Advies Technische Hygiëne Zorg in Bergen op Zoom Samenwerken aan een gezonde omgeving voor alle inwoners
GGD West-Brabant, Programma’s Gezonde en Veilige Leefomgeving & Lokaal Gezondheidsbeleid, 21 november 2011
INHOUD
1. Inleiding 2. Doelstelling 3. De voorzieningen in beeld 4. Advies
Bijlagen: Productomschrijving LCHV Richtlijn
2
1. Inleiding Op grond van de Wet Publieke Gezondheid (WPG) is de gemeente verantwoordelijk voor het bevorderen van de technische hygiëne zorg (artikel 2.2.f.). De GGD adviseert de gemeente hierover. Technische hygiënezorg (THZ) heeft als doelstelling de verspreiding van infectieziekten te voorkomen door: - te signaleren in welke organisaties een verhoogd risico bestaat op de verspreiding van infectieziekten - te adviseren over (hygiëne-)maatregelen die genomen kunnen worden om deze verspreiding tegen te gaan. THZ wordt ingezet in situaties waarbij veel mensen tegelijkertijd van gemeenschappelijke voorzieningen gebruikmaken. Dit geldt in het bijzonder voor doelgroepen die, op basis van bijvoorbeeld leeftijd en gezondheid, een extra risico lopen op infecties en waarvoor infectieziekten ernstige gevolgen kunnen hebben. Kinderen zijn bijvoorbeeld extra kwetsbaar, omdat zij hun weerstand nog moeten opbouwen. Ouderen, zieke mensen en zwangere vrouwen lopen een risico omdat hun weerstand minder kan zijn. Het Besluit Publieke Gezondheid werkt de THZ-verantwoordelijkheid verder uit. Het gaat om: a. het bijhouden van een lijst met instellingen waar, gezien de aard van de doelgroep en de omstandigheden waaronder de activiteiten worden verricht, een verhoogd risico bestaat op de verspreiding van pathogene [=ziekmakende] micro-organismen, b. het adviseren van de onder a. bedoelde instellingen over de mogelijkheden op het gebied van bouw, inrichting en organisatie van de activiteiten om de risico’s op verspreiding van pathogene micro-organismen te verkleinen, c. het signaleren van ongewenste situaties, d. het beantwoorden van vragen uit de bevolking en het geven van voorlichting. Gemeenten en GGD spraken gezamenlijk af hoe zij aan deze verantwoordelijkheid in de praktijk vorm geven (zie productomschrijving in de bijlage).
3
2. Doelstelling Dit advies is bedoeld om uw gemeente te ondersteunen bij de uitvoering van haar THZ verantwoordelijkheid. Op maat voor uw gemeente zijn risico’s in beeld gebracht en krijgt u advies over een aanpak ter voorkoming en verkleining van risico’s. Uitgangspunt is de technische hygiënezorg te verankeren in het lokale gezondheidsbeleid
4
3. De voorzieningen in beeld Om een beeld te krijgen van de instellingen waar, gezien de aard van de doelgroep en de omstandigheden waaronder de activiteiten worden verricht, een verhoogd risico bestaat op de verspreiding van ziekten wordt gebruik gemaakt van een methode van het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV). Op basis van meetbare en objectieve criteria is een rangorde aangebracht in de instellingen met een verhoogd risico. Daarbij is ook bestaande wetgeving en reeds functionerend toezicht meegewogen. In bijlage 2 wordt hierop een nadere toelichting gegeven. Onderstaand schema gaat specifiek over de voorzieningen in uw gemeente. Instellingen
1
Instellingen ressorterend onder de wet op de jeugdhulpverlening: semiresidentieel
Aantal aanwezig 4
Naam
Zuidwester Jeugdzorg en Pleegzorg
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie Wet op de jeugdzorg/ IJZ
1
Kwaliteitswet/ IGZ
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Taak gemeente
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Medisch Kinderdagverblijf Pompon (SDW)
Orthopedagogisch Dagcentrum Observatiegroep de Petteflet (SDW) 1
Gehandicaptenzorg: extramuraal woonvoorzieningen voor gehandicapten
17
SDW Woonlocatie: Tulpenveld Lindeboom Op te Brugge Pegasus De Spil Logeerhuis Bergen op Zoom
NSWAC: Woonvorm BOZ Woontraining BOZ
Fokus Bergen op Zoom: Bergseplaat
Thomashuis: Lepelstraat SenL zorg:
5
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Kwaliteitswet/ IGZ
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
WPG geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting. Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Taak gemeente
Lambertijnenhof 202 t/m 240
Sociowoning Portugalstaat
