‘Mensen moeten af van de
Achter de voordeur met ex-politieman Barend Rombout Jelle van der Meer
Barend Rombout maakte
maanden geleden heeft haar man, ook
Rombout, ging acht jaar geleden voor het
furore met de Rotterdamse
Jemeniet, haar meegenomen. Hij woont al
eerst met zijn interventieteams de straat
interventieteams. Die waren breed
vijftien jaar in Nederland en werkt bij een
op. Inmiddels heeft Rombout de aanpak
omstreden – van de Rotterdamse
stomerij. Zana spreekt alleen Arabisch en
enigszins bijgesteld, maar daarbij niets
kent niemand in Nederland. Alleen voor
afgedaan aan het offensieve karakter.
boodschappen komt ze af en toe buiten.
Over de gangbare hulpverlening neemt
Een paar weken geleden belde het
hij geen blad voor de mond.
Ombudsman tot verschillende auteurs in dit blad. Inmiddels heeft de ex-agent deze variant
Rotterdamse Frontlijnteam bij haar aan.
Rombout ontvangt me op het ‘hoofdkan-
op het ‘achter de voordeur’-
Dat was heel emotioneel, vertelt Loubna,
toor’ van Bureau Frontlijn in het centrum
beleid enigszins aangepast, maar
die Arabisch spreekt. ‘Zana vloog ons
van Rotterdam. Hij heeft het postuur van
offensief blijft het. En zorg en
bijna om de hals, ze ging ons nog net
een worstelaar en een daarbij passende
repressie gaan nog steeds hand in
niet zoenen. “Hier heb ik zo op gehoopt,
handdruk. Nog voor ik de kans krijg een
hand. ‘Als we een illegale situatie
iemand die me komt helpen”, zei ze.’
vraag te stellen, steekt hij al van wal. Hij heeft het verhaal al vele malen verteld,
aantreffen, gaan we daar als eerste een eind aan maken.’ Op pad met Barend Rombout en Bureau
‘Wij zijn generalisten, vergelijk onze manier van werken met de wijkagent of de huisarts’
Frontlijn.
enthousiast. ‘De frontlijn is de plek waar burger en overheid elkaar ontmoeten.
Repeterende ellende
maar is onverminderd
Dat kan het loket zijn, of de straat of
De drie dames zitten naast elkaar op
De ‘achter de voordeur’-hulp maakt
de website. Daar is nu het huisbezoek
de bank. Zana* heeft zich vanwege het
sinds een aantal jaren furore. Waar de
bij gekomen. De kenmerken van onze
mannelijke bezoek geheel bedekt met een
klassieke hulp afwacht tot de hulpbehoe-
aanpak zijn: eropaf, gericht op oplos-
zwart gewaad, maar haar gezicht is zicht-
venden langskomen, trekt de bemoei-
singen en gericht op het geheel. Het
baar. Ze geeft me geen hand, we knikken
zorg eropuit, belt aan, neemt een kijkje
hele gezin en alle problemen. Als je een
en glimlachen verlegen. Naast haar zitten
achter de voordeur en biedt hulp aan. De
moeder helpt bij opvoedingsproblemen
Loubna en Arzu, de medewerkers van
aanpak wordt toegejuicht vanwege de
en ze heeft schulden, dan moet je daar
Bureau Frontlijn. Ze zijn druk aan het
doortastende benadering en bekritiseerd
ook wat aan doen. Schulden zorgen voor
telefoneren met instanties om dingen te
om dezelfde redenen: het is opdringerig,
onrust. Alles hangt samen. Dit is contra
regelen voor Zana. De kleine woonkamer
tast de privacy aan en mondt uit in
de gebruikelijke categorale aanpak.’
is sober ingericht met twee banken, een
controle. De Rotterdamse Ombudsman
Rombout snijdt onmiddellijk een heikel
vitrinekast en een grenenhouten dressoir
schreef vorig jaar op basis van incidenten
thema aan. ‘Een ander verschil is de
met een tv. Verder is het leeg, ook niets
een genadeloze kritiek. Ook in TSS
combinatie van zorg met handhaving.
aan de muur. Op de vloer wat speelgoed.
kwamen vorig jaar voor- en tegenstanders
Als we een illegale situatie aantreffen,
Zana’s zoontje van 2,5 jaar fietst vrolijk
aan het woord. Hoogste tijd voor een blik
gaan we daar als eerste een eind aan
rond op zijn driewieler. De dochter van
op de werkvloer.
maken. Als je die situatie negeert, dreigt
6 maanden slaapt.
