Afdeling Neonatologie
Uw baby mag binnenkort naar huis
Inleiding U heeft er naar uitgekeken en binnenkort is het zo ver: uw baby mag mee naar huis. U gaat uw kindje nu helemaal zelf verzorgen en misschien zult u zich hierbij soms nog wat onzeker voelen. Met de praktische informatie in dit boekje proberen we u zoveel mogelijk te helpen. Daarbij beseffen we terdege dat we nooit helemaal volledig kunnen zijn. Vandaar dat we vóór het ontslag nog graag een gesprek met u hebben waarin we het een en ander kunnen toelichten specifiek over uw baby en waarin u uw vragen kunt stellen. Dit gesprek wordt in principe de dag voor het ontslag gevoerd. Bij het doorlezen van dit boekje komen er misschien nog wat vragen omhoog, noteer deze dan alvast op de speciale bladzijde achter in dit boekje. Zo kunt u tijdens het ontslaggesprek niets vergeten. Maak met de verantwoordelijke verpleegkundige een afspraak voor dit gesprek, zodat u beiden er even rustig de tijd voor kunt nemen. Op de dag van ontslag kunt u uw baby ophalen na de verzorging.
Algemene aandachtspunten betreffende de verzorging Het baden Het baden gebeurt in een ruimte waar de temperatuur ongeveer 21C is. Zorg ervoor dat het niet kan tochten en dat u alle benodigdheden bij de hand heeft vóórdat u met het baden begint. Laat uw kindje nooit alleen op de aankleedtafel liggen. De temperatuur van het badwater kunt u het beste met uw elleboog controleren of een badthermometer gebruiken. 1
Deze moet ongeveer 37°C aangeven. Om afkoelen te voorkomen moet u uw baby direct na het bad afdrogen. Droog de huidplooitjes zorgvuldig door deppend af te drogen, dit voorkomt huidirritatie. De navel Aan de navelstomp hoeft u niets te doen. Als hij wat vies is, kunt u de navelstomp en de directe omgeving met een desinfectans (alcohol 70%) wat schoonmaken. U hoeft de navel niet te verbinden. Wanneer het stompje na ongeveer 7-10 dagen afvalt, kan er nog wat van de navelstomp in de navel blijven zitten. Dit droogt vanzelf op en valt dan uit de navel. Eventueel kunt u uw baby een dag niet in bad doen, zodat de navel goed kan indrogen. U kunt het ook nog verbinden met een droog gaasje. De ogen Bij vuile oogjes gebruikt u een steriel gaasje dat u nat maakt met stromend water uit de kraan of afgekoeld gekookt water. U veegt, naar de neus toe, het oogje schoon. Eén streek per gaasje, zonodig een schoon gaasje gebruiken. Raadpleeg de huisarts als het na een paar dagen niet over is, of als het vuil pusserig is. Neus en oren Geen wattenstokjes gebruiken voor de neusgaten en de gehoorgangen, zo duw je het snot en oorsmeer eerder naar binnen. Alleen zichtbare neus- en oorpropjes dienen verwijderd te worden. Vouw een gaasje in een puntje of gebruik het puntje van een handdoek of katoenen luier, hiermee kunt u dan de neus of het oor schoonmaken. Let ook op de huid achter de oortjes. 2
Temperaturen Bij u thuis is de temperatuur lager dan op de afdeling Neonatologie. Het is daarom verstandig om uw baby de eerste dagen een paar keer te temperaturen, dan weet u snel genoeg of uw kindje zich op temperatuur kan houden. Houd thuis een normale kamertemperatuur aan van 18°-20°C. Heeft uw kindje het wat koud: een temperatuur lager dan 36.6°C, geef het dan een extra dekentje of een goed ingepakte kruik die u op de deken legt met de opening naar beneden. De kruik mag de baby niet raken. Een goede temperatuur ligt tussen de 36.8 en 37.2°C. Een kruik kan handig zijn om het bedje voor te verwarmen. Naar buiten Dit is afhankelijk van het weer en de toestand van uw baby. Overleg dit eventueel bij het ontslag met de kinderarts. De eerste weken moet u