ABN AMRO TURBO’S Goed voorbereid actief beleggen
ABN AMRO Turbo’s zijn inmiddels een bekend begrip in de financiële wereld. En nog altijd is de populariteit van Turbo’s groeiende. De Turbo dankt dit succes aan de aantrekkelijke combinatie van een hoog winstpotentieel, een transparante prijsvorming en een goede liquiditeit. Bovendien heeft u de keuze uit een ruim assortiment van onderliggende waarden, zodat u met Turbo’s altijd kunt inspelen op wereldwijde marktontwikkelingen.
2
Beleggen in Turbo’s.
Turbo’s iets voor u?
De Turbo van ABN AMRO Bank N.V. (ABN AMRO) is een beleggingsproduct
Turbo’s zijn risicovolle beleggings-
waarmee u versneld kunt inspelen op een door u verwachte koersbeweging van een
producten en daardoor alleen
onderliggende waarde. Met Turbo’s kunt u profiteren van zowel koersstijgingen als
geschikt voor ervaren en actieve
koersdalingen. Verwacht u een stijging van de onderliggende waarde, dan koopt u een
beleggers met een hoog niveau van
Turbo Long. En als u een daling verwacht, dan kiest u voor een Turbo Short. U kunt
risicoacceptatie. Door de ingebouwde
Turbo’s ook gebruiken om de risico’s van eventuele koersdalingen in bijvoorbeeld uw
hefboom kunnen Turbo’s procentueel
aandelenportefeuille af te dekken. Daarnaast is het met Turbo’s mogelijk om te beleggen
gezien sterk in waarde dalen.
in onderliggende waarden die normaal gesproken niet direct voor u toegankelijk zijn.
Het stop loss-niveau zorgt er echter
Denk hierbij aan bepaalde grondstoffen, indices en valuta‘s. Turbo’s zijn transparante
voor dat u nooit meer dan uw inleg
beleggingsproducten, waardoor het mogelijk is om zelf ook de waarde van uw
kunt verliezen.
belegging te berekenen op elk gewenst moment van de dag.
Waarin kunt u met Turbo’s beleggen?
Alvorens in Turbo’s te beleggen is het van belang dat u de kenmerken en risico’s van dit product volledig
ABN AMRO streeft ernaar om een zeer uitgebreid assortiment aan Turbo‘s aan te bieden
begrijpt. Op basis van uw kennis,
en met regelmaat Turbo‘s uit te brengen met nieuwe onderliggende waarden. Zo kunt u ge-
ervaring en beleggersprofiel dient u
makkelijk inspelen op de door u verwachte koersontwikkeling van verschillende aandelen,
zorgvuldig af te wegen of Turbo’s voor
indices, grondstoffen, valuta en obligaties. Het meest actuele overzicht van de beschikbare
u geschikt zijn.
Turbo’s en de onderliggende waarden vindt u op www.abnamromarkets.nl/turbo. Deze brochure dient slechts ter
Turbo’s nader bekeken. Een Turbo is een beleggingsproduct waarmee u, door versneld in te spelen op een verwachte koersbeweging van een onderliggende waarde, extra rendement kunt behalen ten opzichte van een directe belegging in de onderliggende waarde. Deze versnelling komt door de zogenaamde hefboomwerking. De hefboom ontstaat doordat u slechts een gedeelte van de onderliggende waarde hoeft te voldoen. Het andere gedeelte komt voor rekening van ABN AMRO. Voor een Turbo Long betaalt u indirect rente, ook wel financieringskosten genoemd. Voor een Turbo Short ontvangt u doorgaans rente, ook wel financieringsopbrengsten
informatie en is geen aanbieding van, of een uitnodiging tot het investeren in Turbo’s. Lees voor een uitgebreide beschrijving van de risico’s het basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. Deze documenten en de meest actuele informatie vindt u op www.abnamromarkets.nl/turbo.
genoemd. De term financieringsniveau wordt gebruikt om het niveau aan te duiden waarover de financieringskosten of -opbrengsten van een Turbo worden berekend. Zoals hierna zal worden toegelicht vormt het financieringsniveau een belangrijke schakel in de berekening van de waarde van uw Turbo. Komt uw visie niet uit, dan zorgt het stop loss-niveau ervoor dat uw verlies wordt beperkt en u nooit meer dan uw inleg kunt verliezen. Als het stop loss-niveau wordt bereikt, zal de Turbo automatisch worden beëindigd en van de beurs worden gehaald. Afhankelijk van de afwikkeling ontvangt u dan een eventuele restwaarde. Om de werking van Turbo’s te verduidelijken, volgt nu een uitwerking van de diverse kenmerken van Turbo’s:
Belangrijke kenmerken van Turbo’s • Mogelijkheid om versneld in te spelen op zowel koersstijgingen als koersdalingen. • Groot winst- en verliespotentieel door de hefboomwerking. • Niet meer verliezen dan uw inleg door ingebouwde stop loss. • Eenvoudig verhandelbaar via Euronext Amsterdam. 3
Waarde van een Turbo.
