ADDENDUM: BETREFFENDE DE CO-CREATIE GEMMA 2.0 Addendum op de Samenwerkingsovereenkomst tussen KING, Gebruikersverenigingen en Leveranciers
1. Inhoud 1.
Inhoud
2
2.
Inleiding
3
3.
Toepassingsgebied
4
4.
Doelstelling van dit addendum
5
4.1 Uitgangspunten Werkafspraken tussen KING en Leveranciers en gebruikersverenigingen
5 6
Voordelen
7
5.1. 5.2.
7 8
5.
Voordelen voor gemeenten cq. samenwerkingsverbanden Voordelen voor leveranciers cq. gebruikersverenigingen
6.
Tijdelijkheid van dit addendum
7.
Ondertekening
9 10
2
2. Inleiding GEMMA staat voor de GEMeentelijke Model Architectuur. GEMMA is een samenhangend productportfolio van Architectuurproducten (bv. informatiearchitectuur, procesarchitectuur), standaarden (bv. RSGB, StUF) en referentiemodellen (bv. e-formulierspecificaties, referentieprocessen). GEMMA is primair gericht op het verbeteren van de dienstverlening, het verbinden van een klantgerichte frontoffice aan een vakspecifieke backoffice en het koppelen aan de basisregistraties. De grote uitdagingen waar gemeenten de komende jaren voor staan nopen echter tot een geactualiseerde GEMMA 2.0 die aansluit bij de huidige behoeften en o.a.:
de complexiteit van de bedrijfsvoering (procesinrichting en informatievoorziening voor alle gemeentelijke bedrijfsprocessen) reduceert;
samenwerken in diverse en complexe netwerken ondersteunt;
een solide en gemeenschappelijke basis biedt voor het inrichten van nieuwe gemeentelijke verantwoordelijkheden (bijvoorbeeld t.g.v. de decentralisaties);
helpt bij het efficiënt inrichten van gemeentelijke processen- en informatievoorzieningen;
hen in staat stelt (delen van) hun informatievoorziening af te nemen als een dienst, bijvoorbeeld ‘in de cloud’.
De contouren van deze GEMMA 2.0 zijn geschetst in de High Level Architectuur Basisgemeente (HLA). Belangrijkste kenmerk van deze architectuur is de focus op functionaliteit die generiek is voor alle gemeenten en op termijn thuis hoort in een generiek gemeentelijk platform. Voor dit ‘GEMMA Platform’ stellen we de functies en services vast. Deze generieke functionaliteit kan worden gebruikt in sector- of gemeentespecifieke apps. Samen met gemeenten, leveranciers en gebruikersverenigingen wil KING de werking en de functionaliteit van dit generieke platform verder uitwerken. Om gemeenten te ontzorgen en de complexiteit voor gemeenten te kunnen reduceren, is het belangrijk dat deze generieke functionaliteit verregaand wordt gespecificeerd. Met dit addendum wil KING afspraken maken met leveranciers van gemeentelijke software en gebruikersverenigingen voor het gezamenlijk uitwerken van deze GEMMA 2.0.
3
3. Toepassingsgebied GEMMA 2.0 is een productportfolio dat bestaat uit verschillende producten en standaarden. De vernieuwing naar GEMMA 2.0 betreft in eerste instantie de GEMMA Architectuurproducten: 1. Thema’s en Kernprincipes; 2. GEMMA Informatiearchitectuur; 3. GEMMA Procesarchitectuur. De geactualiseerde architectuur heeft hiernaast in tweede instantie ook impact op de bijbehorende standaarden en referentiemodellen, waaronder: 1. GEMMA E-formulierspecificaties, GEMMA Referentieprocessen en GEMMA Referentie ZTC; 2. Informatiemodellen (RSGB, RGBZ, ZTC,.) en bijbehorende StUF Sectormodellen. GEMMA 2.0 bestrijkt het gehele applicatielandschap van gemeenten. In potentie betreft het dus alle gemeentelijke systemen. In de praktijk zal de impact per (soort) systeem verschillen. De drie decentralisaties vormen de focus voor de eerste uitwerking.
