ACTIEVE VAKANTIES WANDELEN OVER GROENE ALMEN EN GRIJZE BERGEN

WANDELEN / ACTIEVE VAKA NTIES

STEIERMARK SPECIAL

WANDELEN OVER GROENE ALMEN EN GRIJZE BERGEN

KLETTERSTEIGEN OP HANDEN EN VOETEN NAAR DE TOP

NATUUR HET GROENE HART VAN OOSTENRIJK

ACTIEF VAKANTIEVIEREN VOOR HET HELE GEZIN

COLOFON EN INHOUD Uitgeverij Maruba b.v. Sports & Travel Publishers Winthontlaan 200 3526 KV Utrecht + 31 (0)30 2891073 [email protected] [email protected] Uitgever Maas H. Van Drie Redactie Timo de Boer Arjan Kruik Daan Vermeer Medewerkers aan dit nummer Marco Meijerink Traffic Karin Gielen Vormgeving Studio Pino Druk Control Media

Vakantieplanner

06

 Wandelen DACHSTEIN

08



Vakantie in je eigen berghut



Naar de top van Steiermark

 Fietsen ENNSRADWEG

28

 Klettersteigen RAMSAU AM DACHSTEIN

10

Op handen en voeten naar de top

Meer dan fietsen alleen

 Wandelen OST­ STEIERMARK ALMENLAND

30

 Mountainbiken SCHLADMINGDACHSTEIN

14

Groene almen, grijze bergen

Rondje Niedere Tauern

 Familie STEIERMARK VOOR HET HELE GEZIN

32

Distributie Aldipress Deze Steiermark Special is een gratis bijlage van HIKE & trekking Magazine #1 2014 en BIKE & trekking Magazine #1 2014. hikeandtrekking.nl bikeandtrekking.nl

 Overnachten HUTTEN­ DORPEN

27

Fietsen  EUROVELO 9 19

Dwars door Europa

Bergen, bossen, water en stad

 Wandelen AUSSEERLANDSALZKAMMERGUT

20

 City-trip GRAZ

36

De dorpse hoofdstad van Steiermark

Het merendistrict van Oostenrijk

 Wandelen VAKANTIEREGIO MURTAL

Natuur HET GROENE HART VAN OOSTENRIJK

38

22

Genieten van hemelse stilte

 Fietsen MURRADWEG

24

Peddelen langs de Mur

2

7 natuurparken en 1 nationaal park



STEIERMARK SPECIAL

VERBAZEN EN GENIETEN

Te voet of per fiets wordt je beloond op prachtige uitzichten, zoals hier op de Dachstein.

Steiermark is de Oostenrijkse deelstaat met meer gezichten dan inwoners. De regio verrast je met de hoogste toppen van de oostelijke Alpen, honderden aaneengesloten alpenweides en Graz, de regionale hoofdstad waar kathedralen, burchten en boerenmarkten sinds de Middeleeuwen amper aangetast zijn. Reizend door Steiermark trotseerden we het kolkende water van de Bärenschützkloof in het ogenschijnlijke oostelijke Almenland. Een uur verderop, in het met oranje dakpannen bedekte Graz, struinden we over de boerenmarkt langs vergeten groenten en vergaapten we ons aan de vele kathedralen. Wandelend langs de bergmeren van Murtal en Ausseerland, moesten we wennen aan de stilte die rondom het water

hing. En nog geen dag later gierde de adrenaline door ons lichaam toen we met een downhill bike de Planaiberg bij Schladming af stuiterden. In deze special over Steiermark probeerden we de avontuurlijke en natuurlijke plekken van de deelstaat te laten zien. We kwamen er al snel achter dat dat niet lukt, we moesten honderden foto’s en woorden schrappen om alles op 40 pagina’s te krijgen. En dat is misschien maar goed ook. Want zo blijven er genoeg plekken over om je tijdens je reis naar Steiermark over te verbazen en van te genieten.

We wensen je veel plezier en avonturen toe! – Daan Vermeer

Daan Vermeer Reisredacteur

3

KAART

Het groene hart van Oostenrijk

STEIERMARK

4

STEIERMARK SPECIAL

NAAR STEIERMARK AUTO De afstand Utrecht-Schladming is 1012 kilometer, te rijden in ongeveer tien uur via Düsseldorf en Wiesbaden. TREIN Via ice.de kan je je reis boeken met de internationale trein. Je kan instappen in Amsterdam, Utrecht of Arnhem en door– reizen naar Keulen. Daar stap je over op de trein naar Salzburg, waar je een aansluiting hebt naar Graz. Sneller zijn de intercity’s die vanuit Schladming rijden. VLIEGEN Rechtstreeks vanuit Nederland vliegen zit er helaas niet in, maar met een goede aansluiting via München, Wenen of Frankfurt vlieg je zo naar Graz. Vliegen op Salzburg is ook een goede optie. Vandaaruit is het slechts anderhalf uur met de trein naar Schladming en bovendien behoort een auto huren ook nog tot de mogelijkheden. lufthansa.com aua.com Voor alle informatie over Steiermark kan je terecht bij de VVV van Steiermark: Steiermark Tourismus St. Peter Hauptstrasse 243 A-8042 Graz +43 (0)316-4003-0 [email protected] www.steiermark.com

5

VAKANTIEPLANNER

WIJNROUTES

Het landschap van het zuiden van Steiermark kenmerkt zich door wijngaarden. De acht Weinstraßen, wijnroutes, behoren tot de meest populaire culinaire uitstapjes van

Steiermark. Van Ehrenhausen tot Leutschach kom je boerencafés en wijnboeren tegen waar je de regionale wijnspecialiteiten kunt proeven.

GENUSSCARD Met de GenussCard kun je in Thermenland en Oststeiermark 120 bezienswaardigheden koste­ loos bezoeken. Een uitje naar Tierwelt Herberstein, Styrassic Park, Schloss Eggenberg of het Kunsthaus in Graz kost je dus helemaal niets. De GenussCard krijg je gratis bij een verblijf in een van de meer dan honderd aangesloten accommodaties. De kaart is verkrijgbaar van 1 maart tot en met 1 oktober 2014. genusscard.at

6

STEIERMARK SPECIAL

BIKE NATURE GUIDE

BERGSTEIGERDÖRFER Een kleine twintig bergdorpen in Oostenrijk hebben zich verenigd in de organisatie ‘Bergsteigerdörfer’. Al deze zogenaamde ‘klimmersdorpen’ hebben een belangrijk rol gespeeld in de ontwikkeling van de bergsport. Bij een sport die zo nauw verbonden is met de natuur, is het geen toeval dat in deze dorpen de harmonie tussen mens en natuur groter is dan elders. De

bergbeklimmersdorpen hebben zich dan ook verplicht in te zetten voor het behoud van de lokale natuur en cultuur. En voor bezoekers is er een groot aanbod aan bergsportmogelijkheden. In Steirmark zijn de dorpen Steirische Krakau en Johnsbach in Nationalpark Gesäuse bij de Bergsteigerdörfern aangesloten. mountainvillages.at

CULINAIR STEIERMARK

WIJN Steiermark is een van de vier wijnregio’s van Oostenrijk. Hoewel er slechts 9% van de Oostenrijkse wijn vandaan komt, geniet de lichte droge witte wijn uit Steiermark internationale bekendheid. In geen enkel ander Europees wijngebied worden zo veel verschillende wijnsoorten verbouwd. De uitgesproken pittige Sauvignon Blanc is het boegbeeld van Steiermark, de felrode Schilcher wijn is wettelijk beschermd en mag alleen gemaakt worden van de blauwe Wildbacher druif. Het belangrijkste teeltgebied voor de Schilcher is de West-Steierrmark.

Steiermark is een uiterst vruchtbaar gebied. Het is de delicatessenstreek van Oostenrijk dat liefkozend ook wel de buik van Oostenrijk genoemd. Op de wijngaarden in het zuiden wordt jaarlijks 300.000 liter wijn geproduceerd, de pompoenvelden leveren ruim 2 miljoen liter pompoenzaadolie op, de levenselixer van de Steiermarkers. 85% van de appeloogst komt hier vandaan en de velden staan vol met mais, snijbonen, hop, mierikswortel en ga zo maar door.

De BikeNatureGuide wijst fietsers de weg door het groene hart van Oostenrijk. De app, verkrijgbaar voor iPhone en Android, brengt je via de talrijke fietspaden op de mooiste plekjes. Nadat je je smartphone door middel van een speciale houder op je stuur hebt gemonteerd, kun je van start. Bij het uitstippelen van een route kun je kiezen uit meerdere opties, de snelste weg of de mooiste weg, maar ook het soort ondergrond is instelbaar. Gesproken navi­ gatie leidt je vervolgens een­ voudig naar je bestemming. steiermark.com/bikenatureguide

VLEES EN VIS Het noorden van Steiermark smaakt naar wild, vis en kaas. Op de menukaart zie je veel gerechten met lam, Styria Beef (eersteklas rundvlees van Steirische biologische boeren), wild en vers gevangen zalm. Ook Almo fleisch en Vulcano ham komt uit Steiermark. Verder wordt de keuken van Steiermark bepaald door kaas en is er een eeuwenoude bierbrouwtraditie. Op de kleurrijke boerenmarkten en boerderijwinkels kun je terecht voor ovenwarm boerenbrood, zelfgemaakte boter, vers geperst sap en brandewijn. steiermark.com/kulinarium

7

WANDELEN

Dachstein

NAAR DE TOP VAN STEIERMARK Fotografie en tekst: Daan Vermeer

De absolute koning van de oostelijke Alpen is de Dachstein. Zijn grillige punten hikken tegen de 3000 meter aan. Gondels brengen de mensen al 40 jaar lang, tot nét onder de bergtop. Natuurlijk wilden wij niet achter blijven. 8

Dat de panoramacabines van de Dachstein net even anders zijn dan elders, merk ik bij aankomst bij het dalstation. Niet alleen kan ik in een bijna glazen gondel naar boven, ook is óp de cabine een gedeelte waar ik kan staan. Natuurlijk kies ik voor het laatste, zodat de 1000 hoogtemeters aan bergwanden aan me voorbij glijden en de steeds kouder wordende lucht langs mijn gezicht stroomt. Eenmaal aangekomen op het bergstation, laat de gletsjer van de Dachstein zich pas zien. De schuin aflopende noordzijde is bedekt met een ijslaag waar zelfs in de nazomer al op geskied wordt. Voor het pano-

STEIERMARK SPECIAL

GLETSJERWANDELING Het bergstation is een uniek startpunt voor wandelingen over de gletsjer. Je wandelt hier over de top van de ijstong bijvoorbeeld naar een schuilhut op 2741 meter. Onderweg heb je uitzichten over het ijs en zie je de Dirndl-windtrechter, een natuurverschijnsel veroorzaakt door de wind. Met een gids kun je bovendien de hele gletsjer trotseren, een wandeling waar je 7 tot 8 uur over doet. Zie schladming-dachstein.at voor data.

