Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006
ADVIES VAN DE PROVINCIALE MINA-RAAD
over
HET ONTWERP PROVINCIAAL MILIEUJAARPROGRAMMA 2006
Goedgekeurd tijdens de plenaire zitting van 16 februari 2006
1
Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006
1. Het document Het Milieujaarprogramma (MJP) geeft een planning voor 2006 weer van de uit te voeren acties uit het Milieubeleidsplan 2003-2007 en rapporteert over de acties uit het Milieujaarprogramma 2005 en de acties uit de Samenwerkingsovereenkomst tussen het Vlaams Gewest en de Provincie. Het advies van de PMiNa-Raad maakt deel uit van het Milieujaarprogramma en wordt dus gelijktijdig voorgelegd aan de Provincieraad. Volgende documenten van de PMiNa-Raad maken eveneens deel uit van het Milieujaarprogramma : • Basisregels en afsprakennota • Jaarverslag 2005 • Actuele Ledenlijst
2. Algemene opmerkgingen Het globaal advies van de PMiNa-Raad is gunstig, mits aanpassing van de in hoofdstuk 3 vermelde opmerkingen. De PMiNa-Raad wenst uitdrukkelijk dat de vragen om verduidelijking ook aangevuld worden in het document. Vorige jaren kreeg de PMiNaRaad wel steeds een antwoord op haar advies, maar de aanpassingen in het document bleven vaak uit. Als er voor ons iets onduidelijk is of te summier behandeld, dan kan het ook voor andere lezers interessant zijn dat het document in bepaalde acties wordt bijgestuurd.
3. Specifieke opmerkingen p. 16 Watertoets, W1.1.4
De watertoets kan maatschappelijke ontwikkelingen wél beperken (zie vorig advies) wat is DHM? Actualiseren ‘geplande stappen’ :De Vlaamse regering heeft het voorontwerp van besluit over de watertoets goedgekeurd. Het uitvoeringsbesluit geeft de lokale, provinciale en gewestelijke overheden die een vergunning dienen af te leveren, richtlijnen voor de toepassing van de watertoets. De PMiNa-Raad adviseert de dienst Waterbeleid om, zodra deze richtlijnen definitief goedgekeurd zijn, deze mee te communiceren naar de gemeenten, zodat de watertoets zo snel mogelijk effectief wordt toegepast. Nu verschuilt men zich immers te vaak over het uitblijven van deze richtlijnen. (zie ook p.37 vorming) De PMiNa-Raad uit zijn bezorgdheid dat de watertoets door gebrek aan deskundigheid van de toetser verkeerd gehanteerd/geïnterpreteerd zal worden. Er wordt dan ook gesteld dat de toestand indien deze zowel bestaand als vergund is, steeds moet gerespecteerd worden en dit in het kader van de rechtszekerheid van de exploitatie.
p. 32 DuLo-waterplannen, W3.1.1
De PMiNa-Raad bracht eerder advies uit over zowel de doelstellingennota als de actieplannen van de DuLO-Waterplannen. De doelstellingennota werd positief beoordeeld vanwege de goed beschreven algemene en specifieke doelstellingen, en de voorlopige knelpuntanalyse. Ons inziens werd er echter te snel over gegaan tot de opmaak van de actieplannen, zodat ieder plan een opsomming van accidentele lokale knelpunten met dito oplossingen werd. Het DuLo-waterplan miste op die manier een globale visie, een gemeentegrensoverschrijdend karakter en zal de doelstelling van het integraal waterbeheer niet kunnen waarmaken. De plannen werden daarom door de PMiNa-Raad negatief geadviseerd.
2
Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006
p. 37 Vorming waterbeheerders, W3.2.1
Het is van belang dat de vorming voor de lokale waterbeheerders aangepast is aan het niveau van de doelgroep (rattenvangers, grachtenploegen, minawerkers, groenarbeiders). Zoniet, dan gaat de vorming haar doel voorbij en zijn het verloren kosten.
p. 41 Natuurverbinding, N1.1.2
Wat besliste het CBS van Lille ? Dit mag hier vermeld worden in het plan.
p. 45 Harmonisch parkbeheer, N1.2.2
Er is nog meer aandacht nodig voor minder bestrijdingsmiddelengebruik. Vorig jaar konden we het nog horen op ATV (provant.be) in de uitzending over de Rozentuin Vrijbroekpark : ‘we spuiten preventief onze rozen, om ziekten te voorkomen” ! Wat is de stand van zaken bosbeheersplaan prinsenpark ? Dit mag hier vermeld worden in het plan.
