activiteiten

Voortgang jaarprogramma/activiteiten 2013-2015

Foto’s van J. Seinen

Inhoud

1 2 3 4 5 6 7 8 9

De economische betekenis van de vrijetijdssector Achterhoek Toerisme Recreatieschap Achterhoek en Liemers RGV Toeristische informatievoorziening Projecten in Berkelland Projecten in de Achterhoek 2012-2015 Hambroek Grens

2 Bijlage I


1

De economische betekenis van de vrijetijdssector

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

2005

2008 2011 2012 2013

Grafiek 1 Aandeel vrijetijdseconomie in de totale werkgelegenheid in de Achterhoek

2005 Gemeente Aalten Gemeente Berkelland Gemeente Bronckhorst Gemeente Doetinchem Gemeente Lochem Gemeente Montferland Gemeente Oost Gelre Gemeente Oude IJsselstreek Gemeente Winterswijk Gemeente Zutphen Toeristengebied Achterhoek

2008 390 1030 890 1530 890 1110 920 880 920 1070 9630

420 1090 1010 1710 1000 1190 890 870 990 1220 10390

2011 410 1060 980 1580 1100 1220 950 900 1110 1340 10650

2012 420 1030 970 1680 1040 1280 960 860 1100 1320 10660

2013 390 1060 1010 1520 1070 1190 950 800 1160 1280 10430

Tabel 1 Aantal banen in de sector Bron: Prov. GD, Bureau Economisch Onderzoek / Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland / Lisa

3 Bijlage I


De economische betekenis van de vrijetijdssector kan worden vastgesteld aan de hand van de landelijke standaard (Standaard Bedrijfsindeling 2008 van het CBS). De sector bestaat uit de onderdelen logiesverstrekking, horeca, onderdelen van de detail- en groothandel, onderdelen van het vervoer, cultuur, recreatie en amusement, sport en een categorie overig. Hierdoor is een vergelijking tussen regio’s en provincies mogelijk geworden. De economische betekenis wordt bepaald via de bestedingen en de werkgelegenheid. Sinds de laatste publicatie van de provincie (het provinciale rapport “Maak kennis met de vrijetijdseconomie in Gelderland”) in 2011, is er geen publicatie verschenen van toeristische gegevens en ontwikkelingen. We kunnen alleen gebruik maken van de Provinciale Werkgelegenheids Enquête Gelderland / Lisa. Het aandeel van de vrijetijdsector in de totale werkgelegenheid in Berkelland heeft de afgelopen jaren rond het gemiddelde van de Achterhoek gelegen. Ondanks de economische achteruitgang is het aandeel voor Berkelland stabiel te noemen. Het aandeel toerisme en recreatie in de werkgelegenheid in de Achterhoek is licht gestegen van 5,7% in 2005 naar 6.1% in 2013. In Berkelland is het aandeel over de periode gemiddeld gelijk gebleven. Er is in 2013 sprake van een lichte stijging ten opzichte van het jaar 2012, van 5,6% naar 5,9%. Het aantal banen is ten opzichte van 2012 gestegen met 30 tot een totaal van 1060. In de Achterhoek nam het aantal banen juist af met 230 banen. De cijfers over 2014 zijn nog niet bekend.

2

Achterhoek Toerisme

In oktober 2012 is de Stichting Achterhoek Toerisme (STAT) opgestart en sinds juli 2013 staat de organisatie definitief. Achterhoek Toerisme is een zelfstandige stichting. De stichting is gehuisvest in het gemeentehuis van Berkelland te Borculo. Achterhoek Toerisme heeft een aantal basistaken. Achterhoek Toerisme houdt zich bezig met toeristische marketing en promotie van de Achterhoek, merk- en productontwikkeling, ontwikkeling en beheer van routestructuren (Routebureau). Achterhoek Toerisme verbindt de spelers binnen de toeristisch-recreatieve sector in de Achterhoek, met diverse vernieuwende samenwerkingen tot gevolg. Als basis ontwikkelt Achterhoek Toerisme diverse online en offline promotieactiviteiten en brengt met bestaande campagnes (zoals wild eten in de Achterhoek en Kamperen in de Achterhoek) en nieuwe themacampagnes (asperges), de Achterhoek met haar belangrijkste toeristische aandachtsgebieden voor het voetlicht. Achterhoek Toerisme voert een aantal infrastructurele projecten uit, zoals een nieuw wandelnetwerk als aanvulling op het fietsknooppuntennetwerk. Achterhoek Toerisme werkt samen met partners als VVV Nederland en Euregio. Tevens participeert Achterhoek Toerisme in de stichting Toerisme Gelderland om zo gezamenlijk met de andere Regionale Bureaus voor Toerisme in Gelderland de ‘Gelderse streken’ op landelijk en internationaal niveau onder de aandacht te brengen. Voor maximaal draagvlak zoekt Achterhoek Toerisme bij ontwikkeling van nieuwe initiatieven nadrukkelijk de samenwerking met het toeristisch bedrijfsleven, overheden en andere aan toerisme gelieerde organisaties.

4 Bijlage I


Stand van zaken De afgelopen tijd heeft Achterhoek Toerisme verder gewerkt aan de opbouw van de organisatie en aan het jaarplan. Het bedrijfsleven draagt steeds meer bij aan de projecten die opgepakt worden. In 2013 was er sprake van een aandeel van 10% aan cofinanciering. In 2014 is dat gestegen naar een aandeel van ca. 30% in nieuwe en bestaande projecten. Kortom er is sprake van flinke groei op dit punt. Ook het aantal gemeenten dat gebruik maakt van regiocoördinatoren groeit. Naast Berkelland, Bronckhorst en Aalten, heeft ook Oude IJsselstreek besloten een regiocoördinator aan te stellen. Oost Gelre overweegt hetzelfde.

3

Recreatieschap Achterhoek en Liemers

Het bestuur van het Recreatieschap Achterhoek Liemers (RAL) is grotendeels ontmanteld. De fietspaden zijn overgedragen aan de gemeenten, het routebureau is ondergebracht bij de Stichting Achterhoek Toerisme en de recreatiegebieden zijn nu ondergebracht bij RGV via een fusie met RGV. De fusie is in december 2013 tot stand gekomen. De gemeente Rijnwaarden heeft in 2014 recreatiegebied De Bijland overgenomen.