Algemene Turbo Ratios
De waarde van de Turbo is in de meeste gevallen gelijk aan het verschil tussen de koers
Onderliggende Waarde
van de onderliggende waarde en het financieringsniveau van de Turbo:
EUR/USD
0.01
EUR/GBP
0.01
Ratio
AEX Index
10
Waarde Turbo Long
=
Koers onderliggende waarde – Financieringsniveau
Dow Jones Industrial Index
Waarde Turbo Short
=
Financieringsniveau – Koers onderliggende waarde
Philips
1
Google
10
Brent
1
Stel dat de onderliggende waarde van uw Turbo Long 15 euro waard is en de Turbo Long een financieringsniveau van 10 euro heeft. De waarde van de Turbo is op dat moment 5 euro (= EUR 15 – EUR 10). In bepaalde gevallen moet u daarnaast rekening houden met de ratio. Sommige
100
Figuur 1. Overzicht van algemene Turbo ratio’s. Meer informatie over de ratio van een specifieke onderliggende waarde vindt u op www.abnamromarkets.nl/turbo.
onderliggende waarden worden uitgedrukt in duizendtallen (zoals bij de Dow Jones Industrial Index of Nikkei 225 Index) of juist in tienden (zoals bij de euro/dollarwisselkoers). Om ervoor te zorgen dat u gemakkelijk in Turbo’s met dergelijke onderliggende waarden kunt beleggen, wordt op deze Turbo’s een ratio toegepast. De ratio geeft aan hoeveel Turbo’s u normaal gesproken zou moeten kopen om één keer in de onderliggende waarde te kunnen beleggen. Zo heeft de Dow Jones Turbo bijvoorbeeld een ratio van 100. Dit betekent: wanneer u één Dow Jones Turbo koopt, dan investeert u in één honderdste van de koers van de Dow Jones Index. De waarde van een Dow Jones Turbo is hierdoor ook maar één honderdste van het verschil tussen de koers van de Dow Jones en het financieringsniveau. Ook kan het zijn dat u bij de waardebepaling van een Turbo rekening moet houden met het wisselkoerseffect. Hoewel de Turbo’s van ABN AMRO altijd in euro genoteerd staan, kan de onderliggende waarde in een andere valuta noteren. Als de valuta van de onderliggende waarde stijgt ten opzichte van de euro kan dit een positief effect hebben op de waarde van de Turbo. Een daling van de valuta van de onderliggende waarde kan een negatief effect hebben. Wanneer rekening moet worden gehouden met de ratio en het wisselkoerseffect, kunt u de waarde van een Turbo als volgt berekenen: Waarde Turbo Long
=
Waarde Turbo Short
=
(Koers onderliggende waarde – Financieringsniveau) (Ratio x Wisselkoers) (Financieringsniveau – Koers onderliggende waarde) (Ratio x Wisselkoers)
Stel u wilt de waarde berekenen van een Turbo Long op de Dow Jones Industrial
De voorbeeldberekeningen zijn gebaseerd
Index. Deze Index noteert in duizenden en in dollar. In de waardeberekening moet
op aannames en zijn ter illustratie
u daarom rekening houden met de ratio en het wisselkoerseffect. De koers van de
opgenomen. Deze voorbeelden zijn
Index noteert op 11.000 punten en heeft een ratio van 100. De Turbo Long heeft een
niet representatief voor toekomstige
financieringsniveau van 10.000 en de huidige euro/dollar-wisselkoers is 1,25. De
resultaten of rendementen en hieraan
waarde van de Turbo Long is op dat moment 8 euro [(11.000 – 10.000) / (100 x 1,25)].
kunnen geen rechten worden ontleend.
4
Hefboom.
Rendement
Turbo’s stijgen en dalen procentueel harder dan een directe investering in de onderliggende waarde. Dit is een belangrijk kenmerk. De hefboom geeft aan hoeveel sneller een Turbo beweegt ten opzichte van de onderliggende waarde. Hierbij geldt: hoe hoger de hefboom des
60% 40%
te sneller de Turbo reageert op een verandering van de onderliggende waarde, zowel positief als negatief. Koopt u bijvoorbeeld een Turbo Long met een ratio van 1 en een hefboom van 5, dan betekent dit dat uw Turbo met 5% in waarde zal stijgen voor iedere 1% stijging in de koers van de onderliggende waarde. Stijgt de koers van de onderliggende waarde bijvoorbeeld met 3%, dan zal uw Turbo Long met een hefboom van 5 met 15% in waarde stijgen. Let wel, ook een daling gaat sneller. Bij een daling van 3% van de onderliggende waarde zal de Turbo Long in dit voorbeeld door de hefboom van 5 met 15% in waarde dalen. Bij een Turbo Short werkt het precies andersom. Een Turbo Short met een hefboom van 5 zal met 5% in waarde stijgen voor iedere 1% daling in de koers van de onderliggende waarde. Een daling van 3% in de koers van de onderliggende waarde zal resulteren in een stijging van 15% in de waarde van deze Turbo Short. Bij een belegging in een bepaalde onderliggende waarde heeft u vaak de keuze uit Turbo’s met verschillende hefbomen. Hierdoor heeft u de mogelijkheid het risico en het mogelijke
20% 0%
Koers
-20% -40%
Turbo Long Hefboom 10 Turbo Long Hefboom 5 Onderliggende waarde
-60%
Figuur 2. Voorbeeld hefboomwerking van twee fictieve Turbo’s Long met een hefboom van vijf en tien ten opzichte van een onderliggende waarde.
rendement af te stemmen op uw visie en behoefte. Elke Turbo heeft zijn eigen hefboom. De hefboom is afhankelijk van de koers van de onderliggende waarde op het moment van aankoop van de Turbo (referentiekoers) en van het financieringsniveau:
Hefboom Turbo Long
=
Hefboom Turbo Short
=
Referentiekoers onderliggende waarde (Referentiekoers onderliggende waarde – Financieringsniveau) Referentiekoers onderliggende waarde (Financieringsniveau – Referentiekoers onderliggende waarde) €5,-
Hefboom = 3
€10,-
Onderliggende Waarde = 15
€8,-
Waarde Turbo +60%
€10,-
Onderliggende waarde +20%
Stel dat de referentiekoers van de onderliggende waarde van een Turbo Long op 15 euro noteert en de Turbo Long een financieringsniveau van 10 euro heeft. De hefboom van de Turbo is op dat moment 3 [EUR 15 / (EUR 15 – EUR 10)]. Pas op het moment van aankoop wordt de hefboom van een Turbo vastgelegd. Dit komt doordat de referentiekoers van de onderliggende waarde fluctueert. De hefboom van een eenmaal aangekochte Turbo blijft echter constant gedurende de looptijd van uw belegging, zolang het financieringsniveau niet wezenlijk verandert.
