JAARGANG JUNI
3
2007
NUMMER
2
N I E U W S HOE KIES JE EEN ADVISEUR?
Aanzet tot verdere dialoog met consument Niemand kan het zijn ontgaan: de Vereniging FFP is sinds kort een mediacampagne gestart. Voorafgaand aan de lancering van deze campagne werd in Theater FIGI te Zeist een bijeenkomst georganiseerd, waarbij de ins and outs van de positionering en profilering van de Vereniging FFP uit de doeken werd gedaan. Voorafgaand aan de toelichting op de achtergronden en doelstellingen van de campagne, stond FFP-voorzitter Henk Duthler eerst stil bij de ontstaansgeschiedenis van de Stichting Certificering FFP en de Vereniging FFP. Henk Duthler:“ Door deze campagne willen we financiële planning nog meer op de kaart zetten”
Lucas Goossens (VODW Marketing): “Consumenten zijn bijzonder tevreden over u”
“Medio jaren negentig was er een grote behoefte om zich als adviseur te kunnen onderscheiden op basis van deskundigheid, integriteit en met name integraal advies. En die behoefte is gezien alle actuele perikelen nog steeds zeer actueel,” zo stelde Duthler. OP
DE
KAART
De afgelopen jaren is binnen de Vereniging de wens gekomen van verdergaande profilering van het vakgebied financiële planning en de rol van de gecertificeerd planner daarbij. Ook de profilering bij overheid, instellingen en verwante beroepsverenigingen werd als een noodzaak ervaren. “De Wet op het financiële toezicht heeft er voor gezorgd dat wij ons als Vereniging nog beter op de kaart hebben gezet bij wetgever en toezichthouder,” zo betoogde
FFP Nieuws
juni 2007
de FFP-voorziter. “De komende jaren willen wij ook meer dan ooit de dialoog zoeken met de rest van de samenleving, in casu de consument.” Om deze ambities vorm te (kunnen) geven, heeft de Vereniging FFP samenwerking gezocht met externe deskundigen, vertelde Duthler. “Samen met VODW Marketing en Bureau Oostdam & Van den Eijkel is hard gewerkt aan de positionering van de bij onze vereniging aangesloten financieel planners. Een uitgebreid marktonderzoek was ons daarbij zeer behulpzaam. Het heeft onze visie over nut en noodzaak van het vakgebied financiële planning aangescherpt.” CONTAINERBEGRIP
Lucas Goossens, partner bij VODW Marketing, benadrukte vervolgens hoe dit gerenom-
Vaak lezen wij dat de consument beter opgeleid zou moeten worden om financiële producten beter te kunnen beoordelen. Een goed idee. Het is verstandig om in het onderwijsprogramma meer aandacht te besteden aan pro’s en contra’s van financiële producten en constructies. Ik denk dat veel FFP’ers graag gastcolleges zouden willen geven. Mocht dit zo zijn, laat het ons weten. Als financiële planning in het onderwijsprogramma is opgenomen, dan worden onze klanten betere gesprekspartners. De vraag is of Nederlanders zo opgeleid kunnen worden dat zij zelf financiële producten en constructies kunnen beoordelen en een financiële planning kunnen maken. Ik ben ervan overtuigd van niet. Daarvoor gaan de ontwikkelingen te snel. Voldoende ervaring en tools zullen node worden gemist. Daarom pleit ik voor een opleiding die de consument helpt bij het kiezen van een goede adviseur. Het is namelijk wonderlijk hoe vaak die keuze op toeval gebaseerd lijkt te zijn. In het verleden heb ik daar onderzoek naar laten doen. Uit dat onderzoek bleek dat consumenten bewust of onbewust de volgende rangorde hanteren: 1. Is hij (of zij) betrouwbaar en mijn belangenbehartiger? 2. Begrijpt hij/zij mijn omstandigheden, doelstellingen en problemen en is daar een oplossing voor? 3. Is hij/zij sympathiek en is er iets gemeenschappelijks? 4. Is hij/zij deskundig? 5. En als laatste (!): is de prijs goed? Ik weet nog, dat ik stomverbaasd was dat ‘deskundigheid’ op de vierde plaats kwam. Het bleek echter dat de consument nauwelijks kan beoordelen of iemand deskundig is. De consument vindt ‘deskundigheid’ heel belangrijk, maar veronderstelt dat die aanwezig is! Ik denk dat dit rijtje nog steeds opgaat. Dat neemt niet weg, dat het helpt als consumenten in hun opleiding meekrijgen hoe objectieve criteria kunnen worden gebruikt om de kwaliteit van de adviseur te beoordelen. Het lidmaatschap van FFP is zo’n objectieve norm. Als de keuze voor een adviseur bewust gemaakt wordt, komt de consument doorgaans uit bij een vakbekwame FFP’er als adviseur, toch?
COLUMN
Introductie campagne Vereniging FFP
☛ Henk Duthler, Voorzitter Vereniging FFP
1
v e r vo l g va n pag i na 1
meerde bureau vorig najaar een uitgebreid onderzoek heeft uitgevoerd onder de leden van de Vereniging FFP en onder consumenten. Hij signaleerde een duidelijke wens bij de FFP’ers om zich meer te profileren bij de verschillende doelgroepen. Goossens ging verder in op de dilemma’s waar financieel planners tegenaan lopen. Immers, financiële planning is een containerbegrip dat vaak te pas en te onpas wordt gebruikt. “De uitdaging is dus om het begrip ‘financiële planning’ transparant en concreet te maken”, betoogde Goossens.
pen door het stellen van concrete vragen. Laat de gecertificeerd financieel planner zien als enige financieel planner door te verwijzen naar een selecte groep en zorg dat de doelgroep de gecertificeerd financieel planner kan vinden”. TYPISCH EEN
Paul Oostdam ( Oostdam & Van den Eijkel): :”Typisch een vraag voor de financieel planner”
VRAAG VOOR
Namens Bureau Oostdam & Van den Eijkel liet Paul Oostdam de verschillende campagneuitingen de revue passeren, waaronder de campagne-site www.typischeenvraagvoor.nl.