VAKANTIE INFO

“Honderden meters onder mij zit niets dan lucht.”

Gondels naar de bergtop vertrekken het hele jaar door tussen 7.50 en 17.30 uur. Op sommige dagen is er een ontbijt met zonsopkomst, waarbij je voor dag en dauw met de gondel omhoog gaat, op de top de zonsopkomst meemaakt en vervolgens gaat ontbijten in het restaurant nét onder de top. Eenzelfde arrangement is er soms tijdens zonsondergang. derdachstein.at

onder mij niets dan lucht. En met het 360° panorama, voelt het alsof ik boven het gebergte zweef. Naast de trap zit een deur in de berg, het is de ingang van de Dachsteiner Gletjser. In de ijstong hebben ijskunstenaars het ‘Dachstein Ice Palace’ gebouwd. De holtes en kamers van ijs zijn gevuld met gekleurde lampen en ijssculpturen. Voetje voor voetje wandel ik door de ijsgang en passeer ik de Simpsons, Dorische zuilen en een sfinx. Alle wereld­delen en tijden komen samen in de bevroren wereld in de top van Steiermark.

GRATIS! Met de Schladming -Dachstein Sommercard, een voordeelkaart die je als gast bij veel hotels en pensions krijgt, wordt veel gratis. Deze kaart zou weleens de meest uitgebreide van Oostenrijk kunnen zijn: bussen, gondels, musea en veel (kinder)activiteiten zijn gratis. Daarnaast krijg je tot 50% korting op excursies zoals raften, paragliding, schans­ springen of boogschieten. sommercard.info

Links De hoogste hangbrug van Oostenrijk.

rama moet ik aan de zuidzijde van de berg zijn, de kant waar de kabelbaan me naar boven bracht. Pal naast het bergstation hangt een platform over de verticale bergwand. Vanaf daar tuur ik ver, over de dorpen van de vallei tot aan bergketens hier tien­ tallen kilometers vandaan. Een paar meter verderop hangt de hoogste hangbrug van Oostenrijk die eindigt bij de ‘Trappen naar het niets’. Vanaf de staalkabelbrug voelt het uitzicht al vrij, maar de veertien traptreden brengen me naar een glazen plaat waar dat gevoel nog overtroffen wordt. Behalve een beetje glas, is er honderden meters

Boven Dachstein Ice Palace in het eeuwige ijs van de Dachsteiner gletsjer.

9

KLETTERSTEIGEN

Ramsau am Dachstein

OP HANDEN EN VOETEN NAAR DE TOP Fotografie en tekst: Daan Vermeer

Veruit de meeste mensen bereiken het bergstation op de Dachstein in slechts enkele minuten met de gondel. Doorgewinterde klimmers beklauteren de berg via de zuidkant. Daar lonkt sinds 2010 een van de langste en zwaarste klettersteigroutes van de Alpen. 10

STEIERMARK SPECIAL Groot Op de Sattelberg liggen verschillende klettersteig routes.

Klein Aan een zijden draadje. Niet moeilijk, wel spannend.

Ervaren klimmers doen er, als het meezit, zeven uur over en stijgen in die tijd 1200 hoogtemeter. Tijdens de klim passeren ze overhangende rotswanden en eeuwige sneeuwvelden. Op de Dachstein liggen veertien klettersteigroutes van uiteenlopende moeilijkheidsgraad. Routes waarbij je al dan niet met de gondel naar 2700 meter hoogte gaat en vervolgens begint te klimmen. Drie routes leiden helemaal naar de top van de Dachstein. Zelf ben ik niet zo geoefend in deze tak van bergsport, toch wil ik graag een klettersteig doen. Met berggids Peter bespreek ik de mogelijkheden. Omdat het vandaag hoog in de bergen erg bewolkt is, zoeken we een klettersteigroute uit beneden in het dal. Pal naast de weg tussen Ramsau am Dachstein en Vordere Ramsau liggen de Sattelberg en de Silberkarklamm. Op die Sattelberg is een klimpark, waar meerdere parcours van staaldraden en tokkelbanen zijn uitgezet. Heel moeilijk is het niet– mijn neefjes van tien en twaalf zouden hier ook graag klimmen – maar wel spectaculair en een leuke kennismaking met de klimsport.

RAMSAU AM DACHSTEIN KLEURT GROEN In het dorp Ramsau am Dachstein, aan de voet van de Dachstein, besloot een groep van tien pensionhouders twaalf jaar geleden voor groen te gaan. Hun doel? Ramsau omtoveren tot een biologische regio. De ingrediënten van hun (vegetarische) maaltijden zijn 100% biologisch geteeld en veel pensions hebben een eigen kruidentuin. Verder is er oog voor afvalvermindering en energiebesparing. Ook is er een ecologisch golfterrein en een e-motorcrossbaan geopend in het dorp en is er een e-bikenetwerk uitgezet. bioregion-ramsau.at

VAKANTIE INFO Het toerismebureau van Ramsau am Dachstein heeft kaarten waarop de verschillende klettersteigroutes staan. Het verdient absoluut de aanbeveling om een gids in te huren wanneer je geen eigen materiaal hebt of weinig ervaring hebt. Ramsau info: ramsau.com T +43 3687 81833 bergsteigerschule.net raffalt.com dt-adventure.at

“Ook wie nog nooit een klettersteig heeft gedaan, kan hier de uitdaging met het verticale aan gaan.” 11

VAKANTIEPLANNER

KABELBANEN IN STEIERMARK Het ontdekken van de bergwereld van Steiermark wordt je gemakkelijk gemaakt. Geen enkel gebied in Oostenrijk heeft meer kabel­ banen dan Steiermark: 17 in totaal. Alleen al in Ramsau am Dachstein zijn er twee kabelbanen die in de zomer geopend zijn, de Dachstein Panorama Gondel Bahn (derdachstein.at) en de Rittisberg Bahn (rittisberg.at). TIP: Met de Schladming-Dachstein Sommercard kun je gratis gebruik maken van negen kabelbanen. sommercard.info

(Advertenties)

RAMSAU AM DACHSTEIN – BRON VAN ENERGIE Tegen de achtergrond van het majestueuze Dachsteingebergte strekt zich het zonneplateau uit van Ramsau am Dachstein (1.000 tot 3.000 m). In de prachtige natuur met hoge bergen en wilde rivieren kun je heerlijk wandelen, klimmen en jezelf weer opladen met nieuwe energie. Prijs per volwassene v.a. € 479,– Prijs per kind v.a. € 290,– Info en boekingen: Tourismusverband Ramsau am Dachstein www.ramsau.com

Topvakantie voor het hele gezin (29 mei t/m 12 oktober 2014) • 7 nachten o.b.v. halfpension in een familiepension • Begeleide klettersteig voor beginners op de klettersteig „HIAS“ • Gegidste almwandeling (dagwandeling) • Vervoer met de nieuwe panoramagondel naar de Dachsteingletsjer • Begeleiding op kinderklettersteig „KALI“ (vanaf 7 jaar) • Kali`s kinderwandelboek • Kinderwandelstok • Incl. Sommercard / sommercard.info

BLIK OP DE ZOMER • 7 nachten o.b.v. ¾ pension • Matschner`s Verwenpakket • 1 massage • Wandelinformatie avond • 5 gegidste wandelingen • Topwandelingen en lichte wandelingen • Wandelbus • Dachstein-Tauern Digivision met Herbert Raffalt • Sommercard Per persoon v.a. € 443,– Familien- & Wanderhotel Matschner**** Ramsau 61 8972 Ramsau am Dachstein

T: +43 3687 81 72 1 [email protected] www.matschner.at

(Advertenties)

WANDELEN EN ONTSPANNEN • 5 nachten o.b.v. halfpension • 4-gangen keuzemenu • 1 ontspanningsmassage • Sommercard

FAMILIEWEEK IN LANDHOTEL ALMFRIEDEN • 7 nachten in familiekamer, met aparte kinderkamer en balkon • Douche, toilet, radio, tv en telefoon • Culinair halfpension: energierijk ontbijt en 4-gangen diner • 1 x grillavond op het zonneterras • 1 x gastronomisch menu, toost met Schilcher wijn • 1 dag gratis bruikleen E-Bike • Almfrieden zomer activiteitenprogramma • Kinderen tot 11 jaar gratis! • Sommercard

Per persoon v.a. € 550,–

Per persoon v.a. € 555,–

Hotel Pehab-Kirchenwirt**** Ramsau 62 8972 Ramsau am Dachstein

T: +43 3687 81 73 2 [email protected] www.pehab.at

Landhotel Almfrieden**** Leiten 47 8972 Ramsau am Dachstein

T: +43 3687 81 75 3 [email protected] www.almfrieden.at

DROOMVAKANTIE OP RITTISBERG • 7 nachten in tweepersoonskamer, extra bed mogelijk • Gedeeld balkon • Douche, toilet, radio, tv, telefoon • Halfpension: ontbijtbuffet, avondeten met 3-gangen • Keuzemenu en saladebuffet • 1 grillavond • Welkomstdrankje • 1x koffie en koek in de namiddag • 1x gratis dag voor kinderen tot 5 jaar • Gratis WiFi • Verwarmd buitenzwembad • Sommercard

VAKANTIE OP EEN BIOLOGISCHE BOERDERIJ • 7 nachten in een familiekamer • Boerenontbijt met zelfgemaakte producten • 3-gangen diner (met biologisch vlees) • Zelfgemaakte biologische producten • Kinderspeeltuin • Rustig gelegen • WiFi • Kinderkorting tot 12 jaar

Per persoon v.a € 340,–

Per persoon per nacht v.a. € 270,–

Hotel Tischlberger*** Vorberg 8 8972 Ramsau am Dachstein

T: +43 3687 81 28 9 [email protected] www.tischlberger.at

Rössingerhof Rössing 9 8972 Ramsau am Dachstein

T: +43 3687 81 70 4 [email protected] www.roessingerhof.at

MOUNTAINBIKEN

Schladming-Dachstein

RONDJE NIEDERE TAUERN Tekst: Vincent Zeebregts Fotografie: Arthur Wieffering

Wie vanuit de stad Salzburg naar het zuiden rijdt, kan bij het plaatsje Radstadt naar het oosten afbuigen, het opvallend groene Ennstal in. Daar, tussen het imposante Dachsteinmassief en de Niedere Tauern, ligt Schladming. Een perfecte uitvalsbasis voor een reeks prachtige biketochten. 14

STEIERMARK SPECIAL

Groot Eerst een lekker ontbijt en dan zo’n trail: dat hoort erbij als je overnacht in een berghut.

