Rapport B.2010.1155.01.R001 Spuiforum, Den Haag Duurzaamheid Status: DEFINITIEF
Van Pallandtstraat 9-11 Postbus 153 6800 AD Arnhem T +31 (0)26 351 21 41
Casuariestraat 5 Postbus 370 2501 C J Den Haag T +31 (0)70 350 39 99
Lavendelheide 2 Postbus 671 9200 AR Drachten T +31 (0)512 52 23 24
Geerweg 11 Postbus 640 6130 AP Sittard T +31 (0)46 411 39 30
Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software
[email protected] www.dgmr.nl
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Samenvatting Er is in onze maatschappij een breed gedragen bewustzijn, dat wij zuinig moeten zijn op onze toekomst. De toekomst van onze kinderen, onze planeet, onze sociale welvaart en cultuur. Het waarborgen van cultuur en het samenbrengen van mensen, is een belangrijke reden voor de bouw van een nieuw dans en muziekcentrum in Den Haag: het Spuiforum. Dit nieuwe gebouw mag daarbij natuurlijk niet ten kosten gaan van andere waarden die we belangrijk vinden voor onze toekomst. Het is dan ook evident dat het Spuiforum een duurzaam gebouw voor de dans en muziekcultuur moet worden. Duurzaam Bouwen is niet het stapelen van individuele maatregelen of voldoen aan een beoordelingsmethodiek. Duurzaam Bouwen begint met een juiste attitude. Het streven naar geïntegreerde ontwerpoplossingen met meerwaarde voor mens en milieu. Het ontwerpresultaat leidt dan vanzelf tot een impliciete duurzaamheid, die wordt gewaardeerd in welke beoordelingsmethodiek dan ook. Als duurzame ontwerpoplossingen voor het Spuiforum zijn te noemen: •
Hergebruik van de bestaande gebouwen van het Lucent Danstheater en Dr. Anton Philipszaal in de beton- en staalconstructie van het nieuwe Spuiforum.
•
Een hoge mate van daglichttoetreding.
•
Toepassing van LED voor de verlichting.
•
Natuurlijke ventilatie van het atrium (wanneer het weer het toelaat).
•
Inzet van duurzaam opgewekte warmte- en koude.
Daarnaast worden er nog casestudies uitgevoerd naar aansluiting op EnergieRijk (het initiatief voor een duurzaam warmtenet door het rijk en de gemeente Den Haag), slimme ventilatie van de zalen en toepassing van PV-cellen op het gebogen dak. De milieuprestatie van het ontwerp voor het Spuiforum is inzichtelijk gemaakt met behulp van het instrument GPR Gebouw. Een instrument dat de milieukwaliteit van het gebouw inzichtelijk maakt op de milieuthema’: energie, milieu/materiaalgebruik, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Wordt de berekende milieuprestatie van het Spuiforum vergeleken met andere projecten, dan onderscheid het Spuiforum zich vooral op de thema’s milieu, gezondheid en gebruikskwaliteit. Het Spuiforum schaart zich daarmee in de koploperprojecten op het gebied van Duurzaam Bouwen. De duurzaamheidgedachte stopt echter niet na realisatie van het Spuiforum. Vandaar dat er ook al wordt nagedacht over de verdere verduurzaming van het Spuiforum gedurende de gebruiksfase. Dit biedt zelfs kansen om op termijn tot een energieneutraal Spuiforum te komen.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
3
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Inhoudsopgave
Pagina
SAMENVATTING .................................................................................................................. 3 1.
INLEIDING................................................................................................................... 5
2.
BOUWEN VOOR DE TOEKOMST .................................................................................... 6
3.
BEOORDELINGSMETHODEN ......................................................................................... 8
4.
DUURZAME ONTWERPOPLOSSINGEN .......................................................................... 10
5.
MILIEUPRESTATIE ..................................................................................................... 16
6.
BLIJVEND VERDUURZAMEN ........................................................................................ 19
Bijlage 1: Resultaten GPR Bijlage 2: Resultaten GPR met PV cellen Bijlage 3: Energieprestatieberekening (Techniplan)
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
4
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
1.
Inleiding Er is in onze maatschappij een breed gedragen bewustzijn, dat we zuinig moeten zijn op onze toekomst. De toekomst van onze kinderen, onze planeet, onze sociale welvaart en cultuur. Dit bewustzijn uit zich ondermeer in begrippen als: Duurzaamheid, People-Planet-Profit en Cradleto-Cradle. Om spraakverwarring te voorkomen zijn in hoofdstuk 2 en 3 van dit rapport de belangrijkste begrippen en beoordelingsmethoden kort toegelicht. Het waarborgen van cultuur en het samenbrengen van mensen, is een belangrijke reden voor de bouw van een nieuw dans en muziekcentrum in Den Haag: het Spuiforum. Dit nieuwe gebouw mag daarbij natuurlijk niet ten kosten gaan van andere waarden die we belangrijk vinden voor onze toekomst. Het is evident dat ook de huisvesting van de dans en muziekcultuur gericht moet zijn op de toekomst. De gemeente Den Haag, de gebruikers en de ontwerpers van het Spuiforum, delen het maatschappelijk bewustzijn dat er leeft en streven naar een Spuiforum dat zuinig is op onze toekomst. Dit heeft geleid tot een aantal duurzame ontwerpgedachten en daaruit volgende ontwerpoplossingen. Deze zijn in hoofdstuk 4 van dit rapport zijn beschreven. De ontwerpers van het Spuiforum zijn van mening dat het Spuiforum de potentie heeft het duurzaamste cultuurgebouw in Nederland te worden. Om de mate van duurzaamheid objectief te duiden, is het ontwerp van het Spuiforum langs een duurzame meetlat gelegd. Het resultaat hiervan is beschreven in hoofdstuk 5. De duurzaamheid van een gebouw stopt niet bij de oplevering. Vandaar dat in hoofdstuk 6 een doorkijk wordt gegeven naar de duurzaamheid die op langere termijn met het Spuiforum kan worden bereikt.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
5
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
2.
Bouwen voor de toekomst Als bouwen voor de toekomst het uitgangspunt is, komen er al snel een aantal begrippen langs. Een aantal populaire begrippen wordt kort toegelicht. Duurzaam Bouwen Duurzaam bouwen betekent dat woningen, gebouwen en andere bouwwerken ontwikkeld en gebruikt worden met respect voor mens en milieu. Het gaat bij duurzaam bouwen dus niet alleen om energiebesparing maar ook om een gezond binnenmilieu, toepassing van materialen met een geringe milieubelasting, hergebruik en recycling, verantwoord watergebruik en het voorkomen dat grondstoffen voor bouwmaterialen uitgeput raken. Vanuit het brede begrip Duurzaam Bouwen zijn in de loop der tijd andere begrippen ontstaan. Trias Energetica Een duurzaam gebouw ontwerpen begint bij het beperken van het energiegebruik, door het zo veel mogelijk voorkomen van energieverlies. Vervolgens worden efficiënte systemen ingezet om de resterende energievraag met een zo gering mogelijk energiegebruik in te vullen. Het energiegebruik dat resteert wordt zo veel mogelijk verzorgd door duurzame energie. Dit principe is vertaald in de Trias Energetica, zoals weergegeven in onderstaande figuur.
Figuur: Trias Energetica Energieneutraal Energieneutraal betekent dat over een periode van een jaar gezien het gebouw evenveel energie opwekt als gebruikt. Door het jaar heen mag er wel gebruik worden gemaakt van energie van elders, als de balans aan het einde van een jaar maar zo is dat er evenveel energie is opgewekt als verbruikt. Er wordt hierbij niet méér energie uit het gas- en elektriciteitsnet betrokken dan er vanuit duurzame bronnen als wind, water, zon of biobrandstoffen weer aan wordt teruggeleverd.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
6
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Klimaatneutraal Bij een klimaatneutraal gebouw mag het energiegebruik niet tot een CO2-emissie leiden. Dit kan door duurzame energieopwekking in of buiten het gebouw, door inkoop van groene stroom of gas of door compensatie anderszins. Een klimaatneutraal gebouw is redelijk eenvoudig te realiseren door het gebouw geheel op elektriciteit te laten draaien en groene stroom in te kopen. CO2-neutraal Een gebouw is CO2-neutraal als er gedurende de gehele levenscyclus van het gebouw geen netto uitstoot van broeikasgassen is. CO2-neutraal gaat daarmee een stap verder dan klimaatneutraal, omdat niet alleen wordt gekeken naar het energiegebruik van het gebouw maar ook naar de CO2-uitstoot van materialen die zijn gebruikt om het gebouw te bouwen, te gebruiken en af te breken. Dit betekent dat extra maatregelen nodig zijn om de totale CO2-uitstoot te compenseren. Dit kan bijvoorbeeld door meer duurzame energie op te wekken dan nodig voor de energievraag van het gebouw. Triple-P De laatste jaren is het besef gegroeid dat duurzaam bouwen zich niet alleen dient bezig te houden met de P van Planet (milieu), maar dat de P’s van People (mens) en Prosperity (welvaart) eveneens betrokken moeten worden bij het ontwikkelen van een duurzaam gebouwde omgeving. De drie P’s worden hierbij gelijkwaardig benaderd. Het één gaat niet ten koste van het ander. De drie aspecten moeten elkaar aanvullen, nu en in de toekomst.
Figuur: Triple-P: People Profit Planet Cradle to cradle Cradle to Cradle (van wieg tot wieg) betekent dat producten zo moeten zijn ontworpen dat zij na gebruik op een hoogwaardige manier kunnen worden hergebruikt in een nieuw product, of een voedende functie moeten hebben (afval is voedsel). Voor de gebouwde omgeving betekent C2C dat gebouwen een meerwaarde hebben voor de omgeving, doordat ze meer produceren dan ze gebruiken. Bijvoorbeeld: het afgevoerde water is schoner dan het toegevoerde water, er wordt meer energie geleverd dan er wordt gebruikt, bouwdelen kunnen na gebruik weer terugkeren in nieuwe bouwdelen.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
7
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
3.
Beoordelingsmethoden Er zijn verschillende methoden en instrumenten ontwikkeld, die ondersteuning bieden bij het realiseren van gebouwen met aandacht voor onze toekomst. Zowel technische inhoudelijk als procesmatig. De methoden richten zich op één of meerdere milieuaspecten. Zoals: energie, materialen, water, mobiliteit, locatie, gezondheid, luchtkwaliteit, productiviteit, sociale veiligheid, biodiversiteit, landgebruik, afval en hergebruik. De bekendste en meest relevante beoordelingsmethoden zijn hierna kort beschreven. EPG Het Nederlands normalisatie-instituut NEN heeft de norm ‘Energieprestatie van gebouwen’ (NEN 7120) uitgebracht. Deze norm, kortweg EPG genoemd, bevat een bepalingsmethode voor het berekenen van de energiezuinigheid van woningen en utiliteitsgebouwen. De energiezuinigheid wordt uitgedrukt in de energieprestatiecoëfficiënt (EPC). De methode maakt tevens de CO2-emissie van het energiegebruik inzichtelijk en ondersteund daarmee de beoordeling of een gebouw energie- dan wel klimaatneutraal is.
EMG Samen met de EPG heeft het NEN ook de “Energieprestatienorm voor maatregelen op gebiedsniveau” (NVN 7125) gepubliceerd. Kortweg EMG genoemd. De EMG methode is bedoeld voor de integrale beoordeling van de energieprestatie van een gebouw inclusief de bijdrage van de collectieve maatregelen binnen een straal van 10 km rond het eigen perceel. Voorbeelden van dergelijke gebiedsmaatregelen zijn stadsverwarming, WKK, collectieve warmtepompen, collectieve PV systemen of een serie windmolens. Greencalc GreenCalc+ is een instrument om de milieubelasting van een woning, gebouw of een wijk meetbaar en vergelijkbaar te maken. De duurzaamheid wordt uitgedrukt in één getal, de milieuindex. Hierbij wordt het gebouw of de wijk beoordeeld op de aspecten: energiegebruik, watergebruik, materiaalgebruik en mobiliteit. De milieu-index kan lopen van 100 tot meer dan 2000; hoe hoger het getal, hoe beter.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
8
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
GPR Gebouw GPR Gebouw (versie 4.1) is een methodiek, welke een gebouw beoordeeld op de vijf duurzaamheidthema’s: energie, milieu/materiaalgebruik, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Per thema kan een score tussen 1 en 10 worden behaald. Wanneer een gebouw voldoet aan de bouwregelgeving wordt een score van 6 gerealiseerd. Voor de score per thema als ook het eindresultaat geldt: hoe hoger de duurzaamheidkwaliteit, hoe hoger de score. Tevens wordt er gekeken naar CO2-reductie waarbij het te beoordelen gebouw wordt vergeleken met een referentiegebouw dat precies aan de bouwregelgeving voldoet. De CO2-uitstoot is hierbij afhankelijk van het energie- en het materiaalgebruik.
BREAAM BREEAM staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method en is een in Engeland ontwikkeld en internationaal gebruikt beoordelingsinstrument. BREEAM-NL is hiervan de Nederlandse versie. BREEAM beziet een gebouw en directe omgeving op negen duurzaamheidcategorieën: management, gezondheid & comfort, energie, transport, water, materialen, afval, landgebruik & ecologie en vervuiling. De methode kent een gewogen samenstelling van deelscores. Als totaalscore krijgt een gebouw de waardering: pass, good, very good, excellent of outstanding. De Nederlandse BREEAM versie is geharmoniseerd met GreenCalc en GPR. Voor een project kan een BREEAM assessment worden aangevraagd. Na een succesvol assessment wordt een BREEAM certificaat verleend. Het certificaat vermeldt onder andere de BREEAM versie, score, en is jaar gerelateerd. LEED LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) is een wereldwijd erkend systeem dat wordt gebruikt om de duurzaamheid van gebouwen vast te stellen. LEED kan worden beschouwd als het Amerikaanse equivalent van BREEAM. LEED kent een gebouw scores toe op de aspecten: ruimtelijke ontwikkeling, waterbesparing, energiezuinigheid, materiaalkeuze, binnenmilieu en innovativiteit. Alle punten bij elkaar leiden tot een waardering van het gebouw: certified, silver, gold of platinum. Na toetsing van het gerealiseerde project ontvangt de opdrachtgever een LEED-certificaat en een plaquette voor het gebouw.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
9
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
4.