4
4. Doelstelling van dit addendum 4.1 Uitgangspunten Doelstelling van dit addendum is het maken van afspraken rond het bijdragen in het uitwerken van een nieuwe generatie GEMMA architectuur, GEMMA 2.0. Dit met als doel het vergroten van de acceptatie en het versnellen van de adoptie van deze architectuur en bijbehorende standaarden in softwareproducten voor de gemeentelijke markt. Dit addendum is hiermee een nadere invulling van de algemene samenwerkingsovereenkomst. Gezien de omvang van het toepassingsgebied betreft dit addendum enkel de ontwikkelfase van de nieuwe architectuur. Over het implementeren hiervan in software zullen t.z.t. in een nieuw addendum nieuwe afspraken worden gemaakt. 1. KING ontwikkelt GEMMA 2.0 in samenspraak met gemeenten, leveranciers en gebruikersverenigingen; Waar in de rest van dit convenant ‘gemeenten’ zijn genoemd, kan nadrukkelijk ook ‘samenwerkingsverbanden’ worden gelezen. 2. GEMMA 2.0 is een domeinarchitectuur die zoveel mogelijk aansluit op de Nederlandse Overheids Referentie Architectuur, NORA; 3. Leveranciers worden omwille van hun specifieke kennis en van en belang bij architecturen en standaarden uitdrukkelijk uitgenodigd bij te dragen in het co-creatie proces; 4. Gemeenten hebben de finale stem in het goedkeuren van de architectuur. Dit is een democratisch proces; 5. KING faciliteert het co-creatieproces via de wiki co-creatie basisgemeente, levert resources en zal de ontwikkelde standaarden beheren; 6. GEMMA 2.0 wordt doorontwikkeld op basis van de architectuurschets, architectuurvragen en functionaliteit uit de High Level Architectuur Basisgemeente. Deze zal echter steeds verder worden ingekleurd; 7. In de prioritering van de uit te werken architectuuronderdelen, wordt uitgegaan vanuit de business-behoefte van gemeenten. Te beginnen bij de drie decentralisaties. De ambitie is echter wel om e.e.a. generiek uit te werken; 8. Bij het uitwerken van de architectuur zullen de door KING of haar programma’s ontwikkelde standaarden of architectuurproducten (bv. de standaarden die in het kader van Operatie NUP zijn ontwikkeld) zoveel als mogelijk een plaats krijgen in GEMMA 2.0; 9. KING geeft tijdig aan hoe bestaande GEMMA onderdelen zich verhouden tot en opgaan in GEMMA 2.0; 10. KING zal nooit zelf op de plaats van de markt treden en software gaan ontwikkelen en aanbieden. In dit addendum worden werkafspraken gemaakt voor het co-creatieproces tussen KING, leveranciers en gebruikersverenigingen.
5
4.2 Werkafspraken tussen KING en Leveranciers en gebruikersverenigingen Om tot een adequate invulling van samenwerking te komen, worden de volgende inhoudelijke werkafspraken gemaakt tussen KING en leveranciers cq. gebruikersverenigingen, hierna te noemen partijen: 1. KING beheert GEMMA en zorgt voor de actualisering hiervan naar een GEMMA 2.0; 2. GEMMA 2.0 wordt stapsgewijs uitgewerkt middels co-creatie, zowel naar functionaliteit (uitgewerkte applicatiefuncties en bijbehorende services) als naar werking (katernen voor architectuurvragen); De nadruk ligt hierin in eerste instantie bij de benodigde functionaliteit in het kader van de decentralisaties en daarbij de architectuurvragen ‘gegevensmanagement’, ‘zaak- en procesgericht werken’ en ‘keteninformatisering’. 3. De co-creatie-aanpak bestaat uit een mengvorm van offline bijeenkomsten en online discussies, al naar gelang het onderwerp; 4. KING faciliteert de co-creatie van GEMMA 2.0 met de website www.cocreatiegemma2.nl. Om deel te kunnen nemen aan de co-creatie kunnen leveranciers en gebruikersverenigingen zich hierop registreren; 5. In de regel zal KING per onderwerp de volgende aanpak hanteren: a.
eerst gemeenten en leveranciers cq. gebruikersverenigingen (ondertekenaars van dit addendum) consulteren en input verkrijgen;
b.
samen met een werkgroep tot een eerste versie komen;
c.
deze eerste versie op de co-creatiesite publiceren, zodat iedereen kan reageren;
d.
samen met de werkgroep (gemeenten) de reacties verwerken in een definitief voorstel;
e.
het voorstel nogmaals ter review leggen en door gemeenten laten vaststellen.