’s Ochtends aan de ontbijttafel maken we kennis met Birgit, onze gids voor de komende twee dagen. Jawel, Birgit is een dame. We zijn dus, ouderwets als we zijn, op onze hoede, zeker als ze vertelt dat ze moeder is van twee kinderen. Waarna we weer vertrouwen krijgen als we horen dat ze de scepter zwaait over een topsportfamilie. Haar man was lid van de Oostenrijkse skiselectie, haar snowboardende zoon traint op datzelfde moment op de Dachsteiner gletsjer aan de overkant van het dal, als lid van de Oostenrijkse Nationalmannschaft. Op het programma staat een pittige

Klein boven Verdwalen? Kansloos, want overal staan routebordjes.

tocht dwars door de Niedere Tauern. Eerst via het Preuneggtal omhoog naar de Giglachseehütte op bijna 2.000 meter, daar slapen en dan de volgende dag via een doorsteek door het hooggebergte via het Obertal weer terug naar Rohrmoos. 20% STIJGINGSPERCENTAGE Natuurlijk worden we voor ons wantrouwen gestraft, want al tijdens de eerste hoogtemeters blijkt dat deze sportieve Einheimische ons allemaal zoek kan fietsen, als ze zou willen. Birgit is bovendien een begenadigd gids en weet álles van de regio. Dat Birgit gewend is aan de hoogte

Klein onder Slapen in een berghut, heerlijk eten, sterren kijken: een toer door de Niederne Tauern is een bikers dream.

wordt onderstreept door een niet aflatende stroom verbale informatie die ze op me afvuurt. Het is niet netjes om alleen maar te knikken, maar na een tijdje word ik toch stil van mijn

Onderschat de Niederne Tauern niet. Ze zijn best hoog! kant. Of ik raak buiten adem, dat is misschien een betere omschrijving. Het grind op het pad is inmiddels veranderd van fijn in grof. De klim

15

www.

freyta gbern

dt.com

freyta g & be rndt

MOUNTAINBIKEN

2000

m)

1800

(1.6 74

1600

HÖHE

Sto rn m) 6 (93 ller Bur gsta

We ißen bac erti h (76 ng (75 2 m) 6 m)

(76 Birn 2 m) ber g (88 2 m)

/METE

1000 800 600

R Hau s im Enn stal

1200

che Touren allen Tipps blätter mit und Tricks.

Alm

1400

Handli

Unsere 16 hand 0,0 bedü lichen 6,8 STREC rfnis KE/KM 17,8 Kartogra gerecht von Tourenblätte 25,9 r für insg 800 Rich fie (Maßsta „Biker für 37,6 40,0 esam 42,1 Biker“ b t 20 MTB entw schönste tungsschilder 1:50.000), ickelt. -Run optisch n Mou n verbindl Dank prof den wurden tainbike gelingt die essi ichen Orie routen 20 reiz Diagram oneller der Urla ntierung voll men ubsregio mühelos Strecken -alpine und – auf n Schl beschrei MTB Run adming- den bungen den | 930 Dachste km | 3 | Map in. Downhil s und Profile ls Rup

400

i

Buchun www.s gscenter chladm +43(0)3 ing-da 687/233 chstein 10 .at

Medie ninha Schla ber und dming A-897 -Dach Herausgebe 0 stein e-mai Schladming Touris r: l: musm Streck info@schlad , Ramsauers arket enbef ing GmbH mingtraße Fotos ahrun dachs 756 : Haral g/Pro file/Re tein.at Konze d ption/ Steiner, Plana daktio Karto grafie Layout: www. i-Hoc n: Harald und Druck lemon hwurzen Steiner Bahne .co.at : Freyt , Schla n ag-Be dming (2) rndt und Artar ia KG, 1230

Die sch

önsten

Wien

www.s

Mount

ainbiket

ouren

der Urla

ubsreg

ion

chladm

ing-da chs

tein.at

VAKANTIE INFO Het bikegebied van Schladming-Dachstein omvat 20 goed gedocumenteerde routes. Via de website van SchladmingDachstein is een handig, losbladig kaartenpakketje te koop (schaal 1:50.000). Een goede overzichtskaart met bikeroutes (schaal 1:60.000) is ook te koop via de website. Omdat niet alles op de kaart staat is het verstandig een gids te huren. Speciale fietsen voor downhill biking zijn te huur voor € 29 per dag in het Biking Centre, pal naast de gondellift in Schladming. Je kunt er ook terecht voor mountainbikes en e-bikes.

Boven De Hoherer en Unterer Gichlachsee liggen op dik 1900 meter. Rechts Wie in een berghut overnacht kan de dag beginnen met een flinke teug frisse berglucht.

wordt steeds pittiger, wat te zien is aan de venijnige haarspeldbochten die de verschillende hoogtemeters aan elkaar rijgen en te horen is aan de enthousiaste reacties die we losmaken bij passerende wandelaars. Even na de Ursprung Alm maakt het grind plaats voor serieuze keien en een stijgingspercentage dat de twintig procent ver overtreft. Met pijn en moeite zetten we door, we weten immers dat het doel nadert: de Giglachseehütte. OUDERAVOND Birgit loopt nog even mee naar binnen om een paar zaken te regelen, drinkt wat met ons op het zonneterras en daalt vervolgens snel af naar het dorp. Het eten moet klaar staan als pa en de kinderen thuiskomen en bovendien moet ze nog naar een

16

ouderavond van school. Dat zet onze prestatie weer in perspectief! De volgende ochtend verschijnt Birgit weer boven. Dit keer met de auto tot aan de Ursprung Alm, de laatste 300 hoogtemeters op de fiets. Vandaag deel twee van de tocht, over diverse bergruggen en almen naar het Obertal. Aan het einde van de dag weten we het zeker. Deze regio is ideaal voor bikers die flink willen afzien, maar dat graag afwisselen met gezellige berghutten en rustieke almen. Het prachtige natuurschoon krijg je er dan bij cadeau! Eenmaal aangekomen bij het hotel nemen we afscheid van Birgit, die snel door moet want vanavond staat ze in de bediening in ons hotel…

Schladming-dachstein info: schladming-dachstein.at T +43 3687 23310 bikeguiding-schladming.at bikeparkplanai.at

GRATIS! Met je Sommercard, een voordeelkaart die als gast bij vele hotels en pensions krijgt, kun je gratis met de gondel naar boven. Ook je fiets mag gratis mee. In sommige fietshotels, zoals Hotel Hartweger, wordt je sportkleding gewassen, is een fietsexpert aanwezig en zijn afgesloten stallingen en reparatiesets beschikbaar – allemaal gratis! sommercard.info

(Advertenties)

HOTEL BURGFELLNERHOF

Kennismakingsaanbieding 06-06-14 t/m 27-06-14 28-09-14 t/m 05-10-14 05-07-14 t/m 29-08-14 28-06-14 t/m 04-07-14 30-08-14 t/m 27-09-14

4 nachten incl. HP per persoon 7 nachten incl. HP per persoon 4 nachten incl. HP per persoon 7 nachten incl. HP per persoon 4 nachten incl. HP per persoon 7 nachten incl. HP per persoon

€ 228,– € 399,– € 264,– € 448,– € 248,– € 420,–

Voel de kracht van de natuur en onze bergen • Familie gerund wandelhotel • Kamer met douche, föhn, badjassen, wc, telefoon, kabel TV en balkon • Ontbijtbuffet, saladebuffet • 4-gangen keuzemenu, grilavond • Saunaoase met Finse sauna, 2 damp baden, infraroodsauna, tepidarium, • Tiroler kruidensauna en solarium • Biljart, tafeltennis en darts • 2x gegidste wandelingen per week

• Voor iedere kamer één rugzak, wandelstokken en meer • 3x per week kinderprogramma van de VVV • Eigen wandelbus • Fietsverhuur gratis • Nieuw: Schladming-Dachstein Sommercard – alle kabelbanen, bussen, zwembaden, musea, enz. zijn in de overnachtingsprijs inbegrepen!

Midden in het uitgestrekte vakantieen wandelparadijs SchladmingDachstein ligt ons familiehotel Burgfellnerhof. Wij heten u van harte welkom en laten u kennismaken met de typische Oostenrijkse gastvrijheid. Snuif de gezonde berglucht op en beleef van dichtbij de schoonheid van de natuur! Ontspan en laad u op met nieuwe energie.

Hotel Burgfellnerhof Familie Fischbacher Reiterkreuzweg 16 A-8971 Rohrmoos Tel.: +43 (0) 3687-61485 Fax.: +43 (0) 3687-614854 [email protected] www.burgfellnerhof.at

LIFESTYLE PUR & SMART! Het eerste hotel voor volwassenen in de regio Schladming-Dachstein, presenteert zich met de slogan “Pure Life & smart”. Geen kitsch maar moderne, stijlvolle kamers met een strak ontwerp. Gratis wifi, uitgebreid ontbijtbuffet met koffiespecialiteiten en ’s avonds Live-Cooking buffet.

aQi: AKTIV-QUALITATIV-INDIVIDUELL • Voor sportliefhebbers en natuur lief­ hebbende singles, stellen en groepen. Op een steenworp afstand van het kabelbaanstation Planai. Sky sauna met Finse buitensauna, een stoombad en infraroodsauna. Vanaf het grote dakterras heeft u een prachtig uitzicht over de Planai en de Dachstein Tauern. aQi Zomer Highlight: Harley-verhuur bij het hotel, SchladmingDachstein Sommer Card inbegrepen.