Waarde Turbo Financieringsniveau
Stel u bezit een Turbo Long met een financieringsniveau van 10 euro en een hefboom van 3. De referentiekoers van de onderliggende waarde noteert op 15 euro. De waarde van de Turbo Long is op dat moment 5 euro. Indien de koers van de onderliggende waarde met 20% stijgt
Figuur 3. Voorbeeld hefboomwerking van een fictieve Turbo Long met een hefboom van 3.
van 15 euro naar 18 euro, zal de waarde van uw Turbo Long stijgen naar 8 euro (EUR 18 - EUR 10). Dit is een procentuele stijging van 60%, gelijk aan 3 maal de stijging in de onderliggende waarde. Let wel, de referentiekoers van uw Turbo Long blijft 15 euro. De hefboom van uw Turbo Long blijft daardoor gelijk aan 3 en verandert niet als gevolg van een stijging in de koers van de onderliggende waarde.
5
Financieringsniveau. De hefboom ontstaat doordat u slechts een gedeelte van de belegging in de onderliggende
€3,-
€5,-
waarde hoeft te voldoen. Het andere gedeelte komt voor rekening van ABN AMRO. Wanneer u een stijging in de koers van de onderliggende waarde verwacht, dan koopt u een Turbo Long. Een Turbo Long is in die zin te vergelijken met het kopen van de onderliggende
€10,-
Onderliggende Waarde = 15
€12,-
Onderliggende Waarde = 15
waarde. ABN AMRO neemt in dit geval een deel van de aankoop van de onderliggende waarde voor haar rekening. Hierover betaalt u indirect rente, ook wel financieringskosten genoemd. Verwacht u een daling in de koers van de onderliggende waarde, dan koopt u een Turbo Short. Een Turbo Short is in die zin te vergelijken met het verkopen van de onderliggende waarde. In dit geval neemt ABN AMRO de shortpositie in de onderliggende waarde geheel voor haar rekening. Als belegger dient u een bedrag in te leggen om de risico’s van de shortpositie af te dekken indien de koers van de onderliggende waarde stijgt. Dit bedrag is gelijk aan de waarde van de
Waarde Turbo Financieringsniveau
Figuur 4. Voorbeeld van een verhoging van het financieringsniveau op de waarde van een fictieve Turbo Long.
Turbo op het moment van aankoop. Over de opbrengst van de verkoop van de onderliggende waarde en uw inleg ontvangt u doorgaans rente, ook wel financieringsopbrengsten genoemd. De term financieringsniveau wordt gebruikt om het niveau aan te duiden waarover de financieringskosten voor een Turbo Long en de financieringsopbrengsten van de Turbo Short worden berekend. Voor een Turbo Long vormt het gedeelte dat ABN AMRO voor haar rekening neemt het initiële financieringsniveau. Bij een Turbo Short betreft het initiële financieringsniveau juist de som van uw inleg en de opbrengst van de onderliggende waarde op het moment dat ABN AMRO deze verkoopt. De hoogte van het financieringsniveau is van invloed op de waarde van een Turbo. Zo kan een verhoogd financieringsniveau voor een Turbo Long, in gelijkblijvende marktomstandigheden, leiden tot lagere waarde van de Turbo. Andersom geldt dat een hoger financieringsniveau voor een Turbo Short, onder gelijkblijvende marktomstandigheden, een hogere waarde van de Turbo tot gevolg heeft. Stel u heeft een Turbo Long met een onderliggende waarde van 15 euro en een financieringsniveau van 10 euro. De Turbo heeft op dat moment een waarde van 5 euro. Een verhoging van het financieringsniveau naar 12 euro heeft een daling van 2 euro in de waarde van de Turbo tot gevolg. De Turbo heeft op dat moment een waarde van 3 euro. Het financieringsniveau van een door u aangekochte Turbo kan door elk van de volgende factoren veranderen: Financieringskosten en –opbrengsten. Over het financieringsniveau van een Turbo Long betaalt u indirect rente, ook wel financieringskosten genoemd. Deze kosten worden dagelijks bij u in rekening gebracht door het financieringsniveau van de Turbo Long met het rentebedrag te verhogen. Als gevolg hiervan neemt bij gelijkblijvende marktomstandigheden de waarde van de Turbo Long af. Wanneer u een Turbo Short aankoopt, dan verkoopt ABN AMRO de onderliggende waarde voor u. De opbrengst van deze verkoop en uw inleg voor de Turbo Short genereren in het
6
algemeen rente, ook wel financieringsopbrengsten genoemd. De financieringsopbrengsten worden dagelijks met u verrekend door het financieringsniveau met deze opbrengsten te verhogen. Bij gelijkblijvende marktomstandigheden zal daardoor het financieringsniveau stijgen en de waarde van de Turbo Short toenemen. Het effect van dividend. Sommige onderliggende waarden van Turbo’s keren dividend uit. Om de waarde van een Turbo dividendneutraal te houden worden ontvangen dividenden, na aftrek van eventuele belastingen, voor beursopening op de dag dat de onderliggende waarde ex-dividend gaat in mindering gebracht op het financieringsniveau. Voor Turbo’s op indices wordt het financieringsniveau naar beneden aangepast met het ontvangen dividend, gecorrigeerd voor de weging van het uitkerende aandeel in de Index. Stel u bezit een Turbo Long met een financieringsniveau van 10 euro. De onderliggende waarde van de Turbo Long noteert op 15 euro en keert een netto dividend uit van 1 euro. Een dividenduitkering heeft, onder gelijkblijvende marktomstandigheden, een evenredige verlaging in de koers van de onderliggende waarde tot gevolg. Om de waarde van de Turbo dividendneutraal te houden wordt het financieringsniveau van de Turbo voor beursopening op de ex-dividenddatum verlaagd met het netto uitgekeerde dividend: Onderliggende waarde