Duurzame ontwerpoplossingen Duurzaam Bouwen is niet het stapelen van individuele maatregelen of voldoen aan een beoordelingsmethodiek. Duurzaam Bouwen begint met een juiste attitude. Het streven naar geïntegreerde ontwerpoplossingen met meerwaarde voor mens en milieu. Het ontwerpresultaat leidt dan vanzelf tot een impliciete duurzaamheid, die wordt gewaardeerd in welke beoordelingsmethodiek dan ook. Al vroeg in de selectiefase is nagedacht over integrale duurzame ontwerpoplossingen voor het Spuiforum. Het heeft delen van het gebouwontwerp gevormd. Zie hiervoor het presentatieboek uit de selectiefase. In de fase van het voorlopig ontwerp (VO) is een aantal beoogde oplossingen minder haalbaar gebleken. Overleg en discussie binnen het ontwerpteam heeft echter ook weer geleid tot nieuwe duurzame ontwerpoplossingen. Op dit moment vormen de volgende duurzame ontwerpoplossingen de ontwerpgedachten. Daaronder enkele innovaties die de duurzaamheid van het Spuiforum op een hoger niveau brengen en de voorbeeldfunctie vergroten. Intensief ruimtegebruik De stedenbouwkundige situatie en de gegeven ontwerpopgave leiden tot stapeling van functies en daarmee tot intensief ruimtegebruik. Uitbreiding van het stedelijk gebied wordt hiermee beperkt. De stapeling van functies brengt wel ontwerpuitdagingen met zich mee ten aanzien van het verticaal transport en interne geluidisolatie. Zeker bij een gebouw met grote bezoekersaantallen en strenge eisen met betrekking tot de zaalakoestiek. Het verticaal transport van de grote groepen bezoekers is opgelost door de toepassing van roltrappen. Optimalisatie van de doorstroming heeft in het VO geleid tot een aangepast ontwerp voor de roltrappen. De interne geluidisolatie is gewaarborgd door de inbreng van massa, zogenoemde doos-in-doos constructies en een verende opstelling van de zalen. Hergebruik van de bestaande gebouwen Vanuit de Cradle-to-Cradle gedachte wordt de mogelijkheid onderzocht om de bestaande gebouwen van het Residentie Orkest en het Danstheater zoveel mogelijk te hergebruiken. Afval wordt grondstof. Zo wordt momenteel onderzocht of niet alleen esthetische elementen van de zaal van het Danstheater kunnen worden hergebruikt, maar ook de beton- en staalconstructie van de bestaande gebouwen. Het staal uit de bestaande gebouwen is te recyclen en kan dienen als staal voor de nieuwe staalconstructie van het Spuiforum. Door de recente ontwikkelingen rond de toepassing van beton met 100 % puingranulaat, kan ook de betonconstructie van de bestaande gebouwen voor een groot deel worden hergebruikt in de nieuwe betonconstructies voor het Spuiforum.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
10
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Daglichttoetreding Het gebruik van kunstlicht is een van de meest energievragende onderdelen in het Spuiforum. Door het consequent toepassen van daglicht kan er een aanzienlijke gebruikskwaliteit worden gerealiseerd en tegelijk een sterke reductie van het energieverbruik. Daarnaast geven daglichtopening in de avond uitstraling aan een gebouw. In het ontwerp zijn de studio’s, leslokalen en kantoren zoveel als mogelijk aan de gevel gesitueerd. Ook de Koepelzaal en het toneel van de Danszaal hebben daglichttoetreding. Hierdoor kan er op het toneel overdag in het daglicht worden gerepeteerd en gewerkt, wat niet alleen een aangenaam werkklimaat oplevert maar ook energiebesparing. Omdat de studio’s, leslokalen en kantoren niet altijd permanent in gebruik zijn, worden de verlichtingsarmaturen geschakeld op aanwezigheid. Vanwege het compacte gebouwontwerp komen een aantal studieruimten en de Ensemblezaal inpandig te liggen. Onderzocht wordt nog of deze ruimten van daglicht kunnen worden voorzien door het zonlicht via spiegelende kanalen dieper het gebouw in te leiden. Mocht dit ruimtelijk niet in te passen zijn, dan wordt onderzocht of het daglicht via innovatieve glasvezeltechnieken dieper het gebouw is in te brengen. Deze ontwerpoplossingen zullen wel binnen de vastgestelde financiële kaders moeten worden gevonden.
LED verlichting Om het energiegebruik van kunstlicht verder te beperken wordt LED verlichting toegepast. Door de langere levensduur is LED verlichting ook duurzamer dan traditionele verlichting. Verder wordt met LED verlichting de interne warmtelast beperkt, waardoor er minder energie benodigd is voor koeling. In het ontwerp is LED verlichting voorzien in het entreegebied, verkeerswegen, algemene verlichting van de zalen en toiletruimten. Omdat LED verlichting zich de laatste jaren snel ontwikkelt, wordt ook de meerinvestering in LED verlichting steeds lager. De prijsontwikkeling van LED verlichting zal gedurende het ontwerpproces gevolgd worden, om zo mogelijk meer delen van het gebouw te voorzien van LED verlichting.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
11
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Isolerende beglazing In een groot deel van de gevel wordt om akoestische reden een dubbele raamconstructie toegepast. In één van de ramen is de thermisch isolerende beglazing (HR++) opgenomen. In het andere raam een gelaagde beglazing. Tezamen realiseren beide ramen een hoge geluidsisolatie. De dubbele raamconstructie levert natuurlijk ook een grotere mate van thermische isolatie. Hierdoor is het vooralsnog niet kosteneffectief beter isolerende beglazing zoals drievoudige beglazing toe te passen. De prijs van drievoudige beglazing ontwikkelt zich echter zodanig, dat het verschil met HR++ beglazing steeds kleiner wordt (nu nog circa € 150,-- versus € 100,--). Op termijn, en mogelijk zelfs voor aanbesteding, is het wellicht wel kosteneffectief om drievoudige beglazing toe te passen. Vacuüm isolatiepanelen Vacuüm isolatiepanelen zijn panelen welke bestaan uit een kern van samengeperste microglasvezels welke vacuüm gezogen is en daardoor een zeer lage warmtegeleidingcoëfficiënt hebben. Vacuüm isolatiepanelen maken het mogelijk ranke constructies hoogwaardige te isoleren. Het ontwerp van het Spuiforum heeft een in de hoogte regelmatig verspringende gevel. Met vacuüm isolatiepanelen is het mogelijk deze verspringingen thermisch hoogwaardiger uit te voeren dan met een gevelsysteem. De isolatiewaarde van vacuüm isolatiepanelen ligt ongeveer 8 keer hoger dan van gebruikelijke isolatiematerialen en gevelpanelen en levert daarmee een bijdrage aan het beperken van het energiegebruik.
Phase Changing Materials In het prijsvraagontwerp was een groot deel van het gebouw, mede uit het oogpunt van flexibel ruimtegebruik, gedacht als (lichte) doos-in-doos constructies binnen een staalconstructie. Uit oogpunt van comfort en behaaglijkheid had het echter de voorkeur de thermische traagheid van een gebouwmassa te benutten. Zoals een kerk koel blijft in de zomer. Ontwerpgedachte was de thermische opslagcapaciteit van de lichte gipsplafonds in de doos-in-doos constructies te verhogen door de gipsplafonds te voorzien van zogenoemd ‘Phase Changing Materials’ (PCM) in de vorm van zouten of paraffine. Hiermee zou het lichte gipsplafond dezelfde comfortkwaliteit krijgen als gebouwmassa.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
12
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Inmiddels heeft er een ontwerpoptimalisatie plaatsgevonden en heeft een groot deel van het gebouw geen lichte doos-in-doos constructies meer en werkt de gebouwmassa mee als thermische massa. De ruimten waar doos-in-doos constructies nog worden toegepast worden, door de relatief hoge bezetting, sterk geventileerd en zijn daardoor minder afhankelijk van de thermische traagheid van de gebouwmassa. De toepassing van PCM is hiermee minder relevant geworden. Ventilatie zalen Klimatisering van grote publiekszalen vindt zoals gebruikelijk plaats door verwarming en koeling van de ventilatielucht. Aangezien elke persoon ook een warmtebron is, betreft het voornamelijk koeling van de ventilatielucht. Om tochtklachten te voorkomen wordt de ventilatielucht maar beperkt gekoeld en zo gelijkmatig mogelijk verdeeld over het publieksvlak. Veelal door roosters onder de stoelen of in de stoelpoot. Dit principe vraagt de inbreng van een relatief grote hoeveelheid ventilatielucht en een verdeelsysteem voor deze lucht. Nieuwe ontwikkeling in de ventilatie van grote ruimten is de toepassing van het zogenoemd BaOpt systeem. Een ventilatiesysteem dat uitgaat van een ideaalmenging van toegevoerde ventilatielucht gebaseerd op overdruk. Dit maakt het mogelijk op een centraal punt ventilatielucht toe te voeren en met koudere lucht in te blazen. Door de ideaalmenging van de toegevoerde lucht is het thermisch comfort gewaarborgd. Voordelen van het systeem zijn dan ook: minder comfortrisico, minder energiegebruik voor ventilatie en minder materiaalgebruik voor het realiseren van de luchtverdeling. Bekendste toepassing van het BaOpt systeem is die in de grote zaal van de Musikverein in Wenen. Voor Nederland is de toepassing nog relatief nieuw. Het systeem is onlangs toegepast in het tijdelijk theater in Helmond. Op basis van de eerste ervaringen met dit project zal de haalbaarheid van het BaOpt systeem in de zalen van het Spuiforum nader worden onderzocht. Slimme Theaterstoelen Een van de grote energievragers in het Spuiforum is de verse lucht voor de zalen. Volgens de ontwerpregel heeft elke bezoeker behoefte aan circa 30 m3/h verse lucht. Indien de ventilatielucht nabij het hoofd van de bezoeker wordt ingeblazen, wordt het comfort van de gast verhoogd en de totale luchtbehoefte van de zaal sterk verlaagd.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
13
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Door een systeem te ontwikkelen waarbij de ventilatievoorzieningen direct in de leuning van de stoelen worden geïntegreerd, kan de luchtbehoefte tot circa 15 m3/h per persoon gereduceerd worden. Dit levert zowel in investeringskosten als in exploitatiekosten aanzienlijke besparingen op, terwijl het totale comfort toeneemt. Door middel van sensortechnologie kan worden waargenomen of een theaterstoel al dan niet bezet is. In de auto- en vliegtuigtechnologie wordt dit al jaren toegepast. Hiermee zou nog gerichter naar behoefte geventileerd kunnen worden. In de fase definitief ontwerp (DO) zal met de theateradviseur worden onderzocht wat de mogelijkheden zijn qua theaterstoelontwerp. Daarnaast zal deze ontwerpoplossing natuurlijk in relatie worden bezien met de voorgestelde ontwerpoplossing waarbij het BaOpt systeem wordt ingezet voor de ventilatie van de zalen. Hybride ventilatie atrium Het atrium krijgt een hybride ventilatie. Bij gematigde buitentemperaturen (circa 15-20°C) wordt via te openen delen in de gevel van het atrium, frisse buitenlucht op natuurlijke wijze aan het atrium toegevoerd. De zontoetreding via de glazen gevel van het atrium zal deze lucht nog in enige mate opwarmen, zodat er in het atrium een aangenaam tussenklimaat ontstaat. Wanneer de zalen niet in gebruik zijn en er weinig bezoekers in het gebouw aanwezigen zijn, wordt bovenin het atrium de lucht weer afgevoerd. Dit op basis van natuurlijke trek. Omdat bezoekers zich nooit gelijktijdig in de foyers rond het atrium en in de zalen bevinden, zal de lucht in het atrium ook ingezet worden als (voorverwarmde) ventilatielucht voor de zalen. In de zomer- en winterperiode, wanneer de buitentemperaturen te hoog of te laag zijn om het atrium op natuurlijke wijze te ventileren, zal het atrium mechanisch worden geventileerd. Deze hybride ventilatie van het atrium “natuurlijk als het kan, mechanisch als het moet”, biedt een zeer duurzame en energie-efficiënte ventilatieoplossing voor het atrium en de zalen. Energieopwekking Het rijk en de gemeente Den Haag werken momenteel samen aan een businesscase, waarbij een betrouwbaar, duurzaam en kosteneffectieve gezamenlijke distributie van energie in de markt wordt gezet. Onderzocht zal worden of het Spuiforum kan worden aangesloten op dit gezamenlijke energieopwekkings- en distributienetwerk. In verband met de onzekerheden en nog ontbrekend randvoorwaarden vanuit het EnergieRijk, is er vooralsnog voor gekozen om een autonoom systeem te ontwerpen welke later eventueel kan worden gekoppeld met EnergieRijk (indien technisch en financieel haalbaar). Als autonome energieopwekking is gekozen voor een duurzame en energiezuinige warmte- en koudeopwekking in de vorm van een warmte- en koudeopslagsysteem in de grond (WKO) in combinatie met een warmtepomp. Marktpartijen worden benaderd om de investering, het beheer en de exploitatie van deze installatie op zich te nemen.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
14
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
De investeringslasten komen dan jaarlijks terug als bijdrage in de aansluitkosten (BAK). Uitgangspunt voor een af te sluiten overeenkomst met marktpartijen over de hoogte van de BAK, is het “niet meer dan anders” principe. Energiedak Het hoge deel van het gebogen dak wordt geschikt gemaakt voor de toepassing van PV-cellen. Dit maakt het mogelijk om duurzame hernieuwbare energie op te wekken, met de zon als natuurlijke
hulpbron.
Qua
materiaalgebruik
geven
PV-cellen
een
extra
milieubelasting.
Wordt echter de milieubelasting op energie en materiaalgebruik per saldo bekeken, dan is de toepassing van PV-cellen positief voor het milieu. Vooralsnog is er binnen het project geen initiële investeringsruimte voor de toepassing van PV-cellen. Deze ruimte zal dan ook moeten worden gevonden vanuit een analyse van de terugverdientijden, ofwel door een externe partij te interesseren de initiële investering te nemen. Wat de haalbaarheid van de toepassing van PV-cellen vergroot, is dat PV-panelen nog steeds sterk in ontwikkeling zijn en dat er steeds grotere energieopbrengsten per m2 paneel worden gerealiseerd. Er zal nog een businesscase worden opgesteld met betrekking tot de (financiële) haalbaarheid van de toepassing van PV-cellen. Hierin worden investeringen, opbrengsten en terugverdientijden beschouwd. Vervolgens zal een passende ontwerpkeuze worden gemaakt. Overige ontwerpoplossingen/uitgangspunten Buiten de hiervoor genoemde ontwerpoplossingen zijn in deze fase nog de volgende ontwerpoplossingen/ uitgangspunten te noemen: •
Thermische isolatie van vloeren, gevels en dak: Rc ≥ 5 m2K/W.
•
Zonwerende beglazing: ZTA ≤ 0,40.
•
Waterbesparende toiletten, kranen en douches.
•
Energiezuinige verlichting (HF armaturen).
•
Aanwezigheidsdetectie.
•
Extra aandacht voor het akoestisch comfort (akoestiek, geluidsisolatie).
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
15
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
5.
Milieuprestatie GPR Gebouw In overleg met de gemeente is gekozen voor GPR Gebouw als instrument om de mate van duurzaamheid te kwantificeren. Met GPR Gebouw is een praktisch instrument gekozen dat voornamelijk ontwerpgericht is en minder procesgericht. Zou een meer procesgericht instrument gewenst zijn, dan had de keuze voor BREEAM of LEED voor de hand gelegen. BREEAM en LEED vragen van partijen echter een veel grotere inspanningsverplichting, die niet noodzakelijkerwijs tot een duurzamer gebouw hoeft te leiden. Als betrokken partijen de juiste instelling hebben, biedt GPR Gebouw als beoordelingsinstrument voldoende handvatten om de duurzaamheid te kwantificeren en hierop te sturen. Met GPR Gebouw zijn de milieuthema’s over een voldoende breed scala vertegenwoordigd. Wat betreft het milieuthema energie, zal de GPR gebouw methode in samenhang worden gebruikt met de rekenmethoden EPG en EMG. Berekende GPR score Op basis van het VO ontwerp en daarin opgenomen ontwerpoplossingen is een globale GPR berekening uitgevoerd, passend bij het detailniveau van de fase waarin het project zich bevindt. De berekende GPR scores zijn weergegeven in onderstaande figuur.