6. Van de leverancier cq. gebruikersvereniging wordt een actieve en constructieve bijdrage aan het online co-creatieproces verwachten in ieder geval deelname aan de drie bijeenkomsten rondom ‘gegevensmanagement’, ‘zaak- en procesgericht werken’ en ‘keteninformatisering’. 7. De meerwaarde van deze samenwerking wordt tussentijds geëvalueerd. Indien gewenst worden aanvullende afspraken gemaakt. 8. De leverancier heeft de intentie om de in GEMMA 2.0 gespecificeerde architectuur en standaarden te ondersteunen met haar softwareproducten. 9. KING zorgt ervoor dat partijen die het addendum tekenen, vermeld worden op de website van KING; 10. Partijen die het addendum ondertekenen, hebben het recht in hun productinformatie of ander marketingmateriaal te vermelden dat zij dit addendum van KING hebben ondertekend.
Voor de verdere afstemming wordt verwezen naar de relationele samenwerkingsafspraken uit de lopende samenwerkingsovereenkomsten tussen KING, Gebruikersverenigingen en Leveranciers
6
5. Voordelen 5.1. Voordelen voor gemeenten cq. samenwerkingsverbanden De co-creatie GEMMA 2.0 heeft als doel te komen tot een nieuwe gemeentelijke architectuur (en bijbehorende standaarden) die geactualiseerd is op de huidige uitdagingen voor gemeenten. 1) GEMMA 2.0 is geactualiseerd op de huidige uitdagingen voor gemeenten. GEMMA 2.0 a.
Reduceert de complexiteit van de gemeentelijke bedrijfsvoering (procesinrichting en informatievoorziening) voor alle gemeentelijke processen;
b.
Biedt een oplossing voor het vraagstuk van samenwerken in diverse en complexe netwerken;
c.
Biedt een solide en gemeenschappelijke basis voor het inrichten processen en informatievoorziening tgv. Nieuwe gemeentelijke verantwoordelijkheden (bijvoorbeeld de decentralisaties);
d.
helpt bij het efficiënt inrichten van gemeentelijke processen- en informatievoorziening;
e.
stelt gemeenten in staat (delen van) hun informatievoorziening af te nemen als een dienst, bijvoorbeeld ‘in de cloud’.
2) GEMMA 2.0 is verder gespecificeerd dan de huidige GEMMA architectuur. a.
De informatiefuncties worden niet enkel op hoofdlijnen beschreven, maar ook uitgewerkt naar deelfuncties en bijbehorende services;
b.
Hierdoor is GEMMA 2.0 meer richtinggevend en kunnen er minder interpretatieverschillen over bepaalde functionaliteiten ontstaan;
c.
GEMMA 2.0 beschrijft ook de werking van de architectuur; bv. hoe “Apps” gebruik kunnen/moeten maken van de GEMMA Platformfunctionaliteit;
d.
Door de verdere detaillering kunnen de benodigde koppelvlakken rechtstreeks worden gebaseerd op de services uit de GEMMA Servicecatalogus.
3) GEMMA 2.0 is hierdoor een goed instrument om het opdrachtgeverschap van gemeenten te versterken. a.
Gemeenten bepalen de inhoud van GEMMA 2.0 en zitten zodoende in de drivers-seat
b.
Gemeenten kunnen gerichter aanbesteden door de verdere detaillering;
c.
Verdergaande functionele standaardisatie zorgt voor een beter vergelijkbaar softwareaanbod en een scherpere rol van de GEMMA softwarecatalogus;
d.
Opdrachtverstrekking en acceptatie door gemeenten profiteert van de scherpere en dus meer normatieve architectuur en standaarden;
e.
Naast de verdere functionele afbakening, specificeert GEMMA 2.0 ook de werking van de architectuur. Hierdoor treden minder discussies tgv. interpretatieverschillen op tussen leveranciers.
4) GEMMA 2.0 kan voor gemeenten als basis dienen voor het meer gemeenschappelijk optrekken. a.
GEMMA 2.0 is geschikt om gebruikt te worden door een groep gemeenten die gezamenlijk willen optrekken bij het invullen van hun informatiebehoefte (bv. om de ambities van de basisgemeente in te vullen);
b.
GEMMA 2.0 is geschikt om als een dienst, bv. uit de cloud, of een shared service center, afgenomen te worden
5) GEMMA 2.0 brengt het gehele GEMMA portfolio en de e-Overheid in samenhang. a.
GEMMA onderdelen worden (beter) op elkaar afgestemd en in samenhang gepresenteerd;
7
b.