Financieringsniveau
Waarde Turbo
Voor dividend
15
10
5
Ex-dividend
14
9
5
Het effect van termijncontracten (futures). Daarnaast bestaan er Turbo’s waarvan de onderliggende waarde een termijncontract is, zoals bij sommige grondstoffen. Deze contracten, ook wel futures genoemd, worden uitgegeven met verschillende afloopdata op basis van een futureprijs in plaats van een spotprijs. De spotprijs is de prijs voor directe levering van de onderliggende waarde. De futureprijs is de prijs voor toekomstige levering van de onderliggende waarde. Naarmate de expiratie van de future dichterbij komt wordt het verschil tussen de futureprijs en de spotprijs in principe kleiner. Echter, fluctuaties in de spotprijs of de futurecurve kunnen leiden tot grotere verschillen tussen de spotprijs en futureprijs. Als een futureprijs hoger noteert dan de spotprijs spreken we van contango. Een contangosituatie kan een aantal mogelijke oorzaken hebben, waaronder kosten voor opslag, verzekering en financiering of onzekerheid over de toekomstige voorraden. De omgekeerde situatie van contango is backwardation. In dat geval noteert de futureprijs lager dan de spotprijs. Dit komt bijvoorbeeld voor in geval van schaarste, of wanneer er een grote vraag naar onmiddellijke levering van de onderliggende grondstof is, dan wel wanneer veel investeerders verwachten dat de vraag naar de onderliggende grondstof of de schaarste in de toekomst zal verminderen. Futures brengen op de afloopdatum een verplichting tot levering met zich mee. Om fysieke levering te voorkomen, wordt de futurepositie in de regel vóór het aflopen van het termijncontract doorgerold door de positie te verkopen en de eerstvolgende meest liquide 7
future te kopen. Door eventuele prijsverschillen tussen de futures van verschillende looptijden is het mogelijk dat na het doorrollen van de future het financieringsniveau van een Turbo op de future wordt aangepast. Of de prijsverschillen positief of negatief zijn hangt af van de vorm van de futurecurve (contango of backwardation) en of de belegger inspeelt op een stijging (met een Turbo Long) of een daling (met een Turbo Short). Stel u bezit een Turbo Long met een financieringsniveau van 10 euro en een onderliggend futurecontract met een koers van 15 euro. Om de Turbo te laten voortbestaan en fysieke levering van de onderliggende waarde te voorkomen, wordt de futurepositie vóór het aflopen van het futurecontract doorgerold naar de eerstvolgende liquide termijncontract. Het nieuwe futurecontract heeft een koers van 16 euro. Het koersverschil van 1 euro wordt bij het financieringsniveau opgeteld. Hierdoor heeft het doorrollen van de future geen invloed op de waarde van de Turbo. Onderliggende waarde
Financieringsniveau
Waarde Turbo
Aflopend future contract
15
10
5
Nieuw future contract
16
11
5
Actuele informatie over het financieringsniveau van iedere Turbo vindt u op www.abnamromarkets.nl/turbo. Stop loss-niveau. Turbo’s hebben geen vooraf vastgestelde afloopdatum, maar elke Turbo heeft een stop lossniveau waardoor de waarde van uw Turbo nooit negatief kan worden en eventuele verliezen beperkt worden tot maximaal uw inleg. Zodra het stop loss-niveau wordt bereikt, wordt de Turbo direct beëindigd en van de beurs gehaald. U ontvangt dan een eventuele restwaarde. In het meest negatieve scenario is de restwaarde van een Turbo nul en verliest u uw gehele inleg. Bij een Turbo Long ligt het stop loss-niveau net boven het financieringsniveau. Bij een Turbo Short ligt het stop loss-niveau juist net onder het financieringsniveau. Het actuele stop lossniveau kunt u voor iedere Turbo vinden op www.abnamromarkets.nl/turbo. Het stop loss-niveau wordt eens per maand op basis van het actuele financieringsniveau aangepast. Bij Turbo’s op individuele aandelen en indices wordt het stop loss-niveau ook voor beursopening op ex-dividenddata aangepast. Tot slot kan bij Turbo’s met een future als onderliggende waarde het stop loss-niveau worden aangepast wanneer de future wordt doorgerold. Sommige onderliggende waarden worden niet op Euronext Amsterdam verhandeld, maar op beurzen in andere tijdzones. De Turbo’s op deze onderliggende waarden kunnen hun stop loss-niveau dus ook bereiken buiten de handelsuren van Euronext Amsterdam. Restwaarde. Wanneer de koers van de onderliggende waarde van een Turbo het stop loss-niveau bereikt of overschrijdt, wordt de Turbo binnen 48 uur afgewikkeld. Afhankelijk van de liquiditeit van de onderliggende waarde en de marktomstandigheden van dat moment, is het mogelijk dat
8
de afwikkeling van de Turbo op verschillende tijdstippen en tegen verschillende koersen plaatsvindt. De restwaarde is een gemiddelde van deze transacties. Is de opbrengst van de transacties hoger dan het financieringsniveau dan wordt een restwaarde uitgekeerd. Negatieve restwaarden worden met u op nul afgewikkeld, waardoor eventuele verliezen beperkt worden tot maximaal uw inleg. Elk verlies hoger dan uw inleg komt ten laste van ABN AMRO. De betaling van de eventuele restwaarde wordt na afwikkeling van de positie volledig automatisch verwerkt. U kunt de restwaarde van een beëindigde Turbo altijd terugvinden op www.abnamromarkets.nl/turbo.