Sociowoningen Diepenbrocklaan nr 1 en 1a
Jan de Witstraat
Vogelzang
Woonboerderij 1
Gehandicaptenzorg intramuraal
9
Ruigevelden SDW dagbesteding: houtbedrijf manege Kadoshop Kunstuitleen Theater Lunchroom De Colweghe NSWAC: de sleutel SenLzorg dagbesteding: Lambertijnenhof
2
3
Opvangcentra voor dak- en thuislozen, sociale pensions
Verpleeg en verzorgingshuizen
2
GGZ Westelijk NoordBrabant Stichting De Zuidwester
10
Sociaal pension van de GGZ WNB VAAZ Lievensberg
Kwaliteitswet/ IGZ
Zorgcentrum Catharina Zorgcentrum Sint Elisabeth. Wzc Avondvrede Wcz Steijenburgh Wzc Jaqueline Verpleeghuis Residentie Moermont Kardinaal de jonglaan woning nr 15, 101, 115 Hospice De Markies 4
Penitentiaire inrichtingen (incl. tbs en uitzetcentra)
0
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
6
Instellingen
5
6
Instellingen ressorterend onder de wet op de jeugdhulpverlening: residentieel Justitiële inrichting Medisch kindertehuis Internaat Scholen: groepen 1 en 2 (4/5- jarigen)
Aantal aanwezig 0
30
Naam
Bergen op Zoom:
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie Wet op de jeugdzorg /IJZ
1
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
Wet kinderopvang/ Gemeentelijke verordening GGD
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
De Kreek
Taak gemeente
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Lodijke + locaties: Reimerwaal en School woning. Het Palet De Krabbenkooi+ dep. Montessori Basisschool + dep. Marco Polo Sancta Maria Octopus B.S. De Aanloop De Borghoek De Noordster De Welle Anton van Duinkerken De Grebbe, locatie Oost El Feth Dé Brede taalschool Het Kompas + dep Algemene School Oost
Halsteren: Sint Maarten De Springplank De Toermalijn De Biezenhof Rode Schouw
Lepelstraat: De Wegwijzer 7
Peuterspeelzalen
22
Bergen op Zoom: ’t Eekhoorntje ’t Geitje De Hummelsoos Jip en Janneke Kiekeboe Klein Duimpje
7
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Wet Kinderopvang/ GGD
Opstellen en uitvoeren handhavingsbeleid
Taak gemeente
Kleine Beer. ’t Kwetternest. ’t Meulenèrke. Olleke Bolleke. Ons Marieke De Speelplaat. De Teddybeer. De Toverfluit De Tuinkabouters Koekeloere doe je Zo De Kleine Markies
Halsteren: Het Ganzenhok Het Klaverblaadje De Robbedoes
Lepelstraat: Het Hummeltje 8
Kindercentra
33
Bergen op Zoom: Bso De Grebbe Bso Grobbebollen Bso Het Frankje BsoKids City BSO Kinderopvang Mamaloe, locatie de Lachplaneet (dep) Bso kinderopvang op maat locatie FC Bergen Bso kinderopvang op maat locatie Lodijke Bso Kindersleutel Bso Op maat locatie de bergse plaat Bso Op maat Locatie de Schelp Bso zo op de Aanloop Bso/Kdv Alles Kidz Bso/kdv Op maat locatie de Kreek/Kleinsteyn Bso/kdv de bengels/Ukkepuk Bso/kdv De kleine
8
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
Taak gemeente
Markies Bso/Kdv Het wiebelhuis/Ratjetoe Bso/kdv kindercentrum le Garage Bso/kdv kinderopvang op maat Bso/kdv kinderslot Kdv Het Frankje Kdv Ratjetoe GOB Chiproses GOB Kobalt Kinderopvang GOB Op Maat GOB Viaviele Bergen op Zoom
Halsteren: Bso Bibberhaai Bso Kinderopvang Mamaloe locatie de Toppers Bso zo op het groene Hart Bso/Kdv Kinderopvang Mamaloe (dep) Bso/Kdv Zo op de schans Kdv Mamaloe Kdv zo aan de Langstraat
Lepelstraat: 9
Publieksevenementen Risico inventarisatie vooraf Toezicht ter plaatse
Divers
Bso/Kdv New kids Vastenavend 90’s Unlimited Paradefestival Proefmei Gebouw-T festival Rommelmarkt Zilveren pijl verschieting Defilé Wandelavondvierdaagse Haringparty Kiwanis
9
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Taak gemeente
Doorkomst Roparun Ravelijnlezing Jazz weekend Maria Ommegang Beachvolleybaltoernooi Flat Out Family/fandag Borgvlietse jaarmarkt Muziek op het Wilhelminaveld Bergs Strandvoetbaltoernooi Braderie Rommelmarkt Toertocht voor klassieke auto’s Dance Boulevard Jeugdwielerronde Jeu de Boulestoernooi Openluchtspektakel ‘Diederick’ Defilé Scootmobieldriedaagse Cars & Charity e
8 Oosterschelderit Shantykoren festival Kunsten in de Monumenten Stoffenmarkt Bergs Blaaskapellenfestival Solexrace Bergse Havenloop Rock over Halsteren Outdoor Elfenboz Kermisloop, dorpsfeest Amerikanendag
Evenementen waar de rol van de GHOR uitgebreider is dan alleen de adviesrol: Bergse monumentenloop Concours Hippique Bourgondische Krabbenfour Monumentenweekend +
