tijdens de congresdag stonden deze wiegjes vervaardigd van afval (oude kranten en dozen) op het podium als symbool van de filosofie van de toekomst.
Benoordenhoutseweg 23 | 2596 BA Den Haag | T + 31 (0)70 3469304 | F + 31 (0)70 3459346 | E
[email protected] | www.nederlandsevrouwenraad.nl
Een gebouw als een boom
joen dollar bespaard. McDonough liet
Het cradle2cradle concept: • Materialen zijn te hergebruiken
Van het cradle2cradle-team is Braun-
bijvoorbeeld de daken bedekken met
gart de chemicus, McDonough de
een grasmat. Dat kost een aardige
architect. Hij ziet een gebouw graag
duit, maar de levensduur is eindeloos
“als een boom die zuurstof produ-
en de kosten voor airconditioning en
ceert en van kleur verandert met het
verwarming gaan omlaag.
in de bio- of de technosfeer • Producten zijn onschadelijk voor mens en dier • Onderdelen van een product zijn makkelijk uit elkaar te halen
seizoen.” Een goed gebouw is als een boom: het moet ademen, van ge-
Cradle2cradle concept
zonde natuurlijke materialen gemaakt
Braungart en McDonough dragen uit
zijn (om het sick building syndrome
dat je alles kunt produceren zonder
Braungart en McDonough zijn opti-
te voorkomen) en bij voorkeur meer
afval te maken. Afval moet juist voe-
misten. Ze gaan gewoon aan de slag
energie produceren dan het verbruikt.
dingsstoffen bieden voor de natuur,
en laten zien dat het kan. En dat je niet
Het is McDonough al gelukt om zo’n
of te hergebruiken zijn zonder dat
iedereen direct hoeft te overtuigen:
gebouw neer te zetten.
(bevordert hergebruik)
de kwaliteit afneemt. Wie iets produ-
“Met vijf procent van de mensen kun
ceert, moet daarom tijdens het maken
je al een verandering teweeg brengen,
Zijn gebouwen zijn niet alleen pret-
en ontwerpen van het product al re-
de rest hoeft niet te begrijpen waar
tig voor de natuur, maar ook voor de
kening houden met het moment dat
het over gaat. We zijn vrij om dingen
mensen die er gebruik van maken.
het wordt weggegooid. Dat gaat een
te herscheppen.”
Een directeur van een meubelfabriek
stap verder dan het ‘zoveel mogelijk
vertelt dat zijn nieuwe productiehal
beperken van de milieubelasting’. Je
De documentaire Afval=voedsel is terug te
“respect heeft voor de mensen die
pakt een probleem aan bij de basis:
zien op www.tegenlicht.vpro.nl. Of lees het
erin werken”. En dat pakt positief
een product weggooien betekent een
boek Cradle2Cradle: afval = voedsel, waarin
uit: er is minder ziekteverzuim en er
bijdrage leveren aan de groei van een
Braungart en McDonough uitleggen hoe je
heerst een goede werksfeer. Bij een
boom of de productie van een nieuwe
producten kunt ontwerpen van materialen
autofabrikant heeft de herinrichting
televisie.
die steeds weer opnieuw voedsel zijn voor
van het productieterrein zelfs 35 mil-
technische of biologische kringlopen.
Cradle2cradle in Nederland In Nederland heeft de Kamer van
In 2012 is de Limburgse stad Venlo
cradle2cradle-wijze. Gekoppeld hier-
Koophandel van Limburg-Noord het
gastheer voor de wereldtuinbouw-
aan werken de Kamer van Koophan-
cradle2cradle-principe omarmd én in de
tentoonstelling Floriade. McDo-
del, de lokale overheid en bedrijven
praktijk gebracht. De Limburgers zien
nough denkt inmiddels mee over
aan een onderzoekscentrum dat
economische potentie: met cradle2cradle
het ontwerp en de inrichting. Tege-
cradle2cradle in de regio kan onder-
kun je het imago van de regio verster-
lijkertijd krijgt een gebied van 1500
steunen en verspreiden.
ken.