“Deze site sluit naadloos aan op de uitgangspunten van het positioneringsonderzoek. Het benoemt een aantal concrete aanleidingen en het maakt de gecertificeerd
financieel planner makkelijk vindbaar”, aldus Oostdam. Lees voor de inhoud van de campagne het artikel hieronder ‘Typisch een vraag voor’.
Reclamecampagne VerenigingFFP van st ar t GROTE TEVREDENHEID
Een van de hoofdconclusies uit het VODW-onderzoek is de grote tevredenheid van de consumenten. Goossens: “ Van de onderzochte consumenten die zich eerder hebben laten adviseren door een (gecertificeerd) financieel planner is ruim 80% (erg) tevreden over de dienstverlening. Klanten die een uitgebreid financieel rapport van hun financieel planner hebben gekregen, zijn zelfs volledig tevreden! De grote tevredenheid weerspiegelt zich ook in de mate waarin de gegeven financiële adviezen worden uitgevoerd. Ongeveer 72% voert alle adviezen (vrijwel) helemaal uit. Goossens formuleerde drie belangrijkste uitgangspunten en mogelijke oplossingen voor de positionering van de FFP’er. “Maak financiële planning meer relevant bij de doelgroe-
2
‘Typisch een vraag voor de financieel planner’ Voor het eerst in haar bestaan lanceert de beroepsvereniging FFP een breed opgezette multimediale reclamecampagne. Doelstelling van de campagne is tweeërlei: enerzijds het vakgebied financiële planning profileren, anderzijds de vindbaarheid van de gecertificeerd financieel planner vergroten. Het hart van de campagne wordt gevormd door de internetsite: www.typischeenvraagvoor.nl. Op deze website zijn belangrijke vragen bij elkaar gebracht die voor consumenten aanleiding kunnen zijn om contact te zoeken met een gecertificeerd financieel planner. Vragen over pensioen, vermogensopbouw en -overdracht, hypotheken in relatie tot zefstandig ondernemerschap, ‘gouden handdruk’, financiële onafhankelijkheid en nog veel meer onderwerpen staan per doelgroep (zelfstandig ondernemer, vrije beroeper/freelancer en manager in loondienst) overzichtelijk gerangschikt. Natuurlijk kan via de site ook gezocht worden naar gecertificeerd financieel planners in Nederland. Vanaf 1 mei is deze site ‘live’. In het campagneconcept wordt leden tevens de mogelijkheid geboden om een eigen versie van de campagne-site www.typischeenvraagvoor.nl te koppelen aan de bestaande website. Met een
paar muisklikken wordt deze individuele actiesite gerealiseerd. De internetsite www.typischeenvraagvoor.nl wordt ondersteund met een radiocampagne. Diverse commercials zijn te beluisteren op Business News Radio, Radio 1 en Radio 4. Ook worden op specifieke sites, waaronder die van Het Financieele Dagblad, Elsevier en de Financiële Telegraaf, banners geplaatst die verwijzen naar de speciale site. De komende drie jaar zal de Vereniging FFP zich op tal van manieren profileren richting consumenten. Ter gelegenheid van de officiële lancering van de reclamecampagne is een speciale uitgave samengesteld, getiteld Vereniging FFP ‘onderzoek, positionering en campagne’. Deze editie is verzonden aan alle FFP’ers. Daarnaast is dit boekwerk ook breed verspreid onder alle relaties. Het boekje geeft een blauwdruk van de gecertificeerd financieel planner en een helder beeld van diens relatie en communicatie met zijn klanten. Tenslotte biedt het boekje ook een inkijkje in de verschillende campagne-uitingen.
FFP Nieuws
juni 2007
N I E U W S
“Vereniging FFP moet zich meer profileren” “De federatie is bij de eindklant te weinig bekend”, stelt Ernst Wolf (48), financieel planner bij verzekeraar Nationale-Nederlanden. “Binnen de branche kennen ze het keurmerk van de FFP nog wel, maar daarbuiten moet zeker meer aan profilering gedaan worden.” Wolf is zeer te spreken over de federatie en haar inspanningen. “Het is een goed orgaan. Het staat echt voor onafhankelijke financiële planning. Mag je in je titulatuur FFP voeren, dan weet de klant dat hij een kwaliteitsadvies kan verwachten. Een advies waar de adviseur achter staat.” De federatie krijgt van hem een grote pluim voor alle informatie die zij verstrekt. “De FFP organiseert veel bijeenkomsten en er is ook heel veel op de website te vinden. De kwaliteit ervan is allemaal erg goed”, stelt Wolf. De profilering naar buiten zou echter veel beter kunnen. “Binnen de branche zijn we gelukkig wel bekend. Maar daar buiten? De eindklant zegt het keurmerk FFP niet veel. Dit moet echt verbeteren. Tevreden constateert hij dat dit inderdaad ook een van de aandachtspunten van de federatie is.