Scenario-analyse. Om de werking van Turbo’s te verduidelijken, geven wij u een scenario-analyse van een fictieve Turbo Long op de Dow Jones Industrial Index. In de scenario-analyse wordt de volgende formule toegepast om de waarde van de Turbo Long te berekenen: Waarde Turbo Long
=
(Koers onderliggende waarde – Financieringsniveau) (Ratio x Wisselkoers)
Aangenomen wordt: koers onderliggende waarde
11.000 punten
financieringsniveau
10.000 punten
stop loss-niveau
10.200 punten
euro/dollar-wisselkoers
1,25
ratio
100
waarde Turbo Long
EUR 8
hefboom Turbo Long
11
Scenario 1: Stijgende koers. De Dow Jones Index stijgt met 400 punten van 11.000 naar 11.400, een stijging van 3,64%. De waarde van de Turbo Long stijgt naar 11,20 euro [(11.400 - 10.000) / (100 x 1,25)], een procentuele stijging van maar liefst 40%, gelijk aan 11 maal de stijging van de Index. Scenario 2: Gelijkblijvende koers. De Dow Jones Index blijft gelijk op 11.000 punten. Zolang het financieringsniveau op
In de scenario’s is geen rekening
10.000 punten blijft staan en geen veranderingen in de wisselkoers plaatsvinden, is de
gehouden met transactiekosten,
waarde van de Turbo Long gelijk aan 8 euro.
financieringskosten en het verschil tussen de bied- en laatprijs. De
Scenario 3:
scenario’s zijn gebaseerd op aannames
Dalende koers zonder dat het stop loss-niveau bereikt wordt.
en zijn ter illustratie opgenomen. Deze
De Dow Jones Index daalt met 300 punten naar 10.700, een daling van 2,73%. De waarde
scenario’s zijn niet representatief voor
van de Turbo daalt naar 5,60 euro [(10.700 - 10.000) / (100 x 1,25)], een procentuele daling
toekomstige resultaten of rendementen
van 30%, gelijk aan 11 maal de daling van de Index. Dit betekent een verlies van 2,40
en hieraan kunnen geen rechten
euro. Het stop loss-niveau is niet bereikt. De Turbo blijft gewoon verhandelbaar.
worden ontleend.
9
10
Scenario 4: Dalende koers waarbij het stop loss-niveau bereikt wordt en restwaarde wordt uitbetaald. De Dow Jones Index daalt met 800 punten naar 10.200. De Turbo heeft het stop lossniveau bereikt en wordt daarom beëindigd en van de beurs gehaald. De positie in de Index wordt afgewikkeld. De bank verkoopt de positie tegen een gemiddelde koers van 10.150, een daling van 7,73% ten opzichte van de startwaarde. De restwaarde van de Turbo bedraagt 1,20 euro [(10.150 - 10.000) / (100 x 1,25)], een procentuele daling van 85%, gelijk aan 11 maal de daling van de Index. Er resulteert een verlies van 6,80 euro. Scenario 5: Dalende koers waarbij het stop loss-niveau bereikt wordt en er geen restwaarde wordt uitbetaald. De Dow Jones Index daalt met 800 punten naar 10.200. De Turbo heeft het stop lossniveau bereikt en wordt daarom beëindigd en van de beurs gehaald. De positie in de Index wordt afgewikkeld. De bank verkoopt de positie tegen een gemiddelde koers van 9.995. Deze koers ligt onder het financieringsniveau. Er wordt daarom geen restwaarde uitgekeerd. Er resulteert een verlies van 8 euro per Turbo. Elk verlies hoger dan uw inleg komt ten laste van ABN AMRO. In dit scenario lijdt de bank een verlies van 4 eurocent [(9.995 - 10.000) / (100 x 1,25)] per Turbo.
Turbo’s herkennen. U kunt ABN AMRO Turbo’s altijd herkennen aan de ISIN-code. Deze code kunt u vinden op www.abnamromarkets.nl/turbo en deze blijft gedurende de gehele looptijd van een Turbo hetzelfde. Verder geeft de naam van een Turbo aan op welke onderliggende waarde deze is uitgegeven en of het een Turbo Long of Turbo Short is. Het stop loss-niveau speelt een belangrijke rol in de naamgeving van Turbo’s. Op rekeningafschriften en Internet Bankieren van ABN AMRO én op verschillende websites wordt het stop loss-niveau vermeld in de naam van een Turbo. Een Turbo Long op de AEX met een stop loss-niveau van bijvoorbeeld 340 wordt de ‘AEX Turbo Long 340’ genoemd.
Op www.abnamromarkets.nl/turbo en
Dit wordt afgekort als ‘AEX TL 340’ of ‘ABN AEX TL 340’. ‘ABN’ staat voor ABN AMRO
www.abnamro.nl/beleggen/turbo vindt
en ‘TL’ geeft aan dat het een Turbo Long betreft. Turbo short wordt afgekort met ‘TS’.
u actuele bied- en laatprijzen van
Wanneer het stop loss-niveau van een Turbo verandert, wordt ook de naam aangepast.
ABN AMRO Turbo’s. Ook kunt u de
Als bij de genoemde Turbo, de ABN AEX TL 340, het stop loss-niveau bijvoorbeeld 341
koersen via uw eigen bank of broker
wordt, dan zal de naam van de Turbo veranderen in ABN AEX TL 341.
opvragen.