hectare een herstructurering op Goed voor het milieu kan ook goed
“Je moet de guts hebben om te
zijn voor de economie. De Kamer van
veranderen,” vindt Bert Kaumo van
Koophandel ziet in cradle2cradle een
de Kamer van Koophandel Limburg-
uitgelezen kans om het imago van
Noord. “We zijn gewend om dingen
de regio te versterken. “We willen de
weg te gooien, maar op onze aarde
werfkracht op bedrijven en individuen
is er geen ‘weg’.” Na het zien van de
vergroten.” Milieuvriendelijk gedrag
documentaire ‘Afval=voedsel’ zochten
wordt daarbij gebruikt als regio-
Bert Kaumo en zijn collega’s contact
(ken)merk.
met William McDonough, een van de
2
grondleggers van het cradle2cradle-
Het vervolg op de documentaire
principe. Er stonden grote projecten
Afval=voedsel gaat in op Nederlandse
op stapel in de regio en het idee om
cradle2cradle-initiatieven in Amsterdam,
duurzaam te vernieuwen landde in
Almere en Venlo. Bekijk de documentaire via
vruchtbare aarde.
www.tegenlicht.vpro.nl.
DO-Koerier
‘De beste dakgoot is een houten dakgoot’ “De vinexwijken van nu, zijn de krotten-
stratief een boek omhoog. Het is lich-
staan. Wie duurzaam bouwt, hoeft ook
wijken van morgen.” Karel van Mourik van
telijk stukgelezen. De hoeken krullen
minder te slopen en voorkomt een af-
de Stichting VIBA Expo (SVE), is stellig in
om en zijn een beetje smoezelig. “In dit
valprobleem. Daar wordt iedereen beter
zijn beweringen. SVE is een organisatie
boek staan een aantal producten die ze
van. Gaan we door op dezelfde voet,
die de kwaliteit en gezondheid van de
in de bouw gebruiken. En van elk pro-
dan blijven we ‘aandachtswijken’ hou-
gebouwde omgeving wil bevorderen. Een
duct vertellen ze wat het beste en wat
den. Wijken die snel en goedkoop ge-
permanente tentoonstelling van ecolo-
het slechtste is. De beste dakgoot is de
bouwd zijn en in eerste instantie prima
gisch getoetste bouwproducten, energie-
houten dakgoot. De op een na beste is
voldoen, maar met de jaren aftakelen
en waterbesparende installaties geeft een
van koper. De op een na slechtste is van
tot een erbarmelijk niveau. Nu heten die
indruk van wat er allemaal mogelijk is. Of
polyester, de slechtste van pvc. Als ik dit
wijken nog Slotervaart en Kruiskamp,
zoals Van Mourik zelf zou zeggen: hoe het
aan bouwvakkers vertel, beginnen ze
maar over 30 jaar zijn dat Leidsche Rijn,
allemaal beter kan. In de vinexwijken is
allemaal te lachen. Pvc wordt namelijk
Nieuwland en Ypenburg.
het lang zoeken naar deze duurzame ma-
het meeste toegepast.”
terialen. Economische belangen stonden bij het bouwen voorop.
Meer informatie of de tentoonstelling van SVE
Zaken slimmer organiseren
bezoeken? Kijk op www.sveweb.nl.
Van Mourik is ervan overtuigd dat platte
SVE-expositie
economische principes de vooruitgang
Het NVR congres over duurzaam pro-
in de bouw tegenhouden. Maar er zijn
duceren en consumeren vindt plaats
meer oorzaken. Onwetendheid bijvoor-
in de SVE-expositieruimte. Een toepas-
beeld. Of een ontbrekend gevoel van
selijke en bijzondere locatie. “Mensen
urgentie. “Ik kan geen zonneboiler op
uit China, Japan en Amerika komen hier
mijn woning plaatsen. Mijn huis is niet
speciaal voor deze tentoonstelling naar
goed georiënteerd. Waarom? De archi-
toe, dus het is iets bijzonders,” zegt Van
tect vond het mooier als de straten in
Mourik. Op houten panelen hangen
de wijk loodrecht op de dijk stonden!”
foto’s van bouwprojecten die duurzaam zijn uitgevoerd. Veel kantoorpanden.