Stand van zaken ontmanteling Er is nu nog een slapend bestuur. Het AB wordt op korte termijn schriftelijk geïnformeerd over de stand van zaken. Gemeente Doetinchem zorgt nu voor laatste zaken rondom juridische en financiële afhandeling. De accountant legt de laatste hand aan de jaarrekening 2013. De beleggingen hebben extra aandacht. De laatste stand van zaken zal door de wethouder via de actieve informatieplicht aan u doorgegeven worden.

4

RGV

De recreatiegebieden zijn ondergebracht bij RGV. Als onderdeel van de fusie is met elke gemeente een bestuursconvenant/ intentieovereenkomst afgesloten. Hiermee is de overdracht van het recreatiegebied Hambroek tussen RGV en gemeente Berkelland vastgelegd. In deze overeenkomst zijn de ontwikkelmogelijkheden en –intenties voor elk gebied opgenomen. In de intentieovereenkomst tussen Berkelland en RGV is opgenomen dat er een visie voor het recreatiegebied Hambroek ontwikkeld zal worden.

Stand van zaken recreatiegebied Hambroek RGV organiseert de gebiedsvisie, dit start met twee bijeenkomsten in het gebied. Eén bijeenkomst voor ondernemers/stakeholders en een gebiedsoverleg voor onder andere omwonenden. Gemeente Berkelland wordt hiervoor ook uitgenodigd. De eerste bijeenkomst voor de Gebiedsvisie met stakeholders zou worden gehouden in het najaar 2014. Dit is echter uitgesteld. Dit houdt verband met een aantal verkennende besprekingen met mogelijke partners in het gebied om gezamenlijk nieuwe ontwikkelingen / mogelijkheden af te tasten. Het is inmiddels gebleken dat de gebiedsvisie alleen zal gaan over het recreatiegebied Hambroek. De gebiedsvisie zal niet gaan over het omliggende gebied. Het eerste jaarlijks te houden gebiedsoverleg met ondernemers, gebruikersorganisaties en directe buren e.d. wordt februari / maart 2015 gehouden. Dit overleg is meer gericht op een uitwisseling over praktische zaken als beheer, overlast etc. De voortgang van de gebiedsvisie wordt uiteraard in dit gremium ook toegelicht.

5 Bijlage I


5

Toeristische informatievoorziening

De zelfstandige besturen van de VVV’s in Berkelland zijn in 2012 van start gegaan. De samenwerking met Achterhoek Toerisme is geregeld via de beschikking voor de regiocoördinator Berkelland. De vier VVV’s krijgen namelijk een vergoeding voor het dataverkeer tussen Achterhoek Toerisme en de database van VVV Nederland en het up tot date houden van deze gegevens door de VVV’s. Er wordt constructief samengewerkt. De gemeente heeft geen budgetovereenkomsten met de VVV’s in Berkelland afgesloten.

6

Projecten in Berkelland

Wij hebben op 17 december 2013 (voor de periode 1 januari 2014 t/m 31 december 2016) besloten de Stichting Achterhoek Toerisme een begrotingspost subsidie te verlenen voor 3 tijdvakken van 1 kalenderjaar van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2016. De subsidie is opgebouwd uit de volgende onderdelen:  Een bijdrage van € 36.400,= voor de Regiocoördinator Berkelland (2,5 dag)  Een jaarlijkse bijdrage van € 12.000,= lokale projecten en lokale productontwikkeling (inclusief gemaakte onkosten)  Een bijdrage van € 2.000,= om een adequaat niveau van databeheer te waarborgen.

Taken regiocoördinator De taken van de regiocoördinator Berkelland zijn: 1. het opbouwen en uitbouwen van relaties met lokale vrijetijdsondernemers en andere relevante organisaties 2. het ontwikkelen van vernieuwende toeristisch-recreatieve producten die aansluiten bij de vraag van de markt, aandachtsgebieden en kernwaarden van de Achterhoek 3. het verbinden van bestaande producten met vernieuwende producten 4. de promotie van die producten 5. faciliteren professionaliteit toeristische ondernemers Actieplan vrijetijdseconomie Berkelland 2014-2016 De koppeling van lokale initiatieven aan regionale / landelijke uitingen brengen wij tot stand door invulling van de rol van ‘regio coördinator of medewerker lokale promotie’ via Achterhoek Toerisme. Op basis van het collegebesluit van 17 december 2013 is per 17 maart 2014 Liesbeth Schepers als regiocoördinator vrijetijdseconomie voor de gemeente Berkelland aangesteld. Ze richt zich vooral op het versterken van het toeristische en recreatieve aanbod in Berkelland. Ze heeft sinds haar aanstelling gesprekken gevoerd met toeristisch-recreatieve ondernemers in Berkelland om te peilen welke wensen en behoeftes er leven. Haar bevindingen zijn verwoord in het Actieplan vrijetijdseconomie Berkelland 2014-2016. Vanaf pagina 10 is een concreet activiteitenoverzicht opgenomen. De belangrijkste speerpunten zijn: 1. De ontsluiting/bereikbaarheid ondernemers door het maken van een hop on hop off; 2. Openstelling van Berkellandse bedrijven voor toeristen; 3. Kinderweekend gekoppeld aan allerlei activiteiten;

6 Bijlage I


4. 5. 6. 7. 8. 9.

Berkelland en de Berkel; Speeddatesessies voor ondernemers; Routes Berkelland; Spiritualiteit/zorg; Trouwen in Berkelland; Zakelijke markt.

Door samenwerking kan veel meer geprofiteerd worden van de toeristische-recreatieve stroom. Eén van de geplande activiteiten is een 'hop on hop of' verbinding tussen verschillende toonaangevende ondernemers in Berkelland. Het eerste concrete product dat al gemaakt is, is een toeristische flyer: fietsen langs de Berkel. Daaraan is een arrangement gekoppeld. Een Duits en Nederlands hotel in Berkelland nemen daar aan deel.. Een ander idee is een 'kinderweekend' gekoppeld aan allerlei kinderactiviteiten bij het Hof van Eckberge, de Heikamp, langs de Berkel etc.. Deze activiteiten in het Actieplan vrijetijdseconomie Berkelland zullen de komende tijd verder uitgewerkt worden. De gemeente stelt een werkbudget beschikbaar, in de vorm van cofinanciering. Financiële bijdragen vanuit het bedrijfsleven zijn onontbeerlijk om de projecten tot uitvoering te brengen. De blauwdruk ligt er. De VVV's dragen zorg voor de toeristische informatievoorziening aan de bezoekers van Berkeland.

