Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans!
Eric Koster Clustercoördinator chronische ziekten en screeningen, directie Publieke Gezondheid Lid kernteam
Inhoud 1. Aanleiding 2. Aanpak 3. Hoe verder
Cliënt als uitgangspunt en niet het aanbod van zorg en diensten: Zorgvraag!
Aardverschuiving? 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Diseasemanagement concept Vraag uitgangspunt Integrale zorg Zorgstandaard inclusief preventie Functionele bekostiging: Wat en niet Wie Vervallen van de indeling: 1ste en 2de lijn
Sluit aan bij: Kaiser Permanente VS UK Duitsland Finland en andere scandinavische landen WHO framework
Chronisch ziekenbeleid: waarom (1) Toename chronische aandoeningen (2005-2025)
Bron: RIVM, 2007
Mannen Vrouwen
A stm a CO PD O ste op or os e
D ia be te s D ia b+ BM H I ar t in Be fa ro rc er t te (C V A ) H ar tfa Co le n lo nk an ke Lo r ng ka nk Bo er rs tk an ke r
% 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Andere concepten noodzakelijk Chronische aandoeningen vragen andere concepten van zorgverlening dan enkelvoudige, kortdurende aandoeningen: vaak sprake van co-/multimorbiditeit meerdere disciplines betrokken grote rol patiënt: middelpunt behandelplan, Chronisch! aandacht voor leefstijl, preventie, behandeldoelen Toename kosten in de zorg.
Ambitie 1.
Toename afremmen
2.
Leeftijd waarop ziekte manifesteert uitstellen
3.
Complicaties voorkómen dan wel uitstellen
4.
Mensen in staat stellen zo goed mogelijk met hun ziekte om te gaan, best mogelijke kwaliteit van leven
Visie De ‘programmatische aanpak’ (diseasemanagement) met als kenmerken: 1. patiënt centraal: zorgvraag 2. sluitende keten van vroegtijdige onderkenning, preventie, zelfmanagement en goede zorg 3. multidisciplinaire aanpak (‘zorgteam’) 4. zorgstandaard als norm 5. transparant en gericht op uitkomsten kwaliteit/ketenindicatoren goede informatiesystemen
Chronisch ziekenbeleid (1) Dynamiek bij VWS Vier pijlers van de programmatische aanpak: 1. Zorgstandaarden 2. Versterken samenhang preventie en curatie 3. Zelfmanagement 4. Beter afgestemde multidisciplinaire zorg (ketenzorg)
Chronische ziektenbrief 13 juni 2008 Tweede Kamer
Chronisch ziekenbeleid (2) Focus van het programma: 1. Zorgstandaard op orde krijgen - bouwstenen benoemen en invullen o.a. preventie en zelfmanagement - patiëntenversie 2. Implementatie zorgstandaard - obstakels overwinnen (bekostiging, beleidsregel, aanspraken etc)
Disease management Principes: 1. Vraag patiënt 2. Zelfmanagement: omgaan met je probleem 3. Behandeldoelen afspreken met zorgteam 4. Maatwerk zorgplan: hoeft niet alleen curatie te zijn! 5. Interactief: zorgteam en patiënt 6. Regie afspraken, één aanspreekpunt: POH Behandelplan wordt ontwikkeld op basis van deze principes en de zorgstandaard voor die aandoening
Zorgstandaard als norm Met de zorgstandaard in handen weten: patiënten waar ze recht op hebben aanbieders wat ze moeten leveren verzekeraars wat te contracteren Via de zorgstandaard preventie en curatie beter verbinden Zorgstandaard moeten transparant zijn en gericht op uitkomsten kwaliteits/ketenindicatoren goede informatiesystemen
zorg
voeding bewegen
educatie
huisvesting
zelfmanagement
hulpmiddel
preventie
niet roken VTO
medicatie
etc. diagnose
Modulair opgebouwd uit zorgstandaard Persoonlijk Behandelplan = PEB
Patiënt 10 jaar
Levenslijn
Patiënt 85 jaar
ss
Wat is er gaande? • belangstelling voor chronic care/ diseasemanagement model (w.o. Kaiser Permanente) onder wetenschappers, verzekeraars, aanbieders, patiënten (NPCF) = omslag in denken • idee van zorgstandaarden slaat aan: we willen erbij horen • veranderende zorgvraag zet door, nieuwe antwoorden vereist • we worden in de praktijk links en rechts ingehaald: - 80 zorggroepen - 10 zorggroepen - 70% van de huisartsen (ongeveer 4000) zijn daarbij betrokken - steeds meer verzekeraars haken in - patiëntenorganisaties willen zorgstandaarden (en zelfmanagement)
Inzet VWS t.a.v chronische aandoeningen: Ontwikkelen zorgstandaarden • Inclusief Prestatie-indicatoren met dataset Integrale bekostiging Invoeren 2 ketendbc’s per 1 januari 2010: diabetes en vasculair risicomanagement COPD: mei 2010 (naar verwachting) Uitbreiden met: Obesitas, depressie, dementie In voorbereiding: Atrose, CVA, Kanker Waar mogelijk en noodzakelijk: integrale bekostiging
aandachtspunten 1. Verbreding van curatieve zorg naar AWBZ (dicht bij huis zorg, incl wijkverpleegkundige) 2. Organisatievormen: zorggroepen, positie aanbieders (huisarts, verpleegkundige, dietist, etc) 3. Financiering 4. Ontwikkeling zorgstandaarden (incl preventie en palliatieve zorg) 5. Mensen die in de praktijk staan goed bij betrekken! Kansen POH: - Regierol zorgplan - Spil functie diseasemanagement: organisatie, uitvoering - Generalisten rol: overzicht, verbindingen leggen (zorgteam) Bedreiging: - kleine huisarts - Overal verstand van hebben (preventie, voeding, behandeling)
DANK VOOR UW AANDACHT!