SVE is een vereniging die een verande-
De meeste zien er vrij doorsnee uit en
ring in gang wil zetten. De organisatie
doen niet onder voor de gemiddelde
verspreidt kennis en informatie over
In de wandelgangen
vinex architectuur. Behalve dat kantoor-
duurzaam bouwen bij woningcoö-
De biologische lunch werd in papieren
pand met een buitenmuur van houten
peraties en bouwondernemingen,
draagtasjes verstrekt, zodat deelnemers
planken. De ramen hebben luiken van
stimuleert innovaties en doet aan
met de lunch in de hand de SVE-ex-
hetzelfde materiaal. Zijn de luiken ge-
beleidsbeïnvloeding. Uitgangspunten
positie konden bekijken en de ‘kraam-
sloten, dan lijkt het gebouw een grote
zijn: kwaliteit en gezondheid in de ge-
pjes’ (o.m.Wereldwinkel, Albert Heijn,
tuinschutting. In een andere ruimte
bouwde omgeving, gebruik maken van
Vakkledinghuis) die speciaal voor de
heeft de tentoonstelling de sfeer van
duurzame, liefst hernieuwbare grond-
congresdag in de wandelgangen waren
een bouwmarkt: verfstalen, sanitair en
stoffen (cradle2cradle) en het energie-
neergezet.
vloerbedekking zetten de toon. Alles is
verbruik van gebouwen zoveel mogelijk
duurzaam.
reduceren. Vaak is het een kwestie van de zaken net wat slimmer organiseren:
“Veertig procent van de normale bouw-
“Waarom gooien we regenwater in het
materialen komt niet door de toets die
smerige riool en laten we het daarna op
wij aan deze materialen opleggen. Dat
onze kosten schoonmaken!”
zegt wat over de materialen die ze in de bouw gebruiken.” Van Mourik weet hoe
Nieuwe ‘aandachtswijken’
het beter kan, maar constateert dat de
Van Mourik kan nog steeds niet geloven
grote bouwondernemingen daar niet in
dat de politiek het duurzaam bouwen
geïnteresseerd zijn. Hij houdt demon-
niet hoger op de prioriteitenlijst heeft DO-Koerier
3
Wat vindt de politiek De workshops op het NVR-congres leverden een aantal stellingen op waar twee vrouwen uit de politiek op reageerden
Marianne Thieme, fractievoorzitter Partij voor de Dieren
Hester Maij, vice-voorzitter CDA Vrouwenberaad
Stelling: Duurzaam bouwen en wonen moet niet vrijblijvend zijn. De overheid moet stimuleren, prikkelen en waar nodig verplichten “Burgers willen graag worden aangesproken op duur-
“De overheid mag best meer stimuleren, zowel financieel
zaam gedrag, maar ze eisen ook een actieve overheid
als in goed gedrag. Zorg dat er op de begrotingen geld
omdat ze als individuele burger te weinig macht hebben.
gereserveerd wordt voor milieu. In Amsterdam hebben
Ik denk dat er vanuit de overheid meer verplichtingen
we gewoon een bedrag apart gehouden om waterme-
moeten komen.“
ters te plaatsen.”
Stelling: Op zaterdag kies je in de supermarkt toch weer voor gemak en goedkoop “Minder dan vijf procent van de mensen is bereid om
“Ik doe elke zaterdag boodschappen en het verbaast
naar de groene slager te rijden. Producten die wij niet
mij dat niemand de etiketten leest. Je moet zelf goed
willen hebben, moeten er gewoon niet zijn. Je kunt fout
opletten, maar tegelijkertijd kan je de overheid om
vlees ook in een hoger btw-tarief stoppen, zodat het aan-
betere etiketten vragen zodat je niet de fout ingaat.”
trekkelijker wordt om voor biologisch voedsel te kiezen.”
Stelling: Een baan in de kledingproductie moet een leefbaar bestaan garanderen “De bedrijven in die landen zijn vaak westerse bedrijven.