zeker geen lange wandelingen maken. Geef het kind bij koud weer een mutsje op, leg eventueel een kruik in de kinderwagen. Bij wind / neerslag zoveel mogelijk met de wagen tegen de wind in lopen, zodat de kap de wind opvangt. Dekzeiltje alleen bij mist, regen en wind gebruiken. Bij warm weer niet te dik inpakken, geef het kind luchtige katoenen kleding aan. Bij zon een parasol gebruiken op de kinderwagen of de kap omhoog met daarover een wit laken ter voorkoming van oplopen van de temperatuur onder de kap. Bij zeer warm weer de baby in de schaduw of binnen zetten. Buiten een klamboe over de wagen leggen. Het gedrag Uw kindje zal moeten wennen aan de nieuwe omgeving thuis. Het ziekenhuis is rumoerig en thuis kan de "stilte" maken dat de baby zich onprettig voelt en gaat huilen. Een radiootje kan dit tijdelijk verhelpen. Doe niet overdreven zachtjes, u kunt gewone huishoudelijke dingen doen, zoals stofzuigen, e.d. Laat de gordijnen overdag open om zo een dag-nacht ritme te krijgen. Zorg de eerste dagen na het ontslag van uw kind voor rust, nodig 3
geen bezoek uit. Op deze manier kunt u rustig wennen aan de nieuwe situatie. Flesvoeding Maak de voeding per keer klaar en doe dit met water uit de kraan. Meet de benodigde hoeveelheid water af en voeg de benodigde hoeveelheid melkpoeder toe. Gebruik de bijvoegde maatlepel en neem afgestreken schepjes. Bewaren in een afgesloten kan in de koelkast. Voor iedere voeding schenkt u de benodigde hoeveelheid in de fles en verwarmt deze. U kunt in plaats van gekookt water ook mineraalwater gebruiken zonder koolzuur. 1 Schepje melkpoeder + 30 ml gekookt water wordt 35 ml voeding. Restjes altijd weggooien en niet meer opwarmen. Een geopend blik poedervoeding niet in de koelkast bewaren in verband met vocht. Het geopende blik is maximaal 4 weken houdbaar. De meeste soorten voedingen zijn verkrijgbaar bij supermarkt, drogist of thuiszorgwinkel. Als u lid bent van de kruisvereniging dan krijgt u op alles wat u in de thuiszorgwinkel koopt 10% korting. Na ieder gebruik fles en speen goed uitspoelen onder de warme kraan. Fles 1x per dag 10 minuten uitkoken, de speen de laatste 3 minuten erbij. Dit uitkoken kan ook in de magnetron gebeuren of in een sterilisator. De fles droog weg zetten op een schone koele plaats, bijvoorbeeld de koelkast. Een klein scheutje azijn voorkomt kalkaanslag in / op de fles. U kunt de flessen ook in de vaatwasmachine reinigen, maar dan moeten ze van tevoren wel goed schoon gespoeld zijn. De spenen kunt u in dit geval beter in een pannetje uitkoken. Spenen (ook fopspenen) niet langer dan zes weken gebruiken. De tijd die u aan het voeden kunt besteden is 30 minuten. In 4
die tijd moet uw kindje de fles leeg drinken, anders wordt het te vermoeiend. Hieronder vermelden we nog even onze voedingstijden. Natuurlijk bent u niet verplicht deze tijden thuis ook aan te houden, u kunt ze naar eigen believen aanpassen. 6 Voedingen: 7-10-13-16-19.30-23 uur. Eventueel kunt u ’s nachts een extra voeding geven wanneer uw kindje daar om vraagt. Borstvoeding Wanneer u uw baby borstvoeding geeft, willen we hier tijdens het ontslaggesprek nog even op ingaan, zodat we u die informatie kunnen geven die bij uw situatie past. Medicijnen Als uw baby thuis nog medicijnen moet gebruiken, dan kunt u deze het beste vóór de voeding geven. Druppeltjes kunt u op een lepeltje in het mondje doen of in de speen druppelen en de baby het eruit laten zuigen. Poeders oplossen in een beetje water. Wanneer u dit moeilijk lijkt, is het mogelijk om dit vóór ontslag al een aantal maal te oefenen onder begeleiding van een verpleegkundige.