Rotterdam is de bakermat van de ‘achter
het gevaar van corrumperen van de
Zana is 22 jaar, afkomstig uit Jemen en
de voordeur’-aanpak. Bureau Frontlijn,
hulpverlener. Hij of zij wordt medeplichtig
verblijft illegaal in Nederland. Veertien
onder leiding van ex-politieman Barend
en daarmee medeverantwoordelijk. Als
Tijdschrift voor sociale vraagstukken
No. 4 / april 2009
01)6*4#&;0&,.&5#"3&/% 30.#065*/3055&3%". repeterende ellende’
KLOP
KLOP
overheid moet je duidelijk zijn: wat illegaal is, kan niet blijven bestaan. Het gaat me niet om streng straffen, maar
‘Het gaat me niet om streng straffen, maar om schoon schip te maken’
waar ze opvoedingsvaardigheden aangereikt krijgen.’ ‘Helpen doe je door eerst een bodem te
Hoe taaleisen mensen uitsluiten ttt Welzijnsambtenaren: ‘Die verschrikkelijke monitorbehoefte van het rijk’
om schoon schip te maken. Mensen
investeren in jonge kinderen. Rombout:
leggen, de eerste levensvoorwaarden
moeten af van de repeterende ellende.’
‘Wij bieden een totaalaanpak. Aan de ene
moeten op orde zijn: het huis aan kant,
kant geven we praktijkbegeleiding om
eten, een bed, gezondheid. Het is de pira-
Ander kunstje
het huishouden op orde te krijgen. Twee
mide van Maslov. Zonder die basis zullen
Bureau Frontlijn heeft meerdere program-
medewerkers komen aan huis en leren de
mensen steeds terugvallen. Als het thuis
ma’s lopen, waarvan het Moeder &
moeder hoe het huis schoon te houden,
een chaos is, lukt werken ook niet.’
Kind-project het opvallendste is. Front-
gezond te leven, schulden weg te werken,
Frontlijn zit met zijn programma’s in
lijnteams bellen aan bij moeders met
de administratie op orde te krijgen; wat
Kralingen-Crooswijk, Schiemond,
kinderen tussen 0 en 4 jaar en vragen of
maar nodig is. Dat is training in de prak-
Pendrecht, Oud-Charlois, Tarwewijk
er problemen zijn en of er hulp nodig is.
tijk, leren het zelf te doen. Daarnaast is er,
en IJsselmonde. ‘We richten ons op
Het project valt onder de noemer armoe-
waar nodig, moeder-en-kindbegeleiding.
zwakke wijken, hoewel het woord “zwak”
debestrijding. Het doel is het ontwikkelen
De moeders komen met hun kind twee
verkeerde associaties oproept. De
van capaciteiten en de insteek is het
ochtenden in de week naar een centrum
mensen die daar wonen zijn niet zwak
No. 4 / april 2009
Tijdschrift voor sociale vraagstukken
of dom, ze hebben vaak minder bureau-
doen we zelf wel.” Prima, gegroet. Als wij
cratische vaardigheden. Ze hebben
inschatten dat hulp toch nodig is, kunnen
weinig scholing, weinig contacten, weinig
we ze meestal wel overtuigen. In het geval
sociaal-cultureel kapitaal.’
ouders toch afhoudend zijn en wij de situ-
‘Schulden zijn een van de grootste
atie voor de kinderen gevaarlijk achten,
problemen, maar daarachter schuilt het
doen we een melding bij de aangewezen
probleem van de beperkte vaardigheden.
instanties.’
Jij en ik zouden ons wel redden in de
Rombout kan alleen maar een ruwe
bijstand. Maar als je bepaalde capaci-
schatting doen van het aantal gezinnen
teiten niet hebt en de juiste wegen niet
in Rotterdam dat hulp nodig heeft. ‘De
kent, dan is het te weinig. Ik pleit niet voor
gewenste hulp varieert natuurlijk, van een
meer bijstand, ik pleit ervoor dat mensen
beetje op weg helpen tot stevig ingrijpen,
geleerd wordt om met weinig om te gaan.’