“Je kunt als consument druk leggen op de producent,
Dan denk ik: we hebben gewoon bloed aan ons handen.
maar dan ben je misschien te klein om echt effect te
We zijn die mensen aan het uitbuiten. De afgelopen tien
hebben. Ik denk dat we deze discussie ook op Europees
jaar is alle verantwoordelijkheid bij de burger gelegd. Ik
niveau moeten voeren en onze parlementariërs daarop
wil een actieve overheid die zelf initiatief gaat nemen.”
moeten aanspreken.“
Stelling: We hebben nieuwe definities nodig en nieuwe houdingen om de wereld te verbeteren “Ontwikkelingshulp moet zich vooral richten op duur-
4
“We moeten zeker onze houding veranderen. Hoe kun-
zame energie. Nederland heeft veel kennis op het gebied
nen wij als energievreters onze energiebehoefte naar be-
van milieutechnologie en kan daarvoor zorgen. Verder
neden brengen en tegelijkertijd innovatie gebruiken om
moeten lokale initiatieven door de mensen zelf worden
schonere energie te stimuleren? Dat is de vraag. Begin bij
bedacht. En dan ligt het er maar aan welke behoeften ze
jezelf, bij Europa en wijs daarna pas met je vinger naar de
hebben.”
rest van de wereld.”
DO-Koerier
Eten van grond tot mond
Congresgangers
Workshopleider: mw. Ika van de Pas,
wil wisselen over het te ontwikkelen
MT-lid van de directie Voedselkwaliteit
voedselbeleid.
en Diergezondheid, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwali-
De overheid kan volgens de deelne-
teit
mers een rol spelen in het stimuleren van eenduidige, transparante infor-
Op het ministerie van Landbouw, Na-
matievoorziening over duurzame en
tuur en Voedselkwaliteit komt steeds
biologische producten. Ook kan de
meer aandacht voor de intrinsieke
overheid de consumptie van seizoens-
waarde van voedsel. Er is aandacht
producten stimuleren. Natuurlijk
voor dierenwelzijn, gezond voedsel
blijft er een rol voor (georganiseerde)
en de CO2 -uitstoot van voedselpro-
vrouwen, burgers en moeders. Ook zij
ductie (ook wel ‘foodprint’). Het mi-
kunnen werken aan bewustwording.
nisterie richt zich daarvoor op de hele
Net als de media en het onderwijs.
voedselketen, maar constateert dat
En vergeet de markt niet: die heeft in
de consument de sleutel in handen
Engeland voor een wijdverbreid en
heeft voor duurzame consumptie.
gevarieerd aanbod van biologische
José Verhallen, Katholieke Vrouwen Organisatie
Reden waarom het ministerie met
producten gezorgd. Dat moet in Ne-
“Ik denk dat wij binnen onze organisa-
vrouwenorganisaties van gedachten
derland ook kunnen.
tie ook meer aandacht moeten geven aan duurzaamheid. Zeker aan voeding en kleding, want dat staat toch kort bij je als vrouw. De film ‘Afval=voedsel’ gaf het inzicht dat er veel mogelijk is.”
Duurzame kleding zit goed Workshopleider: mw. Christa de Bruyn, Schone Kleren Kampagne Wat is het verhaal achter onze kleding. Wie maakt het? En onder welke omstan-
knippen. Uit de film blijkt dat er in de kledingindustrie sprake is van uitbuiting. De
Geja Roosjen, IVN – vereniging voor natuur en milieu-educatie
werkneemsters werken voor een laag loon en onder slechte omstandigheden. In
“Cradle2cradle is een nieuw concept
digheden? De film ‘China Blue’ geeft een mooi inkijkje. Je volgt de 16-jarige Jasmine die komt te werken in een spijkerbroekenfabriek om losse draadjes te
de fabriek is het te koud en de werkers zijn moe. Ze hangen wasknijpers aan hun
voor mij, maar ik vind het heel inspi-
ogen om wakker te blijven. Het is geen uitzondering als zij onder tijdsdruk 17 tot
rerend om te zien hoe afval voedsel
20 uur achter elkaar doorwerken. Ze hebben geen rechten en mogen zich niet
kan zijn voor een nieuw product. Meer
organiseren in vakbonden.
bedrijven zouden zo moeten werken.” vervolg op pagina 6
DO-Koerier
5
vervolg van pagina 5
Maar ook het individu kan een bijdrage leveren en de consumentenmacht inzetten. Zij kunnen bij regeringen, NGO’s en industrieën aandringen op het naleven van internationale arbeidsnormen die er al zijn. Zij kunnen grote bedrijven zoals Adidas aanschrijven en vragen stellen over hun ethisch inzicht. Kortom: vragen stellen over de productie en zo zorgen voor een eerlijker verdeling van de winst over allen die werkzaam zijn in de kledingproductieketen.