Museum voor Realisme in kasteel Huize Ruurlo Kasteel Huize Ruurlo is begin 2013 verkocht aan de heer Hans Melchers. Het kasteel wordt een dependance van het nieuw te bouwen Museum voor Realisme in Gorssel, museum MORE, www.museummore.nl. Een deel van de kasteeltuin wordt ingericht als beeldentuin. De kasteeltuin blijft opengesteld voor publiek van zonsopgang tot zonsondergang en blijft beschikbaar voor een aantal jaarlijks terugkerende activiteiten. Het kasteel (en koetshuis) wordt momenteel aan een grondige restauratie onderworpen. De begane grond en de eerste verdieping worden gerenoveerd tot museumzalen, die plaats bieden aan zo'n vijftig schilderijen. Ook komen er horecavoorzieningen in het museum. Het koetshuis wordt verbouwd tot depot van het Museum voor Realisme. Het is de bedoeling dat de complete restauratie van het kasteel, koetshuis en landgoed zo'n twee jaar in beslag neemt. Museum MORE in Ruurlo opent naar verwachting in de zomer van 2016. Huize de Kamp in Neede

Foto J. Seinen

7 Bijlage I


In november 2014 is Huize de Kamp overgenomen door NyStaete Group. in Huize de Kamp komt een opleidingscentrum voor managements- en leiderschapstrainingen en persoonlijke ontwikkeling met overnachtingsmogelijkheid. De plannen van de NyStaete Group omvatten naast het opleidingscentrum ook het houden van fairs, conferenties, vergaderingen, meetings en workshops. Er wordt ook gelegenheid geboden voor huwelijksvoltrekkingen, recepties, bedrijfs- en personeelsfeesten. Het rijksmonument Huize de Kamp wordt verbouwd en de boerderij wordt vervangen door twee kleinere gebouwen. De twee nieuwe gebouwen worden rondom de eeuwenoude Bentheimer waterput gesitueerd, zodanig dat er een binnenplein ontstaat. Door de overname blijft Huize de Kamp behouden en deel uit maken van de Berkellandse identiteit.

Boerangerie De Heikamp Pannenkoekenboerderij De Heikamp is uitgebreid met een Boerangerie aan de Hengeloseweg in Ruurlo. In deze geheel glazen boerderij is buiten binnen en binnen buiten. Zowel als gesloten zaal als overdekt terras staat de Boerangerie garant voor een adembenemende ambiance. Ook nieuw is de Bosveranda. Deze verhoogde veranda is een aanwinst voor iedereen die van een natuurlijke setting houdt. Met een “catwalk” die uitmondt in het bos krijgt u de aandacht die u verdient. De flexibele overkapping kan afhankelijk van het weer worden geopend of gesloten. Een haardkachel en/of terrasverwarmers maken de sfeer compleet. Het naastgelegen Klimbos Achterhoek is toegankelijk geworden voor mensen met een handicap. Het bevestigingssysteem is daarop aangepast. Aan de rand van Klimbos Achterhoek www.klimbosachterhoek.nl vindt u de Bosveranda, het Kabouterpad, de Zevensprongroute. Iets verderop ligt het doolhof.

Bakspieker Neede De Gemeenschapsraad Neede, onderdeel commissie Recreatie en Toerisme heeft in 2014 een verplaatsbare bakspieker laten maken. De gemeente heeft cofinanciering beschikbaar gesteld Een Bakspieker maakt het mogelijk om op ambachtelijke wijze brood te bakken met het (oer)graan dat in Noordijk wordt verbouwd en dat in de Needse Molen wordt gemalen. Twee ervaren bakkers werken mee aan deze attractie. De attractie is voor de eigen jeugd (scholen) van belang maar ook voor bijvoorbeeld toeristen. Het is een mooi schouwspel waarbij het proeven van brood een belangrijk onderdeel is. Voor de Bakspieker is een plek gevonden in het centrum van Neede. Bij het nieuwe dorpsplein nabij de Witte Villa is een gebouwtje gerealiseerd van circa 95m2. De Bakspieker is onderdeel van dit gebouw. Andere gebruikers van het gebouwtje zijn: Beweegwijs (opslag), PostNL, Postbezorging Neede en de marktkooplui (toilet, opslag).

Maquette Borculo 1832 De historische vereniging Borculo laat een bronzen maquette maken van de stad Borculo uit 1832. Deze maquette zal geplaatst worden op een zwerfkei bij de hervormde kerk in Borculo. De historische vereniging draagt zelf bij in de kosten. Daarnaast heeft de gemeente een bijdrage beschikbaar gesteld (€2.250,=). De maquette maakt de stad Borculo uit die tijd zichtbaar en beter beleefbaar voor inwoners en toeristen. In 1832 zijn de kadastrale grenzen van de stad vastgelegd, voor een rechtvaardige heffing van grondbelasting. Ook de verdwenen Rijksstoeterij en het Hof van Borculo

8 Bijlage I


zullen te zien zijn. Na een regenbui zal er water in blijven staan waardoor de Berkel tot “leven” komt. De berkelschippers zullen ook te zien zijn, ze voeren langs de Voorstad, achter de watermolen langs en via de Walbeek de sluis door verder naar Lochem. Op 26 maart 2015 wordt de bronzen maquette en een tweede bronzen beeld, van de laatste berkelschipper Willem Keizer, onthuld, samen met een tentoonstelling over de Berkel in de hervormde kerk St Joris.