2014: 5 jaar aQi – Wij vier het hele jaar feest! aqi-party.com

aQi Hotel Schladming Coburgstraße 54 A-8970 Schladming

aQi Zomer aanbieding (te boeken: 28 mei t/m 19 oktober 2014) 3 nachten incl. ontbijt € 168 per persoon 3 nachten incl. halfpension € 231 per persoon • Schladming Dachstein Sommercard inclusief • Geen eenkamertoeslag • Incl. alle heffingen

Tel: +43 (0) 3687 23536 [email protected] www.aqi-hotel.com

(Advertenties)

Hotel Restaurant Pariente Familie Pariente Mosergasse 185 A-8971 Rohrmoos Telefon +43 (0) 3687 / 61334 Fax: +43 (0) 3687 / 61 412 [email protected] www.pariente.at

Pariente’s Avonturendagen (te boeken: 29 mei t/m 17 september 2014)

Aanbiedingspakket (te boeken: 29 mei t/m 31 oktober 2014)

• 6+1 overnachting gratis in tweepersoonskamer • Uitgebreid ontbijtbuffet • 4-gangen keuzemenu in de avond • Sommercard www.sommercard.info • Deelname aan activiteiten ­programma van de VVV (wandelingen, familie- en kinderactiviteiten). 7 nachten vanaf € 318,– per persoon incl. heffingen

• Appartement 7 dagen, 2 personen vanaf € 482,– • Tweepersoonskamer met ontbijt, 7 dagen, 2 personen vanaf € 532,–

HOTEL PARIENTE Ons 3-sterren hotel is panoramisch gelegen in Rohrmoos bij Schladming. Een ideale uitvalsbasis voor wandelingen en met het centrum in de onmiddellijke nabijheid is ons hotel de perfecte vakantiebestemming. In ons restaurant met ongeveer 100 zitplaatsen en een groot zonneterras, verwennen wij u met regionale en seizoensgebonden verse producten. Het wellnessgedeelte met biosauna, stoombad, infraroodcabine, ontspanningsruimte en buitenruimte nodigt u uit om te ontspannen. Familie Pariente kijkt uit naar uw bezoek!

DIE KLEINEN GASTGEBER Van de Dachstein gletsjer tot aan de toppen van de Schladming Tauern, strekt zich een veelzijdig natuurpark uit. De regio’s Schladming-Dachstein en Ramsau-Dachstein vormen aantrekkelijke regio’s om te wandelen, klimmen en fietsen. Bij de 12 aan­ gesloten bedrijven van de „Kleinen Gastgeber“ kunt u terecht voor appartementen en Bed & Breakfast. Tip: Met de Sommercard kunt u van 29 mei tot en met 12 oktober 2014 genieten van meer dan 100 vakantie attracties zonder extra kosten. Haus Bergkamerad Matthias Pitzer Vorberg 110 A-8973 Pichl / Ennstal

Prijs per persoon: 4 dagen wandelen vanaf € 255,–

• Lid van de Schladming Dachstein Mountainbike Hotels • Gratis wifi in het hotel en de Sommercard inclusief • Gratis toegang tot de Pichler Badesee (slechts 5 minuten lopen)

HOTEL PENSION THERESIA Sportief, familiair en ontspannen Als u als fietser of wandelaar bij ons vakantie komt vieren, is alles geregeld: na een gezond ontbijtbuffet in de ochtend, wandelt of fietst u direct achter het hotel de natuur in. In de namiddag kunt u in de zon genieten van banket van het huis of tot rust komen in de aromasauna. Bij ons kunt u genieten van een comfortabele sfeer met top service: fietsenstalling, gereedschap en wasplaats, tochten met gecertifieerde gidsen, gratis wasservice voor uw fiets en lunchpakketten voor de tochten.

Wandelen & fietsen (te boeken: 3 juni t/m 12 oktober 2014) 4 overnachtingen incl. halfpension + Sommercard vanaf € 239,– (per persoon) 7 overnachtingen incl. halfpension + Sommercard vanaf € 399,– (per persoon)

Hotel Pension Theresia Pichl 76 A-8973 Pichl/Enns Tel: +43 (0) 6454 7319 Fax: +43 (0) 6454 7319-33 [email protected] www.hotelpension-theresia.at

[email protected] www.die-kleinen-gastgeber.at

7 dagen wandelen vanaf € 410,– Periode: 03.05.2014 - 18.10.2014

DACHSTEIN PANORAMAWEG Wandelen op de beroemde Panoramaweg 100 in vakantieregio Schladming-Dachstein. Tijdens de 116 kilometer lange rondwandeling loop je voortdurend op een hoogte tussen de 1.000 en 1.200 meter in de indrukwekkende bergwereld tussen Schladming en Dachstein. Afwisselend loop je langs de oever van de Enn, fleurige bloemenweides, betoverende almen en schaduwrijke bossen. Gemiddeld wandel je vijf uur per dag, maar je kunt er ook voor kiezen om slechts een deel van de Dachstein Panoramaweg te lopen. • Naar keuze 3 of 6 nachten in een tweepersoonskamer op basis van halfpension, waarvan één romantische huttenovernachting. • 1 Dachstein-Tauern wandelkaart per kamer • Bagagetransport en parkeer plaats op aanvraag

Informatie & Boeking Steiermark Touristik St. Peter Hauptstrasse 243 8042 Graz, Österreich Tel.: +43 (0)316/40 03-450 Fax: +43 (0)316/40 03-455 [email protected] www.steiermark-touristik.com

STEIERMARK SPECIAL

Rechtsonder Van Wenen tot Bad Radkersburg is de Eurovelo 9 identiek aan de Thermen-fietsroute. Dus na het fietsen kun je lekker ontspannen.

Eurovelo 9

OP DE FIETS DWARS DOOR EUROPA De fietsroute EuroVelo 9 maakt deel uit van het Europese netwerk van lange-afstand-fietsroutes en verbindt de Poolse Oostzee-kust met de Kroatische Adriatische Zee over een afstand van 1930 kilometer. De route gaat recht door het hart van Midden- en Oost-Europa: vanuit Danzig dwars door Polen, Tsjechië en Slovenië tot naar Pula in Kroatië. Het traject dat al gereed is, loopt van Brünn/Brno in Tsjechië tot Marburg/ Maribor in Slovenië. Het deel door Steiermark is een echte pleziertocht en biedt behalve culturele beziens-

waardigheden in historische steden ook culinaire verrassingen. Je fietst langs wijngaarden en langs pompoen- en maïsvelden. Bij vinotheken en boerencafé ’s kun je de wijnspecialiteiten daadwerkelijk proeven. En ook de bekende pompoenpitolie en kastanjes, in de herfst, moet je zeker proberen.

Van Wenen tot Bad Radkersburg is de Eurovelo 9 identiek is aan de Thermen-fietsroute en dat betekent dat je na een dag fietsen kunt ontspannen in de aangenaam hete bronnen van de thermen. Daarna gaat de EuroVelo 9 een stuk over de bekende Mur-fietsweg om bij Spielfeld richting zuiden af te buigen naar Maribor, de op een na grootste stad van Slovenië. steiermark.com eurovelo9.com

19

WANDELEN

Ausseerland-Salzkammergut

HET MERENDISTRICT VAN OOSTENRIJK Net ten zuiden van het Totes Gebirge, het Dode Gebergte, liggen de meren van Steiermark. Sinds jaar en dag komen schrijvers, aristocraten en beroemdheden vanuit heel Oostenrijk naar het merendistrict Ausseerland. Het is het Steiermark van het rimpelloze water, ingeklemd tussen puntige bergen en dennenbossen. 20

Groot Relaxen aan de Altausseer See. Rechts De hangjeugd van Steirmark.

STEIERMARK SPECIAL

ONDERGRONDS WANDELEN

Net buiten Altaussee ligt de grootste nog actieve zoutmijn van Oostenrijk. Wandel er door eindeloos lange tunnels en ontdek er een ondergronds zoutmeer. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de tunnels gebruikt voor de opslag van schilderwerken van Vermeer, Michelangelo en Rubens. Tijdens een rondleiding hoor je alles over de historie en geologie. salzwelten.at

VAKANTIE INFO Een wandelronde om de Altausseer See kost je slechts twee uur, een ronde om de Grundlsee duurt het dubbele. De Augstsee op 1600 meter is alleen per auto bereikbaar. De tol om met een auto de bergweg op te gaan, kost € 15. Het is ook goed mogelijk om van meer tot meer te lopen. Ook kun je met een traditionele platboot, kano of elektroboot het water op gaan. Rond het meer liggen tal van pensions en hotels. Ausseerland info: ausseerland.at T: +43 362 254 040-0

De omgeving smeekt erom te voet verkend te worden. En ik begin mijn verkenning op de 1837 meter hoge Loser. Behalve wat geklingel van bellen van de schaapskudde is het hier muisstil. Het miezert nog wat, maar het hindert niet. In ieder geval hindert het de schapen niet die hier de grassen kort houden. Hier groeit tenminste nog gras, de bergketen verderop is zo kaal als je je kunt voorstellen. Daar stromen geen bergbeekjes en maken de metersdiepe kuilen en grotten het er gevaarlijk om te wandelen. Tussen mij en die kale puisten ligt de Altausseer See. De dennenbossen die het meer omarmen, staan daar niet voor niets.

In de tijd van de zoutmijnbouw werden de stammen volop gebruikt. Het zout werd in de mijn opgelost in water en moest later weer ingedampt worden. En dan kwamen die stammetjes goed van pas als brandstof. LEDERHOSEN Eenmaal beneden in het dorp Altaussee lonkt het water. Houten huizen sieren de grens tussen meer en berghelling. En hoe verder ik de waterlijn volg, hoe rustieker de woningen liggen. Tot het moment waarop ik alleen over een zompig pad loop. Aan mijn linkerhand het donkere dennenbos en rechts het spiegelgladde

meer. Als ik een stuk verderop drie mannen in Lederhosen en met hoedjes tegemoet loop, krijg ik het idee dat ik decennia terug in de tijd wandel. Helemaal aan de andere kant van het meer ligt, tussen de keien en rotsen, een Jausenstation. Een Jause is in Oostenrijk een tussenmaaltijd. De kaart is gevuld met koude gerechten, Schwarzbrot mit Steierkäs: een plak donker brood met zoute kaaskruimels, gemaakt van zure melk kaas. En ook staat, Selchfleischbrot op de kaart: een sneetje brood met rookvlees. Het uitzicht vanaf het terras over het meer en op het dorp past er helemaal bij, dit is dé droomplek van Ausseerland.

21

WANDELEN

Vakantieregio Murtal

GENIETEN VAN HEMELSE STILTE

Boven Onderweg naar de Turracher Höhe.

Rechts boven Typisch Steiermark: groene luiken en rode geraniums Rechts onder Als een ansichtkaart: het uitzicht op de Schwarzsee.

Fotografie en tekst: Daan Vermeer

Het Murtal is waarschijnlijk de rustigste vallei van heel Steiermark. De dorpen en landhuizen langs de Mur liggen vaak kilometers uit elkaar. Voorbij Predlitz is het niet alleen rustig, maar ook authentiek. Alsof de tijd er heeft stil gestaan. Bij de ene boerderij hangen nóg meer bloembakken aan de gevel dan bij de buren. Inwoners pronken er trots met hun groene kousen, witte blouses en Lederhosen. In dit gedeelte van Oostenrijk behoort klederdracht nog gewoon tot de dagelijkse garderobe.