maar alles bij elkaar in Rotterdam denk ik Barend Rombout
‘Omdat we achter voordeuren komen, kunnen we goed zien welk beleid werkt en wat niet.’ Rombout komt met een voorbeeld dat hem hoog zit: de
‘Als wij inschatten dat hulp toch nodig is, kunnen we ze meestal wel overtuigen’
schuldhulpverlening. ‘Die werkt van
zijn 30.000 gezinnen.’ Een recente evaluatie van een ‘achter de voordeur’-project van de Rotterdamse woningbouwvereniging Woonstad,
geen kanten. Slechts een klein deel van
als bijbaan of als stage doen. Voor het
toevallig ook in Pendrecht, wees uit dat
de deelnemers wordt met succes van
Moeder & Kind-programma, dat alleen
er veel minder verborgen problematiek
schulden af geholpen. En dan moet je
in Pendrecht/IJsselmonde loopt, zijn zes
is dan vooraf gedacht. Rombouts kent
bedenken dat de meeste mensen met
professionals en ruim twintig studenten
het onderzoek, maar het doet hem zijn
schulden niet eens worden bereikt. De
beschikbaar. Deze laatsten doen het
hoge inschatting van de hulpvraag niet
Gemeentelijke Kredietbank doet haar
praktische werk met de moeders.
bijstellen. ‘Het betrof een herhuisvestings-
best, maar ik denk dat er een ander
Rombout: ‘Dat gaat prima, met een
project. Het ging om praktische hulp.
kunstje nodig is. Wij hebben wat ideeën,
gekwalificeerde hulpverlener erbovenop.
Misschien is er minder diep gekeken naar
maar die ga ik niet verklappen. Eerst
Met studenten heb je veel meer massa.’ Er
sociale problemen.’
gaan we ze voorleggen aan de betrok-
zitten zestig gezinnen in het programma.
kenen.’
‘Onze aanpak kost tijd en geld. We
Rombout geeft onmiddellijk toe dat er
helpen mensen hun leven in eigen hand
al veel hulpinstellingen actief zijn in de
te nemen. We laten zien dat rust en regel-
frontlijn, en er ook veel hulpverleners bij
maat werkt.’
de mensen thuis komen. ‘Alleen hebben
Laboratorium
Bureau Frontlijn is een soort laboratorium voor hulpverlening. Er is geld, mens-
zo’n 10 procent van de huishoudens, dat
die geen Frontlijnaanpak. Als een gezins-
kracht en beleidsruimte om dingen uit te
Reduceert u structurele problemen als
voogd van Jeugdzorg langskomt voor een
proberen. ‘Onze projecten zijn allemaal
armoede, opleiding en werkloosheid niet
kind, zal hij andere problemen die hij
experimenten, we hebben een idee,
tot persoonlijk falen van ouders?
ziet – schulden, troep etc. – negeren. En
halen er zo nodig wetenschappers bij
Rombout: ‘Er is een wederzijds verster-
waarom? Omdat de geldstromen catego-
en proberen het uit. Als het werkt dan
kend effect van gedrag en omstandig-
raal en sectoraal lopen en dus heeft de
kan het elders ook worden toegepast
heden. Wij zeggen: Ga terug naar het
gezinsvoogd een beperkte opdracht.’
en gaan wij weer iets anders proberen.’
begin. Breng je leven op orde en dan
‘Je hebt vakspecialisten en professionals.
Frontlijn heeft in totaal ongeveer dertien
kan je de rest verbeteren: werk, inkomen.
Die laatste kunnen over de schutting
(assistent-)projectleiders en zo’n honderd
Overigens hoeven we dat niet bij iedereen
van hun vak heen kijken. Vaak is het niet
parttime krachten, waarvan ongeveer
te doen. Soms zeggen mensen bij wie we
genoeg om alleen naar het kind te kijken:
zestig studenten die de begeleiding
aanbellen: “Waar bemoei je je mee, dat
logopedie geven en andere problemen
Tijdschrift voor sociale vraagstukken
No. 4 / april 2009
thuis negeren. Dat werkt niet. Ik begrijp
problemen en daar paste onor-
dat de specialist de logopedie doet, maar
thodox ingrijpen bij. Er waren
dat die specialist verder niets signaleert,
veel instanties bij betrokken.
begrijp ik niet. Wij doen ook niet alles.