p. 50 Ankona, N 2.2.1
Het Jaarboek 2003 verscheen pas in 2005 ? Daardoor zullen er wellicht minder geïnteresseerden zijn. Het zou niet slecht zijn mocht er een inhaalbeweging kunnen gebeuren. Naar analogie van jaarverslagen : vóór de zomer van 2006 het ANKONAjaarboek 2005. Bij geplande stappen staat :opmaak jaarboek 2006. Wat met het jaarboek 2004 en 2005?
p. 55, Agrarisch natuurbeheer, N. 3.2.1 De PMiNa-Raad adviseerde bij het ontwerp PMJP 2004 om de nieuwsbrief ter sensibilisatie van de landbouwers jaarlijks te herhalen. Er werd toen op geantwoord dat dit in overweging wordt genomen. In het vorige en ook het huidige PMJP is het echter niet opgenomen in de planning, dit is jammer.
p. 61 Intern milieuzorgsysteem, D1.1.1
De PMiNa-Raad betreurt de beslissing van het managementteam om het interne milieuzorgsysteem niet onmiddellijk integraal te implementeren, maar projectmatig. Een integraal milieuzorgsysteem streeft immers naar een integrale benadering in tegenstelling tot de projectmatige aanpak. Met betrekking tot de geplande opmaak van een lichtinventaris in de provinciale domeinen en parken, is het van belang dat er ook concrete engagementen worden aangegaan om acties te koppelen aan de vaststellingen uit het studiewerk.
p.67 milieuverantwoord productgebruik, D.1.1.2
De PMiNa-Raad ondersteunt het milieuverantwoord productgebruik van kantoorbenodigdheden en vindt het een positief gegeven dat hieromtrent een communicatiecampagne wordt opgezet naar de personeelsleden en de buitendiensten. Om de voorbeeldfunctie van de provincie naar burgers toe te accentueren, raden wij het aan om deze groene lijst ook op de provinciale website te publiceren. - bij ‘geplande stappen’ staat geen nulmeting, valt dit volledig weg ? - suggestie : bij offertes voor het extern laten drukken van affiches en folders: steeds opnemen ‘op niet-chloorgebleekt recyclagepapier en milieuvriendelijke drukinkten’. Dit ook in kleine letters vermelden op het drukwerk. Zo vervult de provincie haar voorbeeldfunctie.
3
Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006 De PMiNa-Raad ziet nog enkele mogelijkheden om de provinciale papierberg te doen dalen : 1. loonfiches per mail 2. bij vergunningen/machtigingen , nagaan of het insturen van dossiers in veelvoud wel overal noodzakelijk is. Dit is wel vastgelegd in procedures, maar vele kopies worden echter nooit gebruikt. Het doorsturen van informatie per mail kan mogelijk nog verder geoptimaliseerd worden. 3. Nagaan per dienst of er niet op briefwisseling kan bezuinigd worden. Mogelijk kan er ook hier nog meer per mail. 4. bij studiedagen richtlijnen opmaken voor maximaal aantal papieren uitnodigingen en gedrukte affiches, naargelang het vooropgestelde aantal deelnemers. Max. gebruik van e-zines, mail, website, tijdschriften,… - kantoormaterialen : Bij het invoeren van milieuvriendelijk materiaal kan wrevel ontstaan bij het personeel. Dit kan voorkomen worden door een doorgedreven communicatie. Eens het nieuwe ‘groene’produkt is ingevoerd, moet men wel voet bij stuk houden. Anders zou men de indruk kunnen wekken dat het niet menens is. Wanneer worden de nulmetingen uitgevoerd ? -
Kamp C: er bestaan reeds vele isolatiematerialen voor muren, daken en vloeren, maar weinig of niets voor ramen, dat men zelf (ev. tijdelijk) kan aanbrengen. Een huurder gaat niet investeren in superisolerende beglazing en ook in woningen wordt veel enkel glas niet vervangen omwille van de te hoge investeringskost. Er is nood aan een goed isolerende doorschijnende (als het kan doorzichtige) isolatiefolie, die men gemakkelijk zelf kan aanbrengen voor de winter. Denk maar aan ramen voor badkamers en veranda’s (ook plafonds). De firma 3M heeft wel een isolerende raamfolie, maar deze is zeer duur en moet worden aangebracht door een erkend vakman. Mogelijk kan Kamp C hiervoor een oplossing bedenken ? Dit zou voor veel mensen energiebesparing betekenen (ook sociale factor).