de federatie zelf de presentaties verzorgt. Ik vind het dan heel belangrijk dat zo’n presentatie op tijd en vooral foutloos aangeleverd wordt. Daar schortte het nog wel eens aan. Kwam er ook nog eens bij dat we de deelnemers niet eens meer een drankje mochten aanbieden. Ik ging me er te veel aan ergeren.” Dat neemt niet weg dat Wolf een groot voorstander is van dergelijke bijeenkomsten om informatie en kennis te kunnen uitwisselen. “Je kunt zo veel leren van vakgenoten. Hun visies op actuele ontwikkelin-
TAFELS
Vanaf de start van de federatie is Wolf lid. In eerste instantie voor het keurmerk, maar daarnaast zeer zeker ook voor de informatie-uitwisseling. Zo heeft hij zes jaar lang de coördinatie voor de ‘Tafels’ in Rotterdam op zich genomen. “Met veel plezier en vol overgave” vult hij aan. Dat hij ermee gestopt is, ligt vooral aan de organisatorische aspecten rondom de ‘Tafels’. “Op zo’n bijeenkomst is er altijd een gastspreker waarvoor
FFP Nieuws
juni 2007
gen, het toetsen van je eigen handelen, inhoudelijk stoeien over zaken; dat soort dingen kun je er delen met ‘eigen’ mensen.” Hij betreurt het dan ook dat de betrokkenheid binnen de federatie en daarmee ook de opkomst bij informatiesessies erg laag is. “Ook bij mijn Tafels had ik vaak slechts 25-30 deelnemers terwijl de federatie meer dan 2.400 leden telt. Dat kun je toch niet veel belangstelling noemen.” Wolf concludeert dat men in zijn vrije tijd dus weinig prioriteit aan dergelijke bijeenkomsten geeft. “Misschien zien de leden de voordelen niet.” Overigens merkt hij op dat dit niet alleen bij de federatie speelt. “Ik ben secretaris bij
de Haagse Assurantie Club en daar zien we hetzelfde. Het aantal leden is daar bovendien flink dalende. In de hoogtijdagen waren dat er bij de HAC ook 2.400 leden. Nu zijn we al blij dat de teller op zeshonderd staat. Kijk je naar alle assurantieclubs samen, dan strand je bij de tienduizend leden waarbij de helft al de zestig gepasseerd is.” SCHAKEL
Bij Nationale-Nederlanden vervult Wolf een buitendienstfunctie, met name op het gebied van pensioenen. “Ik ben de schakel tussen intermediair en de maatschappij. Ik adviseer klanten niet zelf, ik voorzie het intermediair van informatie. Bij de grotere klanten ga en denk ik nog wel eens mee, maar het intermediair geeft het advies.” In de dagelijkse praktijk is Wolf vooral bezig voor de directeurgrootaandeelhouder en bedrijven. Zij maken zo’n 85% uit van de relaties die hij samen met het intermediair bedient. Volgens Wolf kan een financieel planner in loondienst van een verzekeraar een even deskundig advies geven als een zelfstandig gevestigde adviseur. “De gebondenheid doet helemaal niet ter zake. Het gaat erom of het advies zorgvuldig is afgewogen.” Bij NN zijn zo’n 45 financieel planners in dienst, allemaal als schakel tussen de maatschappij en het intermediair. Wolf zelf doet dit nu zo’n twintig jaar en rolde min of meer toevallig in het vak. “Ik heb de hotelschool gedaan en aansluitend daarop vier jaar lang de bedrijfsleiding gehad van horecabedrijven, waaronder CenterParcs. Toen dit bedrijf in 1987 verkocht werd, kon ik kiezen tussen opnieuw starten met een horecaonderneming of aan de slag gaan bij een andere werkgever. In dit geval was dat NN. Bij deze verzekeraar kon ik een buitendienstfunctie gaan vervullen en ik ben er ☛
3
v e r vo l g va n pag i na 3
☛ niet meer weggegaan.” Hij denkt ook helemaal niet aan vertrekken. “In het werk dat ik nu doe, heb ik het uitstekend naar mijn zin. Ik heb ook nog nooit met de gedachte gespeeld een eigen advieskantoor te starten. Als ik al iets anders wil, dan wordt het iets compleet anders. Een ander vak in een andere branche.” PROVISIE
Wolf stelt dat over twee à drie jaar alle financieel planners op feebasis zullen werken. “Er staat heel veel druk op het provisiesysteem. Er is zo veel te doen over kostentransparantie. Ik merk dat het intermediair steeds meer aan het nadenken is over het inbouwen van de provisie en over te gaan op feebasis. Bij de grotere clubs wordt hier echt nadrukkelijk naar gekeken. Ook bij verzekeraars is deze ontwikkeling volop in beweging. NN heeft dit bijvoorbeeld voor een aantal pensioenachtige producten al voor elkaar.” Overigens vraagt hij zich wel af hoe ver je de kostentransparantie moet doordrijven. “Zit de consument daar nu echt op te wachten? Als ie een auto koopt, weet ie toch ook niet wat de dealer eraan verdient?” Zo kan Wolf ook niet veel begrip opbrengen voor de rel die is ontstaan na alle ‘kwalijke’ gevallen van het afkopen van beleggingsverzekeringen. “Dit is toch redelijk verklaarbaar”, licht hij toe. “Als je een polis premievrij wilt maken, dan wijk je af van de oorspronkelijke looptijd. Dat heeft consequenties, namelijk dat het beoogde rendement niet wordt behaald. Ik kijk daar niet van op. Als je bij de autodealer je net aangeschafte nieuwe auto na twee dagen komt inruilen, krijg je ook echt het aankoopbedrag niet terug. Daar hoor je niemand over.” Hij heeft zo zijn eigen beleggingsadvies. “Beleggen is leuk, maar de belegger moet het wel
4
Marketinggoeroe gastspreker op ledenvergadering Vereniging FFP Marketinggoeroe Eugene Roorda zal de algemene ledenvergadering van de Vereniging FFP op 7 juni opluisteren met een lezing over het grote belang van een sterk (keur)merk. Roorda is in het dagelijks leven creatief directeur/partner van reclamebureau Roorda en is veelvuldig werkzaam voor brancheorganisaties en bedrijven in de financiële dienstverlening. De laatste tien jaar heeft hij zich ontwikkeld tot onder andere communicatiestrateeg, spreker en columnist. Zo verzorgt hij wekelijks een column over marketing en reclame op Business News Radio. Hij heeft geen enkele schoolopleiding met goed gevolg afgelegd. Maar daar merkt de klant niks van, aldus Roorda. In de algemene ledenvergadering die op 7 juni van 14.00 tot 18.00 uur wordt gehouden in het monumentale Slot Zeist komen diverse belangrijke agendapunten aan de orde. Onder meer wordt uitvoerig ingegaan op de voortgang van de reclamecampagne ‘Typisch een vraag voor...’ die eind april is gelanceerd. Verder wordt gesproken over het bindend advies aan het klachteninstituut KiFiD, de aanvulling van de ledenraad en de terugkoppeling van het bestuur over het gevoerde beleid in het afgelopen jaar. U kunt zich hier nog voor aanmelden via
[email protected].