Dan stonden we met twintig man voor
team, dat tot voor kort onder Bureau
Voor specialistische hulp verwijzen we
de deur als iedereen erbij was. Dat het
Frontlijn viel, heeft vorig jaar op 22.500
door. Wij leren mensen hoe ze hulp
was een belasting voor de bewoners en
bezoeken vijf klachten gekregen. Over
kunnen vinden.’
was niet efficiënt voor de diensten. Sinds
onze huisbezoeken zijn nul klachten. Het
‘Het generalisme wordt onderschat;
2003 bestaan onze integrale interventie-
beroemde Ombudsmanrapport betrof
iedereen wil zijn eigen ding doen, daar
teams uit twee mensen, die daarvoor een
voornamelijk klachten over SoZaWe en
goed in zijn en dat afperken: afblijven,
opleiding hebben gehad van de politie.
de deelgemeentelijke interventieteams.
mijn gebied. Wij brengen het generalisme
Belangrijk is respectvolle bejegening, niet
Die werken inmiddels ook volgens ons
naar een hoger niveau. Vergelijk onze
imponeren.’
protocol.’
manier van werken met de wijkagent of
Een huisbezoek gaat ook wel eens mis,
de huisarts. Zo’n functie zou er in de zorg
zo geeft hij toe. ‘Niet iedere veldwerker
Pendrecht is de op een na ‘slechtste’
moeten komen. Zo iemand moet veel
is even goed. Daarom moet hun gedrag
buurt op de lijst van Vogelaarwijken. Op
weten, op veel terreinen thuis zijn. Daar is
controleerbaar zijn. Ze handelen niet
deze zonnige woensdag ziet de buurt er
een opleiding voor nodig. Een specialist
geheel naar eigen bevinden maar
echter uit als een keurige jarenvijftigwijk.
in het generalisme.’
volgens een protocol.’ Trots voegt hij
Vanuit het kantoortje van Bureau Frontlijn
eraan toe: ‘Het Stedelijke Handhavings-
bestrijken de medewerkers Pendrecht
‘We zoeken de grenzen op van wat kan’
In Pendrecht
We gaan op pad, naar Pendrecht. Daar zit een van de voorposten van Bureau
Op huisbezoek bij…
Frontlijn en met hen gaan we mee op
Het gezin van moeder, vader en zes kinderen woont in een vierkamerappartement. Het huis is
huisbezoek. Ondertussen praat Rombout
slecht geventileerd, het is erg heet binnen. Het is er niet schoon, maar wel opgeruimd. Het gezin
door. Hij komt terug op het privacy
heeft last van muizen. Er zijn diverse mankementen in het huis, zoals open stopcontacten en
dilemma dat binnensluipt met de combi-
een niet-weggewerkte gasslang.
natie van zorg en handhaving. ‘Mensen
Moeder werkt als verzorgende in een verpleegtehuis, vader is overdag alleen thuis met de
lopen toch eens tegen de lamp en dan is
twee kleinste kinderen van 2 en 4 jaar. Vader wil het graag allemaal goed doen, maar kampt
al je hulp voor niets geweest.’ Dat je als
naar eigen zeggen met opvoedingsproblemen. Moeder zit met haar handen in het haar en heeft
hulpverlener het vertrouwen kan verliezen
slapeloze nachten: de oudste jongens (17, 19, 21) zwerven op straat en veroorzaken overlast in
door de politiepet op te zetten, ontkent
de buurt. De jongens zijn frequent in aanraking geweest met Justitie.
hij. ‘Mits je daar vanaf het begin duidelijk
Met de zoon van 11 jaar is niets aan de hand. De invloed van zijn oudere broers is alleen niet
over bent.’ In de begeleidingsovereen-
goed. De jongste zoon (4) heeft flinke astma, hij is vorig jaar opgenomen geweest op de inten-
komst die bij de start wordt ondertekend,
sive care omdat vader niet met de medicatie kon omgaan. De behandelend arts heeft toen
staat dat Bureau Frontlijn aan illegale
Jeugdzorg/Raad ingeschakeld. De dochter (2) heeft geen geconstateerde problemen en gaat
zaken een einde zal maken.
vier dagen in de week naar de peuterspeelzaal. Het gezin heeft een schuldsanering via de Kredietbank Rotterdam, er blijft 100 euro per week
Er is een groot verschil tussen het
over om van te leven.