10
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting. Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
Taak gemeente
Vestingstedendagen + openluchtspektakel 10
11
Asielzoekers- en vertrekcentra: opvang met gemeenschappelijke voorzieningen Scholen: groepen 3 t/m 8
0
30
Bergen op Zoom:
WPG/ Geen
De Kreek Lodijke + locaties: Reimerwaal en School woning. De Verrekijker De Krabbenkooi+ dep. Montessori Basisschool + dep. Marco Polo Sancta Maria ’t Fort + dep B.S. De Aanloop De Borghoek De Noordster De Welle Anton van Duinkerken De Grebbe, locatie Oost El Feth Dé Brede taalschool Het Kompas + dep Algemene School Oost
Halsteren: Sint Maarten De Springplank De Toermalijn De Biezenhof Rode Schouw
Lepelstraat: De Wegwijzer 12
Scholen: vervolgonderwijs
15
Gymnasium Juvenaat Luzac College Bergen
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
op Zoom Markiezaat College.
ROC West-BrabantL Prinsetuin Halsteren
11
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Kwaliteitswet/IGZ
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
Taak gemeente
’t Bergse VMBO
OMO scholen gemeenschap: Mollerlyceum Bergen op Zoom Zoom Mavo Europese leerroute Roncalli Scholengemeenschap Regionale Scholengemeenschap ’t Rijks Het Kwadrant, school voor praktijk onderwijs EBC Talen instituut SPB, regio Brabant en Tholen Sunnet Computer college TCA Training 13
Privéklinieken en zbc’s (zelfstandige behandel centra)
3
GGZ Westelijk NoordBrabant
Huid en laserkliniek
Lievensberg Haarhoeve Vermaat Obesitas Kliniek 14
Publieksvoorzieningen (buurthuizen, sportaccommodaties)
38
Jongerencentrum Trefpunt
Wijk/Buurt huizen: Gemeenschapshuis Eigen Haard Ontmoetingscentrum Lepelaar Wijkcentrum De Bergse Plaat Wijkcentrum De Hofstee. Wijkcentrum De Kastanje
12
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Taak gemeente
Wijkcentrum De Moerkens Wijkcentrum FortZeekant Wijkcentrum Het Hoofdkwartier Wijkcentrum Oost Wijkcentrum De Korenaere Wijkcentrum De Lepelaar Wijkcentrum De Olifant ’t Weike Wittenhorst
Gemeentelijke Gymnastieklokalen; Burgemeester Blomlaan, Lambertijnenlaan 5, Lodijke Gymnastieklokaal, Ouderdinge 15, Julianastraat 34, 4661 JR Halsteren, Pastoor Dekkerstraat 2, 4664 BJ Lepelstraat,
Gemeentelijke Sporthallen; Sporthal Boulevard Sporthal Gageldonk Sportzaal De Krannebuis Sporthal Tuinwijk Racket Sport Bergen op Zoom Sporthal De Beek
Gemeentelijke Sportparken; De Markiezaat De Brombeer Sportpark Lepelstraat
13
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Taak gemeente
Sportpark Meilust Sportpark Rozenoord Sportpark De Staakberg De Beek
Sportscholen: Body moving sport en beauty Fitness First Fit Plus Fitness Palace Sportschool Body Fitt, Halsteren Slender You Sport en bewegingcentrum sport Fit, BoZ Sportschool sankaku Sportstudio Energy
Tennisbanen; Halsterse Tennis Vereniging Tennis- en Businesscentrum De Melanen Tennisverening lepelstraat TV Smash BOZ TV LTC de Zoom Tennisclub LTC Olumpia 1889
Speeltuin: Stichting Stadspeeltuin van Glymes
Culturele centra: Cinamactueel Stadsschouwburg CKB de Maagd CKB Underground podium Stoelemat Centrum
14
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting. Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
Taak gemeente
De Raayberg
Kinderboerderij: ’t Appeltje Nieuwe Drenck 15
Groepsaccommodaties
4
Manege Molenzicht
Groepsaccommodatie de Molen
VakantieBoerderij Zomerhof
Stayoke bergen op zoom 16
Asielzoekers- en vertrekcentra: opvang met privévoorzieningen
0
17
Seksinrichtingen
2
BVBA 2000
Gemeentelijke verordening/ GGD
Relaxclub Sonja 18
Beautyfarms en schoonheidssalons (exclusief permanente make-up)
46
Bergen op Zoom : Salon Mooi
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
Helene Bosters Derwing Schoonheidssalon Jose Sebregts Schoonheidssalon Tilly Kathinka huid en cosmethica analist Cardeine schoonheids en visagiste salon Acribie huidverzorging Acla Schoonheidssalon Pedicure en schoonheidssalon Beelag-Corbet Bliss Corrie vd Boom huidverzorgingsinsituut Katrien Bogers Beauty Sonja de Bruijn Schoonheidssalon
15
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Taak gemeente