22

Vanaf Predlitz neemt de weg mij langzaam omhoog richting de Turracher Höhe. Honderden jaren lang haalden de bewoners van deze streek ijzererts, steenkool en zelfs cinnaber uit deze bergen. De mijnbouw is inmiddels gestaakt en sindsdien is een aantal skipistes aangelegd. Sneeuw ligt er vandaag niet, maar ik ben nieuwsgierig naar de bergmeren van het gebied. Volgens de legende kreeg god tranen in zijn ogen bij het zien van de schoonheid van het gebied. Zijn traanwater vormde drie bergmeren die nu met elkaar zijn met verbonden middels wandelpaden.

STEIERMARK SPECIAL

SCHATTEN UIT DE BERGEN De bergen van Steiermark herbergen volop edelstenen. Norbert Kranzelbinder, een hotelier uit het gebied, opende in 1972 een juwelierszaak aan de Wörthersee. Pal achter het wandelpad dat langs de drie meren gaat, heeft hij zijn edelstenenverzameling uitgestald over 500 vierkante meter aan vitrines. Bewonder het agaat, bergkristal, amethist en robijn. Op dinsdagmiddag zijn er rondleidingen en met je Murtal Card krijg je korting op de entree. kranzelbinder.at

VAKANTIE INFO Volg wandelroute P (Weitental und Kaserseen) en je wandelt in zes uren langs de drie meren. Zie ook murtal.at en turracherhoehe.at voor informatie en volop wandelroutes. De enorme Turrachersee is niet te missen. Waterfietsen en kano’s dobberen op het meer terwijl hotels en vakantiehuizen de mooiste plekjes langs het water hebben uitgezocht. Stil wordt het pas als ik het dorp achter me laat en richting de Schwarzsee wandel. De zachte veengrond, de geur van dennen en de kleuren van de rododendrons, jeneverbessen en gentiaan. Aangekomen bij de Schwarzsee opent zich een waanzinnig panorama. Het meer is verlaten en stil. Dennenbomen staan er rondom, maar laten genoeg ruimte over voor bloemen en grassen. Op de

achtergrond liggen bergen die tot ver boven de boomgrens rijzen. Een handvol paarden staat met hun voeten in de modder en houdt het gras kort. Een kei aan het water is de uitgelezen plek om te gaan zitten, over het water te turen en te wennen aan de stilte.

Murtal info: murtal.at T: +43 357 244 249

KORTING! Bij een aantal accommodaties krijg je een Murtal Gäste Card. Daarmee krijg je korting op entreegelden, bijvoorbeeld van Naturerlebnispark Hohe Tauern, en in restaurants. murtalcard.at

23

FIETSEN

“De Murradweg is een perfecte mix tussen bossen, landerijen en mooie dorpjes.” Groot Hoe Oostenrijks wil je het hebben? Het stadje Murau aan de Mur.

Rechts midden Onderweg is tijd genoeg voor een bezoek aan een stadje of dorpje.

Rechts boven De Cäciliakirche, die stamt uit de 14e eeuw.

Rechts onder Verkeerd rijden? Onmogelijk op de Murradweg.

24

STEIERMARK SPECIAL

Murradweg

VAKANTIE INFO

Fotografie en tekst: Marco Meijerink

ALGEMEEN De Murradweg is 475 km lang en voert van de monding van de Mur via Slovenië helemaal naar Kroatië. De route start in Sticklerhütte en eindigt dicht tegen de grens van Slowakije, in het plaatsje Bad Radkersburg. murradweg.com/nl

Glooiende velden, koeien in de wei, dorpjes met markante kerktorens. Daartussendoor stroomt de rivier de Mur met langs haar oever de Murradweg. Een 370 kilometer lange fietsroute die volgens kenners tot de mooiste van Europa behoort. Via smalle straatjes rijden we het centrum van Murau binnen. Oude, kleurrijke gevels en eenmaal op het terras een groot glas Murauer bier. Steiermarkers houden van het leven en daarbij speelt eten en drinken een belangrijke rol. Al snel hebben we dan ook een flink bord lokale kaas en worst op tafel staan.. ‘Morgen hebben we ook verse vis uit de rivier.’ Dat klinkt goed, maar helaas schuilt hierin het dilemma waarmee elke fietser te maken heeft. Doorrijden of stoppen? We kiezen voor doorrijden, omdat er over een paar dagen een cultuurfestival is in Graz. KINDERLIJK EENVOUDIG Het vinden van de route is kinderlijk eenvoudig. Naast een uitgebreid en overzichtelijk routeboekje is de route in beide richtingen bewegwijzerd. Vaak rijden we op kleine landweggetjes, maar soms ook op gravelwegen. Een mountainbike heb je absoluut niet nodig. Al is het maar omdat je niet echt door de bergen rijdt. Hoewel de Murradweg in het Hohe Tauern gebergte begint, volgt de route vooral de dalen en natuurlijk de rivier de Mur. Toch moet je af en toe wel even flink klimmen. Dat is op momenten dat de route even van de rivier afbuigt, maar meestal is dat niet meer dan een paar honderd meter. BOERENBROOD Een paar stevige plakken boerenbrood met kaas helpen ons de eerste kilometers door, wanneer we ’s ochtends door de velden rijden.

De dauw blijft nog even hangen tussen de heuvels. Bruinwitte koeien kijken ons lodderig aan. In de verte luidt een kerkklok. We zoeven over het asfalt en nemen gedachteloos de ene bocht na de andere. Het landschap straalt de rust uit die bij een ochtendgloren hoort. In de verte is een boer aan het hooien op het land. Op dit soort momenten komt de Murradweg echt tot zijn recht. De route is een perfecte mix tussen bossen, landerijen en mooie dorpjes. LAAGLAND De stad Frohnleiten gold altijd als een belangrijke grensplaats tussen het gebied Bruck an der Mur en de grote plaats Graz. Frohnleiten ligt ook in het, zoals de Oostenrijkers het noemen, laagland van Steiermark. Maar hier geldt: laagland in de Alpen is iets anders dan het laagland in Nederland. Toch zijn de laatste kilometers naar Graz relatief vlak en volgen we voornamelijk de rivier. De studentenstad Graz is net bruisend als het water van de Mur. In het Franziskanerviertel kan je heerlijk eten, terwijl kunstenaars in de ene hoek van het plein hun schilderijen maken en in de andere hoek muziek spelen. En daar, in de binnenstad van Graz, sippen we aan fantastische wijn en zijn we het zonder meer met elkaar eens: de Murradweg is een hele mooie fietsroute! En dat terwijl we nog niet eens alles gezien hebben. Via Südsteiermark en Thermenland voert de route helemaal naar Slovenië en Kroatië.

BESTE TIJD De route is een groot deel van het jaar te fietsen. Half april kun je er al goed terecht tot ongeveer half oktober. ACCOMMODATIE De keuze is groot. Van luxe hotels tot knusse Gasthöfen en campings. In de fietsgidsen staan fietsvriendelijke overnachtingsplaatsen vermeld. BAGAGETRANSPORT Verschillende organisaties bieden aan om het vervoer van je bagage te regelen. Ook kunnen ze de overnachtingen voor je regelen en zelfs het huren van een fiets. murradtour.info raddoerfl.at 20 14

PEDDELEN LANGS DE MUR

VOM

ST E IR

ERK

MUR

RAD

AS Z U W E IN

UND

ww w.

WEG

KER

mu rra

NÖL

dw eg

.co m

Qualität sradrout e

BOEK & KAART Naast de reguliere fietskaarten van Oostenrijk bestaat er een routeboekje van de Murradweg van uitgeverij Esterbauer, die de serie Bikeline uitgeeft. esterbauer.com steiermark.com/nl

25

(Advertenties)

Murradweg FIETSEN DOOR DE MOOISTE NATUURGEBIEDEN VAN OOSTENRIJK Onder kenners staat de Murradweg bekend als de mooiste rivierfiets­route van Oostenrijk. Van Nationaal Park Hohe Tauern en Graz, de Culturele Hoofdstad van Europa in 2003, leidt de fietsroute naar de wijngaarden en het Thermenland in de landen­ driehoek Oostenrijk, Hongarije en Slovenië.

• 6 nachten inclusief ontbijtbuffet • Bagagetransport van hotel naar hotel • Reisdocumentatie • Servicehotline ( 7 dagen per week) Prijs per persoon vanaf € 498,– Geldig van 26-04-2014 t/m 30-05-2014 en 01-09-2014 t/m 30-09-2014

Boekingen en informatie: STEIERMARK TOURISTIK Tel. +43 316 40 03-450 [email protected] www.steiermark-touristik.com Info: www.murradweg.com/nl

Ennsradweg MEER DAN FIETSEN ALLEEN De Ennsradweg is een afwisselende fietstocht in het noorden van Steiermark en voert helemaal tot aan de Donau. De fietstocht is een avontuur tussen de Dachstein en de Schladming Tauern, door National Park Gesäuse en de Kalkalpen tot aan Enns, de oudste stad van Oostenrijk. Onderweg geniet je van indrukwekkende bergen, romantische dalen, ruisende beekjes en historische steden, zoals Schladming. • 5 nachten inclusief ontbijtbuffet • Bagagetransport van hotel naar hotel tot Enns • Reisdocumentatie • Stuurtas • Terugreis met de trein Enns – Radstadt (excl. fietsen) • Servicehotline ( 7 dagen per week) Prijs per persoon vanaf € 315,– Geldig van 12-04-2014 t/m 18-10-2014

Boekingen en informatie: STEIERMARK TOURISTIK Tel. +43 316 4003-450 [email protected] www.steiermark-touristik.com Info: www.ennsradweg.com/nl

OVERNACHTEN

STEIERMARK SPECIAL

Huttendorpen

VAKANTIE IN JE EIGEN BERGHUT Een eigen berghut, wie wil dat nou niet? In Steiermark, en vooral vakantieregio Murtal, verrijzen steeds meer huttendorpen met houten huizen in traditionele Alpenstijl. De hutten zijn modern en tevens gezellig ingericht, zodat je je er meteen thuis voelt.

Murtal Info: T: 43 (0) 3572 44 24 9 murtal.at

FERIENPARK KREISCHBERG In de bosbouwregio Murau ligt vakantiepark Kreischberg. De vier houten appartementsgebouwen herbergen tien woningen van verschillende grootte en zijn voorzien van alle denkbare comfort. De regio MurauKreischberg leent zich uitstekend voor het maken van wandelingen fietstochten. Direct gelegen aan het dalstation van de kabelbaan.