Moeder & Kind-project en de interventie-
Conclusie: De opvoedingssituatie binnen het gezin is problematisch. Met de oudste drie zoons
teams van het allereerste begin. Is dat
gaat het niet goed. Met de jongste drie zijn vooralsnog geen problemen. De administratie van
een gevolg van voortschrijdend inzicht?
het gezin is niet in orde. Het gezin maakt geen gebruik van voorzieningen. De ouders lijken in
‘Ja. We zijn in 2001 begonnen op de
de opvoeding niet daadkrachtig genoeg te zijn.
Strevelsweg. Daar waren heel grote
Uit ‘Meegroeien van achterstandsgroepen’. Methodiek Bureau Frontlijn, 2008
No. 4 / april 2009
Tijdschrift voor sociale vraagstukken
en het aanliggende IJsselmonde, ook een Vogelaarwijk. De moeders bij wie ze aanbellen, halen ze uit het bevolkingsre-
‘Hier heb ik zo op gehoopt, iemand die me komt helpen’
gister of worden aangereikt door derden,
daar de aanvraag doen en een inburgeringscursus volgen. Wij zoeken uit of het nu niet anders kan via gezinshereniging. De baby is hier geboren, dus die
zoals scholen. Sinds een tijdje melden
Jemen. Loubna en Arzu zijn voor haar in
is legaal. Het jongetje niet.’ Haar man
moeders zich ook uit zichzelf aan, vertelt
de weer. Ze telefoneren met SoZaWe over
heeft wel geprobeerd iets te ondernemen,
projectleider Bart Schrijver. Dat gaat via
een aanvullende bijstand, waar het gezin
maar liep tegen muren op. Ze zagen geen
mond-tot-mondreclame: ‘Je hebt die en die
recht op zou kunnen hebben. De man
oplossing dan de uitzichtloze situatie te
geholpen, kunnen jullie mij ook helpen?’
verdient minder dan het minimum.
laten voortbestaan.
Schrijver, een joviale vijftiger en ook oud-
Kent Zana na veertien maanden in
Loubna en Arzu doen dit werk als stage
politieman, neemt me mee naar een flat
Nederland de buurt een beetje? Loubna
voor hun studie, respectievelijk hbo-mdw
een paar blokken verder op. Op het korte
vertaalt. Nee, schudt Zana, ze vindt het
en mbo-spw. De studenten staan naast de
stukje wordt hij tot tweemaal toe enthou-
eng buiten omdat ze de taal niet spreekt.
moeder, zegt Bart Schrijver. ‘De verhou-
siast aangeklampt door jonge vrouwen.
Is ze niet bang dat ze door dit huisbe-
ding is niet gelijkwaardig, maar er is
Niet vanwege zijn looks, maar omdat ze
zoek het land uit zal worden gezet?
ook niet de professionele hiërarchie van
hem op bezoek hebben gehad en nu in
Ze is blij dat ze wordt geholpen, zegt
“zo moet het”. Hun taak is afgebakend,
het programma zitten.
Zana. Loubna: ‘Wij gaan uitzoeken of ze
namelijk helpen het huishouden op orde
Even later zitten we in het kleine gale-
legaal gemaakt kan worden. Normaal
te krijgen. Dat gaat voor een deel over
rijflatje van Zana, de illegale vrouw uit
gesproken moet ze terug naar Jemen en
poetsen – in dit gezin niet nodig – maar ook over financiën en administratie, en in dit geval ook juridisch.’
Kritiek
Loubna belt nu met het Juridisch Loket
Barend Rombout wil graag in debat met de klassieke hulpverlening. Daartoe schreef hij de
(voorheen Bureau Rechtshulp) over de
notitie Meegroeien van achterstandsgroepen, waarin hij gedetailleerd de methodiek achter het
mogelijkheden van legalisering. In eerste
Moeder & Kind-project uiteenzet en en passant in stevige bewoordingen de gangbare zorg
instantie is er goed nieuws: in uitzonder-
op de korrel neemt. Kern van die kritiek is de verkokerde aanpak en de smalle taakopvatting.
lijke gevallen mag je een verblijfsvergun-
‘Door de ervaringen van de vele afgelegde huisbezoeken kan wat ons betreft de teleurstellende
ning vanuit Nederland aanvragen.
conclusie worden getrokken dat de hulpverlening in Rotterdam er niet in slaagt pragmatische hulp te bieden en mensen in achterstandswijken verder te helpen.’ Ter onderbouwing heeft
Veel aandacht
Bureau Frontlijn een ‘register van ellende met instanties’ aangelegd.