Berekende GPR scores
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
16
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Per thema een korte toelichting op de scores. Energie: Door de goed geïsoleerde schil, efficiënte installatiekeuzen en een duurzame energieopwekking
(warmtepomp
met
warmte-
en
koudeopslag
of
aansluiting
op
het
energienetwerk van Energierijk), wordt een goede score op het thema energie gerealiseerd. Verdere verduurzaming moet vooral gezocht worden in de opwekking van duurzame energie (zon, wind, biomassa). Gezien de binnenstedelijke situatie is het toepassing van PV-cellen dan de meest praktische en haalbare oplossing. Milieu: Als gevolg van de beschikbare footprint is er een zeer compact gebouwontwerp ontstaan. Vandaar dat de themascore zeer gunstig uitkomt ten opzichte van andere projecten. Gezien de fase waarin het project zich in bevindt, zijn echter nog niet alle materiaalkeuzen bekend en goed mee te wegen in de GPR berekening. De themascore kan hierdoor nog enigszins wijzigen. Wat echter ook nog niet meegewogen is, is het positief effect van het hergebruik van de materialen die vrijkomen bij sloop van de bestaande gebouwen. Wat dat betreft is de nu berekende score wel veelbelovend. Gezondheid: In het ontwerp is veel aandacht besteed aan bouwfysische aspecten als geluidsisolatie, luchtkwaliteit, thermisch comfort en daglicht. Dit vertaalt zich in de zeer goede score op het thema gezondheid. Gebruikskwaliteit:
Omdat
het
gebouw
wordt
ontworpen
als
publieksgebouw
op
een
binnenstedelijke locatie, wordt al snel een zeer goede score op het thema gebruikskwaliteit gerealiseerd. Extra aandacht is besteed aan een goede toegankelijkheid en veiligheid van het gebouw. Toekomstwaarde: De architectonische kwaliteit van het ontwerp, de keuze voor een (zover mogelijk) flexibele gebouwopzet en een hoogwaardige gebouwschil, leiden tot een goede score. De uitgangspunten voor wat betreft de thema’s zijn weergegeven in bijlage 1 waarin de uitgebreide printuitvoer van de berekeningen met GPR Gebouw 4.1 is opgenomen. GPR score en PV-cellen In de gepresenteerde score is nog geen rekening gehouden met de beoogde toepassing van PV-cellen. Zouden op een het hoge deel van het dakoppervlak circa 3000 m2 PV-cellen worden toegepast, dan wordt binnen het project duurzame energie opgewekt en beweegt de themascore voor energie zich van 8,0 naar circa 8,3. Het gebruik van halfgeleiders met zware metalen in PV-cellen, brengt echter ook een negatieve milieubelasting met zich mee. Dit uit zich in een lagere themascore op het thema milieu. De themascore voor milieu neemt af van 8,1 naar circa 7,8. Zoals al eerder aangegeven, is per saldo de toepassing van PV-cellen positief voor het milieu.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
17
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Berekende GPR scores inclusief toepassing PV cellen
Duiding van de milieuprestatie Gebruik van GPR Gebouw maakt het mogelijk de milieuprestatie van het Spuiforum te vergelijken met de duurzaamheid en ambities van andere projecten in Nederland. Hierdoor is het mogelijk de milieuprestatie van het Spuiforum in een perspectief te plaatsen en breder te duiden. Over het algemeen bewegen de GPR scores en ambities van duurzame projecten in Nederland zich rond de volgende waarden (zie ook de website www.gprprojecten.nl): •
Energie:
8,0 - 8,5.
•
Milieu:
7,5 - 8,0.
•
Gezondheid:
8,5 - 9,0.
•
Gebruikskwaliteit:
8,5 - 9,0.
•
Toekomstwaarde: 8,5 - 9,0.
Alleen enkele projecten waar de aandacht sterk is gericht op energiezuinig of energieneutraal bouwen, scoren beter op het thema energie (scores rond de 9). Het Spuiforum onderscheidt zich echter door zowel een goede score op het thema energie als een relatief erg goede scores op de thema’s milieu, gezondheid en gebruikskwaliteit. Het Spuiforum kan zich dan ook scharen in de koploperprojecten op het gebied van Duurzaam Bouwen. Met de toepassing van PV-cellen loopt het Spuiforum zelfs mee voorop met de koplopers.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
18
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
6.
Blijvend verduurzamen Het zou niet goed zijn om te stellen, dat met de oplevering van het Spuiforum ook de duurzaamheid van het gebouw is bepaald. Het Spuiforum zou met de jaren verder moeten ‘mee-evolueren’ op het gebied van duurzaamheid. Het meten, terugkoppelen en visualiseren van de duurzaamheidprestaties van het gebouw (energiegebruik, duurzame opwekking, water en binnenmilieu) is belangrijk om op een goed niveau te blijven en om te verbeteren. Verdere verduurzaming kan al plaatsvinden binnen de reguliere onderhoudsmomenten en vervangingen. Zo kunnen installaties aan het eind van hun levensduur worden vervangen door energie-efficiëntere en energiezuinigere installaties. Gedacht kan worden aan de verdere inbreng van LED verlichting, verbetering van regelinstallaties, aansluiting op EnergieRijk, etc. Ook bij bouwkundige vervanging of vernieuwing is verduurzaming mogelijk. Bijvoorbeeld bij vervanging van kozijnen en/of beglazing, (lichte) binnenwanden, etc. Grote stappen in een verdere verduurzaming op het aspect energie, kunnen nog gevonden worden in de opwekking van duurzame energie (zon, wind, biomassa). Waarbij gezien de binnenstedelijke omgeving toepassing van zonne-energie (PV-cellen) op dit moment het meest voor de hand ligt. In dit kader kan ook nog gedacht kunnen worden aan toepassing van PV-cellen op gemeentelijke gebouwen binnen een straal van 10 kilometer van het Spuiforum. Op basis van de normberekening EMG mag de opbrengst van deze PV-cellen worden toegerekend aan het Spuiforum. Op termijn zou de milieuprestatie van het Spuiforum zich bijvoorbeeld als volgt kunnen ontwikkelen. •
Oplevering: voor oplevering wordt door middel van financieren door derden of eigen financiering op basis van ‘total costs of ownership’ bereikt dat een groot deel van het dak van het Spuiforum voorzien kan worden van PV-cellen.
•
2030: Een deel van de energievraag wordt ingevuld door duurzaam opgewekte energie (PV-cellen) welke zijn geplaatst in de omgeving.
•
2040/2050: Vernieuwing van installaties. Verduurzaming van de energieopwekking. Verdere verhoging van de energie-efficiënte van installaties (LED verlichting, PV-cellen).
Bovenstaande zou zich dan vertalen in de volgende gemiddelde GPR score en GPR score voor het thema energie.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
19
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
10,5 10 9,5 9
GPR energie GPR gemiddeld
8,5 8 7,5 2018
2030
2040
2050
Op basis van het hiervoor geschetst scenario, zou het Spuiforum in 2050 geheel energieneutraal zijn. Dit laatste zou dan weer aansluiten op de ambitie van de gemeente Den Haag om in 2050 een CO2-neutrale gemeente te zijn. Overwogen kan worden om de milieuprestaties tijdens de gebruiksfase te monitoren door gebruik te maken van het toetsingskader van BREEAM-NL In-Use. Na de ingebruikname van het gebouw kan met BREEAM-NL In-Use de nog nader vast te stellen ambitie op het gebied van de verdere verduurzaming worden vastgelegd en gemonitord tijdens de gebruiksfase. Arnhem, 31 mei 2013 DGMR Bouw B.V.
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
20
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Bijlage 1
Resultaten GPR
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software
21
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
Invoerblad Naam berekening Naam berekening
Spuiforum VO fase
Gebouwkenmerken voor materiaalberekening Theaterzaal, 16000m2 Kenmerken huidige situatie
Eigen invoer Referentie huidige situatie
Aantal woningen Aantal bouwlagen Gebruiksoppervlakte(m)2 Begane grondvloer(m)2 Verdiepingsvloer(m)2
Eigen invoer huidige situatie 1
1
8,00
10
16555,00
41450
6440,00
5181.3
11592,00
46631.3
Gevel (dichte delen)(m)2
8644,00
10972
Gevel (open delen)(m)2
1526,00
9943
Dragende binnenwand(m)2
3430,00
9569
0,00
4471
7150,00
4048
Hellend dak(m)2 Plat dak(m)2
Gebouwkenmerken voor energieberekening Theaterzaal, 16000m2 Kenmerken huidige situatie
Eigen invoer Referentie huidige situatie
Gebruiksoppervlakte(m)2
Eigen invoer huidige situatie 16555,00
41450
Begane grondvloer(m)2
6345,00
5181.3
Gevel (dichte delen)(m)2
7203,00
10972
Gevel (open delen)(m)2
1526,00
9943
0,00
4471
6620,00
4048
Hellend dak(m)2 Plat dak(m)2
Gebouwlevensloop Theaterzaal, 16000m2 Levensloop
Referentie Referentie
Bouwjaar
2011
Verwachte sloopdatum (zonder ingreep)
2061
Levensduurverwachting (jaar)
10039 DGMR beheer b.v.
50
Invoerblad 1
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
Resultaten Resultaten
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
ambitie
score Energie
Milieu
Gezondheid
Gebruikskwaliteit
Toekomstwaarde
Duurzaamheidslabel
10039 DGMR beheer b.v.
Resultaten 2
CO2-emissie CO2-emissie (kg/m2) per jaar
Referentiewaarde
Score
Door energiegebruik
65,8
25,1
CO2-emissiereductie (t.o.v. referentiewaarde) 62%
Door materiaalgebruik
11,2
7,8
31%
Totaal
77,0
32,9
57%
Schaduwprijzen en LCA-profielen LCA-profiel
eenheid
Milieu-effecten
Huidig GPR Gebouw
BREEAM.nl
Uitputting (ADP)
kg antimoon (Sb) eq.
4.318e-2
2.303e-2
Broeikaseffect (GWP 100j.)
kg kooldioxide (CO2) eq.
7.756e0
4.136e0
Ozonlaagaantasting (ODP)
kg CFK-11 eq.
4.83e-7
2.576e-7
Smog (POCP)
kg ethyleen (C2H2) eq.
3.441e-3
1.835e-3
Humane toxiciteit (HTP)
kg 1,4-dichloorbenzeen eq.
1.192e0
6.359e-1
Ecotoxiciteit, water (FAETP)
kg 1,4-dichloorbenzeen eq.
8.714e-1
4.648e-1
Ecotoxiciteit, sediment
niet operationeel
0.0
0.0
Ecotoxiciteit, terristisch (TETP)
kg 1,4-dichloorbenzeen eq.
1.727e-2
9.21e-3
Verzuring (AP)
kg zwaveldioxide (SO2) eq.
3.362e-2
1.793e-2
Vermesting (EP)
kg fosfaat (PO4) eq.
3.568e-3
1.903e-3
Schaduwprijs
euro
0.7
0.37
Rekenwaarden voor het terugrekening vanuit belasting totale gebouw, totale levensduur Gebruiksoppervlakte (GO)
M2
Bruto vloeroppervlakte(BVO)
M2
(Rest)levensduur
jaar
41,450.00 51,812.60 50
75
GPR Gebouw berekent terug met behulp van het GO en door de gebruiker in te geven gebouwlevensduur BREEAM.NL rekent terug met behulp van het BVO en standaard gebouwlevensduur BREEAM.NL is (nog) niet geschikt voor de bestaande bouw
10039 DGMR beheer b.v.
Resultaten 3
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
1
Energie
8,0
1000
1.1
Energieprestatie
7,7
750
9,0
250
Energieprestatiecoëfficiënt (EPC) EPC
0,90
Primair energiegebruik EPG (GJ) totaal primair energiegebruik (GJ) totaal CO2 verbruik (ton)
18.588 1.042
Resultaten Energieprestatie en CO2-emissie Energieprestatie coëfficiënt (EPC) CO2 (ton)
0,9 1.042
Primair energiegebruik EPG (GJ) totaal primair energiegebruik primair energiegebruik per m2 GBO (MJ/jaar m2)
1.2
Aanvullende energiemaatregelen
1.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
1.2.2
Overige energiebesparende voorzieningen
1.2.3
1.2.4
18.588 448
150
passieve koeling of koeling met warmtepomp
8
vloer- en/of wandverwarming
8
buitenzonwering
8
biomassa voor opwekking warmte
25
Energiezuinig gebruik energiebesparende voorzieningen goede gebruikershandleiding, afgestemd op kennisniveau gebruiker
17
onderhoudscontract installaties
17
onderhoudscontract is prestatiegericht
17
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Energie 4
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
2
Milieu
8,1
1000
2.1
Water
8,0
200
2.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
2.1.2
Waterbesparende toiletsystemen
120
>9 liter reservoir zonder spoelonderbreker
2.1.3
2.1.4
2.1.5
2.1.6
2.1.7
0
6 tot 9 liter reservoir én spoelonderbreker
11
6 liter reservoir én spoelonderbreker
14
4 liter reservoir, spoelonderbreker en stroomvergroter
20
Waterbesparende kranen normale kranen
0
ééngreepsmengkranen / sensorkranen
5
zelfsluitende kranen
5
kranen met volumebegrenzers
14
Waterbesparende douches standaard-douchekoppen
0
douche met zelfsluitende kraan / sensorkraan
2
waterbesparende douchekop
6
Overige waterbesparende voorzieningen beperkte lengte warmwaterleiding van toestel naar tappunten
1
urinoirs
7
Vermindering belasting riolering, bodem en grondwater afvoer hemelwater naar bodem (infiltratie) of oppervlaktewater
6
opvang en buitengebruik hemelwater (o.a. tuin)
2
opvang en binnengebruik hemelwater (o.a. toilet)
3
opvang en gebruik grijswater (o.a. toilet)
3
begroend dak
3
gescheiden riolering
2
minimalisering verhard oppervlakte
6
olie- en slibvangers bij onder andere parkeerplaatsen
6
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
2.2
Milieuzorg
2.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
2.2.2
Zorgvuldigheid ontwerpproces
2.2.3
2.2.4
2.2.5
2.2.6
0
9,0
100 60
benutten standaardmaten blokken en plaatmaterialen
2
voorschrijven van beton met puingranulaat
6
kies voor prefab bouwdelen
3
Voorschriften in bestek gericht op zorgvuldige uitvoering goede opslag materialen op bouwplaats
2
herbruikbare verpakkingen
2
maatregelen tegen water- en bodemverontreiniging
1
zorgvuldige en vergaande afvalscheiding
4
Voorwaarden voor zorgvuldig gebruik gebouw goede voorzieningen voor opslag van papier en karton
10
goede voorzieningen voor opslag van gevaarlijk afval
1
goede voorzieningen voor opslag van compost
1
geen goede plek voor gescheiden opslag van afval
-5
Voorwaarden voor duurzaam sloopproces aanwezigheid sloopbestek
4
aanwezigheid of toepassing van herbruikbare bouwdelen
3
ontbreken of niet toepassing van sandwichconstructies
1
ruime aanwezigheid of toepassing van pur-schuim en kitten
-3
verontreiniging (lijmen, verduurzaming, teer, roet)
-3
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
2.3
-20
6 tot 9 liter reservoir zonder spoelonderbreker
Materiaal
10039 DGMR beheer b.v.
0
7,9
700
Milieu 5
Milieubelasting alle bouwonderdelen (schaduwprijs x1000)
702,4
fundering
32,9
» Funderingsbalk
15,4
geen Funderingsbalk gietbouw
100%
15,4
prefab beton hoeveelheid
3.690,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
15,4
» Paalfundering
16,7
geen Paalfundering hout gietbouw prefab beton
100%
hoeveelheid
10.026,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
16,7
16,7
» Overig
0,8
Aanvulling bouwput
0,1
geen Aanvulling bouwput zand
100%
hoeveelheid
894,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Bodemafsluiting
0,1
0,7
geen Bodemafsluiting polyetheenfolie zand
100%
0,7
schelpen schuimbeton hoeveelheid
3.108,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,7
Opgaand metselwerk geen Opgaand metselwerk
0,0 100%
0,0
kalkzandsteen metselwerk hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Vloeren
283,4
» Begane grondvloer
17,3
geen Begane grondvloer ribcassette balk en broodjes kanaalplaat beton op grondslag breedplaat gietbouw
100%
17,3
keramisch element hoeveelheid
5.181,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
17,3
» Vloerisolatie
5,0
geen Vloerisolatie folie met aluminium eps fenolschuim xps glaswol
100%
5,0
steenwol pur met lucht pur met hcfk's hoeveelheid
10039 DGMR beheer b.v.
5.181,3
Milieu 6
milieubelasting per m2gbo per jaar
5,0
» Vloerbalk
35,5
geen Vloerbalk hout gietbouw
100%
35,5
prefab beton staal hoeveelheid
13.570,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
35,5
» Verdiepingsvloer
155,6
geen Verdiepingsvloer kanaalplaat onverduurzaamd hout (klasse IV, V) hsb-element cellenbeton breedplaat gietbouw
100%
155,6
staalframe element keramisch element hoeveelheid
46.631,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
155,6
» Dekvloer
29,9
geen Dekvloer zandcement anhydriet
100%
hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
29,9
» Verlaagd plafond
29,9
24,6
geen Verlaagd plafond gipsplaat houtwolcement gips,geperforeerd volkernplaat steenwol, geperst
100%
24,6
aluminium,geperforeerd hoeveelheid
23.740,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
24,6
» Overig
15,5
Galerijvloer
0,0
geen Galerijvloer
100%
0,0
prefab beton gietbouw hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Balkonvloer geen Balkonvloer
0,0 100%
0,0
prefab beton hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Console geen Console
0,0 100%
0,0
prefab beton hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Balkon- of galerijhek