Update Berkelvisie Stichting 3e Berkelcompagnie heeft opdracht gegeven om de uit 2004 daterende Berkelvisie te actualiseren. De Berkelvisie 2004 heeft gemeenten, waterschappen en Kreisen geïnspireerd om de potenties voor de Berkel actief op te pakken en passende projecten uit te voeren. De Berkelvisie 2015 zal integraal zijn en beslaat naast natuur, cultuur en toerisme ook waterbeheer, grondgebruik langs de rivier, energie, onderwijs en educatie. Het wordt een visie voor het gehele Berkeldal van Billerbeck tot aan Zutphen. De verschillende partijen hebben positief gereageerd op het initiatief. Het rapport wordt opgesteld door de Grontmij en Schemmer en Wülfing. Naar verwachting zal de nieuwe Berkelvisie worden gepresenteerd op de Berkelconferentie van de 3e Berkelcompagnie op 16 april 2015.

9 Bijlage I


Berkeldal Op initiatief van gemeente Lochem en Waterschap Rijn en IJssel zijn diverse partijen op 17 maart 2014 bij elkaar gekomen om ambities en initiatieven in het Berkelgebied rond thema’s water, energie, innovatie, klimaat, economie (etc.) te presenteren en verbinden. Overheden (bestuurders en ambtenaren van: gemeenten Lochem, Berkelland, Zutphen; Waterschap Rijn en IJssel, Provincies Gelderland en Overijssel) en andere vertegenwoordigers (LTO, Recron, 3e Berkelcompagnie, Lochem Energie, WaterNext, ) deelden hun ‘Berkeldroom’ en werden geïnspireerd door presentaties over andere groen-blauwe gebiedsontwikkelingen (RichWaterWorld in Park Lingezegen, Vechtdal van o.a. provincie Overijssel). Het werkatelier leverde, naast gedeeld enthousiasme om kansen verder aan te pakken, concrete uitkomsten op, zo werden uit de ideeën en visies een aantal prioriteiten gefilterd en mogelijke coalities gesmeed. Op 26 november is er een vervolgbijeenkomst geweest in Berkelland. Alle project ideeën zijn gedeeld en toegelicht. Energieinitiatieven zijn opgestart. Mei/juni 2015 zal een volgende netwerkbijeenkomst Berkeldal worden gehouden. Provincie Gelderland is aan het verkennen of voor een aantal beken in het grensgebied een gezamenlijk Interreg Va programma ontwikkeld kan worden. De Duitse vertegenwoordiger heeft de Duitse Berkel ingebracht voor Interreg. We onderzoeken of het Gelderse traject van de Berkel ook ingebracht kan worden zodat er één samenhangend perspectief voor de Berkel ontwikkeld kan worden.

7

Projecten in de Achterhoek 2012-2015

In het regiocontract zijn onder het programma Kansrijk Platteland: Meer rendement uit Landschap, Vrije tijd en Cultuur 4b Vrije tijd, onder toeristische infrastructuur de projecten Wandelnetwerk en Rivierenlandschap opgenomen. Daarnaast wordt ook de promotie van de Achterhoek gefinancierd. Achterhoek Toerisme trekt deze projecten.

Wandelnet Het Recreatieschap Achterhoek-Liemers (RAL) heeft het initiatief genomen om gezamenlijk met andere partijen zoals Landelijk Wandelplatform (LAW), Achterhoek Toerisme (AT), Vereniging Kleine Kernen (VKK), Regio Achterhoek, evenals de aangesloten gemeenten en lokale VVV’s de wandelmogelijkheden in de Achterhoek te verbeteren. Daarvoor moet een fijnmazig wandelnetwerk tot stand komen, met een herkenbare vorm van bewegwijzering..

10 Bijlage I


Stand van zaken Per gemeente is een avond georganiseerd om de wensen voor het netwerk in beeld te krijgen. Deze bijeenkomsten hebben een schat aan gegevens opgeleverd, die vervolgens samen met alle partijen zijn verwerkt tot een wandelnetwerk van ruim 3.000 kilometer. De helft hiervan bestaat uit reeds gemarkeerde routes die zijn geïntegreerd in het definitieve wandelnetwerk voor de Achterhoek. De andere helft zal met nieuwe borden worden gemarkeerd. De wandelpaden voeren over wegen, paden, over maaipaden en erven van particulieren. Hierbij komt de wandelaar op plekken waar men normaal nog nooit is geweest en bestaat de gelegenheid de Achterhoek vanuit een ander perspectief te ontdekken door te struinen door het boerenland. Achterhoek Toerisme is in december 2014 gestart met de aanleg van het gemarkeerd wandelnetwerk in de Achterhoek. Vanaf het voorjaar 2015 kan via een wandelkeuzesysteem van ruim 3.000 kilometer en 150 startlocaties worden gewandeld. Het wandelkeuzenetwerk is van belang om de Achterhoek ook als wandelregio op de kaart te zetten. Naast de fysieke bewegwijzering, zal het netwerk ook digitaal worden ontsloten en worden 4 deelwandelkaarten gemaakt voor de gehele Achterhoek. Het project moet eind 2015 zijn afgerond. De werkzaamheden liggen op schema.

Afbeelding concept wandelnet in Berkelland

Er moeten nog afspraken worden gemaakt over de financiering van het onderhoud van de bebording. De totale subsidiabele kosten worden gedekt vanuit het MIP T&R 2012-2015 van de gezamenlijke gemeenten, financiering door Achterhoek Toerisme (gelden van voormalig Recreatieschap Achterhoek & Liemers) en via het regiocontract.

Rivierenconcept fase 2 De grensoverschrijdende rivieren in onze regio vormen de basis voor het fietsconcept dat grensoverschrijdende fietstochten langs de rivieren combineert. In fase 1 van het project is met financiële ondersteuning van de Euregio, provincie Gelderland en 22 Duitse en Nederlandse gemeenten in Euregioverband o.a de Berkelroute van Billerbeck naar Zutphen ontwikkeld. Ten behoeve van fase 2 heeft het Routebureau (onderdeel van Achterhoek Toerisme) de voorbereidende werkzaamheden in overleg met de betrokken gemeenten en het WRIJ

11 Bijlage I


gedaan. Langs rivieren in de Achterhoek zijn paden aangelegd waar dat mogelijk was. Daarnaast investeren gemeenten in de parels langs de rivieren, zoals Watermolen Berenschot, de recreatieve ontwikkeling van het stadje Bronkhorst, en Bredevoort, en Beleef de Berkel in Eibergen, Borculo, Lochem en Zutphen. De parels krijgen een kwaliteitsimpuls en de toegankelijkheid van het landelijk gebied wordt vergroot en de beleving van het rivierenlandschap neemt toe.