Er werken in de lage lonenlanden zo’n 20 tot 30 miljoen vrouwen in de kledingindustrie. Het is dus met recht een vrouwenonderwerp dat over solidariteit gaat. Duidelijk is dat de werknemers zich moeten kunnen organiseren in vakbonden zodat ze kunnen onderhandelen over de arbeidsomstandigheden. Tegelijkertijd moeten ook kledingbedrijven hun productie-eisen verlagen; zij stellen nu vaak onredelijke eisen aan levertijden en kosten. Een eerste stap is om samen met alle partijen gedragscodes en normen op te stellen die handhaafbaar zijn door onafhankelijke controle. De overheid kan meer doen om het consumentenbewustzijn te vergro-
Bedrijfskleding van het vakkledinghuis in Den Bosch die volgens de principes
ten door de productie van kleding inzichtelijk te maken via
van de Fair Wear Foundation zijn gemaakt, d.w.z. dat de afspraken van de
‘labeling’.
International Labour Organisation (ILO) voor werkers in de kledingindustrie bij de productie van deze uniformen zijn nageleefd.
Thuis in een duurzaam huis Workshopleider: mw. Margriet Drijver, bestuurslid van Com.
De prikkel zit toch vaak in geld en daar kan de overheid
wonen, een grote woningcorporatie in Rotterdam en lid van
een voortrekkersrol in spelen. Bijvoorbeeld: minder over-
de ledenraad van Aedes, de brancheorganisatie van wo-
drachtsbelasting bij energiezuinige woningen, een energie-
ningcorporaties.
hypotheek of een goede (én eenvoudige) subsidieregeling voor energiebesparende maatregelen. En duurzaam wonen
Margriet Drijver vertelt dat duurzaamheid een belangrijk
hoeft niet meer alleen een kwestie van vrijblijvendheid te
thema is in de woningsector. Van duurzame materialen en
zijn: de overheid mag best ook verplichtingen opleggen.
grondstoffen tot energiebesparing. In nieuwe woningen is dat allemaal niet zo moeilijk te realiseren, maar in bestaande woningen heb je de medewerking van de bewoners nodig, en dat maakt het soms lastig. De bewustwording op duurzaamheid is groeiende, weten de workshopdeelnemers. In een wijk zijn er altijd wel een paar mensen te vinden die mee willen doen. Die kunnen als trekker fungeren naar de anderen toe; als een soort wijkambassadeurs. Maak en houd deze mensen enthousiast! Woningcorporaties en overheden zijn verantwoordelijk voor duidelijke informatie, informatie waar je ook enthousiast
Ook de 3 P’s van duurzaamheid - People, Profit, Planet - waren symbolisch
van wordt.
aanwezig. Van afval en natuurlijk materiaal waren mensenpoppetjes gemaakt, spaarpotten met dropgeld, en meloenen als de planeet.
6
DO-Koerier
‘Duurzame’ websites Wie duurzaam wil gaan consumeren
Naast de lijst met websitenamen is
en meer wil weten over duurzame
ook een lijst met titels en brochures
producten kan op internet op tal van
over dit onderwerp samengesteld.
websites terecht. Speciaal voor deze
Beide lijsten kunt u terugvinden op
congresdag is een groot aantal inte-
www.nederlandsevrouwenraad.nl
ressante websites verzameld over o.a.
onder Duurzame Ontwikkeling >
kleding, voeding, wonen en werken.
DuCoPro .
De NVR gaat duurzaam
Congresgangers
Bert Schotanus,
De NVR gaat zich in de eigen gelede-
meegekomen met zijn vrouw
ren actief inzetten om duurzaam con-
“Ik heb de film ‘Afval=voedsel’ al drie
sumeren en produceren te stimuleren.
keer gezien en hij boeit me elke keer
Daarom ondertekende de NVR op 11
weer. Ik woon helaas in een gemeente
oktober een intentieverklaring. Voor-
die weinig doet op dit gebied. Ze gaan
zitter Dieny Scheffer: “We gaan een
een compleet nieuwe wijk bouwen
prikkel- en horzelfunctie hebben. Wat
en houden geen rekening met duur-
er in de wieg komt, moet groot worden
zaamheid.”
en ook weer een wieg kunnen klaarmaken voor de volgende.” De intentieverklaring is te vinden op www. nederlandsevrouwenraad.nl onder Duurzame Ontwikkeling > DuCoPro.