5,7
geen Balkon- of galerijhek staal
10039 DGMR beheer b.v.
100%
5,7
Milieu 7
glas aluminium hoeveelheid
2.797,9
milieubelasting per m2gbo per jaar
5,7
Vloerafwerking natte ruimte
1,4
geen Vloerafwerking tegelwerk
100%
hoeveelheid
1.312,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,4
Plafondafwerking
1,4
0,0
geen Plafondafwerking muurverf stucwerk spuitpleister
100%
hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
8,4
8,4
Gevels
112,5
» Buitenblad
43,6
geen Buitenblad pleisterwerk volkernplaat betonsteen prefab beton natuursteen hout met keur (klasse I, II, III) baksteen aluminium
100%
43,6
staal keramiek verduurzaamd hout (klasse IV, V) multiplex met keur glas hout zonder keur (klasse I, II, III) multiplex zonder keur hoeveelheid
10.972,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
43,6
» Binnenblad geen Binnenblad
0,0 100%
0,0
kalkzandsteen hsb-element betonsteen cellenbeton staalframe element,120 prefab beton baksteen hoeveelheid
10.423,4
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Gevelisolatie
3,8
geen Gevelisolatie vlaswol cellulose fenolschuim eps glaswol
100%
3,8
steenwol xps pur met lucht pur met hcfk's hoeveelheid
10.642,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
3,8
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 8
» Buitenkozijn
15,1
geen Buitenkozijn pvc hout met keur (klasse I, II, III) onverduurzaamd hout (klasse IV, V) aluminium
100%
15,1
verduurzaamd hout hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
9.943,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
15,1
» Buitenraam
16,2
geen Buitenraam hout met keur (klasse I, II, III) onverduurzaamd hout (klasse IV, V) pvc verduurzaamd hout aluminium
100%
16,2
hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
3.613,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
16,2
» Buitendeur
0,2
geen Buitendeur hout met keur (klasse I, II, III) pvc onverduurzaamd hout (klasse IV, V) staal aluminium
100%
0,2
multiplex met keur verduurzaamd hout hout zonder keur (klasse I, II, III) multiplex zonder keur hoeveelheid
34,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,2
» Beglazing
32,2
geen Beglazing enkel glas dubbel glas HR glas
100%
32,2
drievoudig glas hoeveelheid
6.795,9
milieubelasting per m2gbo per jaar
32,2
» Overig
1,4
Stelkozijn
8,4
geen Stelkozijn
100%
0,0
onverduurzaamd hout (klasse IV, V) verduurzaamd hout (klasse IV, V) hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Waterkering gevel
0,1
geen Waterkering gevel pvc polyetheen epdm
100%
0,1
lood hoeveelheid
994,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Puivulling
0,0
geen Puivulling
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 9
volkern staal glas
100%
0,0
multiplex met keur multiplex zonder keur hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Ventilatierooster geen Ventilatierooster
0,0 100%
0,0
aluminium hoeveelheid
1.905,5
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Vensterbank geen Vensterbank
0,0 100%
0,0
natuursteen vezelcement keramische tegels kunststeen spaanplaat hoeveelheid
1.940,1
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Waterslag
0,7
geen Waterslag beton hardsteen kunststeen
100%
0,7
keramische tegels aluminium baksteen rollaag hoeveelheid
2.321,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,7
Latei
0,1
geen Latei prefab beton
100%
0,1
staal hoeveelheid
424,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Transportdeur
0,0
geen Transportdeur transparante overheaddeur dichte overheaddeur
100%
hoeveelheid
48,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,5
0,5
binnenwanden
107,9
» Dragende wand
36,4
geen Dragende wand hsb-element staalframe element kalkzandsteen cellenbeton gietbouw
100%
36,4
prefab beton baksteen metselwerk hoeveelheid
9.569,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
36,4
» Kolom
23,0
geen Kolom hout
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 10
gietbouw prefab beton staal
100%
hoeveelheid
3.289,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
23,0
» Scheidingswand
23,0
34,5
geen Scheidingswand gips met vlaskern kalkzandsteen
50%
10,2
50%
24,3
gipsblokken cellenbeton hsb-element metal stud poreuze baksteen baksteen metselwerk hoeveelheid
24.720,5
milieubelasting per m2gbo per jaar
34,5
» Overig
14,0
Binnenkozijn
3,2
geen Binnenkozijn staal
100%
2,7
hout met keur (klasse I, II, III) hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
4.313,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,7
Binnendeur
4,5
geen Binnendeur hout honingraat
100%
4,5
spaanplaat multiplex hoeveelheid
1.517,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
4,5
Binnenbeglazing
0,8
geen Binnenbeglazing enkel glas
100%
hoeveelheid
792,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,8
Binnendorpel
0,8
0,5
geen Binnendorpel hout met keur (klasse I, II, III) kunststeen
100%
0,5
hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
1.595,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,5
Stukadoorwerk
1,1
geen Stukadoorwerk stucwerk spuitpleister
100%
hoeveelheid
5.682,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,1
Plint geen Binnenaftimmering
1,1
0,0 100%
0,0
mdf hout met keur (klasse I, II, III) hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
23.259,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 11
Wandafwerking
2,7
geen Wandafwerking muurverf
100%
2,7
behang hoeveelheid
24.884,4
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,7
Tegelwerk
0,0
geen Tegelwerk keramische tegels
100%
hoeveelheid
2.544,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,7
1,7
Daken
35,5
» Dakbalk
0,0
geen Dakbalk hout gietbouw prefab beton staal
100%
hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Constructie plat dak
0,0
13,5
geen Constructie plat dak kanaalplaat onverduurzaamd hout (klasse IV, V) hsb-element cellenbeton breedplaat gietbouw
100%
13,5
staalframe element keramisch element hoeveelheid
4.048,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
13,5
» Isolatie plat dak
2,1
geen Isolatie plat dak fenolschuim eps
100%
2,1
xps pur met lucht glaswol pur met hcfk's steenwol hoeveelheid
4.048,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,1
» Bedekking plat dak
4,9
geen Bedekking plat dak pvc epdm bitumen
100%
4,9
zink aluminium staal glas hoeveelheid
4.048,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
4,9
» Constructie hellend dak
14,9
geen Constructie hellend dak spaanplaat onverduurzaamd hout (klasse IV, V)
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 12
multiplex met keur cellenbeton staalframe
100%
14,9
multiplex zonder keur hoeveelheid
4.471,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
14,9
» Isolatie hellend dak geen Isolatie hellend dak
0,0 100%
0,0
vlas cellulose fenolschuim eps xps pur met lucht glaswol pur met hcfk's steenwol hoeveelheid
4.219,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Bedekking hellend dak geen Bedekking hellend dak
0,0 100%
0,0
betonpan vezelcement natuursteen lei keramieke pan bitumineuze lei houten lei met fsc zink aluminium houten lei, zonder fsc staal keramiek glas hoeveelheid
4.651,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Overig
0,1
Waterkering plat dak
1,8
geen Waterkering plat dak pvc polyetheen epdm
100%
0,1
lood hoeveelheid
809,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Waterkering hellend dak
0,0
geen Waterkering hellend dak pvc polyetheen epdm
100%
0,0
lood hoeveelheid
50,4
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Dakraam geen Dakraam
0,0 100%
0,0
hout met keur (klasse I, II, III) pvc hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
26,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Boeiboord 10039 DGMR beheer b.v.
0,0 Milieu 13
geen Boeiboord
100%
0,0
volkern hout met keur (klasse I, II, III) hout zonder keur (klasse I, II, III) multiplex met keur multiplex zonder keur hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Ballastlaag geen Ballastlaag
0,0 100%
0,0
grind leislag beton tegels begroend dak hoeveelheid
3.628,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Trappen en liften
2,4
» Centrale trap
0,4
geen Centrale trap hout met keur gietbouw
100%
0,4
prefab beton staal hout zonder keur hoeveelheid
21,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,4
» Interne trap
1,3
geen Interne trap prefab beton
100%
1,3
hout met keur (klasse I, II, III) staal hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
85,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,3
» Overig
0,7
Traphek en balustrade
0,1
geen Traphek en balustrade hout met keur staal
100%
0,1
glas aluminium hout zonder keur hoeveelheid
90,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Trapleuning
0,1
geen Trapleuning hout met keur (klasse I, II, III) staal
100%
0,1
hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
40,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Liftinstallatie
0,4
geen Liftinstallatie staal
100%
hoeveelheid
11,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,4
Liftcabine
10039 DGMR beheer b.v.
0,4
0,0
Milieu 14
geen Liftcabine staal
100%
hoeveelheid
1,1
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
installaties
0,1
124,9
» Warmteopwekking U
1,7
geen Warmteopwekking U warmtepomp
100%
1,7
vr-ketel hr-ketel hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,7
» Warmtelevering
8,1
geen Warmtelevering vloerverwarming
100%
8,1
radiatoren bij klimaatplafond radiatoren bij topkoeling alleen radiatoren hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
8,1
» Koudeopwekking geen Koudeopwekking
0,0 100%
0,0
koelsysteem, licht koelsysteem, zwaar hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Koudelevering geen Koudelevering
0,0 100%
0,0
Klimaatplafond hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Warmtapwaterbereiding
0,5
geen Warmtapwaterbereiding geiser collectieve combiketel individuele combiketel elektrische boiler
100%
0,5
gasboiler hoeveelheid
4,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,5
» Zonnecollector geen Zonnecollector
0,0 100%
0,0
collectieve zvi collectieve zonneboiler individuele zvi individuele zonneboiler hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Luchtbehandeling
109,9
geen Luchtbehandeling mechanische afvoer B topkoeling B mechanische aan-en afvoer B
100%
109,9
klimaatplafond B hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
109,9
» PV-systeem
0,0
geen PV-systeem
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 15
amorf silicium, folie (65 Wp/m2) CdTe dunne laag, paneel (100 Wp/m2) kristallijn silicium, paneel (135 Wp/m2)
100%
hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
0,0
» Overig
4,7
Dakgoot
0,1
geen Dakgoot
100%
0,0
pvc polyetheen staal aluminium polyesther zink hout met bitumen hoeveelheid
809,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Hemelwaterafvoer
0,0
geen Hemelwaterafvoer pvc
100%
0,0
polyetheen zink staal hoeveelheid
130,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Elektraleiding
4,3
geen Elektraleiding standaard
100%
hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
4,3
Waterleiding U
4,3
0,0
geen Waterleiding U polyetheen polybuteen
100%
0,0
koper hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Binnenriolering U
0,2
geen Binnenriolering U pvc
100%
0,2
polypropeen polyetheen hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,2
Buitenriolering U
0,1
geen Buitenriolering U pvc
100%
0,1
polypropeen polyetheen keramiek hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Gasleiding U
0,0
geen Gasleiding U polyetheen roestvaststaal koper
100%
hoeveelheid
41.450,0
10039 DGMR beheer b.v.
0,1
Milieu 16
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Inrichting
0,0
» Keukenblok
0,0
geen Keukenblok multiplex met keur spaanplaat
100%
0,0
multiplex zonder keur hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Terreinverharding
2,7
geen Terreinverharding schelpen grind beton tegels
100%
2,7
beton klinkers keramische klinkers hoeveelheid
4.145,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,7
» Overig
0,2
Closetcombinatie
0,2
geen Closetcombinatie keramiek
100%
hoeveelheid
95,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Wastafel
0,1
0,1
geen Wastafel keramiek
100%
hoeveelheid
66,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Douchebak
0,1
0,0
geen Douchebak keramiek
100%
0,0
pvc hoeveelheid
27,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Aanrechtblad
0,0
geen Aanrechtblad kunstharsgebonden spaanplaat
100%
0,0
roestvaststaal hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 17
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
3
Gezondheid
9,5
1000
3.1
Geluid
8,3
100
Maatgevende geluidbelasting: Geluidniveau binnen 3.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
3.1.4
Geluidniveau binnen
60
laag (achtergondmuziek in restaurant, bruin café) - 70-80 dB(A)
6
middel (café, dansschool, ouderensoos) - 80-90 dB(A)
0
hoog (jongerensoos, live muziek) - >90 dB(A) 3.1.5
3.1.6
3.1.7
3.1.8
3.1.9
3.1.10
3.1.11
Ligging geluidgevoelige functies t.o.v. gebouw in-/aanpandig of afstand <= 5 m
-14
afstand > 5 m en <= 15 m
-7
afstand > 15 m en <= 50 m
0
afstand > 50 m
7
Maatregelen ter beperking van geluidoverlast geen of nauwelijks (veel klachten)
-7
wel maatregelen maar onvoldoende
-2
uitgebreide maatregelen (op basis van akoestische rapportage)
7
Installatiegeluid ventilatiesysteem ventilatiesysteem zonder afdoende akoestische maatregelen
-6
ventilatiesysteem met akoestische maatregelen
0
ventilatiesysteem met extra aandacht voor akoestische maatregelen
5
Verkorten nagalmtijd verblijfsruimten geen of nauwelijks geluidabsorberend plafond
-4
redelijk geluidabsorberend plafond
0
geluidabsorberend verlaagd plafond
3
Aandacht voor akoestische aspecten slechte zaalakoestiek
-7
normale zaalakoestiek, of akoestiek minder van belang
2
goede zaalakoestiek
7
Geluidwering tussen zalen en geluidgevoelige ruimten (bijv. kantoorruimte) verblijfsruimten grenzen via deur aan ruimte met veel geluidproductie
-9
verblijfsruimten grenzen met lichte wand aan ruimte met veel geluidproductie
-6
er grenzen geen geluidgevoelige verblijfsruimten aan zalen
6
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
3.2
Luchtkwaliteit
3.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
3.2.2
Ventilatie en regelgeving wel toe- en afvoervoorzieningen voor ventilatie, maar capaciteit onvoldoende of onbekend
3.2.3
-11
0
9,7
400 240
-27
voorzieningen voor toe- en afvoer van ventilatielucht conform Bouwbesluit nieuwbouw, afgestemd op de bezettingsgraad
0
capaciteit ventilatievoorzieningen 1,5 x nieuwbouweis (bijv. t.b.v. CARA patiënten)