11
Verhandelbaarheid. ABN AMRO Turbo’s zijn genoteerd op Euronext Amsterdam van NYSE Euronext. Hierdoor is het mogelijk om tijdens beursuren, van 9:05 uur tot 17:30 uur in Turbo’s te handelen. Goldman Sachs International (Goldman Sachs) is liquidity provider voor ABN AMRO Turbo’s. Dat wil zeggen dat Goldman Sachs, voor ABN AMRO, onder normale marktomstandigheden bereid is om ABN AMRO Turbo’s te kopen en te verkopen. U bent daardoor niet afhankelijk van andere beleggers die Turbo’s willen kopen of verkopen. De prijs waarvoor de liquidity provider bereid is een Turbo te kopen (de prijs waarop u verkoopt) wordt de ‘biedprijs’ genoemd en de prijs waarvoor de liquidity provider bereid is een Turbo te verkopen (de prijs waarop u aankoopt) wordt de ‘laatprijs’ genoemd. Het verschil tussen de bied- en laatprijs wordt de ‘spread’ genoemd. Als u een transactie in een Turbo doet, kan de tegenpartij ook een andere belegger zijn die op dat moment een betere prijs afgeeft dan de liquidity provider. Door bijzondere omstandigheden kan het voorkomen dat de liquidity provider geen prijs afgeeft. Dit kan gebeuren wanneer bijvoorbeeld de handel in de onderliggende waarde wordt stilgelegd omdat er storingen optreden in het handelssysteem van Goldman Sachs, Euronext Amsterdam of de beurs waar de onderliggende waarden verhandeld worden. Wij raden u aan om altijd gelimiteerde orders op te geven. Daarnaast geldt dat Turbo’s callable beleggingsinstrumenten zijn. Dit betekent dat ABN AMRO, maar ook u, indien dit wenselijk is, de Turbo kan beëindigen tegen de intrinsieke waarde van de Turbo. Deze waarde wordt bepaald aan de hand van de slotkoers van de onderliggende waarde van de Turbo. Indien u de Turbo wenst te beëindigen en het bericht tot het uitoefenen van dit recht (de notice) voor 11:00 uur Nederlandse tijd door de bewaarnemer (custodian) is ontvangen1, zal de intrinsieke waarde worden bepaald aan de hand van de slotprijs van de onderliggende waarde van de Turbo van die dag. Indien deze procedure na 11:00 Nederlandse tijd wordt afgerond, zal de intrinsieke waarde worden bepaald aan de hand van de slotkoers van de onderliggende waarde van de volgende dag. De procedure en richtlijnen met betrekking tot het uitoefenen van uw recht op vroegtijdige beëindiging kunt u vinden op www.abnamromarkets.nl/turbo/exercise. Lees voor meer informatie over de verhandelbaarheid en de mogelijkheid van vervroegde beëindiging van Turbo’s het basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. Deze documenten zijn verkrijgbaar via www.abnamromarkets.nl/turbo.
1
De bank waar u uw effectenrekening aanhoudt zal zorgdragen voor verzending van de notice aan de custodian.
12
Risico‘s. Turbo’s zijn risicovolle beleggingsproducten en daardoor alleen geschikt voor ervaren en actieve beleggers met een hoog niveau van risicoacceptatie. Alvorens in Turbo’s te beleggen is het van belang dat u de kenmerken, werking en risico’s van dit product volledig begrijpt. Tevens dient u zorgvuldig af te wegen of Turbo’s voor u geschikt zijn gezien uw ervaring en beleggingsprofiel. Uw beleggingsadviseur kan u informeren over de karakteristieken van Turbo’s en adviseert u graag over de wijze waarop dit product in uw portefeuille past. Deze brochure dient slechts ter informatie en is geen aanbieding van of een uitnodiging tot het investeren in Turbo’s. De volgende paragrafen geven slechts een overzicht van de belangrijkste risico’s. Lees voor een uitgebreide beschrijving van de risico’s het basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. Deze documenten zijn verkrijgbaar via www.abnamromarkets.nl/turbo. Koersrisico. De waarde van een Turbo is afhankelijk van de koersontwikkeling van de onderliggende waarde. Een daling in de koers van de onderliggende waarde heeft een negatief effect op de waarde van de Turbo Long. Andersom geldt dat een stijging in de koers van de onderliggende waarde een negatief effect heeft op de waarde van de Turbo Short. Turbo’s op onderliggende waarden met een hoge volatiliteit lopen een verhoogd koersrisico. Hefboomrisico. Een belegging in Turbo’s is door de hefboom risicovoller dan een directe belegging in de onderliggende waarde. De hefboom zorgt er voor dat uw Turbo sneller in waarde kan dalen dan de koers van de onderliggende waarde. Daarbij geldt ook: hoe hoger de hefboom, hoe dichter het stop loss-niveau bij de koers van de onderliggende waarde zal liggen. Het stop loss-niveau van een Turbo met een hoge hefboom kan daardoor eerder worden bereikt dan een Turbo met een lage hefboom. Stop loss-risico. Het stop loss-niveau kan wijzigen en daardoor dichter bij de koers van de onderliggende waarde komen. U loopt hierdoor het risico dat de koers van de onderliggende waarde het stop loss-niveau sneller raakt of overschrijdt. Van een Turbo waarvan de onderliggende waarde niet op Euronext Amsterdam wordt verhandeld, zoals de Dow Jones Index, kan de onderliggende waarde het stop loss-niveau ook buiten de handelsuren van Euronext Amsterdam bereiken. Zodra de koers van de onderliggende waarde het stop loss-niveau raakt of overschrijdt wordt de Turbo automatisch beëindigd en wordt de eventuele restwaarde aan u uitgekeerd. U kunt in deze gevallen uw gehele inleg verliezen.