HÜTTENDORF STADL AN DER MUR Als bouwmateriaal voor Hüttendorf Stadl an der Mur is er uitsluitend hout uit bossen van Steiermark gebruikt. De fraaie berghutten liggen op vijf auto minuten van van Kreischberg en een kwartier rijden van Turracher Höhe. Met meer dan 200 dagen zon per jaar is dit een heerlijke regio om van je vakantie genieten. Gerund door Nederlanders.

ferien.park.at murau-kreischberg.at

belvilla.de murau-kreischberg.at

HÜTTENDORF HOHENTAUERN Het uit 2003 stammende Hüttendorf Hohentauern herbergt 50 duurzaam gebouwde houten huizen en wordt gerund door Nederlanders. Het huttendorp is gelegen op een zonnige helling op 1250 m hoogte. Hohentauern is het eerste sportdorp van Oostenrijk en staat dankzij het prachtige berglandschap garant voor een heerlijke actieve vakantie.

ALMHÜTTENDORF TURRACHER HÖHE Op een hoogte van 1711 m, te midden van het grootste dennenbos van Europa, ligt Almhüttendorf Turracher Höhe. Het dorp bestaat uit meerdere almhutten, voor 4 tot 14 personen, die uitzicht bieden op het dal en de omliggende bergen. Tussen november en mei is de Turracher Höhe een sneeuwzeker wintersportgebied.

alps-residence.com hohentauern.at

turracherhoehe.at almdorf-turrach.at

27

FIETSEN

Groot Afwisselend fiets je door stad en land. Rechts boven De Ennstalradweg loopt over aparte fietspaden of autoluwe binnenwegen.

28

Rechts onder Het is beslist de moeite waard een extra dag uit te trekken voor het beklimmen van de spannende Alpinsteig langs de Riesach­ waterval, boven Schladming.

STEIERMARK SPECIAL

Ennsradweg

MEER DAN FIETSEN ALLEEN Fotografie en tekst: Arjan Kruik

Een fietsvakantie met kinderen moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Niet te lang, niet te warm, niet te steil en genoeg te doen onderweg. Redacteur Arjan Kruik en zijn gezin kozen daarom voor de Ennsradweg. Ze beleefden er een heerlijke vakantie. Omdat er langs de Ennsradweg naast fietsen héél veel andere dingen te doen zijn, plannen we voor onze zesdaagse fietsvakantie dagafstanden van gemiddeld dertig kilometer in. Als we vroeg in de ochtend van onze vierde fietsvakantiedag op de fiets springen, passeren we al na een kilometer of vijftien een mooie badesee. En omdat het kwik inmiddels al hard naar de dertig graden gaat, lijkt ons dat een mooie plek voor een korte zwempauze. Die korte pauze wordt bijna een hele dag. Wat wil je, met de kinderen in het water, pa en ma met een mooi boek aan de waterkant en een gezellig restaurantje aan de plas. Dan gaat de tijd snel. Kan ook makkelijk, want tot de volgende overnachtingsplaats in het dorpje Gröbming is het nog maar tien kilometer trappen. Fluitje van een cent en bovendien zo aan het eind van de dag minder warm. AUTOLUWE WEGEN Ook de vijfde fietsvakantiedag begint met een korte rit. Even buiten Gröbming ligt namelijk het Abenteurpark Gröbming. Mijn zoon had dit klim- en tokkelpark al op internet gespot, niet gaan was dus geen optie... Na een heerlijke lunch in het oude centrum van Gröbming wordt het – de middag is al weer een eind voorbij – toch wel tijd wat kilometers te

gaan maken. Ook nu loopt de route over al dan niet verharde speciale fietspaden en autoluwe wegen. Door de graslanden in het vlakke dal, door de bossen langs de randen van het dal en door prachtige historische dorpen als Stein en Öblarn. Net als de dagen ervoor valt ons ook nu weer op, dat verkeerd rijden zo goed als onmogelijk is: elke plek waar de Ennsradweg van richting verandert is duidelijk gemarkeerd met een groen bordje. VREEMDE ERVARING Na nog een laatste fietsdag brengt een taxibus ons en onze fietsen terug naar het beginpunt. Omdat we nu over een drukke doorgaande weg rijden, is de landschappelijke ervaring veel minder intens dan op de heenreis. En daarmee is gelijk weer duidelijk: wie fietst, ziet meer.

“Hele lange dagafstanden rijden is eigenlijk zonde: naast fietsen is er onderweg nog zóveel meer te doen.”

VAKANTIE INFO ALGEMEEN De Enns ontspringt in de Hohe Tauern en mondt 280 km noordoostelijker in de Donau uit. Wij fietsten nog niet de helft van de totale route en reden van Radstadt naar Admont. Wie langere dagafstanden aflegt kan in een week probleemloos de gehele Ennsradweg afrijden. GEORGANISEERD Het all-in programma dat Steiermark Touristik aanbiedt start in Radstadt, omvat zeven overnachtingen, een routeoverzicht, een veerbootovertocht over de Donau van Enns naar Mauthausen, de terugreis per trein van Linz naar Radstadt en een service hotline (ook in het weekend). steiermark-touristik.com ZELF REGELEN Wie zelf z’n programma wil samenstellen, kan terecht op de officiële website van de Ennsradweg. Ook voor het huren van fietsen kun hier terecht. ennsradweg.com

BOEK & KAART Via de site ennsradweg.com/nl kun je een handig klein boekje downloaden met alle basisinfo over de Ennsradweg. Goed kaartmateriaal vind je in de Bikeline gids ‘Ennsradweg’ van de Duitse uitgeverij Esterbauer. steiermark.com/nl esterbauer.com

29

WANDELEN

De nauwe kloof van de Bärenschützklamm.

30

STEIERMARK SPECIAL

Oststeiermark Almenland

GROENE ALMEN, GRIJZE BERGEN Fotografie en tekst: Daan Vermeer

Natuurpark Almenland heeft er zo’n vierduizend van: almweides. Daarmee herbergt het jongste natuurpark van de regio de meeste alpenweides van heel Europa. Maar boven de lieflijk groene almen ligt een ruige grijze bergwereld. Wanneer ik op de Teichalm begin aan een wandeling, kan ik me geen rustieker alpenbeeld voorstellen. Koeien en stieren staan rustig te herkauwen in de weides. De met gras bedekte heuvels zijn niet hoger dan 1200 meter. Wandelend volg ik de Mixnitzbach, een bergbeek die het overtollige water uit het Teichalmsee meeneemt het bos in. Al snel verlaat het wandelpad de beek en neemt me, al zigzaggend en flink dalend, kilometers ver het bos in. Plots sta ik weer naast de bergbeek, en wel bij de ingang van de Bärenschützklamm. Ik heb me laten vertellen dat beren inmiddels niet meer in dit bos leven, maar dat het er hier nog altijd wild aan toegaat. Ik volg het water, dit maal stroomopwaarts. Al na een paar meter rijzen de bergwanden naast me, ver boven me uit en wandel ik een nauwe kloof binnen. Zonlicht kan hier niet komen. Het beekje is een snelstromende rivier geworden die, door zijn slijpende werking een kilometerslange kloof heeft uitge­ slepen in het gesteente. Het pad gaat verder over glibberige boomstambruggen. Waterdamp trekt

op vanaf het onstuimige water dat kolkend onder me door stroomt. De houten traptreden zijn spekglad en de ruimte ertussen is groot genoeg om mijn been te laten verdwijnen. Via stroomversnellingen en watervallen bereik na anderhalf uur klimmen het bos weer, 450 meter hoger. Na nog geen half uur wandelen wordt ik opnieuw verrast. De berg waar ik tegenop ben geklommen, houdt namelijk plots op. De verticale bergwand overbrugt een hoogteverschil tussen het overhangende terras en de vallei, 800 meter lager. Tegen de bergwand hangt een houten kerkje waar je als kerkbezoeker dus urenlang voor moet klimmen. In ieder geval wordt je wél beloond met een uitzicht waar je je beneden op de alpenweides maar weinig bij kunt voorstellen. ONLINE INFORMATIE Almenland: almenland.at T +43 317 923 000-0 Oststeiermark: oststeiermark.com

RESTAURANT TIP Rij voor het diner naar Wohlfühl Hotel Eder in St. Kathrein. Als er iemand modern en vindingrijk kookt, dan is het de jonge chefkok Stefan Eder. Liefst gebruikt hij producten uit het Almenland in zijn keuken. Zo serveert hij bijvoorbeeld als voorgerecht koekjes van zonnebloempitten en lokale kruiden. Een van zijn zomerse hoofdgerechten is steur met citroenthijm, nectarines en pinda’s. En wat dacht je van lamsvlees met rabarber, sparrenscheuten en selderij? wellness-eder.at

VAKANTIE INFO Twee wandelroutes – goed aangegeven op de gratis wandelkaarten van het toerismebureau – zijn het Arzberger Montanlehrpad (5 km, 2 uur, +/- 170 meter) en de Hoch­lantschrunde (22 km, 7 uur +/- 960 meter).

GRATIS! De GenussCard is een kaart die je krijgt bij een overnachting in een van de hotels of pensions. Je krijgt er kortingen en gratis entree mee bij 120 adressen in heel oostelijk Steiermark. www.genusscard.at

31

FAMILIEVAKANTIE

Bergen, bossen, water en stad

STEIERMARK VOOR HET HELE GEZIN Wat voor gezinssamenstelling je hebt en wat je ook maar leuk vindt, Steiermark is de perfecte vakatiebestemming voor de hele familie. Wij selecteerden het beste uit bergen, bossen, water en stad.

Wildwaterwandelen

WATER

Bulderende watervallen, kabbelende bergbeekjes en spiegelende bergmeren waar je zó in wilt duiken. In Steiermark vind je water in allerlei hoedanigheden. Neem nou het Untertal bij de familieregio

Schladming-Rohrmoos, daar vind je een wildwaterweg die uitnodigt tot een mooie ontdekkingstocht rond het thema water. Hoogtepunt is de vijftig meter lange hangbrug. BRUISEND DE RIVIER AF In het noordwesten van Steiermark, vlakbij Schladming, Ramsau en het Gröbmingerland, vind je de rivieren de Enns en de Salza, die zich perfect lenen voor een avontuurlijke tocht per raft of kano. Voor elk niveau is er wel een geschikte waterweg te vinden. ’S LANDS WARMSTE WATER Het Stubenbergmeer is een geliefd zwemmeer in het zuiden. Dat heeft ongetwijfeld iets te maken hebben met de temperatuur van het water. Het meer in de regio ApfellandStubenbergsee geldt namelijk als het warmste zwemmeer van heel Oostenrijk. Lekker zwemmen in het warme water en daarna zonnen op de grote ligweide, zo hoort vakantie te zijn.