financieel kunnen behappen. Ik denk dan aan inkomens boven de 60.000 euro als het gaat om beleggen in het pensioen.” WFT
Over de Wft is hij net zo nuchter. “Iedereen in de branche is weer eens met zijn neus op de feiten gedrukt. Een adviseur dient een goed en zorgvuldig afgewogen advies samen te stellen. Ik hoop dat iedereen daar nu weer van doordrongen
is. We moeten gewoon aan alle kwaliteitseisen voldoen.” Deze kwaliteitseisen dragen bij aan de verdere professionalisering, stelt Wolf. “Net zoals in andere branches, vindt er in de verzekeringsbranche ook een verbeteringsslag plaats. Er komen veel nieuwe hoogwaardige producten. Dat vraagt ook om een hoogwaardig advies.” Het toezicht vindt hij een heel goede zaak. Hij hoopt dat de AFM ervoor waakt te ver door
te schieten. “Adviezen moeten nu vastgelegd worden. Dat vraagt veel inspanningen en daar moet tijd voor worden gegeven. Je ziet dat de overheid steeds verder ingrijpt. Ik vind het jammer dat dit nodig is, maar ik ben wel blij dat het zorgvuldig gebeurt.” Daarnaast vindt hij dat de consument ook zelf zijn bijdrage moet leveren. “Adviseurs zijn wel of niet aangesloten bij de AFM. Dit kan de klant zelf checken en er zijn conclusies aan verbinden.” Volgens Wolf spannen de verzekeraars zich behoorlijk in om het voor de eindklant allemaal duidelijk op papier te zetten. Hij erkent dat er aan helderheid nog wel wat verbeterd kan worden. Dit blijkt echter een lastige zaak te zijn. “Een wettekst mag maar op één manier te interpreteren zijn. De taal die hierin gebruikt wordt, is voor de meeste mensen geen dagelijkse kost. Daarnaast heb je dan ook nog de fiscale regelgeving. Er zit een spanningsveld tussen deze drie pijlers.” Hij merkt tevens op dat een eindklant er ook niet bij gebaat is, altijd maar meer informatie te ontvangen. “Daar wordt het echt niet altijd helderder van.”
Ronde door het land: ‘een ontmoeting De Vereniging van gecertificeerd financieel planners (Vereniging FFP) organiseert in juni een ‘Ronde door het land’. Als centraal thema is gekozen voor het onderwerp ‘Echtscheiding’. Op vijf regionale bijeenkomsten worden de rol van de notaris en de toegevoegde waarde van een financieel plan toegelicht. Onder het motto ‘Een ontmoeting met de buren’ wordt daarbij samengewerkt met de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en de Vereniging van Mediators en Scheidingsbemiddelaars in het Notariaat (VMSN).
Thema’s die aan de orde komen, zijn onder meer: opmaak huwelijkse voorwaarden, inventarisatie financiële situatie, recht van bewoning, vrijstelling overdrachtsbelasting, renteaftrek in voorfase scheiding, testament na scheiding, etc. Verder wordt ingegaan op vragen als: hoe kunnen notaris en financieel planner samenwerken, waar versterken beiden elkaar en wat kunnen zij van
elkaar leren? Kortom, invalshoeken te over voor een inspirerende en leerzame middag. Daarnaast bieden de bijeenkomsten een uitgelezen mogelijkheid om persoonlijke contacten met beroepsgenoten uit de aanpalende organisaties aan te gaan of te verstevigen. De bijeenkomsten vinden plaats op de volgende data en lokaties: ■ donderdag 14 juni Mercure, Dordrecht ■ dinsdag 19 juni Van der Valk, Assen
FFP Nieuws
juni 2007
N I E U W S
H E T P R O F I E L VA N
N O A C H A . G . VA N B E U S E K O M
De Vereniging FFP moet zich duidelijker profileren als beroepsorganisatie bij aanverwante organisaties. Een stap in de goede richting is de recente aansluiting bij de Raad voor het Vrije Beroep, waarvan ook beroepsorganisaties van accountants (RA en AA), notarissen en belastingadviseurs lid zijn. Er zijn veel administratiekantoren en boekhouders, maar als het echt ingewikkeld wordt, komt de registeraccountant in beeld. Dit beeld gaat (nog) niet op voor de gecertificeerd financieel planner van de Vereniging FFP. Dit zegt Noach A.G. van Beusekom, die zich direct na het behalen van zijn FFP-diploma in 2000 lid werd van de Vereniging FFP. Voor die tijd hield hij zich – op declaratiebasis –
met de buren’ ■ ■ ■
donderdag 21 juni Van der Valk, Eindhoven dinsdag 26 juni Orpheus, Apeldoorn donderdag 28 juni Tulip Inn, Amsterdam
De bijeenkomsten beginnen om 15.00 uur en worden afgesloten met een warme broodjesmaaltijd. Het slot wordt rond 19.30 uur verwacht. De kosten per deelnemer bedragen slechts W 25. Inschrijving is mogelijk via de site van de Vereniging, www.vffp.nl.