In het begin komen de begeleiders twee
De notitie verwerpt de kritiek op de eigen aanpak. ‘Bureau Frontlijn laat zich niet leiden door
tot drie keer per week langs, later wordt
angst voor bemoeizucht en het schenden van privacy. In de optiek van Bureau Frontlijn leidt dat
dat eenmaal per week. De moeders
vaak tot voorzichtigheid, besluiteloosheid en verwaarlozing.’ Vooruitlopend op evaluaties stelt
krijgen dus veel aandacht; andere hulp-
de notitie dat het Moeder & Kind-project werkt: ‘Vrijwel alle begeleide gezinnen zijn tevreden
verleners zullen jaloers zijn. Schrijver:
over de interventie van Bureau Frontlijn en voelen zich gesteund door de totaalaanpak van
‘Wij kunnen veel tijd in mensen steken,
het programma.’ Daar staat tegenover dat de klassieke hulpverlening ‘in veel gevallen weinig
in tegenstelling tot anderen. SoZaWe in
effectief is’.
Rotterdam heet in de volksmond tegen-
In het voorwoord schrijft Rombout dat de notitie ‘niet is bedoeld als aanklacht’, maar als aanzet
woordig niet voor niets de a-sociale
tot debat. In het epiloog voegt hij eraan toe: ‘Wanneer je een totaal andere weg wilt inslaan, is
dienst: de caseload van de klantmana-
weerstand onvermijdbaar. Maar laat de discussie constructief zijn. Kom als organisatie of dienst
gers daar is gigantisch. Dat geldt ook
niet alleen met kritiek, maar denk ook mee.’
voor gezinsvoogden. Hun hulp zou veel
‘Meegroeien van achterstandsgroepen’. Methodiek Bureau Frontlijn, 2008
breder moeten zijn, maar daar krijgen ze geen tijd voor. Dat ligt niet aan hen, maar aan de organisatie. En uiteindelijk aan de
Tijdschrift voor sociale vraagstukken
No. 4 / april 2009
‘Niet iedere veldwerker is even goed, daarom moet hun gedrag controleerbaar zijn’
politiek. En dus uiteindelijk ook weer aan
verdient. Dat is hier niet het geval. Zana
weet niet zeker of die al verjaard is. Het is
onszelf als kiezers.’
lijkt dus niet in aanmerking te komen voor
waar: we zoeken de grenzen op van wat
Bart Schrijver werkte dertig jaar bij de
een verblijfsvergunning.
kan.’
te doen met Frontlijn. ‘Ik heb meteen ja
We nemen afscheid en vertrekken. ‘Wat
Als straks blijkt dat ze niet kan blijven?
gezegd. Ik wilde weg uit de repressie.
nu?’ vraag ik aan Schrijver. Handhaving
‘Als ze geen vergunning kan krijgen,
De laatste jaren was ik wijkagent en
betekent Zana aangeven en dat betekent
zullen we haar aangeven. Dat is moeilijk,
dan is dat wel wat minder, maar ook de
dat ze het land uit moet. Schrijver heeft
maar het kan niet anders. Als overheid
wijkagent moet zijn doelstellingen aan
de moed nog niet opgegeven. ‘We geven
kan je dit niet negeren. Bovendien is het
bekeuringen halen.’ Dat hij in dit werk
haar nog niet aan, we zijn nog bezig. Zo
een uitzichtloze situatie. Hoelang kan zij
naast hulpverlener ook nog handhaver is,
lang er uitzicht is dat dat lukt, hoeft dat
dit volhouden?’
ziet hij niet als probleem. ‘Als je illegale
niet. Als we nu aangeven, zou er ook niets
situaties laat voortbestaan, kan je niet
gebeuren.’
politie toen Rombout hem vroeg mee
Jelle van der Meer is freelance journalist.
helpen.’ Loubna’s gezicht betrekt aan de telefoon.
Jullie bepalen dus zelf het moment van
Slecht nieuws van het Juridisch Loket.
melding. Als je nog agent was, zou je
Een verblijfsvergunning op basis van een
haar dan wel aangeven?
huwelijk kan alleen als de partner mini-
‘Ha, dat is een lastige vraag. Moet ik
maal 120 procent van het minimumloon
een bekentenis doen uit het verleden? Ik
No. 4 / april 2009
Noot
* Zana is niet haar echte naam.
Tijdschrift voor sociale vraagstukken