Carina Sschoonheid en pedicure salon Le Ciel salon E van Pul Conny vd heuvel schoonheidsinsituut MECA v Eekelen huidverzorging Ingrid v Egeraat schoonheidssalon Ellemiek schoonheidssalon Ellen schoonheidsstudio Esthetique Cincure Ria vt Hoff schoonheidsalon Kosmein schoonheidssalon Martin Jose Nawod creations Herbal beauty center New face schoonheidsinsituut Mariska Paassens schoonheidssalon Judith v Gastel salon voor schoonheid Beautysalon Sara Rozalies schoonheids en pedicure salon Claudia hermans schoonheidssalon Secrets de beaute Skin en nail care saloma Virgo Puella Wand schoonheidssalon
Halsteren : Beau Camp huidverzorging Jeanine Bennaar
16
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Kwaliteitswet/ IGZ
Signaleren, melden van ongewenste situaties. Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting. Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Taak gemeente
schoonheidssalon Beautystudio saskia Elan huid en voet verzorging La Grange schoonheidssalon Schoonheidsalon Damibella Karin verhees huidverz. Yvonne schoonheidssalon
Lepelstraat : Beauty for You ! Elisabeth 19
Ambulancediensten
1
20
Arrestantenverblijven
0
21
Psychiatrische ziekenhuizen
5
schoonheidsinsituut RAV GGD Westbrabant
WPG/ geen
GGZ Westelijk NoordBrabant: Landgoed Vrederust
Kwaliteitswet/IGZ
Pater Hermansstraat 1 (jeugd) Antwerpsestraat 80 Broeksblok
22
Instellingskeukens (nonprofit)
10
Rooseveltlaan 148 (volw en ouderen) VAAZ lievensberg
Warenwet/VWA
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Whvbz/Provincie
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
Zorgcentrum Catharina Zorgcentrum Sint Elisabeth. Wzc Avondvrede Wcz Steijenburgh Wzc Jaqueline Verpleeghuis Residentie Moermont Kardinaal de jonglaan woning nr 15, 101, 115 Hospice De Markies 23
Zwemgelegenheden en sauna’s
4
De Agger Zwemschool Zwembad De Melanen Zwembad de Schelp
17
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Wet tattoo & piercing/GGD en VWA
Signaleren, melden van ongewenste situaties.
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting.
WPG/ geen
Monitoren, signaleren, adviseren, vraagbaak, voorlichting. Signaleren, melden van ongewenste
Taak gemeente
Energy
24
Tatoeage en piercingshops
8
Bigfoot Body-X-Styling Instituut voor huidverzorging C. van den Boom Nawod creations Telpostshop Mounty Zoo Tattoo Needlemagic Beaurive Schoonheidsinsituut Elles Huidverzorgings instituut
25
Kampeergelegenheden en jachthavens
13
Camping: Vakantieboerderij Zomerhof Minicamping De nieuwe Drenck Kinderboerderij De nieuweDrenck Kampeercentrum Uit & Thuis Camping de Bergse Hoeve Camping Ons Buiten Camping Zoomland camping de Dassenplas Camping de Heide
Camperplaats: Boulevard Noord
Jachthavens: Jachthaven WSV de Schelde WV de Schelde Jeugd 26
Openbare toiletten
27
GGD’en/publieksruimtes GGD’en
Divers
1
"aan Lager Wal” o.a Bibliotheek , Gemeentehuis, Station, Pastoor Joorenplein, st. Annastraatje GGD Westbrabant Zuidoostsingel 21
Kwaliteitswet/ IGZ
18
Instellingen
Aantal aanwezig
Naam
Wetgeving/ Toezichthouder infectie-preventie
1
Taak gemeente
situaties. 1
Gemeentelijke verantwoordelijkheden bij instellingen met een toezichthouder Zoals reeds eerder omschreven geldt voor een aantal instellingen/ voorzieningen dat bij wet is vastgelegd dat zij verplicht zijn om maatregelen te treffen om infectierisico’s te voorkomen. Om zicht hierop te houden zijn toezichthouders aangewezen die beoordelen of hieraan voldoende uitvoering wordt gegeven. Voorbeelden zijn de Kwaliteitswet, de Wet Kinderopvang en de Warenwet. De taak van de gemeente is dan met name het signaleren, het registreren van klachten en, zo nodig, het informeren van de toezichthoudende instanties. Gemeentelijke verantwoordelijkheden bij instellingen zonder een toezichthouder Bij de instellingen waar geen specifieke wetgeving van toepassing is wordt over het algemeen geen toezicht gehouden of infectierisico’s afdoende worden afgedekt. Hier heeft de gemeente, op grond van de WPG, de taak na te gaan of de gezondheid van de inwoners van de gemeente voldoende is gewaarborgd. Standpunt GGD De GGD is van mening dat in algemene zin bij voorzieningen zonder toezichthouder een vorm van toezicht georganiseerd dient te worden. Echter staat voorop dat toezicht toegesneden moet zijn op de actuele situatie en aansluit bij de noodzaak/ behoeften van de betreffende (soort) instelling/ voorziening.