FFP Nieuws
‘Landelijke uitstraling is van groot belang voor Vereniging FFP’ bezig met de financiële planning van zowel startende als stakende ondernemers. Het lidmaatschap van de FFP was een extra waarborg voor zijn adviesrelaties. Sinds september 2006 is Van Beusekom lid van de marketingcommissie. Hij vindt dat de FFP zich te weinig profileert, zowel naar eigen leden als naar externe relaties. Binnen deze commissie zet hij zijn marketingervaringen op het gebied van pensioenen nu in voor financiële planning. Zo probeert de marketingcommissie de financiële planners bij de ‘beleidsbeslissers’ in beeld te brengen en wil ze de vereniging meer profileren bij de eindconsument. Dat de vereniging deze inzet rechtvaardigt, staat voor hem buiten kijf: “Het is goed om kennis en kunde met elkaar te delen. Ook de landelijke uitstraling is van groot belang. De vereniging is in staat om als belangenbehartiger van een specifieke doelgroep méér voor haar leden te betekenen”, aldus Van Beusekom. TA F E L S
Hij ziet een belangrijke taak weggelegd voor de Ronde door het Land, de regionale bijeenkomsten die in de plaats komen van de Tafels. “Deze bijeenkom-
juni 2007
sten zijn een goed moment om kennis en kunde te delen. Ook de ontwikkelingen binnen de Vereniging FFP en haar marktvisie mogen wat mij betreft daar zeker terug komen. Een actievere samenhang tussen leden geeft een nog beter collectief.” Volgens Van Beusekom is de vereniging druk doende om zich meer te profileren bij de eindconsument. ‘Wat dat betreft waait er een hele frisse wind en zijn we op alle fronten zeer actief bezig.’ Hij juicht deze ontwikkelingen toe: “Ik ben zelf een groot voorstander van een sterk keurmerk voor de eindconsument.” Van Beusekom omschrijft het begrip ‘financiële planning’ als “het inzichtelijk maken van geldstromen”. “Ik ben er inmiddels wel achter, dat het belang van de consument is om zo kort en krachtig mogelijk geïnformeerd te worden. Er mag best een naslagwerk als bijlage zijn, maar met name de korte, duidelijke analyse en doelstellingen blijken in mijn adviespraktijk altijd de doorslag te geven.” Hij verwacht dat de financieel planner zich in de toekomst steeds vaker zal bezighouden met pensioenjuridische aspecten. Van Beusekom weet waarover hij praat. Sinds 1989 werk-
zaam in de branche, heeft hij zich steeds meer toegelegd op pensioenen. Zo rondde hij in 2000 de pensioenacademie af, en studeerde hij in 2002 af aan de Master of Arts in Pensions and Life Assurances, een universiteitstitel op pensioengebied. Jarenlang werkte hij bij een pensioenconsultancy-organisatie (300 medewerkers), waar hij intermediairs en financieel planners ondersteunde die op declaratiebasis werkten. PENSIOEN PROFESSIONALS
Eind vorig jaar heeft Van Beusekom een nieuw bedrijf opgericht: Pensioen Professionals Nederland, een netwerkorganisatie van pensioenadvieskantoren. Hij verwacht dat eind dit jaar vijftien tot twintig pensioenadvieskantoren aangesloten zullen zijn. Pensioen Professionals zal de aangesloten financieel planners ondersteunen op fiscaal, juridisch en civieltechnisch gebied. Met name de commerciële vertaalslag vindt hij hierbij belangrijk. “Pensioenplanning is een perfecte ondersteuning voor de financieel planner en kan een prima aanvulling zijn om financiële planning nog meer op de kaart te zetten. Waar vroeger toch de meeste nadruk lag op ‘het afsluiten van een verzekeringsproduct’ en financiële planning nog teveel werd vertaald in kosteloos advies, is de consument nu veel meer bereid om te betalen voor kwaliteit en een gedegen advies.”
5
FFP’ers deels eens met visie prof.mr. Van Mourik
Schenkings- en successierecht staat haaks op De estate planner vult zijn werkdag met het zoeken naar de juiste civielrechtelijke en fiscale bouwstenen om de fiscus achter het net te laten vissen. Het wordt tijd het schenkings- en successierecht in de relatie tot de echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen af te schaffen. Daarmee is de verdelende rechtvaardigheid en de rechtsorde gediend en wordt de emigratieneiging (kapitaalvlucht) beteugeld.
vermogensbelasting; tegenwoordig is het onderhevig aan een forfaitaire vermogensrendementsheffing. Heffing van schenkingsrecht of successierecht bij overgang van het vermogen door schenking of vererving aan een derde wordt dan ook wel ervaren als een vorm van dubbele heffing.” JURIDISCHE
Dit betoogt prof. mr. Martin van Mourik, hoogleraar notarieel en privaatrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen in een artikel in het Nederlands Juristen Blad (NJB). Hij stelt dat materialistische overwegingen voor de meeste erflaters de drijfveer zijn om tot actie over te gaan. Velen van hen zijn namelijk van mening dat over het te vererven vermogen al belasting is betaald en dat de heffing van successierecht gelijk staat met ‘diefstal’. Van Mourik wijst erop dat dit een ernstig misverstand is, omdat de verkrijger over zijn verkrijging nog geen cent aan de staatskas heeft voldaan. Desalniettemin vindt hij dat de tarieven voor neven, nichten en vreemden (41-86%) inderdaad een crimineel karakter dragen. In het artikel refereert hij aan een berekening van economen die een groei van de opbrengst van deze belastingen tot W 5 miljard verwachten. (Voor 2007 is deze geraamd op W 1,7 miljard.) Van Mourik betwijfelt dit. Hij schrijft: “Er rukt een almaar groeiend leger adviseurs op dat zich, afgezien van de eigen belangen, vooral ten doel stelt de heffing van schenkings- en successierecht te voorkomen. Naar mijn waarneming valt er in dit opzicht voor de burgers heel wat winst te behalen. Bij het bestaan van een levensgezel en kinderen kan de heffing zonder al te veel moeite worden voorkomen, mits het vermogen ten hoogste W 2 miljoen bedraagt.” VERGETEN
Evan Aalten FFP (33), eigenaar en adviseur van A en S Financieel Adviseurs BV in Hilversum is het met Van Mourik eens dat er al snel heffing van successierecht beperkt kan worden. “Veel mensen met een behoorlijk vermogen denken niet na over de successierechtelijke gevolgen van overlijden. Er worden vaak regelingen getroffen die er voor zorgen dat de nabestaanden financieel goed achterblijven, maar het beperken van de belasting over de verkrijging wordt vaak vergeten. Ik ben regelmatig met mensen in gesprek, die met wat eenvoudige ingrepen in de huwelijkse voorwaarden en/of testament de heffing van successierechten kunnen beperken of voorkomen.” Ook Wim Selfhout FB FFP (45), fiscaal adviseur bij het Fiscaal Adviesbureau van Avéro Achmea, vindt het niet verbazingwekkend dat de moderne burger, bijgestaan door een financieel planner, calculerend gedrag vertoont in een poging om de heffing van schenkingsrecht of successierecht te verminderen of te ontwijken. “Met een geschatte opbrengst van W 1,7 miljard op een totale begroting van de inkomsten van W 157,5 miljard voor het jaar 2007 (ruim 1% van het totaal) is het belang van het successierecht voor de Nederlandse schatkist aangegeven. Een vorm van belastingheffing die naar mijn mening nog nauwelijks aansluit bij het rechtvaardigheidsgevoel van de mondiger wordende en calculerende burger. De rechtsgrond van het sinds 1817 bestaande successierecht wordt in zijn algemeenheid gevonden in de gelijkschakeling van diegene die met arbeid zijn financiële positie vergroot in tegenstelling tot de persoon die door vererving of schenking middelen verkrijgt zonder enige (noemenswaardige) tegenprestatie. Daarbij dient overwogen te worden dat vermogen in zijn algemeenheid wordt of werd gevormd door besparingen op het inkomen waarover al inkomstenbelasting is geheven. Tot enkele jaren geleden werd het vermogen belast met