5
Hulp bij de zorg thuis Kraamcentrum Als u van de kinderarts gehoord heeft dat uw kindje binnenkort naar huis mag, kan het zijn dat u nog behoefte heeft aan verlengde kraamzorg. Het is verstandig uw zorgverzekering te bellen of u nog recht heeft op verlengde kraamzorg of couveusenazorg. Dit is namelijk afhankelijk van de verzekering. De afdeling Neonatologie geeft aan het kraamcentrum door dat uw baby naar huis mag en deze nemen dan met u contact op om een afspraak te maken voor de tijden van de zorg. Wijkverpleging De wijkverpleegkundige wordt door ons telefonisch op de hoogte gebracht van de opname en het ontslag van uw baby. U krijgt van ons een schriftelijke overdracht mee waarom en hoelang uw baby bij ons opgenomen is geweest. De wijkverpleegkundige zal daarna bij u thuis langskomen voor een kennismakingsgesprek en eventueel een afspraak maken voor het consultatiebureau.
Specifieke aandachtspunten Niet één baby is hetzelfde. De verzorging van de baby is mede afhankelijk van het gewicht van de baby, de voeding, reden van opname, etc. In een gesprek tussen u en de kinderverpleegkundige kan naar aanleiding van onderstaande aandachtspunten de zorg voor uw baby zo goed mogelijk doorgesproken worden.
wegen borstvoeding / vitamine K hoeveelheid en soort voeding plassen / ontlasting houding in bed nachtvoeding 6
als de baby blijft huilen PKU / CHT / AGS prik en envelop controle kinderarts controle andere specialisten recept medicijnen
Steun van anderen Een baby die de eerste tijd van zijn leven in het ziekenhuis heeft doorgebracht, heeft meestal al heel wat meegemaakt. Hierdoor kunnen, ook bij de ouders, spanningen zijn ontstaan. Spanningen die ook bij thuiskomst soms niet verdwenen zijn of juist dan ontstaan. Er zijn naast de hulpverleners die u al uit het ziekenhuis kent, twee verenigingen die u kunnen helpen. Vaak is het fijn om te praten met een ouder die hetzelfde heeft meegemaakt. Voor informatie kunt u bellen naar onderstaande adressen. Zij geven u het adres van een contactpersoon bij u in de buurt.
De Vereniging van Ouders van Couveusekinderen: Landelijk secretariaat: Postbus 1024 2260 BA Leidschendam telefoonnummer: 070 - 3862535 fax: 070 – 3864843
De stichting Kind en Ziekenhuis Landelijk secretariaat: Postbus 197 3500 AD Utrecht telefoonnummer: 030 - 2916736 De leden van deze werkgroep zijn ouders van kinderen die in het ziekenhuis gelegen hebben.
7
Vragen Heeft u thuis nog vragen, dan kunt u voor praktische zaken contact opnemen met de verpleegkundigen van de afdeling Neonatologie, telefoonnummer: 0164 – 278563 of 278569. Gebeuren er dingen op medisch gebied (spugen, koorts, e.d.) waar u geen raad mee weet, dan kunt u een beroep doen op uw huisarts. Is uw kind onder behandeling van een kinderarts dan wordt tevens de Thuiszorg schriftelijk geïnformeerd. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit bij de arts aangeven. Behalve bij de huisarts kunt u voor hulp en advies ook terecht bij de Thuiszorg.
Namens de medewerkers van de afdeling Neonatologie: Een goede toekomst gewenst!
8
Klachtenregeling Het kan gebeuren dat u klachten heeft. U heeft bijvoorbeeld problemen met een bepaalde verpleegkundige of arts gehad. Het kan ook zijn dat u niet gelukkig was met de wijze waarop uw baby behandeld werd. Voor beide partijen is het prettiger wanneer dit meteen uitgepraat wordt. Mocht u desondanks ontevreden blijven, dan kunt u uw klacht schriftelijk toesturen aan de klachtencommissie, die daarna een onderzoek instelt en contact met u opneemt. Op de afdeling zijn hierover folders te verkrijgen. U kunt zich ook wenden tot het Patiënten Service Bureau in de hal van polikliniek.
Enquête Wij doen ons best om een zo goed mogelijk zorg te verlenen. Toch blijven er soms nog wensen over. Door het enquêteformulier, dat u bij ontslag krijgt, in te vullen kunt u ons en de toekomstige patiënten en hun ouders helpen. Op dit formulier kunt u ook eventuele suggesties kwijt. U hoeft uw naam er niet op te zetten. Het enquêteformulier kunt u inleveren bij de portier of op de post doen.
9
Wat u tijdens het gesprek nog graag behandeld had willen zien.
november 2011
10