53
Aanvullende voorzieningen ventilatiesysteem ventilatie per ruimte te regelen
4
zelfregelende roosters of goed inducerende inblaasroosters
4
CO2-regeling
4
goede gebruikershandleiding, afgestemd op kennisniveau gebruiker
2
ongunstige locatie luchttoevoer
-7
goede reinigbaarheid ventilatievoorzieningen
4
onderhoudscontract (bij mechanische) ventilatie
4
onderhoudscontract is prestatiegericht
4
er is sprake van recirculatie van ventilatielucht
-4
er is luchtbevochtiging
-4
gesloten keuken of geen keuken
4
10039 DGMR beheer b.v.
Gezondheid 18
3.2.4
3.2.5
3.2.6
3.2.7
3.2.8
Beperken uitstoot schadelijke stoffen uit materialen geen fosfogips in plafonds/wanden/stucwerk
5
geen onverpakte minerale vezels
5
niet schilderen van binnenwerk
5
oplosmiddelen arme/-vrije lijmen en kitten
5
geen pvc-houdende vloerbedekking
5
Beperken stofconcentraties door keuze warmte afgiftesysteem lage temperatuurverwarming: wand/vloerverwarming
16
lage temperatuurverwarming: radiatoren (vb 50/70°C)
8
radiatorenverwarming (70/90°)
0
luchtverwarming met HEPA of ULPA filter
-4
luchtverwarming
-8
Voorzieningen beperken stofconcentraties goede reinigbaarheid verwarmingsvoorzieningen
5
beperken stofconcentraties door centrale stofzuiginstallatie
5
Voorkomen vorming biologische agentia geen of weinig schimmelgevoelige materialen
9
minimaliseer de toepassing van 'zachte'vloerbedekking
18
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
3.3
Thermisch comfort
0
9,6
400
TO berekening: Geen TO berekening beschikbaar 3.3.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
3.3.3
Zomercomfort: geen TO berekening beschikbaar
240
tenminste 6 m² aan te openen raam per 100 m² verblijfsruimte
3
overstekken boven ramen op zuid
3
buitenzonwering
9
zonwerende beglazing (ZTA <= 0,4 )
6
koeling (vloerkoeling, airco)
9
minder dan 3 m2 te openen ramen per 100 m² verblijfsruimte
-6
lichte bouwwijze (bijvoorbeeld houtskeletbouw)
-6
massieve bouwwijze
3
thermisch open plafond
3
beperkte raamoppervlakte op oost, west, zuid: < 25% van gebruiksoppervlak verblijfsruimte
6
raamoppervlakte op oost, west en zuid > 40% van gebruiksoppervlak verblijfsruimte
3.3.4
3.3.5
-18
zomernachtventilatie
3
slecht of matig geïsoleerd dak (Rc <= 1,5 m2K/W) boven verblijfsruimte
-9
Zomercomfort inpandige zaal/zalen zaal voorzien van afdoende koeling, of geen inpandige zaal/zalen
22
zaal niet voorzien van koeling
-22
Wintercomfort door warmteafgiftesysteem lage temperatuurverwarming: wand/vloerverwarming
27
lage temperatuurverwarming: radiatoren
13
radiatorenverwarming
0
luchtverwarming 3.3.6
3.3.7
3.3.8
-11
Wintercomfort door overige kenmerken zeer goede kierdichting
18
tochtwerende voorzieningen ventilatietoevoer
27
glasvlakken hoger dan 2,5 m (zonder voorzieningen)
-9
Individuele regelbaarheid traploos te regelen openen ramen
7
individuele regelbaarheid ruimtetemperatuur
7
buitenzonwering, individueel te bedienen
7
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
3.4
Licht en visueel comfort
3.4.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
10039 DGMR beheer b.v.
0
9,3
100 60
Gezondheid 19
3.4.2
3.4.3
Daglichttoetreding door oppervlak daglichtopeningen daglichtoppervlakte < 2,5% van gebruiksoppervlakte
-7
daglichtoppervlakte 2,5% - 5,0% van gebruiksoppervlakte
0
daglichtoppervlakte > 5,0% van gebruiksoppervlakte
7
reflectiecoëfficiënt binnenwanden > 0,5 en plafond > 0,7
3
belemmering daglichttoetreding door hoge of zeer nabij gelegen gebouwen
-3
Kunstlicht: kwaliteit individuele regelbaarheid verlichting
3.4.4
5
kleurweergave-index Ra >= 90
5
matige kleurweergave, Ra<80
-5
gemiddeld verlichtingsniveau werkplek < 250 lux
-5
Visueel comfort (overig) voorkomen verblinding door daglicht/reflecties
3.4.5
3
uitzicht op groen
3
uitzicht op industrie of blinde gevels
-3
lichtwering werkplekken (lamellen, weinig lichtdoorlatende gordijnen)
3
natuurlijke kleurweergave glas
3
Kunstlicht: voorkomen van verblinding kale tl-balken
3.4.6
-20
armaturen met normale tot goed afscherming
10
armaturen met matige afscherming
-10
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Gezondheid 20
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
4
Gebruikskwaliteit
9,6
1000
4.1
Toegankelijkheid
9,9
250
4.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
4.1.2
Bereikbaarheid perceel
4.1.3
150
OV halte op max. 300 m
3
(overdekte) fietsenstalling aanwezig
3
parkeren op eigen terrein
3
perceel ligt aan fietsroute
3
Verkeersroute op perceel tot entree gebouw: breedte niet aanwezig
10
breedte: b >= 1,8 m EN hoogteverschil <= 0,02 m of hellingbaan in looprichting max. 1:25
10
breedte: 1,5 m <= b < 1,8 m EN hoogteverschil <= 0,02 m of hellingbaan in looprichting max. 1:25
5
breedte: 1,2 m <= b < 1,5 m EN hoogteverschil <= 0,02 m of hellingbaan in looprichting max. 1:25
0
breedte: b < 1,2 m OF hoogteverschil > 0,02 m en hellingbaan in looprichting > 1:25 4.1.4
4.1.5
4.1.6
4.1.7
4.1.8
4.1.9
4.1.10
4.1.11
4.1.12
-10
Entreedeur gebouw vrij oppervlak weerszijden hoofdentreedeur >= 2,1x2,1m
5
vrij oppervlak weerszijden overige deuren >= 1,5x1,5 m
5
Vrije breedte gemeenschappelijke verkeersruimte breedte >= 1,8 m
10
1,5 <= breedte < 1,8 m
7
1,2 < breedte < 1,5 m
3
0,85 <= breedte <= 1,2 m
0
Binnendeuren staruimte weerszijden publieke deur >= 0,9x1,5m
3
staruimte weerszijden niet-publieke deur >= 0,9x1,2m
3
geen dorpels
3
Trap in gemeenschappelijke verkeersruimte: breedte breedte >= 1,8m OF geen trap
10
1,5 <= breedte < 1,8m
8
1,2 <= breedte < 1,5m
5
1,1 < breedte < 1,2m
3
0,8 <= breedte <= 1,1m
0
Trap in gemeenschappelijke verkeersruimte: aantrede aantrede >= 0,24 m OF geen trap
10
0,21 < aantrede < 0,24m
5
0,185 <= aantrede <= 0,21m
0
Trap in gemeenschappelijke verkeersruimte: optrede optrede <= 0,185 m OF geen trap
10
0,21 >= optrede > 0,185 m
0
Personenlift in gebouw lift met vrij vloeroppervlakte >= 1,1x2,2m EN opstelruimte voor lifttoegang >= 2,1x2,1m OF éénlaags gebouw
10
lift met vrij vloeroppervlakte >= 1,05x1,35m EN opstelruimte voor lifttoegang >= 2,1x2,1m
3
lift met vrij vloeroppervlakte >= 1,05x1,35m
0
lift met vrij vloeroppervlakte < 1,05x1,35m
-3
meerlaagsgebouw zonder lift
-10
Afmetingen ruimten MIVA-toilet (publieke ruimte): bxl >= 2,2x2,2m
3
MIVA-toilet: bxl >= 1,65x2,2m
3
Toilet: bxl >= 0,9x1,2m EN deur in lange wand met slot naast toiletpot
3
Extra maatregelen beschrijving
4.2
Functionaliteit
4.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
4.2.2
Grondgebruik
0
8,4
250 150
drie of meer gebruiksfuncties op elkaar
7
meerlaags gebouw
3
functiecombinatie
3
dak met gebruiksfunctie (bijv. fietsparkeren)
7
10039 DGMR beheer b.v.
Gebruikskwaliteit 21
4.2.3
4.2.4
4.2.5
Vrije overspanning (hart-op-hart) lengte >= 7,5 m
20
6 <= lengte < 7,5 m
10
lengte < 6 m
0
Netto verdiepingshoogte hoogte >= 3,5 m
20
3,0 <= hoogte < 3,5 m
10
2,6 <= hoogte < 3,0 m
0
Fietsenstalling: aantal per 100 bezoekerscapaciteit meer dan 35 stuks
20
25 tot 35 stuks
0
minder dan 25 stuks 4.2.6
4.2.7
-20
Functionaliteit ruimten functies en 'vloergebruik' zijn goed afleesbaar
3
ruimtelijke eenheden zijn helder te onderscheiden
3
ruimtelijke en functionele relatie tussen gebouwonderdelen is logisch en begrijpelijk
3
gebouwonderdelen (ruimten) zijn passend gedimensioneerd
3
het gebouw omvat een grote ruimtelijke diversiteit
3
alle verblijfsruimten direct vanuit verkeersruimte bereikbaar
3
ruimten zijn te vergroten door onderlinge koppelmogelijkheid
3
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
0
4.3
Technische kwaliteit
10,0
4.3.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 10,0
4.3.2
Kwaliteit dak
250
uitstekend 4.3.3
17
Kwaliteit dichte geveldelen uitstekend
4.3.4
14
Kwaliteit kozijnen, ramen en deuren uitstekend
4.3.5
14
Kwaliteit verwarmingsinstallatie uitstekend
4.3.6
11
Kwaliteit koelingsinstallatie uitstekend
4.3.7
11
Kwaliteit installatie warmtapwater uitstekend
4.3.8
11
Kwaliteit ventilatiesysteem uitstekend
4.3.9
11
Kwaliteit elektrische installatie uitstekend
4.3.10
11
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
4.4
Sociale veiligheid
4.4.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
4.4.2
Sociale veiligheid gebouw
4.4.3
250
0
10,0
250 150
hoofdentree is zichtbaar vanuit omgeving en entreehal is voorzien van binnen- en buitenverlichting
17
hoofdentreehal is voorzien van helder, doorzichtig glas; daglicht kan toetreden
17
toegangsdeuren gebouw zijn zelfsluitend en beveiligd tegen "flipperen"
17
toegangsdeuren zijn voorzien van buitenverlichting
17
zorgvuldige vormgeving nissen en onderdoorgangen OF niet aanwezig
17
gebouw is niet opklimbaar tot ten minste 3,5 m vanaf maaiveld
17
blinde gevel aan gemeenschappelijke buitenruimte
-17
inbraakwerendheid van te openen delen in gebouwschil is minder dan weerstandsklasse 2
-17
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Gebruikskwaliteit 22
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
5
Toekomstwaarde
8,8
1000
5.1
Toekomstgerichte voorzieningen
9,0
333
5.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
5.1.2
Hoogwaardige elementen
5.1.3
5.1.4
200
afstemmen onderhoud en levensduur bouwdelen
17
dichte geveldelen van verblijfsruimten Rc >= 5,0 m²K/W
17
dichte geveldelen van niet-verblijfsruimten Rc >= 3,5 m²K/W
17
draagvermogen van alle vloeren F >= 5,0 kN/m2
17
gebruiksfunctie-scheidende wand en vloer onder niveau Ilu;k >= 5 dB en Ico >= 10 dB
-17
In casco en gevel producten zonder KOMO-keurmerk
-17
niet-vandaalbestendige bouwdelen en producten op kwetsbare plaatsen
-17
Toekomstige duurzamere uitrusting gevel gereed voor buitenzonwering
17
gevel gereed voor vraaggestuurd ventilatierooster
17
bereikbare leidingtracés
17
bereikbare verbindingen van elementen
17
geen ruimte gereserveerd voor uitbreiding installatie
-17
geen lage temperatuurverwarming
-17
geen extra loze elektraleidingen met aansluitpunt naar alle verblijfsruimten
-17
gebouw ongeschikt voor actieve zonne-energie
-17
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
5.2
Flexibiliteit
5.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
5.2.2
Mate van uitbreidbaarheid
0
8,0
200
GO met meer dan +50% uitbreidbaar
44
GO +25 tot +50% uitbreidbaar
22
GO tot +25% uitbreidbaar
0
niet uitbreidbaar 5.2.3
5.2.4
5.2.5
-22
Aanpasbare elementen scheiding van draagconstructies en inbouwpakket inclusief installaties
22
doorbreekbare zones in plafond en vloeren
11
doorbreekbare dragende wand(en) of wanddelen
11
installatiecomponenten niet eenvoudig aanpasbaar en vervangbaar
-11
elementen met korte levensduur niet eenvoudig aanpasbaar en vervangbaar
-11
Verandering indeling het gebouw is verkavelbaar
11
ruimten zijn eenvoudig te vergroten of verkleinen
11
meerdere gebruiksfuncties binnen eenzelfde casco (opeenvolgend) mogelijk
11
het gebouw heeft overmaat
11
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
5.3
Belevingswaarde
5.3.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
5.3.2
Belevingswaarde directe omgeving (binnen 400 m)
5.3.3
333
0
9,2
333 200
monumentale/historische gebouwen aanwezig
13
verscheidenheid aan gebouwfuncties aanwezig
13
gevarieerd en samenhangend straatbeeld
13
geen openbare voorzieningen aanwezig (winkels, cultuur)
-13
geen recreatief water, groen, plein of park aanwezig
-13
Belevingswaarde buitenzijde gebouw de verschijningsvorm van het gebouw en zijn onderdelen is afwisselend
6
variatie in (beeld)contrasten is samenhangend
6
schaal en ritmiek in het gevelbeeld zijn logisch, tonen structuur
6
de verschijningsvorm van het gebouw past bij zijn context
6
het gebouw is opvallend zichtbaar vanuit de openbare ruimte
6
materiaalkeuze op "mooie" veroudering
6
het gebouw heeft geen duidelijke identiteit
-6
10039 DGMR beheer b.v.
Toekomstwaarde 23
5.3.4
5.3.5
5.3.6
Belevingswaarde binnen gebouw zorgvuldig ontworpen en gedetailleerde entree gebouw
8
de ruimtelijke werking en/of plattegrondindeling is bijzonder en gevarieerd
8
netto verdiepingshoogte >= 3,9 m
3
netto verdiepingshoogte >= 3,2 m
3
uitzicht op gevarieerde buitenruimte vanuit zitpositie in verblijfsruimten
8
daglichttoetreding ook in verkeersruimte
8
Educatieve waarde zichtbare systemen voor duurzame energie
5
zichtbare systemen voor waterverwerking
5
zichtbaar duurzaam materiaalgebruik
5
zichtbare voorzieningen voor biodiversiteit
5
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Toekomstwaarde 24
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Bijlage 2
Resultaten GPR met PV cellen
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software
22
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
Invoerblad Naam berekening Naam berekening
Spuiforum VO fase met PV
Gebouwkenmerken voor materiaalberekening Theaterzaal, 16000m2 Kenmerken huidige situatie
Eigen invoer Referentie huidige situatie
Aantal woningen Aantal bouwlagen Gebruiksoppervlakte(m)2 Begane grondvloer(m)2 Verdiepingsvloer(m)2
Eigen invoer huidige situatie 1
1
8,00
10
16555,00
41450
6440,00
5181.3
11592,00
46631.3
Gevel (dichte delen)(m)2
8644,00
10972
Gevel (open delen)(m)2
1526,00
9943
Dragende binnenwand(m)2
3430,00
9569
0,00
4471
7150,00
4048
Hellend dak(m)2 Plat dak(m)2
Gebouwkenmerken voor energieberekening Theaterzaal, 16000m2 Kenmerken huidige situatie
Eigen invoer Referentie huidige situatie
Gebruiksoppervlakte(m)2
Eigen invoer huidige situatie 16555,00
41450
Begane grondvloer(m)2
6345,00
5181.3
Gevel (dichte delen)(m)2
7203,00
10972
Gevel (open delen)(m)2
1526,00
9943
0,00
4471
6620,00
4048
Hellend dak(m)2 Plat dak(m)2
Gebouwlevensloop Theaterzaal, 16000m2 Levensloop
Referentie Referentie
Bouwjaar
2011
Verwachte sloopdatum (zonder ingreep)
2061
Levensduurverwachting (jaar)
10039 DGMR beheer b.v.
50
Invoerblad 1
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
Resultaten Resultaten
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
ambitie
score Energie
Milieu
Gezondheid
Gebruikskwaliteit
Toekomstwaarde
Duurzaamheidslabel
10039 DGMR beheer b.v.
Resultaten 2
CO2-emissie CO2-emissie (kg/m2) per jaar
Referentiewaarde
Score
Door energiegebruik
65,8
25,1
CO2-emissiereductie (t.o.v. referentiewaarde) 62%
Door materiaalgebruik
11,2
8,3
26%
Totaal
77,0
33,5
57%
Schaduwprijzen en LCA-profielen LCA-profiel
eenheid
Milieu-effecten
Huidig GPR Gebouw
BREEAM.nl
Uitputting (ADP)
kg antimoon (Sb) eq.
4.603e-2
2.455e-2
Broeikaseffect (GWP 100j.)
kg kooldioxide (CO2) eq.
8.311e0
4.433e0
Ozonlaagaantasting (ODP)
kg CFK-11 eq.
5.089e-7
2.714e-7
Smog (POCP)
kg ethyleen (C2H2) eq.
3.694e-3
1.97e-3
Humane toxiciteit (HTP)
kg 1,4-dichloorbenzeen eq.