6
KNUTSELAAR
Volgens de hoogleraar richt een zorgvuldige estate planner zich, naast het buiten de deur houden van de fiscus, op concrete relationele verhoudingen. Die bepalen in belangrijke mate de problematiek. Belangrijke aandachtspunten zijn de samenstelling van het vermogen en de emotionele en psychologische gevolgen van de estate planning. Verder omschrijft hij de estate planner als een juridische knutselaar, die een grote variëteit aan juridische materialen voor de bouw van zijn constructie combineert. De noodzaak constructies te bedenken, vloeit voort uit het gegeven dat de wet als zodanig het antwoord op vele vragen niet geeft en niet kan geven. De estate planner maakt hierbij creatief gebruik van rechtsfiguren, door deze voor andere doeleinden te gebruiken dan waar de wetgever ze voor creëerde. Als voorbeeld noemt Van Mourik het geregistreerd partnerschap voor, in eerste instantie, homoseksuele koppels. “Anders dan in andere landen, werd dit instrument hier ook opengesteld voor heterostellen. Toen later gelijkslachtige duo’s toch in het huwelijk konden treden, werd dit niet gevolgd door het afschaffen van het geregistreerd partnerschap. Sindsdien zijn er hier twee rechtsfiguren die op het gebied van relatievermogensrecht en het erfrecht identiek zijn, terwijl de juridische verschillen geen goede grond hebben. Zo is samenwonen bij beide rechtsfiguren niet vereist.” Volgens de hoogleraar heeft de estate planner dit goed in de oren geknoopt en brengt hij een en ander in verband met de dramatische successierechtelijke positie van niet-samenwonende personen van wie de een de ander erfrechtelijk wenst te bedenken. Zo kan een tante een geregistreerd partnerschap aangaan met een nichtje dat gezellig samenwoont met een vriend. Moet van deze praktijk schande worden gesproken? Nee, vindt Van Mourik. SAMENLEVINGSCONTRACT
De hoogleraar gaat in op een aantal instrumenten die de estate planner tot zijn beschikking heeft. Allereerst het samenlevingscontract. Hij schrijft: “Veel samenwoners hebben in beginsel geen behoefte aan zo’n contract. Maar als de planner erop wijst dat zo’n contract in combinatie met fiscaal partnerschap van de Wet IB 2001, ogenblikkelijk de echtgenotenvrijstelling en het echtgenotentarief van de successiewet deelachtig doet worden, laten de samenwoners gezwind alle reserves vallen. Het contract wordt nog populairder als blijkt dat dit de opeisbaarheid van de legitieme portie van de kinderen uit een eerdere relatie kan opschorten.” Van Mourik vraagt zich af waarom mensen die dit soort voordelen zoeken niet door de wetgever verwezen worden naar het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Die vormen bij uitstek de geschikte organisatorische kaders waarbinnen dergelijke voordelen behaald kunnen worden. SCHENKING
Dan is er nog de schenking. Van Mourik merkt hierover op: “Wettelijk gezien strekt de schenking ertoe een ander ten koste van het eigen vermogen te verrijken. Voor de estate planner is een schenking vooral een overeenkomst die er primair toe strekt een ander ten koste van de fiscus te bevoordelen en daarmede ook zichzelf een genoegen te doen.
FFP Nieuws
juni 2007
N I E U W S
rechtvaardigheidsgevoel Het bevoordelen van de begiftigde is hierbij onvermijdelijk, maar gaat niet altijd van harte. De estate planner heeft er iets op gevonden dit leed voor de schenker te verzachten: schenken op papier. De ontvanger van een dergelijke schenking kan er zeker van zijn dat zijn bestedingsmogelijkheden niet zijn verruimd. De schenking is namelijk niet vrij besteedbaar. De aspirant schenker heeft daarnaast ook de mogelijkheid de schenking onder bewind te doen. En vier jaar geleden is daar de schenking met een herroepelijkheidsclausule bijgekomen.” Karel Evers FFP (49), eigenaar van Adviescentrum Evercare Eindhoven, merkt hierbij op dat Van Mourik voorbij gaat aan de emotionele en psychologische gevolgen van schenken. Hij stelt dat niet estate planning maar life planning het item is. “Wat wij vaak in de praktijk ervaren, zeker bij de iets minder vermogende relaties, is de moeilijkheid op wat voor manier dan ook gelden af te staan aan de erfgenamen. Om de voordelen te bewerkstelligen moet op vrij jonge leeftijd al gedacht en geadviseerd worden in het kader van estate planning waar de klanten op dat moment nog niet klaar voor zijn. Tarieven hebben daar weinig invloed op, emotie des te meer. In de grensstreken zie je ook vaak hele gezinnen naar het buitenland verhuizen waarbij men zich enkel baseert op de fiscale voordelen. Aan de bovenstaande argumenten gaan teveel adviseurs voorbij.” WERELD
APART
Van Mourik noemt verder in zijn artikel nog de instrumenten wijziging inkortingvolgorde en testamentair bewind. Ook staat Van
M E D E D E L I N G E N
Mourik even stil bij het huis in het buitenland. “Een wereld apart”, noemt hij het en doelt daarmee op allerlei plaatselijke, landelijke en regionale heffingen die al snel de pret van het erven verstoren. Verder stelt de hoogleraar dat voor de zeer vermogende Nederlander realisatie van estate planning in ons land onbegonnen werk is. “Emigratie naar een land zonder successierecht wordt dan onvermijdelijk. Na tien jaar in het buitenland woonachtig te zijn, met een leuke vakantiewoning in Nederland, kan de dood met een gerust hard tegemoet worden gezien. Laat de emigrant te vroeg het leven, dan heeft hij, maar nog meer zijn erfgenamen, pech gehad.” Tot slot concludeert Van Mourik in zijn artikel dat de estate planner opereert in een moeras van onzekerheden, maar zich niet uit het veld laat slaan. “Het moderne estate planningstestament houdt vele deuren open. Uiteindelijk bepalen de erfgenamen welke wilsbeschikkingen worden uitgevoerd.” Volgens Jochem van Rossum FFP (33), financieel planner bij Arnold van Hooft (Kerkdriel), ligt het net iets anders en bestaat de estate planner nu juist bij de gratie van het ‘moeras van onzekerheden’ alsmede de door Van Mourik eerder genoemde ‘onrechtvaardigheid’. “Feit is en blijft dat een heffingstarief van 86% voor neven en nichten hoog is. In ons land hebben we nou eenmaal een progressief belastingsysteem, zodat iemand die meer verdient ook meer belasting betaalt. Het betekent ook dat een echtgenote een hogere vrijstelling heeft en een lager tarief betaalt dan een neef. Voor de eerste categorie zijn er daarom belastingadviseurs en voor de tweede categorie estate planners.”