De redactie en de NVR Commissie Duurzame Ontwikkeling wensen
Volgende DO Koerier
u fijne feestdagen en een
In de volgende DO Koerier willen we
voorspoedig 2008.
aandacht besteden aan het onderwerp Sanitatie.
Heleen van Binsbergen, Limburgse vrouwenraad “Ik ben enthousiast. Het mooiste van
Uw bijdragen zijn van harte welkom.
de film vond ik om te zien wat je al-
Ook aankondigingen en verslagen van
lemaal met groen kunt doen. Daken
bijeenkomsten kunt u altijd opsturen.
die begroeid zijn, dat is buitengewoon interessant. Hier moeten we echt
Kopij inleveren voor 15 februari 2008
wat mee gaan doen, het moet op de agenda.”
Redactie Sandra Boes, Edith van der Meulen, Pauline Fransen, Rianne Meester-Broertjes Redactiesecretariaat Bep den Ouden Redactieadres NVR Commissie Duurzame Ontwikkeling , Benoordenhoutseweg 23 2596 BA Den Haag T 070 346 93 04 F 070 345 93 46 E
[email protected] W www.genderenduurzaamheid.nl De DO-Koerier verschijnt vier maal per jaar. Aanmelding voor gratis abonnement: zie redactieadres. Sponsor Ministerie van VROM Teksten Marije van Dodeweerd, Sandra Boes (workshop wonen), Margaretha Bakker (workshop voedsel), Lies Visscher-Endeveld (workshop kleding) Fotografie Marije van Dodeweerd, Lesha Witmer, SVE, Sandra Boes Standpunten via ingezonden artikelen vallen buiten de verantwoordelijkheid van de Commissie. Overname van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding en melding aan de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor om kopij in te korten, te bewerken of niet op te nemen. Lay-out Buro voor design, Den Haag Druk Drukkerij Aktief, Den Haag.
DO-Koerier
7
Oproep Vrouwenvertegenwoordiger UN
UN Commission on Sustainable Development (CSD 16 -17) Nederland heeft een lange traditie van vrouwenvertegenwoordigers in de regeringsdelegaties naar de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) en naar andere wereld topconferenties en VN-bijeenkomsten. De selectie, de voordracht aan Buitenlandse Zaken en de inhoudelijke begeleiding van deze vrouwenvertegenwoordigers wordt georganiseerd door de Nederlandse Vrouwen Raad (NVR).
Sinds 2004 maakt een vrouwenvertegenwoordiger deel uit van de Nederlandse delegatie naar de VN-Commissie voor duurzame ontwikkeling (CSD). De CSD is belast met de uitvoering van de internationale afspraken op het gebied van mondiale duurzame ontwikkeling. Voor nadere informatie over CSD 16 zie: www.un.org/esa/sustdev/csd/review.htm. Het is de bedoeling tijdens de komende CSDcyclus 16+17 (2008 en 2009) over landbouw, plattelandsontwikkeling, land, droogte, verwoestijning en Afrika wederom een vertegenwoordiger van de vrouwenorganisaties af te vaardigen*. Het betreft een onbezoldigde functie. Reis- en onkosten worden vergoed. Deskundige vrouwen worden van harte uitgenodigd te solliciteren voor de functie van vrouwenvertegenwoordiger. De Nederlandse Vrouwen Raad (NVR) verzorgt de selectie en de voordracht aan het ministerie van Buitenlandse Zaken en organiseert de inhoudelijke begeleiding. Functie De vrouwenvertegenwoordiger in de regeringsdelegatie heeft een tweeledige functie. Zij is de intermediair tussen overheid en de major group vrouwen. Ze bewaakt het genderperspectief en brengt de inhoudelijke prioriteiten en intrinsieke kennis van haar achterban in ten behoeve van het beleidsproces. Anderzijds draagt zij bij aan de betrokkenheid van de Nederlandse vrouwen bij het internationale beleid op het vlak van duurzame ontwikkeling, armoedebestrijding en gender, en thema’s van CSD16+17 in het bijzonder.