1.447e0
7.716e-1
Ecotoxiciteit, water (FAETP)
kg 1,4-dichloorbenzeen eq.
1.03e0
5.493e-1
Ecotoxiciteit, sediment
niet operationeel
0.0
0.0
Ecotoxiciteit, terristisch (TETP)
kg 1,4-dichloorbenzeen eq.
1.912e-2
1.02e-2
Verzuring (AP)
kg zwaveldioxide (SO2) eq.
3.633e-2
1.938e-2
Vermesting (EP)
kg fosfaat (PO4) eq.
3.789e-3
2.021e-3
Schaduwprijs
euro
0.77
0.41
Rekenwaarden voor het terugrekening vanuit belasting totale gebouw, totale levensduur Gebruiksoppervlakte (GO)
M2
Bruto vloeroppervlakte(BVO)
M2
(Rest)levensduur
jaar
41,450.00 51,812.60 50
75
GPR Gebouw berekent terug met behulp van het GO en door de gebruiker in te geven gebouwlevensduur BREEAM.NL rekent terug met behulp van het BVO en standaard gebouwlevensduur BREEAM.NL is (nog) niet geschikt voor de bestaande bouw
10039 DGMR beheer b.v.
Resultaten 3
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
1
Energie
8,3
1000
1.1
Energieprestatie
8,0
750
9,0
250
Energieprestatiecoëfficiënt (EPC) EPC
0,78
Primair energiegebruik EPG (GJ) totaal primair energiegebruik (GJ) totaal CO2 verbruik (ton)
16.202 1.042
Resultaten Energieprestatie en CO2-emissie Energieprestatie coëfficiënt (EPC) CO2 (ton)
0,78 1.042
Primair energiegebruik EPG (GJ) totaal primair energiegebruik primair energiegebruik per m2 GBO (MJ/jaar m2)
1.2
Aanvullende energiemaatregelen
1.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
1.2.2
Overige energiebesparende voorzieningen
1.2.3
1.2.4
16.202 391
150
passieve koeling of koeling met warmtepomp
8
vloer- en/of wandverwarming
8
buitenzonwering
8
biomassa voor opwekking warmte
25
Energiezuinig gebruik energiebesparende voorzieningen goede gebruikershandleiding, afgestemd op kennisniveau gebruiker
17
onderhoudscontract installaties
17
onderhoudscontract is prestatiegericht
17
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Energie 4
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
2
Milieu
7,8
1000
2.1
Water
8,0
200
2.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
2.1.2
Waterbesparende toiletsystemen
120
>9 liter reservoir zonder spoelonderbreker
2.1.3
2.1.4
2.1.5
2.1.6
2.1.7
0
6 tot 9 liter reservoir én spoelonderbreker
11
6 liter reservoir én spoelonderbreker
14
4 liter reservoir, spoelonderbreker en stroomvergroter
20
Waterbesparende kranen normale kranen
0
ééngreepsmengkranen / sensorkranen
5
zelfsluitende kranen
5
kranen met volumebegrenzers
14
Waterbesparende douches standaard-douchekoppen
0
douche met zelfsluitende kraan / sensorkraan
2
waterbesparende douchekop
6
Overige waterbesparende voorzieningen beperkte lengte warmwaterleiding van toestel naar tappunten
1
urinoirs
7
Vermindering belasting riolering, bodem en grondwater afvoer hemelwater naar bodem (infiltratie) of oppervlaktewater
6
opvang en buitengebruik hemelwater (o.a. tuin)
2
opvang en binnengebruik hemelwater (o.a. toilet)
3
opvang en gebruik grijswater (o.a. toilet)
3
begroend dak
3
gescheiden riolering
2
minimalisering verhard oppervlakte
6
olie- en slibvangers bij onder andere parkeerplaatsen
6
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
2.2
Milieuzorg
2.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
2.2.2
Zorgvuldigheid ontwerpproces
2.2.3
2.2.4
2.2.5
2.2.6
0
9,0
100 60
benutten standaardmaten blokken en plaatmaterialen
2
voorschrijven van beton met puingranulaat
6
kies voor prefab bouwdelen
3
Voorschriften in bestek gericht op zorgvuldige uitvoering goede opslag materialen op bouwplaats
2
herbruikbare verpakkingen
2
maatregelen tegen water- en bodemverontreiniging
1
zorgvuldige en vergaande afvalscheiding
4
Voorwaarden voor zorgvuldig gebruik gebouw goede voorzieningen voor opslag van papier en karton
10
goede voorzieningen voor opslag van gevaarlijk afval
1
goede voorzieningen voor opslag van compost
1
geen goede plek voor gescheiden opslag van afval
-5
Voorwaarden voor duurzaam sloopproces aanwezigheid sloopbestek
4
aanwezigheid of toepassing van herbruikbare bouwdelen
3
ontbreken of niet toepassing van sandwichconstructies
1
ruime aanwezigheid of toepassing van pur-schuim en kitten
-3
verontreiniging (lijmen, verduurzaming, teer, roet)
-3
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
2.3
-20
6 tot 9 liter reservoir zonder spoelonderbreker
Materiaal
10039 DGMR beheer b.v.
0
7,5
700
Milieu 5
Milieubelasting alle bouwonderdelen (schaduwprijs x1000)
771,5
fundering
32,9
» Funderingsbalk
15,4
geen Funderingsbalk gietbouw
100%
15,4
prefab beton hoeveelheid
3.690,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
15,4
» Paalfundering
16,7
geen Paalfundering hout gietbouw prefab beton
100%
hoeveelheid
10.026,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
16,7
16,7
» Overig
0,8
Aanvulling bouwput
0,1
geen Aanvulling bouwput zand
100%
hoeveelheid
894,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Bodemafsluiting
0,1
0,7
geen Bodemafsluiting polyetheenfolie zand
100%
0,7
schelpen schuimbeton hoeveelheid
3.108,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,7
Opgaand metselwerk geen Opgaand metselwerk
0,0 100%
0,0
kalkzandsteen metselwerk hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Vloeren
283,4
» Begane grondvloer
17,3
geen Begane grondvloer ribcassette balk en broodjes kanaalplaat beton op grondslag breedplaat gietbouw
100%
17,3
keramisch element hoeveelheid
5.181,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
17,3
» Vloerisolatie
5,0
geen Vloerisolatie folie met aluminium eps fenolschuim xps glaswol
100%
5,0
steenwol pur met lucht pur met hcfk's hoeveelheid
10039 DGMR beheer b.v.
5.181,3
Milieu 6
milieubelasting per m2gbo per jaar
5,0
» Vloerbalk
35,5
geen Vloerbalk hout gietbouw
100%
35,5
prefab beton staal hoeveelheid
13.570,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
35,5
» Verdiepingsvloer
155,6
geen Verdiepingsvloer kanaalplaat onverduurzaamd hout (klasse IV, V) hsb-element cellenbeton breedplaat gietbouw
100%
155,6
staalframe element keramisch element hoeveelheid
46.631,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
155,6
» Dekvloer
29,9
geen Dekvloer zandcement anhydriet
100%
hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
29,9
» Verlaagd plafond
29,9
24,6
geen Verlaagd plafond gipsplaat houtwolcement gips,geperforeerd volkernplaat steenwol, geperst
100%
24,6
aluminium,geperforeerd hoeveelheid
23.740,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
24,6
» Overig
15,5
Galerijvloer
0,0
geen Galerijvloer
100%
0,0
prefab beton gietbouw hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Balkonvloer geen Balkonvloer
0,0 100%
0,0
prefab beton hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Console geen Console
0,0 100%
0,0
prefab beton hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Balkon- of galerijhek
5,7
geen Balkon- of galerijhek staal
10039 DGMR beheer b.v.
100%
5,7
Milieu 7
glas aluminium hoeveelheid
2.797,9
milieubelasting per m2gbo per jaar
5,7
Vloerafwerking natte ruimte
1,4
geen Vloerafwerking tegelwerk
100%
hoeveelheid
1.312,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,4
Plafondafwerking
1,4
0,0
geen Plafondafwerking muurverf stucwerk spuitpleister
100%
hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
8,4
8,4
Gevels
112,5
» Buitenblad
43,6
geen Buitenblad pleisterwerk volkernplaat betonsteen prefab beton natuursteen hout met keur (klasse I, II, III) baksteen aluminium
100%
43,6
staal keramiek verduurzaamd hout (klasse IV, V) multiplex met keur glas hout zonder keur (klasse I, II, III) multiplex zonder keur hoeveelheid
10.972,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
43,6
» Binnenblad geen Binnenblad
0,0 100%
0,0
kalkzandsteen hsb-element betonsteen cellenbeton staalframe element,120 prefab beton baksteen hoeveelheid
10.423,4
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Gevelisolatie
3,8
geen Gevelisolatie vlaswol cellulose fenolschuim eps glaswol
100%
3,8
steenwol xps pur met lucht pur met hcfk's hoeveelheid
10.642,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
3,8
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 8
» Buitenkozijn
15,1
geen Buitenkozijn pvc hout met keur (klasse I, II, III) onverduurzaamd hout (klasse IV, V) aluminium
100%
15,1
verduurzaamd hout hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
9.943,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
15,1
» Buitenraam
16,2
geen Buitenraam hout met keur (klasse I, II, III) onverduurzaamd hout (klasse IV, V) pvc verduurzaamd hout aluminium
100%
16,2
hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
3.613,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
16,2
» Buitendeur
0,2
geen Buitendeur hout met keur (klasse I, II, III) pvc onverduurzaamd hout (klasse IV, V) staal aluminium
100%
0,2
multiplex met keur verduurzaamd hout hout zonder keur (klasse I, II, III) multiplex zonder keur hoeveelheid
34,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,2
» Beglazing
32,2
geen Beglazing enkel glas dubbel glas HR glas
100%
32,2
drievoudig glas hoeveelheid
6.795,9
milieubelasting per m2gbo per jaar
32,2
» Overig
1,4
Stelkozijn
8,4
geen Stelkozijn
100%
0,0
onverduurzaamd hout (klasse IV, V) verduurzaamd hout (klasse IV, V) hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Waterkering gevel
0,1
geen Waterkering gevel pvc polyetheen epdm
100%
0,1
lood hoeveelheid
994,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Puivulling
0,0
geen Puivulling
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 9
volkern staal glas
100%
0,0
multiplex met keur multiplex zonder keur hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Ventilatierooster geen Ventilatierooster
0,0 100%
0,0
aluminium hoeveelheid
1.905,5
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Vensterbank geen Vensterbank
0,0 100%
0,0
natuursteen vezelcement keramische tegels kunststeen spaanplaat hoeveelheid
1.940,1
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Waterslag
0,7
geen Waterslag beton hardsteen kunststeen
100%
0,7
keramische tegels aluminium baksteen rollaag hoeveelheid
2.321,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,7
Latei
0,1
geen Latei prefab beton
100%
0,1
staal hoeveelheid
424,8
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Transportdeur
0,0
geen Transportdeur transparante overheaddeur dichte overheaddeur
100%
hoeveelheid
48,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,5
0,5
binnenwanden
107,9
» Dragende wand
36,4
geen Dragende wand hsb-element staalframe element kalkzandsteen cellenbeton gietbouw
100%
36,4
prefab beton baksteen metselwerk hoeveelheid
9.569,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
36,4
» Kolom
23,0
geen Kolom hout
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 10
gietbouw prefab beton staal
100%
hoeveelheid
3.289,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
23,0
» Scheidingswand
23,0
34,5
geen Scheidingswand gips met vlaskern kalkzandsteen
50%
10,2
50%
24,3
gipsblokken cellenbeton hsb-element metal stud poreuze baksteen baksteen metselwerk hoeveelheid
24.720,5
milieubelasting per m2gbo per jaar
34,5
» Overig
14,0
Binnenkozijn
3,2
geen Binnenkozijn staal
100%
2,7
hout met keur (klasse I, II, III) hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
4.313,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,7
Binnendeur
4,5
geen Binnendeur hout honingraat
100%
4,5
spaanplaat multiplex hoeveelheid
1.517,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
4,5
Binnenbeglazing
0,8
geen Binnenbeglazing enkel glas
100%
hoeveelheid
792,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,8
Binnendorpel
0,8
0,5
geen Binnendorpel hout met keur (klasse I, II, III) kunststeen
100%
0,5
hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
1.595,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,5
Stukadoorwerk
1,1
geen Stukadoorwerk stucwerk spuitpleister
100%
hoeveelheid
5.682,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,1
Plint geen Binnenaftimmering
1,1
0,0 100%
0,0
mdf hout met keur (klasse I, II, III) hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
23.259,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 11
Wandafwerking
2,7
geen Wandafwerking muurverf
100%
2,7
behang hoeveelheid
24.884,4
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,7
Tegelwerk
0,0
geen Tegelwerk keramische tegels
100%
hoeveelheid
2.544,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,7
1,7
Daken
35,5
» Dakbalk
0,0
geen Dakbalk hout gietbouw prefab beton staal
100%
hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Constructie plat dak
0,0
13,5
geen Constructie plat dak kanaalplaat onverduurzaamd hout (klasse IV, V) hsb-element cellenbeton breedplaat gietbouw
100%
13,5
staalframe element keramisch element hoeveelheid
4.048,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
13,5
» Isolatie plat dak
2,1
geen Isolatie plat dak fenolschuim eps
100%
2,1
xps pur met lucht glaswol pur met hcfk's steenwol hoeveelheid
4.048,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,1
» Bedekking plat dak
4,9
geen Bedekking plat dak pvc epdm bitumen
100%
4,9
zink aluminium staal glas hoeveelheid
4.048,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
4,9
» Constructie hellend dak
14,9
geen Constructie hellend dak spaanplaat onverduurzaamd hout (klasse IV, V)
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 12
multiplex met keur cellenbeton staalframe
100%
14,9
multiplex zonder keur hoeveelheid
4.471,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
14,9
» Isolatie hellend dak geen Isolatie hellend dak
0,0 100%
0,0
vlas cellulose fenolschuim eps xps pur met lucht glaswol pur met hcfk's steenwol hoeveelheid
4.219,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Bedekking hellend dak geen Bedekking hellend dak
0,0 100%
0,0
betonpan vezelcement natuursteen lei keramieke pan bitumineuze lei houten lei met fsc zink aluminium houten lei, zonder fsc staal keramiek glas hoeveelheid
4.651,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Overig
0,1
Waterkering plat dak
1,8
geen Waterkering plat dak pvc polyetheen epdm
100%
0,1
lood hoeveelheid
809,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Waterkering hellend dak
0,0
geen Waterkering hellend dak pvc polyetheen epdm
100%
0,0
lood hoeveelheid
50,4
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Dakraam geen Dakraam
0,0 100%
0,0
hout met keur (klasse I, II, III) pvc hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
26,6
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Boeiboord 10039 DGMR beheer b.v.