S T I C H T I N G
C E R T I F I C E R I N G
F F P
AANVANG PE-PLICHT VOOR (ASPIRANT) FFP’ERS
D ATA F F P - E X A M E N 2 0 0 7 E N 2 0 0 8 ; L O C AT I E
De verplichting tot permanente educatie begint op de eerste dag van het jaar, volgend op het jaar waarin het FFP-examen met goed gevolg is afgelegd (Reglement PE artikwel B.1.2). Indien een examen in 2006 met goed gevolg is afgelegd, dan geldt de PEverplichting derhalve vanaf januari 2007 (ook indien inschrijving in het register ná die datum plaatsvindt).
ADRESGEGEVENS CONTROLEREN; D I G I TA L E P O S T; Z A K E L I J K A D R E S O P W E B S I T E
Elke (aspirant) gecertificeerde kan zijn/ haar bij het secretariaat bekende adresgegevens via PER raadplegen (knop ‘NAW-gegevens’). Wijzigingen daarop kunt u vanuit PER doorgeven: via de link ‘wijzigen NAW’ (via e-mail naar secretariaat). Voor digitale post (zie FFP Nieuws december 2006) wordt het door u opgegeven e-mailadres gebruikt (let op dat bij gebruik van een zakelijk e-mailadres dit aan u persoonlijk is gericht). De zakelijke adresgegevens worden gepubliceerd op de website van de stichting: www.ffp.nl (‘certificering controleren’). PRESENTIELIJSTEN: REGISTERNUMMER EN GEBOORTEDATUM
Bij deelname aan FFP PE-onderwijs (aangemeld in het PER-systeem) dient elke (aspirant) FFP’er de presentielijsten te tekenen bij aanvang én na afloop van een cursus(onderdeel). De onderwijsinstelling dient de deelname van FFP’ers te registreren in het PER-systeem. Dat gebeurt via uw registernummer. Het is daarom van belang om bij uw naam tevens uw FFP-registernummer én uw geboortedatum te vermelden; dit ter controle van de identiteit. Het registernummer is vermeld op uw certificaat en in alle correspondentie.
FFP Nieuws
juni 2007
vrijdag 22 juni 2007:
Sluitingsdatum inschrijving: 18 mei 2007. vrijdag 14 december 2007: Sluitingsdatum inschrijving: 9 november 2007. Vrijdag 20 juni 2008: Sluitingsdatum inschrijving: 16 mei 2008. Vrijdag 12 december 2008: Sluitingsdatum inschrijving: 7 november 2008 Het examen wordt gehouden te Utrecht; de exacte locatie wordt vermeld in de oproep. TIJDSDUUR EN EXAMENTIJDEN
Meerkeuzevragen (MC): Casuïstiekbehandeling (Casus):
R E S U LTAT E N
FFP-EXAMEN
2 uur 2,5 uur
10.00 – 12.00 uur 13.30 – 16.00 uur
DECEMBER
2006
Onderdeel Meerkeuzevragen: aantal deelnemers 316, waarvan geslaagd 118 (= 37,5%). Onderdeel Casuïstiekbehandeling: aantal deelnemers 330, waarvan geslaagd 156 (= 47,3%). In totaal behaalden 114 kandidaten (= 30,1% van de in totaal 379 kandidaten) beide onderdelen en daarmee het FFP-diploma. Aan beide onderdelen hebben 269 kandidaten deel genomen; daarvan behaalden er 60 (= 22,3%) de beide onderdelen in één keer.
PER: https://per.ffp.nl PER Helpdesk: 0900 – 1111 456 (g 0,80 per minuut)
7
Een maximaal belastingvoordeel voor giften en donaties creëren. Met dit doel is onlangs Stichting De Rentmeester (Hoogeveen) opgericht. De stichting biedt een fiscaal product aan dat consumenten in staat stelt om hun jaarlijkse giften - met behoud van keuzevrijheid altijd volledig in mindering te brengen op hun verzamelinkomen.
VRIJGEVIGHEID
De overheid stimuleert de vrijgevigheid van burgers via fiscale aftrekmogelijkheden, zij het dat daaraan een benedenen bovengrens is gesteld. De benedengrens zorgt ervoor dat 1% van het verzamelinkomen niet fiscaal aftrekbaar is. De bovengrens bepaalt dat er niet meer mag worden afgetrokken dan 10% van uw verzamelinkomen. Beide grenzen beperken de volledige aftrek van giften en donaties en vormen een ‘rem’ op de mogelijkheden om meer geld in te zamelen voor goede doelen. Om giften en donaties aan kerkelijke en charitatieve instellingen, maar ook aan wijk-, muziek- en sportverenigingen toch volledig fiscaal te kunnen aftrekken, kunnen belastingbetalers een zogeheten ‘lijfrente’ laten registreren bij de notaris: vastgelegd wordt dat er minimaal vijf jaar lang een vast bedrag wordt overgemaakt aan één goed doel naar keuze. Dit heeft tot voordeel dat het gehele bedrag van de gift vanaf de eerste tot en met de laatste euro volledig aftrekbaar is. Echter, dit geldt alleen voor het goede doel waarvoor een lijfrenteakte is opgesteld. Nadeel van deze methode is dat je niet
8
Stichting de Rentmeester is eind 1997 opgericht op initiatief van secretaris Koene Hofstee (Hollandscheveld), in het dagelijks leven werkzaam als belastingadviseur. Voorzitter van de stichting is belastingadviseur Robert Bakker (Zuidlaren) en penningmeester is voormalig organisatieadviseur Jelle van der Meer (Arnhem). Inmiddels is fiscaal jurist Bart Rijntalder, werkzaam als bedrijfsfiscalist bij Achmea, toegetreden tot de stichting. Het postadres van de stichting is: postbus 699, 7900 AR Hoogeveen, tel. 0528-230.999. Emailadres en website zijn:
[email protected], respectievelijk www.derentmeester.com.