32

STEIERMARK SPECIAL

Groener dan groen

BOSSEN Bijzonder groen, ofwel groen en bijzonder, is het park ZirbitzkogelGrebenzen nabij Mariahof. In het park vind je onder andere de Dürnberger Moor, een moerassig hoogveengebied. Op een speciaal wandelpad kun je van alles leren over de moor en de omgeving. Zo zijn er nog veel sporen uit de ijstijd zichtbaar en ook zijn er allerlei bijzondere planten en dieren te vinden. Zelfs vleesetende planten! Natuurlijk is ook in de Dürnberger Moor het water nooit ver weg. Wie het korte wandelingetje naar de vijver ‘Podolerteich’ maakt, wordt beloond met een sprookjesachtig mooie zwemgelegenheid. Lekker, want na een leerzame wandeling mag er best even gespeeld en gezwommen worden.

Klimmen en klauteren

BERGEN

VLIEGENSVLUG OVER DE BOMEN In het Gröbminger Land vonden ze een heel andere manier om grote en kleine bezoekers de natuur te laten zien. In vogelvlucht welteverstaan.

Stap in de Zipline op het op 1600 meter hoogte gelegen bergstation, laat je stevig vastsnoeren en glijd met een noodgang naar beneden over het tweeënhalve kilometer lange parcours.

Vanaf driejarige leeftijd kunnen kleine spruiten hun balansgevoel oefenen in het Kids Park, dat deel uitmaakt van het Forest Park in Ramsau am Dachstein, een klimpark tussen de bomen. Zijn de kinderen groot genoeg en is het balansgevoel goed ontwikkeld, dan kunnen ze hun moed testen op een van de 51 andere stations tussen de 2 en 15 meter hoogte.

dan sta je in een mum van tijd op het ‘Sky Walk’ uitzichtsplatform. Dicht bij de Sky Walk bevindt zich het Ice Palace: diep onder het gletsjeroppervlak opent zich hier een wereld uit ijs.

KINDERKLETTERSTEIG Met een jaar of zeven is het tijd voor het echte werk. En wel op het zonnige hoogplateau aan de voet van de Dachstein. Daar, op de Sattelberg, werd zowel een klettersteig voor jonge als voor oudere kinderen aangelegd. DACHSTEIN ALTERNATIEF Wandelen en klimmen over de berg zijn niet de enige manieren om de Dachstein te leren kennen. Neem je de kabelbaan helemaal naar de top van de Dachstein,

33

FAMILIEVAKANTIE

Graz

STADSE FRATSEN Graz is de provinciehoofdstad van Steiermark. In het bijzonder moderne gebouw van het Kunsthaus Graz, vind je een grote collectie moderne kunst. Ook zijn er interactieve programma’s voor kinderen van drie tot tien én zijn er ruimtes ingericht speciaal voor de kids. Wil je in één oogopslag de hele stad zien, dan beklim je de beroemde kloktoren op de Schlossberg.

kinderen van drie tot twaalf jaar oud toegespistst.

KINDERMUSEUM In het Grazer museum FRida & freD gaan ze nog een stapje verder om het kinderen naar de zin te maken. Wat heet: het hele museum is op

SPROOKJESSTAD In de regio Oberwölz-Lachtal ligt Oberwölz, een van de kleinste stadjes van Oostenrijk. Ze zeggen dat het een echt sprookjesstadje is.

Om uit te zoeken of dat echt zo is, moet je zelf op onderzoek uit gaan. Bijvoorbeeld op de sprookjesweg die vanuit het stadje langs allerlei sprookjeslocaties leidt en uiteindelijk naar de boven de stad gelegen burcht Rothenfels voert.

(Advertenties)

HET ZONNIGE BERGMEER ROEPT! Het 4-sterren Superior Seehotel Jägerwirt ligt aan de zonnige kant van de Turracher Sees. Het combineert een luxe vakantie voor de ouders met professionele kinderopvang en een uiterst veelzijdig en gevarieerd recreatieprogramma voor de hele familie De aandacht voor detail en de natuur zorgen bij Jägerwirt voor een unieke feelgood sfeer. Zo komt het drinkwater uit een eigen bron en met regionale specialiteiten worden heerlijke gerechten bereid. Alpine Wellness heeft bij Jägerwirt een onverwachte dimensie. De Aquarena met zwembad en sauna’s is ruim 450 m2 groot. Een Dennenspa, Hooizoldersauna en Bali-Privé-Spa zorgen voor pure ontspanning. De verschillende behandelingen zijn niet alleen gericht op volwassenen, ook voor kinderen zijn er speciale behandelingen. Het Outdoor-Actioncamp is speciaal voor 10 tot 15 jarigen. Hier ontdekken kinderen de natuur, gaan nieuwe uitdagingen aan en ervaren teamgeest en echte vriendschap. Zomerkorting Bespaar 10% op de weekboekingen of voor boekingen van zondag tot donderdag • Inclusief halfpension met galadiner • 10 uur dagelijkse kinderopvang • Wekelijks programma met wandelingen • Binnen- en buitenzwembad • Waterfietsen, SUP’s, dennenbosspeelplaats

Vanaf € 94 per persoon per nacht Van 6-6 tot 28-09 2014 Voor alleenstaande ouders is er een speciale prijs Raadpleeg bij het boeken de “Speciale aanbieding Nederland” en ontvang een spa-voucher ter waarde van € 50.

Seehotel Jägerwirt Familie Brandstätter 8864 Turracher Höhe 63 Telefon: +43 4275 8257-0 Telefax: +43 4275 8257-717 [email protected] www.seehotel-jaegerwirt.at

(Advertenties)

HOTEL SCHWAIGERHOF****SUPERIOR Plezier en ontspanning in de bergen

Familievakantie …Stralende kinderogen 29-05/12-10-2014 • 7 nachten • ¾ verwen-halfpension: uitgebreid ontbijtbuffet, dagelijks lunchbuffet, taart- en sandwichbuffet in de namid dag en ’s avond keuze uit vier heerlijke hoofdgerechten (waarvan 1 vegetarisch) • Apart kindermenu • Schladming Dachstein Sommercard • Gebruik van het Schwaigerhof-SPA • Wellnessmand met badjas (ook voor kinderen) en badslippers in bruikleen 2 volwassenen en 2 kinderen (vanaf geboortejaar 2000) in grote vierpersoonskamer vanaf € 1736,–

Schwaigerhof Highlight Wekelijkse Almmiddag op de eigen bergweide van het hotel met vers gebakken donuts en koekjes, fruit, etc. Op de bergweide kunt heerlijk ontspannen, er ligt een kindvriendelijk wandel­ parcours en er kunnen dammen gebouwd worden. Of maak een gezellige bos- en weidewandeling. Culinair ge­ nieten voor ouders en kinderen hoort hier natuurlijk bij. Schladming-Rohrmoos in de zomer: • Uniek wandel- en klimparadijs • Bergspektakel Klafferkessel – 30 m ren op een hoogvlakte • Mountainbiketochten en wandelingen

Geniet van een ontspannen, com­ fortabel, vriendelijk en familiair gerund hotel. Met liefdevol ingerichte tweepersoonskamers, familiekamers en suites en een uitstekende keuken. Binnenzwembad, buitenzwembad, saunawereld, massages en schoonheidsbehandelingen Comfortabele kamers met panoramisch uitzicht en een tuin van 2000 m² met een natuurlijke zwemvijver Alles inclusief de nieuwe Sommercard waarmee je gratis talrijke attracties en bezienswaardigheden in de regio kunt bezoeken. Bijvoorbeeld de kabelbanen van Dachstein, Planai en Hochwurzen. Lijnbussen, Alpenstraßen, zwembaden en nog veel meer. Hotel Schwaigerhof****S Familie Stocker Schwaigerweg 19 A-8971 Schladming/Rohrmoos

KINDERHOTEL STEGERHOF IN DONNERSBACHWALD

BALLONHOTEL THALLER**** In het midden van de fruitstreek van Oost-Steiermark, tussen geurige boomgaarden, glooiende heuvels en kleurrijke bossen, ligt ons familie gerunde 4-sterren hotel. Wij bieden u een veelzijdig vakantieverblijf. Met het Ballonhotel-Inklusivpension verwennen wij u met een ontbijtbuffet, middagsnack jause in de namiddag en een 4-gangen keuzemenu in de avond. In de zomer kunt u genieten van thema-buffetten en een gezellige barbecue met muziek. De professionele kinderopvang, de vele speel- en recreatiemogelijkheden maken uw verblijf compleet.

Familie-Zomer-Aanbieding Geldig van: 12 juli tot 17 august 2014 7 nachten BallonhotelInklusivpension, kindvriendelijk, kinderopvang, avonturenspeelplaats, zwembad, kinderboerderij, fietsen, GenussCard voor 120 uitstapjes, bijvoorbeeld naar de Stubenbergsee. Familiekamer „Kulmblick“ € 1.162,– Familie-suite „Hoferleitn“ € 1.256,– Familie-Suite „Sunnseitn“ € 1.362,– Prijs voor 2 volwassenen en 1 kind tot 3 jaar Info & boekingen: Ballonhotel Thaller A-8224 Kaindorf, Hofkirchen 51

T 043/3334/ 22 62 F DW -21 [email protected] www.ballonhotel.at

Bij ons staat uw familievakantie helemaal in het teken van de natuur. De prachtige bergwereld van Schladming-Dachstein staat garant voor een avontuurlijke vakantie. Je kunt er heerlijk wandelen of simpelweg genieten van de almen en het water. Wij bieden 6x per week 10 uur per dag kinderopvang in de Wald Kids Club. Ondertussen kunnen mamma en pappa lekker ontspannen in de spa met binnenbad en natuurbad of deelnemen aan het vrijetijdsen sportprogramma. Avonturenweek • 6x per week uur 10 uur per dag kinderopvang in de Wald-Kids-Club • Ponyrijden op de boerderij • 2x per week actie programma voor tieners in juli en augustus • Vrijetijdsprogramma voor volwassenen • ¾-Pension • Kindvriendelijke kamers, studio’s en appartementen

7 nachten vanaf € 964,– per gezin Info en boeking: Kinderhotel Stegerhof A-8953 Donnersbachwald 46 Tel.: +43-3680-287 Mail: [email protected] Web: www.stegerhof.at

CITY-TRIP

Groot De klokkentoren op de Schlossberg.

36

Links Wereldberoemd lekkernij: Wagner Breze.

Rechts Oude en moderne architectuur gaan in Graz hand in hand.