13
Wisselkoersrisico. Als de onderliggende waarde in buitenlandse valuta is genoteerd, dient u rekening te houden met mogelijk wisselkoersrisico. Een daling van de valuta van de onderliggende waarde ten opzichte van de euro kan een negatief effect hebben op de waarde van de Turbo. Renterisico. Met een Turbo Long loopt u met een hogere marktrente een verhoogd renterisico. Een hogere marktrente heeft hogere financieringskosten tot gevolg. Dit kan een negatief effect hebben op de waarde van de Turbo Long. In een situatie waarin de rente laag is, kan het bij een Turbo Short voorkomen dat u rente moet betalen. In dit geval zal een belegging in de Turbo Short financieringskosten met zich meebrengen in plaats van financieringsopbrengsten te genereren. Risico’s van termijncontracten (futures). Indien uw Turbo een termijncontract als onderliggende waarde heeft, loopt u met het doorrollen van het termijncontract risico op de futurecurve. Door eventuele prijsverschillen tussen de contracten van verschillende looptijden is het mogelijk dat na het doorrollen van de future het financieringsniveau en het stop loss-niveau worden aangepast. Dit kan een negatieve invloed hebben op de waarde van uw Turbo. Ook loopt u hierdoor een verhoogd stop loss-risico. Meer informatie over de invloed en risico’s van termijncontracten kunt u vinden op www.abnamromarkets.nl/turbo. Risico’s van opkomende markten (emerging markets). Indien uw Turbo een onderliggende waarde heeft die is gerelateerd aan aandelenmarkten van opkomende markten loopt u extra risico’s op politiek, economisch, sociaal en juridisch gebied. Daarnaast kan beperkte beschikbaarheid van financiële verslaggeving en andere data van invloed zijn op de transparantie van de onderliggende waarde. Dergelijke ongunstige ontwikkelingen kunnen een negatieve invloed hebben op de koers van de onderliggende waarde van de Turbo. Liquiditeitsrisico. ABN AMRO en Goldman Sachs streven ernaar dat er tijdens beursuren bied- en laatprijzen worden afgegeven voor alle Turbo’s. Bij storingen in het handelssysteem van Goldman Sachs, Euronext Amsterdam of de beurs waar de onderliggende waarde wordt verhandeld, kan het voorkomen dat de handel in Turbo’s tijdens beursuren wordt stilgelegd. Dit kan een negatieve invloed hebben op de koers van de Turbo. ABN AMRO en Goldman Sachs zijn in een dergelijke situatie niet aansprakelijk als hierdoor schade wordt opgelopen.
14
Risico van vroegtijdige beëindiging (callability). De belegger dient zich ervan bewust te zijn dat ABN AMRO gerechtigd is een Turbo onder bepaalde marktomstandigheden vroegtijdig te beëindigen. Deze situatie kan zich voordoen indien het niet langer mogelijk is om posities in de onderliggende waarde in te nemen of omdat ABN AMRO de risico’s niet langer kan afdekken met haar hedging tegenpartij (hedging counterparty) 2. Het risico van vroegtijdige beëindiging kan zich ook voordoen bij wijziging in wet- en regelgeving. De afwikkeling van de positie in een Turbo kan op meerdere manieren plaatsvinden, afhankelijk van de oorzaak van de vroegtijdige beëindiging. Kredietrisico. U loopt kredietrisico op ABN AMRO Bank N.V. (‘ABN AMRO’) als uitgevende instelling van de Turbo’s. Dit betekent dat u in geval van insolventie van ABN AMRO mogelijk minder terugkrijgt dan de waarde van de Turbo, of in het slechtste geval uw gehele inleg verliest. De meest actuele creditrating van ABN AMRO is verkrijgbaar via Investor Relations op www.abnamro.com Tegengestelde belangen. ABN AMRO en Goldman Sachs kunnen bepaalde posities innemen met betrekking tot onderliggende waarden van Turbo’s. Dit kunnen zij doen om de handel in bepaalde Turbo’s mogelijk te maken, om risico’s met betrekking tot Turbo’s af te dekken of vanwege andere bancaire activiteiten. Deze transacties kunnen een negatieve invloed hebben op de koers van de onderliggende waarde van Turbo’s.
2
De hedging counterparty is steeds dezelfde partij als de partij die in de definitieve voorwaarden is aangewezen als de berekeningsagent (calculation agent), tenzij in de definitieve voorwaarden een andere hedging counterparty is gespecificeerd.
15
Kosten. Financieringskosten. De financieringskosten en financieringsopbrengsten worden dagelijks bij u in rekening gebracht door het financieringsniveau voor de opening van de beurs met het rentebedrag aan te passen. Dit is niet van toepassing als u gedurende dezelfde handelsdag de Turbo zowel koopt als verkoopt of vice versa. Financieringskosten zijn gebaseerd op de Overnight Londen Interbank Offered Rate (Overnight LIBOR) van de lokale valuta van de onderliggende waarde. De LIBOR rente wordt dagelijks vastgesteld door de British Bankers’ Association. Actuele en historische LIBOR rentes kunt u vinden op www.bbalibor.com. De indicatieve financieringskosten voor een Turbo Long zijn gelijk aan Overnight LIBOR + 2,00%; de indicatieve financieringsopbrengsten voor een Turbo Short zijn gelijk aan Overnight LIBOR – 2,00%. Indien de LIBOR rente laag is, is het echter mogelijk dat er financieringskosten aan de Turbo Short zijn verbonden. Bij niet-Europese onderliggende waarden kan de LIBOR rente lager of hoger zijn dan bij Europese onderliggende waarden. Ook is het mogelijk dat er voor sommige onderliggende waarden een andere rente wordt gehanteerd dan de LIBOR rente. Door de karakteristieken van futures zijn de financieringskosten van zowel Turbo’s Long als Turbo’s Short op futures 2,00%. Op www.abnamromarkets.nl/turbo worden de actuele financieringskosten of -opbrengsten per Turbo aangegeven. Aan- en verkoop- en overige kosten. Bij het beleggen in Turbo’s dient u rekening te houden met eventuele verschillen tussen bied- en laatprijzen. Deze zijn afhankelijk van de liquiditeit van de onderliggende waarde. Bij het aan- en verkopen van een Turbo betaalt u de reguliere provisietarieven. Deze provisietarieven zijn afhankelijk van uw bank of broker. Belastingen. Tot slot kunnen over een belegging in Turbo‘s ook belastingen verschuldigd zijn die niet via ABN AMRO geïnd worden. De fiscale behandeling van een belegging in Turbo’s is afhankelijk van de hoogte van uw belegging, uw overige beleggingen en uw persoonlijke situatie en kan in de toekomst aan wijziging onderhevig zijn. Raadpleeg hiervoor de Belastingdienst of uw belastingadviseur.