0,0 Milieu 13
geen Boeiboord
100%
0,0
volkern hout met keur (klasse I, II, III) hout zonder keur (klasse I, II, III) multiplex met keur multiplex zonder keur hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Ballastlaag geen Ballastlaag
0,0 100%
0,0
grind leislag beton tegels begroend dak hoeveelheid
3.628,7
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Trappen en liften
2,4
» Centrale trap
0,4
geen Centrale trap hout met keur gietbouw
100%
0,4
prefab beton staal hout zonder keur hoeveelheid
21,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,4
» Interne trap
1,3
geen Interne trap prefab beton
100%
1,3
hout met keur (klasse I, II, III) staal hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
85,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,3
» Overig
0,7
Traphek en balustrade
0,1
geen Traphek en balustrade hout met keur staal
100%
0,1
glas aluminium hout zonder keur hoeveelheid
90,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Trapleuning
0,1
geen Trapleuning hout met keur (klasse I, II, III) staal
100%
0,1
hout zonder keur (klasse I, II, III) hoeveelheid
40,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Liftinstallatie
0,4
geen Liftinstallatie staal
100%
hoeveelheid
11,3
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,4
Liftcabine
10039 DGMR beheer b.v.
0,4
0,0
Milieu 14
geen Liftcabine staal
100%
hoeveelheid
1,1
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
installaties
0,1
194,0
» Warmteopwekking U
1,7
geen Warmteopwekking U warmtepomp
100%
1,7
vr-ketel hr-ketel hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
1,7
» Warmtelevering
8,1
geen Warmtelevering vloerverwarming
100%
8,1
radiatoren bij klimaatplafond radiatoren bij topkoeling alleen radiatoren hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
8,1
» Koudeopwekking geen Koudeopwekking
0,0 100%
0,0
koelsysteem, licht koelsysteem, zwaar hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Koudelevering geen Koudelevering
0,0 100%
0,0
Klimaatplafond hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Warmtapwaterbereiding
0,5
geen Warmtapwaterbereiding geiser collectieve combiketel individuele combiketel elektrische boiler
100%
0,5
gasboiler hoeveelheid
4,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,5
» Zonnecollector geen Zonnecollector
0,0 100%
0,0
collectieve zvi collectieve zonneboiler individuele zvi individuele zonneboiler hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Luchtbehandeling
109,9
geen Luchtbehandeling mechanische afvoer B topkoeling B mechanische aan-en afvoer B
100%
109,9
klimaatplafond B hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
109,9
» PV-systeem
69,1
geen PV-systeem
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 15
amorf silicium, folie (65 Wp/m2) CdTe dunne laag, paneel (100 Wp/m2) kristallijn silicium, paneel (135 Wp/m2)
100%
hoeveelheid
2.600,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
69,1
69,1
» Overig
4,7
Dakgoot
0,1
geen Dakgoot
100%
0,0
pvc polyetheen staal aluminium polyesther zink hout met bitumen hoeveelheid
809,2
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Hemelwaterafvoer
0,0
geen Hemelwaterafvoer pvc
100%
0,0
polyetheen zink staal hoeveelheid
130,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Elektraleiding
4,3
geen Elektraleiding standaard
100%
hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
4,3
Waterleiding U
4,3
0,0
geen Waterleiding U polyetheen polybuteen
100%
0,0
koper hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Binnenriolering U
0,2
geen Binnenriolering U pvc
100%
0,2
polypropeen polyetheen hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,2
Buitenriolering U
0,1
geen Buitenriolering U pvc
100%
0,1
polypropeen polyetheen keramiek hoeveelheid
41.450,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Gasleiding U
0,0
geen Gasleiding U polyetheen roestvaststaal koper
100%
hoeveelheid
41.450,0
10039 DGMR beheer b.v.
0,1
Milieu 16
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Inrichting
0,0
» Keukenblok
0,0
geen Keukenblok multiplex met keur spaanplaat
100%
0,0
multiplex zonder keur hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
» Terreinverharding
2,7
geen Terreinverharding schelpen grind beton tegels
100%
2,7
beton klinkers keramische klinkers hoeveelheid
4.145,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
2,7
» Overig
0,2
Closetcombinatie
0,2
geen Closetcombinatie keramiek
100%
hoeveelheid
95,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Wastafel
0,1
0,1
geen Wastafel keramiek
100%
hoeveelheid
66,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,1
Douchebak
0,1
0,0
geen Douchebak keramiek
100%
0,0
pvc hoeveelheid
27,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
Aanrechtblad
0,0
geen Aanrechtblad kunstharsgebonden spaanplaat
100%
0,0
roestvaststaal hoeveelheid
0,0
milieubelasting per m2gbo per jaar
0,0
10039 DGMR beheer b.v.
Milieu 17
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
3
Gezondheid
9,5
1000
3.1
Geluid
8,3
100
Maatgevende geluidbelasting: Geluidniveau binnen 3.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
3.1.4
Geluidniveau binnen
60
laag (achtergondmuziek in restaurant, bruin café) - 70-80 dB(A)
6
middel (café, dansschool, ouderensoos) - 80-90 dB(A)
0
hoog (jongerensoos, live muziek) - >90 dB(A) 3.1.5
3.1.6
3.1.7
3.1.8
3.1.9
3.1.10
3.1.11
Ligging geluidgevoelige functies t.o.v. gebouw in-/aanpandig of afstand <= 5 m
-14
afstand > 5 m en <= 15 m
-7
afstand > 15 m en <= 50 m
0
afstand > 50 m
7
Maatregelen ter beperking van geluidoverlast geen of nauwelijks (veel klachten)
-7
wel maatregelen maar onvoldoende
-2
uitgebreide maatregelen (op basis van akoestische rapportage)
7
Installatiegeluid ventilatiesysteem ventilatiesysteem zonder afdoende akoestische maatregelen
-6
ventilatiesysteem met akoestische maatregelen
0
ventilatiesysteem met extra aandacht voor akoestische maatregelen
5
Verkorten nagalmtijd verblijfsruimten geen of nauwelijks geluidabsorberend plafond
-4
redelijk geluidabsorberend plafond
0
geluidabsorberend verlaagd plafond
3
Aandacht voor akoestische aspecten slechte zaalakoestiek
-7
normale zaalakoestiek, of akoestiek minder van belang
2
goede zaalakoestiek
7
Geluidwering tussen zalen en geluidgevoelige ruimten (bijv. kantoorruimte) verblijfsruimten grenzen via deur aan ruimte met veel geluidproductie
-9
verblijfsruimten grenzen met lichte wand aan ruimte met veel geluidproductie
-6
er grenzen geen geluidgevoelige verblijfsruimten aan zalen
6
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
3.2
Luchtkwaliteit
3.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
3.2.2
Ventilatie en regelgeving wel toe- en afvoervoorzieningen voor ventilatie, maar capaciteit onvoldoende of onbekend
3.2.3
-11
0
9,7
400 240
-27
voorzieningen voor toe- en afvoer van ventilatielucht conform Bouwbesluit nieuwbouw, afgestemd op de bezettingsgraad
0
capaciteit ventilatievoorzieningen 1,5 x nieuwbouweis (bijv. t.b.v. CARA patiënten)
53
Aanvullende voorzieningen ventilatiesysteem ventilatie per ruimte te regelen
4
zelfregelende roosters of goed inducerende inblaasroosters
4
CO2-regeling
4
goede gebruikershandleiding, afgestemd op kennisniveau gebruiker
2
ongunstige locatie luchttoevoer
-7
goede reinigbaarheid ventilatievoorzieningen
4
onderhoudscontract (bij mechanische) ventilatie
4
onderhoudscontract is prestatiegericht
4
er is sprake van recirculatie van ventilatielucht
-4
er is luchtbevochtiging
-4
gesloten keuken of geen keuken
4
10039 DGMR beheer b.v.
Gezondheid 18
3.2.4
3.2.5
3.2.6
3.2.7
3.2.8
Beperken uitstoot schadelijke stoffen uit materialen geen fosfogips in plafonds/wanden/stucwerk
5
geen onverpakte minerale vezels
5
niet schilderen van binnenwerk
5
oplosmiddelen arme/-vrije lijmen en kitten
5
geen pvc-houdende vloerbedekking
5
Beperken stofconcentraties door keuze warmte afgiftesysteem lage temperatuurverwarming: wand/vloerverwarming
16
lage temperatuurverwarming: radiatoren (vb 50/70°C)
8
radiatorenverwarming (70/90°)
0
luchtverwarming met HEPA of ULPA filter
-4
luchtverwarming
-8
Voorzieningen beperken stofconcentraties goede reinigbaarheid verwarmingsvoorzieningen
5
beperken stofconcentraties door centrale stofzuiginstallatie
5
Voorkomen vorming biologische agentia geen of weinig schimmelgevoelige materialen
9
minimaliseer de toepassing van 'zachte'vloerbedekking
18
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
3.3
Thermisch comfort
0
9,6
400
TO berekening: Geen TO berekening beschikbaar 3.3.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
3.3.3
Zomercomfort: geen TO berekening beschikbaar
240
tenminste 6 m² aan te openen raam per 100 m² verblijfsruimte
3
overstekken boven ramen op zuid
3
buitenzonwering
9
zonwerende beglazing (ZTA <= 0,4 )
6
koeling (vloerkoeling, airco)
9
minder dan 3 m2 te openen ramen per 100 m² verblijfsruimte
-6
lichte bouwwijze (bijvoorbeeld houtskeletbouw)
-6
massieve bouwwijze
3
thermisch open plafond
3
beperkte raamoppervlakte op oost, west, zuid: < 25% van gebruiksoppervlak verblijfsruimte
6
raamoppervlakte op oost, west en zuid > 40% van gebruiksoppervlak verblijfsruimte
3.3.4
3.3.5
-18
zomernachtventilatie
3
slecht of matig geïsoleerd dak (Rc <= 1,5 m2K/W) boven verblijfsruimte
-9
Zomercomfort inpandige zaal/zalen zaal voorzien van afdoende koeling, of geen inpandige zaal/zalen
22
zaal niet voorzien van koeling
-22
Wintercomfort door warmteafgiftesysteem lage temperatuurverwarming: wand/vloerverwarming
27
lage temperatuurverwarming: radiatoren
13
radiatorenverwarming
0
luchtverwarming 3.3.6
3.3.7
3.3.8
-11
Wintercomfort door overige kenmerken zeer goede kierdichting
18
tochtwerende voorzieningen ventilatietoevoer
27
glasvlakken hoger dan 2,5 m (zonder voorzieningen)
-9
Individuele regelbaarheid traploos te regelen openen ramen
7
individuele regelbaarheid ruimtetemperatuur
7
buitenzonwering, individueel te bedienen
7
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
3.4
Licht en visueel comfort
3.4.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
10039 DGMR beheer b.v.
0
9,3
100 60
Gezondheid 19
3.4.2
3.4.3
Daglichttoetreding door oppervlak daglichtopeningen daglichtoppervlakte < 2,5% van gebruiksoppervlakte
-7
daglichtoppervlakte 2,5% - 5,0% van gebruiksoppervlakte
0
daglichtoppervlakte > 5,0% van gebruiksoppervlakte
7
reflectiecoëfficiënt binnenwanden > 0,5 en plafond > 0,7
3
belemmering daglichttoetreding door hoge of zeer nabij gelegen gebouwen
-3
Kunstlicht: kwaliteit individuele regelbaarheid verlichting
3.4.4
5
kleurweergave-index Ra >= 90
5
matige kleurweergave, Ra<80
-5
gemiddeld verlichtingsniveau werkplek < 250 lux
-5
Visueel comfort (overig) voorkomen verblinding door daglicht/reflecties
3.4.5
3
uitzicht op groen
3
uitzicht op industrie of blinde gevels
-3
lichtwering werkplekken (lamellen, weinig lichtdoorlatende gordijnen)
3
natuurlijke kleurweergave glas
3
Kunstlicht: voorkomen van verblinding kale tl-balken
3.4.6
-20
armaturen met normale tot goed afscherming
10
armaturen met matige afscherming
-10
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Gezondheid 20
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
4
Gebruikskwaliteit
9,6
1000
4.1
Toegankelijkheid
9,9
250
4.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
4.1.2
Bereikbaarheid perceel
4.1.3
150
OV halte op max. 300 m
3
(overdekte) fietsenstalling aanwezig
3
parkeren op eigen terrein
3
perceel ligt aan fietsroute
3
Verkeersroute op perceel tot entree gebouw: breedte niet aanwezig
10
breedte: b >= 1,8 m EN hoogteverschil <= 0,02 m of hellingbaan in looprichting max. 1:25
10
breedte: 1,5 m <= b < 1,8 m EN hoogteverschil <= 0,02 m of hellingbaan in looprichting max. 1:25
5
breedte: 1,2 m <= b < 1,5 m EN hoogteverschil <= 0,02 m of hellingbaan in looprichting max. 1:25
0
breedte: b < 1,2 m OF hoogteverschil > 0,02 m en hellingbaan in looprichting > 1:25 4.1.4
4.1.5
4.1.6
4.1.7
4.1.8
4.1.9
4.1.10
4.1.11
4.1.12
-10
Entreedeur gebouw vrij oppervlak weerszijden hoofdentreedeur >= 2,1x2,1m
5
vrij oppervlak weerszijden overige deuren >= 1,5x1,5 m
5
Vrije breedte gemeenschappelijke verkeersruimte breedte >= 1,8 m
10
1,5 <= breedte < 1,8 m
7
1,2 < breedte < 1,5 m
3
0,85 <= breedte <= 1,2 m
0
Binnendeuren staruimte weerszijden publieke deur >= 0,9x1,5m
3
staruimte weerszijden niet-publieke deur >= 0,9x1,2m
3
geen dorpels
3
Trap in gemeenschappelijke verkeersruimte: breedte breedte >= 1,8m OF geen trap
10
1,5 <= breedte < 1,8m
8
1,2 <= breedte < 1,5m
5
1,1 < breedte < 1,2m
3
0,8 <= breedte <= 1,1m
0
Trap in gemeenschappelijke verkeersruimte: aantrede aantrede >= 0,24 m OF geen trap
10
0,21 < aantrede < 0,24m
5
0,185 <= aantrede <= 0,21m
0
Trap in gemeenschappelijke verkeersruimte: optrede optrede <= 0,185 m OF geen trap
10
0,21 >= optrede > 0,185 m
0
Personenlift in gebouw lift met vrij vloeroppervlakte >= 1,1x2,2m EN opstelruimte voor lifttoegang >= 2,1x2,1m OF éénlaags gebouw
10
lift met vrij vloeroppervlakte >= 1,05x1,35m EN opstelruimte voor lifttoegang >= 2,1x2,1m
3
lift met vrij vloeroppervlakte >= 1,05x1,35m
0
lift met vrij vloeroppervlakte < 1,05x1,35m
-3
meerlaagsgebouw zonder lift
-10
Afmetingen ruimten MIVA-toilet (publieke ruimte): bxl >= 2,2x2,2m
3
MIVA-toilet: bxl >= 1,65x2,2m
3
Toilet: bxl >= 0,9x1,2m EN deur in lange wand met slot naast toiletpot
3
Extra maatregelen beschrijving
4.2
Functionaliteit
4.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
4.2.2
Grondgebruik
0
8,4
250 150
drie of meer gebruiksfuncties op elkaar
7
meerlaags gebouw
3
functiecombinatie
3
dak met gebruiksfunctie (bijv. fietsparkeren)