19
4. Advies Hieronder treft u voor de voorzieningen die in uw gemeente aanwezig zijn en waarop vanuit overige wetgeving (nog) geen toezicht plaatsvindt de stand van zaken en een advies aan. In het advies wordt de rangordenummering van het LCHV gevolgd. 2. Opvangcentra voor dak- en thuislozen, sociale pensions In uw gemeente is een voorziening voor dak- en thuislozen aanwezig. Uit onderzoek in Amsterdam en Utrecht is gebleken dat er binnen de betreffende voorzieningen vaak een tekort is aan kennis over hygiëne bij personeel en bewoners en de hygiënetoestand zelf vaak tekortschiet. Een goede hygiëne is van belang om overdacht van infecties tijdens het verblijf in het opvangcentrum te voorkomen. Door het ontbreken van kennis en/of het niet naleven van de hygiëneregels, kunnen infectieziekten zich snel verspreiden. Dit kan gevolgen hebben voor de gezondheid en veiligheid. Aangezien er sprake is van een doelgroep met uiteenlopende achtergronden, zoals drugsverslaafden, (ex-)psychiatrische patiënten, alcoholisten, gokverslaafden, zwerfjongeren, illegalen, mishandelde vrouwen of vrouwen uit de vrouwenhandel, deze doelgroep zich in een sociaal kwetsbare situatie bevindt en er in de meeste gevallen sprake is van een verminderde weerstand, legitimeert dit een vorm van technisch hygiënische begeleiding. Landelijk wordt een ondersteuningsproject Advies Wij adviseren u om in 2012 de Technische Hygiënezorg te agenderen tijdens een gesprek met Maatschappelijke Opvang/ Novadic-Kentron. Doelstelling is samen met hen te inventariseren hoe de THZ binnen de maatschappelijke opvang aandacht krijgt en welke behoefte aan ondersteuning er is. De GGD kan desgewenst dit gesprek begeleiden.
6. Scholen: groepen 1 en 2 (4/5 jarigen) Kleine kinderen vormen een kwetsbare groep. Hun afweersysteem is nog volop in ontwikkeling. Via andere kinderen en bijvoorbeeld het gebruik van gezamenlijke materialen en toiletten komen zij vaker in contact met allerlei ziekteverwekkers waartegen zij nog geen weerstand hebben opgebouwd. Reden te meer om extra aandacht te besteden aan hygiëne zodat gezondheidsrisico’s kunnen worden beperkt. Het gaat hierbij onder andere om een schone leefomgeving, een goede persoonlijke hygiëne en het voorkomen van risicovol gedrag. Ook moet er op een juiste manier gehandeld worden wanneer er toch sprake is van een verhoogd risico op besmetting (bijvoorbeeld door zieke kinderen, besmet voedsel of een ongeluk met een open wond). Door het treffen van hygiënemaatregelen en beleid op onder andere het gebied van (persoonlijke) hygiëne kunnen gezondheidsrisico’s tot een minimum worden beperkt. Advies Wij adviseren u met de besturen van de scholen na te gaan hoe momenteel aandacht wordt besteed aan hygiëne en welke maatregelen worden getroffen om overdracht van infectieziekten te voorkomen. Hierin kan ondersteuning door de afdeling Technische Hygiëne Zorg van de GGD West-Brabant geboden worden. 9. Publieksevenementen Publieksevenement zijn zeer divers. Uitgangspunt hier is dat er speciale voorzieningen getroffen moeten worden en dat die voorzieningen, in de meeste gevallen, van tijdelijke aard zijn. Dat wil zeggen dat deze voorzieningen na het evenement weer worden verwijderd. Deze voorzieningen behoeven speciale aandacht daar waar het erom gaat de overdracht van schadelijke micro-organismen zo beperkt mogelijk te houden. Óf een evenement een meer dan normaal infectierisico oplevert, heeft te maken met de speciale kenmerken van de te verwachten bezoekers of deelnemers (behoren zij tot een risicogroep), de hoeveelheid te verwachten bezoekers/ deelnemers en de aard van de tijdelijke voorzieningen. Of een evenement een meer dan normaal infectierisico oplevert wordt bepaald aan de hand van een scorelijst met criteria. De GHOR Midden- en West-Brabant besluit op grond van de scorelijst of interventie vanuit de technische hygiëne noodzakelijk is. Indien dit het geval is wordt gekeken welke acties uitgezet moeten worden. Dat kan variëren van een schriftelijk advies tot een inspectie ter plaatse. Advies: Wij gaan er vanuit dat politie, brandweer, GHOR/ GGD de gemeente adviseren in het kader van de
20