STEIERMARK SPECIAL

Graz

DE DORPSE HOOFDSTAD VAN STEIERMARK Fotografie en tekst: Daan Vermeer

Met 265.000 inwoners is Graz weliswaar de hoofdstad van Steiermark en tweede stad van Oostenrijk, maar toeristen komen er amper. UNESCO heeft de stad in het zuidoosten van het land wél ontdekt en zette het oude centrum op de Werelderfgoedlijst. Dat maakt me wel heel nieuwsgierig. Tientallen kerktorens steken boven de met oranje dakpannen bekleedde daken uit. Staande op de Schlossberg, een heuvel pal in het centrum, ligt de stad aan mijn voeten. Het uitzicht reikt verder dan de Mur-rivier en dakpannen van de stad, zo zie ik aan de horizon zelfs de bergen van Slovenië liggen. Ooit stond er een fort op de berg, maar daar is weinig van over. De kloktoren is zo’n beetje het enige stukje historie dat Napoleon en de tand des tijd heeft overleefd heeft. Ook het mechanische uurwerk achter de wijzerplaten is nog te bezichtigen. Een lift brengt me terug naar straatniveau, al opent de liftdeur in het tunnelstelsel van de berg en niet op straat. De gangen in de Schlossberg zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog gegraven om inwoners van Graz te beschermen tegen luchtaanvallen. Over oorlogen gesproken, Graz was de stad waaruit het Habsburgse Rijk geregeerd werd, want Wenen stelde in de 15e en 16e eeuw niets voor. 30.000 WAPENS Voor die status is flink gevochten, zo getuigen de wapens die ik tegenkom in het wapenmuseum aan de Herren­ gasse. Volgens het museum heeft het een collectie van 30.000 wapens en is het daarmee de grootste ter wereld.

Ook een heel stuk minder ver in de tijd is er geschiedenis geschreven op de straten van Graz, letterlijk. In 1976 was het de eerste stad ter wereld waar afbeeldingen van fietsen op de wegen werden geschilderd – hier is het fietspad geboren. Er is zelfs een fietsburgemeester aangesteld die goed voor zijn fietsers zorgt: fietsbruggen, -paden en -rekken zijn werkelijk overal te vinden. Vanaf de Herrengasse wandel ik in een paar minuten naar de boeren­ markt op de Kaiser-Josefmarkt. ZWART GOUD Elke ochtend van de week, behalve op zondag, verkopen boeren hun streekproducten. Alles is vers van het land, gaard of eigen keuken. Ik struin langs vergeten groentes, vijgen, apfelstrudels met kwark, oerbroden, aardappelknoedels en papaverbrood. De kistjes met perziken verklappen me dat de regio veel zonnestralen ziet. Ook vallen me flesjes met een zwarte olie op. Na wat rondvragen kom ik erachter dat het Kernöl is, olie van pompoenpitten. Het zwarte goud heeft een notige smaak en gaat hier liefst over de salade, met wat honing of olijfolie. Even verderop, kom ik bij een oude stadspoort uit. In de burcht ernaast

GEHEIMEN VAN GRAZ – Voor schepijs ga je naar de Sporgasse. Vergelijk het ijs van de 5 ijssalons. – In de Mur drijft een eiland, het Murinsel, waar het goed toeven is. – Bezoek het dakrestaurant van warenhuis Kastner&Öhler. Behalve goede lunches heb je er uitzicht op ontelbaar veel kerktorens en de oranje dakpannen van het centrum. – Nieuwsgierig naar historie van de stad? Of geïnteresseerd in kunst? In en rondom het ‘Museumviertel’ vind je het Stadsmuseum en de Nieuwe Gallerie. – Ter ere van de titel Culturele Hoofdstad van Europa 2003 werd Kunsthaus Graz gebouwd. Het is een expositieruimte voor moderne kunst in een futuristisch gebouw aan de Mur.

verbaas ik me over de dubbele wentel­trap uit 1499 die speelt met lijnen en zwaartekracht. En in de kathedraal die daar weer naast staat, vergaap ik me aan de versieringen en beelden. In dezelfde straat staat ook de eerste universiteit van de stad. Op de binnenplaats ervan staat een sneeuwpop aan een plas water. Met z’n hoofd voorovergebogen, ziet hij de gevelklok in het water weerspiegelen. Een betere uitdrukking van tijdelijkheid heeft de kunstenaar niet kunnen geven. Overigens valt er met veel geluk ‘s winters sneeuw in Graz. Met de uitlopers van de Alpen nog nét in zicht, is het hier zachter dan in Tirol of Salzburgerland. Het zal mij benieuwen hoe lang het duurt voordat de stad écht ontdekt wordt. Graz info: graztourismus.at T: +43 316 80 75-0

37

NATUUR

7 natuurparken en 1 nationaal park

HET GROENE HART VAN OOSTENRIJK Maar liefst 61% van de Oostenrijkse deelstaat bestaat uit bos. De regio wordt daarom ook wel het groene hart van Oostenrijk genoemd. Maar er is meer dan bos. In het noordwesten van Steiermark domineren het Dachstein massief en de Schladminger Tauern met hun almen, hoge bergen en gletsjers het landschap. 800 tweeduizenders, ruim 3000 almen, 300 meren, 100 watervallen, 7 natuurparken en 1 nationaal park maken Steiermark tot een afwisselende vakantiebestemming. NATIONALPARK GESÄUSE In het Ennsdal, in het noorden van Steiermark, bevindt zich het op twee na grootste en tegelijkertijd het jongste nationale park van Oostenrijk. Het nationale park Gesäuse ligt tussen Admont, waar zich het beroemde benedictijnenklooster Stift Admont bevindt en Hieflau, een oud mijnwerkersstadje. Het park wordt gekenmerkt door steile bergwanden, dalen en kloven. De hoogteverschillen lopen van 490 m op het laagste punt tot aan 2370 m op de top van de Hochtor. Dit is het leefgebied van vele verschillende en ook bedreigde dier- en plantensoorten: 90 verschillende soorten broedende vogels, marmotten, gemzen, reeën en herten waarnemen en ongeveer 50 soorten orchideeën. Onder begeleiding van een ranger

38

7 NATUURPARKEN In tegenstelling tot het nationaal park gaat het bij de natuurparken niet om het behoudt van de oorspronkelijke natuur, maar om het behoud van karakteristieke cultuurlandschappen en de daarmee verbonden levenswijze. De 7 natuurparken bieden een natuurbelevenis in de mooiste cultuurlandschappen van Steiermark.

kun je de natuur van dichtbij beleven. Wandelen, bergbeklimmen, rotsklimmen, mountainbiken en raften behoren tot de mogelijkheden. Je kan overnachten in hotels en pensions, op een biologische boerderij of in hutten in het nationale park zelf. gesaeuse.at TIP: Wie duurzaamheid hoog in het vaandel heft staan, kan in het nationaalpark zijn ecologische voetafdruk laten meten. Dit kun je ook direct online doen: mein-fussabdruck.at

NATURPARK STEIRISCHE EISENWURZEN Het noordelijkste park van Steiermark is ook bekend onder de naam Geopark. NATURPARK PÖLLAUER TAL Naast weiden, velden en bossen is vooral de gotische kerk Wallfahrts­ kirche Pöllauberg een bezienswaardigheid. NATURPARK MÜRZER OBERLAND Voor wandelaars is er de Tirol-Wanderweg, mountainbikers kunnen zich uitleven op de BergRadRunden. NATURPARK SÜDSTEIERMARK Wijngaarden, kastanje­ bomen, hopvelden en honderd jaar oude boerderijen. NATURPARK SÖLKTÄLER Slot Großsölk dateert uit de Middeleeuwen en herbergt de tentoonstelling ‘Natura Mirabilis’ en ‘Het goud van de Almen’. naturparke-steiermark.at steiermark.com/naturparke

STEIERMARK SPECIAL

Vakantieregio Murtal Oststeiermark

NATURPARK ALMENLAND

NATURPARK ZIRBITZKOGELGREBENZEN

Frisgroene weides en donkergroene bossen op glooiende hellingen. Te midden daarvan, op een uitgestrekte hoogvlakte, ligt de donkerblauwe Teichalmsee.

Klein maar fijn. Op een oppervlakte van 285 km² komen honderden planten- en diersoorten voor.

DOEN Ga rotsklimmen vanuit klimsport­ centrum Breitenau.

DOEN Treed in de voetsporen van mammoeten tijdens een wandeling over de Via Natura.

Glijd van de 56 meter lange glijbaan in Sport- und Freizeitpark Passail. Zweef door de strakblauwe hemel met een deltavlieger of paraglider. Ga ondergronds in de druipsteengrot Lurgrotte.

Trek door de Bärenschützklamm, een van de mooiste bezienswaardigheden van het natuurpark. Bezoek het Huab´n - theater op de Brandlucken. Bezichtig de Raabklamm, de langste watervoerende kloof van Oostenrijk.

Ga relax bij natuurbad Furtnerteich. Rijd de gemarkeerde mountainroute naar NaturLesePark in Neumarkt. Maak een wandeling naar de top van de Zirbitzkogel, eventueel onder begeleiding van een gids.

Neem een duik in het buitenbad van St. Lambrecht. Fiets naar Furtnerteich om vogels te spotten. Bekijk de nachtelijke sterrenhemel vanuit de sterrenwacht van Zeutschach. Geniet van gerookte forel, wild hert of Kräuterpalatschinken in een van de restaurants in het natuurpark.

Maak een wandeling met een natuurgids.

39

DE GROTE VRIJHEID www.steiermark.com/nl

De betoverende natuur, van de imposante toppen van de Tauern en de dichtbegroeide bossen van de Obersteiermark, tot de wijngaarden in het zuiden, vormt het decor voor een onvergetelijke vakantie. Alsof dat nog niet genoeg is, komen daar avonturen bij die hartstikke leuk of ronduit sensationeel zijn. Van het sprookjesbos met een treintje tot het klimpark met de zweefbaan liggen er voor alle leeftijden en elke interesse opwindende uitdagingen te wachten. Steiermark Tourismus A-8042 Graz, Stiermarken, Oostenrijk Tel. +43 (0)316 / 4003-0 www.steiermark.com/familienorte

GEZINSVAKANTIE IN RAMSAU AAN DE DACHSTEIN 28-06-2014 – 30-08-2014 • ***Gezinsaccommodatie met halfpension • Kinderclub-programma • Kinderklettersteig met gids • Kinderwandelboek • Kinderwandelstok • Alm-wandeling met gids • Incl. ‚Sommercard‘ (gratis uitstapjes) Prijs 3 overnachtingen vanaf € 140,– / kind 6 – 12 jaar vanaf € 205,– / volwassene Prijs 7 overnachtingen vanaf € 280,– / kind 6 – 12 jaar vanaf € 405,– / volwassene

www.rinnerhofer.at 02.2014. Bild: © Steiermark Tourismus, ikarus.cc

14 Regio‘s in de Steiermark (Stiermarken, Oostenrijk) met perfecte voorwaarden voor een complete vakantie met alles erop en eraan, hebben de handen ineen geslagen om uw gezinsvakantie absoluut onvergetelijk te maken.