Stand van zaken In Berkelland is het Slingepad aangelegd. Er is nu een verbinding tussen de lange afstandsfietspaden Achterhoek bij Lochem/ Barchem en de bestaande kerkenpaden van Beltrum en Zieuwent. De voorbereiding is begonnen in augustus 2011, het fietspad is geopend op 19 juni 2014. Het volledige traject is opgeleverd in januari 2015. Bij de Lebbenbrugge is nu een ommetje gecreëerd voor voetgangers door aanleg van een kleine voetveer. Lokale ruiters kunnen gebruik maken van een “voorde” (doorwaardbare plaats). Het pad ligt gedeeltelijk op grond van Staatsbosbeheer en van het waterschap. Met beide instanties is een overeenkomst gesloten om het gebruik van het pad te waarborgen (gebruiksrecht). Het AOC in Borculo heeft het onderhoud van het pad opgenomen in het onderwijsprogramma. Bewonersvereniging Lebbenbrugge houdt toezicht op het voetveer. De ruiters houden toezicht op de voorde. De afspraken hieromtrent zijn vastgelegd. Het pad is aangelegd in de ecologische verbindingszone Groenlose Slinge

Opening Slingepad (foto’s W. Scheeringa)

Naast aanleg van paden is productontwikkeling en promotie onderdeel van het gehele plan. Dit wordt op dit moment uitgewerkt onder de titel “Achterhoek aan het water”.

12 Bijlage I


Achterhoek aan het water Een idyllisch landschap doorsneden en verbonden door meanderende riviertjes en kabbelende beken die de aantrekkelijkheid van de streek versterken. Achterhoek Toerisme wil de riviertjes en beken nog beter op de kaart zetten, en zo tegemoet komen aan de wens van de toerist. De aanwezigheid van water is een belangrijk element voor een aantrekkelijk toeristisch aanbod, in de letterlijke zin dat het mensen aantrekt. Naast de riviertjes de Aa-strang, de Berkel, de Oude IJssel en de Slinge telt de Achterhoek nog talloze andere beken, die zeker de moeite waard zijn te ontdekken. In combinatie met het bestaande toeristische aanbod en het nieuw te creëren aanbod zal ‘Achterhoek aan het water’ uitbloeien tot een prachtig thema. Het verzamelde aanbod en het nieuw te creëren aanbod gaan we in 2015 o.a.. terugzien in - aanpassingen op de website achterhoek.nl - een interactieve kaart incl. print - brochure ‘Achterhoek aan het water’ - fietsen wandelbundels - optimalisering internetmarketing - social media campagne - thematische bewaarbijlagen in Gelderlander/Stentor en Trouw - VaarTV (RTL4) plus crossmediaal (o.a. Telegraaf)

Imagocampagne: het Geluk van Nederland, Echt Achterhoek Er lopen twee campagnes, provinciaal en regionaal. De provinciale campagne gebeurt onder de vlag van Gelderse Streken. De Achterhoek draait mee in landelijke commercials op radio en tv. De regionale imagocampagne is van start als “het Geluk van Nederland, Echt Achterhoek”.

Het geluk van… De nieuwe toeristische gids van de regio heet niet voor niets de Achterhoek Geluksgids. De gids is één van de eerste producten die onder de nieuwe imagocampagne 'Het geluk van Nederland' is uitgegeven. Met de campagne onderscheidt de regio zich met haar diversiteit. Het geluk van Nederland bestaat uit een breed scala van persoonlijke, kleinere gelukjes en is voor iedereen verschillend. Voor de één is het wakker worden met een prachtig uitzicht, voor de ander is het een bezoek brengen aan één van de musea, of culinair genieten bij één van de vele restaurants, misschien wel op de pedalen tijdens een fietstocht langs de wijngaarden of… Er is voor iedereen 'een stukje geluk' te vinden. In de toekomst zullen consumentencampagnes die door Achterhoek Toerisme worden gerealiseerd herkenbaar zijn door het gebruik van de slogan 'Het geluk van Nederland' in combinatie met het 'Echt Achterhoek' beeldmerk. Beeldbepalend blijft het Achterhoek logo dat op zoveel mogelijk uitingen prominent wordt geplaatst. Naast het Achterhoek Magazine, de herfstgids en bestaande campagnes als Wild eten in de Achterhoek en Kamperen in de Achterhoek, brengt Achterhoek Toerisme het toeristisch recreatieve aanbod van de streek via diverse media onder de aandacht van gast en inwoner. Zo is de Achterhoek te zien bij verschillende tv programma's, waaronder Kampeer TV, Het Land van de ANWB en Go Cycling. Is in diverse magazine's meer te

13 Bijlage I


lezen over de bijzondere pareltjes in de Achterhoek en wordt via een online campagne het verblijven en recreëren in de regio onder de aandacht gebracht. Het geluk van Nederland is een campagne die tot stand is gekomen in samenwerking met de Achterhoekse ondernemers en gemeenten.