evenementenbeleid en dat daarmee vooralsnog de THZ afdoende is meegenomen. 11. Scholen: groepen 3 t/m 8 Kinderen in de leeftijd van 6-12 jaar vormen in mindere mate een kwetsbare groep dan de kinderen in de leeftijd van 4-5 jaar. Daarentegen is er sprake van verplichte en constante blootstelling aan mogelijke gezondheidsrisico’s gezien het feit dat kinderen vanaf hun 5de jaar leerplichtig zijn. Tevens is gebleken dat de beroepsgroep over het algemeen over een beperkt kennisniveau omtrent infectieziekten en hygiënemaatregelen beschikt. Het lijkt daarom wenselijk om bij deze doelgroep extra aandacht te besteden aan de hygiëne zodat gezondheidsrisico’s worden beperkt. Advies: Wij adviseren u met de besturen van de scholen na te gaan hoe momenteel aandacht wordt besteed aan hygiëne en welke maatregelen worden getroffen om overdracht van infectieziekten te voorkomen. Hierin kan ondersteuning door de afdeling Technische Hygiëne Zorg van de GGD West-Brabant geboden worden 12. Scholen: Vervolgonderwijs In het vervolgonderwijs bestaat een verhoogd risico op overdracht, verspreiding of vermenigvuldiging van micro-organismen. De oorzaak hiervoor is te vinden in het feit dat leerlingen over het algemeen op een beperkt aantal m² naast elkaar zitten. Er sprake is van langdurige en frequente blootstelling aan elkaar doordat leerlingen, over het algemeen, 5 dagen naar school gaan. Tevens brengt de leeftijdscategorie van de doelgroep risico’s met zich mee. Hierbij moet gedacht worden aan de lichamelijke ontwikkeling en de ontwikkeling van seksualiteit. Daarnaast heeft de directe omgeving (het schoolgebouw, schoolplein) invloed op zowel de gezondheid en de veiligheid van de leerlingen als op de leerprestaties en concentratie. Het is dan ook van belang dat binnen de scholen een gezond leef- en werkmilieu heerst. Om hiertoe te komen is kennis van hygiëne/ hygiënegedrag bij zowel leerlingen als medewerkers van essentieel belang. Advies: Wij adviseren middels voorlichting/ voorlichtingsmateriaal het kennisniveau van de betreffende doelgroep en de werkers hierin zodanig te verhogen dat risico’s op het gebied van gezondheid tot een minimum worden beperkt. (zie www.ggdwestbrabant.nl en www.rivm.nl/lchv) 14. Publieksvoorzieningen (buurthuizen, sportaccommodaties) Publieksvoorzieningen zijn openbare voorzieningen die voor iedereen toegankelijk zijn. Onder een publieksvoorziening wordt verstaan attractieve voorzieningen die primair niet zijn bedoeld voor overnachting. Voorbeelden van publieksvoorzieningen zijn buurthuizen, sportaccommodaties, openbare speeltuinen, openbare toiletten en kinderboerderijen. Winkelcentra, bibliotheken en bijvoorbeeld musea behoren hier niet toe. Over het algemeen worden publieksvoorzieningen zeer frequent bezocht door een groot aantal verschillende mensen. Hierdoor is het wenselijk dat de voorziening zodanig is uitgerust dat onderhoud/ schoonmaak eenvoudig te realiseren is. Daarnaast is het van belang dat werkers binnen de voorziening op de hoogte zijn/ worden gebracht van de regels omtrent hygiëne en dat schoonmaakwerkzaamheden op een juiste en adequate wijze worden uitgevoerd zodanig dat de overdracht van ziekmakende micro organismen tot een minimum wordt beperkt. Advies: Wij adviseren in overleg steekproefsgewijs een aantal nader te bepalen publieksvoorzieningen te inspecteren. Deze gegevens vast te leggen in een rapportage en de resultaten te nemen als basis voor verder te nemen stappen. 15. Groepsaccommodaties Een belangrijke overeenkomst tussen de grote diversiteit aan groepsaccommodaties is dat door veel verschillende mensen hiervan gebruik gemaakt wordt. Deze voorzieningen behoeven daarom speciale aandacht waar het gaat om de overdracht van schadelijke ziekteverwekkers zo beperkt mogelijk te houden. Daarmee wordt in algemene zin bedoeld het voorkómen van infecties of infectieziekten. De kans op overdracht van deze ziekteverwekkers is afhankelijk van o.a. de sanitaire voorzieningen, de schoonmaak, de cateringfaciliteiten en het gedrag van de gebruikers. Dit geldt zowel voor medewerkers en vrijwilligers die werkzaam zijn bij de genoemde voorzieningen, als voor de bezoekers en gebruikers ervan.