p. 75 Wateraudit, D1.1.4
De rapportage van 2005 dient aangevuld.
p. 77 duurzame energie, D.1.1.5
In actie D1.1.5 moeten de uitgevoerde stappen nog worden aangevuld. Tevens adviseert de PMiNa-Raad om een energieconsultant een doorlichting te laten doen van de gebouwen en domeinen. Dergelijke deskundigen kunnen positief bijdragen tot de ontwikkeling van reductiemaatregelen omtrent het energiegebruik.
p. 79-80 evenementen, D1.1.6
De actie om provinciale evenementen zo milieuvriendelijk mogelijk te organiseren omvat te weinig concrete engagementen. De oorspronkelijke campagne afvalarme evenementen werd geannuleerd omwille van gebrek aan creativiteit. Indien – zoals in het milieujaarprogramma wordt aangegeven – er geen doe-activiteiten werden bedacht die aan de eisen beantwoordt, dan dient men te zoeken naar andere haalbare alternatieven in de plaats van onmiddellijk over te gaan tot annulering. Ons vorig advies werd gevolgd inzake de biologisch afbreekbare bekers, waarvoor dank. Contract Horeca-rent eindigt in feb. 2006, maar uitlening bekers gaat door tot 2007 ? Wie neemt het contract over ? p.83 : ‘beheer zal in 2006 opnieuw worden uitbesteed’ ; Een mogelijke reden voor minder ontleningen van de provinciale bekers zou zijn eigen aankoop en beheer door gemeenten. Zijn de gemeenten toch niet terug overgestapt naar wegwerpmateriaal ? Het uitleensysteem werd nochtans positief ervaren.
4
Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006 Op p.90 is men er blijkbaar zeker van dat er meer eigen beheer is bij de gemeenten ? Het is aangeraden om dit te onderzoeken, bv. via rondvraag aan de GEMPA of via de regiovergaderingen. Geplande stappen :’instructies met tips’. De PMiNa-Raad vindt dit te vrijblijvend. Er dienen zeker ook enkele bindende bepalingen vastgesteld te worden : bv. ‘Het is niet toegelaten om wegwerpbekers te gebruiken.’
p.84 communicatiebeleid, D1.2.1
De PMiNa-Raad suggereert om de PRIMA-postbus regelmatig onder de aandacht brengen. Na een tijd verwatert immers het gebruik ervan. De provincie zou ook het insturen van een bruikbare milieutip mogen belonen. Bv. Met een cadeaucheque van de kringloop- of wereldwinkel. Een bruikbare milieutip levert immers naast een verminderde milieudruk vaak ook een financieel voordeel op (lagere energie-, water- of afvalfactuur…).
p.89 burger sensibiliseren, D2.1.1
In actie D2.1.1 omtrent sensibilisatie van burgers inzake afvalpreventie stelt de PMiNaRaad in de beoordeling vast dat de uitleenbare luierkoffer ‘een zeker succes kent’. Wij raden aan om dit verder te specifiëren, met name het is niet duidelijk of dit succes gaat over het ontlenen van de koffer door gemeentebesturen of over het gebruik van herbruikbare luiers door burgers. De omschrijving doet vermoeden dat de wisselbekers nog lang zullen worden uitgeleend. Dit is in tegenspraak met de bewering dat men gaat overstappen op biologisch afbreekbare bekers (p. 79) . Gelieve dit in overeenstemming te brengen. Afvalpreventie : 7 februari is intussen is voorbij. De paragraaf over het POAA-overleg kan dus geactualiseerd worden. p.90 illegaal ontwijkgedrag Worden de afvalstickers op milieuvriendelijke manier gedrukt ? De PMiNa-raad neemt aan van wel. De postersessie zwerfvuil werd weinig ontleend. Wat kan reden zijn ? te duur, te omslachtig, weinig aantrekkelijk ? Wordt dit bijgestuurd ?