Monitor toerisme en recreatie Een van de onderdelen die Achterhoek Toerisme uitwerkt is de monitor toerisme en recreatie. De belangrijkste kwantitatieve doelstellingen van Achterhoek Toerisme zijn:  Een toename van 10% van het aantal overnachtingen in 2016 t.o.v. 2012/2013;  Een toename van 10% van de vrijetijdsbestedingen in 2016 t.o.v. 2012/2013. Andere (sub)doelstellingen zijn een plek in de top 10 van meest populaire vakantiebestemmingen, seizoensverlenging en verlenging van de verblijfsduur in de regio. Om bovenstaande kwantitatieve doelstellingen te kunnen meten moet eerst een nulmeting plaatsvinden. Achterhoek Toerisme heeft aan ZKA Consultants & Planners (ZKA) gevraagd een voorstel te doen voor een studie die inzicht geeft in de huidige omvang en betekenis van de toeristisch-recreatieve sector in de Achterhoek. Doel van het onderzoek is inzicht te geven in kwantitatieve informatie over het vrijetijdsaanbod, het gebruik hiervan en de economische betekenis van de sector in de Achterhoek. Dit inzicht moet op regioniveau gegeven worden en waar mogelijk ook op gemeenteniveau. Om te komen tot dit inzicht, moeten onder meer de volgende vragen worden beantwoord:  Wat is de omvang (aantal aanbieders, slaapplaatsen, etc.) en structuur van het vrijetijdsaanbod?  Hoeveel overnachtingen en dagrecreatieve bezoeken hebben er in 2012/2013 in de regio en per gemeente plaatsgevonden?  Wat is de economische betekenis van de vrijetijdssector (en deelsectoren), uitgedrukt in bestedingen en werkgelegenheid? Voor het inzichtelijk maken van de bezoekersaantallen en overnachtingen en omzetten/bestedingen, etc. zullen interviews worden verricht onder de toeristischrecreatieve aanbieders in de regio. Hierbij zullen wij met name gegevens opvragen van het jaar 2012 en 2013 (capaciteit, bezetting, aantal overnachtingen/bezoek,). Daarnaast kan aanvullend worden gevraagd naar ‘achtergrondkenmerken’ zoals bijvoorbeeld bezoekmotieven, het seizoen, de verblijfsduur, de herkomst van de bezoekers (welk deel is afkomstig uit de Achterhoek, welk deel uit de rest van Nederland en welk deel uit het buitenland (en eventueel welke landen)?), etc. Naar verwachting zijn de eerste resultaten bekend in het voorjaar 2015. Het is de bedoeling om tweejaarlijks het onderzoek te herhalen om te kunnen zien hoe de sector zich ontwikkeld.

Beleef de Berkel fase 3 Het project Beleef de Berkel III wordt in 2015 uitgevoerd in Borculo en Eibergen. De laatste ontwikkelingen rondom de nieuwe ontsluiting van Borculo door de komst van de nieuwe fabriek Friesland Campina Domo en verlegging van de Needseweg, de ontmanteling van het Recreatieschap Achterhoek en Liemers en de intentieovereenkomst met RGV voor de overdracht van het recreatiegebied Hambroek, zijn meegenomen in de uiteindelijke uitwerking. De eerste opzet van het project is terug te vinden in de subsidieaanvraag van 9 april 2013. Op basis van deze aanvraag is de beschikking voor het project afgegeven. In het

14 Bijlage I


B&W voorstel van 30 augustus 2013 is een voorstel gedaan voor de invulling van het project door middel van het raadsvoorstel van 15 oktober 2013. Gedurende de voorbereidingstijd is gebleken dat een paar projectonderdelen in Borculo niet haalbaar zijn:  De geplande oversteek bij de rondweg naar recreatiegebied Hambroek (tussen Kiezel en Keischool en rotonde) is vervallen  Infrastructuur project Hambroek is vervallen Beide hebben te maken met het feit dat het project Hambroek (Butterfly World) nog niet in uitvoering gaat komen waardoor de deadline van 31-12-2015 niet gehaald zou worden. Er zijn dus enkele wijzigingen en aanpassingen noodzakelijk gebleken. De wijzigingen bestaan uit de toevoegingen die in de plaats komen van de vervallen projectonderdelen. De doelen zijn ongewijzigd. De toevoegingen zullen er hopelijk voor zorgen dat de doelen nog beter gehaald kunnen worden. Als alternatief willen we nu een paar onderdelen in Borculo toevoegen:  Opwaarderen Muraltplein bij het kristalmuseum tot aan het brandweer/stormrampmuseum  De looproute (vanaf het Hambroek) richting centrum wordt aangepakt tot aan het brandweermuseum  Bij de reeds geplande aanlegsteiger Berkelschippers nabij recreatiegebied Hambroek komt nog een draaikom voor de berkelzomp  Aanleg paden langs Berkel richting centrum wordt uitgebreid. n Eibergen wordt aan de herinrichting omgeving voormalige gemeentehuis richting het centrum het volgende toegevoegd:  Herinrichting omgeving Openluchttheater/ De Huve (in aansluiting op omgeving voormalig gemeentekantoor)  Herinrichting en sloop Kluiversgang (aan de overzijde van het voormalige gemeentekantoor) Daarmee wordt het Berkelpark de Maat letterlijk het centrum van Eibergen ingetrokken en de toegang tot het openluchttheater functioneler.

Position Paper Vrijetijdseconomie In juli 2014 hebben we een position paper vrijetijdseconomie gemaakt. Deze position paper is op initiatief van de gezamenlijke gemeenten in de Achterhoek, inclusief Lochem en Zutphen, en Achterhoek Toerisme tot stand gekomen. Met grote inzet werken de gezamenlijke partijen in de Achterhoek aan een toekomstbestendige vrijetijdsector in de Achterhoek. In de Position Paper Vrijetijdseconomie is beschreven langs welke weg we de vrijetijdseconomie een impuls willen geven. De position paper is verzonden aan de fracties van provinciale staten. De position paper is als bijlage bijgevoegd. Vrijetijdsagenda Achterhoek De afgelopen tijd hebben overheden, ondernemers en organisaties in de Achterhoek een Uitvoeringsagenda Achterhoek 2020 gemaakt. Eén van de genoemde projecten is het opstellen van een Vrijetijdsagenda 2020 voor de Achterhoek (= korte visie met uitvoeringsprogramma). Hiervoor is het van belang te weten wat de diverse partijen willen bereiken in 2020 op het gebied van de Vrijetijdseconomie in de Achterhoek, hoe ze dit willen doen en wat hiervoor nodig is.

15 Bijlage I


De gezamenlijke gemeenten (collega’s Vrijetijdseconomie) hebben het initiatief in dit proces genomen. In de afgelopen periode hebben de collega’s Vrijetijdseconomie gesproken met vertegenwoordigers van verschillende organisaties in en buiten de sector. We hebben ook gesproken met het VOA; Vrijetijdsondernemers Achterhoek (Recron, Koninklijke Horeca Nederland en Stichting Plattelandstoerisme Achterhoek). Binnen dit proces zijn in de periode juni 2014 tot en met november 2014 ca twintig voorop lopende ondernemers op dit terrein in de Achterhoek geïnterviewd. De collega’s vrijetijdseconomie uit de tien Achterhoekgemeenten hebben ondernemers geïnterviewd uit een andere gemeente dan waar ze werkzaam zijn of waar ze wonen. De opbrengsten zijn summier weergegeven in de onderstaande opsomming.