Alle onderdelen zullen in samenhang beheerd gaan worden volgens eenzelfde beheercyclus;
c.
Landelijke (iNUP-)Bouwstenen en Basisregistraties krijgen een plaats in GEMMA 2.0;
d.
Naast GEMMA ontwikkelde standaarden (bv. de oNUP-standaarden) krijgen waar mogelijk een plaats in GEMMA 2.0.
6) De ontwikkeling van GEMMA 2.0 is afgestemd op business-prioriteiten van gemeenten. a.
De doorontwikkeling wordt dus vraaggericht opgepakt;
b.
Hierdoor sluit GEMMA 2.0 beter aan bij de actuele behoeften van gemeenten en wordt de directe bruikbaarheid dus vergroot.
7) GEMMA 2.0 is opgesteld in samenwerking met leveranciers. a.
Hierdoor zijn leveranciers vroeg betrokken, wordt het draagvlak bij leveranciers vergroot, wat de implementatietermijnen ten goede zal komen.
8) De gemeentelijke ICT-markt wordt transparanter. a.
Door verdergaande uitgewerkte functionaliteit zal de behoefte van gemeenten explicieter worden, waardoor het voor nieuwe toetreders eenvoudiger wordt de markt te betreden;
b.
Door de in de GEMMA Servicecatalogus gespecificeerde services, die herbruikbare functionaliteit ontsluiten, is het voor is het voor leveranciers van (innovatieve) Apps makkelijker om specifieke functionaliteit te ontwikkelen en aan te sluiten op het gemeentelijke applicatielandschap.
5.2. Voordelen voor leveranciers cq. gebruikersverenigingen 1. Leveranciers die dit addendum ondertekenen worden vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van GEMMA 2.0; 2. Leveranciers die dit addendum getekend hebben en dus actief meedenken in de co-creatie, krijgen een head-start bij het realiseren van de nieuwe GEMMA 2.0. 3. Leveranciers kunnen door actief bij te dragen invloed proberen te nemen in het cocreatieproces, en zodoende zorgen dat GEMMA 2.0 beter aansluit op hun eigen portfolio; 4. Leveranciers zijn vroegtijdig op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen, en kunnen zich hier zo op voorbereiden, bv. door hun releaseplannen hierop afstemmen; 5. Leveranciers die het convenant getekend hebben, worden vermeld op de website van KING; 6. Leveranciers die dit addendum getekend hebben, worden separaat (naast punt 4) vermeld op de website van KING als ondertekenaars van het addendum; 7. Leveranciers tonen door actief bij te dragen hun interesse voor en engagement in de gemeentemarkt; 8. Software sluit door verdergaande functionele standaardisatie van de architectuur beter op elkaar aan. Hierdoor ontstaat minder discussies tussen leveranciers; 9. Gemeenten worden duidelijker in wat ze vragen en worden zo betere opdrachtgevers.. 10. De behoeften van gemeenten worden transparanter en uniformer. Het is dus makkelijker om hierop in te spelen met (standaard-) producten. 11. Het wordt voor innovatieve apps makkelijker om aan te sluiten op het gemeentelijke applicatielandschap.
8
6. Tijdelijkheid van dit addendum Dit addendum maakt onderdeel uit van het KING convenant. Nadat het co-creatieproces voor GEMMA 2.0 gereed is, of anderszins is gestopt, vervalt dit addendum en gelden de algemene afspraken uit het KING convenant. Dit addendum heeft een looptijd tot 31 december 2014. Het addendum wordt hierna jaarlijks stilzwijgend verlengd, mits ook het KING convenant wordt verlengd. Tussentijdse opzegging van dit addendum kan door elk van de partijen plaatsvinden, met schriftelijke opgave van redenen en met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand.
9
7. Ondertekening
Volledige organisatienaam:
Volledige organisatienaam: Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten
......................................
(KING)
Ondertekenaar:
Ondertekenaar:
......................................
Larissa Zegveld (Directeur)
Handtekening:
Handtekening:
......................................
......................................
Datum
Datum
......................................
......................................
10
KWALITEITSINSTITUUT NEDERLANDSE GEMEENTEN NASSAULAAN 12 2514 JS DEN HAAG POSTBUS 30435 2500 GK DEN HAAG T 070 373 80 08 F 070 363 56 82
[email protected] WWW.KINGGEMEENTEN.NL
11