16
Meer en actuele informatie. Deze brochure is opgesteld op 27 oktober 2010. De meest recente ontwikkelingen die van belang zijn voor Turbo’s kunt u volgen via www.abnamromarkets.nl/turbo of via uw beleggingsadviseur. Voor het maken van een aan- of verkoopbeslissing dient u kennis te nemen van deze informatie. Uw beleggingsadviseur informeert u graag verder over de karakteristieken van Turbo’s en over de wijze waarop dit product in uw portefeuille past. Lees daarnaast voor aankoop het basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden waarin de werking, risico’s, kosten en voorwaarden staan beschreven. U kunt deze documenten vinden op www.abnamromarkets.nl/turbo. Hier vindt u ook het actuele aanbod van de Turbo’s, evenals voor iedere Turbo het financieringsniveau, stop loss-niveau en koersverloop. Naast deze brochure kunt u op www.abnamromarkets.nl/turbo ook meer informatie vinden over de effecten van dividend, vreemde valuta, en termijncontracten op de verschillende kenmerken van Turbo’s en hoe u Turbo’s kunt gebruiken om bepaalde
Meer informatie en de voorwaarden die van toepassing zijn op beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO
risico’s in uw aandelenportefeuille af te dekken.
kunt u vinden in de Voorwaarden
U kunt Turbo’s aan- en verkopen via Internet Bankieren, via de beleggingslijn
en het Informatieblad Effectendienst-
(0900-9215, lokaal tarief) en via uw bankkantoor.
Effectendienstverlening ABN AMRO verlening ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via www.abnamro.nl/beleggen
17
Het basisprospectus en de definitieve voorwaarden (het ‘Prospectus‘) van de ABN AMRO Turbo* (de ‘Turbo’) zijn verkrijgbaar bij: ABN AMRO Markets (HQ7180), Postbus 283, 1000 AE Amsterdam. Tel 0900-ABN1234 (0900-2261234), web: www. abnamromarkets.nl, emailadres:
[email protected]. ABN AMRO Bank N.V. (‘ABN AMRO‘) is de uitgevende instelling en lead manager van de Turbo. Het aanbod van de Turbo vindt uitsluitend plaats op basis van het Prospectus. Potentiële beleggers moeten zich bewust zijn van de risico‘s verbonden aan dit product en moeten weloverwogen overgaan tot een investeringsbeslissing met betrekking tot dit product, zo nodig in overleg met hun eigen adviseurs, waarbij in aanmerking moet worden genomen of dit product past binnen hun eigen beleggingsbeleid. De in dit document aangeboden informatie is opgesteld door ABN AMRO en is bedoeld als informatie in algemene zin en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De informatie mag daarom nadrukkelijk niet beschouwd worden als een advies of als een voorstel of aanbod tot 1) het aankopen of verhandelen van financiële instrumenten en/ of 2) het afnemen van beleggingsdiensten noch als een beleggingsadvies. Beslissingen op basis van de informatie uit dit document zijn voor uw eigen rekening en risico. De informatie en de voorwaarden die van toepassing zijn op door ABN AMRO aangeboden financiële instrumenten en beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO kunt u vinden in de Voorwaarden Effectendienstverlening ABN AMRO en het Informatieblad Effectendienstverlening ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via www.abnamro.nl/beleggen. Hoewel ABN AMRO tracht juiste, volledige en actuele informatie uit betrouwbaar geachte bronnen aan te bieden, verstrekt ABN AMRO expliciet noch impliciet enige garantie dat de aangeboden informatie in dit document juist, volledig of actueel is. ABN AMRO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie kan worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. ABN AMRO is niet verplicht de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. ABN AMRO en/of haar agenten of onderaannemers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van enige schade (met inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie die u in dit document wordt aangeboden of het gebruik daarvan. ABN AMRO, of de rechthebbende, behoudt alle rechten (waaronder auteursrechten, merkrechten, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking tot alle in dit document aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo’s). Het is niet toegestaan de informatie uit dit document te kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ABN AMRO of rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag de informatie in dit document wel afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. ABN AMRO is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in respectievelijk de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934 en de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, noch in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Tenzij zich op grond van de hiervoor genoemde wetten een uitzondering voordoet, is de effectendienstverlening van ABN AMRO inclusief (maar niet beperkt tot) de hierin omschreven producten en diensten, alsmede de advisering daaromtrent niet bestemd voor Amerikaanse ingezetenen [“US Persons” in de zin van vorenbedoelde wet- en regelgeving]. Dit document of kopieën daarvan mogen niet worden verzonden of meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan Amerikaanse ingezetenen. Onverminderd het voorgaande is het niet de intentie de in dit document beschreven diensten en/of producten te verkopen of te distribueren of aan te bieden aan personen in landen waar dat ABN AMRO op grond van enig wettelijk voorschrift niet is toegestaan. Een ieder die beschikt over dit document of kopieën daarvan dient zelf na te gaan of er wettelijke beperkingen bestaan tegen de openbaarmaking en verspreiding van dit document en/of het afnemen van de in dit document beschreven diensten en/of producten en zodanige beperkingen in acht te nemen. ABN AMRO is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van diensten en/of producten die in strijd met de hiervoor bedoelde beperkingen zijn afgenomen. Deze brochure is geproduceerd op 27 oktober 2010.
* De naam TURBO® wordt gebruikt in licentie van de rechthebbende van de geregistreerde handelsnaam.