p.93 hergebruik van afval, D2.1.2
Volgens de definitie van afval is het correct, maar voor het positieve imago van de kringloopwinkels is het weinig respectvol om hun koopwaar als “afval” te bestempelen. De term herbruikbare goederen is beter gekozen. Zijn kringloopcentra weinig bekend bij de burger ? Een artikel in zOOm zal dit niet veranderen. ZOOm wordt niet gelezen door de doorsnee burger. Misschien is een kleine cadeaucheque in een algemeen dagblad een beter idee ? Op de “te koop website” van de provincie, valt je berichtje er automatisch af na enkele weken. Misschien dan een automatisch berichtje sturen : “pech gehad, volgende keer meer succes. Breng je goederen naar de kringloopwinkel, zo heeft er nog iemand plezier aan !” Zo wordt afval vermeden en geraken de kringloopwinkels beter bekend bij het personeel. p.94 indicatoren: De PMiNa-Raad stelt voor om toe te voegen : - aantal malen dat compostkoffer werd ontleend - aantal compostdemoplaatsen tov aantal mogelijke plaatsen in prov.domeinen
5
Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006
p.96 KMO’s, D2.1.3
De milieuwegwijs voor isoleerders kan mogelijk ook door andere provincies gebruikt worden (nav wegwijs voor carrosseriebedrijven.).
p.99 sensibilisering rationeel energiegebruik, D2.1.4 In zijn vorig advies had de PMiNa-Raad aangedrongen om de principes van duurzaam bouwen en verbouwen te promoten bij architecten. Daar werd toen op geantwoord dat deze doelgroep in de volgende jaren nog meer bereikt zal worden via informatiesessies. De PMiNa-Raad is blij met dit beleid om deze uiterst belangrijke doelgroep bij de sensibilisatie te betrekken. Acties gericht naar architecten vindt men nu terug in meerdere acties, waaronder ook D.2.1.3, 2.1.5 en D.2.1.8.
p.109 duurzaam leven, D2.1.7
De provincie kan misschien eens een biobabbelaar van VELT uitnodigen voor een biobabbel (info over biolandbouw/biovoeding, interactief, laagdrempelig en met biohapjes) voor het personeel.
p.120 duurzame energie, D.2.2.1
Wat is een temperatuurs- en vochtigheidslogger ? Graag vermelden in de nota.
p.121 Communicatiebeleid intern milieuzorgsysteem, D2.2.2
De PMiNa-Raad vindt het positief dat de provincie haar ervaring omtrent de implementatie van een intern milieuzorgsysteem wil doorgeven aan de gemeenten, maar wijst er tevens op dat de provincie zelf reeds aangeeft in actie D1.1.1 dat de interne milieuzorg nog geen echt milieuzorgsysteem is. Vandaar dat we erop wijzen pas ervaringen door te geven wanneer de implementatie van een volwaardig intern milieuzorgsysteem een feit is.
p.124 mobiliteitsbeleid, M1.1.1
Er wordt advies gevraagd aan de PMiNa-Raad, waarvoor dank.
p. 136 MKROS, actie H1.2.1
De PMiNa-Raad pleit voor de dringende installatie en effectieve werking van MKROS (Dit signaal doorgeven aan de bevoegde instantie). Na de installatie en initiële bekendmaking in 2002 gebeurde er verder niet veel meer om over te gaan tot de definitieve opstart van het meldpunt voor milieuklachten. In functie van een globale benadering van de hinderproblematiek, pleit de PMiNaRaad voor de opmaak van een databank met de totale gecumuleerde vuilvrachten van een bedrijvenzone. Milieuvergunningen worden vandaag afgeleverd alsof de bedrijven geïsoleerd staan. Aanwezige historische vervuiling wordt niet meegerekend. Er is dringend een databank nodig waar de vergunde vuilvrachten in beeld worden gebracht alsook de perimeters waarbinnen ze de omgeving aantasten samen met de duurtijd van hun actieve en passieve vervuilende kracht. De interpretatie van deze data moet toelaten risicozones af te bakenen alsook aanduidingen geven welke typen bedrijventerreinen al dan niet kunnen bestemd worden. Ook nieuwe of bijkomende vergunningen kunnen aan dit criterium getoetst worden.
p.155 gemeenten en doelgroepen, G2.1.1
Het is goed dat de provincie Antwerpen de exceltabel opgemaakt door de provincie Vlaams Brabant kon gebruiken. Mogelijk kan er in de toekomst nog meer uitwisseling (materiaal en knowhow) plaatsvinden tussen de verschillende provincies. Dit kan erg tijds- en kostenbesparend werken. De opdracht en de doelgroep zijn immers in 5 provincies gelijklopend. Als er initiatieven van onze provincie werden overgenomen in de/een andere, is het interessant om dit ook in deze nota te vermelden.
6
Advies van de PMiNa-Raad over het ontwerp PMJP 2006
p.183 afkortingenlijst
aan te vullen met : DHM, KANS, MAMBO
7