flexibel kunt geven; zowel het doel als de hoogte van het bedrag staan minstens vijf jaar vast. Bovendien wordt de drempel van 1% voor alle overige giften daardoor nog hoger. OPLOSSING
Stichting De Rentmeester heeft een oplossing voor dit probleem bedacht. Dankzij een nieuw fiscaal product, de lijfrentegift, kunnen alle giften aan instel-
AGENDA
Nederlanders zijn een vrijgevig volkje. In 2005 werd W 995 miljoen ingezameld, W 45 miljoen meer dan in het jaar ervoor. Vooral de actie voor de slachtoffers van de tsunami bracht veel geld op, W 200 miljoen. Naast giften van het publiek krijgen goede doelen ook geld uit loterijen en overheidssubsidies. Volgens het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) werd in 2005 een recordbedrag van W 2,5 miljard uitgegeven door organisaties voor goede doelen.
lingen en (hulp)organisaties altijd fiscaal in mindering worden gebracht op het verzamelinkomen zonder dat daarbij de keuzevrijheid in zowel bestemming als hoogte van het bedrag wordt beperkt. Om dit te (kunnen) realiseren, wordt de lijfrenteakte opgesteld en geregistreerd bij een notaris ten gunste van Stichting De Rentmeester. Het totaalbedrag aan giften en donaties dat u jaarlijks aan goede doelen schenkt, wordt gedurende minimaal vijf jaar in de vorm van een lijfrente aan de Stichting De Rentmeester overgemaakt. De organisatie is door de Belastingdienst aangemerkt als een goede-doelstichting, waardoor dit jaarbedrag geheel aftrekbaar is. Ieder jaar kan de belastingbetaler aangeven wanneer en aan welke instellingen of personen die zich maatschappelijk inzetten, een zelf te bepalen bedrag moet worden geschonken. Voor giften aan de deur of tijdens kerkdiensten geeft De Rentmeester collectebonnen uit. Ieder jaar houdt de stichting 7,5% in op het bedrag dat u aan de Rentmeester overmaakt ter dekking van kosten. Op deze manier zijn de kosten volledig aftrekbaar.
V
E
R
G
Bestuur Vereniging FFP Donderdag 18 juni Donderdag 6 september Donderdag 11 oktober Donderdag 15 november Donderdag 20 december Bestuur Stichting Certificering FFP Donderdag 11 oktober Donderdag 20 december
A
D
E
R
S
15.00 – 17.00 uur 15.00 – 17.00 uur 15.00 – 17.00 uur 15.00 – 17.00 uur 15.00 – 17.00 uur 17.00 - 19.00 uur 17.00 - 19.00 uur
Beleidsoverleg Stichting Certificering FFP en Vereniging FFP Donderdag 15 november 13.00 – 15.00 uur Ledenraad Vereniging FFP Maandag 18 juni Maandag 29 oktober
C
H
E
COLOFON
De Rentmeester flexibiliseert fiscale aftrek giften goede doelen
FFP Nieuws is een uitgave van de Vereniging FFP. CONTACTADRES
Secretariaat Vereniging FFP Postbus 12 3740 AA Baarn Telefoon: 035-542 75 38 Fax: 035-542 76 38 Email:
[email protected] Website: www.vffp.nl TAFELS
EN
PROJECTGROEPEN
Telefoon: 035-542 75 38 Fax: 035-542 76 38 Email:
[email protected] REDACTIEADRES
Oostdam & Van den Eijkel Molenveldlaan 100, 6523 RM Nijmegen. Telefoon: 024-324 32 50 Fax: 024-324 57 69 Email:
[email protected] Website: www.ovde.nl MEER
EXEMPLAREN?
Op verzoek kunnen maximaal tien exemplaren van deze kwartaalnieuwsbrief kosteloos worden thuisgestuurd. Wat daartoe volstaat, is een email naar het secretariaat van de Vereniging FFP (
[email protected]) met daarin een opgave van het aantal exemplaren en uw postadres. REPRORECHT
Berichten uit FFP Nieuws mogen – uitsluitend met bronvermelding – overgenomen worden en onder de voorwaarde dat de redactie daarover vooraf wordt geïnformeerd. M
A
2
0
0
Commissie Marktordening Vereniging FFP Vrijdag 8 juni 10.30 - 13.30 uur Vrijdag 14 september 12.00 - 14.00 uur Vrijdag 19 oktober 12.00 - 14.00 uur Vrijdag 30 november 12.00 - 14.00 uur Ronde Tafel Vereniging FFP Overleg met vergelijkbare beroepsgroepen, van wie grotendeels FFP’ers Donderdag 6 september 12.00 – 15.00 uur Algemene ledenvergadering Donderdag 7 juni 14.00 - 18.00 uur, Slot Zeist Commissie Leerdoelen Woensdag 3 oktober
17.00 – 19.00 uur 17.00 – 19.00 uur
Commissie Marketing Vereniging FFP Donderdag 31 mei 12.00 – 14.00 uur Donderdag 6 september 09.30 – 12.00 uur Donderdag 15 november 10.00 – 13.00 uur Donderdag 20 december 12.30 – 15.00 uur
7
15.00 – 18.00 uur
Commissie Permanente Educatie Maandag 4 juni Maandag 3 september Maandag 5 november
14.00 - 17.00 uur 14.00 - 17.00 uur 14.00 - 17.00 uur
Coördinatiecommissie Dinsdag 12 juni
16.00- 20.00 uur
Commissie Examenzaken Week 36
FFP Nieuws
juni 2007