Uitkomsten van de gesprekken:  Authentieke regio: Uitwerken toeristisch product rondom cultuur en authenticiteit (er is een duidelijke link tussen cultuur en authenticiteit) en koppeling met andere facetten binnen toerisme en recreatie. (benutten cultuur historische gebouwen, Zet in op agrofood, aantrekkelijke winkelcentra (parkeren), ambachten, lokale kleur, unieke / streekeigen producten, hoornindustrie, landgoederen, specialisatie deelgebieden, streekproducten.  Grens: Duitsland/ aangrenzende regio’s zoals Veluwe, grensverzachter, euregionale arrangementen, Duitsland, Belgie Denemarken, fietsknooppunten langs de grens  Evenementen: meer (dag) evenementen, grotere diversiteit aan evenementen, goede verspreiding van evenementen in de Achterhoek, evenementen gekoppeld aan authenticiteit en aan streekproducten. Een Streekeigen evenement, van en voor ons allen maar wel bredere bezoekersdoelgroep dan Achterhoek. Maatschappelijk ondernemen/Trots/Noaberschap,.  Culinair: wijnen, versmarkt, regio van de smaak, van grond tot mond. meer culinaire concepten/ evenementen, streekproducten.  Fiets en wandel: infrastructuur / toegankelijkheid /mobiliteit/ ontsluiting / hop on hop off, belevenisknooppunten, zowel fysiek als toeristisch product (vermarkting)  Samenwerking en ondernemen faciliteren: Keuzes maken, Cross over tussen VE en natuur, maakindustrie, agrosector, aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven verbeteren; Samenwerking zoeken, ook privaat en publiek; elkaars belangen kennen en herkennen; netwerken organiseren. Gemeenten voortouw nemen en faciliteren, vrijetijd, wonen en zorg meer combineren, duaal gebruik van voorzieningen, lokaal en toeristisch, ruimte bieden aan ondernemers voor ontwikkeling  Kunst en Cultuur: Doelgroepen, museale, culturele aanbod, cultuurkwartier  Energieneutrale regio  Uitgaan Attracties: Meer (slecht weer) (dag)attracties  Verblijfsrecreatie: Kwaliteitsimpuls in verblijfsrecreatie (aanbod dagrecreatie volgt) seizoensverlenging, toekomstbesteding maken van verblijfsterreinen.  Water/rivieren recreatie: doelgroepen, havens, zowel fysiek als toeristisch product (vermarkting).  Promotie wordt erg belangrijk gevonden: Het gaat om de vermarkting van het gehele toeristisch recreatief product van de Achterhoek, keuze van de doelgroepen is daarbij van groot belang. In april zal in een gezamenlijke sessie met ondernemers en wethouders vrijetijdseconomie een gezamenlijke prioritering tot stand komen en zullen projecten worden geformuleerd die de komende tijd tot uitvoering moeten komen. In het voorjaar 2015 zal het proces om te komen tot een gezamenlijke vrijetijdsagenda afgerond zijn.

16 Bijlage I


Transitie landelijk gebied De Structuurvisie Achterhoek moet uitgewerkt worden voor de volgende onderwerpen: a) De ontwikkeling van de landbouw in de Achterhoek b) Mogelijkheden voor verbreding van functies in het buitengebied, waaronder VAB, energietransitie, zorg en toerisme c) Afstemming van de afweging van belangen in het buitengebied: landschapeconomische belangen-ecologie-water. De werkgroep Transitie Landelijk Gebied is bezig om de uitgangspunten voor de diverse onderwerpen uit te werken. Stand van zaken recreatie Proces Vrijetijdsagenda Het afgelopen halfjaar is geïnventariseerd welke toeristische voorzieningen er in de Achterhoek zijn. Het gaat bijvoorbeeld om verblijfsrecreatie, dagrecreatie (in de openlucht en slechtweervoorzieningen, evenementen, golfen, wijnboerderijen, openluchtzwembaden, dagrecreatieterreinen, theaters, openluchttheaters, horeca en rustpunten in het buitengebied, musea, etc. De gegevens zijn op kaart gezet, waardoor duidelijk is hoe de spreiding van de voorzieningen over de Achterhoek is. Deze kaarten zullen als inspiratiekaarten opgenomen worden in het uitnodigingsboek. De gegevens zijn ook een basis voor de vrijetijdsagenda. In april 2015 zal tijdens een gezamenlijke sessie met ondernemers en bestuurders op basis van de eerder verkregen informatie een aanzet gemaakt worden voor een visie. Dit zal input zijn voor de werkgroep Transitie Landelijk Gebied (de ruimtelijke uitgangspunten die van belang zijn voor de ontwikkeling van toerisme en recreatie).

Regionaal batenonderzoek Het project “Onderzoek naar maatschappelijke en economische baten van cultuur en cultuurhistorie in de Achterhoek” is eind 2014 opgestart. Dit project is opgenomen n het regiocontract. Gemeente Berkelland draagt €1.800,= bij. Het project moet het (economisch) belang van cultuur en cultuurhistorie voor de regio Achterhoek inzichtelijk maken. Daarnaast moet het project concrete acties opleveren voor het benutten van potenties en het verder versterken van de aanwezige parels in de regio. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat cultuur en erfgoed bijdragen aan de economie; dit blijkt in het toerisme, in de detailhandel en het vestigingsklimaat voor bedrijven en bewoners. Maar interessanter dan de vraag hoe groot die bijdrage precies is, is de vraag hoe de bijdrage zo groot mogelijk gemaakt kan worden. Wat zijn de knoppen waaraan we als gemeente, samen met partners, kunnen draaien om erfgoed en cultuur nog meer te laten renderen? Het project moet concrete aanbevelingen geven, voor het toerisme, en voor andere economische sectoren. De aanbevelingen moeten direct toepasbaar zijn voor gemeenten, voor de samenwerkende gemeenten, maar ook voor eigenaren, ondernemers, maatschappelijk middenveld en andere relevante organisaties. De volgende aandachtspunten zijn van belang voor de uitvoering van het project: - inzicht in het aanbod cultuur en erfgoed en de kernkwaliteiten per gemeente; - inzicht in maatschappelijke en economische betekenis van cultuur en erfgoed op basis van beschikbare onderzoeken, met vooral aandacht voor de vertaling naar de Achterhoek. Geen uitgebreide cijfermatige analyse hoe de bijdrage precies is. - concrete en praktische aanbevelingen waar gemeenten zelf mee verder kunnen of voor partijen in het culturele en erfgoedveld .