8
DO-Koerier
Profielschets De taken van de vrouwenvertegenwoordiger CSD: • Vertegenwoordigen van de Nederlandse vrouwenorganisaties tijdens de zitting van de Commission on Sustainable development in New Vork (5 mei t/m 16 mei 2008 en 2 weken in mei 2009); • Bijwonen van de voorbereidingsbijeenkomsten met de leden van de Nederlandse delegatie en met de begeleidingsgroep; • Bijwonen en een inhoudelijke bijdrage leveren aan de (interactieve) bijeenkomsten georganiseerd door de NVR, lidorganisaties en andere maatschappelijke organisaties; • Mede formuleren van documenten voor het CSD proces; • Verslag uitbrengen via e-mail tijdens de CSD en schriftelijk verslag van de CSD na afloop voor de Algemene Vergadering van de NVR; • Opgedane kennis en ervaring breed uitdragen via mondelinge en schriftelijke presentaties; • Inwerken en begeleiden volgende vrouwenvertegenwoordiger. Wat kunt u verwachten: • Een unieke kans mee te draaien en invloed uit te oefenen tijdens het VN CSD proces • De gelegenheid betrokken en deskundige vrouwen uit de hele wereld te ontmoeten • Ondersteuning door een begeleidingsgroep met deskundige vrouwen en (oud) vertegenwoordigers • Begeleiding door één van de voormalige vrouwenvertegenwoordigers • Vergoeding van onkosten en reis- en verblijfskosten in New Vork. Wat verwachten wij van de kandidaten: • kennis hebben van het nationale en internationale beleid, specifiek gericht op de onderwerpen die ter sprake komen op de CSD en de gender aspecten daarvan • ervaring met en kennis van mogelijke rollen van vrouwen en hun organisaties op het gebied van landbouw, plattelandsontwikkeling, land, droogte, verwoestijning en Afrika en in staat dit met voorbeelden te onderbouwen • bekend zijn met en bij voorkeur betrokken zijn bij de (inter)nationale ontwikkelingen op het gebied van duurzame ontwikkeling
• ervaring met en kennis van genderaspecten in het algemeen en de CSD thematiek in het bijzonder • aantoonbaar in staat zijn om de ideeën en belangen van (Nederlandse) vrouwen op macroniveau te vertalen en te vertegenwoordigen, dit naar beleidsvoorstellen te vertalen, hiervoor te lobbyen en te onderhandelen. • in staat zijn het Nederlandse beleid in een internationaal kader te plaatsen en vice versa • kennis van het functioneren van de VN en bij voorkeur ervaring hebben in/met internationale delegatie(s) en onderhandelingsprocessen op dit niveau • over goede communicatieve en netwerkvaardigheden beschikken, gewend in het openbaar te spreken en presentaties te geven • aantoonbaar goede contacten met diverse maatschappelijke organisaties en overheden • beschikken over voldoende tijd voor een gedegen voorbereiding, uitvoering en afronding van het vertegenwoordigerschap • bereid en in staat zijn de opgedane kennis en ervaring breed uit te dragen • teamspeler maar ook eigen initiatief • enthousiasmerend, overtuigingskracht, goede en ervaren lobbyist en onderhandelaar • uitstekende mondelinge en schriftelijke beheersing van de Engelse en Nederlandse taal Procedure Vrouwen die zich herkennen in bovenstaand profiel worden van harte uitgenodigd te solliciteren. De sluitingsdatum is 14 januari 2008. Uw brief waarin motivatie wordt aangegeven en uw kort Curriculum Vitae kunt u richten aan: Nederlandse Vrouwen Raad T.a.v. Benoemings Advies Commissie CSD Benoordenhoutseweg 23 2596 BA Den Haag of per fax: +31 (70) 3459346 of per e-mail:
[email protected] Door de Benoemingsadviescommissie geselecteerde kandidaten worden spoedig na de deadline uitgenodigd voor een gesprek. Nadere informatie over de functie is te verkrijgen bij: Alice Bouman, algemeen secretaris (
[email protected]) of Margaretha Bakker, beleidsmedewerker duurzame ontwikkeling (
[email protected]) of telefonisch op +31 (70) 3469304. *) Onder voorbehoud van financiering