21
Advies: Wij adviseren in overleg steekproefsgewijs een aantal nader te bepalen groepsaccommodaties te inspecteren. Deze gegevens vast te leggen in een rapportage en de resultaten te nemen als basis voor verder te nemen stappen. 17. Seksinrichtingen Binnen seksinrichtingen vindt veelal lichamelijk contact tussen personen plaats waardoor het risico aanwezig is dat men in contact kan komen met allerlei ziektekiemen. Dit kan leiden tot de overdracht van verschillende aandoeningen en ziekten, waaronder ook seksueel overdraagbare ziekten. Door op een hygiënische en veilige wijze te werken, kan deze overdracht van ziektekiemen tot een minimum worden beperkt. Daarnaast is een goede hygiëne ook van belang voor de kwaliteit en representativiteit van de seksinrichting. Advies: Wij adviseren binnen de bovengenoemde voorzieningen te starten met een nulmeting aan de hand van de landelijke checklijst (LCHV). Op grond hiervan zal een rapportage opgesteld worden welke als basis dient door het nemen van vervolgstappen. Dit laatste zal in samenspraak met de voorziening en gemeente ingezet worden en heeft als uitgangspunt dat het een “vervolg op maat” moet zijn. 18. Beautyfarms en schoonheidssalons (exclusief PMU) Een groot deel van de Nederlandse bevolking maakt in meerdere dan wel mindere mate op enig moment gebruik van de faciliteiten van een beautyfarm/ schoonheidssalon. Binnen dit soort voorzieningen vinden allerlei soorten behandelingen plaats, zo ook behandelingen die een verhoogd risico op overdracht van infectieziekten met zich meebrengen. Echter vanuit de beroepsgroep wordt toegezien op een juiste naleving van hygiënerichtlijnen. Een directe vorm van roezicht lijkt niet wenselijk. Advies: Wij adviseren de gemeente eventuele signalen m.b.t. (het ontbreken van) hygiëne bij Beautyfarms en schoonheidssalons te verzamelen en te registreren. Wanneer dit noodzakelijk wordt geacht (b.v. uitbraak infectieziekte), kunnen in overleg vervolgstappen worden uitgezet. 25. Kampeergelegenheden en jachthavens Er zijn diverse soorten kampeergelegenheden, echter er zijn een aantal aspecten die overeenkomen. Zo wordt er onder andere door veel mensen gebruik van gemaakt, vindt er overnachting plaats en sanitaire voorzieningen voor algemeen gebruik zijn aanwezig. Deze voorzieningen behoeven derhalve speciale aandacht waar het gaat om de overdracht van schadelijke ziekteverwekkers zo beperkt mogelijk te houden. Daarmee wordt in algemene zin bedoeld het voorkómen van infecties of infectieziekten. Om hiertoe te komen is betreffende kennis omtrent hygiëne en hiernaar handelen een vereiste. Dit geldt zowel voor medewerkers en vrijwilligers die werkzaam zijn bij de genoemde voorzieningen, als voor de bezoekers en gebruikers ervan. Advies: Wij adviseren binnen een van de bovengenoemde voorzieningen te starten met een nulmeting aan de hand van de landelijke checklist (LCHV). Op grond hiervan zal een rapportage opgesteld worden welke als basis dient voor het nemen van vervolgstappen. Dit laatste zal in samenspraak met de voorziening en gemeente ingezet worden en heeft als uitgangspunt dat het een “vervolg op maat” moet zijn. 26. Openbare toiletten Advies: Zie publieksvoorzieningen.
22
Tot slot: Graag ondersteunen wij u bij het bepalen waar en hoe toezicht op hygiëne vorm gegeven dient te worden. Wij adviseren u THZ integraal op te nemen in uw nieuwe nota lokaal gezondheidsbeleid. Voor nadere vragen en actuele signalen/ klachten kunt u contact opnemen met uw beleidsadviseur lokaal gezondheidsbeleid of rechtstreeks met I. Meeuwis, sociaal verpleegkundige.
23
Bijlage 1 Productomschrijving Hoofdgroep
7.