7
10039 DGMR beheer b.v.
Gebruikskwaliteit 21
4.2.3
4.2.4
4.2.5
Vrije overspanning (hart-op-hart) lengte >= 7,5 m
20
6 <= lengte < 7,5 m
10
lengte < 6 m
0
Netto verdiepingshoogte hoogte >= 3,5 m
20
3,0 <= hoogte < 3,5 m
10
2,6 <= hoogte < 3,0 m
0
Fietsenstalling: aantal per 100 bezoekerscapaciteit meer dan 35 stuks
20
25 tot 35 stuks
0
minder dan 25 stuks 4.2.6
4.2.7
-20
Functionaliteit ruimten functies en 'vloergebruik' zijn goed afleesbaar
3
ruimtelijke eenheden zijn helder te onderscheiden
3
ruimtelijke en functionele relatie tussen gebouwonderdelen is logisch en begrijpelijk
3
gebouwonderdelen (ruimten) zijn passend gedimensioneerd
3
het gebouw omvat een grote ruimtelijke diversiteit
3
alle verblijfsruimten direct vanuit verkeersruimte bereikbaar
3
ruimten zijn te vergroten door onderlinge koppelmogelijkheid
3
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
0
4.3
Technische kwaliteit
10,0
4.3.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 10,0
4.3.2
Kwaliteit dak
250
uitstekend 4.3.3
17
Kwaliteit dichte geveldelen uitstekend
4.3.4
14
Kwaliteit kozijnen, ramen en deuren uitstekend
4.3.5
14
Kwaliteit verwarmingsinstallatie uitstekend
4.3.6
11
Kwaliteit koelingsinstallatie uitstekend
4.3.7
11
Kwaliteit installatie warmtapwater uitstekend
4.3.8
11
Kwaliteit ventilatiesysteem uitstekend
4.3.9
11
Kwaliteit elektrische installatie uitstekend
4.3.10
11
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
4.4
Sociale veiligheid
4.4.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
4.4.2
Sociale veiligheid gebouw
4.4.3
250
0
10,0
250 150
hoofdentree is zichtbaar vanuit omgeving en entreehal is voorzien van binnen- en buitenverlichting
17
hoofdentreehal is voorzien van helder, doorzichtig glas; daglicht kan toetreden
17
toegangsdeuren gebouw zijn zelfsluitend en beveiligd tegen "flipperen"
17
toegangsdeuren zijn voorzien van buitenverlichting
17
zorgvuldige vormgeving nissen en onderdoorgangen OF niet aanwezig
17
gebouw is niet opklimbaar tot ten minste 3,5 m vanaf maaiveld
17
blinde gevel aan gemeenschappelijke buitenruimte
-17
inbraakwerendheid van te openen delen in gebouwschil is minder dan weerstandsklasse 2
-17
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Gebruikskwaliteit 22
Spuiforum Den Haag » Spuiforum Den Haag VO fase GPR 4.1 » Spuiforum VO fase met PV GPR Gebouw© 4.1 » Nieuwbouw Bijeenkomstgebouwen
5
Toekomstwaarde
8,8
1000
5.1
Toekomstgerichte voorzieningen
9,0
333
5.1.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
5.1.2
Hoogwaardige elementen
5.1.3
5.1.4
200
afstemmen onderhoud en levensduur bouwdelen
17
dichte geveldelen van verblijfsruimten Rc >= 5,0 m²K/W
17
dichte geveldelen van niet-verblijfsruimten Rc >= 3,5 m²K/W
17
draagvermogen van alle vloeren F >= 5,0 kN/m2
17
gebruiksfunctie-scheidende wand en vloer onder niveau Ilu;k >= 5 dB en Ico >= 10 dB
-17
In casco en gevel producten zonder KOMO-keurmerk
-17
niet-vandaalbestendige bouwdelen en producten op kwetsbare plaatsen
-17
Toekomstige duurzamere uitrusting gevel gereed voor buitenzonwering
17
gevel gereed voor vraaggestuurd ventilatierooster
17
bereikbare leidingtracés
17
bereikbare verbindingen van elementen
17
geen ruimte gereserveerd voor uitbreiding installatie
-17
geen lage temperatuurverwarming
-17
geen extra loze elektraleidingen met aansluitpunt naar alle verblijfsruimten
-17
gebouw ongeschikt voor actieve zonne-energie
-17
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
5.2
Flexibiliteit
5.2.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
5.2.2
Mate van uitbreidbaarheid
0
8,0
200
GO met meer dan +50% uitbreidbaar
44
GO +25 tot +50% uitbreidbaar
22
GO tot +25% uitbreidbaar
0
niet uitbreidbaar 5.2.3
5.2.4
5.2.5
-22
Aanpasbare elementen scheiding van draagconstructies en inbouwpakket inclusief installaties
22
doorbreekbare zones in plafond en vloeren
11
doorbreekbare dragende wand(en) of wanddelen
11
installatiecomponenten niet eenvoudig aanpasbaar en vervangbaar
-11
elementen met korte levensduur niet eenvoudig aanpasbaar en vervangbaar
-11
Verandering indeling het gebouw is verkavelbaar
11
ruimten zijn eenvoudig te vergroten of verkleinen
11
meerdere gebruiksfuncties binnen eenzelfde casco (opeenvolgend) mogelijk
11
het gebouw heeft overmaat
11
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
5.3
Belevingswaarde
5.3.1
Startwaarde nieuwbouw 2006 = 6,0
5.3.2
Belevingswaarde directe omgeving (binnen 400 m)
5.3.3
333
0
9,2
333 200
monumentale/historische gebouwen aanwezig
13
verscheidenheid aan gebouwfuncties aanwezig
13
gevarieerd en samenhangend straatbeeld
13
geen openbare voorzieningen aanwezig (winkels, cultuur)
-13
geen recreatief water, groen, plein of park aanwezig
-13
Belevingswaarde buitenzijde gebouw de verschijningsvorm van het gebouw en zijn onderdelen is afwisselend
6
variatie in (beeld)contrasten is samenhangend
6
schaal en ritmiek in het gevelbeeld zijn logisch, tonen structuur
6
de verschijningsvorm van het gebouw past bij zijn context
6
het gebouw is opvallend zichtbaar vanuit de openbare ruimte
6
materiaalkeuze op "mooie" veroudering
6
het gebouw heeft geen duidelijke identiteit
-6
10039 DGMR beheer b.v.
Toekomstwaarde 23
5.3.4
5.3.5
5.3.6
Belevingswaarde binnen gebouw zorgvuldig ontworpen en gedetailleerde entree gebouw
8
de ruimtelijke werking en/of plattegrondindeling is bijzonder en gevarieerd
8
netto verdiepingshoogte >= 3,9 m
3
netto verdiepingshoogte >= 3,2 m
3
uitzicht op gevarieerde buitenruimte vanuit zitpositie in verblijfsruimten
8
daglichttoetreding ook in verkeersruimte
8
Educatieve waarde zichtbare systemen voor duurzame energie
5
zichtbare systemen voor waterverwerking
5
zichtbaar duurzaam materiaalgebruik
5
zichtbare voorzieningen voor biodiversiteit
5
Extra maatregelen beschrijving extra maatregelen
10039 DGMR beheer b.v.
0
Toekomstwaarde 24
B.2010.1155.01.R001 Spuiforum: Duurzaamheid
Bijlage 3
Energieprestatieberekening (Techniplan)
k:\doc\b\2010\115501\b2010115501r001.docx 31-05-2013
Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software
23
GDH-101X2-P-RE001A.epg
Spuiforum Den Haag · E/E = 0,903
Algemene gegevens Bestandsnaam
: G:\Externe Projecten\GDH-101\( P ) Berekeningen\(2) VO\EPC\GDH-101X2-P-RE001A.epg
Projectomschrijving
: Spuiforum Den Haag
Omschrijving bouwwerk
: Verkennende berekening
Berekeningstype
: utiliteitsbouw
Gebruikte eisentabel
: Eisen Bouwbesluit 2012, aangewezen op 1 maart 2013
Schematisering Klimatiseringszones Klim. zone A
Omschrijving Klimatiseringssysteem A
Transportmedium warmte koeling water en lucht
Verwarmingssysteem Verwarmingssysteem 1
Koelsysteem
Ventilatiesysteem
Koelsysteem 1
Ventilatiesysteem 1
Rekenzones Rekenzone A.1
Omschrijving
Gebruiksfunctie bijeenkomstfunctie overig bijeenkomstfunctie overig onderwijs bijeenkomstfunctie overig bijeenkomstfunctie overig bijeenkomstfunctie overig
Ag [m²] 29 162,00 1 826,00 8 345,00 730,00 480,00 907,00 –––––––––– + 41 450,00 m²
Totale gebruiksoppervlakte energiegebouw (Ag;tot)
Transmissie Definitie scheidingsconstructies rekenzone A.1 scheidingsvlak begrenzing oriëntatie
Gevel NO Dicht Glas II Glas III Glas IV Deuren
buitenlucht
Gevel ZO Dicht Glas I Glas II Glas III
buitenlucht
Gevel ZW Dicht Glas II Glas III Glas IV Deuren
buitenlucht
Gevel NW Dicht Glas I Glas II Glas III Deuren
buitenlucht
Vloer -01
grond
ENORM V1.20 · Licentiehouder:
A [m²]
Hkr [m]
Rc [m²K/W]
NO NO NO NO NO
4 504,00 1 600,00 608,00 447,00 165,00
5,00
ZO ZO ZO ZO
1 050,00 680,00 825,00 591,00
5,00
ZW ZW ZW ZW ZW
4 324,00 1 622,00 762,00 450,00 115,00
5,00
NW NW NW NW NW
1 094,00 680,00 966,00 407,00 25,00
5,00
U [W/m²K]
hoek [°]
ZTA zonwering [-]
belemmering
1,65 1,65 1,65 1,65
90 90 90 90 90
0,40 0,40 0,40 0,40
geen geen geen geen
minimaal minimaal minimaal minimaal minimaal
1,65 1,65 1,65
90 90 90 90
0,40 geen 0,40 geen 0,40 geen
minimaal minimaal minimaal minimaal
1,65 1,65 1,65 1,65
90 90 90 90 90
0,40 0,40 0,40 0,40
geen geen geen geen
minimaal minimaal minimaal minimaal minimaal
1,65 1,65 1,65 1,65
90 90 90 90 90
0,40 0,40 0,40 0,40
geen geen geen geen
minimaal minimaal minimaal minimaal minimaal
8 mei 2013, 16:46 · blz. 1 van 5
GDH-101X2-P-RE001A.epg
scheidingsvlak
Spuiforum Den Haag · E/E = 0,903
begrenzing
oriëntatie
Vloer -01 Vloer 00
0
maximaal
N
593,00
5,00
0
maximaal
N
220,00
5,00
0
maximaal
N
38,00
5,00
0
maximaal
N
277,00
5,00
0
maximaal
N
0,00
5,00
0
maximaal
N
193,00
5,00
0
minimaal
N
269,00
5,00
0
minimaal
N N
2 148,00 92,00
5,00
N
1 438,00
5,00
0
minimaal
5,00
0
minimaal
1,65
0 0
0,40 geen
minimaal minimaal
buitenlucht boven
Dicht Dak parabool
5,00
buitenlucht boven
Dak 07 Daklicht Dak 09
1 940,00
buitenlucht boven
Dak 05 Dak 07
N
buitenlucht boven
Dak 03 Dak 05
belemmering
buitenlucht onder
Vloer 11 Dak 03
ZTA zonwering [-]
buitenlucht onder
Vloer 04 Vloer 11
hoek [°]
buitenlucht onder
Vloer 03 Vloer 04
U [W/m²K]
buitenlucht onder
Vloer 02 Vloer 03
Rc [m²K/W] 0,00
buitenlucht onder
Vloer 01 Vloer 02
Hkr [m] 0,00
sterk geventileerd
Vloer Vloer 01
N
A [m²] 0,00
buitenlucht boven
Dak parabool
N
4 471,00 –––––––– +... 32 594,00
Lineaire koudebruggen Er is gerekend volgens de forfaitaire methode m.b.t. de koudebruggen. Bij de forfaitaire methode wordt een correctie op de U-waarde toegepast.
Definitie lineaire koudebruggen rekenzone A.1 scheidingsvlak koudebrug Vloer -01 Kelderomtrek
ENORM V1.20 · Licentiehouder:
P [m] 296,00
8 mei 2013, 16:46 · blz. 2 van 5
GDH-101X2-P-RE001A.epg
Spuiforum Den Haag · E/E = 0,903
Thermische capaciteit Rekenzone
volgens bijlage H
A.1
nee
vloermassa
type plafond
meer dan 400 kg/m²
gesloten plafond
Cm [kJ/K] 7 461 000 ––––––––– + 7 461 000
Infiltratie qv10;spec [dm³/s·m²] 0,420
eigen waarde nee
hoogte 70,00
lengte gebouw [m] 100,00
breedte uitvoeringsvariant 50,00 meerlaags gebouw als geheel
geveltype standaard
Verwarming Verwarmingssysteem 1 - Verwarmingssysteem 1 installatiekenmerken type verwarmingssysteem temperatuurniveau gebouwgebonden warmtelevering op afstand
: : :
collectief systeem Laag nee
hoofdtype toestel bron vermogen aanvoertemperatuur opwekkingsrendement energiedrager bepaling
: : : : : : :
elektrische warmtepomp grondwater aquifer 550,00 kW 45C° < T <= 50C° 3,900 elektriciteit forfaitair
hoofdtype toestel vermogen opwekkingsrendement energiedrager bepaling
: : : : :
externe warmte 500,00 kW 1,000 warmte forfaitair
type tapwatersysteem
:
zonneboiler afleverset
: :
collectief systeem geen voorraadvaten geen nee
type toestel opwekkingsrendement energiedrager
: : :
externe warmte 0,800 warmte
forfaitair nW;dis [-] aanwezig gem. lengte van tapleidingen is < 3 m
: : : :
ja 0,40 nee nee
Preferent toestel
hulpenergie Niet-preferent toestel
hulpenergie
Warm tapwater Warmtapwatersysteem 1 - Warmtapwatersysteem installatiekenmerken
Preferent toestel
distributierendement douchewarmteterugwinning afgifte aangewezen rekenzones A.1
Ag [m²] 41 450
Ag;tapw [m²] 41 450
Koeling Koelsysteem 1 - Koelsysteem 1 installatiekenmerken Preferent toestel
ENORM V1.20 · Licentiehouder:
temperatuurniveau
:
Hoog
hoofdtype toestel subtype toestel vermogen opwekkingsrendement energiedrager
: : : : :
koudeopslag standaard 700,00 kW 12,000 elektriciteit
8 mei 2013, 16:46 · blz. 3 van 5
GDH-101X2-P-RE001A.epg
Spuiforum Den Haag · E/E = 0,903
Niet-preferent toestel
hoofdtype toestel subtype toestel vermogen opwekkingsrendement energiedrager
aangewezen rekenzones
: : : : :
compressie LTKoudebron 700,00 kW 8,000 elektriciteit
: : : : : : : : : : : : : : : :
D. Mechanische toevoer, mechanische afvoer D.4b - tijdsturing, met zonering nee 0,00 dm³/s 0,00 dm³/s 0,00 dm³/s 94 444,44 dm³/s ja LUKA B ja nee raam open Terugregeling is ten minste 20% Roterende of intermitterende warmtewisselaar 0,700 0,80
A.1
Ventilatie Ventilatiesysteem 1 - Ventilatiesysteem 1 ventilatiesysteem ventilatiesysteemvariant geïnstalleerde capaciteit onbekend 1a) natuurlijke toevoer van buiten 1b) natuurlijke toevoer via een ruimte (serre of atrium) 1c) mechanische toevoer van buitenlucht (decentraal) 1d) mechanische toevoer van voorverwarmde of gekoelde buitenlucht met toe- en/of afvoerkanaal luchtdichtheidsklasse Maximale ventilatiecapaciteit bij koudebehoefte Maximale spuiventilatiecapaciteit bij koudebehoefte spuivoorziening terugregeling/recirculatie type warmteterugwinning rendement Nwtw correctiefactor Frend
Ventilatoren Effectief vermogen ventilatoren is forfaitair bepaald.
Bevochtiging Bevochtigingssysteem 1 - Bevochtigingsysteem 1 type toestel : stoom elektrisch energiedrager : elektriciteit vochtterugwinning : ja aangewezen rekenzones
A.1
12 000,00 m²
PV-systemen Er zijn geen PV-systemen ingevoerd.
Zonnecollectoren Er zijn geen zonnecollectoren ingevoerd.
Verlichting Er is gerekend volgens de uitgebreide methode m.b.t. de verlichting. Rekenzone A.1
armatuurafzuiging ja
ENORM V1.20 · Licentiehouder:
aanw.detectie in >= 70% Ag ja
Verl. Regeling zone 1 Vertrekschakeling
Azone [m²] 41 450,0
Adayl [m²] 0,0
Pn;spec [W/m²] 10,00
FDart [-] 0,90
FDdayl [-] 0,90
8 mei 2013, 16:46 · blz. 4 van 5
GDH-101X2-P-RE001A.epg
Spuiforum Den Haag · E/E = 0,903
Resultaten Primair energiegebruik Verwarming Warm tapwater Koeling Bevochtiging Ventilatoren Verlichting Totaal Elektriciteitsproductie gebouwgebonden Afgenomen energie Geëxporteerde energie Elektriciteitsproductie niet-gebouwgebonden EPtot
[MJ] 4 196 286 1 313 443 1 006 912 125 312 4 121 893 7 824 769 18 588 616 0 18 588 616 0 0 18 588 616
EP;adm;tot Specifieke energieprestatie per m²
20 579 508 449
EPtot / EP;adm;tot EPC voldoet aan bouwbesluit 2012
[-] 0,903 ja
Ag;tot Averlies
[m²] 41 450,00 2 000,00
Informatief CO2-emissie totaal
ENORM V1.20 · Licentiehouder:
1 196 437,38 kg
8 mei 2013, 16:46 · blz. 5 van 5