17 Bijlage I


Stand van zaken De opdracht is gegund aan Bureau Buiten. Dat bureau heeft een voorstel gedaan voor een proces dat het beste bij past bij de vraagstelling. Het onderzoek wordt in het voorjaar 2015 uitgevoerd en in het najaar opgeleverd.

8

Hambroek

De initiatiefnemer Zoo Consultants gaat nog steeds uit van het aanleggen van een attractie in de vorm van een vlinderdome, samen met een bungalowpark. Ondanks het faillissement van Zodiac Zoos, een aan Zoo Concsultatns gelieerd bedrijf. Zoo Consultants BV is de ontwikkelende partij voor de plas en de gronden daar omheen naast het recreatiegebied Hambroek. Zoo Consultants BV heeft een optie op deze plas en de gronden die in eigendom zijn van de Stichting Twickel. De optie loopt tot medio 2015. Zoo Consultants BV geeft aan dat zij nog steeds denken dat de ontwikkeling doorgang zal vinden. Ze verwachten dat de deelnemende partijen op enig moment zullen tekenen voor de ontwikkeling en dat de financiering rond zal zijn. Ze zijn in gesprek met een andere ontwikkelaar voor het bungalowpark. Dat zou dan weer betekenen dat er wellicht toch een grote vlinderdome gebouwd gaat worden en dat er verder een bungalowpark zal worden gerealiseerd van circa 250 recreatiewoningen. Naast de vlinderdome zou de overdekte accommodatie een ‘Night Safari’, een ’Insectarium’ , een ‘Temple of Snakes’ ,een ‘Lori Loft’ en een ‘Discovery Cove’ krijgen. Ook zouden de plannen voor een Movie Center, de ‘Monarch Mercado’ (restaurant met terras), de ‘Aztek Arena’ (speeltuin met levensechte Azteken ruïnes), een receptie, zwembad ‘De Vlinderslag’, een ‘Superette’ (waar de verblijfsrecreanten terecht kunnen voor boodschappen en waar ze gebruik kunnen maken van een wasserette), een zoovenirshop, kantoorruimten, diverse opslagmogelijkheden en een aangrenzend en natuurlijk opgezet parkeerpark door kunnen gaan. Uiteraard nadat de hiervoor benodigde bestemmingsplan procedure is doorlopen. Of dat kan slagen blijft afhankelijk van de ontwikkeling van de economie. In de aanleg van een kleine zwemvoorziening voor gasten van het bungalowpark is voorzien. Zodra wij informatie krijgen over de voortgang zullen wij de raad op de gebruikelijke manier informeren.

9

Grens

250 jaar grens Op Initiatief van historische verenigingen Kotten, Burlo en Oeding, is er een werkgroep tot stand gekomen die aandacht wil besteden aan 250 grens (van Rekken tot Dinxperlo). Vanaf september oktober 2015 wil men een jaar lang stil staan bij 250 jaar grens, de geschiedenis van de totstandkoming van de grens in een breder perspectief. Het is daarmee een project voor vrijetijdseconomie, economie, en grensoverschrijdende samenwerking, gericht op de toekomst. De kerngroep bestaat op dit moment uit 6 vertegenwoordigers van de oudheidkundige verenigingen, de Duitse gemeenten Südlohn en Borken en de gemeente Winterswijk en Aalten. Daarnaast is er regelmatig overleg tussen de vier gemeenten langs de grens; gemeente Berkelland neemt deel aan de voorbereidingen. Op de achtergrond zorgt de gemeentelijke werkgroep voor voldoende overzicht en uitwisseling, ook met de Duitse

18 Bijlage I


gemeenten. De betrokken Nederlandse en Duitse overheden functioneren daarmee als de coördinerende kapstok. Concrete stappen voor de vier Nederlandse gemeenten : 1) inventariseren organisaties en clubs die mee willen/kunnen doen aan 250 jaar grens; 2) welke activiteiten lopen al of kunnen in het kader van 250 jaar grens worden opgepakt (vorming van (lokale) werkgroepen; beginnen met quick-wins en hopen dat hieruit spin-off ontstaat); 3) een plan van aanpak dat in februari maart naar de colleges kan

Grensbelevenissen Gedurende vier en een half jaar (2010 tot 2014) hebben we een jaarlijkse bijdrage beschikbaar gesteld voor grensoverschrijdende promotie. Diverse marketingactiviteiten zijn door de Euregio ontplooid: persberichten, advertenties, bijeenkomsten, marketingacties, verkoop en distributie. Er zijn diverse websites ontwikkeld, onder andere www.grenzerlebnisse.de, www.grensbelevenis.nl, www.hamalandroute.de, www.flusslandschaft.eu, www.rivierenlandschap.eu, Er is sprake van een aanzienlijke toename van het aantal unieke bezoekers aan deze sites. Daarnaast is de Duitse en Nederlandse bewegwijzering voor fietspaden met elkaar verbonden. Zo is de bewegwijzering in de Achterhoek en het Münsterland uitgebreid. Ook is er een grensoverschrijdende vrijetijdskaart nummer 21 en 22 gemaakt en in de markt gezet via VVVs / toeristische informatiecentra, website Grensbelevenis en Falk NL. In diverse magazines zijn artikelen verschenen over het thema grens. Vanaf 2011 zijn diverse persreizen georganiseerd, waarbij ook Eibergen, Rekken en ook Borculo zijn bezocht. Dit resulteert dan in artikelen of radio/tv uitzendingen.

19 Bijlage I


activiteiten

Recommend Documents