Technische hygiënezorg
Product
7.1 Advisering en ondersteuning gemeenten rondom technische
Uniforme taak
hygiënezorg
Wettelijk verplichte taak die ten behoeve van het bewaken, bevorderen en beschermen van de openbare gezondheidszorg in West-Brabant wordt uitgevoerd
Wettelijke grondslag
Wet Publieke Gezondheid
Doel
Voorkomen van veiligheids- en hygiëneproblemen (infectieziekten) waarbij het mogelijk is ziekmakende micro-organismen over te dragen.
Doelgroep
Gemeenten in de regio West-Brabant
Beleidsmatige onderbouwing
Gemeenten hebben de taak de technische hygiënezorg te bevorderen. Dit is wettelijk vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid (WPG). Door de GGD West-Brabant is een instrument ontwikkeld, waarmee gemeenten uitvoering kunnen geven aan deze taak: op systematische wijze worden door de GGD West-Brabant per gemeente de risico’s met betrekking tot technische hygiënezorg bepaald en wordt hierover geadviseerd.
Korte beschrijving
Per gemeente worden door de GGD West-Brabant systematisch de risico’s met betrekking tot technische hygiënezorg bepaald en wordt hierover geadviseerd. Meer specifiek gaat het erom dat er een lijst wordt opgesteld met instellingen waar, gezien de aard van de doelgroep en de omstandigheden waaronder de activiteiten worden verricht, een verhoogd risico bestaat op verspreiding van pathogene microorganismen. Door de GGD West-Brabant wordt aansluitend advies opgesteld over hoe deze risico's te verkleinen. Na het opstellen van een lijst met instellingen en alle bijbehorende activiteiten volgt jaarlijks per gemeente een interventie om het geheel te toetsen aan de actuele situatie.
Kwaliteitsontwikkeling
Aangezien dit voor wat betreft de uitvoering een nieuwe taak is zal op een gepast moment worden overgegaan tot evaluatie van de gevolgde processen.
Resultaat (outputindicatoren)
•
Aantal opgeleverde eerste adviezen technische hygiënezorg
•
Aantal opgeleverde onderhoudsadviezen technische
hygiënezorg • Sector en programma
Aantal voorlichtingsactiviteiten
Sector: Gezondheidsinterventie en zorg Programma: Gezonde en veilige leefomgeving
24
Bijlage 2 LCHV Richtlijn Hieronder treft u de LCHV richtlijn. De rangorde geeft aan hoe hoog de prioriteit is van het organiseren van een vorm van toezicht. Rangorde LCHV 1
1 1 2 3 3 3 4 5 5 6
7 8 8 9 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Instellingen
Wetgeving
Toezichthouder infectiepreventie
Instellingen ressorterend onder de wet op de jeugdhulpverlening: extramuraal: semiresidentieel Gehandicaptenzorg: extramuraal Gehandicaptenzorg intramuraal Opvangcentra voor dak- en thuislozen, sociale pensions Verpleeg- en verzorgingshuizen Penitentiaire inrichtingen (incl. tbs en uitzetcentra) Instellingen ressorterend onder de wet op de jeugdhulpverlening: extramuraal: residentieel Scholen: groepen 1 en 2 (4/5 jarigen) Kindercentra Peuterspeelzalen
Wet op de jeugdzorg
IJZ
Kwaliteitswet Kwaliteitswet WPG
IGZ IGZ
Kwaliteitswet WPG
IGZ
Wet op de jeugdzorg WPG Wet Kinderopvang Wet Kinderopvang/ Wet OKE WPG
IJZ
Publieksevenementen Risico inventarisatie vooraf Toezicht ter plaatse Asielzoekers- en vertrekcentra: opvang met gemeenschappelijke voorzieningen Scholen: groepen 3 t/m 8 Scholen: vervolgonderwijs Privéklinieken en zbc’s (zelfstandige behandelcentra) Publieksvoorzieningen (buurthuizen, sportaccommodaties) Groepsaccommodaties Asielzoekers- en vertrekcentra: opvang met privévoorzieningen Seksinrichtingen
Beautyfarms en schoonheidssalons (exclusief permanente make-up) Ambulancediensten Arrestantenverblijven Psychiatrische ziekenhuizen Instellingskeukens (non-profit) Zwemgelegenheden en sauna’s Tatoeage- en piercingstudio’s Kampeergelegenheden en Jachthavens Openbare toiletten GGD’en / publieksruimtes GGD’en
GGD GGD
WPG WPG WPG Kwaliteitswet
IGZ
WPG WPG WPG WPG Gemeentelijke verordening WPG
GGD
Kwaliteitswet WPG Kwaliteitswet Warenwet Whvbz Warenwet WPG WPG Kwaliteitswet
IGZ IGZ VWA Provincie GGD en VWA
IGZ
25